هەڤسەرۆکا پارتا دەم راگەهاند، رەوشا تورکیا گەلەک یا خرابە، خەلک ژ رەوشا نها بێزارن و ئەو یەک ژی نیشا ددەت دڤێت ل تورکیا دەست ب قۆناغەکا نوو یا ئاشتیێ بهێتە کرن، چونکی هەتا پرسا کوردی نەهێتە چارەسەرکرن پرسێن دی یێن تورکیا ژی چارەسەر نابن.

تولای خەتیم ئۆغۆللاری هەڤسەرۆکا پارتا دەم راگەهاند، رەوشا ئابووری یا تورکیا گەلەک خرابە، وەلاتی ژ رەوشا نها بێزارن، د سیاسەتا دەرڤە دا ژی تورکیا پێگەهێ خوە یێ جاران نەمایە، رەوشا نها ژی نیشا ددەت پێدڤیا تورکیا ب قۆناغەکا نوو یا ئاشتیێ هەیە، دڤێت پشتی هەلبژارتنان دەست ب قۆناغەکا نوو یا ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی بهێتە کرن و گۆت: (هەموو بەرپرسێن تورکیا دزانن پرسا سەرەکی یا تورکیا پرسا کوردی یە، هەتا پرسا کوردی دوور ژ شەڕی و ب رێیێن ئاشتیانە نەهێتە چارەسەرکرن رەوشا نها یا ئالۆز ژی دێ بەردەوام بیت، قەیرانا ئابووری و گەلەک پرسێن دی ل تورکیا ژی ناهێنە چارەسەرکرن، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی ئەم دبێژین دڤێت دەست ب قۆناغەکا نوو یا ئاشتیێ ل تورکیا بهێتە کرن).
ناڤهاتیێ ئەو یەک ژی راگەهاند، نها هەموو هێزێن سیاسی ل تورکیا کار بۆ بدەستڤەئینانا دەنگێن زێدە د هەلبژارتنێن باژێرڤانیان دا دکەن، لێ وەکو پارتا دەم و وەکو وەلاتیێن کورد مە دڤێت پشتی هەلبژارتنان دەست ب قۆناغەکا نوو بهێتە کرن، هەکە دەستهەلاتا نها دەست ب قۆناغەکا نوو یا ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی بکەت دێ رێ بۆ چارەسەرکرنا گەلەک پرسێن دی ژی ل تورکیا خوەش بیت، چونکی ب شەڕی و توندوتیژیێ چو پرسەک ل تورکیا ناهێتە چارەسەرکرن.
ئەو یەک د دەمەکێ دایە بەری نها هەر یەک ژ سەلاحەدین دەمیرتاش هەڤسەرۆکێ بەرێ یێ هەدەپێ ل زیندانێ، ئەحمەد تورک بەربژارێ پارتا دەم بۆ سەرۆکاتیا باژێرڤانیا مێردینێ، لەیلا زانا سیاسەتمەدارا ناڤدار یا کورد ل تورکیا دیار کربوون ئەردۆغان گەلەک بهێزە و دشێت دەست ب قۆناغەکا نوو یا ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی ل تورکیا بکەت.
چاڤدێرێن سیاسی ل تورکیا ژی دیار دکەن، جارێ د بەرنامێ ئاکپارتیێ دا نینە دەست ب قۆناغەکا نوو یا ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی بکەت، چونکی نها ژ بۆ ئەردۆغانی یا هەری گرنگ بابەتێ سەرۆکاتیا باژێرڤانیا مەزن یا ئستەنبولێ یە، ئەردۆغانی دڤێت ڤێجارێ سەرۆکاتیا باژێرڤانیا ئستەنبولێ ژ دەستێ پارتا کۆماری دەرخینیت، هەکە ئاکپارتی د هەلبژارتنان دا سەرکەفتنەکا مەزن تۆمار بکەت، دبیت پشتی هەلبژارتنان دەست ب قۆناغەکا نوو بهێتە کرن، چونکی جەودەت یلماز جێگرێ ئەردۆغانی ژی بەری چەند رۆژان ل باژێرێ وانێ یێ باکورێ کوردستانێ دیار کربوو، ئاکپارتی پارتا کوردانە و هەر دەمێ پێدڤی بیت ئاکپارتی دێ ل گەل برایێن خوە یێن کورد دەست ب دانوستاندنان کەت و هەر پرسەک ژی هەبیت ئاکپارتی دێ چارەسەر کەت.

مەكتەبا سیاسی یا پارتی دیموكراتی كوردستان دوهی دوشەمبی 18/3/2024 د بەیاننامەیەكێدا راگەهاند، ئالیێن هەڤپەیمانییا ئیدارەیا دەولەتێ دئێخینە پێشبەری بەرپرسیارەتییا نیشتمانی دجهئینانا دستووری و هەموو خالێن رێككەفتنا سیاسی و ئیداری یا پێكئینانا كابینەیا نوكە یا حوكمەتا ئیراقێ دا ب سەرۆكایەتییا محەمەد شیاع سۆدانی، بەرۆڤاژی نەشێین بەردەوام بین د پڕۆسەیا سیاسیدا، هەروەسا رەخنێ ل بڕیارێن دادگەها بلند یا فیدرالی ل ئیراقێ دگریت سەبارەت كورسیێن كۆتایا پێكهاتەیان و قانوونا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ و دبێژیت «هووردەكاریێن نە دستووری تێدانە».
بەیاننامە ژ شەش خالان پێكهاتییە و مەكتەبا سیاسی یا پارتی د ئەوان خالاندا رۆهن دكەت بۆچی ئەو بڕیارە دایە، كو د پشكەكێ دا دبێژیت» بڕیارا دداگەها فیدرال، درێژەپێدەرا ئەوان زنجیرە بڕیارێن نە دستووری كو د دەمێ چار سالێن بۆریدا بەرامبەر هەرێما كوردستانێ هاتینە دان و پێشێلكارییەكا زەق و مەترسیدار یا دستوورییە بۆ ژناڤبرنا سیستەمێ دیموكراسی ل هەرێما كوردستانێ».
بەیاننامەیا مەكتەبا سیاسی یا پارتی دویاتیێ ل ئەوێ چەندێ دكەت» بڕیارا دادگەهێ، بزاڤەكە بۆ زڤرینا ئیراقێ بۆ سیستەمێ ناڤەندی».
ئەڤ هەلوەستێ پارتی سەبارەت هەلبژارتنان وەكو د بەیاننامەیێ دا هاتی، بۆ» رەوایی نەدانە ب هەلبژارتنێن نە دستووری و نە دیموكراسی و راوەستییانە ل بەرامبەر هەموو ئەو پێشێلكاریێن دستووری كو ئالیێ دادگەها بلند یا فیدرالی بەرامبەر هەرێما كوردستانێ و دەزگەهێن وێ یێن دستووری دهێنە ئەنجامدان».

دەقێ بەیاننامەیا مەكتەبا سیاسی یا پارتی دیموكراتی كوردستان:

جەماوەرێ ب رێز و خوەشتڤیێ كوردستانێ و ئیراقێ

یا ئاشكرایە پارتی هەر ژ دەستپێكا دامەزراندنا خوە، خەبات كریە بۆ بدەستڤەئینانا مافێن رەوا یێن گەلێ كوردستانێ و چەسپاندنا دیموكراسییەتێ، وەكو دو ئارمانجێن ژ هەڤدو نە ڤەقەتیای، ژ ئەوێ باوەرێ كو تنێ ب رێكا ب دیموكراسیكرنا سیستەمێ حوكمڕانییا ئیراقێ و مافێن رەوا یێن گەلێ كوردستانێ دێ ب دەستڤەهێن.
ژ بەر ئەوێ چەندێ ژی سەرۆك بارزانی ل ئێكەمین رۆژێن سەرهلدانێ ل بهارا 1991، بۆ بەرجەستەكرنا دەستكەفتێن گەلێ كوردستانێ و پاراستنا وان ب شێوەیەكێ دروست، داخوازا ئەنجامدانا هەلبژارتنێن ئازاد وەكو بنەمایێ دامەزراندنا حوكمڕانییەكا دیموكراسی د هەرێمێ دا كر، لەوما ژی هەردەم پارتییا مە داكۆكیكار بوو ژ پەیداكرنا بنەما و پیڤەرێن هەلبژارتنێن ئازاد و پاقژ كو خوە دبینن، ب كێمی، د هەبوونا قانوونەكا هەلبژارتنان یا دادپەروەرانە دا كو گرەنتییا نوونەرایەتیكرنا هەموو تەخ و چین و پێكهاتەیێن گەلێ كوردستانێ ل پەرلەمانی بكەت و دەرگەهێ دەنگدانێ و خوە بەربژاركرنێ بۆ پترییا هەژمارا وەلاتییان ڤەكەت و كێمترین دەنگ ژ نوونەرایەتیێ ب هەدەر بچن و رەنگڤەدانا خواست و ئیرادەیا جڤاكی بیت، ئەڤە و سەرەرای ئەوێ چەندێ كو سەرپەرشتیكرن و بڕێڤەبرنا پڕۆسەیا هەلبژارتنان ژ ئالیێ دەزگەهەكێ سەربخوە و بێلایەن و شارەزا و شەفاف ڤە ل هەموو قۆناغێن وێدا، ب مەرجێ سەرەكیێ پاقژییا پڕۆسەیێ زانییە، ب شێوەیەكی كو باوەرییا دەنگدەران و ئالیێن پشكدار ب هەلبژارتنان بپارێزیت و ب هێزبكەت.
ژ هەستكرنێ ب ئەوی ئەرك و بەرپرسیارەتیێ بوو كو د دەمێ سالێن بۆریدا، تاكو هەموو هەلبژارتن ب شێوەیەكێ دروست و دستووری بهێنە ئەنجامدان ب تایبەتی هەلبژارتنێن خولا شەشێ یا پەرلەمانێ كوردستانێ د ژڤانێ خوە دا، ژ پێخەمەت ئەوێ چەندێ ژی پشكدارەكێ جدی بووین د هەموو گەنگەشە و كۆمبوونێن ئالیێن سیاسی یێن هەرێمێ و ئیراقێ بۆ گەهشتنێ ب تێكگەهشتنێ و سازانێ و كۆدەنگیێ ل سەر بابەتێن گرێدای ب قانوونا هەلبژارتنان ڤە. بەلێ پشتی بابەتێ هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ هاتییە برن بۆ پێشبەری دادگەها بلند یا فیدرال، سەرەرای ئەوێ چەندێ كەس بێی بهانە و بێی ل بەرچاڤ وەرگرتنا مافێن دستووریێن گەلێ كوردستانێ د هەلبژارتنا دەزگەهەكێ گرنگ وەكو پەرلەمانی، دەمەكێ زۆر هاتە گیرۆكرن هەتا دەركرنا بڕیارا دوماهیێ یا هەژمار( 83 و هویر هویرکێن وێ 131 و 185/ اتحادیە/ 2023) ل رۆژا 21 شوباتا 2024، ب تایبەتی ژی پشتی دەركرنا پاشخانا بڕیارا دادگەهێ ل سەر قانوونا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ كو هووردەكاریێن زێدەتر نە دستووری بەرامبەر هەرێمێ تێدایە و درێژەپێدەرا ئەوان زنجیرە بڕیارێن نە دەستووریانەنە كو د دەمێ چار سالێن بۆری بەرامبەر هەرێما كوردستانێ دەركرین، پێكدهێن ژ پێشێلكارییا زەق و مەترسیدارا دستووری ل بڕیارا دادگەها بلند یا فیدرالی بۆ ژناڤبرنا سیستەمێ دیموكراسیێ هەرێمێ و بزاڤەكە بۆ زڤراندنا ئیراقێ بۆ سیستەمێ ناڤەندی كو دشیاندایە د ئەڤان خالێن خوارێدا رۆهن بكەین:
1-دادگەها بلند یا فیدرالی ب راستڤەكرنا جومگێن گرنگ یێن قانوونا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ، ل مادەیێن گرێدای ب دیاركرنا سیستەمێ بازنەیێن هەلبژارتنان وكۆتایا پێكهاتەیان و هەژمارا كورسییان و ئالیێ سەرپەرشتیار و ئالیێ تایبەتمەند ب ئێكلاكرنا تانەیێن هەلبژارتنان، سەرەرای ئەوێ چەندێ پێشێلكرنا مادەیێن (117 و 121) ژ دستووری كریە كو تایبەتەن ب گرەنتییا سەربخوەییا دەستهەلاتا قانووندانانێ ل هەرێمێ، د هەمان دەمدا پێشلێكارییا زەق یا مادەیێ (6) یا دستووری ژی كریە كو دوپاتیێ ل سەر ئەوێ چەندێ دكەت گوهۆڕینا دەستهەلاتێ ب شێوازەكێ دیموكراسیانە و ب پێرابوونێن دستووری دهێتە كرن، د دەمەكیدا ئەو راستڤەكرنە دێ بنە ئەگەرێ شێواندنا سیستەمێ دیموكراسی.
2-ب نەهێلانا كورسیێن كۆتایا پێكهاتەیان د قانوونا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ دا، ئێك ژ گەرەنتیێن سەرەكی یێن هەلبژارتنێن ئازاد و پاقژ ودەلیڤەیێن یەكسان و دادپەروەرانە ل هەرێمێ هاتە پێشێلكرن، چونكە سەرەرای ئەوێ چەندێ كو ئەو پێشێلكرنا خواست و ئیرادەیا وەلاتیێن هەرێمێیە د رەفتاركرنێ دا ل گەل بابەتەكێ هەستیار وەكو پێكڤەژیانێ و هەڤدوقەبوولكرنێدا، كو بویە ناسنامەیا سەقامگیریێ و ئاشتییا جڤاكی ل هەرێمێ، ژ ئالییەكێ دی ژی ڤە یا ناكۆكە ل گەل مادەیێن (49/ برگەیا ئێك) و (125) ژ دستووری و قانوونا هەلبژارتێن جڤاتا نوونەران و جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ و مادەیێن (2) و (25) ژ پەیمانا نێڤدەولەتی یا مافێن مەدەنی و سیاسی (ICCPR)، كو ئیراقێ ل سالا 1971 پەسەند كریە و پێگیریێ پێ دكەت، كو هەموو دوپات دكەن ل سەر ل بەرچاڤ وەرگرتنا نوونەرایەتیكرنا هەموو پێكهاتەیێن گەلی د جڤاتێن هەلبژارتیدا و پشكداریكرنا ئەوان د رێڤەبرنا كاروبارێن گشتیدا.
3-دوورئێخستنا دەستهەلاتا دادوەرییا هەرێما كوردستانێ ژ ئێكلاكرنا تانێن گرێدای ب پڕۆسەیا هەلبژارتنان ڤە، كو ل مادەیێن (شەش دوبارە/ بڕگەیا چار) ژ قانوونا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێدا هاتییە دیاركرن، و سپاردنا ئەوێ تایبەتمەندییە ب دەستەیەكا دادوەرییا سەر ب (جڤاتا دادوەرییا بلند) یا فیدرالی ڤە، زێدەگاڤییەكا مەترسیدارە ل سەر دەستهەلاتا دادوەرییا هەرێمێ، چونكە ژ ئالییەكی ڤە پێشێلكرنا سەربخوەییا هەرێما مەیە، و ژ ئالییەكێ دی ڤە ژی لادانەكا بێی بهانەیە ئەوێ پێرابوونا ئاساییە كو بەری نوكە د رێڤەبرنا هەلبژارتنێن هەرێمێدا ژ ئالیێ كۆمسیۆنا بلند یا سەربخوە یا هەلبژارتنان یا فیدرالی دهاتە پەیڕەكرن، ب ئەوێ چەندێ هەردەم دەستەیەكا دادوەری ل دادگەها پێداچوونێ ل هەرێمێ تانەیێن تایبەت ب هەلبژارتنان ڤە ئێكلا دكر.
4-بڕیارێن ئێك ل دووڤ ئێك یێن دادگەها بلند یا فیدرال بوونە ئەگەرێ پێشێلكرنا پرەنسیپێ جوداكرنا دەستهەلاتان، ب شێوەیەكی دادگەهێ خوە ئێخستە پێگەهێ دەستهەلاتا قانووندانانێ و بجهئینانێ و هندەك دەستهەلات و تایبەتمەندی ب خوە داینە كو د دستووریدا بۆ نەهاتینە دیاركرن. ب تایبەتی دەمێ بڕیارا هەلوەشاندنا قانوونا پەترۆل و غازێ ل هەرێما كوردستانێ هەژمار (22) یا سالا 2007 دەركری، ب پشتبەستن ب مادەیێ (110) ژ دستووری، سەرەرای نەبوونا هیچ بڕگەیەكا تایبەت ب سامانێ پەترۆلی ڤە د ئەوی مادەیدا، د دەمەكیدا د دستووریدا مادەیێ (112) یێ تایبەتە ب سامانێ پەترۆل و غازێ، كو ب رۆهنی دوپاتیێ ل سەر چاوانییا بڕێڤەبرنا ئەوی سامانی ب هەڤپشكی دناڤبەرا حوكمەتا فیدرال و هەرێماندا دكەت. سەرەرای ئەوێ چەندێ ل مادەیا (115) دوپاتی هاتییە كرن كو د ئەوان پرس و بوارێن دكەڤنە چارچۆڤەیێ دەستهەلاتێن هەڤپشكدا، هەرێمان دەستهەلاتا قانووندانانێ یا هەی، ژ ئەوێ چەندێ ژی زێدەتر ل دەمێ ناكۆكیێ د ناڤبەرا قانوونا فیدرالی و قانوونا هەرێمان د ئەوان بواراندا، ئەولەوییەت بۆ قانوونا هەرێمانە.
5-ژ بلی ئەوان پێشێلكاریێن دستووری د بڕیارێن دادگەها بلند یا فیدرال بەرامبەر قانوونا هەلبژارتنان هاتینە كرن، چەند پێرابوونێن دی یێن نە ساخلەم هاتینە بكارئینان كو هەموو پڕۆسەیا هەلبژارتنێن خولا شەشی یا پەرلەمانێ كوردستانێ د ئێخنە بن پرسیارێن جدی ڤە، ژ ئەوان ژی بێبەهركرنا نێزیكی (400) هزار دەنگدەرێن هەرێما كوردستانێ ژ دەنگدانێ، كو دبیتە 20% ژ سەرجەمێ دەنگدەرێن بایۆمەتری ئەنجامداین، ب بهانەیا نەخواندنا پەنجەمۆرێن وان، هەروەسا بابەتێ نە دادپەروەریێ د دیاركرنا كورسیێن پارێزگەها هەلەبجەدا.
6-پشتی ژناڤچوونا رژێما بۆری دیاربوو كو ئیراقا فڕە نەتەوە و فڕە ئایین و ئاینزا، ب ئێك پێكهاتە ب شێوەیەكێ دروست بڕێڤە ناچیت، لەوما (هەڤپشكی و سازان و هەڤسەنگی) بوونە بنەمایێن رێككەفتێن هەموو ئالیێن سیاسی بۆ ئەوێ چەندێ ئیراق بۆ هەموویان بیت و وەلاتی هەست ب بەرپرسیارەتیێ بكەت، بەلێ مخابن سیاسەتا پشت گوهاڤێتنێ و دەستێوەردانێ و برسیكرنێ و بڕینا بودجە و مووچەی و هەروەسا سیاسەتا بجهئینانا مادەیێن دستووری ب شێوەیەكێ (ئینتیقائی). كۆمەكا پێنگاڤانە بۆ بچووككرنا قەوارەیێ دستووریێ هەرێما كوردستانێ و بوونە بنەما بۆ ئیدارەدانا ئەڤی وەلاتی، سەرەرای ئەڤێ چەندێ ژی پارتییا مە ژ بزاڤێن خوە نە راوەستییا بۆ راستكرنا ئەڤێ لادان و شێوازێ حوكمڕانیێ كو بەرۆڤاژێ گیانێ دستوورییە، بەلێ دەستهەلاتدارێن بەغدا بەرهەڤییا خوە بۆ راستڤەكرنا ئەوان لادانێن دستووری بەرچاڤ نەكرییە.

ژ ئەنجامێ ئەوان راستیێن ل سەری دیاركری و پێشێلكرنا پشكەك ژ مادەیێن دستووری و ل بەرچاڤ وەرگرتنا ئەوێ چەندێ كو ب خوە پێكهاتەیا نوكە یا دادگەها بلند یا فیدرال نە یا دستووری یە و بەردەوام د بڕیارێن گرێدای ب هەرێما كوردستانێ ڤە، مافێن دستووری پێشێلكرینە و دخوازیت ئەو دەستكەفتێن گەلێ مە كو ب خەبات و خوینا شەهیدێن مە و ئەنفالكری و كیمیابارانكرییان بدەستڤەئیناین، ب بڕیارێن سیاسی و نە دەستووری ژ گەلێ مە بستینیت.

وەلاتیێن هێژا

ل ڤێرێ ئالیێن هەڤپەیمانییا ئیدارەیا دەولەتێ دئێخینە پێشبەری بەرپرسیارەتییا نیشتمانی دجهئینانا دستووری و هەموو خالێن رێككەفتنا سیاسی و ئیداری یا پێكئینانا كابینەیا نوكە یا حوكمەتا ئیراقێ ب سەرۆكایەتییا ب رێز محەمەد شیاع سۆدانی، بەرۆڤاژی نەشێین د پڕۆسەیا سیاسیدا بەردەوام بین.
هەروەسا بۆ رایا گشتییا ناڤخوەیا ئیراقێ و نێڤدەولەتی رادگەهینین، سەرەرای باوەرییا مە ب خوە و ب پشتەڤانییا گەلێ كوردستانێ ب ئەوێ چەندێ كا چاوان ل سالا 1992 هەتا نوكە د هەموو هەلبژارتناندا پترییا خەلكێ كوردستانێ باوەری ب پارتییا مە بەخشییە، نوكە ژی مە باوەرییا ب خوە و گەلێ خوە هەی كو هێزا ئێكێ یا كوردستانێ نە، بەلێ ژ تێگەهشتنا مە ل پێگەهـ و بەرپرسیارەتییا مە یا دیرۆكی د پاراستنا مافێن رەوا یێن گەلێ كوردستانێ و سیستەمێ دیموكراسی و فیدرال دا ئیراقێ، هەروەسا رەوا نەدان ب هەلبژارتنێن نە دستووری و نە دیموكراسی و راوەستییان ل بەرامبەر هەموو ئەوان پێشێلكاریێن دستووری كو ژ ئالیێ دادگەها بلند یا فیدرالی بەرامبەر هەرێما كوردستانێ و دەزگەهێن وێ یێن دستووری دهێنە ئەنجامدان ب گشتی و سەپاندنا راستڤەكرنێن نە دستووری ل قانوونا هەلبژارتنێن خولا شەشێ یا پەرلەمانێ كوردستانێ ب تایبەتی، ب بەرژەوەندییا گەل و نیشتمانێ خوە دزانین كو پارتییا مە نەچیتە بن بارێ پەسەندكرنا بڕیارێن نە دستووری و سیستەمەكێ سەپاندی ژ دەرڤەی ئیرادەیا گەلێ هەرێما كوردستانێ و دەزگەهێن وێ یێن دستووری و پشكدارییا هەلبژارتنان نەكەت كو ب نە قانوونی و نە دستووری و ل بن سیبەرا سیستەمەكێ سەپاندیدا بهێنە ئەنجامدان.

دوهی شەمبیێ 16/3/2024، سەرۆك مەسعود بارزانی ل سالڤەگەرا 36 یا كیمیا بارانكرنا هەلەبجە پەیامەك د تۆرا جڤاكییا ئێكس دا بەلاڤكر.
سەرۆك بارزانی د پەیاما خوە دا راگەهاند» تاوانا كیمیا بارانكرنا هەلەبجە بەلگەیا ستەمكاری و عەقلیەتا نەمرۆڤانەیا نەیارێن گەلێ كوردستانێیە».
سەرۆك بارزانی گۆت ژی» پشتی دەربازبوونا 36 سالان ل سەر كارەساتا هەلەبجە جهێ شەرمزاریێیە هێشتا د ناڤ دەولەتا ئیراقێدا حەزا نەهێلان و ماندەلكرنا مافێن گەلێ كوردستانێ دهێتە دیتن».

د سالڤەگەرا 36 یا كیمیا بارانككرنا هەلەبجە دا، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ راگەهاند: هەكە دادپەروەرییەك هەبا، تنێ جینۆسایدا هەلەبجە بەس بوو بۆ ئەوێ چەندێ مافێن رەوایێن گەلێ كوردستانێ، بهێنە نیاسین.
دوهی شەمبیێ 16/3/2024، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كورستانێ د پەیامەكێدا ب هەلكەفتا سالڤەگەرا 36 یا كیمیا بارانكرنا هەلەبجە راگەهاند» ئەركێ مە هەموویانە ب ئێكڕێزیێ و تەبایێ دەستكەفتان بپارێزین.. دەستكەف بەرهەمێ خوینا شەهیدان و قوربانیدانا گەلێ كوردستانێ نە، قەوارەیێ هەرێما كوردستانێ بەرهەمێ قوربانیدانا هەموو پێكهاتەیانە».
سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ گوت ژی» پێدڤییە كار بهێتە كرن بۆ ئەوێ چەندێ رێك نەهێتە دان تاوان و كۆمكۆژی دوبارە ببن.. پێدڤییە حوكمەتا ئیراقێ هەموو ئەرك و بەرپرسیارەتیێن خوە بجهبینیت و دوپات دكەین كو پێدڤییە هەلەبجە و قوربانیێن جینۆسایدێ و ئەنفالێ بهێنە قەرەبووكرن».

سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، مەسرور بارزانی د پەیامەكێدا ب هەلكەفتا سالڤەگەرا 36 یا كیمیا بارانكرنا راگەهاند: كۆمكۆیا هەلەبجە، برینەكا چو جاران ناهێتە سارێژكرن و شەهیدێن مە هەردەم ل بیرا مەنە و د دەرون و ویژدانا گەلێ كوردستانێ و مرۆڤایەتیێدا دا ب زیندی دێ مینن».
سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ گوت ژی» ئەو عەقلیەتا ل پشت هەوێن نەهێلان و قڕكرنا گەلێ كوردستانێ بووی، نوكە ژی هەر یا مای و پێدڤییە ئەم هەموو دژی ب راوەستین و نابیت رێك ب هندەك كەسان بهێتە دان كو ئارمانجا ئەوان یاریكرنە ب قوربانیێن خەلكێ كوردستانێ و رێكێ خوەش دكەن بۆ خوە ب دەستڤەدانێ و لاوازكرنا قەوارەیێ دستووریێ هەرێما كوردستانێ».

جڤاتا وەزیرێن هەرێما كوردستانێ ل دوماهی كۆمبوونا خوە دا راگەهاند، پڕۆژەیێ (هەژمارا من) پڕۆژەیەكێ پێشكەفتیێ بانكی و پەسەندكریێ بانكا ناڤەندییا ئیراقێیە و پێدڤییە مووچەخۆرێن هەرێما كوردستانێ ب رێكا وەزارەتا دارایی و ئابۆری هەژمارێن بانكی ژ (هەژمارا من) مووچەی وەربگرن.
جڤاتا وەزیرێن هەرێما كوردستانێ ب سەرۆكایەتییا مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كۆمبوونا خوە یا ئاسایی یا حەفتییانە ل دۆر چەند تەوەرەكا كر كو ئێك ژ وان بابەتێ مووچەیێن مووچەخۆران بوو.
ئاوات شێخ جەناب، وەزیرێ دارایی و ئابۆری د كۆمبوونێدا پێنگاڤ و پێرابوونێن ئەڤێ دوماهیێ یێن وەزارەتا دارایی و ئابۆری و وەزارەت و ئالیێن پەیوەندیدارێن حوكمەتا هەرێما كوردستانێ سەبارەت مووچەیێ مووچەخۆران ل بەر رۆناهیێ دوماهی پێشهات و گوهۆڕینان بەرچاڤكر.
حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د بەیاننامەیەكێدا ناڤەرۆكا كۆمبوونێ بەرچاڤكر و راگەهاند» وەزیرێ دارایی و ئابۆری د كۆمبوونێدا ئاماژە ب ئەوێ چەندێ كر كو وەزارەتا وی داخواز پارەداركرنا هەموو مووچەیێ مووچەخۆرێن هەرێما كوردستانێ ژ ئالیێ وەزارەتا داراییا فیدرال كربوو بێی جوداهی بۆ مەها شوباتا 2024 ب گۆژمێ 949 ملیار و 813 ملیۆن و 146 هزار دیناران.
بەلێ وەزارەتا داراییا حوكمەتا فیدرال ل دووڤ وەزیرێ دارایی و ئابۆری ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ» تنێ گۆژمێ 569 ملیار و 219 ملیۆن دینار تەمویلكربوو، كو دبیتە رێژەیا تنێ 59% ژ سەرجەمێ گشتیێ مووچەیێن هەرێمێ، ئەڤە ژی وەدكەت، كورتئینان ل پێدانا مووچەیێن هەرێمێ بۆ مەها شوباتێ دروست ببیت».
وەزیرێ دارایی و ئابۆری د كۆمبوونێدا هەروەسا رۆهنكر» هەرێما كوردستانێ د چارچۆڤەیێ پڕۆژەیێ (هەژمارا من) ژمێژە دەست ب پڕۆسەیا (توتین) ێ ل بن سەرپەرشتییا بانكا ناڤەندییا ئیراقێ كریە».
جڤاتا وەزیرێن هەرێمێ دوپاتكر» نابیت هیچ ئەڤ پێرابوونێن وەزارەتا داراییا حوكمەتا فیدرال، ببنە ئەگەرێ بێ بەهركرنا مووچەخۆرێن هەرێمێ ژ مووچەیێن وان كو شایستەیێن دارایی یێن ئوانن و دڤێت هەڤشێوەیێ موچەخۆرێن دەڤەرێن دی یێن ئیراقێ رەفتار دگەلدا بهێتە كرن، لەوما دوپات دكەین كو پێدڤییە مووچەیێن هەموو مووچەخۆرێن هەرێمێ بهێنە مەزاختن و نابیت مووچەخۆرێن هەرێما كوردستانێ بهێنە بێ بەهركرن ژ ماف و شایستەیێن خوە یێن دارایی، چونكە ئەڤە مافێ دستووری و قانوونیێ مووچەخۆرێن هەرێمێیە و نابیت تێكهەلی ناكۆكیێن د ناڤبەرا هەردو حوكمەتان دا بهێتە كرن و ئاستەنگ ل پێشبەرییا مەزاختنا مەزاختنێ بهێنە دروستكرن».
جڤاتا وەزیرێن هەرێمێ دوپاتی ل ئەوێ چەندێ كر كو هیچ رێگرییەك نینە بۆ پشتبەستنێ ب پڕۆژەیێ (هەژمارا من) كو وەكو باس دكەت» پڕۆژەیەكێ گرنگ و پێشكەفتیێ بانكییە و هەڤشێوەیێ پڕۆسەیا (تەوتین) یە و تێچوویێ وی ژی كێمترە، خزمەتگوزاریێن وی ژی زێدەتر و باشترن، دبن سەرپەرشتی و رێپێدانا بانكا ناڤەندییا ئیراقێ هاتییە كرن و دڤێت مووچەخۆرێن هەرێمێ ب رێكا وەزارەتا دارایی و ئابۆرییا هەرێما كوردستانێ و (هەژمارا من) مووچەیێن خوە وەرگرن و مفادار بن ژ گەلەك خزمەتگوزاریێن بانكی و پێدانا پارەی و هەتاكو وەرگرتنا ئاسانكاریێن قەرزان، پڕۆسە ژی یا بەردەوامە و بڕیارە هەتا دوماهییا ئەڤسالە، هەموو مووچەخۆرێن هەرێما كوردستانێ، هەژمارا بانكی بۆ بهێتە ڤەكرن، ئەو بانكێن ل (هەژمارا من) ژی د پشكدارن، د مۆلەتداینە ژ ئالیێ بانكا ناڤەندییا ئیراقێ ڤە و پشكەكن ژ پڕۆسەیا (تەوتین) كو ل دەڤەرێن دی یێن ئیراقێ بۆ هاتییە كرن».
جڤاتا وەزیرێن هەرێمێ دوپاتكر كا چاوان مووچەخۆرێن ئیراقێ د ئازادن ل هەلبژارتن و دەستنیشانكرنا بانكێن هەژمارێن خوە لێ ڤەدكەن، ب هەمان شێوە، پێدڤییە مووچەخۆرێن هەرێما كوردستانێ ژی د ئازاد بن كو د چارچۆڤەیێ (هەژمارا من) دا ل چ بانكەكێ هەژمارێن خوە ڤەكەن، كو نوكە پێنج بانك د پشكدارن د پڕۆژەیدا و د دەمەكێ نێزیكدا ژی، چەندین بانكێن دی ژی دێ بنە پشكەك ژ پرۆژەی.

سەرۆكایەتییا جڤاتا وەزیرێن هەرێما كوردستانێ هووردەكاریێن پارەیێ فیعلی ئەوێ بۆ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ژ ئالیێ حوكمەتا فیدرالی ڤە بۆ سالا 2023 هاتییە هنارتن بەلاڤ دكەت، كو سەرجەمێ گشتیێ بەهرا هەرێما كوردستانێ زێدەتر ژ 16 ترلیۆن و 497 ملیار دینارن بەلێ بەغدا 998 ملیار دینار وەكو پشك و سێ ترلیۆن و 700 ملیار دینار ژی وەكو قەر هنارتینە.
سەرۆكایەتییا جڤاتا وەزیرێن هەرێمێ هووردەكاریێن پارەیێ فیعلی ئەوا بۆ حوكمەتا هەرێمێ ژ ئالیێ حوكمەتا فیدرالی ڤە بۆ سالا 2023 بەلاڤكر كو ب ئەڤی شێوەیێ ل خواری هاتییە رۆهنكرن:
پارەداركرنا هەرێمێ وەكو شایستەیێ خوە ژ بودجەی و ئەو قەرێن ل 2023 ب هەرێما كوردستانێ هاتییە دان ژ ئالیێ حوكمەتا فیدرالی ڤە .
سەرۆجەمێ گشتیێ بەهرا هەرێما كوردستانێ ژ بودجەیا فیدرالییا ئیراقی بۆ سالا 2023 كو پێشبینی داهتە كرن وەكو پارەیێ مەهانە د دەمێ ئەوێ سالێ ب حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بهێتە دان پێكدهێن ژ 16 ترلیۆن و 497 ملیار دینار ( 12 ملیار و 500 ملیۆن دۆلار).
ئەو گۆژمەیێن پارەی كو حوكمەتا فیدرالی ب گۆڕەی بەهرا خوە ژ بودجەیا گشتییا فیدرالی دایە حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، ل مەها ئێك یا سالا 2023 گۆژمەیێ 400 ملیار دیناران و ل مەها تیرمەها 2023 گۆژمەیێ 598 ملیار دینار بوو، كو سەرجەمێ گشتی دبیتە 998 ملیار دینار (756 ملیۆن دۆلار).
ئەو گۆژمەیێن پارەی یێن وەكو قەر ژ ئالیێ حوكمەتا فیدرالی ڤە ب حوكمەتا هەرێما كوردستانێ هاتینە دان، د دەمێ سالا 2023 دا كو ب پێنج بەهران هاتییە هنارن پێكدهات ژ سێ ترلیۆن و 700 ملیار دینار (دو ملیار و 800 ملیۆن دۆلار).
داهاتێن فیدرالی ل هەرێما كوردستانێ ل 2023
داهاتێن پەترۆلی یێن حوكمەتا هەرێما كوردستانێ كو دڤێت بهێنە ڤەگوهاستن بۆ گەنجینەیا وەزارەتا داراییا فیدرالی ل ئیراقێ، داهاتێ سافی بدەستهاتن هەتا ئەوی دەمێ هنارتن هاتییە راوەستییان ل 25 ئادارا 2023، ئانكو پشتی پێدانا تێچوویێ بەرهەمئینان و ڤەگوهاستن و شایستەیێن كۆمپانیێن پەترۆلی، كو ئەڤ هەژمار و داتا ژ ئالیێ كۆمپانییا نێڤدەولەتییا هووربینیی (دیلۆت) هووربینی ل سەر هاتییە كرن، ب گۆڕەی راپۆرتا پەسەندكری یا دیلۆت: پێكدهێت ژ ئێك ترلیۆن و 693 ملیار دینار (ئێك ملیار و 282 ملیۆن دۆلار).
داهاتێ دەرگەهێن سنۆری
رێژەیا 50% ژ داهاتێن هەرێما كوردستانێ، دڤێت بۆ گەنجینەیا فیدرالی بهێنە ڤەگوهاستن، ب پشتبەستن ب بڕگەیێن مادەیێ 21 (دو) ژ قانوونا بودجەیا گشتییا فیدرالی هەژمار 13 بۆ سالا 2023 هەروەسا مادەیێ 29 ژ قانوونا بڕێڤەبرنا داراییا فیدرالی هەژمار 6 بۆ سالا 2019، كو پێكدهێت ژ 728 ملیار دیناران (551 ملیۆن و 515 هزار و 151 دۆلار).
سەرجەمێ گشتی
سەرجەمێ ئەوان گۆژمەیێن پارەیان كو د دەمێ سالا 2023 دا بۆ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ب رێكا مەزاختنا پشكەك ژ شایستەیێن حوكمەتا هەرێمێ ب گۆڕەی قانوونا بودجەیا فیدرالی، قەر، بەهرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ژ داهاتێن فیدرالی یێن نە پەترۆلی و داهاتێ پەترۆلا حوكمەتا هەرێمێ تاكو ژڤانێ راگرتنا هنارتنا پەترۆلا هەرێمێ ل 25 ئادارا 2023 پشتی دانا تێچوویێ بەرهەمئینانێ و ڤەگوهاستنێ، پێكدهات ژ حەفت ترلیۆن و 119 ملیار دینار (پێنج ملیار و 393 ملیۆن و 181 هزار و 818 دۆلار).
تێكرایێ گۆژمەیێ مای ژ بەهرا هەرێما كوردستانیچ بۆ سالا 2023 كو ل ستوویێ حوكمەتا فیدرالییە و هەتا نوكە بۆ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ نەهاتییە هنارتن پێكدهێت ژ 9 ترلیۆن و 378 ملیار دینار (حەفت ملیار و 104 ملیۆن و 545 هزار و 454 دۆلار).
تێبین و رۆهنكرن
د بەیاننامەیا سەرۆكایەتییا جڤاتا وەزیرێن دا هاتییە كو بهایێ هەژماركری بۆ دیناری ل بەرامبەر دۆلاری پێكدهێت ژ 1،320 .
سەرۆكایەتییا جڤاتا وەزیران رۆهنكرییە، سەبارەت شایستەیان ل بەهرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل تەرخانكرنا مەزاختیێن حاكیمە، ئەو مەزاختی ب پارەیێ نەختینە بۆ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ناهێتە دابینكرن، بەلكو ب شێوەیێ كەلوپەل دهێنە هەژمارتن، هەرچەندە حوكمەتا هەرێما كوردستانێ هەموو شایست وەرنەگرتینە ژ بەهرا ئاهێن خوارنێ و بابەتێ دەرمانان كو داتا و پێزانین ل وەزارەتێن بازرگانی و پیشەسازی و ساخلەمیێ ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ د بەردەستن.
هەروەسا دوپاتی ل سەر ئەوێ چەندێ ژی هاتە كرن، هەتاكو نوكە هیچ گۆژمەیەكێ پارەی یێ شایستە ژ مەزاختیێن حاكیمە ب تەرخانكرنا مووچەیێن پێشمەرگەی ژی ب حوكمەتا هەرێما كوردستانێ نەهاتییە دان.
د خالەكا دی یا رۆهنكرنێدا، سەرۆكایەتییا جڤاتا وەزیران سەرنج بۆ ئەوێ چەندێ راكێشایە: وەزارەتا سامانێن سروشتی ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل 25 خزیرانا 2023 هەتاكو 30 چریا دویێ 2023 رێژەیا 12 ملیۆن بەرمیلێن پەترۆلێ رادەستی وەزارەتا پەترۆلێ ل حوكمەتا فیدرالی كرییە بێی ئەوێ چەندێ هیچ پارەیەك ژ ئالیێ وەزارەتا فیدرالی ڤە بۆ تێچوویێ بەرهەمئینان و ڤەگوهاستنا ئەوێ رێژەیێن رادەستكری بهێتە دان و نەدانا شایستەیێن كۆمپانیێن پەترۆلی یێن بەرهەمهێنەر كو ل هەرێما كوردستانێ كاردكەن.
سەرۆكایەتییا جڤاتا وەزیران باس ل ئەوێ چەندێ ژی كر: داهات و مەزاختیێن پەترۆلی و نە پەترۆلی بۆ شەش مەهێن ئێكێ یێن سالا 2023 ژ ئالیێ دیوانا چاڤدێرییا فیدرالی ب هەماهەنگی ل گەل دیوانا چاڤدێرییا دارایی ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ هووربینی بۆ هاتە كرن، و هەماهەنگی د نوكە دا یا بەردەوامە ژ ئالیێ تیما هەڤپشك یا دیوانا چاڤدێرییا دارایی و حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بۆ تمامكرنا هووربینییا شەش مەهێن دویێ ژ سالا 2023 و راپۆرتەك هاتە پێشكێشكرن. ئەنجامێ دوماهیێ یێ هووربینیێ بۆ هەموو سالا 2023 بۆ حوكمەتا فیدرالی دێ هێتە راپۆرتكرن.
هەموو تەرازییا پێداچوونا مەها نەه یا سالا 2023 بۆ هەموو یەكەیێن دناڤ وەزارەت و فەرمانگەهێن نە گرێدای ب وەزارەتان ڤە ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ئاراستەی فەرمانگەها ژمێریاری ل وەزارەتا داراییا فیدرالی هاتییە كرن.
راوەستاندنا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ل 25 ئادارا 2023 زیانەكا مەزن ب گەنجینەیا فیدرالی گەهاندییە و هەروەسا زیانێن مەزن ب كۆمپانیێن پەترۆلی ژی ئەوێن ل هەرێما كوردستانێ كاردكەن گەهاندینە. زیانێن راوەستاندنا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ب زێدەتر ژ 10 ملیار دۆلاران دهێنە خەملاندن.

ئەندامەکێ بەرێ یێ پەرلەمانێ تورکیا دیار دکەت، تورکیا بەر ب گوهۆڕینێن بنگەهین ڤە دچیت، تورکیا خوە بۆ ئۆپەراسیۆنێن نوو ل رۆژئاڤا و هەرێما کوردستانێ بەرهەڤ دکەت، دڤێت کورد ژی خوە بۆ قۆناغەکا نوو یا سیاسی و هەر گوهۆڕینەکێ ل تورکیا بەرهەڤ بکەن.

ئالتان تان ئەندامێ بەرێ یێ پەرلەمانێ تورکیا و سیاسەتمەدارێ کورد دیار کر، ل تورکیا رەوش وەکو هەی بەردەوام نابیت، دەستهەلاتا نها ژی دزانیت تورکیا د رەوشەکا گەلەک خراب دایە، رۆژ ب رۆژێ پتر رەوشا ئابووری خراب دبیت، خەلک ژ رەوشا نها رازی نینن، ل ئالیێ دی تورکیا خوە بۆ دو ئۆپەراسیۆنێن مەزن ل دژی کوردان ل هەرێما کوردستانێ و رۆژئاڤایێ کوردستانێ بەرهەڤ دکەت، دیارە ئاکپارتیێ دڤێت دیسان وەکو سالێن بۆری ب رێیا دەستپێکرنا ئۆپەراسیۆنێن نوو گەلەک ئاریشێن دی ڤەشێریت و گۆت: (لێ نها رەوش گەلەک جودایە، گەلەک پرسێن گرنگ ل تورکیا هەنە ئێدی ب شەری ناهێنە چارەسەرکرن، چارەسەریا وان پرسان ژی گەلەک یا گرنگە، بەری هەر تشتەکێ پرسا کوردی ب شەری ناهێتە چارەسەرکرن، بەری نها بەرپرسێن تورکیا بخوە ژی گەلەک جاران دیار کرینە دڤێت پرسا کوردی دوور ژ شەڕی و ب رێیێن سیاسی بهێتە چارەسەرکرن، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی ب ئۆپەراسیۆنێن نوو وان دڤێت جارەکا دی خەلکی بخاپینن).
ناڤهاتی ئەو یەک ژی دیار کر، بەری نها ئەردۆغانی بخوە گۆتبوو دێ پرسا کوردی چارەسەر کەت، پاشی گۆت ل تورکیا چو پرسەک ب ناڤێ پرسا کوردی نینە، لێ نها رەوشەکا نوو هاتیە پێش، هەر کەس باش دزانیت هەتا پرسا کوردی ل تورکیا نەهێتە چارەسەرکرن قەیرانا ئابووری ژی چارەسەر نابیت و دێ رەوش خرابتر لێ هێت، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی دڤێت ئێدی ب جدی کار بۆ چارەسەرکرنا پرسا کوردی بهێتە کرن و گۆت: (بەرپرسێن پارتا کۆماری و هندەک ژ بەرپرسێن ئاکپارتیێ ژی دبێژن پشتی هەلبژارتنان دێ دەست ب قۆناغەکا نوو یا چارەسەرکرنا پرسا کوردی ل تورکیا هێتە کرن، جڤاکێ تورکیا ب گشتی دخوازن ئێدی پرسا کوردی بهێتە چارەسەرکرن، چونکی ب شەڕی و توندوتیژیێ نە پرسا کوردی دهێتە چارەسەرکرن و نە ژی تورکیا دشێت خوە ژ قەیرانا ئابووری قورتال بکەت).
ئالتان تان د دووماهیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر، سیاسەتا نها یا کوردی ل تورکیا بخوە ژی د قەیرانەکا مەزن دایە، پێدڤیا کوردان ب هێزەکا نوو یا سیاسی هەیە، هێزەک کو بشێت ببیتە ژێدەریێ چارەسەریێ، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی ئەز دبێژم دڤێت کورد ژی خوە بۆ قۆناغەکا نوو یا سیاسی ل تورکیا بەرهەڤ بکەن، چونکی هەر گوهۆڕینەک روو بدەت دێ کاریگەریا خوە ل کوردان کەت و دڤێت کورد ژی بەرهەڤ بن.

دوهی دوشەمبی 11/3/2024، سەرۆك مەسعود بارزانی ل سالڤەگەڕا رێككەفتنا 11 ئادارێ پەیامەك بەلاڤكر و تێدا دوپاتكر: گەلێ كوردستانێ ب رێكا چەسپاندنا دۆزا خوە یا رەوا دێ د خەباتا خوە دا بەردەوام بیت.
دەقێ پەیاما سەرۆك بارزانی:
رێككەفتنا 11 ئادارێ بەرهەمێ شۆڕەشا ئەیلوولێ ب رێبەرایەتییا بارزانیێ نەمر و خەبات و قوربانیدانا پێشمەرگەی و هەموو تەخ و چینێن كوردستانێ بوو ل بەرانبەر ستەم و زۆردراییا دەستهەلاتدارێن ئیراقێ. بەرهەمێ ئەوێ خەباتێ بوو كو ژ پێخەمەت زڤراندنا ماف و مسۆگەركرنا دیموكراسیێ و هەڤپشكیێ و پێكڤەژیانێ دەستپێكر و حوكمەتا ئەوی دەمی یا ئیراقێ نەچاركر دانپێدانێ ب پشكەك ژ مافێن گەلێ مە بكەت.
د سالڤەگەڕا 54 یا رێككەفتنا 11 ئادارێ دوپاتیێ ل پەیاما ئاشتیخوازانە و پێكڤەژیانا گەلێ كوردستانێ دكەین و ئەوێ چەندێ ژی دوپات دكەین كو گەلێ كوردستانێ بۆ گەهشتن ب مافێن خوە قوربانیێن بێ هەژمار داینە و د رێكا چەسپاندنا دۆزا خوە یا رەوا دێ بەردەوام بیت ل سەر خەباتا خوە.

ب هەلكەفتا سالڤەگەڕا 54 یا رێككەفتنا 11 ئادارێ 1970، دوهی 11/3/2024، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ پەیامەك بەلاڤكر ئەڤە دەقێ وێ یە:
ئەڤرۆ بیرهاتنا سالڤەگەڕا 54 یا رێككەفتنا (11) ئادارا 1970 دكەین كو د ناڤبەرا دەستهەلاتا ئیراقێ یا ئەوی سەردەمی و شۆرەشا مەزن یا ئەیلوولێ ب رێبەرایەتییا بارزانیێ نەمر هاتییە ئیمزاكرن.
ئەو رێككەفتن وەرچەرخانەكا چارەنڤیسساز و ئێكەم بەلگەنامەیا فەرمی بوو د دیرۆكا هەڤچەرخ دا. بەرهەمێ خەبات و قوربانیدانا گەلێ كوردستانێ بوو كو حوكمەتا ئیراقێ نەچاركر دانپێدانێ ب پشكەك ژ مافێن وی یێن رەوا بكەت، هەروەسا بوویە بناغەیا هەموو دەستكەفتێن پاشتر یێن گەلێ كوردستانێ.
د ئەڤێ هەلكەفتێ دا دیرۆكا پڕی نەهامەتییا دەولەتا ئیراقێ دئینینە بیرا هەموویان كو لۆژیكا هێز و هزر و سیاسەتا ماندەلكرنێ ل مافێن گەلێ كوردستانێ و پێكهاتەیێن ئیراقێ ب گشتی، چ زیانەك ل وەلاتێ دایە؟ پاشڤەزڤرینا دەستهەلاتا ئیراقی یا ئەوی سەردەمی ژ رێككەفتنێ، شەڕ و مالوێرانی و كارەسات و نەسەقامگیرییا بەردەوام بۆ ئیراقێ و گەلێن وێ ددووڤ خوە دا ئینا كو ئەنجامێن وێ هەتا ئەڤرۆ د بەردەوامن.
بلا ئەڤێ هەلكەفتێ ل هەرێما كوردستانێ بكەینە دەلیڤەیا تێكگەهشتنا هەڤپشك یا ئالیێن سیاسی بۆ دەربازكرنا كێشە و ناكۆكییان تاكو پێكڤە بەرهنگاری ئاستەنگان ببین و دەستكەفت و مافێن دستووری و قەوارەیێ فیدرالیێ هەرێما كوردستانێ بپارێزین. ل ئیراقێ ژی پەند و وانەیان ژ ئەوا بۆری و دیرۆكا پر ژ ئازارا وەلاتی وەربگرین، دستووری بجهبینین و سیستەمێ فیدرالیێ و مافێن هەموو گەل و پێكهاتەیێن ئیراقێ بپارێزین.