sئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
هه‌ر د چارچۆڤێ فلمه فيستڤالا نێڤده‌وله‌تى يا دهۆكێ دا، ئه‌وا بڕياره ل 9 هه‌تا 16ى ئيلۆنا 2016ێ ل باژێرێ دهۆكێ ب رێڤه بچيت، شه‌ش فلمێن به‌لگه‌ى “ديكومێنتارى” دێ هه‌ڤركيێ ل سه‌ر خه‌لاتێ فيستڤالێ كه‌ن كو ئه‌ڤێن ل خوارێ نه:
1- Peshmarg
2- A Walnut Tree
3- Callshop Istanbul
4- les Chemins Crides
5- Every 28 Days
6- Yalla Khartoum
ئەڤرۆ نیوز:
فلمە فیستەڤالا دھۆک یا نێڤدەولەتی یا چارێ، سوبەھی رۆژا ئەیینی 9/9/2016ێ ل دەمژمێر شەشی ئێڤاری ب پشکداریا 40 وەلاتان دێ ل ھۆلا کۆنگران ل زانکۆیا دھۆکێ دەست پێ کەت و ھەتا 16/9/2016ێ ل ھۆلا ناڤھاتی و ھۆلێن سینەمایی یێن مازی مۆل ل دھۆکێ دێ یا بەردەوام بیت.
سالح عارف، جێگرێ سەرۆکێ فلمە فیستەڤالا دھۆک یا نێڤدەولەتی یا چارێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ ئاشکرا کر کو ھەموو بەرھەڤی ھاتینەکرن و 126 فلم ل ھەر دو پشکێن کوردی و بیانی یێن فلە فیستەڤالێ ھاتینە وەرگرتن، ژ وانا فلمان 42 کوردی نە و 84 فلم بیانی نە و گۆت: فلمە فیستەڤال دێ ب فلمێ (رەشە با) یێ دەرھێنەر کۆرێ دھۆکێ (حسێن حەسەن)ی ھێتە ڤەکرن، و بەرھەمێ دھۆکێ ب خوە یە ،ناڤەرۆک ل دۆر کاودانێن ڤێ دووماھیێ یە.
د دووڤدا گۆت: ل رۆژا 9/9/2016ێ ل دەمژمێر 6ی ئێڤاری دێ ب مەحفیرا سور و پێشوازیکرنا ستافێ فلمێ ڤەکرنا فیستەڤالێ و ژووریا فلمە فیستەڤالێ و مێھڤانان ل ھولا کۆنگران ل زانکۆیا دھۆکێ دەست پێ کەن و ھەتا 16/9/2016ێ رۆژانە فلم ژ دەمژمێر 11 سپێدێ ھەتا 9ی شەڤێ دێ ل ھولا نافھاتی و ھولێن سینەمایی ییێن مازی مول ھێنە نیشادان و سەرەرایی ڤێ چەندێ ڕۆژانە دێ سمینار و وۆرک شۆپ د ناڤ فیستەڤالێ دا ھەبن و ھەر فلمەکێ ب دووماھی دھێت دێ پرێس کۆنفرانس ھەبن و پلێت ل بەر دەرگەھێن ھۆلان دێ ھێنە فرۆتن.
دلایەکێ دی دا ناڤبری خویا کر کو ئەڤ سالە نێزیکی 40 وەلاتان ب فلمان پشکداری د فیستەڤالێ دا کریە و مھێھڤانێن فلمە فیستەڤالێ ژی ژ 20 وەلاتان ھاتینە و ھژمارا مێھڤانێن ئەڤ سالە یێن فلمە فیستەڤالێ نێزیکی 120 کەسانە کو بەھرا پتریا ڤان مێھڤانان ژی دێ ژ دەرڤەی وەلاتی ھێن و گۆت: ژووریا فلمە فیستەڤالێ ژ گەلەک وەلاتان ھاتینە کو ھژمارا وان دبیتە 15 کەس.
سالحی ئاشکرا کر کو ئەڤ سالە ھەماھەنگیەکا باش د ناڤبەرا فلمە فیستەڤالێ و سازیا سینەما بۆ ئاشتیێ کو رێکخراوەکا ناڤدارا ئەلمانیە پەیدابوویە و ئەڤ سازیە د گەلەک فیستەڤالێن جیھانێ دا پشکدار دبیت و کارێ وێ ئەوە فلمێن ناڤەرۆکا وان ل دۆر ئاشتیێ د ھەلبژێرین و ل سەرانسەری جیھانێ نیشا خەلکی ددەن و گۆت: ڤێ سازیێ گرێبەستەک د گەل مە ئیمزاکریە کو بۆ دەمێ چەند سالێن داھاتی د فلمە فیستەڤالا دھۆک یا نێڤدەولەتی دا د پشکدار بن و د فلە فیستەڤالا ئەڤ سالە دا دێ فلمەکێ دیکیۆمینتاری یێ کوردی یێ درێژ خەلات کەن و دێ چیتە د ناڤ پرۆگرامێ وان دا دێ ل سەرانسەری جیھانێ ھێتە نیشادان.
ناڤھاتی دیار کر کو پشتی قەیرانا دارایی ب سەر ھەرێما کوردستانێ دا ھاتی ئەڤ سالە گەلەک سپۆنسەران خوە ل فلمە فیستەڤالێ کرە خودان و گۆت: پرۆگرامێ ئەڤ سالە یێ فلمە فیستەڤالێ گەلەکێ ب ھێزە، چونکی گەلەک ژ فلمێن د ڤێ فلمە فیستەڤالێ دھێنە نیشادان د فلمە فیستەڤالا (کان) دا و بەربژێرێن ئۆسکارێ نە و مە نەھێلا یە کوالێتیا فلمە فیستەڤالێ بھێتە خوار و ئەز باوەرم ئەڤ سالە ژی فلمە فیستەڤال دێ ب سەرکەفتیانە ب دووماھی ھێت.
ناڤھاتی گۆت: وان بزاڤ کرینە ئەڤ سالە ستافێ سەرەکی یێ فلمە فیستەڤالێ د گەل ھەموو کەسێن دی یێن د ڤێ فلمە فیستەڤالێ دا کار دکەن ژ زمانزان و پشکا پێشوازیا مێھڤانان و ھتد… ھەموو دێ ب شێوەکێ خوەبەخش کارکەن.
سەبارەت خەلاتێن فلمە فیستەڤالێ ژی ناڤبری خویا کر کو ل سالێن بۆری خەلاتێ فلمە فیستەڤالێ یێ ژ ھەموویان زێدەتر 10 ھزار دۆلار بوون، بەلێ ئەڤ سالە ئەڤ خەلاتە ژی ھاتیە کێمکرن ب رەنگەکی کو کارتێکرن ل کوالێتیا فلمە فیستەڤالێ نەھێتەکرن.
بینا قەرەداغی، بەرپرسا بەرنامان ل فیستەڤالێ بۆ ئەڤرۆ دیارکر ب دیتنا وێ بەرنامێ ئەڤ سالە یێ فلمە فیستەڤالێ گەلەک ژ یێ سالێن بۆری ب ھێزترە ب تایبەتی ئەو ھەڤرکیا د سینەما کوردی دا پەیدادبیت و گۆت: گەلەک فلمێن کوردی و جیھانێ نمایشا وان یا ئێکێ دێ ل فلمە فیستەڤالا دھۆک بیت ئەڤە چەندە ژی دەستکەفتەکا گرنگە بۆ ھەر فلمە فیستەڤالەکا جیھانێ.
ناڤھاتیێ ئاماژە دا وێ چەندێ کو خەلک تێھنی یێ فلمێن کوردی یە، چونکو خەلک دشێت فلمێن بیانی ل ھەموو جھان ببینیت و گۆت: فلە فیستەڤالا دھۆک یا نێڤدەولەتی ب پرۆگرامێ کوردی یا ب ھێزە و ئەڤ فیستەڤالە بوویە بنگەھەک سینەما کوردی کۆم دکەت و ل ھەموو جیھانێ بەلاڤ دکەت.
قەرەداغی دیارکر کو دەرھێنەرێن کورد ھەردەم ل جھەکی دگەڕیێن فلمێن خوە نیشا بینەرێ کورد بدەن ژبەر ڤێ چەندێ فلمە فیستەڤالا دھۆک گەلەک ھاریکاریا وان د نیشادانا فلمان دا یا کری و گۆت: راستە فلمە فیستەڤال بۆ دەمێ حەفتیەکێ ھاتبوو راگرتن، بەلێ چو کارتێکرن ل بەرنامێ فلمە فیستەڤالێ نەھاتەکرن، چونکو بەری بھێتەراگرتن بەرنامێ فلمە فیستەڤالێ 100% یێ ئامادەبوو.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
فەرھاد ئەمین ئەتروشی، پارێزگەرێ دھۆکێ دوھی 7/9/2016 پێشوازی ل محەمەد عاکیف، قۆنسلێ گشتی یێ وەلاتێ تورکیا ل ھەرێما کوردستانێ و شاندێ د گەل دا کر، د ھەڤدیتنەکێ دا قۆنسلێ گشتی یێ وەلاتێ تورکیا ل ھەرێمێ ڕاگەھاند، ئەو یێ کار بۆ ڤەکرنا نڤیسینەگەھا کاروبارێن ڤیزا تورکی ل دھۆکێ کەن.
د وێ ھەڤدیتنێ دا ھەردو لایان بەحسێ چاوانیا خورترکرنا تێکھەلیێن بازرگانی، ئابووری، گۆزاری، ڕەوشەنبیری و زانستی د ناڤبەرا ھەرێما کوردستانێ و وەلاتێ تورکیا ب گشتی و پارێزگەھا دھۆکێ و تورکیا ب تایبەت ھاتەکرن، ھەروەسا بەحسێ چاوانیا خوشکرنا ھاتنو چوونێ و رێک و دەرگەھێن سنوورێ یێن د نافبەرا ھەردو لایان دا ھەین کرن.
پارێزگەرێ دھۆکێ خوشحالیا خوە ل ھەمبەر دەست بکاربوونا کارمەندێن خالا سنووری یا سەرزێری دیار کر و بەرھەڤیا کارگێریا پارێزگەھا دھۆکێ بۆ ھەر ھاریکاریەکا پێدڤی بیت پێخەمەت خورتکرنا ھاتنوچوونێ و زێدەکرنا تێکھەلیان ل ھەر خالەکا سنووری یا ھەبیت دوپاتکر و گۆت: “ئەم داکوکیێ ل سەر وێ چەندێ دکەین کو نڤیسینگەھەک بۆ ب ساناھی کرنا وەرگرتنا ڤیزا تورکیا ل دھۆکێ بھێتە ڤەکرن، دا کو وەلاتیێن دھۆکێ ژی بشێن ب ساناھیتر ڤیزا تورکیا ب دەستخوە ڤە بینن”.
ژ لایێ خوەڤە قۆنسلێ گشتی یێ وەلاتێ تورکیا ل ھەرێما کوردستانێ سۆز دا کو کار بۆ ڤەکرنا نڤیسینەگەھا کاروبارێن دانا ڤیزا تورکیا بۆ وەلاتیێن دھۆکێ بکەن و گۆت: “ئەم د خوزازین بەردەوام کۆمبوون و سەرەدان د ناڤبەرا مە و پارێزگەھا دھۆکێ، دیسا سەرمایەدار و بازرگانان ھەبن، دا کو تیکھەلی و پەیوەندیێن مە پتر خورت ببن”.
ھەروەسا ل دووڤ گۆتنا تایبەتمەندێ کاروبارێن بازرگانی ل قۆنسلخانا تورکیا ل ھەرێما کوردستانێ نوکە 400 کۆمپانیێن تورکی ل سنوورێ پارێزگەھا دھۆکێ کار دکەن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤەبەرێ گشتیێ گەشتوگۆزارێ ل پارێزگەھا دھۆکێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو پلانەکا مەزن ھاتیە دانان بۆ خزمەتکرنا گەشتیاران ل رۆژانێن جەژنا قۆربانی و پێشبینی دھێتەکرن رۆژانە ھەتا پێنج ھزار گەشتیاران بھێنە پارێزگەھا دھۆکێ.
عبیدوللا داود، رێڤەبەرێ گشتی یێ گەشتوگۆزارێ ل پارێزگەھا دھۆکێ دیار کر کو 15 تیمێن گەشتیاری بۆ پێشوازیا گەشتیاران ھاتینە پێکئینان ل خالێن سەرەکی یێن گەشتیار تێدا قەستا دھۆکێ دکەن وەکو ئالۆکا و خالا سنووری یا ئیبراھیم خەلیل و ئاکری و گۆت: “رێبەرێن گەشتیاری و کارتا پێزانینان دێ ل سەر گەشتیاران ھێنە بەلاڤکرن و سەرەرایی ڤێ چەندێ دەمێ پێشوازیێ ل گەشتیاران دکەین دێ ئاڤێ و شریناھیان دەینە وان”.
ناڤھاتی ئاماژە دا وێ چەندێ کو 100 دەست ئاڤ ل جھێن گەشتیاری یێن ھاتینە ب سەروبەرکرن و پاقژکرن و 20 دەست ئاڤێن دی ل جھێن گەشتیار دێ ھێنە دانان وەکو گەلیێ چەمانکێ و زالگەھا باعەدرێ و ئیتوتێ و گۆت: “ھەڤکاریەکا باش دگەل ھەموو دامودەزگەھێن پەیوەندار ل دھۆکێ ھاتیە کرن بۆ پێشوازی و خزمەتکرنا گەشتیاران”.
ئەڤرۆ نیوز:
ل ژێر درۆشمێ (پێشمەرگە سنبۆلا بەرخودانێ و پارێزەرێ خاک و وەلاتی) یە و ل ژێر چاڤدێریا فەرھاد ئەمین ئەترووشی، پارێزگارێ دھۆکێ رێڤەبەریا گشتیێ چاندنێ ل پارێزگەھا دھۆکێ دێ پێشانگەھا سالانە یا تری ئەڤرۆ رۆژا 8/9/2016ێ ل دەمژمێر 11ی سپێدێ دێ ل فاملی مولا دھۆکێ ڤەکەت.
د. لەزگین حەجی عەساف، رێڤەبەرێ گشتیێ چاندنێ ل پارێزگەھا دھۆکێ دیارکر گەلەک جۆرێن تری ل دھۆکێ ھەنە ل سەر ئاستی ھەرێمێ دھۆک پارێزگەھا ئێکی یە ب تری دھێتە ناسکرن و کار دھێتە کرن تری وەکو ناسنامە بھێتە ناسکرن بۆ دھۆکێ، و لوگۆیێ گەلەک بزاڤ وچالاکیان تری دھێتە دانان، چونکو دھۆک یا ب تری ناڤدارە و گۆت: “مەرەم ژ ڤەکرنا پێشانگەھا تری ئەوە ئاستێ تری بھێتە پێشچاڤکرن، و جۆتیار مفایی ژ کۆمەکا پێزانیان وەربگرن و بازارێ تری باشتر لێ بھێت”.
ناڤھاتی ئاماژە دا وێ چەندێ کو کار دێ ھێتە کرن جۆتیار ب رەنگەکێ باشتر و زانستی تر سەرەدەریی دگەل تری بکەن بۆ چاندنی و چەندین پیزانین ل دۆر چاندنا تری دێ ئاراستەیی جۆتیاران ھێنەکرن و گۆت: “دێ بزاڤێ کەین بازارێ تری باشتر لێ بھێت، چونکی رێژەکا مەزنا تری ل دھۆکێ ھەیە”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وه‌زاره‌تا دارايى و ئابوورى ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو سوبه‌هى رۆژا پێنجشه‌مبى دێ وه‌زاره‌تا ناڤخۆ يا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ مووچێ هه‌يڤا تيرمه‌هێ يێ وه‌زاره‌تا ناڤخۆ هێته به‌لاڤكرن.
وه‌زاره‌تا دارايى ئاشكه‌را ژى كريه كو ل رۆژا شه‌مبى رێكه‌فتى 10ى ئيلۆنا 2016ێ دێ وه‌زاره‌تا ساحله‌ميێ و وه‌زاره‌تا دارايى يا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هێته راگه‌هاندن.
ئاماره ب وێ چه‌ندێ ژى كريه كو بۆ ڤێ مه‌ره‌مێ دێ بانك و گه‌نجينه د ڤه‌كرى بن دا كو ئه‌ڤ جهێن هاتينه دياركرن مووچێ خوه وه‌رگرن.
ئاشكه‌را ژى كريه كو پلان هاتيه دانان ئه‌و وه‌زاره‌تێن ماين پشتى جه‌ژنا قوربانێ مووچێ خوه وه‌رگرن.
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
شڤێدى حه‌جيا ئێكێ يا هه‌رێما كورستانێ ل وه‌لاتێ سعوديێ گيانێ خوه ژ ده‌ست دا كو خه‌لكا ناحيا خه‌ليفانه سه‌ر ب قه‌زا سوران ڤه.
كاروان ستونى، ژ راگه‌هاندنا حه‌ج و عومره‌يا كوردستانێ د داخۆيانيه‌كێ دا بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز گۆت: “زه‌ينه‌ب سالح زاناوێر كو ژ دايكبوويا 1947ێ يه و خه‌لكا ناحيا خه‌ليفانه سه‌ر ب قه‌زا سوان، دره‌نگى شه‌ڤا بۆرى ل نه‌خۆشخانه‌كا باژێرێ مه‌ككێ گيانێ خوه ژ ده‌ست دا”.
ب گۆره‌ى راگه‌هاندنا تيما راگه‌هاندن و په‌يوه‌نديێن حه‌جيێن هه‌رێم- سعودى ئه‌ڤێ حه‌جيايێ به‌رى نوكه نه‌خۆشيا دلى هه‌بوو، دبيته حه‌جيا ئێكێ ژى ئه‌ڤ ساله گيانێ خوه ژ ده‌ست دده‌ت.
كاروان ستونى گۆتژى: “ئه‌ڤرۆ سپێدێ ئه‌و حه‌جيا ل گۆرستانا شه‌هيدێن حه‌ره‌م ل باژێرێ مه‌ككێ هاته ڤه‌شارتن و بڕياره ئه‌ڤ شه‌ڤه ژى پرسا وێ بهێته دانان”.
ئەڤرۆ نیوز، سویسرا، ئازاد گولەیی:
شڤێدی د چارچوڤێ یاریێن گەرا ئێکێ دا ژ ڤاڤارتنێن دەربازبوونێ بۆ موندیالا 2018 ل وەلاتێ روسیا ھەلبژارتیێ سویسرا ل ناڤ ئەرد و جەماوەرێ خوە دا شیا سەرکەفتنەکا گرنگ ل سەر قارەنانا یورۆیا 2016 ھەلبژارتیێ پرتوگال توماربکەت ب دو گولان بێ بەرامبەر.
نيشاندان