NO IORG
نووترين نووچه
Facebook

ئەڤرۆ، مللەت جەمال:

کارگێریا یانا سلێمانیێ ب نڤیسارەکا فەرمی خو ڤەکێشانا خوە ژ خولا نایابا عیراقێ پێشکێشی ئێکەتیا تەپا پێی یا عیراقێ کر ژبەر قەیرانا دارایی یا نوکە یانە تێدا دەرباز دبیت و دبێت ل روژێن بھێت بریارێن دژوارتر بھێنە دان.

ل دور ڤی بابەتی بەرپرسێ راگەھاندنا یانا سلێمانیێ بەھمەن غەریب بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گوت: پشتی چ لایەنا خوە ل یانێ نەکریە خودان و چ لایەن ئامادە نەبوین ئاریشا مە چارەسەر بکەن کو یانە پێدڤی ملیارەک و ٦٠٠ ملیون دیناران بو چارەسەرکرنا ڤێ قەیرانێ، لەورا ب فەرمی ب نڤیسارەکێ مە خوە ڤەکێشا خوە ژ خولا نایابا عیراقێ راگەھاند و مە داخواز ژ ئێکەتیا تەپا پێی یا عیراقێ کریە ژبەر قەیرانا دارایی و ئێمناھیێ تیما مە ژ خولێ نە ھێتە دابەزاندن.

زێدەتر ناڤبری ئەو چەندە ژی دیارکر کو دوورنینە خوە ژ خولا کوردستانێ ژی ڤەکێشن چونکو ئەو پێدڤی ب ٤٥٠ ملیون دینارانە بو ب رێڤەبرنا کاروبارێن تیمێ ژ ھەڤبەست و مووچێن یاریکەران و یانێ بتنێ ٢٠٠ ملیون ھەنە و ئەڤ چەندە بارگرانیەکا مەزنە بو وان و دیارکر ھەکە خولا کودرستانێ ب دو قوناغ ھاتەکرن دێ ھەر یاریکەرەکی نیڤ ھەڤبەستێ دەنی و ھەکە بتنێ ئێک قوناغ بیت دێ ب تیما لاوان پشکداریێ کەن.

ل دووماھیێ بەھمەنی ھیڤی خواست چەوا پشتەڤانی ل یانێن دھوک و ھەولێر دھێتەکرن ژلایێ کارگێریێن پارێزگەھێن وان ڤە وەسا ل یانا سلێمانیێ ژی بھێتەکرن و دیارکر کو کارگێریا پارێزگەھا سلێمانیێ و ھیچ لایەنەکێ حزبی پشتەڤانی ل وان نەکریە.

ئەڤرۆ، زنار زوبێر:

راھێنەرێ تیما تەپا پێ یا یانا دھۆک دیارکر تیم ل ڤی وەرزی نەشێت ھەڤرکیا ناسناڤێ خولا عیراقێ یا تەپا پێ بکەت ئەوا بریارە ل رۆژا چارشەمبیا بھێت ھەڤرکیێن وێ دەستپێبکەن ژ بەر کاودانێن دارای و گیروبونا بەرھەڤیان.

زێدەتر باسم قاسم د داخویانیێن خوە دا دبێژیت: نێزیکبونا ھەڤرکیێن خولا عیراقێ یا تەپا پێ بۆ یانێن نایاب دەلیڤە نەدا ناف رێزێن تیمێ ب شێوەکێ باشتر رێکبێخین لەورا نەچاربوین ھەڤبەستێ ل گەل یاریکەرێن پیشەکار یێن بھایێ وەکو یاریکەرێ نافخوی زێدەتر پشبەستن ل سەر یاریکەرێن پارێزگەھێ زێدەباری چەند یاریکەرێن عیراقی.

ناڤبری ئاماژە ب وێ چەندێ ژی دا یاریا ئێکێ یا خولێ دێ بەرامبەر یانا تەلەبە کەت و ھەتا نوکە ئەو نەشیایە یاریێن ھەڤالینی ئەنجام بدەت و پێکھاتیەکێ گونجای بەرھەڤ بکەت بۆ ڤێ یاریێ، لەورا دێ بزاڤێ کەت د قوناغا ئێکێ یا خولێ ژدەست نەدەت دووڤ دا د قوناغا دویێ دا دێ دەست ب چارەسەریا خەلەتیێن خوە کەن و چاڤەرێ یە ل ڤی وەرزی تنێ ئەو پشکداریێ د خولێ دا بکەن و دشیان دا نینە ھەڤرکیێ ل سەر ناسناڤی بکەن.

وەزارەتا دارایی و ئابووری ل حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بەحسێ ھنارتنا پارەی ژ لایێ بەغدا بەری جەژنێ رەد دکەت، بریکارێ بەرێ یێ وەزارەتا دارایی یا عیراقێ ژی دبێژیت نەیا دیارە دێ کەنگی بەغدا پارەی رەوانە کەت.

دلێر تارق پەیڤدارێ وەزارەتا دارایی و ئابووری ل حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بۆ ئاژانسا ئەنادول دیارکر کو سێ ھەیڤن ژ لایێ بەرپرسێن حوکمەتا عیراقێ و ئەندامێن شاندێ دانوستاندن کارێ کوردی و پەرلەمانتاران بەحسێ ھنارتنا مووچەی یان سولفەکێ بۆ ھەرێمێ دھێتە کرن، وەزارەتا دارایی پشت بەستنێ ل سەر گۆتنان ناکەت ب تنێ سەرەدەریێ ل گەل نڤیسارێن فەرمی دکەت و دڤێت وەزارەتا دارایی یا عیراقێ ب فەرمی مە ل سەر ھناراتنێ ئاگەھدار بکەت، ژ بەر ڤێ چەندێ ھنارتنا بودجێ ژ لایێ بەغدا ڤە ب تنێ ئاخفتنن و نەبوویە بڕیارەکا فەرمی.

بریکارێ بەرێ یێ وەزارەتا دارایی یا عیراقێ د. فازڵ نەبی ل دۆر ھنارتنا پارەی بۆ ھەرێما کوردستانێ ژ لایی بەغدا ڤە گۆت نەیا دیارە دێ کەنگی بەغدا پارەی رەوانەی ھەرێمێ کەت چونکو ھەتا نوکە وەزیرێ دارایێ عراقێ کو پشکا کوردانە دەست ب کارێ خوە نەکریە و ئەڤە ژی خەمساریا سەرکرداتیا سیاسی یا کوردستانێ یە، چونکو دڤێت کورد بخوە ل بەغدا دووڤچوونێ بۆ ھنارتنا پارێ خوە بکەت.

به‌رهه‌ڤكرن، ئازاد نسرى:

ھەولێر، قائید میرۆ:

دەستەیا گەشت و گوزارا ھەرێما کوردستانێ گۆت پێشبینی دکەین ڤێ جەژنێ ژی ھژمارەکا کێم یا گەشتیاران بھێنە ھەرێمێ، دیار ژی کر کو قەیرانا دارایی و ھاتنا داعش و نەبوونا رێیێن ھشکاتی ل ناڤبەرا ھەرێمێ و پارێزگەھێن عیراقێ ئەگەرێن کێمبوونا رێژا گەشتیارانن.

 پەیڤدارێ دەستەیا گەشت و گوزارا ھەرێما کوردستانێ نادر رۆستی بۆ ئەڤرۆ دیارکر ژ بەر ھاتنا داعش و قەیرانا ئابووری ڤێ جەژنێ ژی گەشتیار ناھێنە کوردستانێ و گۆت ئێک ژ بنەمایێن ھاتنا گەشتیاران بۆ ھەر وەلاتەکی گرێدایی رەوشا ئەمنی ڤەیە، پشتی شەڕێ تیرۆرستێن داعش، ئەڤی شەڕی ل جیھانێ دەنگ ڤەدایە و  گەشتیار ناچنە وەلاتێن شەڕ تێدا، ئەگەرێن دیتر ژی زۆرن وەکو رەوشا ئابووری و نەبوونا رێیا گەشتیاران، چونکو پشتی گرتنا مووسڵ رێیا ھشکاتی د ناڤبەرا ھەرێمێ و عیراقێ نەمایە و گەشتیار نەشێن بھێنە ھەرێمێ، بەلێ ب رێیا فڕۆکەخانێن ھەرێمێ ھژمارەکا کێم ھەر دێ ھێن، ل ھەرێمێ ژی گەشتیارێن ناڤخۆ وەکو پێدڤی نابن، چونکو ھژمارەکا زۆرا ئاواران د جھێن گەشتیاری دا ھاتینە ئاکنجی کرن و گیرۆبوونا موچێ فەرمانبەران، کارەکێ وەسا کریە وەلاتی وەکو سالێن بۆری نەشێن گورەی حەزێن خوە سەرەدانا جھێن گەشتیاری بکەن.

نادر رۆستی گۆت ژی کەرتێ گەشتیاری ل ھەرێما کوردستانێ ل ھەیڤا تیرمەھا بۆری وەرە بەرەف لاوازیێ چوویە و کاریگەریەکا خراپ ل سەر ئابوورا ھەرێمێ ھەبوویە، چونکو ئەڤ ھژمارا زۆرا گەشتیاران دەمێ دھاتنە کوردستانێ رێژەیەکا زۆرا پارە ل جھێن گەشتیاری دمەزاختن پشتی کێمبوونا گەشتیاران جھێن گەشتیاری تووشی قەیرانێ بووینە و گورەی زانیاریێن مە وەکو دەستە ھژمارەکا زۆرا ئوتێل و موتێلان نەشێن کریا کارمەندێن خوە ژی بمەزێخن و ھندەک جھێن گەشتیاری و ئوتێل و مۆتێلان ھژمارا کارمەندێن خوە کێم کرینە.

بارزان، ھەڤال ھەسنی:

پەرلەمانتارەکێ کورد ل بەغدا ل سەر لیستا پارتی دیموکراتی کوردستان راگەھاند ئەو یێ گەشبینە ب حوکمەتا حەیدەر عەبادی ,چونکو ھەیا نھا عەبادی گەلەک ئاخڤتنێن ھەڤدژ ھەبوونە ل گەل مالکی, بۆ نمونە عەبادی پرسا پرچەککرنا پێشمەرگەی ب ئاسایی دبینیت و عەبادی وەکو مالکی مروڤەکێ ئایدولوژی نینە, دیسا دبێژیت دروستبوونا دەولەتا داعش فاکتەرەکە کو ھەڤبەیمانیا شیعی داگیرانێ ژ ھندەک پرسان بکەت ,چونکو داعش مەترسیە ل سەر وان، ب تایبەتی حزبا دەعوە کو گەلەک کاریگەیا خوە ژدەست دایە ژ بەر وی سیاسەتا مالکی پەیرەودکر.

د. عەرەفات کەرەم ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن عیراقێ بۆ ئەڤرو دیارکر کو کورد نھا وەکو پرەنسیب دێ پشکداریێ د حوکمەتا عەبادی دا کەن، لێ ھەتا کێشێن ھەین چارەنەبن ژ ئالیێ پراکتیکی ڤە پشکدار نابین و ھەکە گەرەنتی نەبیت پشکداریێ د حوکمەتا عیراقێ دا ناکەین، لێ گەرەنتی ھەیە لەوما مە پشکداری د حوکمەتێ دا کریە، لێ مە دەنگ ب بەرنامێ حوکمەتا عەبادی نەدایە,چونکو مە گەلەک تێبینی ل سەر بەرنامێ حکومەتێ یێن ھەین.

د . عەرەفاتی خویاکر ژی” کوردان داخوازا پێنج وەزارەتان ل بەغدا کریە و ئەڤە ژی مافێ مە یێ دەستوریە، دیسان مە داخواز ژ حوکمەتا عیراقێ کریە کو نەە ملیۆن دولاران بدەتە ھەرێما کوردستانێ  و داخوازیێن مە تشتەکێ نوو نینە، بەلکو مافێن ھەلبژارتنان و و د دەستوری نە”.

زێدەتر گوت “مە دڤێت پشتی گوھۆرینا مالکی، عیراق ببیتە عیراقەکا دیموکراسی فیدرالی کو تێدا کێشێن ھەلاویستی یێن پەترۆلێ و غازێ و پێشمەگەی  و بودجەی ومووچێن فەرمانبەران و قانوونا دادگەھا فیدراڵ و جڤاتا فیدرالی بھێتەکرن. ھەکە عیراق عیراقەکا دیموکراسی و مەدەنی و دستووری نەبیت و مافێ مروڤی تێدا نەھێتە پاراستن و سیاسەتا مالکی دووبارە ب بیتەڤە، وی دەمی حوکمەتا عەبادی دێ ژ دو سالان کێمتر بیت و عیراق دێ ھێتە پارچەکرن”.

 گۆت ژی” کوردان دو پلان ھەنە، یان پشکداریکرن د عیراقەکا دیموکراسی و مەدەنی و پلورالیزمی(فرە ئاینی و سیاسی و نەتەوەیی) و پێگیری کرن ب دستوورێ عیراقێ، یان ژی ئەنجامدانا ریفراندۆمێ بو کونفدرالیێ و سەربەخوەیێ کو ئەڤە ژی ل دووڤ قانوونێن نێڤدەولەتی”.

ب دیتنا د. عەرەفات کەرەمی” کورد د سەرکەفتی بوون د گوھۆرینا مالکی دا و باوەرناکەم چو جاران کەسێن وەکو مالکی دروست ببنەڤە، چونکە نە شیعە و نە حزبا دەعوە و نە ھەفپەیمانیا نیشتمانی و نە مەرجعێن دینی ژی رێ ب دەرکەفتنا کەسەکێ دی وەکی مالکی نادەن, ژ بەر خەلکێ عیراقێ لێ بێزاربویە,چونکە ھەکە سیاسەتا مالکی دووبارە ببیتەڤە ، دێ عیراق پارچەبیت”.

ل دووماھیێ د.عەرەفات کەرەم دیارکر کو بەغدا چو جاران باوەری ب چارەرکرنا کێشان نەبوویە و ماددێ (١٤٠) ژلایێ پراکتیکی ڤە یێ ھاتیە بجھئینان، تنێ مایە دانوستاندن و بھێتە کرن ل سەر کارێن قانوونی و دانانا میکانیزمەکێ بۆ  ب دوماھی ئینان ب ڤی ماددەی.لێ ھندەک دەڤەرێن دی یێن ماین و پێدڤیە چارەنڤیسێ  وان بھێتە دیار کرن. و گۆت کورد چو جاران بێ دەنگ و نەرم نابن ل سەر دەڤەرێن کوردستانی یێن ئازادکری و چو جاران داگیرانێ ژ ئاخا خوە ناکەن,لێ ھەردەم کوردان نەرمی ل میکانیزمێ دانوستاندنێ دا ھەبوویە بۆ چارەرکرنا کێشا”.

جێگرێ پارێزگارێ بەسرا (سەلیم شەوقی) راگەھاند، پتریا خەلکێ وێ پارێزگەھێ ل گەل ھەرێمکرنا پارێزگەھا بەسرانە، چەونکە ھەتا نوکە داخوازیێن وان نە ھاتینە بجھئینان و مافێن وان وەکو پێدڤی ژ ئالیێ حوکمەتێ ڤە بۆ نەھاتینە دابینکرن.

شەوقی ھەروەسا گۆت: “دامەزراندنا ھەرێمەکێ مافەکێ دستووری یە و مافێ ھەر پارێزگەھەکێ یە وێ داخوازیێ بکەت، زێدەباری وێ چەندێ پتریا خەلکێ بەسرا د وێ باوەریێدانە کو باشتر ئەوە پارێزگەھا وان ببیتە ھەرێم و بھێتە راگەھاندن، چونکە چو گوھۆڕین د رەوشا ژیان و ژیارا وان دا پەیدانەبووینە و حوکمەتێ ژی چو مافێن وان وەکو پێدڤی بۆ خەلکێ بەسرا دابین نەکرینە”.

دیسا گۆت: “ھەموو بنەمایێن ھەرێمبوونێ ل پارێزگەھا بەسرا یێن ھەین”.

به‌رهه‌ڤكرن، ئه‌ياد به‌روارى:

ئەڤرۆ، ئەمیر ئەترووشی، لەزگین جوقی:

بەرپرسێ کەمپان ل پارێزگەھا دھۆکێ راگەھاند، نھا ١٦ کەمپ ل پارێزگەھا دھۆکێ بۆ ئاوارەیان دھێنە دانان و پتریا وان ل قەزا سێمێلێ نە و دو ژ وان کەمپا ھەتا نوکە ب دووماھی ھاتینە و ھندەک ژی پشتی جەژنێ و ھندەک ل ١/١١ دێ ب دووماھی ھێن و گۆت: ھەتا ئەڤ کەمپە ھەموو ب دووماھی دھێن دێ شێین نێزیکی ٤٠ ھزار ئاوارەیان حەوینین.

 ئاوارەیێن ل پارێزگەھا دھۆکێ دژین پتریا وان د ناڤ قوتابخانەیان دا دژین د رەوشەکا باش دا نینن، سەرەرای ھندێ کو نھا بۆ وان خۆشترە ژ وێ یەکێ ل بن خیڤەتا بژین، بەلێ پتریا وان ژی د بەرھەڤن بۆ بەردەوامیدانا خواندنا قوتابیان جھێن خوە بھێلن و بەر ب کەمپا بچن.

خدر حەمو، ئێک ژ ئاکنجیێن قەزا شنگالێ د ناڤ قوتابخانەکێ دا دژیت بۆ ئەڤرۆ دیار کر، نھا ئەو د ژوورا قوتابخانەکێ ڤە دژین و ئەو ١١ کەس د ئێک ژوور ڤەنە و رەوشا وان یا باش نینە، بەلێ د سەر ھندێ ری ژ بەر رەوشا خواندنێ د بەرھەڤن جھێ خوە نەخۆشتر لێ بکەن و بچن ل بن خیڤەتەکێ ڤە بژین و ژیانا خوە ببەنە سەر.

ئدریس نەبی، بەرپرسێ کەمپان ل پارێزگەھا دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ دیار کر، بەری نوکە ١٤ کەمپ دھاتنە دانان، بەلێ نھا دو کەمپێن دی ژی زێدەبووینە و بووینە ١٦ کەمپ نھا دھێنە ئاڤاکرن و ھەتا نھا ب تنێ دو ژ وان ب دووماھی ھاتینە، پتریا ڤان کەمپان ل قەزا سێمێلێ کو شەش کەمپن نە و سێ ل زاخۆ و یێن دی ل دھۆکێ و دەوروبەران و گۆت: رەنگە ئەڤ ١٦ کەمپە بشێن دۆرێن ٤٠ ھزار خێزانان ب حەوینن.

بەرپرسێ کەمپان ل پارێزگەھا دھۆکێ نە ڤەشارت، ئەڤ ھەر ١٦ کەمپە تێرا ھەموو ئاوارەیان ناکەن و ئاوارە ژ ٤٠ ھزار خێزانان پترن، چونکو نێزیکی ٧٨ ھزار خێزانان ل دھۆکێ ھەنە، بەلێ ئەم ھوسا دبینن گەلەک ئاوارە ھەنە ل دەڤ ناسیارێن خوە نە یان ژی بۆ خوە شووقە و خانی کرێ گرتینە و گۆت: رەنگە ٥٠% ژ وان ئاوارەیان بچنە د ناڤ ڤان کەمپان دا و یێن دی بمیننە ل جھێ خوە.

ئدریس نەبی نەڤەشارت کو راستە ھەتا نوکە ب تنێ دو کەمپ ب دووماھی ھاتینە، بەلێ ھەتا پشتی جەژنێ دێ ھندەک کەمپێن دی ژی ب دووماھی ھێن و ھندەک کەمپا ژی کو پتریا وانە دێ ل دەستپێکا ھەیڤا ١١ ب دووماھی ھێن و ئاوارە چنە تێدا، کتەکا کێم نەبیت ژ کەمپان رەنگە ھەتا ١٥/١١ ب دووماھی بھێن و گۆت: ئەم ل وێ باوەرێ نە کو ل ١/١١ دێ پتریا قوتابخانان ھێنە ڤالاکرن و قوتابی چنە تێدا دخوینن.

ئاشکرا ژی کر کو پتریا ڤان کەمپان ب خیڤەتان دھێنە چێکرن و ب تنێ کەمپەک تێ نەبیت کو ب کەرەڤانێ دھێتە چێکرن و گۆت ژی: ھەر ل رۆژێن دەستپێکێ ژ ئاوارەبوونا خەلکی بۆ دھۆکێ، مە دەست ب چێکرنا کەمپا کریە، بەلێ چێکرنا وان یا ب ساناھی نینە، لەوما ھوسا دەمی ڤەدکێشیت.

خویاژی کر کو ئەڤ کەمپێن دھێنە چێکرن پتریا خزمەتگۆزاریا تێدا ھەنە و ئاڤ و کارەب و جادە ھەموو دێ ھێنە چێکرن.

ئەڤرۆ، زوزان مەھدی:
سترانبێژێ گەنج لوقمان دۆسکی دیارکر وی ستایلێ خوە یێ تایبەت ھەیە، و چو جاران نەڤیایە چاڤ ل چو سترانبێژان بکەت.
دووڤدا گۆت: راستە ئەز دو کارێن ژێک جودا دکەم، ئەز ماموستامە و سترانبیژم، لێ من دەمێ خوە وەسا یێ تەرخانکری کو ھەردو کاران برێڤە ببەم و درێیا رۆژناما ئەڤرۆدا حەزژێکەرێن دەنگێ خوە ئاگەھدار دکەم کو ل نێزیک دێ کارێن باشێن ھونەری بو گوھدارێن دەنگێ خوە دیارکەم.
ل دۆر چوونا خوە بۆ داوەت و شەھیان گۆت: ئەز کێم جاران دچم، لێ ھندەک جاران ژ نەچاری دچمە داوەت و شەھیانێن کەسێن نیاس.

ئەڤرۆ:
جێگرێ بەرێ یێ سەرۆک وەزیرێن عیراقێ راگەھاند کو سێ فاکتەر ل پشت نەچوونا وەزیرێن کورد بۆ بەغدا یێن ھەین.
د. رۆژ نوری شاویس د داخویانیەکێ دا بۆ زاگرۆس TV دیار کر، ئێک ژ فاکتەرێن سەرەکی ئەوە، ئەو ناڤێن بۆ بەغدا ھاتینە ھنارتن ژ ئالیێ حزبێن وان ڤە نەھاتنە بەربژار کرن، بەلکو بەغدا ژ دەڤ خوە ئەو ناڤ یێن داینە پەرلەمانی و گۆت:(ل دەمێ پرۆسا پێکئینانێ ھاتیە ئەنجامدان، سەرکرداتیێن حزبێن کوردی د کۆمبوونێ دا بوون).
د. رۆژ فاکتەرێ دویێ ژی بۆ نەگەھشتنا رێژا پێدڤی یا وەزارەتێن کوردان ڤەگەڕاندن و بجە نەئینان سۆزان کو پێدڤی بوو بەغدا د ھەیڤا نەە دا بودجا ھەرێمێ بھنێریت کو ھێشتا نەھناریتە، فاکتەرەکێ دی یێ نەچوونا وەزیرێن کوردە بوو بەغدا.

سێ كه‌س بۆ پۆستێ سه‌رۆكێ دازگايێ هه‌والگه‌رێ عيراقێ هاتينه‌ هه‌لبژارتن و ئێك ژ وان عه‌بدولكه‌ريم سولتان عه‌بدولايه‌ كو يێ به‌رنياسه‌ ب كه‌ريم شنگالى، ئه‌ڤه‌ ماوه‌كێ درێژه‌ پۆستێ وه‌زاره‌تا ناڤخۆ ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د ده‌ستێن وى دا.

مالپه‌رێ به‌غداديه‌ نيوز راگه‌هانديه‌ كو سێ كه‌س بۆ ڤى پۆستى هاتينه‌ به‌ربژێركرن كو هه‌ر ئێك ژ كه‌ريم شنگالى و موسه‌دق جه‌نابى و دكتور حه‌يده‌ر ئه‌لده‌راجى نه‌ و هه‌كه‌ ئه‌ڤ پۆسته‌ ب كوردان نه‌هێته‌ دان، دبيت دكتور حه‌يده‌ر وه‌رگريت يێ كو به‌رى نوكه‌ وه‌كو شيره‌تكارێ به‌رژه‌وه‌نديێن نه‌ته‌وه‌ى كار كرى.

 

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com