ئەڤرۆ نیوز ، زنار تۆڤی:
رێڤەبەریا راگەهاندن و پەیوەندیان ل وەزارەتا دارایی و ئابووری یا حوکمەتا هەرێمێ راگەهاندیه:کو سوبەهی ئێکشەمبی 4/3/2018 دێ مووچێ هەر ئێک ژ هێزێن زێرەڤانیێ و ل گەل بەرگریێ و هەوارهاتنێ دێ هێنە دابەشکرن.
ئهڤرۆ نيوز:
بهرى دهمهكێ كێم كۆمبوونا جڤاتا نوونهرێن عيراقێ بۆ پهسهندكرنا بودجێ عيراقێ دهسپێكر و پهرلهمانتارێن كوردستانى بايكوتا كۆمبوونا جڤاتا نوونهران كر.
د كۆنفرانسهكێ رۆژنامهڤانى دا، نهجيبا نهجيب، ئهنداما فراكسيۆنا پارتى ديموكراتى كوردستان ل جڤاتا نوونهرێن عيراقێ راگههاند كو ئهڤرۆ پهرلهمانتارێن كورد ل جڤاتا نوونهرێن عيراقێ بايكوتا كۆمبوونا جڤاتا نوونهرێن عيراقێ كر.
ئاشكهرا ژى كر كو ژ بهر نهبوونا مافێن كوردان و بنپێكرنا مافێن كوردان، كوردان پشكدارى د ڤێ روونشتنێ دا نهكريه.
دا زانين ژى كو حوكمهتا فيدرال دخوازيت ههڤركيان دروست بكهت ب رهنگهكى هێشتا هاتنوچوون د ناڤبهرا پارێزگههێن عيراقێ دا ناهێته كرن.
د ڤێ كۆمبوونێ دا، رێژا قانوونى يا نوونهران د روونشتنا جڤاتا نوونهرێن عيراقێ دا ئاماده بوويه و دهنگدان ل سهر پهسهندكرنا بودجهى دهسپێكر.
نهجبيا خۆيا ژى دكهت كو پهسهندكرنا بودجهى ب ڤى رهنگێ ههيى، سزادانا خهلكێ ههرێما كوردستانێ يه ژ لايێ حوكمهتا عيراقێ ڤه.
ئهڤرۆ نیوز ، نهوزاد هلۆرى:
رۆژنامهیا (وول ستریت جورنال ) یا ئهمریكى د راپۆرتهكێ دا كو ل سهر ههلبژاردنێن عیراقێ هاتیه بهلاڤكریه ، ئاماژه ب وێ یهكێ كر كو خهونێن دهنگدهرێن عیراقى د ههلبژاردنێن داهاتى دا ناهێته بجهئینان و گورانكاریێن ریشهیى ژى ناهێنه كرن.
د راپۆرتێ دا هاتیه : (ههیڤا ئایارا بهێت ، دهنگهدهرێن عیراقى دێ چنه بنگههێن دهنگدانێ ، و ئهڤ یهك ژى دێ دبیته ئێكهم ههلبژاردن پشتى شكهستنا داعشێ ب رێڤهچیت و د ههیاما نێزیكێ چوار سالێن بورى دا عیراق توشى شێواند و سهر و بنیێ كریه).
رۆژنامهیا ئهمریكى زێدهتر گۆتیه: (میلشیاتێن چهكدارێن سهر ب ئیرانێ وهكو پارتهكا سیاسى دێ پشكداریێ د ههلبژاردنان دكهن ، حزبولا ژى ب ههمان شێوه پشكداره و دخوازیت شیانێن خوه بكهت فشار ب رێیا ئهزموونا سیاسیى یا نافخوه و دهرڤهیا حوكمهتا حهیدهر عهبادى ، داكو چهك د دهستێن وان دا بمینیت ، ئهڤ یهك ژى تنێ یا گرێداى هژمارا ئهوان دهنگایه ئهوێن كو ئهو دێ د ههلبژاردنێن 12-5-2018 ب دهستڤه ئینن).
رۆژنامهیێ رونكریه ژى كو فره هێزێن سیاسى و ئهزموونا ئیرانێ و ههلوهشاندنا سیستهمێ پهرلهمانى ب رامانا سازشكرنا پشتى ههلبژاردان دهێت ، و دێ ئاراستهیێ عیراقێ دیار كهت نهك ههلبژاردن بخوه.
فهنهر حهداد ، تایبهتمهند ب سیاسهتا عیراقێ ل زانكویا نیشتمان یا سهنگافوورى دبێژیت: (چوو تشتهكێ رێشهیى ب رێیا حوكمرانیا عیراقێ ناهێته گوهرین، دێ حوكمهتهكا دن یا فره پێكهاته ب سهروكاتیا حهیدهر عهبادى دووباره هێته پێكئینان ڤه و چوو ئوپوزسیون ژى نكارن ب سهردا سهركهڤن).
رۆژا 12/5/2018 دێ ههلبژاردنێن عیراقێ هێنه ئهنجامدان و بریاره كو لرۆژا 0/4/2018 دهست ب ههویێن پروپاكندهیان بهێنهكرن.
ئهڤرۆ نيوز:
حهنان فهتلاوى سهرۆك حزبا ئيراده و پهرلهمانتارا دهولهتا قانوونێ، د بهرنامهكێ كهنالهكێ وهلاتێ خوه دا راگههاند، حهيدهر عهبادى، سهرۆك وهزيرێن عيراقێ پترترين پشتهڤانيا ناڤخۆ و نێڤدهولهتى لێ دهێته كرن و سهركهفتنێن وى ژى د كێمن.
د بهرسڤا پرسيارهكێ دا ل دۆر وێ چهندێ كو عهبادى وهكو قارهمانێن سهركهفتن ل سهر تيرۆرستێن داعش دا دهێته زانين حهنان فهتلاوى راگههاند كو عهبادى رهنگه 10% پشكا سهركهفتنێ ب بهر بكهڤيت، ئهو قارهمانێ “ژوورێن گرتى بوو” نهك قارهمانێ سهركهفتن ب سهر داعش دا.
فهلاوى ئاماژه ب وێ چهندێ ژى كر كو ههكه سهرۆك وهزيرێن عيراقێ قارهمانێ سهركهفتنێ يه، بلا تولێن 27 چهكدارێن كوشتى يێن حهشدا شهعبى ڤهكهت.
شهڤا 18ى شوباتا 2018ێ 27 چهكدارێن داعش 27 چهكدارێن حهشدا شهعبى ل گوندێ سهعدونيه ل باژێركێ رياز يێ باژێرێ حهوێجه رهڤاندن و پاشان ژى تهرمێن وان ل ههمان گۆند هاتنه ديتن.
ئهڤرۆ نيوز:
ب گۆرهى ئاژانسێن فهرمى يێن وهلاتێ توركيا، ئهڤرۆ رۆژا شهمبى سوپايێ توركيا ئۆپهراسيۆنهكا بهرفرههـ بۆ سهر باژێركێ راجۆ ل عهفرينێ دهسپێكر ئهوا پشكهك ژ چهكدارێن ئۆپۆسيۆزنا سوريا تێدا د پشكدارن، ناڤهندا باژێركێ راجۆ يێ عهفرينى كونترۆلكريه و ل چهند جهێن وى جهى شهر و پێكدادان د بهردهوامن.
د بهرامبهر دا ژێدهرێن يهكنێن پاراستنا گهل – يهپهگه رهتدكهت كو باژێركێ راجۆ ژ لايێ سۆپايێ توركيا و چهكدارێن ئۆپۆزسيۆنا سوريا كونترۆل كربيت.
ئهڤرۆ نيوز:
جڤاتا نوونهرێن عيراقێ بۆ كۆمبوون ل سهر بۆدجا گشتى يا عيراقێ بۆ سالا 2018ێ دهسپێكر و كوردان ژى هێشتا چو ههلويستێن روون نينن.
رێناس جانۆ ئاخفتنكهرێ ب ناڤێ فراكسيۆنا پارتى ديموكراتى كوردستان ل جڤاتا نوونهرێن عيراقێ راگههاند كو ئهندامێن كورد يێن لژنا دارايى ل گهل سهرۆك كۆمارى كۆمبووينه، بهلێ هێشتا چو تشتێ پشت راست نينه و گۆت: “هێشتا كوردان چو رێكهفتن ل گهل چو لايهنان نهكرينه”.
زێدهتر گۆت: “بهحس يا ل رێژا % دهێته كرن، بهلێ چو سوز ل سهر نههاتينه دان و چو پهيمان ژى نينن، مافێن پێشمهرگهى ژى هێشتا ب دروستاهى د ڤى بودجهى دا نههاتينه بهحسكرن، ب تنێ بهحسێ پشكهكا مووچهى هاتيه كرن ئهو ژى ب تنێ بۆ مووچهى نه بۆ راهێنان و كرينا چهكى و پێدڤيان”.
كۆمبوون يا بهردهوامه و فراكسيۆنێن كوردستانى ژى پشكدارى كۆمبوونێ نهبووينه ب بههانهيا وێ چهندێ كو چو ژ مافێن ههرێما كوردستانێ نههاتينه دابينكرن و تهنانهت هێشتا دهستهواژهيێ حوكمهتا پارێزگههان ل جهێ ههرێما كوردستانێ هاتيه بكارئينان.
ئهڤرۆ نيوز، عهزيز ههورامى:
ب فيشهكهكێ قوتابيهكا خهلكێ پارێزگهها سلێمانيێ دووماهى ب ژيانا خوه ئينا، پوليس ژى دووڤچوونا ئهگهرێن ڤێ روودانێ دكهن.
سهركهفت محهمهد، ئاخفتنكهرێ ب ناڤێ پۆليسێن پارێزگهها سلێمانيێ بۆ ئهڤرۆ نيوز راگههاند كو كچهكا 17 سالى ل باژێرێ سلێمانيێ ب فيشهكهكێ خوه بريندار كر و پشتى هێزێن پۆليسان هاتينه ئاگههداركرن، كچ ب بريندارى گههانده نهخۆشخانا ههوارهاتنا سلێمانيێ و پاشان ژى ژ ئهگهرێ دژواريا برينێ گيانێ خوه ژ دهست دا.
ناڤبرى گۆتژى: “ل گهل گههشتنا پۆليسان بۆ جهێ روودانێ پهرێن ڤهكۆلينێ بۆ زانينا ئهگهرێن روودانێ هاتينه ڤهكرن”.
ئهڤرۆ نیوز، نهوزاد هلۆری:
قوتابخانا گومانا یا سهر ب ناحیا دینارته ئێكه ژ وان قوتابخانێن سهر ئاخ ل كوردستانێ كو د وهرزێ زستانێ داد لوپێن زور دكهت و ئاڤ ژی دچیته د ژورڤه و مهترسیا ههرفینا قوتابخانێ لسهر قوتابی و ماموستایان ههیه ، رێڤهبهرێ ناحیا دینارته ددهتن دیاركرن كو قوتابخانا گوندێ ناڤبری ب چوو شێوهیان ب كێر خواندنێ ناهێت.
عهكان عهبدولسهلام ئێكه ژ ماموستا و قوتابیێن گوندێ گومانا بو ئهڤرۆ نیوز گۆت: (قوتابخانا گوندێ گومانا ئێكه ژ قوتابخانێن سهر ئاخ و ب چوو شێوهیان ب كێر خواندن و نڤیسانێ ناهێت و مهترسیێن زور لسهر قوتابی و ماموستایان درۆستكریه ژ بهركو ژ بهر گهڤێن ههرفینێ نه و ههردهما ب ههرفیت ههما درۆسته و دێ بیته سهدهما كوشتنا قوتابیان و راوستانا پرۆسهیا خواندنێ).
زێدهتر گۆت: (چهندین جاران مه داخوازی ل جهێن شولهژێ كریه بو چێكرنا قوتابخانهكا نوو بهلێ ههتا نها چوو بهرسڤ نینه ، و چهند روژێن بوری ژی دهما كو باران باری ئاڤ هاته د ژورڤه و ئهڤه سهرهرای كو قوتابخانه دلوپان دكهت و قوتابی نكارن دهفتهرێن خوه بینن دهر).
ژلایێ خوڤه شهعبان خهلیل بهرواری رێڤهبهرێ ناحیا دینارته بو ئهڤرۆ نیوز گۆت: (ب هیچ شێوهیهكێ قوتابخانا گوندێ گومانا ب كێر خواندن و نڤیسانێ ناهێت و پێدڤی یه سهر ژ نوو بهێته خراپكرن و ئێكا دن ل شوونا وێ بهێته درۆستكرن و مهترسی بو سهر ژیانا قوتابیان و راگرتنا پروسهیا خواندنێ ل گوندی َناڤبری ههیه).
زێدهتر گۆت: ( ل چهند رۆژێن بوری ژ نێزیك مه سهرهدانا قوتابخانا گوندێ گومانا كریه و ب نڤیسارهكا فهرمی داخواز ل جهێن شولهژێ كریه كو ب زوترین دهم قوتابخانهكا نوو بو گوندی َناڤبری بهێته چێكرن ژ بهركو ئهوی گوندی چوو قوتابخانه نینن و خهلكی َگوندی خانویهكێ سهر ئاخ و كهڤن كریه قوتابخانه).
قوتابخانا گوندێ گومانا ل ساللا 2000 هاتیه درۆستكرن و 56 قوتابی تێدا دخوونن و ئێكه ژ قوتابخانێن سهر ئاخ ژ دهڤهرا ئاكرێ.
ئەڤرۆ نیوز ، زنار تۆڤی :
چەند میدیایێن توركی بەلاڤکرینە،کو هەبوونا ناكۆكیان دناڤبەرا توركیا و ئهمریكا دا ل سهر كۆمهکا كێشهیان، ئەگەرەکا مەزن هەیە، بۆ هندێ کو ئهمریكا هزر ل هندێ بکەت،کو بنگەهێ ئینجهرلیك ل ئەدەنە ڤەگۆهێزیته هەولێرێ.
سایتێ T24 كو ئێکە ژ سایتێن پڕ خوینەر ل توركیا، د راپۆرتەکێدا بەحس ل نیگهرانیێن ئهمریكا هەمبەری تورکیا كرینە، ئاشكرا كریه ،کو ئهمریكا بیر ل ڤەگوهاستنا بنگەهی ئینجهرلیك دکەت، ل ئهدهنا بۆ ههولێرێ،ئەڤ چەندە ب زیانەکا مەزن بۆ توركیا وهسف كریه.
حوکمهتا ئاكپارتی، زۆر جاران هێرشێن داخستنا بنگەهێ ئینجهرلیك ل ئهمریكا كرینه، زۆر جاران وهكو كارتەکا فشارێ ب كار ئینایه، ڤێ چەندێ دهستهەلاتدارێن ئهمریكا نیگهران كرینه.
پشتی کو توركیا بریارا دای ئۆپهراسیۆنێ ل دژی یهپهگێ بۆ سەر عهفرینێ دهست پێ بكەت و ئهمریكا ب ساری بەرسڤا وێ دای، ههروهسا راگرتنا ڤیزا ئهمریكا بۆ وەلاتیێن توركیا، كۆمهکا سهركردێن دیار یێن دناڤا ئاكپارتیێ دا داخوازکریە،کو توركیا ل بهرامبهر وی ههلویستێ ئهمریكا، بنگەهێ ئینجهرلیك بگریت.
ئهڤه جارا ئێکێ نینە کو شرۆڤهكارێن سیاسی یێن توركیا بەحس ل ڤەگوهاستنا بنگەهێ ئینجهرلیك دكهن ل ئهدهنا بۆ ههولێرێ، پێشتر ژی ل سالا 2014، مهته یهرار شارهزایێ وارێ سهربازی ل توركیا و نڤیسهرێ دیاری توركیا، كتێبەکا تایبهت ل سهر ڤی بابهتی ب ناڤێ (ئینجهرلیك) بەلاڤە كریه،هەروەسا یهراری روون كریه،کو ل سالا 2015 بنگەهێ ئینجهلیك دێ هێتە ڤەگوهاستن بۆ ههولێرێ،وی بەحسێ هندێ ژی كربوو،هەکە ل سالا 2015 ژی نهبیت، لێ پشتی وی ماوەی ب چهند سالان دێ ئەو بریار هێته جێبهجێ كرن.
یهراری دهستهەلاتدارێن توركیا ئاگەهدار كرینه،کو ب ههر شێوهیهكێ بیت،دڤێت رێکێ ل وێ بزاڤا ئهمریكا بگرن، چونكی زیانەکا مەزن دێ بهر ب توركیا کەڤیت و دێ ههرێما كوردستانێ ژی ب هەبوونا بنگەهێ ئینجهرلیك بهرهف دهولهتبوونێ ڤەچیت.
هەر چەندە وهزارهتا پێشمهرگهی چو بهیاننامه بەلاڤنەكرینه،دیسا وهزارهتا پێشمهرگهی هیچ ئاگەهداریەک نینه،کو بنگەهێ ئینجهرلیك ژ ئهدهنا بهێتە ڤەگوهاستن بۆ ههولێرێ، بهلێ ئهڤ بابهته د رۆژهڤا توركیا دا یێ گەرمە و وهكو بابهتەکێ گرنگ بەحس دكهن.