ئه‌ڤرۆ نيوز:
سه‌رۆك وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ دێ سه‌ره‌دانا ته‌هران كه‌ت و قونسلخانا ئيرانێ ل هه‌ولێر سه‌ره‌دان ب ئه‌رێنى ب ناڤ كر.
قونسلخانا كۆمارا ئيسلامى يا ئيرانى راگه‌هاند: “نێچيرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زيرێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د درێژاهيا بزاڤێن خوه يێن دبلۆماسى و دانوستاندن ل گه‌ل وه‌لاتێن دى ب مه‌ره‌ما دانوستاندنێ ل سه‌ر پرسێن سياسى، ئابوورى، ئه‌منى و كه‌لتوورى دێ سه‌ره‌دانا ته‌هران كه‌ت و ل رۆژا 21ى كانوونا دويێ ل گه‌ل به‌رپرسێن ئيرانێ كۆم بيت”.
ب گۆره‌ى راگه‌هاندنا قونسلخانا كۆمارا ئيسلامى يا ئيرانێ ل هه‌ولێر، د وێ سه‌ره‌دانێ دا قوباد ته‌له‌بانى، جێگرێ سه‌رۆكێ حوكمه‌تێ و شانده‌كێ حكومى دێ هه‌ڤالنيا سه‌رۆك وه‌زيران كه‌ن.
قونسلخانا كۆمارا ئيسلامى يا ئيرانێ سه‌ره‌دانا سه‌رۆك وه‌زيرێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ وى وه‌لاتى ب گرنگ ب ناڤ دكه‌ت و رادگه‌هينيت: “سه‌ره‌دانا وى شاندى يا ئێكێ يه پشتى ريفراندۆمێ و دژاتيا حوكمه‌ت و دادگه‌ها فيدرالا عيراقێ بۆ ريفراندۆمێ و ب ئه‌رێنى ب ناڤ دبه‌ن”.
ئەڤرۆ نیۆز ، زنار تۆڤی:
راوێژكارەکێ سەرۆك كۆمارێ عێراقێ ئاشكرا كریە،کو رەنگە ل كۆنگرێ جیهانی یێ داڤۆس ل وەلاتی سویسرا، هەردو سەرۆك وەزیرێن هەرێمێ و بەغدا پێکڤە كۆم ببن و گفتوگۆ دناڤبەرا هەرێمێ و بەغدا دەست پێ بكەن.
بریارە ل رۆژا 23.1 هەتا 26 ڤێ هەیڤێ كۆربەندا ئابووریا جیهانی ل داڤۆسا سویسرا دەست ب كارێ خوە بكەت، زێدەتر ژ سێ هزار سەرمایەدار و وەبەرهێنەر و كۆمپانیایێن مەزن و سەرۆك و سەرۆك وەزیر و وەزیرێن دەرڤە و ئابووریی یێن وەلاتان پشکداریێ تێدا بكەن،پتری 70 سەرۆکێن وەلاتان دێ پشکداریێ د چالاكیێن كۆربەندا ئەڤسالە یێ داڤۆس دا كەن، هەر ئێک ژ نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرێن هەرێما كوردستانێ و حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرێن عێراقێ بۆ پشکداریێ د وی كۆربەندیدا هاتینە داخواز كرن.
عەبدولا عەلیاوەیی راوێژكارێ سەرۆك كۆمارێ عێراقێ دیارکریە،بۆ هندێ کو كێشە ب شێوەکێ رژد بهێنە چارەسەركرن، پێدڤیە هەولێر و بەغدا ل سەر ئاستێن بلند ب فەرمی دانیشتنان ئەنجام بدەن،دیسا پلان و بەرنامە بۆ ئاسایكرنا پەیوەندیان بهێنە دانان،رەنگە كۆربەندێ ئەڤسالە یێ داڤۆس ببیتە سەرەتایەك، بۆ هندێ کو هەردو سەرۆك وەزیرێن هەرێمێ و بەغدا ژ وێرێ پێكڤە كۆم ببن و گفتوگۆ ژی دناڤبەرا هەرێمێ و بەغدا دەست پێ بكەنە ڤە.
هەروەسا عەلیاوەیی گوتیە، ئەو پێنگاڤێن د چەند رۆژێن بوریدا هاتینەدان بۆ چارەسەریا كێشا و هاتنو چوونا شاندێن هەردولا،ئێكە ژ شێوازێن چارەسەركرنا كێشەیان،بەلێ هەتا نوکە سەرۆك وەزیرێن عێراقێ نەڤێت ژ روویێ سیاسیڤە كێشە بهێنە چارەسەر کرن، بەلكو وی دڤێت ژ رووی هونەری و تەكنیكیڤە بهێنە چارەسەركرن، بەلێ بۆ هندێ دانوستاندن بگەهنە ئەنجامەکی، پێدڤیە هەردو سەرۆك وەزیر پێکڤە كۆم ببن و بریارا سیاسی بدەن،هەروەسا بزاڤێن سەرۆك كۆماری ژی هەتا نوکە دبەردەوامن، بەلێ هیچ ئەنجامەک نەبوویە.
دیسا عەلیاوەیی دیارکریە،ژ روویێ یاسایی ڤە سەرۆك كۆمار دەستهەلاتەکا وەسا نینە کو بشێت فشاران دروست بكەت،هەروەسا نەشێت هیچ فشارەکێ دروست بكەت و هەردولا نەچار بكەت،کو پێکڤە دابنیشن و دەست ب دانوستاندنان بكەن، ئەڤا هەتا نوکە روون ئەوە،کو سەرۆك وەزیرێن عێراقێ هەتا نوکە نەڤێت ل گەل كوردستانێ روونیت و هۆكار ژی د روون نینن و ناهێته زانین کا بۆچی یێ ئامادە نینە.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ئێشا گورگان بەرگریا لاشی دگوھۆڕیت، شان شانێ دخوت شانێن دژە(مزادە) ھێرش دکەنە سەر شانێن لاشی یێن دروست وەسا ھزر دکەن کو نە شانێن ساخلەمن شانەکا بیانی یە د ناڤ لاشی دا .
د. محمد تەھا رەسول پروفیسور و شیرەتکار د وارێ گەھان دا بۆ (نوش نیوز) دیار کر ئێشا گورگی ئێشەکا ڤەگرە رێژا 25% زکماکی یە. ئەڤە نەخۆشیەکە ب رێیا پنیێن سۆر ل سەر لاشی دەر دکەڤن ب تایبەتی ل ناڤ چاڤا کو رەنگێ پەلاتینکەکا سۆر ھەردو روویان دگریت.
زێدەتر گۆت: “گەھێن نازک وەک سەرێن تبلا یێن پێیا و دەستا رەنگێ وان بەر ب سوراتیێ و شیناتیێ دچیت، دیسان خوار دبن”.
پروفیسوری گوتژی: “ل دەستپێکێ ھندەک نیشانێن کێم دەردکەڤن، نەخۆش زوو ھەست پێ ناکەت کو ئەڤە ئێشا گورگایە کو پارچێن سور لاشی داگیر دکەن. دیسان پرچ د وەریت ب رەنگەکێ نەیێ نورمال ب کۆما کو ھندەک جارا ڤالاتیەکا مەزن دئێخیتە سەری یان ھەموو پرچ د وەریێت و سەر رووت دبیت، ھەر ژ نیشانێن ڤێ نەخۆشیێ خولا ھەیڤانە دھێتە گوھۆڕین یان ھەر دھێتە راوەستاندن دیسان پتریا وان ژنا دوگیان ناکەڤن ھەکە دوگیان کەت ژی بۆ نامینن”.
تایبەتمەندێ نەخۆشیێن گەھان ئاشکەرا ژی کر کو سەرئیشانەکا بەردەوام بۆ پەیدا دبیت، بێ ئەگەر تۆڕە دبن کونترۆلێ ل تورەبوونا خوە ناکەن، کەسێن دەوروبەری خوە دئێشینن و بەردەوام د واستیاینە، کولک بەردەوام د ناڤ دفن و دەڤێ وان دا پەیدا دبن”.
د. محمد تەھای گۆت: “ھەکە ئێشا گورگان زوو نەھاتە چارەسەرکرن دێ کارتیکرنێ ل سیھا دکەت، بێن تەنگ بوونێ پەیدا دکەت و گولچیسکا ژ ناڤ دبەت. ھەکە نەھاتە چارەکرن دبیت ببیتە ئەگەرێ مرنا وی کەسی کێمتر ژ دو سالا. خۆشبەختانە نەساخێن مە ھەین ھەموو زوو پرسیارا خوە دکەن، د دوورن ژ ڤێ چەندێ”.
دەربارەی چاوانا دەستنیشانکرنا نەخۆشیێ پروفیسوری ئاماژە ب وێ چەندێ ژی کر کو ب رێیا چاڤا ئەو نەساخێ خوە د نیاسین، دزانن ئێشا گورگی یا ھەیی، “بەلێ یا پێدڤیە نەساخێن مە بەردەوام پرسیارا خوە بکەن، چونکو ئەڤ نەخۆشیە ژ ئێکی بۆ ئێکێ دی یا جودایە، ھندەکا رێژا وان یا زۆرە، ھندەکا ژی یا کێمە، لێ دڤێت چارەسەریێ وەربگرن دا زێدە نەبیت یا زور ژی دا نەگەھیتە رێژا دەرمانێن کیمیاوی، چونکو ھەکە گەھشتە وێ رێژێ دێ دەرمانێن بایولوژی وەرگرن، ئەڤ دەرمانە ژی د کێمن و بەرەڤانیا لاشی ژی کێم دکەن”.
نەڤەشارت ژی کو ئەو کەسێن تووشی ئێشا گورگی دبن پتر ژنن و ھەر 10 کەسا ئێک زەلامە کو سالانە 100 کەس سەرەدانا وان دکەن.
ل پارێزگەھا دھۆک 2000 کەسان ئەڤ نەخۆشیە یا ھەیی و ل ژیێ 20 ھەتا 40 سالیێ پتر ڤەدگریت، ل دەمێ شووکرن و زارۆ بوونێ کو ھورمونێن وان تێک دچن، کارتیکرنێ ل بەرەڤانیا لاشێ وان دکەن. “دیسا ھندەک جارا تووشی وان کەسان ژی دبیت ئەوێن ژ 60 سالیێ مەزنتر، بەلێ سەربارکێن ئێشا وان زێدەترن، چ زوو نەزانیبت ئەڤ ئێشە یا ھەی یان بەرەڤانیا لاشێ وان ژ یا لاوان کێمتر بیت”.
ل دووماھیێ تایبەتمەندێ گەھان گۆت: “ئێشا گورگا چارەسەریا بەردەوام نینە. پێدڤیە ئەو کەسێ ئەڤ نەخۆشیە ل دەف پەیدا دبیت خوە ل گەل بگونجینیت، بەلێ ئەم دشێین ب رێیا دەرمانانێن سەرەکی پلا کونیل و خوە پاراستنێ کێم بکەین ئەو ژی ب رێیا کرنا دەزگورکا یا بەردەوام دەستێن خوە تەڕ نەکەن و نەچنە رۆناھیا رۆژێ، ھەکە چو ژی کریمێن ھەتاڤێ دانن و کەسکاتی، فێقی، شیری و ماسیێ زێدە بکەن دا بەرەڤانیا لاشێ وان زێدە بیت”.
ئەڤرۆ نیوز، نەوزاد ھلۆری:
دوسیا ڤەکێشان و مانەڤا ھێزێن تورکی ل عیراقێ ب شێوەیەکێ دیارکری ل باشیکێ دووبارە بوویە بابەتێ رۆژەڤێ و رەنگە کارتێکرنێ ل پەیوەندیێن تورکیا و عیراقێ بکەت، تورکیا دووپات ل وێ یەکێ دکەت ھەتا کو ھێزێن پەکەکێ ل ھنده‌ك دەڤەرێن عیراقێ ھەبن ھێزێن وان ژ باشیکێ ناھێنە ڤەکێشان.
بەرپرسەکێ عیراقی بۆ (العربی الجدید) دیارکر کو ھێزێن تورکیا ل باشیکێ چو پلانێن ڤەکێشانێ نینن و د رژدن کو ل باشیکێ بمینن، ئەو ئەگەرا ڤێ یەکێ ژی دزڤرینن بۆ ھەبوونا پەکەکێ ل باکوور و باکوورێ رۆژئاڤایێ مووسل ب به‌ھانەیا وێ یەکێ کو ل تورکیا نێزیکە. دھێتە چاڤەرێکرن ل بارا ئەڤی بابەتی وەزیرێ دەرڤەیێ تورکیا سەرەدانا بەغدا بکەت و ل گەل کاربدەستێن عیراقێ کوم ببیت و چەند بابەتێن گرنگ بەحس بکەت ژ وان دوسیا نەھاتنا چو ھێزێن چەکدار و گەرنتیکرنا ھاتنا وان ھێزان ژ عیراقێ بۆ ناڤخوەیا تورکیا.
تورکیا بەرامبەر ڤەکێشانا ھێزێن خوە ب تایبەتی ل باشیکێ، چەند مەرجەک دیارکرینە ژ وانان دەرکرنا ھێزێن پەکەکێ ل ھەموو عیراقێ ژبەرکو پەکەکە ل عیراقێ بەردەوام خوە رێکدئێخن و جار جار ل عیراقێ دھێنە ناڤا تورکیا و کریارێن توندوتیژی ئەنجام ددەن ، و تورکیا ب پێدڤی دزانین کو ھێزێن خوە زێدەتر ل باشیکێ بھێلیت داکو زێدەتر ئەمن و ئاسایشێ ب تورکیا بدەت و رێگریێ ل ھاتنا پەکەکێ بکەت بو ناڤا تورکیا.
وەزیرەکێ حوکمەتا عیراقێ راگەیاند کو ھێزێن شیعە و سەرکردەیێن میلشیاتان گڤاشتەکا زۆر ل سەر ھێزێن تورکیا کریە کو خوە ژ باشیکێ ڤەکێشن و پێدڤی ب ئەوان نینە، ئەڤ یەک رەنگە ببیتە خالەکا دى یا دەستپێکرنا کێشان د ناڤبەرا تورکیا و عیراقێ دا.
ئەڤە د دەمەکێ دایە کو عیراق ناخوازیت پەیوەندیێن خوە ل گەل تورکیا ئالوز بکەت ئەو ژی ژ بەر ھەبوونا دوسیا ھەرێما کوردستانێ و پرسا ھێزێن کوردان ل سوریا و کودەنگیا وەلاتێن جیھانێ ب ئارمانجا چارەسەرکرنا کێشەیێن د ناڤبەرا ھەرێم و عیراقێ.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا گشتى يا سه‌قاناسى و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو ژ ئه‌نجامێ هاتنا فشارێن نزمێن ده‌ريا سپى و وه‌لاتێ توركيا ل ويستگه‌هێن جودا يێن هه‌رێما كوردستانێ رێژێن باران بارينێ هاتينه تۆماركرن و ل سه‌نته‌رێ باژێرێ دهۆكێ ژى د ماوێ 24 ده‌مژمێرێن بۆرى دا 22.8 ملم بارانێ بارينه، ب ڤێ چه‌ندێ ژى رێژا باران بارينا ئه‌ڤ ساله يا پارێزگه‌ها دهۆكێ گه‌هشته 106.8 ملم.
ئه‌ڤرۆنيوز:
ژئه‌گه‌رێ سه‌قاى وبا وبارانێ چه‌ند به‌ره‌ك ژ چياى كه‌فتينه سه‌ر جادا هنداڤى كانيا مالا ل ئامێديێ.
يوسف ئامێدى وه‌لاتيه‌كێ ده‌ڤه‌رێ يه بۆ ئه‌ڤرۆنيوز گۆت” به‌ره‌كێ مه‌زن وچه‌ند به‌رێن بچووك كه‌فتبوونه سه‌ر جادا هنداڤى كانيا مالا ل ئامێديێ”.
گۆت ژى” ئه‌و به‌ر ئێكسه‌ر يێن هاتينه راكرن وچو زيان ژى په‌يدا نه‌كرينه”.
ئه‌ڤرۆنيوز:
هيزێن رووسى ئه‌ڤرۆ ئه‌ينيێ 19/1/2018 ده‌ست ب خوه‌ڤه‌كێشانێ ژ ده‌وروبه‌رين باژێرێ عه‌فرينێ ل باكوورێ سووريێ كر به‌رى ده‌ستپێكرنا ئوپه‌راسيۆنا له‌شكرى يا توركى يا چاڤه‌رێكرى دژى به‌يه‌دێ وپه‌كه‌كێ ئه‌وێن كونترۆلێ ل سه‌ر وى باژێرى دكه‌ن.
پشكا عه‌ره‌بى يا ئاژانسا ئه‌نادۆل يا ده‌نگوباسان يا توركى ژزارده‌ڤێ ژێده‌رێن ئاگه‌هدار ژ عه‌فرينێ به‌لاڤكر” ب ده‌هان پۆليسێن له‌شكرى يێن رووسى ژ جهێن خوه ل ده‌وروبه‌رێ گوندێ “كفر جه‌نه” ل باكوورێ عه‌فرينێ بۆ باژێركێن نبل وزه‌هرا ل باكوورێ حه‌له‌بێ ئه‌وێن دبن كونترۆلا له‌شكرێ سوورى دا ڤه‌كێشاينه، به‌لێ هه‌تا نوكه هژماره‌كا پۆليسێن له‌شكرى يێن رووسى ل جهێن خوه ل ده‌وره‌به‌رێن عه‌فرينێ يێن ماين”.
ل دووڤ وێ ئاژانسا توركى” دوهێ پێنجشه‌مبى، وه‌زيرێ به‌رگريێ رووسيا سيرغى شويگو ل گه‌ل سه‌رۆكێ ده‌سته‌يا ئه‌ركانێن گشتى يێن له‌شكرێ توركى خه‌لوسى ئه‌كار وسه‌رۆكێ ده‌زگه‌هێ هه‌والگيريا توركيا هاكان فيدان ل موسكۆ كۆمبوويه”.
ئەڤرۆ نیۆز ، تۆڤی:
دەمەکێ کێم بەریا نوکە ل سایتێ فه‌رمى یێ بى بى سى یێ بریتانى بەلاڤکریە،کو سوپاىێ توركیا دەمژمێر سفر بۆ ئۆپه‌راسیۆنا سه‌ر عه‌فرینێ راگەهاند.
ئه‌ڤە د دەمەکێ دایە،کو ل نیڤرۆیا ئەڤرۆ ئه‌ینیێ 19 كانوونا دویێ، وەزیرێ بەرەڤانیا توركیا،د به‌یاننامه‌کا
فه‌رمیدا راگه‌هاندیە:کو دێ ئۆپەراسیۆنا سەربازی ل عەفرینێ ئەنجامدەین،مە هیچ بژاردەکێ دیتی نینە.
نورەدین جانیكلی، وەزیرێ بەرەڤانیا توركیا راگه‌هاندیە:کو دێ ئۆپەراسیۆنا سەربازی ل عەفرینێ ئەنجامدەین و مە هیچ بژاردەکێ دیتر، ژبلی بەرهنگاربوونا تیرۆرێ ل باكۆرێ سووریێ،ئەڤە هێرەشێ ل سەر توركیا رۆژ بۆ رۆژێ زێدە دکەت،ئەم ژی دێ ئۆپەراسیۆنا سەربازی بۆ رو ب روو بوونا تیرۆرێ ئەنجامدەین.
ل شەڤا بوری 18 كانوونا دویێ، هێزەر ناوێرت،پەیڤدارا وەزارەتا دەرڤە یا ئەمریكا داخواز ژ توركیا كریە،کو هێرشێ نەكەتە سەر كانتۆنا عەفرینێ ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ.
تۆرا نووچەیێن فه‌رمى یا بی بی سی، ئەڤ نووچەیێ بلەز ژ زارێ وه‌زیرێ به‌رەڤانیا توركیا راگه‌هاندیه،کو هێرشا سوپای‌ێ توركیا برێیا تۆپبارانکرنێ بۆ سه‌ر عه‌فرینێ ده‌ستپێكر.
چه‌ند رۆژن به‌رپرسێن توركیا دەرباره‌ى مه‌شقكرنا هێزێن سووریا دیموكرات ژلایێ ئه‌مریكاڤە، نیگه‌رانیا خۆ ل به‌رامبه‌ر ئەمریکا ده‌ردبرن و ئه‌ڤرۆ ژی هێرشێ وان ده‌ست پێكر.
عەفرین باژێرەکێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ یە،کەفتیە پارێزگەها حەلەب، ئەڤ شارە ل سنوورێ باکۆرێ رۆژئاڤایێ وەلاتێ سووریا یە،هەروەسا 366 گوند و ب پانتایا 2.033 کم ب خوەڤە گرتینە،هژمارا دانیشتوانێن وێ زێدەترە ژ 80 هزار کەسان،دیسا هژمارا دانیشتوانێن دەڤەرێن عەفرینێ زێدەترە ژ 460 هزار کەسان،کو د 7 دەڤەران دا جێگیر بووینه.
نيشاندان