ئه‌ڤرۆ نيوز:

پێزانینەکا نوی ل دۆر شەڤا قەدری (لیلە القدر) کو ب ئاوایەکێ زانستی ھاتیە تێکەستکرن کو د رۆژەکێ دا ھەر ژ عەیشا ھەتا نڤێژا سپێدێ 10-20 ھزار نه‌يزك ژ ئاسمانی دکەڤنە سەر عەردی و د شەڤا قەدری دا ئاسمانێ سافی یە و تشتەک ناھێتە خوارێ، ئانکو ژ دەھـ رۆژێن دووماھیا ھەیڤا رەمەزانێ شەڤەک تێدایە کو ھیچ ستێرەک نارژیێت، کی ڤێ پێزانینێ دزانیت؟ بێگومان وەکالا ناسا یا ئەمریکی کو بەری دەھـ سالان ھایداری ڤێ پێزانینێ بوویە، لێ ئەڤ پێزانینە ئاشکرا نەکرینە دا کو کارنار کو مەزنترین و شارەزاترین زانایێ فەزائیێ ئەمریکی یە و غەیری وی ئیسلامبوونا خوە نەراگەھینن. لێ دەمێ زانستێ (کارنار)ی بۆ تێکەست کری کو ئیسلام ئایینەکێ حەقە، لەورا نەشیا کونترۆلێ ل سەر خوە بکەت و ئیسلامبوونا خوە راگەھاند.
ئەڤ تشتە روو دا دەمێ (کارنار)ی، ئاشکرا کری کو تیشکا گەردوونی ل بەرگێ ئاسمانی گەلەک مەترسیدارترە ژ تیشکا ناڤۆکی ل سەر ئەردی، و مومکن نینە کو ھیچ کەشتیەکا ئاسمانی بشێت وێ تیشکا گەردوونی بەزینیت یان تێرا بچیت، چونکی دێ ھێتە سۆتن، ھەروەسا ئاشکرا کر کو بۆ تێرا چوونا وێ تیشکێ ب تنێ رێیەک ھەیە ب ناڤێ پەنجەرا (وان ئالان)، لێ پشتی ھینگێ بۆ (کارنار)ی دیار بوو کو ئەڤە نە تشتەکێ نوویە وی ئاشکرا کری، چونکی ئەو تشتێ وی گۆتیێ پەنجەرە ب ناڤێ دەرگەھی د قورئانا موسلمانا دا ھاتیە، دەمێ خودێ دبێژیت:  “وَلَوْ فَتَحْنَا عَلَيْهِم بَابًا مِّنَ السَّمَاءِ فَظَلُّوا فِيهِ يَعْرُجُونَ، لَقَالُوا إِنَّمَا سُكِّرَتْ أَبْصَارُنَا بَلْ نَحْنُ قَوْمٌ مَسْحُورُونَ، [الجحر15،14]”، لەورا دەست ژ ھەمی پۆستێن خوە بەردا و ئیسلامبوونا خوە راگەھاند.

ھەروەسا پێغەمبەر سلاڤ ل سەربن دبێژیت: (ليلة القدر ليلة بلجاء -لا حر ولا برد- لا تضرب فيها الأرض بنجم، صبيحتها تخرج الشمس بلا شعاع، وكأنها طست كأنها ضوء القمر)، ئانکو شەڤا لەیلەتولقەدرێ نە گەرمە و نەسارە و چ ستێر نارژیێن و سپێدەھیا وێ رۆژ دەردکەڤیت تیشکا نادەت، ھەروەکو رۆناھیا ھەیڤێ یە. ل ھەمان دەمی زانستی ژی تێکەست کریە کو رۆژانە ژ عەیشا ھەتا بەرێ سپێدێ 10-20 ھزار نه‌يزك ژ ئاسمانی دکەڤنە سەر عەردی، ھەروەسا دیار کریە کو د شەڤا قەدری دا ھیچ تیشک ژ ئاسمانی نا ھێنە خارێ. کو ئەڤە ئاخفتنا ئاژانسا ناسایە.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

د ھەیڤا رەمەزانێ دا دێ چەوا زانین رۆژی ب چ دکەڤیت، ئەرێ بەس خوارن و ڤەخوارنن؟ بۆ ھشیاربوون ژ رۆژی و نەداکەتنا ئاستێ خێرا رۆژیێ ل دەڤ خودای و خوە دوورخستن ژ ئەوان تشتێن کاریگەریێ ل قیمەت و بھایێ رۆژیێ دکەن، مەلا ئەحمەد حەسەن خوتبەخوین و پێشنڤێژێ مزگەفتا جودی دیار کر رۆژی بھا و گرانیا خوە یا خێرێ ھەیە و ب ھندەک تشتان و بھا و گرانیا وێ نامینیت یان خێرا وێ کێمتر لێ دھێت.
مەلا ئەحمەد حەسەن خوتبەخوین و پێشنڤێژێ مزگەفتا جودی دیار کر رۆژی بھا و گرانیا خوە یا خێرێ ھەیە و ب ھندەک تشتان و بھا و گرانیا وێ نامینیت یان خێرا وێ کێمتر لێ دھێت، دەما ھەرتشتەکێ بچیتە د ناڤ گەدەیا مرۆڤی دا چ خوارن بیت یان ڤەخوارن بیت ھەتا حەبەک ژی بیت کو کاریگەریێ ل سەر گیانی و گھۆرینەکێ بکەت ئەڤە رۆژی پێ دکەڤیت و قەبیل نینە، ئانکو ھەر تشتەکێ بچیتە د ناڤ گیانێ مرۆڤی دا رۆژی پێ دکەڤیت، دەربارێ جنسی و چەوانیا کەتنا وێ ب کریارا جنسی تەئکید پێ دکەڤیت ئەوی دەمی زەلامەک بچیتە دەڤ ژنکا خوە یێ ب رۆژی ئەڤە رۆژی پێ دکەڤیت یان زەلامەک ئاڤا خوە بینیت یان ژنک ل دەمێ دکەتە د بێ نڤێژیێ دا ئەڤان حالەتان رۆژی پێ دکەڤیت.
مەلا ئەحمەد حەسەن خوتبەخوین و پێشنڤێژێ مزگەفتا جودی گۆت “ژبلی ئەوان رۆژی پێ ناکەڤیت، لێ ب دیتن و بەرێ خوەدانا دیمەنەکێ ھوسا ھەتا کاریگەریێ ل سەر بکەت و ئەو دیمەن نەیێ شەرعی بیت چ تەماشەکرنا ڤیدویەکا جنسی یان تەماشەکرنا ژنەکێ ب ئاوایەکی نەئەنیەتەکا ساخلەم بەلکو پتر بۆ حەز و ڤیانا جنسی بیت ئەڤە خێرا وێ کێم دبیت ھەتا ئەوی رادەی کو بەس ئەداکرنا رۆژێ دمینیت و چ خێر تێدا نامینیت، گوھدان و گۆھداریکرنا تشتەکی کو کاریگەری و کارتێکرنا خوە ھەبیت ئەوی دەمی خێرا وێ رۆژی پێ کێم دبیت و ھەتا کریار و رەفتارێن مرۆڤەکی ل گەل سلوکێ رۆژیگرتنێ نەگۆنجیت و نەخۆشی و بێزاریێ بۆ مرۆڤێن دەوروبەرێ خوە چێ بکەت ئەوی دەمی بھایێ رۆژیا وی ژی دھێتە خوارێ.
دەربارێ جگارەکێشانێ ناڤبری دیار کر رۆژی ب جگارەکێشانێ ژی دکەڤیت و دبیتە تشتەک کو جۆرەکێ مادەیەکێ پاڤێژتە د ناڤ گەدەیا مرۆڤی دا و دبیتە ئەگەرەک مرۆڤ ھند ھەست ب برسێ نەکەت، قەترا دفنا دەمێ مرۆڤ یێ نەخۆش رۆژی پێ دکەڤیت.
مەلا ئەحمەد ل مەزگەفتا جودی دیار کر ئارمانج ژ رۆژیگرتنێ رێکەکە بۆ خوە پاراستن ژ ئەوان گونەە و حەزان بھێتە پاراستن، خودایێ مەزن چ پێدڤی و ھەوجەی ب مە نینە بەس رابین خوە برسی و تێنی بکەین، بەلکو مە پێدڤی و ھەوجەی ھەیە بۆ خێر و بھا و گرانی و پاداشت و چوونا بەھەشتێ یە، ھەکە رۆژیگر نەھێتە پاراستن ژ ئەوا کریار و گونەھا وەک وی کەسی یێ سەرێ خوە دشووت و دچیتە سەرگیڤکەکێ گلێشی دروونتە خوارێ ئەڤە چ مفا ژ وێ پاقژیێ وەرنەگرت.

ئەڤرۆ نیوز ، نەوزاد ھلۆری:
ماوەیێ چەند رۆژەکایە میدیایێن سەر ب پارێزگەھا سلێمانیێ و پشکەک ژ لایەنێن سیاسی لێکدانەڤەیەکا شاش بۆ رستەیەکا بارزانی دکەن ئەوا کو د ددیارەکی َدا لگەل گوڤارا فوکس پولیس ئەنجامدای ، و ددەن دیارکرن کو بارزانی گوتیە ئەگەر ھەرێما کوردستانێ سەربخوەیێ رابگەھینیت دێ گەلێ کوردستانێ ژ برسان دا مرن ، بەرپرسەکێ پارتی ددەتن دیارکرن کو ئەڤە چوار سالە حکومەتا عیراقێ بودجەیێ ھەرێمی بری و کەس برسان دا نەمریە و ئەگەر ئەو لایەنێن سیاسی ب ڤی رەنگی ھزرێن ژەھراوی ل سەربخویا کوردستانێ بکەن دێ چاڤەرێ خێرێن داگیرکەران بن.
دکتور عەلی تەتەر بەرپرسێ لقێ ٨ێ پارتی دیموکراتی کوردستان ل قەزا زاخۆ دیارکر کو و پێدڤی یە گەلێ کوردستانێ بۆ خوونا شەھیدان سەربخویێ ھەلبژێرن و گۆت: (جھێ داخێ یە ھندەک رەوشەنبیر و سیاسەتڤان و سەرکردەیێن ھندەک لایەنێن سیاسی دناخێ خوە دا دژی سەربخوەیا ھەرێما کوردستانێ نە ، ب بھانەیا وێ یەکێ ئەگەر کوردستان سەربخوەیێ رابگەھینین دێ گەلێ کوردستانێ ژ برسان دا مرن ، ئەگەر ب ئەڤێ ھزرا ژەھرگرتی ھزر بکەین گەلێ کوردستانێ بو ھەتا ھەتایێ ھزرێ د ئازادی و سەربخوەیێ ناکەت و دێ چاڤەرێ داگیرکەران بیت کو خێرەکێ ل گەل بکەن داکو ئەو دلوڤانیێ ب مە ببەن و مە ژ سەربخوەیێ بێ بەھر بکەن کو ئەڤ یەک ژی تەمام وەکو دانوستاندنا سالا ١٩١٩-١٩٢٠ یە دناڤبەرا رەوشەنبیر و سیاسەتمەدارێن کوردان بوویە ل ئیستەنبولێ ، کو ھندەک ژ وان ھزردکر ئەگەر تورک و عەرەب ژ ئاریشەیێن نافخوەیی رزگار ببن بێی دودلی دێ مافێن برایێن کورد ژی ھێتەدان و نھا دەمێ داخوازکرنا مافان نینە کورد بکەن ، ژبەرکو ل وی دەمی عیراق و تورکیا د دەردەسەریێ دا دژیان ، ئەو دەما کو ل سالا ١٩٩١ گەلێ کوردستانێ سەرھلدان دژی رژێما بەعس کری و ل سالا ١٩٩٢ ژی ھەلبژاردنێن پەرلەمانی ئەنجامدای و حکومەت پێکئینایی و د ھەمان سالێ ژی فیدرالی راگەھاندی خەلکەکێ زور ھزر دکر کو کورد دێ ژ برسان دا مرن بەلێ ئەڤ یەک چێنەبوو ، ئەو دەما کو ئالایێ کوردستانێ ھاتیە بلندکرن ھەمان دەنگێن نەشاز و ھەمان کەنالێن نەبەرپرسیار بەلاڤکر کو گەلێ کورد دێ ژ برسان مرن بەلێ دیسان ئەو یەک ژی چێنەبوو ، زێدەباری ڤێ یەکێ ئەڤە چوار سالە حکومەتا عیراقێ موچە و بودجا ھەرێما کوردستانێ بری بەلێ نە ل وی دەمی و نەژی نھا کەس ژ برسان دا نەمریە )
زێدەتر گۆت: (پێدڤی بو ئەو دەما کو حکومەتا عیراقێ موچە و بودجە برین ھەر ل وی دەمی سەربخوە ھاتبایە راگەھاندن ، بەلێ دیارە شەرێ داعش بو سەر ھەرێما کوردستانێ ئەڤ دەرفەتە تێکدا ، ل ڤێرە من دڤێت ژ وان کەسانێن رەشبین ل نافخوە و دەرڤەیێ ھەرێمێ ب پرسم ئەرێ تشتەک مایە کو عیراقێ ل گەل ھەرێما کوردستانێ نەکری مینا جینوساید و ئەنفال و تەعریبکرن و ب بەعسکرن و ڤەگوھاستن و دەرکرن و بن ئاخکرنا ب ساخی و وێرانکاریا گوند و باژێران و ژ ناڤبرنا ژێرخانا سروشتی و ئابووری و ھەتا داویێ و ئەو کەسانێن کو ھەتا نھا ئومێدەک ب عیراقێ مای و دژی گەلێ خوە کار دکەن نە بلا ب فەرموون رێیێن دن ژی نیشا عیراقێ بدەن داکو ئەوان ژی لسەر گەلێ مە تاقی بکەن )
ناڤبری د درێژاھیا ئاخفتنێن خوە دا لسەر پەیجێ خوە گوت ژی: (پشتەڤانیکرنا پرسا سەربخوەیێ ئەرکێ ھەموو کەسان نینە و ھەموو کەس ژ ھەژی نینن پشتەڤانیێ بکەن ، نیشتمان پەروەری و دلسووزی لسەر کەنالێن راگەھاندنێ و فێسبوکێ ناھێتەکرن بەلکو وەکو ژوزف مازینی بیرمەندێ ناسیونالیزمی یە کو ددەتن دیارکرن کو نیشتمان پەروەری و دلسووزی ئەو کەسە کو بەرھەڤ بیت بۆ نیشتمانێ خوە قوربانیێ بدەت ، بەلێ ئەوێن مە گوتی بەرھەڤ نینن ل پێناڤ ئازادی و سەربخوە یا کوردستانێ چو قوربانیان بدەن )

ئەڤرۆ نیوز ، نەوزاد ھلۆری:
ل ھەموو پارێزگەھێن ھەرێما کوردستانێ فرەژنی ھاتیە مەرجدارکرن ، بەلێ ئەڤ یەک نەبوویە سەدەم کو زەلام ژنا دوویێ بو سەری نەئینن ژبەرکو بو مەھرکرنا ژنا دوویێ ژن و زەلام پەنایێ بۆ دادگەھا شێخان دبەن ، پارێزەرەکێ دادگەھا شێخان دیارکر کو 80% ژ وان کەسانێن کو دڤێت ژنەکا دن لسەر ھەڤژینا خوە بینن ژ پارێزگەھێن ھەرێما کوردستانێ دھێنە شێخان.
جەلال عەبدلکەریم وەلاتیەکێ باژێرێ دھۆکێ یە و ل گەل نیاسەکێ خوە ھاتبویە دادگەھا شێخان بۆ مەھرکرنا ژنا دوویێ گۆت: (ئەم چوینە دادگەھێن دھۆک و باژێرێن دن یێن دھۆکێ بەلێ چوو ژ وان دادگەھان ژنا دوویێ بو ئەوی نیاسێ مە مەھرنەکر ، ژبەر ڤێ نەچاربوین کو بچینە دادگەھا شێخان و ل وێرێ ب ساناھی ب پارە گرێبەسەتا مەھرکرنێ درۆست بکەین ، ئەڤە د دەمەکێ دایە کو دادگەھێن ھەرێمێ چوو پارەی ژ وەلاتیان وەرناگرن)
زێدەتر گۆت: (ئەگەر حکومەت نەشێت چارەسەریا فرەژنیێ بکەت بلا رێکێ نەدەت کو وەلاتیێن مە نەچنە شێخان ژی ب پارە ژنا دوویێ بینن ژبەرکو شوونا ئەو پارەیێ زور بو عیراقێ بچیت بلا ھەر بوو ھەرێما کوردستانێ بیت)
ژنەکا بەردایی نەڤیا ناڤێ خوە بێژیت و دڤیا سەر ھەوی شوو بکەت و بەرامبەر دادگەھا شێخان یا بەرھەڤ بوو گۆت: (ئەز وەلاتیەکا ئێک ژ باژێرێن سەر ب پارێزگەھا ھەولێرێ مە و چویمە دادگەھێن باژێرێ خوە بەلێ ئەوان ئەز ل گەل زەلامەکێ دن کو ھەڤژینا وی یا ساخە مەھر نەکرم ، بھانەیا وان ئەو بو کو فرەژنی ل ھەرێما کوردستانێ ل گورەی قانونێ قەدەغەیە و مەرجدارە ، ئەوان گوتە مە دڤێت ژنا ئێکێ ل گورەی راپورتەکا نوژداری بھێتە سەلماندن کو ژ روویێ ساخلەمیێ ڤە نەیا درۆستە ب تایبەتی ژی ئەگەر زاروک نەبن ، بەلێ ژنا ئێکێ یا درۆستە و ئەڤ یەک ھاتە رەتکرن ژبەرڤێ نەچاربوین بھێنە دادگەھا شێخان و ل ڤێرە ب 600 دولاران گرێبەستا مارەبرینێ ل دادگەھێ چێبکەین)
کاوە زبێر بەرواری پارێزەر ل دادگەھا شێخان بۆ ئەڤرۆ نیوز گۆت: (مارەبرینا ژنا دوویێ و سێیی و چوارێ ل دادگەھا شێخان ژلایێ قانونی ڤە نورمال و رێپێدایە ژبەرکو سەر ب عیراقێ یە و ھەموو کەس دکارن ل ڤێرە ژنا دوویێ مەھر بکەن بێی مەرج ، نوکە ب رەنگەکێ بەرفرەە ژن و زەلامێن ھەرێما کوردستانێ ب پارێزگەھێن دھۆک و ھەولێر و سلێمانی بەرێ خوە دایە دادگەھا شێخان بۆ مەھرکرنا ژنا دوویێ بو سەری ، و دکارم بێژم زێدەتری 80% ژ وان ژن و زەلامێن ژنا دوویێ بو سەری ل دادگەھا شێخان دھێنە مەھرکرن خەلکێ ھەرێما کوردستانێ یە کو ئەڤ یەک ژی خویا دکەت قانونا فرەژنیێ ل ھەرێما کوردستانێ نەبوویە رێگر بو مەھرنەکرنا ژنا دوویێ بو سەری)
زێدەتر گۆت: (ھەر چەندە ل دادگەھا شێخان مامەلە ب رەنگەکێ قانونی ب رێڤەدچن و مافێن ھەردوو ژنان دھێنە گەرنتیکرن ، بەلێ پێدڤی یە کو دادگەھا شێخان ژی بھێتە سەر ھەرێما کوردستانێ)
پارێزەرێ ناڤبری دیارکر ژی کو قەیرانا دارایی ب رێژا 70% فرەژنی ل دادگەھا شێخان کێمکریە و زێدەتر گۆت: (بەری کو قەیرانا دارایی ب سەر ھەرێما کوردستانێ بھێت رۆژانە زێدەتری 20ژن وەکو ژنا دوویێ بو سەری دھاتنە مەھرکرن بەلێ نھا رۆژانە ئێک ھندەک جاارن دوو دھێنە مەھرکرن)
ل گورەی زانیاریێن کو ل دادگەھا شێخان دەست ئەڤرۆ نیوز کەفتین سالانە ل دادگەھا ناڤبری زێدەتر ژ ھزار ژن وەکو ژنا دوویێ بو سەری دھاتنە مەھرکرن کو ھەموو ژی خەلکێ دھۆک و ھەولێر و پشکەک ژی ژ سلێمانیێ بوون.