ب هه‌لكه‌فتا جه‌ژنا جه‌مایێ یا كوردێن ئێزدی، سه‌رۆك بارزانی په‌یامه‌كا پیرۆزباهیێ به‌لاڤكر و ئه‌ڤه‌ ده‌قێ وێ یه‌ :

ب هه‌لكه‌فتا جه‌ژنا جه‌مایێ، پیرۆزباهیێن گه‌رم ئاراسته‌ی میرێ ئێزدیان و بابه‌ شێخ و جڤاتا رۆحانی و هه‌موو خوشك و برایێن ئێزدی ل كوردستانێ و جیهانێ دكه‌م.

هیڤیدارم ئه‌ڤ جه‌ژنه‌ ببیته‌ ئه‌گه‌رێ خوشی و ئارامی یا خوشك و برایێن ئێزدی و بشێن هه‌موو ساله‌كێ جه‌ژن و خوشیێن خوه‌ ب ئاشتی و ئاسوده‌یی ساز بكه‌ن.

هه‌ر ب ڤێ هه‌لكه‌فتێ داكوكیێ دكه‌ین كو پێدڤیه‌ هه‌موو لایه‌ك كار بو بهێزكرنا فه‌رهه‌نگ و كه‌لتورێ  پێكڤه‌ژیانێ و برایه‌تی و ئێكرێزیێ د ناڤبه‌را هه‌موو پێكهاته‌یێن ئولی و نه‌ته‌وه‌یێن كوردستانێ بكه‌ن و بپارێزن.

نێچیرڤان بارزانی، سه‌رۆكێ هه‌رێمێ د په‌یاما خوه‌ یا پیرۆزباهیێ دا به‌لاڤكر”دلێ مه‌ ل جه‌م وان مالبات و خوشك و برایێن مه‌ یێن ئێزدییه‌ كو هه‌تا نها كه‌سوكارێن وان د ڕه‌ڤاندینه‌ و ئه‌م وان هه‌موویان پشتڕاست دكه‌ین كو هه‌تا ڕه‌ڤاندیه‌ك ئێزدی مابیت، دێ لسه‌ر بزاڤا ڕزگاركرنا وان و دیاركرنا چاره‌نڤیسێ وان به‌رده‌وام بین”.

مه‌سرور بارزانی، سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ د په‌یاما خوه‌ یا پیرۆزباهیێ دا دبێژیت” دووپات دكه‌ینه‌ڤه‌ دێ هه‌رده‌م د به‌رده‌وام بین لسه‌ر پشته‌ڤانیا ماف و داخوازیێن خوشك و برایێن ئێزدی و پتر خزمه‌تكرنا وان” .

هه‌ولێر، قائید میرۆ

نێزیكی ساله‌كێ یه‌ بسه‌ر هه‌لبژارتنێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ده‌رباز بووین و ئالیێن سیاسی كار بۆ هه‌لبژارتنه‌كا دی یا پێشوه‌خت  دكه‌ت چاڤدێره‌كێ سیاسی ژی رادگه‌هینیت، باشترین چاره‌سه‌ری بۆ ره‌وشا نوكه‌ یا ئیراقێ پێكئینانا حوكمه‌ته‌كا ده‌مكیه‌ هه‌تا هه‌لبژارتنێن نوو یێن جڤاتا نوونه‌ران دهێنه‌ ئه‌نجامدان هه‌روه‌سا ئاماژه‌كر، باشترین یاریزانێ پرۆسا سیاسی ل ئیراقێ موقته‌دا سه‌دره‌ و بێی سه‌در چو حوكمه‌ت سه‌رناگرن ل ئیراقێ.

ئاراس عه‌بدولا، چاڤدێرێ سیاسی بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گوت” ئیراق یا كه‌فتیه‌ قۆناغه‌كا دژوار دا، له‌وڕاژی مه‌رج نینه‌ هه‌كه‌ جاره‌كادی هه‌لبژارتن ژی بهێنه‌ دوباره‌كرن هه‌موو ئالیێن سیاسی و پشكدار دانپێدانانێ ب ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنان بكه‌ن، مه‌ دیت ل چه‌ند رۆژێن بۆری ژ ئه‌نجامێ ڤه‌گوهاستنا قۆناغا لهه‌ڤهاتنا نیشتیمانی بۆ زۆرینه‌یا نیشتیمانی ئالۆزی په‌یدابوون و خه‌لكه‌ك ژی هاته‌ كوشتن، ئه‌ز باوه‌رم مه‌ترسی لسه‌ر پرۆسا هه‌لبژارتنان ل ئیراقێ یا هه‌ی، چونكه‌ گومان یێن هه‌ین كو د ده‌مێ رێڤه‌چوونا هه‌لبژارتنان دا ئالۆزی په‌یداببن و ده‌ستێوه‌ردان د پرۆسا هه‌لبژارتنان دا بهێته‌كرن، ئه‌ز باوه‌ر ناكه‌م دووباره‌ ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتن ببیته‌ ئه‌گه‌ره‌ك بۆ چاره‌سه‌ركرنا ئاریشه‌یان، ب دیتنا من تنێ ب مه‌رج دێ هه‌لبژارتن ببنه‌ ئه‌گه‌ره‌ك بۆ چاره‌سه‌ركرنا ئالۆزیێن نوكه‌ ئیراق تێدا ده‌رباز دبیت ئه‌وژی بده‌ست ئینانا ٢٢٠ كورسیێن په‌رله‌مانی ژلئالیێ هژماره‌كا هێزێن سیاسی بۆ ته‌مامكرنا رێژه‌یا قانوونی یا هه‌لبژارتنا سه‌رۆك كۆماری، ژ به‌ر كو هه‌كه‌ سه‌رۆك كۆمار بهێته‌ هه‌لبژارتن و رێژه‌یا قانوونی یا ئه‌ندامێن جڤاتا نوونه‌ران به‌رهه‌ڤی كۆمبوونا جڤاتا نوونه‌ران ببیت دێ ئاریشه‌ هه‌تا راده‌یه‌كی هێته‌ چاره‌سه‌ركرن، به‌رۆڤاژی هیچ ئه‌گه‌ره‌كێ دی نینه‌ بۆ وێ چه‌ندێ بێژین دوباره‌كرنا پرۆسا هه‌لبژارتنان دێ بیته‌ ده‌رگه‌هه‌ك بۆ ب دوماهی ئینانا ئاریشه‌یێن ئیراقێ”.

ئاراس عه‌بدولای  گوت ژی” ئیراق وه‌لاته‌كه‌ سه‌روه‌ری نینه‌ و یێ كه‌فتیه‌ دبن كاریگه‌ریا وه‌لاتێن هه‌رێمی دا، ئانكو وه‌لاتێن هه‌رێمی ل ئیراقێ رۆل یێ هه‌ی و چه‌ندین میلیشیا یێن هه‌ین كو بڕیارێن وان ژ ده‌رڤه‌ی ئیراقێ دهێن و بۆ ئه‌ره‌بێن سونه‌ ژی ب هه‌مان شێوه‌یه‌، دیاره‌ كورد ژی بووینه‌ دوبه‌ره‌ و هه‌ر ئێك گه‌هشتیه‌ به‌ره‌یه‌كێ ئیراقێ، ئه‌ز باوه‌رناكه‌م حوكمه‌ته‌كا نوو ل ئیراقێ بهێته‌ پێك ئینان، تنێ دشێن حوكمه‌ته‌كا ده‌مكی بهێته‌ پێكئینان بۆ ب ڕێڤه‌برنا هنده‌ك كاروباران هه‌تا هه‌لبژارتن دهێنه‌ ئه‌نجامدان، دبیت ژیێ حوكمه‌تا ده‌مكی تنێ شه‌ش هه‌یڤ بن نه‌كو زێده‌تر، مانا ڤێ حوكمه‌تا نوكه‌ ژی ب سه‌رۆكایه‌تیا مسته‌فا كازمی جهێ رازیبوونا ئالیێن سیاسی نینه‌ و گومان یا هه‌ی ده‌ستێوه‌ردانێ دپرۆسا هه‌لبژارتنان دا بكه‌ن، مانا حوكمه‌تا نوكه‌ پێدڤی ب لهه‌ڤهاتنا ئالیێن سیاسی یا هه‌ی، باشترین یاریكه‌رێ مه‌یدانا سیاسی یا ئیراقێ د ده‌مێ نوكه‌دا موقته‌دا سه‌دره‌، چونكه‌ دیاربو پشتی خوه‌ ڤه‌كێشای جاده‌ یا د ده‌ستێن سه‌دری دا و هه‌ر ئه‌وژی دشێت ئاشتیێ به‌لاڤ بكه‌ت یان ژی بكه‌ته‌ شه‌ڕ ل ئیراقێ، ب كورتی حوكمه‌تا نوكه‌ بمینیت یان ژی حوكمه‌ته‌كا ده‌مكی بهێته‌ پێكئینان هه‌ر دڤێت ب رازیبوونا موقته‌دا سه‌در بیت”.

ئه‌ڤرۆ:

ئه‌ندامه‌كێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان راگه‌هاند، لێكتێگه‌هشتنه‌كا باش دناڤبه‌را پارتی دیموكراتی كوردستان وئێكه‌تی نیشتمانی كوردستان دا یا هه‌ی و ل ده‌مێ پێدڤی دێ به‌ربژاره‌كێ هه‌ڤپشك بۆ پۆستێ سه‌رۆك كۆماری ئاماده‌ بیت، ئه‌ندامه‌كێ سه‌ركردایه‌تیا ئێكه‌تی نیشتمانی كوردستانێ ژی هه‌مان پێزانینێ پشت راست دكه‌ت.

پارتی و ئێكه‌تی ژبلی به‌رهه‌م سالح و رێبه‌ر ئه‌حمه‌د كو به‌ربژارێن هه‌ردو ئالیانه‌ بۆ  پۆستێ سه‌رۆك كۆمارا ئیراقێ، كه‌سه‌كێ دی وه‌كو به‌ربژارێ هه‌ڤپشك یێ هه‌ردو ئالیان دێ هێته‌ دیاركرن، هه‌رچه‌نده‌ كو باسێ به‌ربژاره‌كی یێ هه‌ی كو دێ بیته‌ به‌ربژارێ هه‌ڤپشك یێ پارتی و ئێكه‌تی، به‌لێ به‌ربرسێن هه‌ردو ئالیان ره‌ت دكه‌ن ناڤێ هیچ به‌ربژاره‌كی هاتبیته‌ ئێكلاكرن.

شوان محه‌مه‌د روسته‌م، ئه‌ندامێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان راگه‌هاند” لێكتێگه‌هشتنه‌كا باش د ناڤبه‌را پارتی و ئێكه‌تی ل سه‌ر به‌ربژارێ پۆستێ سه‌رۆك كۆماری یا دروست بووی”.

شوانی گوت ژی” هه‌كه‌ رێكارێن دستووری ل سه‌ر كوردان بمینیت بۆ هه‌لبژارتنا سه‌رۆك كۆماری و پێكئینانا حوكمه‌تا نوو یا ئیراقێ، ئه‌و رێ ناده‌ن پرۆسه‌ گیرو ببیت و دێ كوردان به‌ربژاره‌كێ هه‌ڤپشك هه‌بیت”.

ئه‌و په‌رله‌مانتار یێ به‌رهه‌ڤ نه‌بوو ناڤێ هیچ به‌ربژاره‌كێ هه‌ڤپشك یێ پارتی و ئێكه‌تی بۆ  پۆستێ سه‌رۆك كۆماری ئاشكرا بكه‌ت،  به‌لێ نه‌ ڤه‌شارت ژی كو به‌ربژارێ وی پۆستی دێ به‌ربژارێ هه‌ڤپشك بیت و به‌رهه‌م سالح نابیت.

ژ ئالیێ خوه‌ڤه‌ رابیحه‌ حه‌مه‌د، ئه‌نداما سه‌ركردایه‌تیا ئێكه‌تی نیشتمانی كوردستانی و به‌رپرسا مه‌لبه‌ندێ به‌غدا یێ ئێكه‌تیێ راگه‌هاند” ژ پێخه‌مه‌ت به‌رژه‌وه‌ندیا گشتی یا گه‌لێ مه‌، نێزیكبوونه‌كا باش دناڤبه‌را پارتی و ئێكه‌تیێ بۆ بۆ هه‌لبژارتنا سه‌رۆك كۆماری یا هه‌ی”.

رابیحایێ ژی ناڤێ به‌ربژارێ هه‌ڤپشك یێ هه‌ردو ئالیان بۆ پۆستێ سه‌رۆك كۆماری ئاشكرا نه‌كر، به‌لێ گوت” دانوستاندن و ئاراستێن لێكتێگه‌هشتنێ بۆ به‌ربژارێ هه‌ڤپشك دناڤبه‌را مه‌ دا یێن هه‌ین”.

وێ ئه‌نداما سه‌ركردایه‌تیا ئێكه‌تیێ به‌ربژارێ هه‌ڤپشك یێ پارتی و ئێكه‌تی ب گرنگ هژمارت و گوت ژی” به‌ربژارێ هه‌ڤپشك بۆ پاراستنا به‌رژه‌وه‌ندیێن هه‌رێما كوردستانێ و ده‌ستكه‌فتان یێ گرنگه‌، هیڤیدارم سیناریۆیا سالا 2018 دووباره‌ نه‌بیت و ب ئێك به‌ربژاری بچینه‌ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ”.

زێده‌تر ژ 11 هه‌یڤایه‌ هه‌لبژارتنێن جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ یێن هاتینه‌ ئه‌نجامدان، به‌لێ هه‌تا نوكه‌ سه‌رۆك كۆمارا ئیراقێ نه‌هاتیه‌ هه‌لبژارتن، ب ڤێ چه‌ندێ ژی پێكئینانا حوكمه‌تا نوو یا ئیراقێ هاتیه‌ پاشخستن، چونكه‌ ب گۆره‌ی دستووری سه‌رۆك كۆمار مه‌زنترین فراكسیۆنا جڤاتا نوونه‌ران بۆ پێكئینانا حوكمه‌تێ دێ راسپێریت.

نهێنی و هێزا سه‌ركه‌فتنا شۆره‌شا ئیلۆنێ، ئێكرێزیا هه‌موو پێكهاته‌یێن گه‌لێ كوردستانێ بوو

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی، ب هه‌لكه‌فتا سالیادا 61 یا هه‌لكرنا چریسكا شۆره‌شا ئیلۆنێ په‌یامه‌ك به‌لاڤكر و راگه‌هاند: شۆره‌شا ئیلۆنێ ڤه‌گه‌راندنا ناسناما نه‌ته‌وی و نیشتمانی یا گه‌لێ كوردستانێ بوو.

د په‌یاما نێچیرڤان بارزانی دا هاتیه‌” ب رێز و شكۆڤه‌ سالیادا 61 یا شۆره‌شا ئیلۆنا مه‌زن و رێبه‌رێ شۆره‌شێ بارزانیێ نه‌مر و هه‌ڤالێن وی و هه‌موو وان قه‌هره‌مانان دكه‌ین كو ژ پێخه‌مه‌ت ئازادیا گه‌ل و وه‌لاتێ خوه‌ گیانێ خوه‌ به‌خشی. سلاڤ بۆ مالباتێن سه‌ربلندێن شه‌هیدان و هه‌موو وان پێشمه‌رگه‌ و خه‌باتگێران دهنێرین كو ل رۆژێن دژوار یێن شۆره‌شێ دا ب دلسۆزانه‌ وه‌ستیاین و خزمه‌ت كری”.

سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ د په‌یاما خوه‌ دا دبێژیت” شۆره‌شا ئیلۆنێ، ڤه‌گه‌راندنا ناسناما نه‌ته‌وی و نیشتمانی یا گه‌لێ كوردستانێ بوو. شۆره‌شا هه‌موو ته‌خ و چین و پێكهاته‌یان بوو كو ل بن رێبه‌ری و سه‌ركردایه‌تیه‌كا ئێكگرتی دا هه‌موو كۆمكرین. د ئێك ژ دژوارترین قۆناغێن دیرۆكا گه‌لێ كوردستانێ و ده‌ڤه‌رێ دا، ب ئیراده‌ و باوه‌ریه‌كا پۆلایی روو ب روویێ دوژمنی بووی و ده‌وله‌تا ئیراقێ نه‌چاركر دانپێدانێ ب مافێن گه‌لێ كوردستانێ بكه‌ت و ببیته‌ بناغه‌یه‌ك بۆ هه‌موو ده‌ستكه‌فتێن د پشترا هاتین”.

گوت ژی” نموونه‌كا جوانتر یا شۆره‌شێ ئه‌وبوو كو د سه‌ركه‌فتنێ دا خۆبایی نه‌بوو، به‌لكو سه‌ركه‌فتن كره‌ ده‌لیڤه‌كا زێده‌تر یا لێبۆرینێ و خه‌باتا هه‌ڤپشك و ئێكخستنا زێده‌تر یا ناڤمالا كوردستانیان”.

نێچیرڤان بارزانی، د پشكه‌كا دی یا په‌یاما خوه‌ دا ئاماژه‌كر” شۆره‌شا ئیلۆنێ بۆ دۆست و نه‌یاران و بۆ هه‌موو جیهانێ سه‌لماند كو هیچ هێز و شیانه‌كا له‌شكری نه‌شێت ئیرادا گه‌لێ كوردستانێ بۆ ژیانێ و ئازادیێ بشكێنیت. نهێنی و هێزا سه‌ركه‌فتنا شۆره‌شێ، ته‌بایی و ئێكرێزیا هه‌موو پێكهاته‌یێن گه‌لێ كوردستانێ بوو، له‌وما د ڤێ هه‌لكه‌فتێ دا دووپاتیێ ل ئێكرێزیێ و ته‌بایێ وپێكڤه‌ كاركرنێ د ناڤبه‌را هه‌موو پێكهاته‌ و هێزێن سیاسی یین كوردستانی دكه‌ین. ئه‌و تاكه‌ رێیه‌ بۆ پاراستنا ماف و ده‌ستكه‌فتێن دستووری یێن هه‌رێما كوردستانێ و چه‌سپاندنا سیسته‌مێ فیدرالی و پاشه‌رۆژه‌كا باشتر”.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی پێشوازی ل باربارا لیف هاریكارا وه‌زیرێ ده‌رڤه‌یێ ئه‌مریكا بۆ كاروبارێن رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست كر.

وێ به‌رپرسا ئه‌مریكی ئاماژه‌كر كو سه‌رۆكێ ئه‌مریكی جۆ بایدن ب گرنگیه‌كا مه‌زن سه‌حدكه‌ته‌ هه‌رێما كوردستانێ و دیاركر كو سه‌روه‌ری و سه‌قامگیریا كوردستانێ و ئیراقێ بناخه‌یه‌ بۆ سه‌قامگیری ده‌ڤه‌رێ. هه‌روه‌سا دووپاتكر كو ئه‌مریكا گرنگیه‌كا مه‌زن دده‌ته‌ په‌یوه‌ندیێن د ناڤبه‌را كوردستانێ و ئیراقێ دا و سه‌ره‌رای رێزێن وێ بۆ رۆلێ سه‌رۆك بارزانی د چاره‌سه‌ركرنا كێشا ندا ل سه‌ر بنه‌مایێ دستوور، داخواز كر سه‌رۆك بارزانی ب كاریگه‌ریا خوه‌  پترب رۆلێ خوه‌ بۆ چاره‌سه‌ركرنا كێشان و نه‌هێلانا بنبه‌ستێن سیاسی ل ئیراقێ رابیت.

سه‌رۆك بارزانی، دووپاتكر كو ژێده‌رێ كێشێن سیاسی ل ئیراقێ بۆ پێگیری نه‌كرنا به‌غدا ب دستووری و نه‌مانا بنه‌مایێن هه‌ڤپشكیێ و هه‌ڤسه‌نگیێ و سازانێ د پرۆسا سیاسی دا و رێزنه‌گرتن ل ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنان و پرۆسا دیموكراسی دزڤریت.

سه‌رۆك بارزانی د درێژیا ئاخڤتنێن خوه‌ دا راگه‌هاند كو پێدڤیه‌ بابه‌تێن سه‌ره‌كی د ناڤبه‌را به‌غدا و هه‌رێما كوردستانێ د چارچۆڤێ دستووری دا بهێنه‌ چاره‌سه‌ركرن و دڤێت هه‌ر رێككه‌فتنه‌ك و پێكهاتنه‌ك ل سه‌ر بنه‌مایێ دستووری ب رۆهنی و ب جدی كار ل سه‌ر بهێته‌ كرن ، هه‌روه‌سا ئه‌وژی به‌رچاڤكر بۆ چاره‌سه‌ركرنا كێشان ل ئیراقێ پێدڤیه‌ فه‌رهه‌نگا هه‌ڤدوقبوولكرنێ هه‌بیت و نابیت هیچ ئالیه‌ك ئالیێ دی پشت گوه بهاڤێژیت.

ل دۆر هزرا ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت ل ئیراقێ، سه‌رۆك بارزانی دیاركر كو مه‌ هیچ رێگریه‌ك ل دۆر ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت نینن ب مه‌رجه‌كی به‌رهه‌ڤیێن سیاسی و قانوونی بۆ بهێنه‌ كرن و هیچ ئالی و پێكهاته‌یه‌ك نه‌هێنه‌ پشت گوه هاڤێتن و رێز ژی ل ئه‌نجامێن هه‌ر هه‌لبژارتنه‌كا دهێته‌ ئه‌نجامدان بهێته‌ گرتن.

ئه‌ڤرۆ، سالار محه‌مه‌د دۆسكی:

كادره‌كێ پێشكه‌فتیێ پارتی دیموكراتی كوردستان دیاركر كو كۆنگره‌یێ 14ێ یێ پارتی دێ جوداهی هه‌بیت ژ كۆنگره‌یێن دی چونكه‌ ده‌لیڤه‌ بۆ هه‌موو كاداران هاتیه‌دان ببنه‌ ئه‌ندامێن كونگره‌ی و ژ قاعیدێ پارتی سه‌رهلده‌ت و ئه‌ڤه‌ زێده‌تر هێز و نیبوونێ د ده‌ته‌ پارتی دیموكراتی كوردستان.

ئازاد ئیسماعیل ، كارگێرێ لقا 20  یا پارتی دیموكراتی كوردستان ل شێخان بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گوت” پارتی چاڤه‌رێی ئه‌نجامدانا كۆنگره‌یه‌ و دێ نیبوونه‌كا دی دناڤ پارتی دیموكراتی كوردستان دا دروست بیته‌ ڤه‌ و ئه‌ڤ كۆنگره‌ دێ گه‌له‌ك هێزێ ده‌ته‌ پارتی”.

گوت ژی” دخوازین یشتی ئه‌نجامدانا كۆنگره‌ی گیانێ پێكڤه‌ژیانێ ل قه‌زا شێخان خورتر لێ بهێت و خه‌لكێ ئاواره‌ ڤه‌گه‌رنه‌ سه‌ر جه و وارێن خوه‌ و پشته‌ڤانیا قاعیدێ بهێته‌كرن و كادرێن حزبێ بهێته‌كرن، هه‌روه‌سا پشته‌ڤانی ل پرۆسا چاكسازیێ ژی بهێته‌كرن”.

ل دۆر جوداهیا پارتی ل گه‌ل پارتێن دی یێن كوردستانی، دبێژیت” پارتی خودانا هه‌ر دو شۆرشێن ئیلۆن و گولانێ یه‌ و خودانا سه‌رهلدان و ریفراندۆمێ یه‌، پارتی خودانا خوه‌ و به‌رگێریكرنا كوردستانێ یه‌ و ده‌سكه‌فتێن مه‌زن پارتی ددیرۆكا ملله‌تێ كورد دا بده‌ست ڤه‌ ئیناینه‌ و ئه‌نجامدانا كۆنگره‌ی بۆ نیبوونه‌كێ یه‌ دناڤ پارتی دا و روویێ شارستانیێ پارتی بهێته‌ دیاركرن”.

خویاكر” بۆ جارا ئێكێ یه‌ ئه‌ندامێن كۆنگره‌ی ب رێیا قاعیدێ دچنه‌ كۆنگره‌ی ، تشتێ باش هژمارا ئه‌ندامێن كۆنگره‌ی هاتیه‌ كێمكرن و هندی مه‌ركه‌زیه‌ت ل سه‌ر قاعیدێ حزبی نه‌یا زال بیت دێ باش بیت، ئه‌ندامێ حزبێ یێ چالاك دێ دناڤ كۆنگره‌ی دا رۆلێ خوه‌ بینیت چونكه‌ ژ قاعیده‌ی ده‌ركه‌فتیه‌ و ئه‌ڤه‌ ددیرۆكێ دا چ جاران وه‌كو ڤێجارێ بۆ ئه‌ندامێ پارتی دروست نه‌بوویه‌ و ئه‌ڤه‌ جارا ئێكێ یه‌ د دیرۆكا پارتی دیموكراتی كوردستان دا دروست دبیت”.

ل دور كۆنگره‌یێ پارتی دیموكراتی كوردستان  كو دێ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ هێته‌ گرێدان، گوت”جارا ئێكێ  یه‌ د دیرۆكا پارتی و خه‌لكێ باژێرێ دهۆكێ دا دا وه‌كو پارته‌كا كوردی كۆنگره‌ی ل دهۆكێ بگێریت كو پێشتر ل به‌غدا و هه‌ولێرێ و كه‌ركووكێ و ده‌رڤه‌ی كوردستانێ كۆنگره‌یێن خوه‌ گێراینه‌، لێ بۆ جارا ئێكێ یه‌ پارتی ل دهۆكێ كۆنگه‌ره‌یێ خوه‌ بگێریت و ئه‌ڤه‌ جهێ سه‌رفه‌رازیا پارتی دیموكراتی كوردستانه‌ و قاعیدێ هه‌ره‌ مه‌زنێ وێ یه‌ دناڤ دهۆكێ دا”.

رۆهنكر ژی” داخواز دكه‌م پارتی پاكسازی و چاكسازیێ بكه‌ت و نیبوونێ بخوه‌ ڤه‌ ببینیت و خوه‌ ل ئاریشێن خه‌لكی بكه‌ته‌ خودان و پارتی یا خه‌لكی یه‌ و ژ بۆ خه‌لكی یه‌ و دڤێتـ كێشێن خه‌لكی چاره‌سه‌ر بكه‌ت”.

سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی،  ل سالیادا 34 یا ئه‌نفالێن به‌هدینان په‌یامه‌ك به‌لاڤكر وتێدا داخوازدكه‌ت هه‌موو بزاڤه‌ك بۆ ب جینوسایدنیاسینا ئه‌نفالان ل سه‌ر ئاستێ نێڤده‌وله‌تی بهێته‌ دان، دبێژیت ژی، تاكه‌ گه‌ره‌نتیا پاراستنا مافێن دستووری و ده‌ستكه‌فتان ئێكرێزیا ئالیێن سیاسی یه‌.

ده‌قێ په‌یاما نێچیرڤان بارزانی ب هه‌لكه‌فتا ئه‌نفالێن به‌هدینان دا:

ل ڤان رۆژان هه‌لكه‌فتا 34 سالیا تاوانا ئه‌نفالێن به‌هدینان ساخ دكه‌ین كو وه‌كو دووماهی قۆناغا ئه‌نفالان ل 25 ئاب هه‌تا 6 ئیلۆنا 1988 له‌شكرێ وی ده‌می یێ ئیراقێ دژی پێكهاتێن جودا جودا یێن خه‌لكێ به‌هدینان ئه‌نجامدای. سه‌رێ رێز بۆ گیانێ پاقژێ شه‌هیدان دچه‌مینین و ب شكۆڤه‌ بیرئینانا وان دكه‌ین، سلاڤ و رێز بۆ خێزان و كه‌سوكارێن وان دهنێرین.

تاوانا ئه‌نفالێ كو هه‌ر ژ گه‌میان هه‌تا دووماهی قوناغ ل به‌هدینان (182) هزار وه‌لاتیێن بێتاوانێن كوردستانێ تێدا بوونه‌ قوربانی وهاتنه‌ شه‌هیدكرن، وه‌كو دادگه‌ها بلند یا تاوان ل ئیراقێ دانپێدان پێ كری، جینۆساید و تاوانا شه‌ری و تاوانا دژی مرۆڤایه‌تیێ یه‌، له‌وما پێدڤیه‌ هه‌ر چ زوویه‌ حوكمه‌تا فیدرالی یا ئیراقی قه‌ره‌بوویا كه‌سوكارێن قوربانیان بكه‌ت. ل هه‌رێما كوردستانێ ژی پێدڤیه‌ خزمه‌تا زێده‌تر یا كه‌سوكارێن قوربانیان بهێته‌ كرن و ل گه‌ل ب دوگیومێنتكرنا واتانێ، هه‌موو بزاڤه‌ك بهێته‌ كرن بۆ وێ چه‌ندێ ل سه‌ر ئاستێ نێڤده‌وله‌تی وه‌كو جینۆساید بهێته‌ نیاسین.

ب ڤێ هه‌لكه‌فتێ دووپاتیێ ل ئێكرێزیا ئالیێن سیاسی و پێكهاته‌یێن هه‌رێما كوردستانێ دكه‌ین كو تاكه‌ گه‌ره‌نتیا پاراستنا مافێن دستووری و ده‌ستكه‌فتێن هه‌رێما كوردستانێ و پاشه‌رۆژه‌كا باشتر یا نڤشیێن مه‌یه‌، هه‌ر ئه‌وژی دێ رێگر بیت ل دووباره‌بوونا وان تاوانێن ب درێژیا دیرۆكێ دژی پێكهاته‌یان و ئاخ و ئاڤ و هه‌وا و شروشت و ژینگه‌ها كوردستانێ هاتینه‌ كرن.

بیرئینانا شه‌هیدان به‌رده‌وام یا بلند و شكۆدار بیت، سوپاس و رێز و پێزانین بۆ جوامێریا خه‌لكێ هه‌ولێرێ و به‌حركێ و ده‌وروبه‌رێن وان كو ل كه‌مپا ب زۆر یا جێژنیكان د هاوارا لێقه‌ومایێن به‌هدینان چووین و هاریكاریا وان كری. میهره‌بانی ومرۆڤپه‌روه‌ریا وان چ جاران ناهێته‌ بیركرن.

هه‌ولێر، قائید میرۆ

پتریا ئالیێن سیاسی د رازینه‌ ب ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت ل ئیراقێ و جێگرێ سه‌رۆكێ جڤاتا نوونه‌ران ژی ئاشكرا دكه‌ت، بێی كاراكرنا جڤاتا نوونه‌ران هه‌لبژارتن ناهێنه‌كرن، چونكه‌ پێدڤی ب راستڤه‌كرنا قانوونا هه‌لبژارتنایه‌ و بودجه‌یه‌كێ تایبه‌ت هه‌یه‌ هه‌روه‌سا دبێژیت، ئالیێن سیاسی داخوازا گره‌نتیێ دكه‌ن بۆ دوباره‌ كرنا هه‌لبژارتنان.

شاخه‌وان عه‌بدولا، جێگری سه‌رۆكێ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گوت” جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ كۆمبوونێن خوه‌ ژبه‌ر خوه‌نیشادانان راگرتینه‌ و ژڤانێ كۆمبوونا جڤاتا نوونه‌ران یێ دیار نینه‌، ژ به‌ر كو هه‌كه‌ د ده‌مێ نوكه‌دا جڤاتا نوونه‌ران كۆمببیت دێ ره‌وش زێده‌تر به‌ر ب ئالۆزیان ڤه‌ چیت، چونكه‌ هێشتا خوه‌نیشاده‌ر دناڤا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ دانه‌ و دوهی چووینه‌ دناڤ باره‌گه‌هێ ده‌ستهه‌لاتا دادوه‌ری ژی، ئه‌و پێزانینێن ل دۆر كۆمبوونا جڤاتا نوونه‌ران  ل هه‌ولێرێ ژی دهێنه‌كرن د فه‌رمی نینن، چونكه‌ هه‌كه‌ ره‌وش ته‌نا ببیت و لێكتێگه‌هشتن د ناڤبه‌را ئالیێن سیاسی دا هه‌بیت، دێ جڤاتا نوونه‌ران هه‌ر ل ئاڤاهیێ خوه‌ كۆمبیت، هه‌تا ژلایێ سیاسی ره‌وش سه‌قامگیر نه‌بیت باوه‌رناكه‌م جڤاتا نوونه‌ران چ كۆمبوونان ئه‌نجامبده‌ت، ئه‌ز باوه‌رم پێدڤیه‌ ل ده‌ستپێكێ ره‌وتێ سه‌دری بهێته‌ رازیكرن بۆ ته‌ناكرنا ره‌وشێ، بێی چاره‌سه‌ریێن سیاسی كۆمبوون و رێككه‌فتنا ئالیێن سیاسی یێن ئیراقی سه‌رناگریت ژ به‌ر ڤێ ره‌وشا نوكه‌ ئیراق تێدایه‌، بڕیاره‌جاره‌كادی ئالیێن سیاسی ل سه‌رۆكایه‌تیا جڤاتا وه‌زیران كۆمببن، به‌لێ مه‌رجێ كۆمبوونێ ئه‌وه‌ ره‌وتێ سه‌دری پشكداریێ بكه‌ت، چونكه‌ ئه‌و پشكه‌كێ سه‌ره‌كیێ ئاریشه‌یێن نوكه‌ یێن ئیراقێ یه‌ وبێی پشكداریا وان چ كۆمبوون سه‌رناگرن”.

شاخه‌وان عه‌بدولا ئاماژه‌كر” ره‌وشا ئیراقێ یا د قۆناغه‌كا مه‌ترسیدار دا و گه‌هشتیه‌ ئاسته‌كێ دژوار، راگرتنا كۆمبوونێن جڤاتا نوونه‌ران و پێكنه‌ئینانا حوكمه‌تێ كاریگه‌ری لسه‌ر بلندبوونا رێژا گه‌نده‌لیێ هه‌بوویه‌، چونكه‌ چاڤدێری نینه‌ و ب شێوه‌یه‌كێ نه‌ قانوونی ده‌ستكاریا پارێ بودجێ ئاسایشا خوارنێ دهێته‌كرن، ئه‌م وه‌كی كورد پشكداربووینه‌ د كۆمبوونا بۆری دا كو ژئالیێ سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیراقێ هاتبو رێكخستن، پتریا ئالیێن سیاسی دگه‌ل دوباره‌كرنا هه‌لبژارتنێن ئیراقێ نه‌، به‌لێ لدۆر شێوازێ رێڤه‌چوونا هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت نه‌گه‌هشتینه‌ ئه‌نجامه‌كێ دیار، ژ به‌ر كو هه‌كه‌ جڤاتا نوونه‌ران بهێته‌ هه‌لوه‌شاندن، ئیراق نه‌شێت هه‌لبژارتنان بكه‌ت، چونكه‌ پێدڤیه‌ په‌رله‌مان یێ كارا بیت بۆ راستڤه‌كرنا قانوونا هه‌لبژارتنان و دیاركرنا ژڤانێ هه‌لبژارتنان بێی په‌رله‌مان رێكارێن ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنان بڕێڤه‌ناچن، ژئالیه‌كێ دیڤه‌ بودجه‌یه‌كا تایبه‌ت بۆ ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنان پێدڤیه‌ و ئه‌ركێ حوكمه‌تێ یه‌ بودجه‌ بهێته‌ مه‌زاختن، ب دیتنا من دڤێت گه‌ره‌نتیه‌ك هه‌بیت بۆ ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنان.

دهۆك، له‌زگین جوقی

به‌رپرسێ‌ لقێ‌ 17 یێ‌ پارتی ل شنگالێ راگه‌هاند، خه‌لكه‌ك بێ‌ پشكنین ده‌ربازی شنگالی وناڤ ئاخا ئیراقێ دبن.

ئاشتی كۆچه‌ر، به‌رپرسێ‌ لقێ‌ 17 یێ‌ پارتی ل شنگالێ گوت” ئالیێن نه‌شه‌رعی مه‌ترسیه‌كا مه‌زن خستیه‌ سه‌ر شنگالێ هه‌ر ژ رۆژا خیانه‌تا 17 ئۆكتۆبه‌ری هه‌تا نوكه‌ رۆژ بۆ رۆژێ‌ ره‌وشا شنگالێ خرابتر دبیت وئه‌ڤه‌ هه‌شت سالن ئاوارێن شنگالێ هه‌دارا ل نه‌خۆشیان دكه‌ن وناڤه‌گه‌رن ده‌ڤه‌رێن خوه‌ ژبه‌ر كو ته‌ناهی نینه‌ ومه‌ گه‌له‌ك جاران بزاڤ كرینه‌ رێككه‌فتنا شنگالێ بكه‌ڤیته‌ د بوارێ‌ بجهئینانێدا لێ‌ هه‌تا نوكه‌ هنده‌ك ئالیێن حه‌شدا شه‌عبی ریگریێ‌ دكه‌ن وهه‌ر ده‌مێ‌ رێككه‌فتنا شنگالێ هاته‌ بجهئینان، وێ‌ ده‌مێ‌ شه‌رعیه‌ت زڤریته‌ شنگالێ و ئاواره‌ ژی دێ شێن ڤه‌گه‌رن بۆ سه‌ر مالێن خوه‌ ژ به‌ر كو نوكه‌ ئاوارێن شنگالێ چاڤه‌رێی دابینكرنا ته‌ناهیێ ل شنگالێ دكه‌ن وهه‌ر ده‌مێ‌ ته‌ناهی په‌یدابیت و حوكمه‌ت ل شنگالێ بیت دێ‌ خه‌لك ڤه‌گه‌رن”.

گوت چی” گه‌له‌ك جاران فشار ل سه‌ر خه‌لكێ‌ ڤه‌گه‌ریایه‌ شنگالێ هه‌یه‌ وكچ وزارۆیێن وان هاتینه‌ ره‌ڤاندن وچه‌كداركرن ، مه‌ هه‌موو رێ ل به‌ر خه‌لكێ‌ ئاواره‌  ڤه‌كرن داكو ڤه‌گه‌رنه‌ شنگالێ، لێ‌ نه‌ڤه‌گه‌ریان ژبه‌ر كو ترسیا ئاواران ئه‌وه‌ ته‌ناهی ل شنگالێ نینه‌ وئه‌و خێزانێن زڤرینه‌ شنگالێ ژی دووباره‌ یێن ئاواره‌بووین و نوكه‌ ژی ده‌رگه‌ه دڤه‌كرینه‌ بۆ ئاواران بۆ ڤه‌گه‌ریانێ لێ‌ ئه‌و ناچنه‌ شنگال چونكه‌ ته‌ناهی تێدا نینه‌”.

ئاشتی كۆچه‌ر دیاركر”سه‌رانین گرۆپین چه‌كدار یێن ل شنگالێ بووینه‌ حه‌شدا شه‌عبی تنێ‌ بۆ تێكدانا ره‌وشا شنگالێ كار دكه‌ن و هاریكاریێن دراڤی یێن په‌كه‌كێ‌ ژ حه‌شدا شه‌عبی دهێن و نوكه‌ خه‌لك بێ‌ پشكنین ژ سووریێ ب ریێا شنگالێ دهێنه‌ دناڤ ئیراقێ دا و هه‌تا مادێن بێهوشكه‌ر و چه‌كی دئێنن وبارزگانیێ پێ دكه‌ن ، هه‌روه‌سا ئه‌و ئه‌و تیرۆرستێن داعشێ ئه‌وێن  ژ سووریێ هاتینه‌ ده‌ڤه‌را (وادی حوران)  كارێ‌ خوه‌ رێكخستنێ‌ دكه‌ن و چه‌ند كریارێن تیرۆرستی و تێكدانێ ل ئیراقێ دهێنه‌ كرن هه‌موو بكه‌رێن وان كریاران ب ریێا شنگالێ ده‌ربازی ناڤ ئاخا ئیراقێ بن “.

ئه‌ڤرۆ، عه‌زیز هه‌ورامی:

چاڤدێره‌كێ سیاسی د دیداره‌كێدا ل گه‌ل رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) رادگه‌هینیت، نوكه‌ ئه‌سته‌مه‌ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بشێت كۆمبوونا خوه‌ بكه‌ت، ژ به‌ر كو ل ده‌وروبه‌رێن جڤاتا نوونه‌ران لایه‌نگرێن موقته‌دا سه‌در د مانگرتنێ دانه‌ و هیچ ئالیه‌كێ سیاسی ل ئیراقێ بێی رێككه‌فتن یێ به‌رهه‌ڤ نینه‌ بچیته‌ هۆلا كۆمبوونێن جڤاتا نوونه‌ران ئه‌ڤه‌ ژی گرێدایه‌ ب رێككه‌فتنا چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ و ره‌وتێ سه‌دری كا چاوان دێ رێككه‌ڤن بۆ كاراكرنا جڤاتا نوونه‌ران، ره‌وشا ئیراقێ ژی یا كه‌فتیه‌ د دووریانه‌كا نه‌دیار دا.

كارزان سه‌باح، چاڤدێرێ سیاسی ،بۆ رۆژناما (ئه‌ڤرۆ) گوت” تاكو داخوازیێن موقتودا سه‌در نه‌هێنه‌ بجهئینان، نه‌ جڤاتا نوونه‌ران دزڤریته‌ ره‌وشا جاران و نه‌ ده‌زگه‌هێن حوكمه‌تێ ژی دشێن كارێ خوه‌ بكه‌ن، سه‌در یێ رازی نینه‌ ب پشكداریا نوری مالكی و مالكی ژی پشكه‌كه‌ ژ هه‌ڤكێشا چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ و یاریكه‌ره‌كێ سه‌ره‌كی یێ چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ یه‌ ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژی گرفته‌ ل به‌رده‌م هه‌ردو ئالیان”.

كارزانی گوت ژی” كوردان پێگه‌هه‌كێ باش یێ هه‌ی كو خودان هه‌مژاره‌كا باش یا كورسیێن جڤاتا نوونه‌رانه‌، ژبلی وێ چه‌ندێ ژی پارت یكو حزبا سه‌ره‌كی و ئێكێ یه‌ ل هه‌رێما كوردستانێ هه‌م ژ روویێ ستراتیژی ڤه‌ و هه‌م ژ روویێ ته‌كتیكا سیاسی ڤه‌ رۆله‌كێ گرن گیێ هه‌ی د راگرتنا هه‌ڤكێشێ د به‌رژه‌وه‌ندیا كوردستانێ دا، هه‌كه‌ پارتی وه‌كو زۆرینه‌یا كوردی ژی بهێته‌ به‌رچاڤگرتن د چارچۆڤێ مه‌زنترین هه‌ڤپه‌یمانیا ئیراقێ كو د به‌ره‌یێ رزگاریا نیشتمانی بوو پشكداربوو كو ئه‌ڤه‌ ب خوه‌ ئاماژه‌یه‌ بۆ مانا ب هێز یا كوردستانێ د پرۆسێ دا و ژبلی پارتی ژی حزبێن دی ژی دشێن رۆلی د ئیراقێ داب بینن”.

هنده‌ك حزب ل كوردستانێ دخوازن هه‌موو تشتان بكه‌نه‌ قوربانیێ هه‌لویستێ خوه‌ و ئه‌ڤه‌ نابیت، ل كوردستانێ سێ ده‌ستپێشخه‌ریێن گرنگ هه‌بوون پێدڤیه‌ ئالیێن سیاسی پێگیریێ پێ بكه‌ نكو ده‌ستپێشخه‌ریا ئێكێ یا سه‌رۆك بارزانی بوو كو چه‌ندین جاران ل گه‌ل سه‌ركردێن ئێكێ یێن حزبان ب تایبه‌تی ئێكه‌تیێ كۆمبوویه‌ و پێشنیاز و بۆچوونێن نوو پێداینه‌ و پاشی سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ پشتی جه‌ژنا ره‌مه‌زانێ بۆ چه‌ندین جاران حزبان داخواز دكه‌ت و وی ب خوه‌ ژی سه‌ره‌دانا وان كریه‌ بۆ رێككه‌فتنێ و ده‌ستپێشخه‌ریێن مه‌سرور بارزانی وه‌كو سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ  و ئه‌ڤه‌ یا گرنگه‌ كو دناڤمالا كوردستان یدا ده‌ستپێشخه‌ری دهێنه‌ كرن”.

دیاركر ژی” هاتنا هادی عامری بۆ هه‌رێما كوردستانێ یا گرێدای چار خالان بوو ئێك: چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ دخوازیت سه‌ركردایه‌تیا كوردی ب تایبه‌ت سه‌رۆك بارزانی رازی بكه‌ت بۆ ده‌ستپێشخه‌ریه‌كا نوو بۆ ره‌وشێ ب تایبه‌ت ئه‌و باش دڤانن سه‌رۆك بارزانی رێز و خوه‌شتڤیه‌كا مه‌زن ل ده‌ف موقته‌دا سه‌در یا هه‌ی. دوو: چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ هه‌كه‌ زانی سه‌در رازی نابیت ب داخوازیێن وان ئه‌و دێ كارتا دوویێ بكارئینن ئه‌وژی پشكداریا زۆرینه‌یا كورد و شیعه‌ و سوننه‌یان كو ل دووماهیێ جڤاتا نوونه‌ران و حوكمه‌تێ بكه‌نه‌ ئه‌مرێ واقع و حوكمه‌ت ژی سه‌در ب تاوانبار بزانیت وی ده‌می چونكه‌ چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ دخوازیت شه‌رعیه‌تا زۆرینه‌ وه‌ربگریت. سێیه‌م: چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ دبیت په‌یاما ناڤخوه‌ یا كوردستانی ژی ڤێ هه‌بیت كو پارتی و ئێكه‌تیێ رازی بكه‌ت له‌زێ بكه‌ن د ئێكلاكرنا به‌ربژارێ پۆستێ سه‌رۆك كۆماری بۆ وێ چه‌ندێ جڤاتا نوونه‌ران زوو سه‌رۆك كۆماری هه‌لبژێریت و پاشی سه‌رۆك كۆمار به‌ربژارێ پۆستێ سه‌رۆك وه‌زیران راسپێریت بۆ پێكئینانا حوكمه‌تێ چونكه‌ گه‌له‌ك جاران چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ داخواز دكه‌ت كورد به‌ربژارێ خوه‌ ئێكلا بكه‌ن. چار: هادی عامری كه‌سه‌كێ قبوولكریه‌ ژ ئالیێ موقته‌دا سه‌در و چارچۆڤێ هه‌ماهه‌نگیێ ژی ڤه‌ و رازیبوونا ئیرانێ ژی یا هه‌ی”.

پتر رۆهنكر” سه‌رۆك بارزانی رۆله‌كێ گرن گیێ هه‌ی د وێ چه‌ندێ دا كو ئیراقێ ژ چارچۆڤێ گرفتان رزگار بكه‌ت بۆ ڤێ مه‌به‌ستێ ژی هنده‌ك ژ دیرۆكێ بینینه‌ بیرا خه‌لكی، سه‌رۆك بارزانی ل جڤاتا حوكمرانیێ بوو ل ئیراقێ د وان سالاندا گه‌له‌ك بریارێن گرنگ ل ئیراقێ هاتنه‌ ده‌ركرن كو هه‌كه‌ هاتبانه‌ بجهئینان چ جاران ره‌وشا ئیراقێ نه‌دگه‌هشته‌ ئه‌وا ئه‌ڤرۆ هه‌ی، پاشی سه‌رۆك بارزانی د نڤیسینا دستوورێ ئیراقێ دا رۆله‌كێ سه‌ره‌كی هه‌بوو وه‌كو فیدرالیه‌ت و پرسێن مادێ 140 و سامانێن سروشتی و ده‌ستهه‌لاتێن هه‌رێمان و بجهئینانا بنه‌مایێن دیموكراسێ ل ئیراقا نوو هه‌روه‌سا سه‌رۆك بارزانی د پرسا پشكداریا رایا گشتی یا ئیراقی و كوردستانێ ژی ب ده‌نگدانێ  سه‌ر دستووری ب سه‌ركه‌فت كو زێده‌تر ژ 85% ژ ئیراقیان ده‌نگ ب دستووری دا. هه‌روه‌سا سه‌رۆك بارزانی د پرسا پێكئینانا حوكمه‌تا ئیراقێ ل سالا 2006  رۆله‌كێ گرنگ هه‌بوو و پشته‌ڤانێ حوكمه‌تا ئیراقێ بوو تا وی ده‌مێ نوری مالكی ب پرس و بۆچوونا سه‌رۆك بارزانی ده‌ستپێشخه‌ری كر ب ناڤێ دیالۆكا نیشتمانی، دیسا ل ئیراقێ ل رۆژه‌كا وه‌كو نوكه‌ ل هه‌لبژارتنێن 2010 تووشی هه‌مان قه‌یرانا پێكئینانا حوكمه‌تێ بوو و پاشی ب ده‌ستپێشخه‌ریا سه‌رۆك بارزانی پشتی ساله‌كێ مالكی شیا حوكمه‌تێ پێكبینیت و سه‌رۆك بارزانی هه‌م مالكی و هه‌م ئه‌یاد عه‌لاوی رازیكرن ب رێككه‌فتنێ، نوكه‌ ژی كو ئیراق د قه‌یرانه‌كا سیاسی دایه‌، سه‌ركردێن ئیراقێ دووباره‌ دهێنه‌ ده‌ف سه‌رۆك بارزانی”.