هه‌ولێر، قائید میرۆ

جێگرێ سه‌رۆكێ لژنه‌یا په‌ترۆل و غازێ ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ئاشكراكر، ئاریشه‌یێن د ناڤبه‌را به‌غدا و هه‌رێما كوردستانێ دا به‌ر ب چاره‌سه‌ركرنێ دچن و هنارتنا ٢٠٠ ملیار دیناران ژی بۆ ڕێككه‌فتنا به‌رێ ئه‌وا د ناڤبه‌را هه‌رێمێ و حوكمه‌تا كازمی دا ڤه‌دگه‌ریت، هه‌روه‌سا دبێژیت، هه‌موو بزاڤ دهێنه‌كرن قانوونا په‌ترۆل و غازێ بهێته‌ ده‌ركرن كو ب ده‌ركرنا وێ قانوونێ ژی دێ پتریا ئاریشه‌یان هێنه‌ چاره‌سه‌ركرن.

د سه‌باح حه‌یده‌ر، جێگرێ سه‌رۆكێ لژنه‌یا په‌ترۆل و غازێ ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بۆ ڕۆژنامه‌یا (ئه‌ڤرۆ) گوت” ئه‌و ٢٠٠ ملیار دینارێن به‌غدا د ده‌ته‌ هه‌رێما كوردستانێ به‌ری نوكه‌ ڕێككه‌فتن ل سه‌ر هاتیه‌كرن د ناڤبه‌را به‌غدا و هه‌رێما كوردستانێ دا، به‌لێ مخابن به‌غدا یا پێگیر نه‌بوو وی گۆژمێ پاره‌ی هه‌موو هه‌یڤان بده‌ته‌ هه‌رێما كوردستانێ،  هنارتنا ڤان ٢٠٠ ملیار دیناران ژی جهێ بودجه‌یه‌، مخابن ئیراق یا پێگیر نه‌بوو ب قانوونا بودجه‌یا سالا ٢٠٢٠ێ له‌وڕا ڕێككه‌فتنا سیاسی هاته‌كرن د ناڤبه‌را هه‌ردو حوكمه‌تێن هه‌رێما كوردستانێ و كازمی دا هه‌یڤانه‌ ٢٠٠ ملیار دیناران به‌غدا بده‌ته‌ هه‌رێما كوردستانێ بۆ به‌لاڤكرنا مووچێ فه‌رمانبه‌ران، ئه‌ڤه‌ ڕێككه‌فتنا سیاسی بوو هاتیه‌كرن نه‌كو قانوونا بودجه‌ی، له‌وڕاژی نه‌بوو قانوون و تشته‌ك ب قانوون نه‌هێته‌ چاره‌سه‌ركرن ڕێكه‌فتنێن سیاسی ئه‌گه‌رێن بجهنه‌ئینانا هه‌نه‌، هه‌ر ئه‌ڤه‌ژی بۆ ئه‌گه‌ر به‌غدا یا پێگیر نه‌بوو وه‌كو خوه‌ هه‌یڤانه‌ وی گۆژمی بده‌ته‌ هه‌رێما كوردستانێ”.

خویاكر ژی”ئه‌م وه‌كو په‌رله‌مانتارێن هه‌رێما كوردستانێ دگه‌ل وێ چه‌ندێ داینه‌ بودجه‌ ب قانوون بهێته‌ گه‌ره‌نتیكرن، به‌رۆڤاژی پشكا هه‌رێما كوردستانێ بهێته‌ دیاركرن دناڤا قانوونا بودجه‌ی دا، پێدڤیه‌ ڕێككه‌فتنا سیاسی نه‌هێته‌كرن به‌لكو پشكا هه‌رێما كوردستانێ دناڤا بودجه‌یا ئیراقێ دا بهێته‌ په‌سه‌ندكرن و ب گۆره‌ی ئامارا وه‌زاره‌تا پلاندانا ئیراقێ ١٤%ێ  ژ پشكا هه‌رێما كوردستانێ هاتیه‌ دیاركرن”.

سه‌باح حه‌یده‌ر ئاماژه‌كر” كارنامه‌یا حوكمه‌تا ئیراقێ ته‌كه‌ست ل سه‌ر ده‌ركرنا قانوونا په‌ترۆل و غازێ دكه‌ت هه‌كه‌ بهێت و قانوونه‌كا رێكوپێك یا په‌ترۆل و غازێ بۆ هه‌موو ئیراقێ بهێته‌ به‌رهه‌ڤكرن و هه‌رێما كوردستانێ و به‌غدا بگه‌هنه‌ ڕێككه‌فتنێ لدۆر بابه‌تێ په‌ترۆل و غازێ دێ پتریا ئاریشه‌یان چاره‌سه‌ربن”.

زێده‌تر گوت”ل  سالا ٢٠٢٢ێ پڕۆژه‌یه‌كێ باش بۆ په‌ترۆل و غازێ هاتیه‌ به‌رهه‌ڤكرن و هه‌رچه‌نده‌ مه‌ وه‌كو كورد تێبینی یێن ل سه‌ر هه‌ین، به‌لێ ب شێوه‌یه‌كێ گشتی پڕۆژه‌یه‌كێ باشه‌ دشیان دایه‌ كار ل سه‌ر بهێته‌كرن، نیه‌ته‌ك ژی دناڤا حوكمه‌تا ئیراقێ و فراكسیۆنێن جڤاتا نوونه‌ران دا یا هه‌ی د ڤێ خۆلا جڤاتا نوونه‌ران دا هه‌م قانوونا په‌ترۆل و غازێ بهێته‌ ده‌ركرن وهه‌م ژی پڕۆژه‌یێ قانوونا جڤاتا فیدرالی بهێته‌ ده‌ركرن كو ئه‌ڤه‌ دو بابه‌تێن گرنگن، لێ دده‌مێ نوكه‌دا ستراتیژیه‌تا مه‌ ده‌ركرنا پڕۆژه‌یێ قانوونا بودجه‌یه‌ و دناڤدا پشكا هه‌رێما كوردستانێ یه‌”.

ئه‌ڤرۆ:

ل ڕۆژا دوشه‌مبی 19 كانوونا ئێكێ 2022 ل سه‌لاحه‌دین، سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی پێًشوازی ل (فوئاد ئه‌لمه‌جالی) قونسۆلێ گشتیێ وه‌لاتێ ئوردن ل هه‌ولێرێ كر.

د دیداره‌كێ دا بیر و بۆچوون ل دۆر ڕه‌وشا سیاسی یا ئیراقێ و ده‌ڤه‌رێ هاتنه‌ ئالوگۆركرن و دووپاتی ل دۆستایه‌تیا دیرۆكی د ناڤبه‌را وه‌لاتێ ئوردن و گه‌لێ كوردستانێ و هه‌روه‌سا پێشڤه‌برنا په‌یوه‌ندیێن د ناڤبه‌را هه‌ردو ئالیان دا هاته‌ كرن.

هه‌ولێر، قائید میرۆ

بڕیاره‌ ل سالا داهاتی سێ پرۆسه‌یێن هه‌لبژارتنان ل ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ بهێنه‌ ئه‌نجامدان و به‌رپرسه‌كێ ده‌زگه‌هێ هه‌لبژارتنێن پارتی دیموكراتی كوردستان ژی دبێژیت، پارتی یا به‌رهه‌ڤه‌ بۆ پشكداریكرنێ د هه‌رسێ پرۆسه‌یێن هه‌لبژارتنان دا و به‌رهه‌ڤی ژی دهێنه‌كرن بۆ ڕاستڤه‌كرنا قانوونا هه‌لبژارتنێن ئیراقێ، هه‌روه‌سا ئاماژه‌كر، پارتی دیموكراتی كوردستان د هه‌موو پرۆسه‌یێن هه‌لبژارتنێن بۆری دا سه‌لماندیه‌ كو ئێكه‌ ژوان هێزێن سیاسی یێن كو جه‌ماوه‌رێ خوه‌ هه‌ی لسه‌ر ئاستێ ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ و به‌رده‌وام ده‌نگێن پێدڤی د هه‌لبژارتنان دا بده‌ستڤه‌ دئینیت.

هاوار محه‌مه‌د، به‌رپرسێ پشكا قانوونی ل ده‌زگه‌هێ هه‌لبژارتنێن پارتی دیموكراتی كوردستان، بۆ ڕۆژنامه‌یا (ئه‌ڤرۆ) گوت” سێ پرۆسه‌یێن گرنگ یێن هه‌لبژارتنان ل سالا داهاتی ل ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ دێ بڕێڤه‌چن ژوان هه‌لبژارتنێن هه‌رێما كوردستانێ و هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت یێن ئیراقێ و هه‌لبژارتنێن جڤاتێن پارێزگه‌هێن ئیراقێ، هه‌ر ژ نوكه‌ ئالیێن سیاسی به‌رهه‌ڤیان دكه‌ن بۆ هه‌لبژارتنێن سالا داهاتی و ده‌ست ب ڕاستڤه‌كرنا قانوونا هه‌لبژارتنێن ئیراقێ ژی هاتیه‌كرن، ب گوره‌ی ڕێككه‌فتنا دناڤبه‌را ئالیێن سیاسی یێن ئیراقێ دا هه‌ی، ل ده‌ستپێكێ دێ قانوونا هه‌لبژارتنان هێته‌ ڕاستڤه‌كرن و د دووڤدا دێ هێته‌ هنارتن بۆ جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ب مه‌ره‌ما په‌سه‌ندكرنێ، پشتی جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ده‌نگی ل سه‌ر دده‌ت و پڕۆژه‌ دبیته‌ قانوون دێ ده‌ست ب به‌رهه‌ڤیان هێته‌كرن بۆ بڕێڤه‌چوونا هه‌لبژارتنان ژوان ژی دیاركرنا بودجه‌یێ پرۆسه‌یا بڕێڤه‌چوونا هه‌لبژارتنان و دیاركرنا ژڤانێ بڕێڤه‌چوونا هه‌لبژارتنان”.

هاواری دیاركر ژی” پشتی په‌سه‌ندكرنا قانوونا هه‌لبژارتنان شه‌ش هه‌یڤ پێدڤی نه‌ هه‌تا كۆمسیۆنا بلند یا سه‌ربخوه‌ یا هه‌لبژارتنان ل ئیراقێ كار بۆ به‌رهه‌ڤیێن بڕێڤه‌چوونا هه‌لبژارتنان بكه‌ت، هه‌رچه‌نده‌ هه‌لبژارتنێن بۆری ژی یێن ئیراقێ دپێشوه‌خت بوون، به‌لێ دیاره‌ گه‌له‌ك ئاریشه‌ په‌یداببوون پشتی هه‌لبژارتنێن بۆری و داخوازیه‌ك بۆ بڕێڤه‌چوونا هه‌لبژارتنان یا هه‌ی، هه‌لویستێ پارتی دیموكراتی كوردستان ژی یێ خویایه‌ بۆ هه‌ر هه‌لبژارتنه‌كێ ل ئیراقێ و كوردستانێ، ده‌رباره‌ی هه‌لبژارتنێن داهاتی یێن ئیراقێ ژی پارتی دیموكراتی كوردستان به‌ری نوكه‌ ل سه‌ر ئاستێن بلند ئاشكراكریه‌ كو دگه‌ل بڕێڤه‌چوونا هه‌لبژارتنایه‌ ب مه‌رجه‌كی ئالیێن سیاسی ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنان قه‌بوول بكه‌ن”.

هاوار محه‌مه‌د ئاماژه‌كر” پارتی دیموكراتی كوردستان خوه‌دی پێگه‌هه‌كێ جه‌ماوه‌ری یێ تایبه‌ته‌ ل سه‌ر ئاستێ ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ، له‌وڕا ژی پارتی هه‌موو جاره‌كێ دگه‌ل بڕێڤه‌چوونا پرۆسه‌یا هه‌لبژارتنایه‌ د ده‌مێ خوه‌ یێ دیاركری دا، هه‌لبژارتنێن بۆری یێن ئیراقێ ژی باشترین به‌لگه‌نه‌ لسه‌ر پێگه‌هێ پارتی دیموكراتی كوردستان سه‌ره‌ڕای هنده‌ك ئاسته‌نگان ب تایبه‌تی ئالۆزیا ڕه‌وشا ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن ژ ده‌رڤه‌ی ئیدارا هه‌رێما كوردستانێ پارتی ده‌نگێن پێدڤی بده‌ستڤه‌ ئینان و هه‌تا ل كه‌ركووكێ ژی پارتی باره‌گا ژی تێدا نه‌بوون به‌لێ به‌ربژارێ پارتی ده‌نگێ ئێكێ بده‌ستڤه‌ئینا، هه‌تا نوكه‌ ژی پارتی دیموكراتی كوردستان چ مه‌رجێن پێشوه‌خت نینن بۆ بڕێڤه‌چوونا هه‌لبژارتنان، به‌لێ ب شێوه‌یه‌كێ گشتی ڕێككه‌فتن بۆ پێكئینانا حوكمه‌تا ئیراقێ هاتیه‌كرن كو ڕه‌وشا ده‌ڤه‌رێن كوردستانی یێن ژ ده‌رڤه‌ی ئیدارا هه‌رێما كوردستانێ بهێته‌ ئاساییكرن و ماده‌یێ ١٤٠ ژ دستوورێ به‌رده‌وام یێ ئیراقێ بهێته‌ بجهئینان، چونكه‌ هندی ڕه‌وشا وان ده‌ڤه‌ران ئاسایی ببیت بۆ پرۆسه‌یا هه‌لبژارتنان باشتره‌، ب تایبه‌تی ژی هه‌كه‌ هه‌لبژارتنێن جڤاتێن پارێزگه‌هان ژی بهێنه‌ ئه‌نجامدان دده‌مێ خوه‌ دا و ئه‌ڤێ چه‌ندێ دێ كاریگه‌ری ل سه‌ر ڕه‌وشا وان ده‌ڤه‌ران هه‌بیت”.

ل دووماهیێ گوت” پارتی دیموكراتی كوردستان دێ به‌رهه‌ڤیێن تمام بۆ پشكداریكرنێ دهه‌لبژارتنێن سالا داهاتی دا كه‌ت، هه‌تا بشێت زۆرترین ده‌نگان بده‌ستڤه‌ بینیت”.

ئه‌ڤرۆ:

ئه‌ندامه‌كێ كورد د لژنه‌یا دارایی یا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ دا ئاشكراكر، هه‌موو بزاڤ دهێنه‌ كرن بۆ وێ چه‌ندێ هه‌تا هه‌یڤا شوباتا 2023 پرۆژه‌یێ قانوونا بودجه‌یا گشتی یا ئیراقێ بۆ سالا 2023 بهێته‌ په‌سه‌ندكرن و دبێژیت، نابین پشكا هه‌رێما كوردستانێ ژ بودجه‌یا گشتی یا ئیراقێ ژ 17% كێمتر بیت و به‌ری بهێته‌ جڤاتا نوونه‌ران ژی پشكا هه‌رێما كوردستانێ بهێته‌ دیاركرن.

سیپان شێروانی، ئه‌ندامێ لژنه‌یا دارایی ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ، گوت” پرۆژه‌یێ قانوونا بودجه‌یا گشتی یا ئیراقێ بۆ سالا 2023 هێشتا یێ ل وه‌زاره‌تا دارایی یا ئیراقێ و بڕیاره‌ به‌ری بگه‌هیته‌ جڤاتا نوونه‌ران، پشكا هه‌رێما كوردستانێ تێدا بهێته‌ ئێكلاكرن، كو هه‌رێما كوردستانێ داخوازكریه‌ پشكا هه‌رێمێ ژ 17% كێمتر نه‌بیت، ئه‌م دگه‌ل وێ چه‌ندێ نینین پشكا هه‌رێما كوردستانێ ژ بودجه‌ی دناڤ جڤاتا نوونه‌ران دا بهێته‌ ئێكلاكرن، به‌رۆڤاژی پێدڤیه‌ به‌ری پرۆژه‌یێ قانوونا بودجه‌ی بهێته‌ جڤاتا نوونه‌ران، پشكا هه‌رێما كوردستانێ بهێته‌ ئێكلاكرن”.

ل دۆر وان هه‌ژمارێن دهێنه‌ به‌لاڤكرن، وی ئه‌ندامێ لژنه‌یا دارایی ل جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ گوت” هێشتا هیچ یێ دیار نینه‌ كا پشكا هه‌رێما كوردستانێ چه‌نده‌، چونكه‌ پێشتر ڕێككه‌فتن د ناڤبه‌را ئالیان دا هاتیه‌ كرن و پێدڤیه‌ ل سه‌ر بنه‌مایێ ڕێژه‌یا ئاكنجیان بیت”.

ل خویاكر ژی” مخابن چه‌ندین ساله‌ سه‌رژمێریا گشتی ل ئیراقێ نه‌هاتیه‌ كرن و مه‌ داخواز كریه‌ 17% ژ بودجه‌یێ ئیراقێ بۆ هه‌رێما كوردستانێ بهێته‌ دیاركرن”.

هه‌روه‌سا گوت” نوكه‌ جڤاتا نوونه‌ران یا دبێهنڤه‌دانا زڤستانێ دا هه‌تا 9 كانوونا دویێ 2023، به‌لێ پێشبینیێ دكه‌ین هه‌تا هه‌یڤا شوباتا 2023 پرۆژه‌یێ قانوونا بودجه‌یا گشتی یا ئیراقێ بهێته‌ په‌سه‌ندكرن، ژ به‌ر كو ئه‌ڤه‌ سالا دویێ یه‌ پرۆژه‌یێ قانوونا بودجه‌ی گیرو دبیت و سه‌رۆك وه‌زیرێن ئیراقێ ژی پێداگیریێ ل سه‌ر په‌سه‌ندكرنا بودجه‌ی دكه‌ت”.