ئەڤرۆ نیوز:
ئەندازیارەکێ شارەزا کو سەرپەرشتیا 36 پران ل عیراقێ و چەندین پرۆژێن شوقا کریە، بەحسێ پلانا راکرنا تاخێن گەلی ھەتا بێسرێ دکەت و ئاشکرا کر ھەکە ببنە شوقە دێ بارسڤکیەکا مەزن بۆ حوکمەتێ و وەلاتیان دروست بیت و تێرا 25 سالان بۆ خەلکی دھۆکێ و جھێن ئاکنجیبوونێ ھەبن.
ئەندازیار حکمەت تەوفیق سەیدەڤایی بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر، ھەر ئاڤاھیەکێ دھێتە ئاڤاکرن ژیێ خوە ھەیە و ئاڤاھیێن کونکرێتی ھەتا 90 سالان ژی ژیێ خوە دبەن، دڤێت بەردەوام لیژنێن دووڤچوونێ ب سەلامەتی ھەبن و گەلەک جاران ئاڤاھی ھەنە، ل جھەکی ئاڤ دچیتە بن ئاڤاھی و ئەڤ ئاڤە دێ بیتە ئەگەر بەردەوام ئەو ئاڤ بچیتە بن وی ئاڤاھی، لێ نوکە دەستووردان بۆ ئاڤاکرنا ئاڤاھیان ناھێتە دان، ھەتا رازیبوونا رێڤەبەریا بەرەڤانیا باژێری نەھێتە وەرگرتن، دیسا رێنمایێن ژینگەھێ ژی ھەنە کو نابیت کارگەە ل ھەموو جھان بھێنەدانان و ئەڤە کومەکا رێنمانە ئاڤاھی ل سەر دھێتە ئاڤاکرن.
ئەندازیار حکمەت گۆت ژی: نوکە باژێرێ دھۆک ئاڤاھیێن جوان دھێنە ئاڤاکرن و خەلک گرنگیێ بدەتە تایبەتمەندیێ. ئەندازیارێ مەدەنی و ئەندازیارێ کەھرەبائی ھەتا رادەکێ باش گەھشتینە وێ باوەریێ کو ھەر تشتەک تایبەتمەندی یە و ئەڤە ژی ئێکە ژ کارێن باش و تشتێ شاش کێم دکەڤیتە تێدا، ب ڤی رەنگی و ھەر ئێک کارێ خوە ب دروستی ئەنجام د دەت، مە ئەندازیارێن باش ھەنە و ھیڤیخوازم خەلکی ھەر تشتەکی تایبەتمەندیا خوە وەربگریت و نە ھەر ئێک ھەموو تشتا بکەت.
عیراق کەڤن دا وەلاتەکێ زەنگینە و چاڤێ خەلکێ مە ل دو شیشکێن کێم نینە یان تەنەکێ چیمەنتویێ، ھەردەم دەمێ ئاڤاھیا ئاڤا دکەن دبێژن بلا زێدەبیت تشت کێم نەبیت و ھەردەم سلامەتی پتر دھێتە وەرگرتن، لەوما ب گشتی کوردستانێ دھۆکێ ژی رێژا سەلامەتیێ گەلەک ئاڤاھیێن مە دا ھەیە.
ئەندازیار حکمەت ئەو ژی گۆت: دەمێ کۆمپانیەکا تورکی ھاتی بۆ شقێن دابین دیزاین دانای گۆت: دڤێت ببنە ھەشت قات و ئەز رێڤەبەرێ پرۆژەی بووم، ل وی دەمی ئاڤاھیێ بلند ل دھۆکێ ب تنێ ئاڤاھیێ حەفت تەبەقێ بوو، مە بەرێ خوە دایێ ئەو زانستێ ئەو دبێژن مە ژی خواندیە و زانین ئەگەر بیتە دەە قات ژی چو مەترسی نینە و مە دو ئاڤاھی کرنە 11 قات ژی و ئەڤە بۆ ئێکەم ئاڤاھیێن بلند ل دھۆکێ پشتی حەفت تەبەقێ، ژیێ شوقان گەلەک و ھەتا 100 سالان ژی ژی دبەن.
گۆت ژی: ئاڤاکرنا شوقان ل پارێزگەھا دھۆک گەلەک یا سەرکەفتی بوو، خەلک ژی و حوکمەت ژی ھەردو دێ گەلەک مفایی ژێ وەرگرن، نوکە دێ بۆریەکا ئاڤێ بۆ ئاڤاھیەکێ مەزنێ شووقا بەری و پێشتر دڤێت تە بۆریەک بۆ 20 مالان کێشابا و دیسا جھێ چەندین جادە بھێنە دروستکرن حوکمەت دشێت ب تنێ ئەو جادێن دەردورێن ئاڤاھی دروست بکەت و ئەڤە ژی دێ کێم بیت.
ل دۆر گازندێن وەلاتیان ژ شوقان، ناڤبری گۆت: کێماسیێن مەزن ل شوقا نینن کو مەترسی ل سەر ھەرفینێ یان دەرزینە یان دێ کەڤیت، بەلکو ب تنێ دبیت بۆریەک کۆن بیت یان ھندەکا بۆ سێ تبلێن شووقێ، شوقا خوە نە وەرگرت، ھیڤیدارین خەلکێ مە ھاریکار بیت و ھەتا دانا قستان ژی و نە ب تنێ قەیرانێ پێشتر ژی گەلەک ب زحمەت و ھندی ھێجەت ھەبان قست نەدان، یین مۆچێن وان کێم بووین ئەم پشتەڤانین و ئەو مللەتێ مە نە، لێ ھندەک بازرکان و دەولەمەند وان ژی خوە ب ڤان ڤەگرتیە، ئەگەر ئەڤ شووقە نەبان ڤان کاودانان دا بارێ حوکمەتێ گەلەک گرانتر لێ ھێت و دیسا لڤینەک کەڤتە بزاڤا ئابووری ژی دەڤەرا مە.
ھەمان ئەندازیار گۆت: ئاخا دھۆک گەلەک یا ب ھێزە و ب کێر ئاڤاکرنا شوقان دھێت، پشتی ئوتێلا ریکسوس 21 قات، نوکە ھەڤالێن مە دو ئاڤاھیان یێ ئاڤا دکەن ل پشت نەخوشخانا ژدایک بوونێ ھەر ئاڤاھی 20 قات، دھۆک دەڤەرەکا چیایی یە ھندی ئاڤاھیێن بلند بھێنە دروستکرن دێ جوانی کەڤیتە باژێری.
ئەندازیار حکمەت تەوفیق دژیێ خوە دا سەرپەرشتیا 36 پران ل سەرانسەری عیراقێ کریە و گەلەکا ژی سەرپەرشتی ل سەر کریە و ل دووڤ دا ھاتیە ڤەگوھاستن و مەزنترین پرۆژێن مە کار سەرکری پرا کەلەکێ بوویە.
گۆت ژی: پرێن پارێزگەھا دھۆک گەلەک د باشن وەک قادا کوردستان و دیسا پشتەڤانی ھەبیت باژێرڤانیا دھۆک ژی پرۆژێن جوان بەر دەست ھەنە.
ل دۆر قەرەبالغا بازاری، ناڤبری گۆت: ب دیتنا من بازار ھەر وەک خوە بمینیت جوانە، لێَ پێدڤیە فەرمانگەە بھێنە دەرکرن دا قەرەبالغ کێم بیت و دیسا ترۆمبێلێن تەکسی ئەگەر ببنە جوت و کت و رۆژانە بھێنە گوھۆرین بۆ کارکرنێ دێ باشتر بیت.
ھەکە قەیران ب دووماھی بێت دبینم کار باش ل جەم حوکمەتێ ھەنە بکەفتە خزمەتا وەلاتیان دا و دیسا ھەتا نەە پران دھۆک پێدڤیە و ب دیتنا من دوریانا گەلی ھەتا دگەھیتە بێسرێ رابیت ببنە شووقە دێ بۆ حوکمەتێ ژی سڤک بیت و دێ جوانیەکێ ژی ئێخنە باژێری و دبینم ئەگەر ئەڤە دروست بیت ھەتا 25 سالێن دی تێرا خەلکێ دھۆکێ ھەیە.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

رێڤه‌به‌ريا چاڤدێريا بازرگانى راگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ رێكه‌فتى 30ى ئادارا 2016ێ بهايێ زێر و زيڤى ل بازارێن پارێزگه‌ها دهۆكێ ب ڤى ره‌نگێ ل خوارێ يه‌:

ئەڤرۆ نیوز:
نەورۆز سەرەرای ھندێ جەژنەکا کوردی یە، بەلێ ژ بلی کوردستانێ و کوردێن ل وەلاتێن بیانی دژین و ڤێ رۆژێ ساخ دکەن، جەژنا نەورۆزێ ل 10 وەلاتێن دی یێن جیھانێ دھێتە ساخکرن و رۆژا 21/3 ل وان ھەموو وەلاتان دبیتە جەژنەکا فەرمی، ژ وان وەلاتان ژی (ئوزپاکستان، ھندستان، کازاخستان، تۆرکمانستان، قیرغستان، تاجیکستان، ئەڤغانستان و ئەزەبێجان و ئیران).
ل کوردستانێ ژ ھەموو وەلاتێن جیھانێ پتر ھەست ب ھەبوونا نەورۆزێ دھێتە کرن و ب جەژنەکا فەرمی یا کوردان دھێتە ل قەلەمدان، چونکو ئەڤە دەستپێکا سەرسالا کوردی یە و ئەو رۆژە یا کو دۆژمنێ کوردان تێدا ھاتیە کوشتن ب دەستێن کاوەیێ ئاسنگەر.

ل ئەڤغانستانێ جەژنا گۆلا سۆرە
ھەر چەندە ئەڤ جەژنە ب تنێ ل سێ باژێرێن وەلاتێن ئەڤغانستانێ دھێتە ساخکرن، بەلێ جەژنا نەورۆزێ ل وەلاتێ ئەڤغانستانێ تایبەتمەندیێن خوە ھەنە، چونکو د ئێکەم رۆژ دا باژێرێن خوە پڕی گۆلێن سۆر دکەن و دھێتە ناڤکرن ب ناڤێ (جەژنا گۆلا سۆر)، د ڤێ رۆژێ دا ئالایەکێ مەزن ب ناڤێ ئیمام عەلی ل جھەکێ پیرۆز دھێتە بلندکرن و ئەڤ ئالایە بۆ ماوێ 40 رۆژان دێ یێ ھەلاویستی بیت و د ڤان 40 رۆژان دا خەلک بۆ داخوازیێن خوە قەستا وی ئالایی دکەن و لاڤا دکەن و خێر و خێرات و نەزران ل بن وی ئالای ددەن.

ل وەلاتێ کازاخستانێ خۆشی ھەموو پارچێن ئەردی داگیر دکەت
ل وەلاتێ کازاخستانێ نەورۆز ب رۆژا دادپەروەریا بۆھارێ دھێتە وەسفکرن و ئەو ھوسا دبینن د وێ رۆژێ دا ھەسارێن ئاسمانی جارەکا دی ژدایک دبن و ھەموو جە جارەکا دی نوو و ساخ دبنەڤە و خۆشی و شەھیان ھەموو پارچێن ئەردی داگیر دکەن. ل ڤێ وەلاتی ژی وەکو کوردستانێ نەورۆز 21/3 دەستپێکا سالا نوویە و د ڤێ رۆژێ دا خەلکێ ڤی وەلاتی مالێن خۆ پاقژ دکەن و کچێن ڤی باژێری د ڤێ رۆژێ دا خوارنەکا تایبەت چێ دکەن و بۆ خۆشتڤیێن خوە دبەن و ل بەرامبەر دا خۆشتڤیێن وان ژی گۆلاڤێن خۆش بۆ وان دکەنە دیاری.

ل وەلاتێ تاجیکستان ئالایێن سۆر دھەلگرن
ل ڤی وەلاتی نەورۆز جەژنەکا نەتەوەیی یە و ھێمایێ ساخبوونا ھەموو زیندەوەرانە و ب ناڤێ جەژنا (خیدر ئەیام) یا ناڤدارە. پتریا کەسان رەنگی سۆر بکاردئینن و ھوسا دبینن کو ئەو رەنگێ بەختەوەریێ یە و ھەر مالەک ئالایەکێ سۆر د ڤێ رۆژێ دا ددانیت ەسەر دەرگەھێ خوە یێ دەرڤە.

ل قرقیزیستان زەلام سواری ھەسپان دبن
ل ڤی وەلاتی ھەتا بەری چەند سالان ژی ژ ئەگەرێ ھندێ کو ل بن دەستێ دەستھەلاداریا رژێما سۆڤیێت بوو، دەلیڤە نەدھاتە دان ئەڤ رۆژە بھێتە ساخکرن. ل دووڤ پێزانینێن رۆژناما باس بەلاڤکرین، پشتی سەربەخۆیا خوە وەرگرتی، دەست ب ساخکرنا ڤێ رۆژێ ھاتیە کرن و سالانە د ڤێ رۆژێ دا خوارنەکا تایبەت ب ناڤێ (بەس بارماق) دھێتە چێکرن و زەلام ژی ھەموو سواری ھەسپان دبن.

ل پاکستانێ ب ناڤێ عالەم نەڤرۆز ھاتیە بناڤکرن
ل ڤی وەلاتی جەژنان نەورۆزێ ب ناڤێ عالەم نەڤرۆڤ دھێتە ناڤکرن و رامان ژێ ئەوە رۆژەکا نوو. د سالناما پاکستانێ دا نەورۆز ب بیرەوەریەکا گرنگ ھاتیە تۆمارکرن و خەلکێ وەلاتی بەری ڤێ رۆژێ مالێن خوە پاقژ دکەن و جلکێن نوو بۆ خوە دکرن و شرینیان ل سەر ئێکدو بەلاڤ دکەن.

ل وەلاتێ ئوزپاکستان خەلک خوە ل سەر ئاگری دھاڤێژیت
ل ڤی وەلاتی نەورۆز ل 21/3 دەست پێ دکەت و ئاھەنگەھەکا مەزن دھێتە سازدان و د ڤێ رۆژێ دا بەرپرسێن حوکمەتێ و کونسولێن وەلاتان ل وێ ئاھەنگێ ئامادە دبن و شاھیەکا مەزن دھێتە کرن. ھەروەسا دووماھیی چارشەمب ژ ڤێ مەھێ خەلکێ ڤی وەلاتی ئاگرەکێ مەزن ھەل دکەن و ل سەر ئاگری ری خوە دھاڤێژن و بەریکانێن سترانگۆتنێ و شانوویێ ژی ل ڤێ رۆژێ دھێنە ئەنجامدان.

ل ئەزەربێجان چار چارشەمب دھێنە ساخکرن
مەزنترین و گرنگترین جەژن ل وەلاتێ کۆمارا ئەزەربێجانێ جەژنا نەورۆزێ یە، چونکو بەری ھاتنا نەورۆزێ ب ھەیڤەکێ ئانکو بۆ ماوێ 30 رۆژان خەلکێ ڤی وەلاتی ئاھەنگێن خۆشیێ ژ بەر ھاتنا ڤێ رۆژی َ دکەن. د ڤێ ھەیڤێ دا ل ھەر چار رۆژێن چارشەمبیی چار بیرەوەری دھێنە ساخکرن، یا ئێکێ چارشەمبا ئاڤێ، دو چارشەمبا ئاگری، سێ چارشەمبا ئەردی و یا دووماھیێ چارشەمبا بای دھێتە ساخکرن.

ل ئیرانێ بێھنڤەدانا فەرمیە
ل وەلاتێ ئیرانێ گرنگیەکا مەزن ب ڤێ رۆژێ دھێتە کرن و دبیتە بێھنڤەدانەکا فەرمی و خەلکێ وێ مالێن خوە پاقژ دکەن و جلکێن نوو دکرن و ل بەر خوە دکەن. ھەروەسا کوردێن ل وەلاتێ ئیرانێ ژی دژین سالانە ڤێ رۆژێ ساخ دکەن و ب جەژن و سەرسال ناڤ دبەن.
ھەروەسا ل وەلاتێ ھندستانێ و تورکمانستانێ ژی سالانە ئەڤ رۆژە دھێتە ساخکرن و دبیتە بێھنڤەدانا فەرمی.

ئه‌ڤ راپۆرته‌ ژ لايێ ئه‌مير ئه‌ترووشى بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ هاتيه‌ به‌رهه‌ڤكرن و ل ژمار 1843 يا رۆژا پێنجشه‌مبى رێكه‌فتى 17ى ئادارا 2016ێ هاتيه‌ به‌لاڤكرن.