ئەڤرۆ نیوز:
رۆژناما وول ستریت جۆرنال یا ئەمریکی د راپۆرتەکێ دا دیار کریە هەکە حوکمەتا عیراقێ داخوازا پەرلەمانی بجه بینیت و هێزێن ئەمریکا ژ عیراقێ دەرخینیت دێ ئەمریکا هاریکاریا دارایی یا بۆ عیراقێ کو ٢٥٠ ملیۆن دلارن دێ راگریت و هەروەسا د بیاڤێ ئابووری دا دێ گەلەک سزایێن گران ژی لسەر عیراقێ سەپینیت کو رەنگە ببیتە ئەگەرێ ژناڤچوونا بارێ ئابووری یێ عیراقێ.
ئەڤرۆ نیوز، له‌زگین جوقی:
به‌رپرسێ راگه‌هاندنێ لقێ 17 پارتێ دیموكراتی كوردستان ل شنگال دیاركر كو ئه‌ڤرۆ 15/1/2020 فرۆكه‌یێن توركیا دووگری سه‌ر ناحیا سنوونێ ڤه ل قه‌زا شنگال بۆردومانكر.
ئیدریس زۆزانی، به‌رپرسێ راگه‌هاندنێ لقێ 17 پارتێ دیموكراتی كوردستان ل شنگال بۆ دیاركركو بنگه‌هه‌كێ هێزین چه‌كدار ل شنگال ژلایێ فرۆكه‌یێن توركیا ڤه هاتیه بۆردومانكرن دووڤ زانیاریان ژی كوشتی و بریندار هه‌نه لێ هیشتا ناسنامه‌یێن هه‌موویان ئاشكرا نه‌بووینه.
دهۆك، له‌زگین جوقی:
رێڤه‌به‌رێ گشتی یی ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهۆكێ دیاركركو سالا بۆرێ دا ل پارێزگه‌ها دهۆكێ 3474077 كه‌سان سه‌ره‌دانا ده‌زگه‌هێن ساخله‌میێ كرینه و 175640 نه‌خۆش یێن هاتینه نڤاندن ل نه‌خۆشخانه و سه‌نته‌رێن تایبه‌تمه‌ند و 52347 نشته‌گه‌ریێن هاتینه ئه‌نجامدان ل نه‌خۆشخانه و سه‌نته‌رێن تایبه‌تمه‌ند 19722 روونشتێن شووشتنا گولچیسكا هاتینه ئه‌نجامدان و 61 نشته‌گه‌ریێن چاندنا
كولچسكا هاتینه ئه‌نجامدان.
د. نزار عصمه‌ت، رێڤه‌به‌رێ گشتی یێ ساخله‌میا پارێزگه‌ها دهۆكێ دپرێس كونفرانسه‌كی دا دیاركر ئه‌گه‌رێن مرنا جه‌لتا مێشكی و دلی پێدڤیه خه‌لكێ مه به‌رده‌وام پشكنینا بكه‌ن تایبه‌ت ئه‌و كه‌سێن به‌رگیریا له‌شێ وان یا كێم بیت یان هنده‌ك نه‌خوشیێن شه‌كرێ و فشارا خوینێ و دومدرێژ هه‌بن وه‌ك كه‌سێن دانعه‌مر دا رێژا مرنێ بهێته كێم كرن.مخابنی ڤه جه‌لتا دلی وگۆت: كێماسیا نوشدار و په‌ره‌ستارا گه‌له‌ك د كه‌رتێ ساخله‌میا دهوكێ دا هه‌یه، گه‌له‌ك جارا ئه‌م گه‌هشتینه وی راده‌ی ره‌نگه بنگه‌هێن ساخله‌میێ بهێنه دائێخستن ژبه‌ر ڤێ ڤالاتیا كارمه‌ندێ ساخله‌میێ، له‌ورا گه‌له‌ك جارا مه داخاز كریه كۆلیژێن نوشداری و په‌ره‌ستاری ل زانكۆیا زاخۆ و پشكا په‌ره‌ستاری ل زانكۆیا ئه‌مریكی بهێته ڤه‌كرن دا ئه‌ڤ ڤالاتیه بهێته پر كرن، ئه‌ڤ پلانه پێدڤی ب چه‌ند سالایه و ژمارا ئاكنجیێن كۆمه‌لگه‌هێ ژی د زێده‌بوونێ دایه ئه‌ڤه دگه‌ل وێ چه‌ندێ چه‌ندین نوشدارا كارێن خوه بجه هێلایه ب ئه‌گه‌رێن جودا جودا، هه‌روه‌سا نه‌دادپه‌روه‌ریا دابه‌شكرنا نوشدارا ل هه‌رێما كوردستانێ ل سه‌ر ئاستێ پارێزگه‌هان ئه‌و ژی هه‌ر نوشدارێ ل زانكۆیا پارێزگه‌ها خوه ده‌ربچیت ل وێ پارێززگه‌هێ دهێنه دانان، له‌ورا ئه‌و قوتابیێن ل زانكویا پزشكی دهوكی دخویین نه خه‌لكێ پارێزگه‌ها دهوكێنه ئه‌و قوتابی نامینن له‌ورا سالانه ساخله‌میا دهوكێ پێدڤی ب زێده‌تر 200 نوشدارێ نیشته‌جێ نه.
سه‌باره‌ت تمام كرنا نه‌خوشخانه و بنگه‌هێن ساخله‌میێ ئه‌وێن هاتینه دروست كرن و كارێ وان مایه راوستایی گۆت: پلان هه‌یه هه‌می نه‌خوشخانه بهێنه ته‌مام كرن، ئه‌و ژی پێنج نه‌خوشخانه كار ل سه‌ر دهاته كرن ژوانا ژی سێ به‌لێنده‌را كارێ خوه بدوماهی ئینایه و دوو ژوانا پێدڤی پارانه دا كارێ نه‌خوشخانێ ته‌مام بكه‌ن، مه داخاز كرنه ژ وه‌زاره‌تا ساخله‌میا هه‌رێمێ و پارێزگه‌ها دهوكێ كو ئه‌ڤ نه‌خوشخانه بهێنه ته‌مام كرن بتایبه‌تی نه‌خوشخانا هه‌وارهاتنا مه‌زن دهۆكێ گه‌له‌ك پێدڤیه كارێ وێ ته‌مام بیت، هه‌روه‌سا نه‌خوشخانا په‌نجه‌شێرێ ژ گرنگترین نه‌خوشخانه‌یانه كارێ وێ ته‌مام بیت، نه‌خوشخانا شێلادزێ و به‌رده‌ره‌ش و ئامێدیێ و نه‌خوشخانا ژن و زارۆكبوونێ پێدڤیه بهێنه ته‌مام كرن، گه‌له‌ك ژڤانا سالا 2013 به‌رێ بنیاتی بۆ هاتیه دانان و 30% كار لسه‌ر هاتیه كرن. ئاشكه‌را كركو 2221 قه‌سته‌ریێن دلێ هاتینه ئه‌نجامدان و 245 نشته‌گه‌ریێن دل چ هاتنه كرن 4941610 پشكنین تاقیگه‌هێ هاتینه كرن و 143814 پشكنین تیشكی هاتینه گرتن و220889 سونار هاتینه گرتن 20514 میفراس هاتینه كرن و 12491 ره‌نین مه‌گناتیسی هاتینه ئه‌نجامدان و 38965 زارۆك ژ دایك بووینه و ژمارا كه‌سێن مریێن ژی 5029 كه‌س بووینه و ژمارا مرنا ئافره‌تا دماوی دوگیانێ دا زارۆكێن شه‌ش حه‌فتێن پشتی زارۆكبوونێ 7 حاله‌ت بووینه و رێژا مرنا ئافره‌تا دماوێ دوگیانێ دا زارۆكیێن شه‌ش حه‌فتێن پشتی زارۆكبوونێ بۆ هه‌ر سه‌د هزار زارۆكیێن زێندوو یێن نوو ژدایك دبن 17,9 بوویه ژمارا زارۆكیێن ساڤا كێمتر ژ ساله‌كێ یێن مرین 759 ورێژا زارۆكیێن ساڤا كێمتر ژ ساله‌كی بۆ هه‌ر هزار زارۆكێن زیندوو یێن تازه ژ دایك بن كێمتره 19 بووینه و 1049زارۆیێن كێمتر ژ پێنچ سالیی مرینه.
ناڤهاتی ئه‌وژی دیاركركو ئه‌گه‌رێن سه‌ره‌كیی یێن مرنێ ل ده‌زگه‌هیێن ساخله‌میێ ڤه‌دگه‌رن بۆ نه‌خۆشێێن دلی وبوریێن خوێنی دگه‌هته 1173 رێژا 31% یه و جه‌لتا مێشكی 484 كه‌س بووینه دبیته رێژا 13% وپه‌نچه‌شێری ژی 426كه‌س بووینه دبیته رێژا 11% و نه‌خۆشین هه‌وه‌دان ژی 364 كه‌س بووینه دبیته رێژا 9% و نه‌خۆشین گرێدایی فرنیكا و زارۆیێن نوو ژ دایك بووین 283 كه‌س بووینه دبیته رێژا 7% و نه‌خۆشین گرێدایی كلیه و میزه‌روا 203 كه‌س بووینه دبیته رێژا 5% و روودانیێن هاتن وچوونێ ژی بیته رێژا 3% . ئاشكه‌را كركو ئامارێن ئاواره ل ده‌زگه‌هیێن ساخله‌میێ ل ده‌رڤه‌ی كه‌مپان كو 287287 ئاواره سه‌ره‌دانا ده‌زگه‌هیێن ساخله‌میی كریه 15055 هاتینه نڤاندن ل نه‌خۆشخانه وسه‌نته‌رێن تایبه‌تمه‌ند 7188 زارۆك ژدایكبووینه و 2817 نشته‌گه‌ری هاتینه كرن بۆ ئاواره و چ حاله‌تیێن فالنجا زارۆكا وكولیرا و مه‌لاریا و تایا خوین به‌ربوونی نه‌هاتینه توماركرن دو حاله‌تیێن نه‌خۆشیا سوركا هه‌بووینه و حاله‌ته‌كێ نه‌خۆشیا سوركا ئه‌لمانیی. گۆتژی 1633 جه هاتینه سزادان ودادگه‌ه كرن وهوشداری پێ هاتیه دان 220434 كغم یێن كه‌ره‌ستێن هشك هاتینه ژناڤبرن و 1177118 لیترێن كه‌ره‌ستێن شله‌مه‌نی هاتینه ژناڤبرن 1292 حاله‌تیێن نوو یێن په‌نچه‌شێری هاتینه تۆماركرن و 7851 فه‌رمانبه‌رێن هه‌میشه‌یی هه‌نه و 961 نۆشدار كو كێماسیا نۆشداران ل دهۆكێ هه‌یه ئه‌وژی 2130 نۆشدار دكێمن و رێژا نۆشداران بۆ هه‌ر ده‌ه هزار كه‌سان چار نۆشدار ئارمانج 14 نۆشدار بۆ هه‌ر 10000 كه‌سان و 4136 په‌رستار ومه‌مانی دكیمن.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
سه‌رۆك كۆمارێ ئیرانێ راگه‌هاند روودانا ئێخستنا باله‌فرا ئوكرانیا نابیت دووباره بیت، پێدڤیه پێداچون بۆ یاسایێن سیسته‌مێ به‌ره‌ڤانیا وه‌لاتێ داخۆدا بكه‌ین.
حه‌سه‌ن روحانی سه‌رۆك كۆمارێ ئیرانێ ئه‌و چه‌نده ژی راگه‌هاند: ئه‌وێن باله‌فرا ئوكرانیا ئێخستنینه خوارێ هه‌ر ئه‌ون یێن ئاسایشا وه‌لاتی مسوگه‌ر كرین، به‌لێ دڤێت به‌رپرسێن وێ روودانێ بهێنه‌دادگه‌هكرن، ئیران دێ به‌رسڤا كۆشتنا قاسم سلێمانی فه‌رمانده‌یێ به‌رێ یێ سوپایێ پاسدارێن ئیرانێ ده‌ت ژی ب ده‌رئێخستنا ئه‌مریكا ل ده‌ڤه‌رێ گرنگ نینه ئه‌و كار چه‌ند ده‌می ڤه‌كێشیت و هێرشا مه بۆ سه‌ر بنگه‌هێ عه‌ین ئه‌سه‌د یێن هێزێن ئه‌مریكا ل عیراقێ رامانا وێ ئه‌و نینه خلاس و ده‌ستا دابهێلین ژ تولڤه‌كرنێ، به‌لكو دێ به‌رده‌وام بین بۆ تولڤه‌كرنێ ژ ئه‌مریكا.
سه‌رۆك كۆمارێ ئیرانێ ئه‌و چه‌نده ژی گۆت: ئه‌مریكا تاوانباره ژ تێكدانا ئاسایشا ده‌ڤه‌رێ و ده‌ستێوه‌ردانا كارۆبارێن لبنان و عیراقێ و لیبیا و سوریا و ب تالانبرنا پترۆلا وان وه‌لاتان، ئه‌و كار ل به‌رژه‌وه‌ندا چ لایه‌نه‌كی دی نابیت ژی زیان بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن ئاسیا و ئه‌ورۆپا ئه‌مریكا ژی هه‌نه.
سه‌ر رێكه‌تنا ئه‌تومی، سه‌رۆك كۆمارێ ئیرانێ ره‌خنه ل داخازیا بوریس جونسن سه‌رۆك وه‌زیرێ بریتانیا گرت گۆت:ب هه‌لوه‌شاندنا رێكه‌تنا ئه‌تومی و گوهورینا وێ بۆ رێكه‌تنا ترمپ ئه‌و داخازیا وی زۆرا سه‌یره چونكو هه‌رتم ئه‌مریكا ژ رێكه‌تنا خو ڤه دكێشیت.
عیراق سیسته‌مێ (S-400) بكریت دی سزا ب سه‌ر هێنه سه‌پاندن
ئه‌ڤرۆ نیوز:
جێگرێ هاریكارێ وزیرێ ده‌رڤه‌یێ ئه‌مریكا بۆ كارۆبارێن رۆژهه‌لاتا ناڤین راگه‌هاند: ئه‌مریكا سزایێن توند ل سه‌ر عیراقێ دێ سه‌پینیت هكه سیسته‌مێ موشه‌كێ ئاسمانیێ یێ (S-400) بكریت.
جودی هود جێگرێ هاریكارێ وه‌زیرێ ده‌رڤه‌یێ ئه‌مریكا بۆ كارۆبارێن رۆهه‌لاتا ناڤین راگه‌هاند: هه‌كه موشه‌كێن ئاسمانی یێن روسی ژلایێ عیراقێ بهێنه كرین، ئه‌ریكا سزایان ب سه‌ر عیراقێ سه‌پینیت، د وی چارچوڤه‌یی دا شیره‌ت ل كۆمپانیێ كریه ئه‌وان جورێن چه‌كان نه‌فرۆشنه عیراقێ.
سه‌عید جه‌واد بالیوزێ عیراقێ ل تارانێ راگه‌هاند بوو، عیراق ل دانوستاندنا دایه ل گه‌ل روسیا بۆ ئه‌وێ چه‌ندێ سیسته‌مێ به‌ره‌ڤانیا موشه‌كێن ئاسمانی ژ جورێ 300 و S400 بكریت.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
بریاره ئه‌ڤرۆ وه‌زیرێ ده‌رڤه‌یێ قه‌ته‌رێ سه‌ره‌دانا عیراقێ و هه‌ولێرێ بكه‌ت.
محه‌مه‌د عه‌لی وه‌زیرێ ده‌رڤه‌یێ عیراقێ راگه‌هاند ئه‌ڤرۆ پێنج شه‌مبی 15/1/2020 محه‌مه‌د عه‌بدلره‌حمان جێگرێ سه‌رۆك وه‌زیران وو هه‌ڤده‌م وه‌زیرێ ده‌رڤه‌یێ قه‌ته‌ره ژی سه‌ره‌دانا به‌غدا دكه‌ت.
ئارمانج ژ ڤێ سه‌ره‌دانا وه‌زیرێ ده‌رڤه‌یێ قه‌ته‌رێ شرۆڤه‌یا پرس و ئالوزیێن ده‌ڤه‌رێ سه‌ر هلداین بۆ ئارامكرنا روشێ دهێت.
د چارچوڤه‌یێ وێ سه‌ره‌دانا خودا ژی وه‌زیرێ ده‌رڤه‌یێ قه‌ته‌رێ سه‌ره‌دانا هه‌رێما كوردستانێ ژی بكه‌ت چه‌ندین دیدار و دانسوتاندنان بكه‌ن.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
سه‌رۆكا په‌رله‌مانێ كوردستانێ بۆ جڤینا سوبه‌هی رۆژا پێنجشه‌مبێ داخازیا ته‌ڤایا ئه‌ندامان دكه‌ن بۆ به‌رهه‌ڤبوونێ.
رێواز فایه‌ق سه‌رۆكا په‌رله‌مانێ كوردستانێ دخازنامه‌یه‌ك به‌لاڤكر و تێدا هاتیه كو داخازێ ژ هه‌موو ئه‌ندامێن په‌رله‌مانێ دكه‌ت بۆ به‌رهه‌ڤبوونێ د ریشنتنا ژماره 15 ئاسایی سالا ئێكێ، ل خۆلا هه‌لبژارتنا پێنجێ یا په‌رله‌مانی ده‌مژمێر 11 سپێده‌هیا پێنجشه‌مبی 16/1/2020 .
ئەڤرۆ نیوز:
سەرۆکێ هەرێما کوردستانێ دێ پشکداریێ د کوربەندێ ئابووری یێ داڤۆس دا کەت، کو دێ ل 21 هەتا 24 ڤێ هەیڤێ ل سویسرا برێڤە چیت، سەرۆکێ هەرێمێ دێ بەحسێ ئاڵۆزیێن دناڤبەرا ئەمریکا و ئیرانێ و دەرهاڤێژێن وێ ل سەر سەقامگیریا عیراقێ کەت.
لدووڤ بەرنامێ وێ کوربەندی، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکێ هەرێما کوردستانێ ل 23 کانوونا دویێ د پانێلەکێ دا ل گەل هەر ئێک ژ فوئاد حوسێن، وەزیرێ دارایێ عیراقێ، رۆبین نیبلێت، رێڤەبەری سەنتەرێ ڤەکولینێن چاتەم هاوسا بریتانی، جێنین پلاسخارت، نوونەرێ تایبەت یێ سکرتێری گشتی یێ نەتەوێن ئێکگرتی ل عیراقێ و عادل جوبەیر، وەزیرێ دەولەتا سعوودیە بۆ کاروبارێن دەرڤە، دێ ئاخفتنێ دەربارەی کاریگەریا گرژیێن دناڤبەرا ئەمریکا و ئیرانێ دا، کو قەیرانەکا جیهانییە و کاریگەریێن وێ ل سەر ئاشتی و سەقامگیریا عیراقێ کەن.
رۆژا سێشەمبی 21-1-2020 کوربەندێ سالانە یێ ئابووری یێ جیهانێ ل داڤۆس ل وەلاتێ سویسرا دێ دەست ب کارێن خوە دکەت و هەتا رۆژا 24 ڤێ هەیڤێ دێ یێ بەردەوام بیت.
ئەڤرۆ نیوز:
سعودیە دێ بهایێ ڤیزێ بۆ ئەنجامدانا عومرێ بۆ 190 دۆلاران زێدەکەت، پەیڤدارێ وەزارەتا ئەوقافێ دبێژیت، رێکێ نادەین کۆمپانیێن حەج و عومرێ وی گۆژمێ زێدە یێ پارێ عومرەچیان وەربگرن.
نەبەز ئیسماعیل، پەیڤدارێ وەزارەتا ئەوقافێ و کاروبارێن ئایینی ل هەرێما کوردستانێ گۆت: سعودیێ بۆ سالا 2020 پارێ بیما ساخلەمیێ یێ عومرەکاران ئێخستیە سەر بهایێ ڤیزێ، هەروەسا بهایێ ڤیزێ ژ 140 دۆلاران بۆ 190 دۆلاران زێدە کریە، لێ وەزارەتا ئەوقافێ رێکێ نادەت کۆمپانیێن حەج و عومرێ وی برا زێدە یا پارەی ژ عومرەکاران وەربگرن.
نەبەز ئیسماعیلی دیار کریە، بهایێ گەشتا عومرێ ل هەرێما کوردستانێ بۆ سعودیە لدووڤ خزمەتکاریان دێ هێتە گوهۆرین و ب گشتی دناڤبەرا 650 دۆلاران بۆ 800 دۆلاران دایە.
سالا بوری ل هەرێما کوردستانێ 25 هزار کەسان گەشتا عومرێ ئەنجامدایە، 14 کۆمپانیێن سەرەکی و 72 کۆمپانیێن لاوەکی گەشتا عومرێ رێکدئێخن.
نيشاندان