ئه‌ڤرۆ نيوز:
هه‌ردو پارێزگه‌رێن هه‌ولێر و دهۆك ئه‌ڤرۆ سه‌را وه‌زاره‌تا دارايى و ئابوورى و ل گه‌ل رێباز حه‌ملان وه‌زيرێ دارايى و ئابوورى يێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ كوم بوون.
د كومبوونێ دا به‌حسێ به‌ر ب پێشڤه‌برنا كارێ فه‌رمانگه‌هێن خزمه‌تگوزارى كرن، هه‌روه‌سا به‌حسێ كارێن لژنێن هه‌ڤپشك يێن هويربينيا
ليستا مووچه‌خورێن هه‌رێمێ كرن و به‌ره‌ڤ پێشبرنا كارێن وان.
ئەڤرۆ نیوز ، زنار تۆڤی:
هەرسال ل 23 تا 26 كانوونا دویێ كۆڕبەندێ ئابووری یێ جیهانی داڤۆس ل وەلاتێ سویسرا ب پشکداریا سەرۆكێن دەهان وەلاتان برێڤە دچیت،كۆربەندێ ئەڤ سالە یێ داڤۆس ژی دەست ب كارێن خوە كریە و دۆنالد ترەمپ و سەرۆكێن چەندین وەلاتێن دیتر یێن زلهێزێن جیهانێ پشکداری تێدا کریه،ب گشتی سێ هزار كەس د كۆربەندێ ئەڤ سالە دڵ دێ ئامادە بن.
كۆربەندێ ئابووری یێ جیهانی ل داڤۆس ل سویسرا، رێكخراوەکا نەحكومیە و قازانج نەڤێت و ل سالا 1971 ژلایێ زانایێ وارێ ئابووری كلاوس شواب هاتیە دامەزراندن،زێدەتر ژ هزار كۆمپانیێن نێڤدەولەتی و فرەرەگەزی ئەندامن د وی كۆربەندیدا،دناڤ واندا كۆمپانیا نەستەلە و نیكی و مایكرۆسۆفت و ب دەهان كۆمپانیێن زەبەلاح یێن دیتر هەنە،مەزنە بەرپرسێن كۆمپانیایێن جیهانێ و سەركردێن سیاسی، سالانە ل ڤی باژێری كۆم ڤە دبن و گفتوگۆیێ ل سەر كێشێن مەزن یێن ئابووری و سیاسەتێ ل جیهانێ دكەن، هەڤدەم گرێبەست و پرۆژێن ئابووری یێن هەڤبەش یێن مەزن ژی دناڤبەرا وەلاتاندا دهێنە ئیمزاکرن، ئارمانجا وی كۆربەندی ئابوورێ ئازاد و رەخساندنا ژینگەهەکێ یە ل بارێ وەبەرهێنانێدا ل سەرانسەری جیهانێ بۆ كۆمپانیان.
هەر چەندە رێكخراوەکا نە حکومیە، بەلێ مەرجێ ئەندامبوونا كۆمپانیان د وی كۆربەندیدا ئەوە كو داهاتێ وێ كۆمپانیێ كێمتر نەبیت ژ ملیارەکا دۆلاران د سالەکێدا،هەروەسا سالانە هەر كۆمپانیەکا ئەندام پێدڤیە 12 هزار و 500 دۆلاران وەك ئابوونە بدەتە وێ رێكخراوێ،ژبۆ پشکداریا سالانە بۆ هەر كۆمپانیەکێ ژی شەش هزار و 250 دۆلارێن ئەمریكیە،هەکە هەر كۆمپانیەکێ بڤێت د بەرنامە و ئەجیندا و گفتوگۆ و پانێلەیێن كۆربەندێ داڤۆس دا بهێنە بەحسکرن ،پێدڤیە 250 هزار دۆلاران بدەتە وی كۆربەندی،هەکە هەڤبەشەکێ بەردەوام یێ سالانە ژی بیت، ب تنێ دێ 78 هزار دۆلاران ژێ وەرگریت.
هەروەسا سالانە ب سەدان كەس ژ سەرۆكێن وەلاتان و سەرۆك وەزیر و وەزیرێن وەلاتێن جیهانی و سەرۆك و خودانێن كۆمپانیان و ئابووریناس و رۆژنامەوڤان و سیاسەتكار و پارێزەر و كەسانێن ئەكادیمی پشکداریێ د وی كۆربەندیدا دكەن،ل ڤان سالێن دوماهیێ بۆچوونەك دروست بوویە،کو كێشێن ئابووری و سیاسی یێن جیهانێ هند گەلەکن،کو ب تنێ ب ئەنجامدانا ئیک كۆربەند د سالەكێدا نەشێج چارەسەریا بۆ هەموو كێشان ب بینن،لەورا كۆربەندێ داڤۆس جۆدا دێ ژ كۆربەندی فەرمی،کو ل داڤۆس دێ هێتە ئەنجامدان، سالانە چەندین كۆڕبەندێن دیتر یێن نێڤدەولەتی ل وەلاتلن جۆدا دهێنە ئەنجامدان،ل سالا 2010 ل ئوردن ب ناڤونیشانێ دەلیڤەکا زێرین بۆ ئاشتی و ئارامی و چاكسازیا بنەرەتی كۆربەندێ وێ رێكخراوا نە حكومی ل دەریا مری هاتبوو ساز كرن.
باژێرێ داڤۆس:
باژێرەکێ بچووكە و دکەڤیتە سەر رووبارێ لاندویسر ل دەڤەرا براتیقۆ یا سەر ب كانتۆنا گرۆباندن ل وەلاتێ سویسرا،هەروەسا سەرۆكێن زۆربەیا وەلاتانێن جیهانێ سەرەدانا وی باژێری دكەن و لێ دمینن، هەڤدەم باژێرەکێ ب ناڤودەنگە بۆ وەرزشا زڤستانێ،ب تایبەتی خۆحلیساندنا سەر بەفرێ،هەروەسا پتریا خەلکێ وێ ب رەگەز ئەلمانینە و ب زمانێ ئەلمانی د ئاخڤن،ل سەدێ هەژدێ دا داڤۆس بوویە روویەكێ دیار یێ دەولەمەند و ڤەکۆلەران،سەرجەم چینێن ئەرستۆكراتی ل وی باژێری كۆمبووینە،هەروەسا بوویە باشترین دەڤەرا ژیانێ ل سویسرا،رووبەرێ ڤی باژێری 254 هزار و 48 كیلۆمەترن و بلنداهیا وی ژ ئاستێ روویێ دەریایێ ڤە دگەهیته هزار و 560 مەتران،هژمارا خەلکێ وێ ل دووڤ ئامارا 2015 دگەهیته 11 هزار و 109 كەسان.
ئەڤرۆ نیوز:
دەمێ خانم بۆ هەر بیرەوەریەکێ د چنە ژ دەرڤە،حەز دکەن ب جوانترین و سەرنجراکێشترین شێوە دەربکەڤن،ب تایبەتی ل وی دەمێ خوە بۆ ژڤانەکێ ل گەل خۆشتڤیێ خوە ئامادە دکەن،وان دڤێت ب جوانترین شێوە د چاڤێ خۆشتڤیێ خوە دا دەربکەڤن و وێنەیەکێ جوان د مێشکێ به‌رامبه‌رێ خوە دا دروست بكه‌ن.
بۆ بجهئینانا ڤێ ئارمانجێ تە پێدڤی ب هشیاری و لێهاتیەکا زۆر هەیە،لەوما مالپەرێ “فۆشیا” چەند رێنمایەکێن تایبەت بۆ دیارکرینە،بۆ هندێ کو ب باشترین و گونجایترین شێوە د ژڤانێ خوە دا دەربکەڤن:
. پووتا درێژ:ب تەمامی خۆ دوور بێخە ژ ب کارئینانا پووتا درێژ،هەر چەندە بۆ چوونا ژ دەرڤە ل گەل هەڤالان یا گونجایە، بەلێ نە بۆ ژڤانێ حەز ژێکرنێ، چونکی د چاڤێ یێ بەرامبەر دا دێ سیما و رووخسارەکێ خەلەت نیشان دەی،هەروەسا دێ کەسایەتیەکا جۆدا دەتە تە،وەسا باشترە چو جارا ڤان پووتان ل گەل خۆشتڤیێ خوە نەکەیە پێ خوە،ب تایبەتی هەکە ژڤانێ ئێکێ بیت.
. جلکێن تەنگ: مەبەستا مە ژ جلکێن تەنگ ئەو جلکە نیین،کو هەموو گاڤا تە ئەو قەبارێ جلکان کریە بەرخۆ،ئەم بەحسێ وان جلکان دکەین کو ژبەر تەنگیا وان هەناسا تە تەنگ ببیت و ب جەستێ تەڤە ب نیسن، چونکی ئەڤ جلکە وەسا دیار دکەن،کو تۆ یا هاتیە ژڤانەکێ دەمکی و بۆ دەم بوراندنەکا بێ ئارمانج.
. جلکێن فرەه(شەپەشۆر):مە گوت جلکێن تەنگ نەکە بەرخۆ،ئەڤە مانایا هندێ نینە،کو تۆ دشێی هەموو جلکەکێ بەرفرەه بکەیە بەرخۆ،چونکی ئەڤ جۆرێ جلکان دێ تە وەک کەسەکا بێ بوها ل بەرچاڤێ خۆشتڤیێ تە نیشان دەت.
.لۆگۆ و نڤێسین: ئەو جلکێن کو نڤێسین یان پەیڤەک یان لۆگۆیێ مارکەکا ب ناڤودەنگ ل سەر،دێ ل بەرچاڤێن خۆشتڤیێ تە وەک کەسەکا دفن بلند و خۆ مەزنکەر و ب بوها و ناڤودەنگ دەرێخیت،ڤێ رەفتارێ ژی هیچ کورەک حەز ژێ ناکەت.
. جلکێن رەش:راستە دهێتە گوتن کو رەش سەرکردێ هەموو رەنگانە، بەلێ دڤێت ئاگەهدار بی،کو خۆ دڤی رەنگیدا نەڤەشێری، چونکی دێ تە ئێک ژ ئامادەبوویێن بەهیێ دەرکەڤی و هیچ خۆشحالیەک بۆ وی ژڤانی پێڤە دیار نابیت.
ئەڤرۆ نيوز:
ل گۆرەی دووماھیک ئامارا چاکسازیێن مەزن و سنێل و ئافرەتان ل پارێزگەھا دھۆکێ، ھەتا نھا نێزیکی 300 زیندانیان ب بەر لێبوورینا گشتی کەفتینە و ھاتینە ئازادکرن و ژ وان ژی چوار ئافرەت بوون.
دلێر عەبدوللا حەسەن، ئەندامێ لیژنا لێبوورینا گشتی ل پارێزگەھا دھۆکێ، بۆ ئەڤرۆ راگەھاند، ھەتا نوکە ژ سەرجەمێ 300 زیندانیێن ھاتینە ئازادکرن، 270 زیندانی ژ چاکسازیا مەزنان ل پارێزگەھا دھۆکێ ھاتینە ئازادکرن و 30 زیندانی ژی ژ چاکسازیا سنێل و ئافرەتان ھاتینە ئازادکرن.
ئاشکرا ژی کر کو بەری لێبوورینا گشتی بھێتە دەرکرن، 478 زیندانی د چاکسازیێ دا بوون و ژ ڤی سەرجەمی نێزیکی 270 زیندانیان ھاتینە ئازادکرن و گۆت: ھێشتا کار یێ د دۆسەیێن وان دا دھێتە کرن و رەنگە ھندەک زیندانیێن دی ژی د ماوێ چەند رۆژێن بۆری دا بھێنە ئازادکرن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
بەرپرسەکێ وەزارەتا باژێڕڤانی و گەشتوگوزارێ دیار کر کو دێ باج و رسومات ل سەر وەلاتیان ھێنە کێمکرن و ل دۆر پارێ ھاڤێتنا گلێشی ژی ئاشکەرا کر، چو گۆھڕین تێدا نەھاتینە کرن و دڤێت وەلاتی پێگیری دانا پارێ گلێشی ببن.
عەبدولحەمید مەجید، رێڤەبەرێ پلاندانانێ ل وەزارەتا باژێڕڤانی و گەشتوگوزارێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: “دانا باج و رسوماتێن باژێڕڤانیێ ب گورەیی قانوونێ ھاتینە رێکخستن و سالا بۆری دیارە سەرۆکایەتیا جڤاتا وەزیران بڕیارا زێدەکرنا باج و رسوماتان بۆ باژێڕڤانیێ زێدەکر، بەلێ گازندێن زۆر ژ لایێ وەلاتیان ھاتنەکرن، لەوڕا مە بڕیار دا وەرگرتنا باج و رسوماتان ل سەر وەلاتیان بھێنە کێمکرن و ئەڤ سالە دێ ھێتە بجە ئینان، ئەف بابەتێن گرێدایی باژێڕڤانیێ وەکو مۆلەتا ئاڤاکرنا خانی و ئاڤاھیان و تابلۆیێن سەر جھێن بازرگانی و چەندین بابەتێن دی یێن گرێدایی وەلاتیان ڤە ھەموو دێ ب رەنگەکێ بەرچاڤ ھێنە کێمکرن.
ل دۆر وەرگرتنا پارێ ھاڤێتنا گلێشی عەبدولحەمید مەجید دیارکر ژی کو بڕیارا وەرگرتنا پارێ کریا گلێشی چو گۆھڕین تێدا نەھاتینە کرن، چونکە کێمترین بھا بۆ وەلاتیان ھاتیە دانان ئەو ژی سێ ھزار دینار بۆ ھەر مالەکێ یە بەرامبەر پاقژکرنێ، ئەڤ سالە ئەو ژی دێ کەڤیتە د وارێ بجە ئینانێ دا، بەلێ بۆ جھێن بازرگانی و دوکان و جھێن ساخلەمی و ئۆتێل و خوارنگەھان بھایەکێ زێدەترە و نوکە تێتە وەرگرتن، لەوڕا چو گۆھڕین تێدا ناھێنەکرن.
ئەڤرۆ نیوز ، زنار تۆڤی :
مالپەرەکێ ئەمریکی ب پشت بەستن ب کۆمەکا بنەمایێن ئابووری، سیاسی و سەربازی، لیستا ب هێزترین دەولەتێن جیهانێ بەلاڤ دکەت.
ل دووڤ وێ ریزبەندیێ کو مالپەرێ (USnews) یێ ئەمریکی بەلاڤکریە،کو 60 وەلات د جیهانێدا گەلەک ب هێزن،کو هەردو وەلاتێن عێراقێ و سووریێ،د وێ لیستێ دا نەبوون.
هەروەک د وێ لیستێدا هاتیە،کو ئەمریکا ب هێزترین دەولەتا جیهانێ یە،پشتی وێ هەر ئێک ژ وەلاتێن رووسیا، چین، ئەلمانیا، بریتانیا، فرەنسا، یابان، ئیسرائیل، سعودیە و ئیمارات،دهێن.
هەروەسا ئیران و تورکیا ژی ل پلێن 13 و 14 یا وێ رێزبەندیێ دهێن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
سەرۆکا لیژنا ڤەکۆلینێ د روودانێن 16ی ئۆکتۆبەرێ دا ئاماژە دا وێ چەندێ کو بڕیارە راپۆرتەک ل دۆر چێبوونا روودانێن 16ی ئۆکتۆبەرێ بھێتە بەرھەڤکرن و دیارکر، رۆژێن داھاتی دێ سەرەدانا ژمارەکا میحوەرێن پێشمەرگەی ھێتەکرن.
شیلان جەعفەر، سەرۆکا لژنا ڤەکۆلینێ د روودانێن 16ی ئۆکتۆبەرێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: “پەرلەمانێ کوردستانێ دو لژنە پێکئیناینە بۆ ڤەکۆلینێ ل دۆر چێبوونا روودانێن 16ی ئۆکتۆبەرێ، دەمێ ئەز بوویمە سەرۆکا لژنا ڤەکۆلینێ مە سەرەدان بۆ چەند میحوەرەکێن پیشمەرگەیی کربوو ل دەڤەرێن بن کۆنترۆلا ئێکەتیێ و تنێ میحوەرێ پارتی تێدا دەستھەلاتدار سەرەدانا دکتۆر کەمال کەرکووکی ھاتبوو کرن، لەوڕا نوکە من بڕیار دایە لژنا ڤەکۆلینێ سەرەدانا ژمارەکا دی یا میحوەرێن پێشمەرگەیی بکەت و ڤەکۆلین بھێتە کرن ل دۆر ڤەکێشانا پێشمەرگەیی ل ئەڤان دەڤەران و ئەگەر دێ ھێنە دیارکرن.
شیلان جەعفەر گۆتژی: “بڕیارە ل ڕۆژێن داھاتی لژنە سەرەدانێن خوە دەست پێ بکەت و د دووڤ دا دێ راپۆرتەک ھێتە بەرھەڤکرن و دیکۆمێنتکرن ل دۆر بابەتێ ڤەکێشانا پێشمەرگەیی ل رۆژا 16ی ئۆکتۆبەرێ و رۆژێن دووڤ دا، ئەنجام دێ ھێنە راگەھاندن، بەلێ ئەز نەشێم نوکە بەری راپۆرت ب دووماھی بھێت چو زانیاریان بدەم ل دۆر ئەگەرێن چێبوونا روودانێن 16ی ئۆکتۆبەرێ و لیژنەیەکا دی ژی ل ھەموو فڕاکسیۆنێن پەرلەمانی یا کار ل سەر ڤێ پرسێ دکەت”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
بەرپرسێ راگەھاندنێ ل بۆردێ کاروبارێن مرۆڤایەتی ل دھۆکێ دیارکر کو دەست ب پرۆژی ئاڤاکرنا ھزار و 600 خانیان ھاتیە کرن ل جھێ کەمپا دومیز ئیک و دو ل پارێزگەھا دھۆکێ بۆ پەنابەرێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ.
سالم سەعید، بەرپرسێ راگەھاندنێ ل بۆردێ کاروبارێن مرۆڤایەتی ل دھۆکێ دیارکر کو کوژمێ سێ ملیون و 553 ھزار دولارێن ئەمریکێ ھاتینە تەرخانکرن بۆ ئاڤاکرن و نووژەنکرنا ھزار و 600 خانیان بۆ پەنابەرێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ ژ وانا ژی دێ 150 خانی ھێنە ئاڤاکرن و ھزار و 450 خانیی بۆ ئاکنجیبوونا پەنابەرێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ ژی دێ ھێنە نووژەنکرن. ئەڤ پرۆژە ب پشتەڤانیا رێکخراوا UNHCR ب سەرپەرشتیا بۆردێ کاروبارێن مرۆڤایەتی ل دھۆکێ دھێتە ئەنجامدان بۆ خۆشکرنا ژیانا پەنابەرێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ ئەوێن ل دھۆکێ ئاکنجی.
بەرپرسێ راگەھاندنێ ل بۆردێ کاروبارێن مرۆڤایەتی ل دھۆکێ دیارکر کو پرۆژە بۆ ماوێ پێنچ ھەیڤان دێ ب دووماھی ھێت. ل دووماھیا ھەیڤا 12 یا سالا بۆری دەست پێ ھاتیە کرن، دێ پەنابەر چنە ناڤ خانیێن خوە دا ئاکنجیی بن بۆ سالا 2018ێ بۆردێ کاروبارێن مرۆڤایەتی پلان ھەیە ھەموو خیڤەتێن پەنابەرێن رۆژئاڤایی کوردستانێ ل دھۆکێ بھێنە گوھاڕتن ل جھێ وان خانی بھێنە دروستکرن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا راگه‌هاندن و په‌يوه‌نديێن وه‌زاره‌تا دارايى و ئابوورى راگه‌هاند كو رۆژا پێنجشه‌مبى به‌لاڤكرنا مووچه‌ى دێ ده‌سپێكه‌ت و ب ڤى ره‌نگێ ل خوارێ دياركرى:
ئێك: رۆژا پێنجشه‌مبى 25ى كانوونا دويێ 2018 مووچێ وه‌زاره‌تا شه‌هيدان ل گه‌ل كه‌سوكارێن شه‌هيدان و ئه‌نفال و زيندانيێن سياسى دێ هێته به‌لاڤكرن.
دو: رۆژا شه‌مبى 27ى كانوونا دويێ 2018 دێ مووچێ وه‌زاره‌تا دارايى و ئابوورى هێته به‌لاڤكرن.
سێ: رۆژا ئێكشه‌مبى و دوشه‌مبى 28 و 29ى كانوونا دويێ 2017 دێ مووچێ وه‌زاره‌تا ناڤخۆ و ده‌زگه‌هێن كاروبارێن مينا هێته به‌لاڤكرن.
چار: رۆژا سێشه‌مبى 30ى كانوونا دويێ 2018 دێ مووچێ ڤان جهان هێته به‌لاڤكرن:
1- خواندنا بلند و ڤه‌كۆلينێن زانستى
2- سامانێن سرۆشتى
3- ڤه‌گوهاستن و گه‌هاندن
4- پلاندانان
پێنج: رۆژا چارشه‌مبى 31ى كانوونا دويێ 2018 دێ مووچێ ڤان جهان هێته به‌لاڤكرن:
1- ئه‌وقاف و كاروبارێن ئاينى
چاندن و ژێده‌رێن ئاڤێ
3- كار و كاروبارێن جڤاكى
4- ده‌رمالێن جڤاكى
5- ديوانا چاڤدێريا دارايى
6- ده‌سته‌يا مافێن مرۆڤى
7- ده‌سته‌يا ده‌ڤه‌رێن كوردستانى يێن ده‌رڤه‌ى ئيدارا هه‌رێمێ
8- پاراستن و چاككرنا ژينگه‌هێ
9- ده‌سته‌يا وه‌به‌رئينانێ
10- ده‌سته‌يا ده‌ستپاكيێ
11- كۆمسيۆنا هه‌لبژارتن و راپرسيێ
شه‌ش: رۆژا پێنجشه‌مبى 1ى شوباتا 2018ێ مووچێ ڤان سێ وه‌زاره‌تان دێ هێته به‌لاڤكرن:
1- وەزارەتا كارەبێ
2- وه‌زاره‌تا ئاڤه‌دانكرنێ
3- وه‌زارتا پێشه‌سازى و بازرگانى
تێبينى// رۆژا شه‌مبى 27ى كانوونا دويێ 2018 سه‌ره‌رايى هه‌بوونا بۆشايى يا فه‌رمى، به‌لێ به‌لاڤكرنا مووچه‌يى دێ يا به‌رده‌وام بيت.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ژێده‌ره‌كێ تايبه‌ت ل وه‌زاره‌تا دارايى و ئابوورى يا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ئه‌گه‌رێن نه‌راگه‌هاندنا ليستا مووچێن پێشمه‌رگه و خانه‌نشينان ئاشكرا كر و دياركر: نوكه چاكسازى يا د ليستا مووچێن پێشمه‌رگه و خانه‌نشينان دا دهێته كرن، هه‌ر ده‌مێ چاكسازى ب دووماهى هات، دێ مووچێن وان هێنه به‌لاڤكرن.
نيشاندان