ئەڤر نیوز:
پشکداریا میلیشیێن حەشد شەعبی د شەڕێ مووسلێ دا دێ مەترسیا گرژیا تائیفی ل عیراقێ و ب تایبەتی ل مووسلێ زێدەتر لێکەت، ب تایبەتی پشتی حەشد شەعبی بریارا پێشڤەچوونێ بەر ب میحوەرێ تلەعفەر ل رۆژئاڤایا مووسلێ دای ب پشکداریا 10 ھزار چەکدارێن خوە و دەست ب کونترۆلکرنا چەندین گوندێن قەزا تلەعفەر کری و تورکیا ھوشداری دای ل دۆر ھێرشێ ل سەر تلەعفەر.
میلیشیێن حەشد شەعبی کو سەرۆک وەزیرێن عیراقێ حەیدەر عەبادی وان میلیشیان ب پشکەک ژ ھێزێن چەکدار یێن عیراقی د ھەژمێریت، د تۆمەتبارن ب ئەنجامدانا تاوانێن مرۆڤایەتی ل باژێرێن سونی ل دەمێ ئۆپەراسیۆنێن لەشکری بۆ ئازادکرنا وان باژێران، بەری نوکە وان میلیشیێن شیعی راگەھاندبوو کو ناچنە دناڤ مووسلێ دا، بەلێ ل دووڤ ھندەک شرۆڤەکارێن سیاسی و لەشکری، ھێرشا وان میلیشیان ل دەڤەرێن ب سەر تلەعفەرێ ڤە، دبیت ببیتە چریسکا ھەلبوونا شەڕێ تائیفی، ب تایبەتی ژی تلەعفەر ژ چەندین نەتەوە و تائیێن ئایینی پێک دھێت و مەترسیا وێ چەندێ یا ھەی کو حەشد شەعبی کریارێن تۆلڤەکرنێ ل تلەعفەرێ ئەنجام بدەت.
میلیشیێن حەشد شەعبی یێن شیعی ب رێیا راگەھاندنا پشکداریکرنێ د شەڕێ مووسلێ دا ب رێیا مێحوەرێ تلەعفەرێ، بزاڤێ دکەت رێ ل پشکداریا تورکیا د شەڕێ مووسلێ دا بگریت، کو ئەڤ چەندە ژی فەرمانەکا ئیرانی یە بۆ حەشەد شەعبی
ددەمەکی دا سەرۆکێ تورکیا رەجەب تەیب ئەردۆگان ھوشداری دابوو و گۆتبوو” ھەکە میلیشیێن حەشد شەعبی کریارێن تۆلڤەکرنێ دژی خەلکێ تلەعفەرێ ئەنجام بدەت، تورکیا دێ بەرسڤەک ھەبیت” بێ کو جۆرێ وێ بەرسڤێ دیار بکەت. دیسا راگەھاندبوو” مە ھەبوونا لەشکری یا ل پارێزگەھا دھۆکێ ھەی و ھێزێن مە نوکە یێن ل سلۆپیا و دێ ھێزێن زێدەتر ژی ھنێرین”.
ئەردۆگانی ئاماژە دا بوو وێ چەندێ ژی کو” ل دەف مە تلەعفەر و شنگال دەڤەرێن ھەستیارن و مە ھەڤکاری یا ھەی ل گەل پێشمەرگەی و زێرەڤانێن نەینەوا (حەشد نیشتمانی یا بەرێ ب سەرۆکاتیا ئەسیل نوجێفی)”.
د بەرامبەر دا ئێک ژ پەیڤدارێن حەشد شەعبی (جەواد تلیباوی) د بەرسڤا داخۆیانیا ئەردۆگانی دا دبێژیت” دێ رەفتارا مە ل گەل لەشکرێ تورکی وەکو ھێزەکا دوژمن بیت و مە پلانێن ھەین بۆ بەرھنگاریا ھەر مایتێکرنەکا لەشکرێ تورکی” ئاشکرا کر ژی کو “حەشد شەعبی ل بەرە ھەردو قەزایێن حەزەر و بەعاج ژی کونترۆل بکەت”. ب ڤێ چەندێ میلیشیێن حەشد شەعبی دێ نێزیکی جھێن ھێزێن پێشمەرگەی بیت.
ل دوور ھوشداریێن بەردەوام یێن تورکیا د ھێرشا حەشد شەعبی ل سەر تلەعفەرێ، رۆژناما واشنتۆن پۆست یا ئەمریکی بابەتەک بەلاڤکریە و تێدا ھاتیە” پێدڤیە ل سەر تورکیا خەلکێ تلەعفەرێ کو پتریا وان تورکمانن بپارێزیت، دیسا د بەرژەوەندیا تورکیا دایە بەرھنگاریا دەستھەلاتا ئیرانی ل عیراقێ ببیت کو بەردەوام دزێدەبوونێ دایە”.
دھێتە زانین چەندین لایەنێن سیاسی یێن عیراقی و ھەرێمایەتی ھوشداریا چوونا حەشد شەعبی بۆ دناڤ باژێرێ مووسلێ دا ددەن، دیسا بۆ دناڤ باژێرێ تلەعفەرێ ژی دا، کو ھەر ژ سالا 2004 ێ و سالێن ددووڤدا ببو مەیدانا شەڕێ تائیفی د ناڤبەرا رێکخستیا قاعیدە یا تیرۆرستی و عەشیرەتێن تورکمان یێن شیعی و دئەنجامدا ب ھزارەھان کەس بوونە قوربانی. ئەو ھوشداریە ددەمەکێ ژی دا دھێن کو رێکخراوا لێبۆرینا نێڤدەولەتی تۆمەت ئاراستەی حەشد شەعبی و ھێزێن عیراقێ کربوون ب ئەنجامدانا تاوانێن مرۆڤایەتی یێن مەترسیدار دژی وەلاتیێن سڤیل یێن ژ دەڤەرێن دبن کونترۆلا داعشێ دا درەڤین.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

سۆپايێ عيراقێ شه‌رێ ناڤ باژێرێ مووسل ده‌سپێكر و راگه‌هاند كو ژ سێ ميحوه‌رێن لايێ چه‌پێ پرۆسا چوونا ناڤ باژێرى ده‌سپێكر.

د وێ ده‌ربارێ دا شانا راگه‌هاندنا شه‌رى يا سه‌ر ب سۆپايێ عيراقێ سپێده‌هيا ئه‌ڤرۆ ئاشكه‌را كر كو هێزێن عيراقێ دورپێچا ل سه‌ر باژێرێ مووسل دژوارتر لێ كر و زێده‌تر نێزيكى سه‌نته‌رێ باژێرى بوون.

هێزێن هه‌ڤپشكێن عيراقێ ژ سێ ميحوه‌رێن لايێ چه‌پێ يێ مووسل “رۆژهه‌لاتێ باژێرى” چوونه‌ ناڤ باژێرى و هێزێن وان ژ دژى تيرۆر و فرقا 9 يا زريپۆش و ليوا سێ يا سه‌ر ب فرقا ئێك و فرقا 16 يا پياده‌ پێك دهێن.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

د چارچوڤێ شه‌رێ رزگاركرنا مووسل دا، پێشمه‌رگێن قاره‌مان ده‌ست ب سه‌ر وى ئاميرى دا گرت يێن داعش بۆ دروستكرنا تونێلا بكار دئينان، داعش مفا ژ ماتورا ئاڤێ وه‌رگرتيه‌ بۆ لێدانا تونێلان، كو مه‌ره‌ما وان ئه‌وبوويه‌ خوه‌ ژ هێرشێن فرۆكێن ئاسمانى ب پارێزن.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

پتریا شرۆڤەکارێن سیاسی ئاماژێ ددەنە وێ چەندێ کو دناڤبەرا 2015 و 2016 ێ دا، رێکخستیا داعش یا تیرۆرستی 50% ژ دەڤەرێن دبن کونترۆلا وێ ڤە یێن ژ دەستداین ب تایبەتی ھندەک باژێرێن مەزن وەکو تکریت و رومادی و کوبانێ و فەلوجە و تەدمور و ئازادکرنا مووسلێ ژ داعشێ یا د قۆناغا بجھئینانێ دا و ئارمانجا ددووڤ مووسلێ دا، ئازادکرنا باژێرێ رەقە یێ سووری یە کو پایتەختێ داعشێ یە و ب ئازادکرنا وێ دێ خیلافەتا داعشێ راگەھاندی ب دووماھی ھێت.
پرسیار ئەوە پشتی ئازادکرنا مووسلێ و رەقە، دێ چارەنڤیسێ داعشێ چو بیت و ئایا دێ شێت بەردەوامیێ ب ھەبوونا خوە ددەت بێ کونترۆلکرنا چ دەڤەران و ئایا دێ داعش دیار بیت ڤە، یان ژی دێ بەرزەبیت و ب دووماھی ھێت؟.
پێنج سیناریۆ بۆ پشتی ئازادکرنا مووسلێ و رەقە و چارەنڤیسێ داعشێ، ل دووڤ سایتێ ھافینغتۆن پۆست، یێن ھەین، یێ ئێکێ ڤالاتیا شەڕێ ناڤخوەییێ سووریێ پەیداکری و لاوازیا حوکمەتا مالکی ل عیراقێ و شکەستنا لەشکرێ عیراقێ و نەپیتەدانا جیھانێ ب مەرەمێن داعشێ ل دەستپێکێ، ئەڤە ھەموو رەوشە ژی ب زەحمەتە ل پاشەرۆژێ دووبارە ببن.
ل دۆر سیناریۆیا دویێ، سایتێ ناڤبری ئاماژێ ددەت کو داعشێ ل سالێن بۆری بریکار بۆ خوە ل رۆژئاڤا و باکوورێ ئەفریقیا و لیبیا و یەمەن و سینائێ و نیجیریا و چەندین دەڤەرێن دی پەیداکرینە کو ب دیتنا داعشێ کونترۆلا وێ ل وان دەڤەران ژی دێ بەرفرەە بیت ھەتاکو ددگەھیتە عیراقێ و سووریێ، بەلێ ئەڤ سیناریۆیە ژی یا دوورە ژبەرکو پتریا بریکارێن داعشێ ل وان جھان یێن بەر ب شکەستنێ ڤە دچن ب تایبەتی ل یەمەنێ و رۆژئاڤایێ ئەفریقیا و بریکارێن داعشێ نەشیان ھەڤپەیمانیێ ل گەل گرۆپێن نێزیکی ھزرێن خوە گرێدەت و سیناریۆیێ دویێ ژی ئەوە کو چەکدارێن داعشێ د بەردەوامبن ل سەر کارێن توندوتیژیێ ل سووریێ و عیراقێ کو بزاڤا تالیبان ئەڤ چەندە پەیرەوکربوو پشتی شەڕێ ئەمریکی ل ئەفغانستانێ ل سالا 2001 و ژناڤبرنا دەستھەلاتا تالیبان ل ئەفغانستانێ و بێگومان رێکخستیا قاعیدە یا تیرۆرستی ل عیراقێ و گەلەک ژ سەرباز و ئەفسەرێن لەشکرێ عیراقێ یێ بۆری ئەوێن چووینە دناڤ رێزێن داعشێ دا، ھەمان تشت کربوو پشتی شەڕێ ئەمریک و عیراقێ ل سالا 2003 ێ. ئەڤ سیناریۆیە ژی ژ ھەردویێن دی نێزیکترە بھێتە بجھئینان.
سیناریۆیا سیێ ژی، نەمانا داعشێ یە، کو دبیت شکەستنا ئەو خیلافەتا داعشێ راگەھاندی، ببیتە ئەگەر کو گەلەک باوەرپێکریێن وێ خیلافەتێ بگەھنە وێ راستیێ کو ب زحمەتە ئارمانجا وان بھێتە بجھئینان و ھندەکێن دی ژی بەر ب ھندەک دەڤەرێن دی ڤە بچن و ھندەک ژی بەرزە ببن و ئەڤە ژی یا نێزیکە ژ بجھئینانێ، ب تایبەتی ھەکە ھندەک وەلاتێن دی ژی وەکو دانیمارکێ بکەن، کو وێ ھندەک ئیمتیازات داینە وەلاتیێن خوە ئەوێن گەھشتینە داعشێ، ژبۆ وێ چەندێ کو بزڤرن بۆ دانیمارک.
سەبارەت سیناریۆیا پێنجی ژی، دێ بەردەوامبوونا چەکدارێن بەرێ یێن داعشێ بیت ل سەر کارکرنێ بۆ خوە ژبۆ ئەنجامدانا ھێرشێن جیھانی ل گەل ھەبوون یان ژی نەبوونا پشتەڤانیەکا رێکخستی و ئەڤ چەندە ژی یا چاڤەرێ کریە بۆ دەمەکێ نە درێژ بھێتە ئەنجامدان، ھندەک ھێرشێن ل دەرڤەی ئەردێن دبن کونترۆلا داعشێ ڤە ھاتینە ئەنجامدان وەکو ھیچرشا ل سان بیرناردینو ل کالیفورنیا کو بێ ئاگەھداری و ھاریکاریا داعشێ ھایتە ئەنجامدان.