ئهڤرۆ نيوز:
ب گۆرهى راگههاندنهكێ كو نڤيسينگهها سهرۆك وهزيرێن عيراقێ، حهيدهر عهبادى، ئهڤرۆ رۆژا چارشهمبى رێكهفتى 9ى بهلاڤكريه، ئاماژه ب وێ چهندێ كريه كو حهيدهر عهبادى رهزامهندى دهربڕيه ل سهر پێدانا قهرزێن ئاكنجيبوونێ ب كۆژمێ 50 مليۆن ديناران.
ئاماژه ب وێ چهندێ ژى كريه كو پێدانا ڤان قهرزان دێ ب رێيا بهنكا ناڤهندى بيت و كوژمێ 50 ترليۆن ديناران بۆ ڤێ مهرهمێ تهرخان كرينه و بڕياره د ماوێ 10 سالان دا ڤهگهرينن.
ههر ب گۆرهى وێ راگههاندنێ ژى ميكانزما دانا وان قهرزان دێ ب گۆرهى رێژا ئاكنجيبوونێ ل پارێزگههان بيت و پشت ب پيڤهرێ 80% يێ ژمارا وهلاتيان و 20% رێژا ههژاريێ دبهستيت.
دايه زانين كو مهرهم ب ڤان قهرزان بۆ وێ چهندێ يه وهلاتى بۆ مهرهما ئاكنجيبوونێ بۆ خوه وهرگرن، دا كو يهكهكا ئاكنجيبوونێ د پرۆژهكێ ئاكنجيبوونێ دا وهرگرن.
ئهڤرۆ نيوز:
پشتى کو ناسناما ٢٢ هزار چەکدارێن داعش ئاشکرابوو کو کو ل ٥١ وەڵاتێن جودا یێت چووینە ناڤ رێزێن داعشێ، ئێک ژ چەکداران کوردە و ب ناڤێ ئەبو ئەمین کوردى ناڤێ وى یێ هاتى و د فۆرمەکا ٢٣ خالیدا تەڤاهیا زانیاریێن پرۆفایلا وى یێت هاتینە تۆمارکرن.
د فۆرمێدا ئاماژە یا ب وێ ئێکێ هاتیە کرن کو ئەبو ئەمین کوردى د ناڤەڕاستا هەیڤا ١٢ یا ساڵا ٢٠١٣ پەیوەندیا ب چەکدارێن داعشێ کرى و خەلکێ کوردستانا عیراقێ یە و خودانێ باوەرناما زانینگەهێ یە، هەڤدەم ژ دایکبوویێ ساڵا ١٩٩٠ێ یە و پلا شەڕکەرى یا هەى و ژیان هەڤژینیێ پێکنەئینایە.
ئەڤەژى پشتى وێ چەندێ هات کوناسناما ٢٢ هزار چەکدارێن داعش هاتە ئاشکراکرن ژلایێ مالپەرێ سکاى نیوز ڤە کو ژلایێ کەسەکى کو د ناڤ داعشێ دا بوو پشترە ئەو رێکخراو هێلا و ئەڤ زانیاریە بەڵاڤکرن.
هەر لگۆرى زانیاریان ئەو فۆرم و پرۆفایلێت کو ئاشکرابووین ژ سەدێ ٧٢ ژێ ب ڕەگەز عەرەبن.
ئەوى مالپەرى یێ بەڵاڤکری وان بەلگەنامان زانیاریێن هورێن وەکى هژمارا تێلەفونێ و ناڤنیشان و زانیاری لسەر مالباتێن چەکدارێن داعش تێدا هاتیە تۆمارکرن کو ل دەمێ پەیوەندیکرنا وان ب داعشێ ڤە د بەرسڤا ٢٣ پرسیاراندا زانینارى یێت هاتینە وەرگرتن.
مالپەرێ ناڤبرى یێ ڕاگەهاندی پشکەک ژ وان ناڤان د دەمێ پەیوندیکرنا وان ب چەکدارێن داعشێ ڤە یێت هاتینە هەلبژاردن کو کەسێن بەرنیاسن.
د بەلگەناماندا ئاماژە ب وێ ئێکێ هاتیە کرن گەلەک ژ چەکدارێن داعش بەرێ چەند جارەکان سەرەدانا یەمەن و تونس و سودان و لیبیا و پاکستان و ئەفغانستانێ یا کرى و پشترە یێت چوینە سوریا و بەشداریا شەڕان یا کرى و هند ژ وان یێت ڤەگەڕیایە وەڵاتێن خو بێى هەبوونا چاڤدێریێ لسەر وان.
ئێک ژ بەلگەنامان کو د بن ناڤنیشانێ “شەهیدان” هاتیە نڤیسین زانیاریێن لسەر چەکدارێن داعش تێدابووى کو یێ لبەر بووی هێرشێن خوکوژى ئەنجامدەن لسەر ئەڤێ چەندێ ژى مەشق و راهێنانا پێ هاتیە کرن.
د پشکەکا دى یا بەلگەناماندا هژمارا تێلەفونا وان چەکداران یا هەى و هەتا نهاژى کاردکەن و ژلایێ چەکدارێن داعشێ و مالباتێن وان دهێتە بکارئینان.
مالپەرێ یێ ئاشکرا کرى کەسەکى ب ناڤێ ئەبو حەمید ب رێکا میمۆریەکێ بەلگەنامێن خۆ یێت گەهاندیە مالپەرێ کو ژ رێڤەبەرێ ئاسایشا ناڤخۆ یێ چەکدارێن داعشێ یێ دزى.
ئەبو حەمید د بەرێدا سەر ب لەشکرێ ئازادێ سوریا بوو هەتا پاشى چوویە ناڤ چەکدارێن داعش کو وەکى ب خۆ ڕاگەهاندبوو “ب سەدەمێ تێکشکاندنا یاسایێن داعشێ بریارا داى وێ رێکخراوێ بهێلیت”.
ناڤبرى ئاماژە ب وێ چەندێ ژى کر د نهادا سەربازەکێ حزبا بەعسا بەرێ وێ رێکخراوێ برێڤە دبەت.
ئەوى کەسى ئاشکراکر، هێزێن یەپەگێ و ڕژێما بەشار ئەسەدى ل دژى هێزێن ئۆپزسیۆنان هەڤئاهەنگیێ دکەن.
گۆت ژى “چەکدارێن داعشێ پشتا وانا ل ڕەقە ساربووى وان دڤێت بەرەف بیابانێن ناڤەندا سوریا و پشترە ل عیراقێ پێشڤە بچن”.
هەوەسا گۆت ژى “هیڤیدارم ب رێکا ئاشکرا کرنا بەلگەنامان چەکدارێن داعش ژ ناڤ بچن”.
ئەڤێن خارێ فایلا هژمارەک ژ چەکدارێن بیانی یێن ناڤ داعشێیە:
ئەڤرۆ نيوز:
کۆمپانیێن دابینکرنا خوارنا بۆ زێندانان ل عیراقێ ژ ئەگەرێ زێدەبوونا قەرێن وان ل سەر حوکمەتا عیراقێ، کارێ دابینکرنا خوارنێ بۆ زیندانێن عیراقێ کو 250 ھزار زیندانیان ب خوەڤە دگریت ڕاوەستاند.
ژێدەرێن دادوەری یێن عیراقی ئاماژێ ددەن کو دەمێ سێ ڕۆژانە دابینکرنا خوارنێ بۆ زیندانان ھاتیە ڕاوەستاندن و بزاڤێن ڕژد دھێنە کرن کو کۆمپانیێن ناڤبری دووبارە ب کارێ خوە ڕاببن ل 18 زیندانان ل چەندین باژێرێن عیراقێ.
ل دووڤ بەیاننامەکا رێڤەبەریا چاکسازیێ ل عیراقێ، ئەگەرێ گرفتا خوارنا زیندانیان ل عیراقێ دزڤریت بۆ نەدابینکرنا پارێ پێدڤی ژلایێ وەزارەتا دارایی ڤە و زێدەبوونا قەرێن کۆمپانیێن ب کارێ دابینکرنا خوارنێ ڕادبن.
کۆمپانیێن دابینکرنا خوارنا زیندانیان، ل ڕۆژا دوشەمبیا بۆری بڕیارا ڕاوەستاندنا کارێ دابینکرنا خوارنێ دابوو و دیارکرن ژی کو کۆمپانیەکێ 60 ملیار دینار وەکو قەر ل سەر حوکمەتێ یێن ھەین و بۆ نەھاتیە مەزاختن.
ئەرشەد سالحی، سەرۆکێ لژنا مافێن مرۆڤی ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ د کۆنگرەکێ ڕۆژنامەڤانی دا گوتبوو: پێدڤیە پارێن پێدڤی بۆ وان کۆمپانیان بھێنە مەزاختن، یان ژی قانوونا لێبۆرینا گشتی ل عیراقێ بھێتە بجھئینان و ئەو کەسێن چو تومەت ل سەر نەھاتبنە سەپاندن، بھێنە ئازادکرن.
وەزارەتا دارایی عیراقێ ژی دبەیاننامەکێ دا، دوھی چارشەمبی، راگەھاندبوو کو یێن گەھشتینە چارەکێ بۆ وێ گرفتێ و ل نێزیک دێ خوارن بۆ زیندانیان چیت پشتی ل گەل کۆمپانیەکێ ڕێککەفتی قەرێن وێ وەکو قست ژلایێ حوکمەتێ ڤە بھێنە ئەداکرن.
ئهڤرۆ نيوز:
چهندهكێ بهرى نوكه كۆمبوونا مهكتهبا سياسى يا ئێكهتيا نشتيمانى كوردستان دهسپێكر و تهوهرێ سهرهكى يێ كۆمبوونێ ژى دێ ههلسهنگاندنا دهرئهنجامێن كۆمبوونا رۆژا ئێكشهمبيا بۆرى يا ناڤبهرا ههردو مهكتهبێن سياسى يێن ئێكهتى و پارتى بيت.
ل رۆژا ئێكشهمبيا بۆرى ب سهرپهرشتيا مهسعود بارزانى سهرۆكێ ههرێما كوردستانێ كۆمبوون د ناڤبهرا مهكتهبێن سياسى يێن ههر ئێك ژ ئێكهتى نشتيمانى كوردستان و پارتى ديموكراتى كوردستان دا ب رێڤه چوو.
ئەڤرۆ نیوز:
بەرپرسەکێ پارتی دیموکراتی کوردستان ل پارێزگەھا دیالا راگەھاند، ھژمارەکا چەکدارێن نەنیاس یێن چووینە دناڤ دەزگەھێن حوکمەتێ دا ل باژێرێ بەعقوبە سەنتەرێ پارێزگەھا دیالا.
عامر ڕفعەت، بەرپرسێ لژنا پارتی ل دیالا بۆ باسنیۆز گۆت: دوھی ھژمارەکا چەکداران چوونە دناڤ دامودەزگەھێن حوکمەتێ دا ل باژێرێ بەعقوبە و پشتی دەرکرنا فەرمانبەران، چەندین خالێن پشکنینێ یێن مەترسیدار دناڤ باژێری دا دانان، ب مەرەما ڕێگرتنێ ل ھاتنوچوونێ.
عامری زێدەتر ڕۆھنکر کو ھندەک کەس ب ناڤێ عەشیرەتا (ئەلتمیمی) ھاتنە سەر جادێن بەعقوبە و داخوازا دەست ژ کارکێشانا (سەلیم جبووری) سەرۆکێ جڤاتا نوونەرێن عیراقێ کر و ل دووڤ پێزانینێن مە دەست یێن ل پشت وێ بزاڤێ ھەین و ئاراستەیەکا سیاسی یە و ب پشتەڤانیا شیعان یا ھاتیە کرن ب تایبەتی ڕەوتێ سەدری.
ناڤبری دووپاتی ل سەر وێ چەندێ ژی کر کو ڕەوشا دیالا گەلەک یا ئالۆزە ب تایبەتی باژێرێ بەعقوبە.
بەرپرسێ ناوچا پارتی ل دیالا زێدەتر خویاکر ژی کو پێدڤیە سەرۆک وەزیرێن عیراقێ حەیدەر عەبادی بلەز ڕەوشا دیالا کونترۆل بکەت و ب ڕێیا ھێزەکێ وێ ئاژاوەگێریێ ل دیالا کونترۆل بکەت، دبێژیت ژی، ئەم حوکمەتا عیراقێ و ھەموو وەلاتیان ئاگەھدار دکەین کو ئەم ژ وێ چەندێ دترسین ئەڤە پیلانەک بیت بۆ زیان گەھاندنێ ب دەڤەرێن کوردستانی ل پارێزگەھا دیالا و دوورخستنا پێکھاتێ سونی ژ ڕێڤەبرنا پارێزگەھا دیالا.
دھێتە زانین ڕێیێن سەرەکی یێن قەزا و ناحیان بۆ ناڤ باژێرێ بەعقوبە یێن ھاتینە گرتن و چو کەسەک نەشێت ژ باژێرێ خانەقینێ و باژێرکێن وی سنوری بۆ ناڤ بەعقوبە بچیت.
ئهڤرۆ نيوز:
سهرۆك وهزيرێن عيراقێ راگههاند: پرۆسا دهستهسهركرنا مهزنه گهندهلان دهسپێكر و پشتهڤانيا خوه يا تهمام ژى بۆ دادوهرێن دهستهيا دهسپاكيێ و دهزگههێن چاڤدێريێ دكهن دهربڕى دا كو رۆلێ خوه بگێرن.
حهيدهر عهبادى، سهرۆك وهزيرێن عيراقێ د گۆتارهكێ دا گۆت: “حوكمهتێ زنجيرهكا رێيان بۆ دهستهسهركرنا مهزنه گهندهلان گرتينه بهر و پشتهڤانيا تهمام ژى ل دهزگههێن دادوهرى و نهزاهێ و دهزگههێن چاڤدێريێ كرينه دا كو رۆلێ خوه ببينن و لێپرسينێ ل گهندهلكاران بكهن”.
ههر د گۆتارا خوه دا داخواز ژ گهلێ عيراقێ و دهزگههێن راگههاندنێ كريه كو هاريكاريا وان بكهن بۆ دهستنيشانكرنا گهندهلچيان ئهوێن ل دامودهزگههێن حوكمهتێ زيانێ ب مالێ گشتى دگههينن.
ئهڤرۆ نيوز:
رێڤهبهريا كهشناسى و بيڤهلهرزێ ل دهۆكێ راگههاند كو سوبههى رۆژا ئهينى رێكهفتى 11ى ئادارا 2016ێ ئهسمان ژ ئهورهكێ كێم بۆ ئهورێن تهمام دێ هێته گوهۆڕين ل دانێ سپێدێ زوو ل پتريا دهڤهران باران دێ باريت و ل هندهك دهڤهران ئهو باران دێ يا ناڤهندى بيت ل گهل ههبوونا بريسيان و پاشان ئهسمان دێ بهر ب ئهورهكێ كێم ڤه چيت.
پشكا پێشبينيان ل رێڤهبهريا گشتيا كهشناسى و بيڤهلهرزێ ل ههرێما كوردستانێ د نڤيسارهكێ دا كو دانهك بۆ ئهڤرۆ نيوز رهوانه كرينه راگههاند كو ژ ئهنجامێ ئێكگرتنا كارتێكرنا فشارێن نزمێن وهلاتێ توركيا و دهريا سۆر بۆ سهر ههرێما كوردستانێ دهێته پێشبينيكرن ئهسمان ژ ئهورهكێ كێم بۆ ئهورێن تهمام دێ هێته گوهۆڕين ل دانێ سپێدێ زوو ل پتريا دهڤهران باران دێ باريت و ل هندهك دهڤهران ئهو باران دێ يا ناڤهندى بيت ل گهل ههبوونا بريسيان و پاشان ئهسمان دێ بهر ب ئهورهكێ كێم ڤه چيت.
پشكا پێشبينيان دايه زايه زانين كو دێ ئاراستێ باى ژى دێ باكوورێ رۆژئاڤا بيت ب رهنگهكى د ناڤبهرا 5 ههتا 15كم دا و هندهك و ماوێ ديتنێ ژى دێ 8 بۆ 10 كم بيت، پلێن گهرمێ ژى دێ د ناڤبهرا (10 بۆ 19) پلان دا بيت.