ئه‌ڤه‌ وه‌رزێ‌ په‌رسیڤی و هه‌ستداریێ‌ ب سه‌ر مه‌دا هات، هه‌موو كه‌سێن ده‌وروبه‌رێن ته‌ دبیت ب بێهنژن یان ب كوخن یان دفنا وان بسوژیت و گه‌وریا وان ب ئێشیت و ئه‌ڤه‌ ب كورتی نیشانێن په‌رسیڤێ‌ نه‌.

په‌رسیڤ: تووشبۆنا بوریكێن هه‌ناسه‌دانێ‌ یه‌ و د پتریا ده‌مان دا گه‌له‌ك یا ب ئێشان نینه‌، گه‌له‌ك وه‌سان هزر دكه‌ن كو یا مه‌رج نینه‌ هه‌كه‌ هه‌ڤاله‌كێ‌ وی یان ئێك ژ خێزانا وی تووشی په‌رسیڤی بوو، ئه‌وژی تووش ببیت.

به‌لێ‌ گه‌له‌ك یا گرنگه‌ هه‌ر كه‌سه‌ك نیشانێن په‌رسیڤی بزانیت داكو ل ده‌مێ‌ پێدڤی خۆ ب پارێزیتن و ئه‌وژی ب رێكا هنده‌ك رێنمایێن خۆپاراستنێ‌:

خۆپاراستن ژ سه‌رمایێ‌ و په‌رسیڤی: به‌رسه‌رمابوون و ئه‌نفلاوه‌نزا ژ ئه‌گه‌رێ‌ هنده‌ك ڤایرۆسان دیاردبن كو ئه‌و ڤایرۆس ل سه‌قایێ‌ مالێ‌ و ل سه‌ر هنده‌ك كه‌رسته‌یان به‌لاڤ دبن كو دشیاندایه‌ نه‌خۆشیێ‌ ڤه‌گوهێزنه‌ كه‌سێن دیتر هه‌كه‌ ده‌ست كره‌ وان تشتان، ئه‌ڤه‌ هنده‌ك شیره‌تن كو تو خو ژێ‌ ب پارێزی:
-باشترین ئالاڤێ‌ پاراستنی: ده‌ستێن خۆ به‌رده‌وام ب ئاڤه‌كا گه‌رم و سابوونێ‌ بشوو بۆ ده‌مێ‌ 10-20 چركان.

-ده‌ستێن خۆ نه‌كه‌ چاڤێن خۆ و دفن و ده‌ڤێ‌ خۆ: ماده‌م ته‌ به‌ری هینگی ده‌ستێن خۆ نه‌شووشتینه‌، ڤایرۆس دێ‌ ب شێوه‌یه‌كێ‌ ب سانه‌هیتر به‌لاڤه‌ بن، ئه‌جا ده‌ستێن خۆ یێن نه‌شووشتی ب كارنه‌ئینه‌.

-هه‌موو كوژیێن تێله‌فون و موبایلێ‌ و كیبوردێ‌ كومپیوته‌ری و ستێرنێ‌ ترومبێلێ‌ و تشتێن نڤیسینگه‌هێ‌ ئه‌وێن پتر ژ كه‌سه‌كی ب كاردئینن باش و ب شێوه‌یه‌كێ‌ رێكخستی پاقژ بكه‌.
-ده‌مه‌كی تمام بنڤه‌ داكو به‌رگریا له‌شێ‌ ته‌ كاریگه‌ر بمینیت.
-گەله‌ك ئاڤێ‌ ڤه‌خوو و بزانه‌ گه‌له‌ك یا ب سانه‌هی یه‌ مرۆڤ تووشی زكچوونێ‌ ببیت، هه‌تا هه‌كه‌ پلا گه‌رماتیا ژوور یا سار ژی بیت.

-هه‌تا هه‌كه‌ دونیا یا سار ژی بیت، راهێنانێن وه‌رزشی ئه‌نجام بده‌ و باشتره‌ حه‌فتیانه‌ سێ‌ هه‌تا چوار جارا وه‌رزشێ‌ بكه‌ی.
-خوارنه‌كا ساخله‌م بخۆ، بلا خوارنا ته‌ یا پر بیت ژ بهایێن خوارنێ‌.

ژێدەر/ نۆش نیوز