ئهڤرۆ نيوز:
مهسعود بارزانى، سهرۆكێ ههرێما كوردستانێ ل گهل نوونهرێن وهلاتێن ئهمريكا، بريتانيا، فرهنسا، ئهلمانيا و نهتهوێن ئێكگرتى ل دهۆكێ يێ د كۆمبوونێ دا.
ئهڤرۆ نیوز ، هلۆرى:
ئهندامهكا پهرلهمانێ عیراقێ دیاركر كو پهرلهمانتارێن كورد پشكداریێ د رونشتنێن پهرلهمانێ عیراقێ ناكهن ، و ئهڤ یهك ژى دێ بیته سهدهم كو رێژهیا قانونى یا كێم بیت و ئهگهرا پاشئێخستنا رونشتنێن پهرلهمانێ عیراقێ ههیه.
ئهشواق جاف ئهنداما پهرلهمانێ عیراقێ بو ئهڤرۆ نیوز گۆت: (فراكسونێن كورد بریاردایه كو ئهڤرۆ پشكداریێ د رونشتنێن عیراقێ دا نهكهن و بهێنه دهرڤه و بایكوت بكهن و ئێدى دهم هات كورد خوه بكه نئێك ل گهل عیراقێ)
زێدهتر گۆت: ( ههر بریارهكا ههڤپشكى تێدا نهبیت و كورد بهێنه پشتگوه هاڤێتن ، ئهندام پهرلهمانێن كورد دڤێت پێ:ڤه ههلویستى وهربگرن ، و پێدڤى یه پهرلهمانێ عیراقێ پێداچوونێ د بریارا كوموبونا بورى یا پهرلهمانێ عیراقێ دا بكهت )
دهێته زانین كو كومبوونا بورى یا پهرلهمانێ عیراقێ تایبهت بوو لسهر ریفراندۆما سهربخوهى یا كوردستانێ و تێدا ب پرانیا دهنگان بریارا ئهنجامدانا ریفراندۆما سهربخوهى یا كوردستانێ رهتكر.
نڤيسينگهها سهليم جبۆرى، سهرۆكێ پهرلهمانێ عيراقێ راگههاند كو حهيدهر عهبادى سهرۆك وهزيرێن عيراقێ داخوازيهك بۆ لابرنا نهجمهدين كهريم ئاراستهى پهرلهمانێ عيراقێ كريه.
نڤيسينگههێ د بهياننامهكێ دا ئاماژه ب وێ چهندێ كريه كو ئهڤرۆ داخوازيهك ژ نڤيسينگهها سهرۆك وهزيرێن عيراقێ گههشتيه وان كو تێدا داخواز كريه پهلهمان دهنگى ل سهر كارلادانا نهجمهدين كهريم پارێزگارێ كهركووك بدهت.
ئهماژه ب وێ چهندێ ژى كريه كو داخوازى ب گۆرهى مادێ حهفت يێ سالا 2008ێ يا قانوونا پارێزگههان كو نهيا گرێدايه ههرێمێ يه كريه.
كازم سيادى ئهندامێ پهلهمانێ عيراقێ رۆژا 29ى تهباخێ داخوازا ژ كار لادانا پارێزگارێ كهركووك ژ پۆستێ وى كربوو بۆ ڤێ مهرهمێ ژى 128 ئهندامێن پهرلهمانێ عيراقێ ئيمزا كريه بۆ ڤێ مهرهمێ كۆم كرينه.
پێشتر د بهرنامهكێ تهلهڤزيۆنى دا نهجمهدين كهريم پارێزگارێ كهركووك راگههاند كو پهرلهمانێ عيراقێ باوهريێ نهدايێ ههتا ژێ وهربگريت، ئهوى باوهرى يا ژ جڤاتا پارێزگههێ وهرگرتى و گۆت: “زێدهترى نيڤا خهلكێ كهركووك دهنگێ دايه من و هندى من ب ههلبژێرن، دێ ههر وهكو پارێزگار مينم”.
ئەڤرۆ نیۆز، زنار تۆڤی:
فراکسیۆنا دەولەتا یاسایێ یا سەر ب نووی مالکی ڤە جێگرێ سەرۆک کۆمارێ عێراقێ 110 ئیمزا بۆ وەرگرتنا باوەریێ ژ فوئاد مەعسومی سەرۆک کۆمارێ عێراقێ کۆمکرینە،پەرلەمانتارەکێ وێ فراکسیۆنێ ژی گۆتیە:ب ئەگەرێ نەبوونا هەلویستی ل دژی ریفراندۆمێ دێ سەرۆک کۆماری دوور ئێخین.
سەرکردەکێ دەولەتا یاسا دیارکریە:دڤێت سەرۆک کۆمار هەلویست دەربارەی گشتپرسیێ هەبیت،بەلێ هێشتا هەلویست نەبوویە،لەورا وان ئیمزا ل دژی وی کۆمکرینە داکو باوەریێ ژێ وەربگرین.
محەمەد سیهود،ئەو پەرلەمانتارێ دەولەتا یاسایە دبێژیت:ئێک ژ کارێن سەرۆک کۆماری ئەوە کو سویندا یاسایی ل سەر خواریە،ئەو ژی پاراستنا ئێکپارچەیا عێراقێ یە و پابەندبوونە ب دستۆڕی،بەلێ ژبەر هندێ سەرۆک کۆمارێ عێراقێ ھیچ ھەلویستەک دەربارەی گشتپرسیێ نەبوویە،لەورا زۆربەیا پەرلەمانتاران ئیمزا کۆمکرینە بۆ لابرنا وی ژ وی پۆستی.
دەنگێ ئێک ل سەر سێ یێ پەرلەمانتارێن عێراقێ بۆ ژێ ستاندنا باوەریێ ژ سەرۆک کۆماری پێدڤیە،هەڤپەیمانیا دەولەتا یاسا مەزنترین فراکسیۆنا پەرلەمانیە و وان ل بەرە 165 ئیمزایان کۆم بکەن،چونکی پەرلەمانێ عێراقێ 328 کورسی هەنە.
سوننە ل دژی کۆمکرنا ئیمزایانە بۆ لابرنا سەرۆک کۆماری و دبێژن،پێدڤیە کێشە نەهێنە مەزنکرن.
دڤی واری دا پەیڤدارێ فراکسیۆنا پارتی دیمۆکراتی کوردستان ل پەرلەمانێ عێراقێ رێناس جانۆ بۆ ئەڤرۆ نیۆز دیارکر:دهمێ قۆناغا چاكسازیێ ل عێراقێ دهستپێكرى ل بن پهردا مالكى،ئێك ژ داخوازیێن وان یێن سهرهكى لابرنا سهرۆك كۆمارێ عێراقێ بوویه،ههروهسا وان ل بهربوو،سهرۆك وهزیران و سهرۆكێ پهرلهمانى ژى لا بدهن،ژ پێخهمهت مالكى بۆ خوه حوكمهتهكا نوو بدانیت،لێ سهرۆكێ پهرلهمانى كهفتیه بن چهنگێ مالكى،ههروهسا مالكى نهشیا عهبادى ژى ژ پۆستێ وى لابدهت،ژبهركو دا شهرهك دناڤبهرا حزبا دهعوه دا دورست بیت،لهورا ئهو ههردو پلانێن مالكى سهرنهگرتن،لێ نوكه ب حوكمێ هندێ كو مالكى جێگرێ سهرۆك كۆمارێ عێراقێ یه،یێ بزاڤا هندێ دكهت كو سهرۆك كۆمار بهێت لادان و جێگرێ ئێكێ بچیته جهێ سهرۆك كۆمارى.
رێناسى گۆت ژى:ههر دهمێ بزاڤهكا ژ ڤى جۆرى دهێتهكرن،ئهو ب پێیان ڤه دچنه سهر ههموو یاسا و رێسا و دستۆر و ههڤپهیمانى و رێككهفتنان ئهڤێن كو د عێراقێ دا هاتیه ئهنجامدان،لهورا نوكه ئهم دبێژین،جهێ كوردا و یێ سووننه یا ژى د عێراقێ دا نهمایه.
ههروهسا ئهو ژى دیاركر:ههر چهنده سهرۆك كۆمار پۆستهكێ گهلهك كاریگهر نینه دعێراقێ دا،بهلێ رهمزیهتا سهرۆك كۆمارى بۆ كوردان،یا ب هندێ ڤه گرێدایه كو كورد ههڤپشكێن ڤێ دهولهتێ نه،لهورا ههر گاڤهكا سهرۆك كۆمار ژ وى پۆستى هاته لادان،دێ ئهو بهندكێ دناڤبهرا كوردستانێ و بهغدا دا ب ئێكجارى هێته برین و دێ ئهڤ چهنده بزمارا دوماهیێ بیت،یاكو ئهو ل تابووتا عێراقێ ددهت.
ئهڤرۆ نیوز ، نهوزاد هلۆرى:
شارهزایێن دوارێ گهشتوگۆزارى دا ددهن دیاركر كو كو زێدهبارى ژ روویێ هونهرى و سیاسى و جڤاكى بو ههرێما كوردستانێ و پارێزگهها دهۆك ، مفایێن باش د فلمه ڤیستهڤالا دهۆك یا نیڤدهولهتى ههنه د ههمان دهم ژى دا لڤینهك ئێخسته بازارێن دهۆكێ و كهرتێ گهشتوگۆزار ، و پێدڤى یه زێدهتر كار بو ناساندنا فلمه ڤیستهڤالا دهۆك یا نیڤدهولهتى بهێتهكرن.
سامان شههاب وهلاتهكێ قهزا ئاكرێ یه دیاركر كو ئهڤه چهند روژهكه پروپاكندێن ئاههنگێن سهربخوهى یا كوردستانێ دهستپێكرى و بازار و گهشتوگوزارا ئاكرێ ب رهنگهك بهرچاڤ لڤینهك بخوه ڤه دیته و گۆت : ( چوو سالان وهكو ئهڤ ساله د وهرزى َهاڤینێ دا من بازار و جهێن گهشتوگوزارێن ئاكرێ ب قهرهبالغ نهدیتى نه ، و ئهڤ یهك ژى بو ئاههنگ كهرنهڤالێن سهربخوهى یا كوردستانێ دزڤریت ب تایبهتى كهرنهڤالا ئاكرێ كو رهنگڤهدانهكا زورا مهزن ههبوو و بویه ئهگهر هزاران كهس ل دهڤهرێن دن سهرهدانا ئاكرێ بكهن و كرین و فروتنێ ل بازارێن ئاكرێ بكهن و دهمێن خوهش ل هاڤینگههێن ئاكرێ ببوورینن)
عهبدولرهزاق نهێلى چالاكڤان دوارێ ژینگه و گهشتوگۆزار ل بارا فلمه ڤیستهڤالا دهۆك یا نیڤدهولهتى و مفایێن وێ ژ روویێ گهشتوگۆزارى ڤه بو پارێزگهها دهۆكێ بۆ ئهڤرۆ نیوز گۆت: (ل گورهى پیڤهرێن گهشتوگوزاریێن جیهانى ، هونهر و كهلتوور و فلمسازى ب ئێك ژ كارتێكهرترین جورێن گهشتوگۆزارى دهێته هژمارتن بو راكێشانا گهشتیارێن بیانى ، ل ڤان سالێن دوماهیێ تایبهتى دنهادا پشتى كو كارێن هونهرێ سینهمایى ب رهنگهك ئهكتیف و باش بهر ب پێشڤهچووى روژ بو روژێ رهواج و كارتێكرنا خوه لسهر كهرتێ گهشتوگۆزارێ ژى كر ، و ئهگهر ئهم سهحا ههرێما كوردستانێ بكهین دێ بینین رهوشا هونهرى ب رهنگهك بهرچاڤ بهر ب پێشڤه دچیت و ئهكتهرێن كورد خهلاتێن نیڤدهولهتى وهردگرتینه و د چهندین ڤیستهڤالان ژى دا پشكداربوینه و ئهڤ یهك ژى بوویه سهدهم كو سازیێن هونهرى هزر دوێ یهكێ دا بكهن كو ئهو ژى ئهڤان جوره ڤیستهڤالان ئهنجام بدهن و هاتنا بهروڤاژى درۆست ببیت ، ههر بوو نموونه نها فلمه ڤیستهڤالا دهۆك یا نیڤدهولهتى یا پێنجێ ل دهۆكێ دهێته ئهنجامدان و ئهڤێ یهكێ ژى شیایه هزارهها ئهكتهر و فلمساز و دهرهێنهر و سینهماكارێن جیهانى بینیته ههرێما كوردستانێ و ئهڤه زێدهبارى ئهوان گهشتیار و مێهڤانێن كو ل دوڤ ناڤ و گرنگى یا ڤیستهڤالێ هاتین)
زێدهتر گۆت: (گرنگترین ئهوان مفایێن كو ژ روویێ گهشتوگۆزارى ڤه ب سهدهما فلمه ڤیستهڤالا دهۆك یا نیڤدهولهتى پهیدابوین ئهوه كو ب دههان فلمساز و دهرهێنهر و سینهماكار هاتینه ڤیستهڤالێ و رێژهیا گهشتیاریێ زێدهكریه ، ب هزران وهلاتى و حهژێكهرێن فلمان ژ نافخوه و دهرڤه بو پشكداربوون د فلمه ڤیستهڤالا دهۆك یا نیڤدهولهتى یا پێنجێ دا رۆژان دهێنه دهۆك و دوڤدا سهرهدانا جهێن گهشتوگۆزارى و بازاران دكهن ، و چهندین دهلیڤهیێن كارى بو خهلكى پهیداكرینه و جوره لڤینهك كهفتیه بازارى و خودانكاران ، رهنگه ئهڤ یهك ببیته سهدهم كو الێن ئاینده فلمساز و دهرهێنهر و ئهكتهر و سینهماكارێن بیانى هزر د وێ یهكێ دا بكهن كو سروشتێ كوردستانێ و دهۆكێ بو ناڤا فلم و كارێن خوهیێن سینهمایى بكاربینن و قهست بكهن ههرێمێ ، ههموو جهـ و بنگههێن گهشتوگۆزار دێ بهر ب پێشڤهچوون و ریكلامهكا باش بو ناڤ و دهنگى یا كوردستانێ هێتهكرن كو دهڤهرهك ئارامه و بڤێ یهكێ دێ زێدهتر گهشتیار و مێهڤان زێدهبن و ههر ئێك ژ وان ئهكتهر و سینهماران دێ بیته رێبهرهكێ ناساندنێ ل جیهانا دهرڤه بو كوردستانێ )
بهختیار عهبدوللا خودان بازارهكێ دهۆكێ یه دیاركر كو دڤان روژێن بورى دا جوره لڤینهك كهفتیه بازارێن دهۆكێ و گۆت: ( ژ گهل دهستپێكرنا پروپاكندێن ریفراندۆم بو سهربخوهى یا كوردستانێ و ئهنجام دانا فلمه ڤیستهڤال و كهرنهڤالێن سهربخوهى یا كوردستانێ هژمارهكا زور یا گهشتیاران قهستا دهۆكێ و دهروبهران كریه و ئهڤ یهك ژى بوویه سهدهم كو جوره لڤینهك بكهڤیته بازارێن دهۆكێ و نها ب رهنگهك بهرچاڤ بازارێن مه بهر ب باشتر ڤه چووینه)
ل بارا باشتر دیاركرنا روولێ فلمه ڤیستهڤالا دهۆك یا نیڤدهولهتى ههتاكو ژ روویێ گهشتوگۆزارى مفا ژێ دهێته وهرگرتن نهێلى گۆت ژى: ( پێدڤى یه ریكلامهكا زێدهتر بهێتهكرن و كهسانێن ئهكادیمى و بسپوور ب ڤێ یهكێ رابن ، كونتاكتێن ل گهل كومپانیان بو بابهتێن دارایى هاریكاربن بو سهركهفتنا ڤیستهڤالێ و بازاركرنا ڤیستهڤالێ بهێتهكرن ئهو ژى ب رێیا سهرهدانان ، ههماههنگى ل گهل ههموو سازیێن كو راستهوخوه پهیوهندى ب ڤیستهڤالێ ههیى بهێتهكرن ب تایبهتى گهشتوگۆزار ، باژێرڤانیى ، هێزێن ئهمن و ئاسایش و نافخوهیى و كهنالێن راگههاندنێ ، ههموو رێبهرێن فلمان بهێنه دابینكرن ژلایێ زمانى ڤه بو بینهرێن نافخوه و بیانى ، بهرنامهیێن زێندى لسهر شاشێن كهنالێن ئاسمانى و نافخوه بهێنهكرن و ههلسهنگاندنا گرنگى یا ڤیستهڤالێ بكهن)
ئهڤرۆ نيوز:
وهزارهتا ژ دهرڤه يا توركيا داخوازێ ژ سهركرداتيا ههرێما كوردستانێ دكهت كو بڕيارا ئهنجامدانا ريفراندۆمێ لێڤه ببن. ههڤدهم پێشوازى ل بڕيارا جڤاتا نوونهرێن عيراقێ دكهت كو ريفراندۆم ب رهنگهكێ “نهيێ قانوونى” ناساند.
دهربارهى بڕيارا ئهنجامدانا ريفراندۆمێ بۆ سهربهخۆيا باشوورێ كوردستانێ، وهزارهتا دهرڤه يا توركيا د راگههاندنهكێ دا دبێژيت: “رژديا سهركرداتيا ههرێما كوردستانا عيراقێ ل سهر بڕيارا ئهنجامدانا ريفراندۆمێ، د پشتراستى ڤه دێ باجا خوه ههبيت. ههر ديسا پێشوازيێ ل بڕيارا جڤاتا نوونهرێن عيراقێ دكهين كو ريفراندۆم ب نهقانوونى ناساند و رهتكر”.
د راگههاندنا وهزارهتا ژ دهرڤه يا توركيا دا هاتيه “رژديا سهركرداتيا دهستهلاتا باكوورێ عيراقێ بۆ ئهنجامدانا ريفراندۆمێ مه دلتهنگ دكهت. ژ بهر هندێ پێدڤيه دهستا ژ ههلويست و سياسهتا خوه يا خهلهت بهردهن”.
وهزارهتا دهرڤه يا توركيا دبێژيت: “د سهر شيرهتێن ههڤالينى يێن مه يێن بهردهوام، ههڤدهم تهكست ل سهر وێ چهندێ دكهين و د رژدين كو ئهنجامدانا ريفراندۆمێ دێ باجا خوه ههبيت و دڤێت ئهڤ خاله ل بهرچاڤ بهێته وهرگرتن”.
ئهڤرۆ نيوز:
د پرێس کونفرانسەکی دا دوھی 13ى ئيلۆنێ بۆ ھەلگورد حکمت رێڤەبەرێ گشتی یێ راگەھاندن و هشياريا نشتيمانى ل وەزارەتا پێشمەرگەی ل قەزا شێخان ل دور چارەنڤیسێ وان دەڤەرێن نوو ھاتینه رزگارکرن و چەند پرسێن دی ھاته ئەنجام دان.
رێڤەبەرێ گشتی یێ راگەھاندن و هوشياريا نهتهوى ل وەزارەتا پێشمەرگێ کوردستانێ (عەمید ھەلگورد حکمت) راگەھاند، قەزا شێخان جوانیەکا تایبەت یا ھەی وەکو گەلەک جھێن دی یێن باژێرێن ھەرێما کوردستانێ پێکڤە ژیانەکا گەلەک جوان تێدا دھێته دیتن ئەڤ پێکڤە ژیانا ڤێ قەزایێ دەنگ ڤەدانەکا مەزن یا دایە کوردستانێ، د پاشەرۆژێ دا ژی ئەم بینە خودان وەلاتێ خو ئەڤ پێکڤە ژیانە رەنگ ڤەدانەکا مەزن دێ ھەبیت.
ناڤبری دیار کر،رولێ پێشمەرگەی بەری 25/9 ئەم ھەموو دزانین ئەو خەباتا ھەموو لایەکی کربیت د رابوردودا ئەو خوێن بەخشینە بۆ رۆژەکا وەسایە کو ئەم ھەموو خو بەرھەڤ بکەین، بۆ دەولەت بوونا کوردستانێ ئەڤ رۆژە گەلەک نەمایە جەند رۆژێن کێم ماینە ئەم ھەموو ب ھەڤرا بەرەڤ سندوقێن دەنگ دانێ بچین ئەوا گرنگە کو ھێزێن پێشمەرگەی کوردستانێ پارێزەری ھەموو ئەو ناوچانەنە لژێر دەستھەلاتا پێشمەرگەی سندوقێن دەنگدانێ دێ ل وان ھەموو دەڤەران لبن دەستھەلاتا پێشمەرگەی ھێنە دانان، بێی گیرۆگرفت بھێنە رێکا وان دا وەلاتی دێ شێن دەنگێ خو دەن ھندەک تێگەھشتن یاھەی ل گەل ئیدارێن نافخو کو بۆ ھندێ یە کو بشێن ل رۆژی 25/9 سندوقێن دەنگدانێ ببنە ھندەک جھێن کو ژمارەکا مەزن یا پێک ھاتێن کوردستانی لێ ھەین وان دڤێت دەنگ ب بەلێ بدەن بو وەلاتێ کوردستانێ.
ناڤبری گوت سەبارەت دەڤەرا باشیک ھەمو وان جھێن لبن دەستھەلاتا پێشمەرگەی ب بێ چ گیروگرفت پروسەیا ریفراندومێ دھێتە جێ بە جێ کرن سەبارەت ب سۆزا جەنابێ سەرۆک بارزانی ھاتە بجھئینان وەکو یا دیارە پشکەک ژ وان پێشمەرگێن دەشتا مووسل بو وان پێک ھاتێن وێ دەشتێ ل داھاتی دا ژبلی وێ ھێزا 5 ھزار کەسی ھاتیە دامەزراندن بو پاراستنا وێ دەڤەرێ ل داھاتی دا باشترین ھێزێن دی بو پاراستنا وان دەڤەرا دھێتە پێک ئینان .
عەمید ھەلگورد ھەروەسا گوت: مە ژبەر وێ چەندێ ریفراندوم یا ھەلبژارتی کو ب ھەموو کومەلگەھێن نیڤدەولەتی مەیێ گوتیێ کو بێ شەر وەلاتەکی دروست کەین بناڤێ کوردستان مەسولیەتا روبەرو بونا مە دگەل ھەر ھێزەکێ دکەڤیتە ستویێ کەسێ بەرامبەر چونکو مە باشترین رێگە یا ئاشتیانە یا ھەلبژراتی چونکو مە ب ھەموو کومەلگەھێن نیڤدەولەتی وەلاتان گوتیە پێتڤیە وەلاتەکی بخو دروست کەین ئەگەر ھێزەک ھەبیت رێگریا بوچوونێن خەلکێ کوردستانێ بگریت ئەو بخو دێ تەحەملا مەسولیەتا ئایندە عاقیبەتا ئەو جورە ھەلویستان دێ ستویێ وی بیت ،
ناڤبری لدۆر دەنگێن ئەندام پەرلەمانێن عیراقێ بو دەنگێن نەخێر بو ریفراندومێ و دەستھەلات دایە عەبادی کو ھێزێ دژی ریفراندومێ بکاربینیت گوت: ھەربخو سەروک وەزیرێن عێراقێ کو ھێزێ بکاربینیت پێچەوانەیا سیاسەتا پەرلەمانی بتمامی یا دنیایێ یە چێنابیت پەرلەمانێک بڤی شێوەی ھەلویستی وەرگریت رێگە ب سەرۆک وەزیران بدەت ھێز بەرامبەر ئێک ژ پارچا عیراقێ بگریت ھەتا نھا ئەم دبێژین ئەم پارچەکین ژ عیراقێ چینابیت پەرلەمانەک کۆمبوون ب کویا دەنگا بڕیارەکی ل سەر ھندێ بدەت کو ھێزێ بکاربینیت، بومە مە باشترین چەک چەکێ ئاشتی خوازانەیە رێگەکا گەلەک یا قانوونی یە.
ناڤبری لدور رۆلێن میدیایی د شەرێ دژی داعشدا گوت ئەڤە دوو سالێن رابوردودا مە گەلەک کار یێ ل سەر پەیامنیرێن جەنگی کری کو بشێین پەیامنێرێن جەنگی دگەل پەیامنێرەکێ سڤیل جودا بکەین ھیڤیا من ژی ئەو بو ئەڤی کارەک زی بھێت کرن.
=================================
ئهڤرۆ نيوز، نيوار محهمهد سهليم:
سكرتاريهتا جڤاتا بلندا ريفراندۆمێ د راگههاندنهكا حهفت خالى دا، داخوازيهك ئاراستهيى وهلاتيان كريه و هيڤى خوازن وهلاتى ل دهمێ بانگهشهيا راپرسيێ دووربكهڤن ژ ب كارئينانا هێما و ئالا و نيشانێن ههر لايهنهكى يان وهلاتهكى ژبلى ئالايێ كوردستانێ.
رۆژا چارشهمبى 13ى ئيلۆنا 2017ێ سكرتاريهتا جڤاتا بلندا ريفراندۆمێ راگههاندنهك بهلاڤكر و ئاماژه ب وێ چهندێ كر كو ب مهرهما زێدهتر رێكخستنا ههوا بانگهشهيا ريفراندۆمێ و گرێدان ب بههايێن نشتيمانى و رێكارێن قانوونى، داخوازێ ژ وهلاتيێن كوردستانێ دكهت ل دهمێ ههوا ريفراندۆمێ ئهڤان خالێن ل خوارێ بهرچاڤ وهربگرن.
ئێك: دووركهفتن ژ ب كارئينانا هێما و ئالا و نيشانێن ههر لايهنهكى يان وهلاتهكى ژبلى ئالايێ كوردستانێ.
دو: دووركهفتن ژ ب كارئينانا ناڤ و وێنه و سيمبۆل و سهركردان وهكو پرۆپاكنده يان بانگهشهيا ريفراندۆمێ.
سێ: دووركهفتن ژ بێرێزيكرن يان هێرشكرنا سهر سهركرده و ئالا و سيمبۆلێن ههر لايهنهك يان وهلاتهكى.
چار: پاراستنا ئاراميا باژێر و باژێركان و پاراستنا مۆلكێ گشتى.
پێنج: پاراستنا ئاراميا وهلاتيان.
شهش: هاريكارى و ههماههنگى ل گهل دهزگههێن ئهمنى و پۆليس و فهرمانگههێن حكۆمى.
حهفت: تهكست دكهين ل سهر ئازاديا رادهبڕينێ و رێدان ب ئهنجامدانا چالاكيان و ههو و بانگهشهيا ريفراندۆمێ ب ئازادى و ب رهنگهكێ شارستانى و ئاشتيانه و ب گۆرهى قانوونێ و رێنمايێن كارپێكرى يێن ههرێما كوردستانێ و رێنمايێن كۆمسيۆنا بلندا سهربهخۆيا ههلبژارتنان و راپرسيێ.
ئهڤرۆ نیوز ، نهوزاد هلورى:
ژ ئهگهرێ ههبوونا كێماسیهكا قانوونى كومبوونا پهرلهمانێ كوردستانێ ژ سوبههى بۆ رۆژا ئهینى هاته پاشئێخستن.
دڤى واری دا “عهباس غهزالى” ئهندامێ پهرلهمانێ كوردستانێ ژ فراكسوونا پارتى دیموكراتى كوردستان بو ئهڤرۆ نیوز گۆت: (ژ بهر ههبوونا كێماسیهكا قانونى كومبوونا پهرلهمانێ كوردستانێ یا سوبههى بۆ رۆژا ئهینى یا بهێت هاته پاشئێخستن).
زێدهتر گۆت: (ب گورهى پهیرهوێ ناڤخوهیێ پهرلهمانێ كوردستانێ دڤێت 48 دهمژمێر ل سهر ههر كارنامهیهكا پهرلهمانى ببوریت ژ نوو كۆمبوون ل سهر بهێتهكرن، ژ بهركو ئهڤرۆ ئیمزایێن پێدڤى بۆ كومبوونا پهرلهمانى هاتینه كومكرن و سوبههى دا كومبوون هێتهكرن، ب ڤێ یهكێ ژى دا بیته 24 دهمژمێر، كۆمبوون بۆ رۆژا ئهینى هاته پاشئێخستن دا كو ببیته 48 دهمژمێر دا كو ژ روویێ قانوونى ڤه يا درۆست بیت).
ئهڤرۆ نيوز:
بو پشتهڤانیكرنا بانهگهشهیا ریفراندومێ وسهربخویا كوردستانێ كو بریاره ل 25مهها ئهیلولێ بهێته ئهنجامدان ئهڤرو ئێڤاری 13-9-2017 ب ئامادهبونابهرێزان بهزاد علی ئادهم جێگرێ پارێزگهرێ دهوكێ نونهرێ پارێزگهرێ دهوكێ وئاراس حسن میرخان نوینهرێ شێخ سیروان بارزانی وخێزانێن شههیدێن سهربلندێن كوردستانێ وپێشمهرگێن ئهیلولێ وبهرپرسێن حزبی وئیداری وژمارهكا زور یا گهنجان رێ ورسمێن هلدانا مهزنترین ئالایێ كوردستانێ لتاخێگهلی ل هنداڤ روبارێ دهوكێ هاتنه گێران.
درێ ورسمێن هلدانا ئالای دا لبهراهیێ بهرێز بلند شێخ مامون بریفكانی خودانێ پروژهی پهیڤهكخاند تێدا سوپاسیا بهرههڤبویان كر كو ل هلدانا مهزنترین ئالایێ كوردستانێ ل باژێرێ دهوكێ بهرههڤبوین وسوپاسیا بهرێزان شێخ سیروان بارزانی وهزارهتا شارهوانی وگهشت وگوزار كر كو ههڤكاربوینه دگهل وان بو دورستكرنا ئالای وژخهلكێ كوردستانێ وپارێزگهها دهوكێ ههموویان خواست كو ل روژا 25-9-2017 قهستا سندوقێن دهنگێ بكهن وبێژن بهلێ بو ریفراندوم وسهربخویا كوردستانێ .
پاش بهرێز بههزاد علی ئادهم جێگرێ پارێزگهرێ دهوكێ پهیڤهك خاند وخوشحالیا خو دیاركر كو ئهڤرو مهزنترین ئالا ل باژێرێ دهوكێ هاتیه دورستكرن و بناڤێ بهرێز فهرهاد ئهمین ئهتروشی پارێزگهرێ دهوكێ وكارگێریا پارێزگههێ دهست خوشی ل بهرێزان بلند شێخ مامون بریفكانی وشێخ سیروان بارزانی و وهزارهتا شارهوانی وگهشت وگوزاری كر كو ئهڤ ئالایێ مهزن یێ كوردستانێ بهرههڤكریه وخواست كو كومپانی ودلسوزێن دهڤهرێ چاڤ ل وان بكهن وڤان جوره پروژا چێكهن وپشتهڤانیا بانگهشهیا ریفراندومێ بكهن وتهكهزكر كو ئالا هێمایێ ههر مللهتهكیه ومللهت ب ئالا دهێنه نیاسین وژههموو خهلكێ پارێزگههێ خواست كو ل روژا ریفراندومێ قهستا سندوقێن دهنگدانێ بكهن ودهنگێ بهلێ بو سهربخویا كوردستانێ بدهن.
ههر بڤێ ههلكهفتێ رێڤهبهرێ رهوشهنبیری ل دهوكێ پهیڤهك خاندن وبانگ ل ههموو گهنجان وخهلكێ پارێزگههێ كر كو دهنگێبهلێبوسهربخویاكوردستانێبدهن.
پاش ئالایێ كوردستانێ ب شێوهكێ فهرمی ژلایێ خێزانێن شههیدان هاته ڤهكرن وهلدان.
پاش ئاههنگهكا هونهری هاته ل دارخستن وچهندین سرود وستران هاتنه پێشكێشكرن.
روبهرێ ئالایێ هان (2000) مترێن چار گوشهیه ودهێته هژمارتن ژمهزنترین ئالایێ كوردستانێ ل باژێرێ دهوكێ هاتیه بلندكرن، پروژه ژلایێ بلندشێخمامونبریفكانیوشێخسیروانبارزانیووهزارهتاشارهوانیوگهشتوگوزاری هاتیه دورستكرن .