ئەڤرۆ نیوز:
شیرەتکارێ لەشکری یێ ئەمریکا (ئێرنی ئۆدێنۆ) کو ژەنەرالەکێ لەشکری یێ خانەنشینە و د رۆژنامەیێن گرنگێن جیھانی دا کارێ شەرۆڤەکرنا سیاسی دکەت، دبێژیت، درەوشا نوویا کو رۆژھەلاتا ناڤەراست تێدا دەرباز دبیت، کوردستان دشێت ببیتە فاکتەر و کیلیلا سەقامگیریا دەڤەرێ.
د بابتەکێ دا کو ل رۆژناما واشنتۆن تایمز ھایتە بەلاڤکرن، ئەو ژەنەرالێ خانەنشین دبێژیت، نوکە تورکیا ل ھەمبەری راپرسیێ دایە کو پێشنبینی دھێتە کرن ، ستراکتور و سیستەمێ دەستھەلات و برێڤەبرنا وەلاتی بھێتە گوھۆریِن، رەجەب تەیب ئەردۆگان سەرۆک کۆمارێ تورکیا ھەر نوکە ئاریشا خوە ب تورکیا دزانیت، بەلێ رۆژ پشتی راپرسیێ ھەلکێشانا وەلاتێ ئیرانێ دێ ھێتە پێش، لەورا بۆ روروبوونا وێ چەندێ بتنێ کلیلا وێ کێشێ و رزگاربوونا وێ ب فاکتەرێ کوردستانێ دێ بیت.
ب باوەریا (ئۆدێنۆی ) ، ھەموو یاریکەرێن دەڤەرێ پێدڤی ب کوردستانێ ھەیە، جوگرافیا کوردستانێ بتایبەتی دڤێ رەوشا زاڵدا، داگیرکرنا ئاخا کوردان ل عیراقێ و سووریا بۆ ئیرانێ گەلەکا گرنگە، ھەروەکی چەوا وێ دڤێت کەمەربەندەکا موکم دروست بکەت، ل عیراقێ بۆ سووریا و ل سووریا ژی ل سەر سنۆری تورکیا، بۆ باژێرێ عەفرینێ ل رۆژئاڤایا حەلەبێ، ھەتا بگەھیتە دەریایا رووسیا ل تەرتووس کو کنارێ وەلاتێ سووریا یە.
شیرەتکارێ لەشکری یێ ئەمریکا دبێژیت، دەستھەلاتدارێن ئیرانێ حەسوودیا خوە بریە ئاخا کوردستانێ ل رۆژئاڤایا مووسل، لەورا وانا دڤێت چەکدارێن حەشدا شەعبی کو د بنەرەتدا سەر ب ئیرانێ ڤەنە و ژمارا وانا 15 ھەزار کەسایە ل وێ دەڤەرێ بنەجھکرینە.
شیرەتکارێ لەشکری یێ ئەمریکا ھەروەسا ئاماژەدا ھندێ، ئەو چەکدارێن نوکە باژێرێ تەلعفەرێ داگیر کرینە کو دکەڤیتە دناڤبەرا موول و سووریا دا، ب داگیرکرنا ئاخا کوردستانێ ل وێ دەڤەرێ ئیرانێ خوە ب وەلاتێ سووریا ڤە گرێدا.
ئێرنێ ئۆدێنۆ د گۆتارا خوەدا ئاشکراکر، کور ئەمریکا و تورکیا بۆ دوبارە سەقامگیریا دەڤەرێ پێدڤی ب کوردان ھەیە کو ئیران نەشێت دەستێ خوە بسەردا بگریت، زێدباری وێ ژی گۆت: کوردستانێ ئەو رووبەرێ جوگرافی ھەیە کو رێ ل ھەمبەری پرۆژێ فرەە خوازیا و پێشڤەچوونا بەر ب دەریایا ناڤەراست دگریت ،د ڤی ئالی دا پشتی راپرسیا تورکیا ئێکەم کێشە بەرامبەری تورکیا و ئەمریکا دێ وەلاتێ ئیرانی بیت، کو نەشێت دەستبەرداری کوردستانێ ببن.
پاشی ژەنرەالێ خانەنشینێ ئەمریکی داخواز ژ ئەمریکا کر، دڤێت ئەمریکا دەڤەرەکا ئارام ل رۆژئاڤایا کوردستانێ دابمەزرینیت، ھەروەسا بنگەھەکێ لەشکری یێ مەزن یێ بەردەوام ل ھەرێما کوردستانێ بنەجە بکەت، جونکێ کوردستان کلیلا ھەڤسەنگیا ھێزێن دەڤەرێ یە و ئارمانجا ستراتیجیا ئەمریکا و تورکیا ل دەڤرەێ بتنێ ب رێیا کوردستانێ یە، لەورا پێدڤیە ئەمریکا بنگەھێن لەشکری وەکی وان بنگەھێن سەردەمێ شەرێ ساردا ل ئەلمانیا ھاتینە دروستکرن، ل کوردستانێ بھێنە دروستکرن.

ئەڤرۆ نيوز:
کۆمپانیا سامەر یا راپرسیان ل ١٥ باژێرێن باکورێ کوردستانێ راپرسیەک ل دۆر ریفراندومێ و پرسگرێکێن تورکیا ساز کریە و پشکدارێن راپرسیێ ل ھەمبەر پرسیارا تو دێ دەنگێ خوە بدەیە کی؟ دیار کرینە کو باوەریا وان ب سیستەمێ سەرۆکاتیێ نینە و ٦٥% پشکداربوویێن راپرسیێ دیار کرینە کو ئەو دێ دەنگێ نە بدەن و ٢٧% ژی راگەھاندینە کو ئەو دێ دەنگێ بەلێ بدەن و ل باکورێ کوردستانێ رێژا دەنگێ نە رۆژ ب رۆژێ زێدەتر دبیت و ب تایبەت ژی تاخا لاوان ئانکۆ گەنجان ب رێژەکا گەلەک مەزن ل دژی سیستەمێ سەرۆکاتیێ دەرکەڤتینە.
ل دووڤ راپرسیا کۆمپانیا سامەر ل باژێرێن ئامەد، جۆلەمێرگ، شەرنەخ و دێرسیم رێژا دەنگێ نە ژ ٨٠% زێدەترە و ل باژێرێن روحا، چەولیک، ئەرزرۆم و عەنتابێ دەنگێ بەلێ ژ دەنگێ نە گەلەک زێدەترە و دھێتە راگەھاندن کو ئەنجامێن ھژمارەکا زێدە یا کۆمپانیێن راپرسیان نیشا ددەن کو دێ گەلێن تورکیا ب دەنگەکی گەلەک بلند ئانکۆ زێدە ل دژی دستوورێ نوو و سیستەمێ سەرۆکاتیێ دەردکەڤن و دخوازن تورکیا د وارێ پێشخستنا دیمۆکراسیێ دا پێنگاڤان ب ھاڤێژیت.
دیسان ل دووڤ راپرسیا کو کۆمپانیا سامەر ساز کریە و وەلاتیێن پشکدار د راپرسیێ دا خوەیا کرینە کو گرنگترین پرسگرێکا تورکیا پرسگرێکا کوردییە و وەسا دھێتە باوەر کرن ھەکە پرسگرێکا کوردی بھێتە چارەکرن دێ تورکیا زێدەتر مەزن ببیت. دیسان راپرسیێ دەرخستیە ھۆلێ کو وەلاتیێن کورد دخوازن جارەکا دی شەر بھێتە راوەستاندن.

ئەڤرۆ نیوز:
چاڤدێرەکێ سیاسی ئاماژە بوێ چەندێ کر، مانا کوردان د چوارچوڤێ دەولەتا عێراقێ دا کومەکا کارێن خراپ لێ پەیدابووینە، ھەکە ئەڤان خالێن خراپ ئاریشەیێن کۆمەلایەتی و ئابوری و سیاسی پەیدابووینە و ھەتا کاریگەری لسەر ئاشتیا جیھانێ ژی ھەبووینە و دبێژیت، ب ئەگەرێ رەوشا نوکە یا عیراقێ و دەڤەرێ سەرۆک بارزانی پڕۆژێ سەربخوەیا ھەرێما کوردستانێ بەرھەڤکریە و شیرەتێ ب دۆست و کار بدەستێن دنیایێ ژی ھاتیەکرن.

چاڤدێرێ سیاسی دژوار فایەق بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” ئەڤان ئەز دبینم دڤێ قۆناغێ دا سەرۆک بارزانی درۆشمەک بلندکریە و ھەر پڕۆژە و درۆشمەک ژلایێ سەرۆک بارزانی ھاتبیتە بلندکرن و ھەلگرتن بەری ھنگی دیراسەت بۆ ھاتیەکرن لسەر ئاستێ نافخۆ و دەرڤە پشتی بەرچاڤ روونیێ ھاتیە بلندکرن، سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ نوکە پڕۆژەیێ سەربخوەیێ و ئەنجامدانا ریفڕاندۆمێ ھەیە و ئەز د ئەڤێ باوەریێ دامە پڕۆژێ سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ نەبۆ ھەڤڕکیا حزبی و نە ژبۆی پڕۆ پاگندەیێن ھەلبژارتنانە، بەلێ ئەنجامێ ئەڤێ رەوشێ ھاتیە کو نوکە عیراق و دەڤەر تێدا دەربازدبیت، ئەڤە سەد سالن کورد بسەر چوار دەولەتێن دەڤەرێ ھاتیە بەلافکرن ھەتا پێکڤە بژین و پشکداربین د بڕیارێن سیاسیێن ئەڤان دەولەتاندا، مخابن ھەکە ئەم خوە وەک ھەرێما کوردستانێ ب نموونە بینین مە چو دەستنەکەفتیە دگەل عیراقێ ل شوونا پشکداربین د دەستھەلاتێ و بڕیارێن سیاسی دا عیراق ئەف بسەرێ مە ئینایە یا ئەم دبینین، ئەف چەندە بۆمە خویابویە ژلایێ کۆمەلایەتی و سیاسی و ئابوری و جۆگرافی چارەسەرکرنا پرسا کوردان بڤی شێوەی شاشە ئەڤا کورد دچارچوڤێ دەولەتا عیراقێ بمینیت و کومەکا ئاریشاژی لێ پەیدابوویە و دەڤەر ژی نەشیایە تەنابیت ب ئەگەرێ چارەسەرنەکرنا پرسا کوردا.

چاڤدێرێ سیاسی گۆت: ل ئەنجامێ چارەسەرنەکرنا پرسا کوردان ل عیراقێ و دەڤەرێ ژلایێ ئەمنی چەندین ئاریشە پەیدابووینە ژوانا چێبوونا ئەڤان رێکخراوێن توندڕەوێن وەکی قاعیدە و داعش و چەندین تاقم و گروپێن چەکدار و توندکار، ئەمریکا و ئەورۆپاژی گەھشتینە ئەڤێ باوەریێ کورد و عەرەب بشێوەیێ فیدڕالی د عیراقێ دا پێکڤە بژین، مخابن پشتی ھەرفینا رژێما سەدام حسێن ئەگەر بیرۆ باوەریا شوفێنیزم بھێزترنەبیت ئەڤە لاوازنەبوویە و وەکی خوە مایە، ئەڤە ژی رامانێ وێَ ئەڤە نە حوکمێ زاتی و نە فیدڕالی و نە لا مەرکەزی ئاریشەیا کوردان چارەسەرناکەت و تنێ ب راگەھاندنا دەولەتا کوردستانێ دێ پرسا کوردان ل عیراقێ ھێتە چارەسەرکرن.

دژوار فایەق دیارکر، پشتی چەندین سالا نوکە ئەمریکا و ئورۆپا ژی ئەف باوەری بۆ چێبوویە ھەکە کیانەکێ سەربخوە بۆ کوردان نەھێتە چێکرن ئەڤە ئاریشەیێن ئەمنی و سیاسی و جڤاکی ل دەڤەرێ دێ ھێشتا ئالۆزتربن و دەڤەر تەناھیێ بخۆڤە نابینیت، ھەردڤی چوارچوڤەی دا سەرۆک بارزانی دیراسەتا رەوشا دەڤەرێ کریە و ل گەل وەلاتێن دۆستێن کوردان لسەر ئاستێن جودایێن سیاسی و پەرلەمانی ئەف پرس بەحسکریە و ھەتا ل گەل دۆسێن خوە ژی شیرەت پێھاتیەکرن گەھشتیە ڤی ئەنجامی کو ئەڤرۆ دەم ھاتیە و ئیدی نەشێین دگەل عیراقێ بەردەوامبین، چونکە نیڤا خاکا عیراقێ ددەمێ تیرۆرستێن داعشدابو عیراق یا بەرھەڤبو تەنازۆلێ بۆ ھەموو دەولەتێن جیران و دەڤەرێ بکەت، بەلێ بڤێ لاوازیا خوە یا بەرھەڤنەبوو مافێن دستووری و قانوونیێن ھەرێما کوردستانێ بدەت، لەوڕا نوکە پتر ھەموو دەمەکی دەلیڤە یا گونجایە بۆ ئەنجامدانا ریفڕاندۆمێ و مللەتێ مە ببیتە خوەدی کیانێ خوە یێ سەربخوە.