ئهڤرۆ نيوز:
ب ههلكهفتا 14 ئادارێ ، رۆژا ژ دايك بوونا بارزانيێ نهمر و سالڤهگهرا سهرهلدانا باژارێ دهۆكێ، رێڤهبهريا رهوشنبيرى و هونهرى ل دهۆك، ل هۆلا كونفرانسان ب چهندين برگێن هونهرى و روشنبيرى ئهڤ ياده ساخ كر.
ئهڤرۆ نیوز:
ئاژانسا سپۆتنیك یا رووسی راگههاند: ههژمارهكا سهربازێن مارین یێن ئهمریكا برێیا ههلیكۆپتهرێ ژ بنگهههكێ لهشكهری یێ ههرێما كوردستانێ بهر ب رۆژئاڤایێ كوردستانێ چووینه و ل فرۆكخانهیا رمێلان ل باشۆرێ قامشلۆ دادایه.
ئهو سهربازێن مارین بۆ بجهكرنا تۆپخانهیهكێ ل حهسهكێ چووینه و هژمارهكا سهربازێن دی یێن ئهمریكی دێ برێیا دهریێ سنۆریێ سێمالكا دهربازی رۆژئاڤایێ كوردستانێ بن.
سهرجهمێ سهربازێن مارین كو دێ گههنه رۆژئاڤا نێزیكی 200 سهربازانه و وهك بهرههڤی بۆ ئۆپهراسیۆنا رهقهیێ چووینه.
بهری نها وهزارهتا بهرگرییا ئهمریكا پلانا خوه بۆ بجهكرنا تۆپخانهكێ و هنارتنا سهربازێن مارین بۆ سووریێ پشتراست كربوو.
ئهڤرۆ نیوز:
جڤاتا سهركردایهتییا ئێكهتیێ پشتی سێ كۆمبوونان ب سهرپهرشتییا كۆسرهت رهسول، جێگرێ ئێكێ یێ سكرتێرێ گشتی یێ ئێكهتیێ، نهخشهریێیا وێ پارتێ پهسهند كر.
ئهو نهخشهرێ ژ ههشت خالان پێكدهێت و پشتی ڤێ گاڤێ ئێكهتی دێ سهرهدانا ئالیێن سیاسی كهت بۆ پێشكێشكرنا وێ نهخشهرێیێ و چارهسهركرنا ئاریشهیان.
چهندین پێشنیاز د وێ نهخشهرێیێ دا ههنه ژ وان ژى چارهسهركرنا قهیرانێن سیاسی و دارایی ل ههرێما كوردستانێ.
ئهڤرۆ نیوز:
نێچیرڤان بارزانى، سهرۆكێ حكومهتا ههرێما كوردستانێ سهرهدانا پارێزگهها دهۆكێ كر و د گهل پارێزگارێ دهۆكێ و قايمقام و رێڤهبهرێن گشتى ل پارێزگههێ كۆمبوو و دهێته چاڤهڕێكرن بارهگههێ ئاڤاهیێ دادگهها دهۆكێ ژى ڤهكهت.
ئهڤرۆ دهمژمێر نههى سپێدێ، نێچیرڤان بارزانى ب سهرۆكایهتییا شاندهكا حكومهتێ كو ژ كهریم شنگالى، وهزیرێ ناڤخوه، عهلى سندى، وهزیرێ پلان دانانێ، نهورۆز مهولوود، وهزیرا باژێڕڤانى و گهشتیارى و رابهر سهید، بریكارێ وهزارهتا دارایى و سهفین دزهیى، پهیڤدارێ حكومهتا ههرێمێ و دیسان دلشاد شههاب، شیرهتكارێ سهرۆكێ حكومهتێ، پێكهاتینه، د گهل پارێزگارێ دهۆكێ و رێڤهبهرێن گشتى و دهڤهرداران كۆمبوو.
ل گۆرى زانیاريان ههژمارهكا پرسێن گرنگ دهربارهیى قهیرانا دارایى و كۆچبهران و شهڕێ دژى داعشێ و قۆناغا پشتى داعشێ هاتنه گوتوبێژژ كرن.
ههر دیسان بهرپرسێن حكومى یێن پارێزگهها دهۆكێ داخوازى و گازندهیێن خهلكێ پارێزگههێ د ههموو وارێن ژیانێ دا دانانه بهر دهستێ سهرۆكێێ حكومهتێ.
ههر ل گۆر زانیاريان؛ تا سوبه ژى نێچیرڤان بارزانى دێ ل دهۆكێ مینیت و پشكدارییێ د ڤهكرنا ههژمارهكا پڕۆژهیان دا ل سنۆرێ پارێزگههاا دهۆكێ كهت.
ژ: وار
ئەڤرۆ نیوز:
ل مالپەرێ (رأي الیوم) ل رێککەفتی 4ى ئادارا 2017ێ راپۆرتەک ل دۆر رەوشا دەڤەرێ و رۆژھەلاتا ناڤین ھاتە بەلاڤکرن، تێدا بەحسێ پارچەکرنا دەڤەرێ و ب تایبەت ھەردو وەلاتێن عیراق و سووریا و بەھرا کوردان ژ ڤان پارچەکرنا پشتی نەمانا رێککەفتنا سایکس پیکۆ و سەرنەگرتنا وێ رەفتارێ ب درێژاھیا 100 سالێن بۆری د بهراهى یا وێ راپۆرتێ دا ھاتیە كرن.
راپۆرتا ستراتيژى یا ئۆردنی ديار دكهت كو رووسیا و ئەمریکا کێکا رۆژھەلاتا ناڤەراست یا نوو ل سەر خوە بەلاڤ دکەن و ھەردو وەلاتێن ئسرائیل و ئیران وەک ئنتيداب و دو ھێزێن لەغافکرنا دەڤەرێ ھاتینە قەبوول کرن، بەھرا تەھران وەلاتێ سووریا و عیراق و لوبنان و کەمەرا کوردیە و بەھرا ئسرائیل وەلاتێن مسر و سعودیە و وهلاتێن کەنداڤی و ئۆردونن و شەرێ دەڤەرێ د سێ ھەیڤان دا دێ ھێتە ئێکلاکرن.
ھەروەسا ل گۆڕ راپۆرتا ناڤھاتی، شارەزایێ ستراتيژى یێ ئۆردنی دکتور روبحی حەلوم ئاشکرا کریە، سیناریۆیا ب ناڤێ (ھاڤینا گەرم ب سەر دەڤەرێ دا دھێت) ل 100 سالیا سایکس پیکۆی دا، کو وێ 100 سالیێ نەخشەکێ نوو بۆ رۆژھەلاتا ناڤین بەرھەڤ کریە، د ناڤبەرا ئەمریکا و رووسیا دا.
حەلوم دبێژيت: “ھەردو زلھێزێن جیھانێ بڕیارا نخافتنا کێشا فەلەستین دایە و بزاڤا ل دۆر زڤڕینا ل سەرھلدانا فەلەستینی و قارمانیێن وێ دكهت و دڤێت بھێتە پشتگۆهـ خستن لبن سیبەرا نخافتنا پێشنیازا وەلاتێ فەرەنسا، کو یا ڤالایە ژ رەنگ و تام و بێھنێ.
ل گۆڕ راپۆرتا ئوردنى ھەر سێ ھەیڤێن بھێن دێ شەرەکێ دژوار پەیدابیت و سوتەمەنیا وی دێ وەلاتێن عەرەبی و سامان و دهولهتێن عەرەبى بیتن، کو ب دووماھیێ ڤەرێژا وی شەری دێ (دەولەتا کوردان) بیت، ل باکوورێ ھەردو وەلاتێن عیراقێ و سووریا ھەتا دگەھیتە درێژاھیا کەنداڤێ ئەسکەندرونە ل سەر دەریایا سپی وەک کەمهرەکا (Buffer-Zone) يا ئێمناھیێ دا ببیتە لەغاڤا شەمبۆزیا ھەسپێ تورکی ددەمێ پێدڤی دا، ل گەل دووماھی وەلاتێ عەلەویان ل سەر کهنارێ سووری ل سەر دەریایا سپی ھەڤدۆ دگرن، کو وەکو ناڤهندهكا ھەلوەشیایی ل سەر ژێری و ناڤەندا وەلاتێ سووریا دبیت.
ھەروەسا راگەھاند، دو وەلات دێ کونترۆلا دەڤەرێ کەن، وەلاتێ ئیرانێ و ئسرائیل، کو ھەردو گرنتیا بەرژوەندیێن ھەردو جەمسەر و زلھێزێن مەزن ل دەڤەرێ دکەن، ب مەرما کونترۆلکرنا مللەتێن دەڤهرێ و راگرتنا ریتما وێ و سامان و نەخشێ تائیفەگهری ل دەڤەرێ.
شارەزایێ ستراتيژى ئاشکرا کرژى كو وەلاتێ ئیرانێ دێ کونترۆلا سووریا و عیراقێ و لوبنان و کەمەرا کوردی کەت، ھەڤدەم وەلاتێ ئسرائیلێ دێ کونترۆلا مسرێ و سعودیێ و وەلاتێن کەنداڤی و ئوردنێ کەت، ئەو ژی وەك کونترۆلکرنا (ئینتیدابا) فەرنسی و بەریتانی یا کو بوویە ئەگەری رێککەفتنا سایکس پیکو ، کو بەربەستەک ل ھەمبەری شەمبۆزیا ھەسپێ ئَوسمانیان ل سالا 1917 ھاتیە دانان.
ب دیار بوونا سەروسیمایێ وێ سیناریۆیا چار قوولی یا د ناڤبەرا( ئەمریکا و رووسیا و ئیرانێ و ئسرائیل) دا بۆ راگرتنا بەرژەوهندیان و پێگوھۆڕینا وانا، ھەموو ئاماژەیێن پێشڤەچوون ب لەز دبێژن کو رەوش بەر ب دووماھیێ ڤە دچیت، کو ل گۆر دیتنا حەلومی ناگەھیتە سالا بھێت، کو ھەردو کیانێن نوو (دەولەتا کوردی و یا عهلهوی) ل دەڤەرێ دێ پەیدابن.
دەولەتا ئێکێ یا کوردی یە، ب راگەھاندنا جودابوونا ھەرێما کوردستانێ ژ عیراقێ کو پشتی دەمەکێ کێم دێ سەربهخویا دەولەتا کوردی یا ئێکگرتی ھێتە راگەھاندن، ئەو ژی ژ حزب و ئالیێن بارزانی و تهلەبانی و ئۆجەلان پێکدھێت، ل بن ناڤێ دەولەتا کوردیا سەربخۆ، کو سنۆرێن وێ یێن جوگرافی وەکو د وێنهيى دا دياره ب درێژاھیا باژێرێ مووسلێ و ھەتا کەرکووک ل عیراقێ و باکوورێ سووریا کوبانێ و ھەتا دگەھیتە باژێرێ لازقیە کو دبیتە باسکێ باکوورێ دەولەتا عەلهوی ل گەل دەولەتا ھەڤسۆ یا کوردی.
یا دويێ دەولەتا عەلهوی یە، ل گۆڕ دووماھی داخویانیێن وەزیرێ دەرڤە یا رووسی (سیرگیێ لاڤرۆڤ) د بومبەیا دوکێلی دا کو ھەموو تشت ئاشکرا کرن و رێ خوشکرن بوو ھەموو نیازان و خوشحالیا رووسیا تێدا دەبری بۆ وەلاتەکێ فێدرالی ل سووریا، کو تێدا دبیت دووبارە سیستەمێ رژێما ئەسەد تێدا بھێتە نووکرن، ھەتا خوە ئاخا وەلاتی سووریا ب تەمامی ژی نەبیت، دەولەتەکا عەلهوی ل سەر کنارێ سووریا و پایتەختێ وێ دیمەشق بیت، ب درێژاھیا لازقیە یا ھەڤسۆ ل گەل دەولەتا کوردی ل ئالیێ باکوور ب رەخ کوبانێ ڤە ھەتا کنارێ سووریا ل گەل کنارێ دەریا وەلاتێ لوبنان کو دبیت ئەو ژی ل ژێر کونترۆلا حزبوللا بمینیت.
ھەردو وەلاتێن نوو یا کوردێن سونی و وەلاتی عەلهوی یێ شیعی، دێ بنە ھەردو دەستێن راگرتنا ھەڤسەنگی و گهرهنتیا راگرتنا بەرژوەندیێن وەلاتێن زلھێز ئەمریکا و رووسیا، کو رووسیا برهھا خوە یا ب نیڤا دلێ خوە راکر، ئەو ژی ئازادیا دروستکرنا بنگەھەکێ لەشکری یێ بەردەوام ل سەر کنارێ سووریا، ھەکە ئەم نەبێژین داگیرکرنەکا بەردەوام ل سەر دەریایا سپی یا ناڤین.
زێدەباری وێ چەندێ راپۆرتا ئۆردنی دیارکر، پێشڤەچوونا ریتما سیاسەتا وەلاتێن زلھێز ب ڤی ئاوایی برێڤە دچیت، پشتی (پەلا شەری لاوازکرنێ ل سووریا) دەستێ رووسیا سۆتی، کو د بەرژهوەندیا وێ دا نینە شەرەکێ سار یێ دومدرێژ بکەت، ل ھەمبەری گڤاشتنا ئابووری، لەورا رازیبوو سازانێ ل ھەمبەری جەمسەرێ ئەمریکی بکەت، کو دڤێت کێک بھێتە بەلاڤکرن، نە خاسمە پشتی باوهری پەیدا بوی کو ئەمریکا نەڤێت ھەڤالێن خوە ل دەڤەرێ بێ پشتەڤان بھێلیت و بەھرا خوە نەبەت، ب گرنتیکرنا ھەردو وەلاتێن ھەرێمی یێن کونترۆلێ (ئیران و ئسرائیل)، کو ھەردو وەلات ھەڤپەیمانێن ستراتيژى نە ل دەڤەرێ.
ئەڤرۆ نیوز:
ئەنجوومەنێ نیشتمانیێ کورد ل سووریێ د داخۆیانیەکێ دا راگەھاند کو PKK پتر ژ رژێما بەشاری زۆرداریێ ل کوردێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ دکەت و ب زۆرێ گەنجان دبەتە سەربازیێ و رێ نادەت چو چالاکیێن سیاسی ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ بھێنە کرن و رۆژانە ھێرشی بارەگایێن پارتێن کوردی دھێتە کرن و ھەتا نھا ب سەدان ئەندام و رێڤەبەرێن پارتێن سیاسی یێن کوردی ژ ئالیێ PKK ڤە ھاتنە گرتن.
خالد عەلی ئەندامێ سەرکردایەتیا ئەنجوومەنێ نیشتمانیێ کورد ل سووریێ راگەھاند کو پشتی ئالۆزیێن ل شەنگالێ چەکدارێن PKK ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ جارەکا دی ھێرشی بارەگایێن مە و پارتێن دی یێن کوردی دکەن و چەندین بارەگا ھاتنە سوتن و گەلەک ئەندام و رێڤەبەرێن پارتێن سەر ب مە ڤە ھاتینە گرتن و براستی نھا رەوشەکا گەلەکێ خراب ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ یا ھەی و گۆت: (چەکدارێن PKK ب زۆرێ گەنجێن مە دبنە سەربازیێ و ژ بەر وێ زۆرداریێ ژی ب ھزاران گەنجێن کورد نەچار ماینە کو رۆژئاڤایێ کوردستانێ چۆل بکەن و زیانەکا مەزن گەھشتیە خەلکێ مە، ل ئالیێ دی وان دڤێت تنێ رۆژئاڤایێ کوردستانێ برێڤە ببەن و رێ نادەن چو پارتەکا دی یا کوردی خەباتا سیاسی ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ بکەت، ئەو ژ ھەموو پارتێن کوردی یێن ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ دترسن و ژ بەر ھندێ ژی رۆژ ب رۆژێ پتر زۆرداریێ دکەن و بارەگایێن وان پارتیان دسوژین و ئەو یەک ب چو رەنگەکێ ناھێتە قەبوول کرن).
ناڤھاتی د پشکەکا دی یا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر کو سیاسەتا PKK ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ شاشە و وان زیانەک مەزن گەھاندیە رۆژئاڤایێ کوردستانێ و پشتەڤانیێ ل عەرەبان دکەن و ژ بەر زۆرداریا PKK گەلەک مالباتێن کورد نەچار ماینە رۆژئاڤا چۆل بکەن و نھا عەرەب ب جھێ وان ھاتنە ئاکنجی کرن و ئەو یەک ژی دبیتە ئەگەر دیموگرافیا رۆژئاڤایێ کوردستانێ بھێتە گوھۆرین و گۆت: (مخابن دێ بێژم نە رژێما بەشاری نە ژی یا بابێ وی وەکو PKK زۆرداری ل کوردێن رۆژئاڤایێ کوردستانێ نەکرینە، رۆژانە خەلک دھێنە گرتن یێن وەکو وان ھزر نەکەن تووشی ئەشکەنجەدانێ دبن و نەچار دبن رۆژئاڤایێ کوردستانێ چۆل بکەن).
سەرکردێ ئەنجوومەنێ نیشتمانیێ کورد ل سووریێ ئەو یەک ژی دیار کر کو ئێدی کوردێن رۆژئاڤایێ زۆرداریا PKK و گرۆپێن سەر ب وێ ڤە قەبوول ناکەن و دڤێت PKK خزمەتا بەرژەوەندیێن دوژمنان نەکەت و رێ بدەت ھەموو پارتێن رۆژئاڤا ب رەنگەکێ ئازاد چالاکیێن خوە ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ برێڤە ببەن، لێ مخابن دێ جارەکا دی بێژم کو نە ل سەردەمێ بەشار ئەسەدی و نە ژی یێ بابی وی وەکو نھا زۆرداری ل کوردان نەھاتیە کرن.
ئەڤرۆ نيوز:
ئەڤروو ل دەژمێری 11و30خولەک ل ھولا کونفرانسان ل زانکویا دھوک یادا دامەزراندنا لەشکەرێ روژ ھاتە ساخ کرن
دەربازبونا پێنج سالان لسەردامەزراندنا لەشکرێ روژ ل ھولا کونفرانسان ب بەرھەڤبونا بەرپرسێن حزبی وحکومی وماموستایێن ئاینی وفەرمانبەروئەفسەرێن پێشمەرگە وھونەرمەندو قوتابیان ھاتە ب رێڤەبرن.
درێورەسمان دا وێنەیێن چل وچوار شەھیدێن پێشمەرگێ روژئاڤا ھاتبونە دانان و دیکومێنت و شانوگەریێن گرێدایی پێشمەرگەی ھاتنە نیشاندان، ھەروەسا فەرماندەو ئەندامێ ئەنەکەسێ ژی گۆتن لسەر ڤی لەشکری و رەوشا نھا پێشکێشکرن.
خالد عەلی نووینەرێ جڤاتا نیشتیمانی یا کوردێن سووریا (ئەنەکەسێ) تایبەت ب روژناما ئەڤرۆ گۆت: ئەڤ ھێزە ھاتە دامەزراندن ژ بۆ پاراستنا مللەتێ کورد ل سووریا و بەرژەوەندا بلندا کوردستانا رۆژئاڤایە ، لێ ھەتا نوکە (پەکەکێ) نەھێلا ئەو ھێز دەربازببیت ب ھێجەتا ھندێ کوشەرەکێ ناڤخوەیی دروست ببیت.
نوونەرێ جڤاتا نشتیمانیا کوردێن رۆژئاڤا ھەروەسا خوەیاکر، لێ ئەڤروو ئەو ھێزا رۆژ یا دسەرکەفتن وئەزمونەکا مەزن ل گەل پێشمەرگێ قارەمانێ ھەرێما کوردستانێ کوردستانێ و ل گەل زێرەڤانیێ لبەرامبەر داعشێ ل ھەرێما کوردستانێ دراوەستیت.
خالد عەلی ھەروەسا گۆت: ئەڤرۆ ل کوردستانا سوریێ ژی مەترسیەک لسەر کوردینیێ بخوە بخوە ھەیە، ئەو کارێ ئەڤرۆ پەکەکە ل ویرَ دکەت ل ھەموو سنوارن دەرباز بویە، مخابن ئەڤرۆ گاڤێن پەکەکێ مەترسی لسەر کوردستانا رۆژئاڤا ب گشتی دروست کریە، دیسا دیارکر، دەما ھەر چی ھێزەک بیت ھەبونا کوردان ل ھەر دەڤەرەکێ بێخیتە دمەترسیێ دا ژ کوردان دھێتە خواستن بەرگیریێ بکەن، و لبەرامبەر ب راوستن ، ڤێ ھێزا ( لەشکرێ روژ) ژی ئەڤرۆ ل کوردستانێ رەوشەکا تایبەت ھەیە ب ئیدارا وەزارەتا پێشمەرگەی گرێدایە و بریارا سیاسی یا لڤینا خوە ل ھەرێما کوردستانێ وەردگریت کا کەنگی دەربازی کوردستانا سوریێ ژی بیت ئەو رەوشەکا تایبەتە.
ئەندامێ جڤاتا ئەنەکەسێ زێدەتر رونکر، لێ دڤی َرەوشێ دا پەیوەندی نەبتنێ دچوارچوڤێ وەزارەتا پێشمەرگەی ڤە بتنێ یە، بەلکو راستەخوە پەیوەندی ب ھەڤپەیمانیا نیڤدەولەتی یا دژی داعشێ ژی ھەیە، ژبو پروسا لەشکری کو ب ئیدارا وێ دھێتە ب رێڤەبرن.
خالد عەلی ل دووماھیێ گۆت: جھێ دلگرانیی َدێ چوا شێین خزمەتا گەلێ خوەکەین دەما کورد لبەرامبەری کوردان راوستیت، ئەڤجا یەکەتیامە ئەکرێزیا کوردان خالەکا سەرەکی یە کوئەم دەست کەفتێن باش پێ بدەست خوەڤەبینین، لسەر وێ ژی ئەم وی َئێکەتیێ ناکەینە مەرجەک کو ھەبونا کوردا بکەڤیتە دمەترسیێ دا و ئەڤرۆ خوە ھێزەک ھەبیت کورد ژی بیت لێ لدژی دەستکەفتێن کوردان ب راوستین و زیانی َلێ بکەت ھنگی مەجبور نابینین دانوستاندنێ بکەین .گرنگ پرسا نەتەوەی کوردستانا سوریێ وھەمی کوردستانێ ب گشتی یە.