ئه‌ڤرۆ نيوز:
پشتى دو ته‌قينێن ئه‌ڤرۆ ل كه‌ركووك رووداى، د راگه‌هاندنه‌كێ دا سه‌عد جبوورى پارێزگارێ كه‌ركووكێ ب وه‌كاله‌ت داخواز ژ حه‌يده‌ر عه‌بادى سه‌رۆك وه‌زيرێن عيراقێ كر هێزا سه‌ربازى يا زێده‌تر بهێنێريته كه‌ركووك.
پەیڤدارێ پۆلیسێن کەرکووکێ دیارکر،کو ئەڤرۆ ئێکشەمبی خۆکوژەکێ ل ناڤا بارەگایەکێ ئێک ژ هێزێن سەر ب میلیشیاتێن حەشدا شەعبیدا خۆ پەقاندیە، هه‌روه‌سا تەقینا دویێ،ل بارەگایێ عەسائیب ئەھلولحەقی ل پشت شارەوانیا كەركووكێ كریە ئارمانج .
ئەڤرۆنیۆز:
ژێدەرەكی ژ ئێكەتیا نیشتمانی یا كوردستانی راگەهاند، بریاربوو جڤاتا سەركردایەتیا ئێكەتیێ سوباهی دوشەمبی كۆمبوونەكا بەرفرەه وگرنگ ئەنجام بدەت، بەلێ ژئەگەرێ ناكۆكیێن ناڤخوەیی كۆمبوون بۆ دەمەكێ نەدیار هاتە پاشخستن.
سایتێ بەغداد پۆست ژ زاردەڤێ وی ژێدەری ڤەگوهاست” جڤاتا سەركردایەتیا ئێكەتیێ دا سوباهی دوشەمبی كۆمبیت ب مەرەما تمامكرنا دانوستاندنێن دكۆمبوونا دوهی دا هاتینە كرن كو مەكتەبا سیاسی تێدا هاتیە هەلوەشاندن ولژنەكا دەمكی ب هژمارا ئەندامێن مەكتەبا سیاسی هاتیە پێكئینان بۆ ب رێڤەبرنا كاروبارێن ئێكەتیێ هەتاكو گرێدانا كۆنگرێ چارێ یێ ئێكەتیێ، بەلێ ژبەر ناكۆكیێن ناڤخوەیی بریار هاتە دان ب پاشخستنا كۆمبوونا سوباهی بۆ دەمەكێ نەدیاركری”.
دیاركر ژی” پشتی رەوشا ناڤخوەیی یا ئێكەتیێ بەر ب ئارامیێ ڤە دچیت، دێ جڤاتا سەركردایەتیێ كۆمبیت ودێ رێككەفتن ل سەر میكانێزمەكێ ل دۆر هەلوەشاندنا مەكتەبا سیاسی، یان ژی لێزڤرین ژ وێ بریارێ هێتە كرن”
ئه‌ڤرۆ نيوز:
سامى ئه‌ترووشى ئه‌ندامێ به‌رێ يێ په‌رله‌مانێ عيراقێ دياركريه كو رەشنڤیسا بودجا ٢٠١٨ یا عیراقێ جورەکێ سزا گشتی یە بو کومەلگەها کوردستانێ كو ئه‌ڤرۆ ژ ئاليێ حوكمه‌تا عيراقێ ڤه هاتيه په‌سه‌ندكرن و ل شوونا 17 ژ سه‌دێ كرينه 12 ژ سه‌دێ.
سامى ئه‌ترووشى ئه‌ندامێ به‌رێ يێ په‌رله‌مانێ عيراقێ پێشبينيا وێ چه‌ندێ ژى كريه كو ل ره‌نگه ب تنێ ٦-٧% ژ رێژا بودجێ بو کوردستانێ رەوانەکەن ژ یا دهێتە مەزاختن نەک یا پەسەند کری.
سه‌باره‌ت لايه‌نێن خه‌مسار د ڤێ پرسێ دا، سامى ئه‌ترووشى ئه‌ندامێ به‌رێ يێ په‌رله‌مانێ عيراقێ دبێژيت: پشت دانا بەغدا و بێ خەمی بو پر کرنا جهێن ڤالا ل ناڤ حکومەتا بەغدا ب تایبەت وەزیرێ دارای كو به‌هرا كوردان بوو، هه‌روه‌سا بێ خەمی بو زڤراندنا جێگرێ سەروک وەزیران.. پشتی هەلوەشاندنا وی ژ ئاليێ عبادی ڤە.. د دەمەکیدا جێگرێن سەروک کوماری زڤرینەڤە ب بریارا دادگەها ئيتحادی، هه‌روه‌سا بایکوتکرنا روینشتنێن پەرلەمانێ عیراقێ ونەبونا نوێنەرێن مە ل بەغدا.
ئه‌ڤرۆ نیوز، نه‌وزاد هلۆرى:
جڤاتا وه‌زیرێن عیراقێ پرۆژێ بودجا عیراقێ بۆ سالا 2018 په‌سه‌ندكر و پشكا هه‌رێما كوردستانێ ژى ژ 17% بو 12.67% كێمكریه.
ل گوره‌ى ئه‌وان پێزانينێن كو ئه‌ڤرۆ نیوز ب ده‌ستخوڤه ئیناین ، جڤاتا وه‌زیرێن عیراقێ پرۆژه قانونا بودجا گشتى یا سالا 2018 په‌سه‌ندكر ب هه‌موو ئه‌وان برگه‌یێن نه ده‌ستوورى ڤه كو دژى به‌رژه‌وه‌ندیێن هه‌رێما كوردستانێ بوون ، ژ وان راكرنا ناڤێ هه‌رێما كوردستان- عیراق و د به‌رامبه‌ر دا پارێزگه‌هێن باكوورێ كوردستانێ هاتیه بكارئینان، كو ئه‌ڤ یه‌ك ژى سه‌رپێچیه ل سه‌ر مادێن 117 و 121 ژده‌ستوورێ عیراقێ.
پشكا هه‌رێما كوردستانێ ژ بۆدجا گشتي يا عيراقێ ژ 17% بۆ 12.67% هاتیه كێمكرن،هه‌ڤده‌م سه‌روك وه‌زیرێن عیراقێ (حه‌یده‌ر عه‌بادى) ژى هاتیه سه‌رپشككرن بۆ بلندكر و كێمكرنا پشكا بودجا هه‌رێما كوردستانێ.
ئەڤرۆنیۆز:
پەیڤدارێ سەرۆكاتیا كومارا توركیا، ئیبراهیم كالن، ئەڤرۆ ئێكشەمبی، راگەهاند توركیا ناخوازیت زیان بگەهنە وەلاتیێن هەرێما كوردستانێ، لەوما مە هنارتنا پەترۆلێ رانەوەستاند وئەم چاڤەڕێ دكەین داهات بچیتە بەغدا وپێدڤیە حوكمەتا عیراقێ 17% ژ بۆدجا گشتی بۆ هەولێرێ بهنێریت.
كالن ددیدارەكێ دا ل گەل كەنالێ NTV یێ توركی ل دووڤ سایتێ بەغدا پۆست گۆت” ل گەل ئەنجامدانا ریفراندۆمێ، مە هندەك پێرابوون ئەنجامدان وەكو راوەستاندنا گەشتێن ئەسمانی وهەلاویستنا پەیوەندیێن دو قولی ومە پرنسیبێ نەگەهاندنا زیانێ ب ئاكنجیێن هەرێمێ پەیرەوكر وهەتا ئەڤرۆ ژی دەرگەهێ ئیبراهیم خەلیل یێ ڤەكریە وبزاڤا بازرگانی یا بەردوامە ب رێیا وی دەرگەهی ژبۆ پێدڤیێن وەلاتیێن هەرێمێ”.
گۆت ژی” مە داخواز كریە دەرگەهێ سنۆری بهێتە رادەستكرن بۆ بەغدا، یان ژی ب شێوەكێ هەڤپشك بهێتە ب رێڤەبرن، هەرچەندە گەلەك بەحس ل سەر وێ چەندێ یا هەی، بەلێ هەكە هەردو لایەن گەهشتنە رێككەفتنێ، دێ ئەڤ دەرگەهە ڤەكری مینیت”.
خویاكر ژی” هەتا نوكە مە هنارتنا پەترۆلێ ب رێیا بۆریێن پەترۆلێ رانەوەستاندیە ول دووڤ دووماهی پێزانینان داهاتی دچیتە بەغدا ژی وپێدڤیە ل سەر بەغدا پشكا 17% ژ بۆدجا عیراقێ بۆ هەولێرێ ب هنێریت ومە ل بەغدا ژی گۆتە وان كو وێ میكانیزمێ بكاربینن”.
پشتی کومبوونا سەرۆکێ حکومەتا ھەرێما کوردستانێ نێچیرڤان بارزانی ل گەل پارێزگەە و سەرۆکێن جڤاتێن پارێزگەھێن ھەرێمێ کومبووی، چەندین خالێن گرنگ یێن پەیوەنداری ب بودجا ھەرێما کوردستانێ و موچێن فەرمانبەران ھاتنە بەحسکرن.
سەرۆکاتیا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ل گەل پارێزگار و سەرۆکێن جڤاتێن پارێزگەھا و ئێدارە و دەڤەرێن ھەرێما کوردستانی کومبوون و رۆلێ پارێزگەە و جڤاتێن پارێزگەھان و ئیدارە دبیاڤێ ب رێڤەبرنا کاروبارێن وەلاتیان و رووب رووبوونا کێشە و قەیرانان دا بلندی ھاتە نرخاندن.
دوھی رێککەفتی 5/11/ 2017 ل ھەولێرا پایتەخت، سەرۆکاتیا جڤاتا وەزیرێن ھەرێما کوردستانێ ب ئامادەبوونا وەزیرێن ئالیێن پەیوەندیدار، ل گەل پارێزگەە و سەرۆکێن جڤاتێن پارێزگەھان و ئیدارا دەڤەرێن ھەرێمی یا کوردستانی کومبوون.
دڤێ کومبوونێ دا رۆلێ پارێزگەھا و جڤاتا پارێزگەھان و ئیدارە د بیاڤێ برێڤەبرنا کاروبارێن وەلاتیان و رووب رووبوونا قەیرانان ب بلندێ ھاتنە ھەلسەنگاندن، و داکووکی ل سەر وێ چەندێ ھاتە کرن، کو ئێکرێزی و ھەڤکاریا پارێزگەھان و جڤاتێن پارێزگەھان ل گەل دامۆدەزگەھێن پەیوەندیدارێن حوکمەتێ و وەزارەتان، تاکە رێیە بۆ دەربازکرنا رەوشا ئالۆزا نوکە ھەرێما کوردستانێ تێدا دەرباز دبیت.
د ھەمان کومبوون دا ھاتە دووپاتکرن، سیاسەتا حوکمەتا عێراقی ب روونی یا دیارە کو مەرەم ژێ ھەلوەشاندنا قەوارێ دستوورییێ ھەرێما کوردستانێ یە و نابیت بڕیارێن نەدستووری یێن حوکمەتا عیراقێ کارتێکرنا ل سەر پارێزگەە و جڤاتێن پارێزگەھان بکەت، ھەروەسا دیارکرن، ئەو بڕیار و رەنگە سەرەدەری یا ئەڤرۆیا حوکمەتا عیراقێ ل گەل ھەرێما کوردستانێ دکەت، نابیت ببیتە ئەگەرێ جودابوون و دروستکرنا کێشێن دناڤبەرا پارێزگەھێن ھەرێما کوردستانێ و حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ دا.
ھەر دڤێ کومبوونێ رەوشا ئەڤرۆیا مووچەخورێن ھەرێمێ و بزاڤێن حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بۆ دابینکرنا مووچەی و بەھرا دارایی ھاتنە گەنگەشەکرن، داکووکی ل سەر وێ چەندێ ھاتیە کرن، کو حوکمەتا عیراقێ سەبارەت دابینکرنا مووچەێ پارێزگەھان دبێژیت، ب تنێ پڕوپاگندەکا سیاسیە و باشترین بەلگە ژی رەشنڤیسا بۆدجا سالا 2018 یا عیراقێ یە کو پشکا بودجا ھەرێما کوردستانێ تێدا ھاتیە دیارکرن، بتنێ ئەو پشک بەھرا پارێزگەھەکا ھەرێما کوردستانێ ژی ناکەت، بەغدا ب ڤێ سیاسەتێ دڤێت دووبەرەکیێ دناڤبەرا پارێزگەە و حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ دا دروست بکەت.
ئەڤرۆنیۆز:
ئەمیندارێ گشتیێ وەزارەتا پێشمەرگەی جەبار یاوەر، ئەڤرۆ ئێك شەمبی، راگەهاند، ناكۆكیێن دناڤبەرا حوكمەتا ناڤەندی ل بەغدا و حوكمەتا هەرێمێ ناكۆكیێن سیاسی نە نەكو لەشكری.
دكۆنگرەكێ رۆژنامەڤانی دا ل هەولێرێ، یاوری داخواز ژ لەشكرێ عیراقی كر دەڤەرێن ناكۆكی ل سەر ب شێوەكی هەڤپشك بهێنە ب رێڤەبرن وگۆت” ئەم چاڤەڕی بریارا دووماهیێ نە ژ بەغدا”.
خویاكر” ئەم ناخوازین شەڕی دژی لەشكرێ عیراقێ بكەین، ومە نەڤێت روو ب رووبوونێن لەشكری ل گەل بەغدا پەیدا ببن دەمێ نەگهێنە چو تێگەهشتنێن هەڤپشك وپێدڤیە ئاریشە بێ بژاردەیێ لەشكری بهێنە چارەكرن”.
جەبار یاوەر دیاركر ژی كو پێدڤی ناكەت هێزێن لەشكری ل سەر سنۆری بهێنە بەلاڤكرن وەكو بەغدا دخوازیت، ژبەركو ئەو كارێ دەزگەهێن سڤیلە نەكو یێن لەشكری. ئاماژە دا وێ چەندێ ژی كو حوكمەتا هەرێما كوردستانێ پێشنیازا رێڤەبرنا دەرگەهێن سنۆری ب شێوەكێ هەڤپشك دایە بەغدا”.
ئەڤرۆ نیۆز، رێوار مزیری:
د بەرسڤا دەستپێشخەریا حەیدەر عەبادی دا بۆ ھنارتنا مووچێ فەرمانبەرێن ھەرێما کوردستانێ، جڤاتا پارێزگەھێن ھەرێما کوردستانێ د راگەھاندنەکا ھەڤپشک دا داخواز دکەن بەغدا ل سەر بنەمایێ سیستەمێ بایۆمەتری پارەی بۆ ھەرێما کوردستانێ ب ھنێریت.
پارێزگار و جڤاتا پارێزگەھێن ھەرێما کوردستانێ و یەکێن ئیداری یێن گەرمیان و راپەرین ئەڤرۆ رۆژا 5ى چريا دويێ 2017 ل گەل حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ کۆمبوون و راگەھەندنەکا شەش خالی بۆ بەرسڤدانا حەیدەر عەبادی ل دۆر دەستپێشخەریا وی بۆ ھنارتنا مووچێ فەرمانبەرێن ھەرێما کوردستانێ بەلاڤکر.
د راگەھاندنێ دا ھاتیە کو پێشۆازیێ ل دەستپێشخەریا حەیدەر عەبادی، سەرۆک وەزیرێن عیراقێ دکەین بۆ پێدانا مووچێ فەرمانبەرێن ھەرێما کوردستانێ، بەلێ ل دووڤ داتا پێزانینێن سیستەمێ بایۆمەتری، د ھەمان دەم دا ھەلەبجە وەکو پارێزگەھەکا ھەرێما کوردستانێ د قانوونا بۆدجا عیراقێ دا ئاماژە پێ بھێتەکرن، بۆ چارەسەریا ئالۆزیێن دناڤبەرا ھەر دو حوکمەتا فیدرال و حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ دا دووپاتیێ ل سەر دیالۆک و دانوستاندنێ ل سەر بنەمایێ دەستووری دکەین و داخوازا وێ چەندێ ژی دکەین حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ل سەر دابینکرنا مووچێ فەرمانبەران یا بەردەوام بیت، ھەروەسا بۆ دەربازبوونێ ژ ڤێ قەیرانا دژوار داخوازێ ژ حوکمەتا فیدرال دکەین پشتەڤانیا ھەرێما کوردستانێ و دامودەزگەھێن وێ بکەت.
د ھەمان راگەھاندن دا ھاتیە جڤاتا پارێزگەھێن ھەرێمێ و یەکێن ئیداری داخوازێ ژ ل وەلاتێن دۆست و نەتەوەیێن ئێکگرتی دکەن د ھاریکاربن بۆ چارەسەرکرنا ئالۆزیێن د ناڤبەرا ھەولێر و بەغدا دا ل سەر بنەمایێ دەستوورێ عیراقێ.
ئەڤرۆ نیۆز،زنار تۆڤی:
ئەمیندارێ گشتی یێ وەزارەتا پێشمەرگەی هژمارا شەهید و بریندارێن پێشمەرگەی ب ئەگەرێ هێرشا حەشدە شەعبی ئاشکراکر و گوت ژی، 60 پێشمەرگە شەهید بووینە و زێدەتر ژ 150 پێشمەرگەیان بریندار بووینە.
جەبار یاوەر، ئەمیندارێ گشتی یێ وەزارەتا پێشمەرگەی،د کۆنگرەیەکێ رۆژنامەڤانیدا ئەڤرۆ ئێکشەمبی دیارکر، سەرەرای رەتکرنا شەری،مە ئامادەیی بۆ گفتوگۆکرنێ و دیالۆگێ ل گەل حوکمەتا عێراقێ دەربریە، راگەهاند ژی:کێشێن دناڤبەرا هەرێما کوردستانێ و بەغدا د سیاسینە نەکو سەربازی نە.
گوت ژی:هێزێن سەربازی دێ کێشان قولتر لێ کەن و چارەسەر ناکەن،چونکی ب کارئینانا هێزێ کارتەکا دەمکیە.
هەڤدەم جەبار یاوەر هژمارا شەهیدێن پێشمەرگەی،ب ئەگەرێ هێرشا حەشدا شەعبی و هێزە عێراقی بۆ سەر کەرکووکێ و دەوروبەران ئاشکراکرن و گوت:د ڤی شەری دا 60 پێشمەرگە شەهید بووینە و پتر ژ 150 پێشمەرگەیان ژی بریندار بووینە.
نيشاندان