ئەڤرۆ نیۆز،زنار تۆڤی:
موقەدەمێ مافپەروەر ئازاد تاها بەرپەرسێ پەیوەندی و راگەهاندنێ ل رێڤەبەریا هاتنوچوونا پارێزگەها دهۆکێ بۆ ئەڤرۆ نیۆز دایارکر:کو ئەڤرۆ ئەینیێ ل گەلیێ زاخۆ ترۆمبێلەک وەرگەریایە و شۆفێرێ ترۆمبێلێ ژی برینداربوویە.
ناڤهاتی دیارکر ژی:ئەڤرۆ ئەینیێ ٢٠١٧/٩/٢٢ ل دەمژمێر ٩:١٥ خۆلەکی سپێدێ د روودانەکێدا ترۆمبێلەک ژ جۆرێ تۆیۆتا پیکەب بارهەلگر رەنگێ رەش ل گەلیێ زاخۆ وەرگەریایە و شۆفێرێ ترۆمبێلێ ب سڤکی برینداربوویە،د هەمان دەمدا زيانێن ماددى ژی گەهشتینە ترۆمبێلێ.
ئەڤرۆ نیۆز،زنار تۆڤی:
گه‌نجێن عه‌ره‌ب یێن نه‌ینه‌وا نامه‌یه‌كێ ئاراسته‌ى سه‌رۆكاتیا هه‌رێما كوردستانێ و گه‌ل و سه‌ركردێن كورد دكهن، تێدا جه‌ختێ ل هندێ دكهن،كو ب هیچ شێوه‌یه‌كێ ل دژی ریفراندۆما هه‌رێما كوردستانێ راناوه‌ستن،هه‌روه‌سا دیاردکەن،کو چو جارا ئه‌و پێشوازیا سه‌رۆكاتیا هه‌رێما كوردستانێ و گه‌لێ كورد بۆ ئاوارێن نه‌ینه‌وا و پارێزگەها وان ژبیر ناكه‌ن.
گه‌نجێن پارێزگەها نه‌ینه‌وا د نامه‌یه‌كێدا كو بۆ گه‌لێ كوردستانێ و سه‌رۆكاتیا هه‌رێما كوردستانێ و سه‌ركردان نڤێسیە،رادگه‌هینن:ئەم وه‌ك گه‌نج و پێكهاته‌یێن عه‌ره‌ب ل نه‌ینه‌وا،دێ ل‌گه‌ل هه‌ر گه‌لەکێ دابین کو ل ڤێ دەڤەرێ و جیهانێدا ل دووڤ ب دەستڤە ئینانا خه‌ون و ژیانەکا باش و ئاسایشێ دانە،ژ وان ژی گه‌لێ كوردستانێ،ئەم ل دژی ریفراندۆمێ نین و ل دژى داخوازیێن گه‌لەکێ مێژوویی كو خوینا خۆ ژ پێناڤی سه‌ربه‌خۆیێ دا به‌خشیه،راناوه‌ستین.
هەروەسا دبێژن،ژ روویێ سیاسی ڤە ل گه‌ل هیچ لایه‌نەكێ عێراقیدا نابین كو ب ئەگەرێ ریفراندۆما سه‌ربه‌خۆیا هه‌رێما كوردستانێ به‌شەك بین ژ ناكۆكیێن سیاسی یێن ئه‌ڤرۆ یێن عێراقێ:نه‌كو ژ بەر هندێ ئەم خۆ ب لاواز بزانین، به‌لكو ژبەر هندێ به‌رژه‌وه‌ندیا مە وەسا د‌خوازیت، ئه‌و ژی پابه‌ندبوونا مەیە ژ بێ لایه‌نیا مە دناڤبەرا ته‌ماما گه‌لێ عێراقێ دا.
د ناما خۆدا دنڤێسن:به‌رێز سه‌رۆك مه‌سعود بارزانى. چو جارا هه‌لویستێ هەوە یێ مێژوویی بۆ پێشوازیكرنێ ل ئاواره‌یێن مووسل و پارێزگەها مە یا وێرانكرکری،ژبیر ناچیت،پێشوازیا گه‌لێ كوردستانێ ژ بیرا مە ناچیت،کو بۆ ماوێ سێ سالا هەوە ئەم پاراستین،هەتاکو د ژیانێدا بمینین، ئه‌و هه‌لویستە ژبیرا مە ناچیت،دێ گەهینینە نەڤیێن خۆ ژی،دێ ڤێ ب زیندوویی هێلین.
هەروەسا دبێژن،پێكهاتیێ عه‌ره‌ب ل مووسلێ و پارێزگەها نه‌ینه‌وا،سه‌دان سالە ل گه‌ل پێكهاتیێ كورد دا دژین، دبێژن:ئه‌وا مە كۆم د‌كەت،بتنێ ئایین و نیشتمان یان كلتوورێ هەڤبه‌ش و جوگرافیا نینه،بەلکی په‌یوه‌ندیێن كۆمه‌لایه‌تی و خێزانینه،کو نابیت ژ ئێک بهێته جۆداکرن،خوینا هەوە خوینا مەیە ژی.
پشتی داگیركرنا مووسلێ و به‌شەکێ زۆر ژ باژێر و باژێرکێن عێراقێ ل خز‌یرانا 2014 هه‌رێما كوردستانێ پێشوازى ژ زێدەتر ل دو ملیۆن ئاوارێن وان دەڤەرێن داگیركری كرینە،ئەڤە د دەمەکێ دابوو،کو حوکمه‌تا عێراقێ،ده‌رگەهێ خۆ ب روویێ ئاوارێن ئه‌نبار دا داخستبوو.
ئەڤرۆ نیوز ، نەوزاد ھلۆری:
دچارچوڤێ کونترۆلکرنا قەزا حەویجە و باشوورێ رۆژئاڤایێ کەرکوکێ ئەڤرۆ ھێزێن پولیسێن فیدراڵیێن عیراقێ ھژمارا گوندێن کونترۆلکری ل بەرەیێ راستێ شەرگات راگەھاندن کو ئەو ژی 15 گوندن ، ئەڤە زێدەباری راگەھاندنا کوشتنا ھژمارەکا زور یا داعشان.
فەریق رائید جەودەت شاکر فەرماندەیێ پۆلیسێن فیدرالیێن عێراقێ بۆ ئەڤرۆ نیوز گۆت: (ھژمارا ئەوان گوندێن کو ل بەرەیێ راستێ یێ شەرگات د چارچوڤێ کونترۆلکرنا قەزا حەویجە و باشوورێ رۆژئاڤایێ کەرکوکێ دا ھاتینە کونترۆلکرن گەھشتنە 15 گوندان و ئەڤە زێدەباری کو لاشەیێن 135 چەکدارێن داعش کەفتینە د دەستێ ھێزێن عیراقی دا و 11 ترومبێلێن بومبەکریێن داعشێ ژی ھاتینە ژناڤبرن)
زێدەتر گۆت: ( پێشرەویێن ھێزێن عیراقی ب شارەزایی دبەردەوامن و ب پشتەڤانیا خودێ دێ دەمەکێ نێزیک ھەموو دەڤەرێن حەویجە ھێنە کونترۆلکرن)
ئەڤرۆ نیۆز،زنار تۆڤی:
فرنسا ده‌ستپێشخه‌ریەکا نوو دەرباره‌ى ریفراندۆما هه‌رێما كوردستانێ د ئێخیتە بەرچاڤ،کو ل دووڤ وێ ده‌ستپێشخه‌ریێ،عێراق دێ ژ فیدرالیێ هێتە گوهۆرین بۆ ئێکەتیا كۆنفیدرالی،ئانکو ئێکەتیا دناڤبەرا دو وەلاتاندا.
ل دووڤ نووچەکێ ئاژانسا(مۆنتیكارلۆ) یا فرنسى، پاریس ده‌ستپێشخه‌ریەک دیارکریە،كو ل دووڤ وێ ده‌ستپێشخه‌ریێ،دستوورێ عێراقێ دێ هێتە هه‌موار کرن و دێ عێراق ژ سیستەمێ فیدرالی بۆ ئێکەتیا كۆنفیدرالی، هێته گوهۆرین،ب واتایا ئێکەتیا دناڤبەرا دو ده‌وله‌تاندا.
هەروەسا گۆتیە،ئەڤ هه‌مواركرنه دێ ل په‌رله‌مانێ عێراقێ ده‌نگ ل سه‌ر هێتەدان،بەری کو د ریفراندۆمەکا گشتیدا ل عێراقێ ده‌نگ ل سه‌ر بهێتە دان.
ئەو ژی گۆتیە،کو د ڤی واری دا جڤاتا ئاسایشا نێڤده‌ولە‌تى،دێ بە‌یاننامه‌کێ ده‌رێخیت و تێدا دێ پشتەڤانیێ ل ده‌ستپێشخه‌ریا فرنسا کەت.
ئەڤرۆ نیۆز،زنار تۆڤی:
جڤاتا ئاسایشا نێڤدەولەتی راگەهاندنەک دەربارەی ریفراندۆما کوردستانێ بەلاڤکر و تێدا هاتیە:ئەم نیگەرانین ژ هندێ کو ریفراندۆم ببیتە ئەگەرێ سەرهلدانا نە سەقامگیریێ و کاریگەریەکا نەرێنی هەبیت.
هەروەسا:ئەندامێن جڤاتا ئاسایشێ د نیگەرانن ژ پلانا ئێکلایەنی یا حوکمەتا هەرێما کوردستانێ بۆ ئەنجامدانا ریفراندۆمێ د حەفتیا داهاتیدا.
جڤاتا ئاسایشا نێڤدەولەتی راگەهاندیە:کو وان تێبینیا هندێ کریە کو ریفراندۆم د دەمەکێدا برێڤەدچیت،کو ئۆپەراسیۆنێن روو ب رووبوونا داعشێ کو کوردان رۆلێ سەرەکی تێدا گێرایە د بەردەوامن،رەنگە ریفراندۆم کاریگەریێ ل سەر هەولێن دابینکرنا ئاسایشا ڤێ دەڤەرێ و ڤەگەریانا زێدەتر ژ سێ ملیۆن ئاواران و پەنابەران ل عێراقێ دروست بکەت.
ئەو ژی دیارکریە:ئەندامێن جڤاتێ رێز ل سەروەری و ئێکپارچەیا ئاخا عێراقێ دگرن،داخوازێ دکەن کو هەموو کێشێن دناڤبەرا حوکمەتا عێراقێ و هەرێما کوردستانێ ل گورەی دستوورێ عێراقێ و ب گوتۆبێژێن بونیادنەر و لێکتێگەهشتنێ و ب پالپشتیا جڤاکێ نێڤدەولەتی بهێنە چارەسەر کرن.
دیسا د وێ راگەهاندنێدا هاتیە:ئەندامێن جڤاتێ تەماما پالپشتیا خۆ بۆ هەولێن نەتەوێن ئێکگرتی دەردبرن بۆ بەردەوامیا گوتۆبێژکرنێ دناڤبەرا لایەنێن عێراقی دا.
ئەڤرۆ نیۆز،زنار تۆڤی:
ئەلیستەر بێرد وەزیرێ کاروبارێن رۆژهەلاتا ناڤین یێ بریتانیا دەربارەی هەلویستێ وەلاتێ خۆ بۆ ئەنجامدانا ریفراندۆمێ ل باشۆرێ کوردستانێ دبێژیت:دانوستاندنێن دناڤبەرا هەولێر و بەغدا نەگەهشتنە وی ئەنجامێ خەلکێ دڤیان،گوت ژی:گرنگە ئەوێن ل بەغدا روون بکەن، هەروەکو ئەوێن دبینین و وان وەکریە،کو وان دڤێت هەرێما کوردستانێ بەشەک بیت ژ عێراقێ.
ئەلیستەر بێرد:چو دەمان من گوه لێنەبوویە یان بەشەک نەبووینە ژ هیچ پێشنیازەکا حوکمەتا بریتانیا کو ئاخفتنێ ل سەر هیچ سزایەکێ بکەت یان کریارەکا سەربازی بگیریتە بەر ل هەمبەری ڤێ پێنگاڤێ دا.
ناڤهاتی دیارکریە:کو دژایەتی زۆر یا روونە،هەروەسا مە پێ باشە کو ریفراندۆم نەهێتە ئەنجامدان و ل گەل وەلاتێن دی کاردکەین ل سەر ڤێ پرۆسێ،کو دولایەنییە،ئەڤ پرۆسە گوتۆبێژکرنە ل گەل بەرپرسێن هەرێما کوردستانێ و حوکمەتا هەرێما کوردستانێ و هەروەسا ئاخفتنە ل گەل حوکمەتا عێراقێ دەربارەی هندێ کو چو تشتەک پێدڤیە دناڤبەرا هەردو لایاندا بهێتە ئەنجام دان بۆ هندێ عێراقەکا ئێکگرتی هەبیت،ئەم ژی هاندانا ڤێ پرۆسا دانوستاندنا ددەین و دێ د بەردەوام بین،د ڤێ قۆناغا درەنگدا.
هەروەسا دیارکریە:گەلەک گرنگە هەرێما کوردستانێ هەست بکەت کو بەشەکە ژ عێراقێ و دەرفەتا هندێ ژی هەیە کو پرسێن دۆمدرێژ مامەلە ل گەل بهێتەکرن و دانوستاندن ژی بهێنەکرن،ب جۆرەکێ وەسا کو ل بوری دا هەول بۆ هاتینەدان،بەلێ نەگەهشتینە وی ئەنجامێ کو خەلکێ دڤیان.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
سه‌رۆكوه‌زیرا به‌نگلادشێ، شێخ هه‌سینا د گۆتارا خوه دا ل نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی داخوازا چێكرنا ده‌ڤه‌رێن ئارام بۆ موسلمانێن رۆهینگیا ل میانمارێ كر.
بۆ ئێكه‌م جاره پێشنیازه‌كا د ڤی ئاستی دا بۆ نه‌ته‌وه‌یا رۆهینگیا د دیرۆكێ دا دهێته كرن، هه‌كه‌ر بهێته بجهئینان دێ په‌نابه‌رێن رۆهینگیا هه‌می شێن ڤه‌گه‌رنه سه‌ر مالێن خوه و ئێدی رووبرووی هێرشێن سوپایێ میانمارێ و گرۆپێن دی یێن چه‌كدارێن نابن.
پتری 400 هزار رۆهنیگیایی ژبه‌ر داوى توندوتیژیێن میانمارێ د مه‌ها بۆری هه‌تا نها كۆچبه‌ری به‌نگلادشێ بووینه.
زێده‌باری وێ هه‌ژمارێ، 500 هزار سڤیلێن دى د سالێن بۆری دا ژ هه‌رێما راخینا یا میانمارێ ره‌ڤینه.
ئەڤرۆ نیۆز،زنار تۆڤی:
كۆمسیۆنا بلند یا سه‌ربه‌خۆیا هه‌لبژاردن و راپرسیێ ل هه‌رێما كوردستانێ ئاگەهداریه‌كێ بۆ ده‌نگده‌رێن كوردستانی ل ده‌رڤەی عێراقێ بەلاڤ دکەت و گۆپیەک ب دەست ئەڤرۆ نیۆز کەفتیە و تێدا دیارکریە.
کۆمسیۆن داخوازێ ژ كوردستانیێن ئاکنجیێن ده‌رڤەی عێراقێ دکەت کو ب رێیا دو لینكێن ئه‌لكترۆنی ده‌نگێ خۆ بده‌ن كو ده‌رفه‌ت بۆ وان هەیە ل رۆژانێن (23، 24، 25) ئیلۆنێ راسته‌وخۆ ناڤێ خۆ تۆمار بكه‌ن و ده‌نگێ خۆ بده‌ن، ئه‌و ژی ب رێیا ڤی لینكی (e-voting.krd) كو ل مالپه‌رێ كۆمسیۆنێدا هاتیە دانان.
هەروەسا چه‌ند مه‌رجەک بۆ ده‌نگده‌ران هاتینە دانان،کو دڤێت وەلاتیێن هه‌رێما كوردستانێ و دەڤەرێن كوردستانی یێن ده‌رڤەی ئیدارا هه‌رێمێ بیت و ژیێ وان ژ 18 سالیێ كێمتر نه‌بیت، هه‌روه‌سا ناڤێ وی د داتا به‌یسێ (دویێ) یێ كۆمسێۆنێدا هه‌بیت،کو پشت ب هژمارا ره‌گه‌زناما عێراقی به‌ستیه.
پاشی پێنگاڤێن خۆتۆماركرنێ دێ ل وی مالپه‌ری هێنە روونکرن و دێ ب رێیا وی لینكی بیت و ل دەمێ خۆ تۆماركرنێدا،دێ پاسوردەک ب نامێ گەهیتە مۆبایلا ده‌نگده‌ری و ل وێرێ دێ شێت پرۆسا خۆ تۆماركرنێ ته‌مام کەت و پاشی دێ ده‌نگێ دەت.
ئه‌ڤرۆ نیۆز ،زنار تۆڤی:
بریارە سوبەهی ئەینیێ 22.9.2017 و ل دەمژمێر 3 ئێڤاری ئاهەنگەکا جەماوەری یا مەزن ل دەڤەرا بەرواری بالا”ناحیا کانی ماسێ” یا سەر ب قەزا ئامێدیێ ڤە و ب بەرهەڤبوونا پرانیا دام و دەزگەهێن حزبی و حکومی و هژمارەکا مەزن یا خەلکێ دەڤەرا بەرواری بالا و دەڤەرێن دیتر بۆ پشتەڤانیا ریفراندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ بهێتە سازکرن.
د هەمان دەمدا د ڤێ ئاهەنگێ دا هونەرمەندێن وەکی حەسەن شەریف و سدقی بناڤی و سەلاح ئەمین و مێهڤان بێدۆهی و نازدار جزیری و رێکێش سەیرانی دێ ب سترانێن خوە یێن نەتەوەیی و جۆش و خۆشیەکا تایبەت دەنە ئاهەنگا پشتەڤانیا ریفراندۆما سەرخوەبوونێ ل دەڤەرا بەرواری بالا.
ئەڤرۆ نیوز ، نەوزاد ھلۆری:
دپەیوەندیەکا تێلەفوونی دا کو دناڤبەرا سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ و سەرۆکێ فەرەنسا ھاتەکرن ، سەرۆک بارزانی دیارکر کو ریفراندۆم ناھێتە پاشئێخستن.
ل گورەی نوچەیەکێ کو ل مالپەرا سەرۆکاتیا ھەرێما کوردستانێ ھاتیە بەلاڤکرن ئەڤرۆ ئیمانێل ماکرون سەرۆکێ فەرەنسا پەیوەندیەکا تێلەفونی ب مەسعود بارزانی سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ کریە.
د پەیوەندیا تێلەفوونی دا ماکرونی پەسنا کوردستانێ کریە و رولێ کوردستانێ د شەرێ دژی داعشێ و حەواندنا ھژمارەکا زور یا ئاوار و پەنابەران بلندن نرخاند و پشتەڤانیا خوە ژی بو ئێکپارچەیا عیراقێ و مافێن گەلێ کوردستانێ دچارچوڤێ دەستورێ عیراقێ دا دیارکر و داخوازکر کو ریفراندۆم بھێتە پاشئێخستن.
دبەرامبەر دا بارزانی سوپاسیا سەرۆک و حکومەت و گەلێ فەرەنسا کر بو پشتەڤانیا وان یا بەردەوام بو کوردستانێ و دياركر كو ریفراندۆم ناھێتە پاشئێخستن و دێ ل دەما دیارکری دا ھێتە ئەنجامدان و دەرگەھێ دانوستاندنان ژی ناگرن پشتی ریفراندۆمێ ، و کوردستان دێ ل گەل بەغدا دانوستاندان کەت.
نيشاندان