ئەڤرۆ نیوز:
حوكمەتا هەرێما كوردستانێ به‌رهه‌ڤیان دكه‌ت بۆ ئامادەكرنا بودجا سالا 2020 یا هەرێما كوردستانێ بۆ پەرلەمانی.
جۆتیار عادل، پەیڤدارێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ راگەهاند، بەری نوكە ژ بەر نەهنارتنا بودجێ ژ بەغدا، حوكمەتا هەرێمێ پرۆژە قانوونا بودجێ نە د هنارتە پەرلەمانێ كوردستانێ، لێ نوكە لێكتێگەهشتن د ناڤبەرا هەولێر و بەغدا دا دروست بوویە، لەورا حوكمەت دێ بودجێ هنێریتە پەرلەمانی و گۆت:(بودجە د دەمێ خوە دا دێ هێتە هنارتن، دا كو حوكمەت ل دووڤ بودجا پەسەندكری پلانا خوە دابرێژیت).
ئه‌ڤرۆ نيوز:
د نڤيساره‌كێ دا، مه‌سرور بارزانى سه‌رۆك وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ رادگه‌هينيت پشت به‌ستن ب ئه‌حكامێن مادێ هه‌شت ژ قانوونا جڤاتا وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ هژمار 3 سالا 1992 يا راستڤه‌كرى، ل به‌ر رۆناهيا نڤيسارا ده‌سته‌يا ده‌ستپاكيێ ل هه‌رێما كوردستانێ، و ل به‌ر رۆناهيا كونووسا كۆمبوونا جڤاتا وه‌زيران هژمار 2 ل 22/7/2019 بريار هاته دان:
1- پێدڤيه هه‌موو وه‌زير وخودان وه‌زيفێن بلند يێن كابينا نه‌هێ يا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل به‌ر رۆناهيا قانوونا ده‌ستپاكيێ ل هه‌رێما كوردستانێ هژمار 3 سالا 2011 يا راستڤه‌كرى، فۆرما ئاشكراكرنا به‌رژه‌وه‌نديێن دارايى داگرن.
2- وه‌زاره‌ت ولايه‌نێن په‌يوه‌نديدار ڤێ فۆرمێ دێ داگرن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ل دووڤ نڤيساره‌كا ده‌سته‌يا ده‌ستپاكيێ ل هه‌رێما كوردستانێ، كو ل هه‌يڤا بۆرى ده‌رچوويه ئاماژه ب برياره‌كێ بۆ فه‌رمانبه‌ران هاتيه كرن.
د وێ نڤيسارێ دا هاتيه” نابيت فه‌رمانبه‌ر ل ده‌مێ ده‌واما فه‌رمى كاره‌كێ دى بكه‌ت، ب تايبه‌ت ئه‌وێن هه‌لگرێن باوه‌رنامێن بلند”.
وه‌كو پشكا قانوونى ل ده‌سته‌يا ده‌ستپاكيێ ئاماژه بۆ كرى، ئه‌و برياره ب رامانا قه‌ده‌غه‌كرنا كاركرنا فه‌رمانبه‌رى نينه، به‌لكو بۆ وى هه‌يه پشتى ده‌واما فه‌رمى كارێ تايبه‌ت يێ خوه بكه‌ت. دووپات كريه ژى كو ل ده‌مێ فه‌رمى دا پێدڤيه فه‌رمانبه‌ر پێگير بيت ب كارێ ده‌واما فه‌رمانگه‌ها خوه.
ئەڤرۆ نیوز ، زنار تۆڤی:
ئەڤرۆ سێشەمبی 20 تەباخا 2019 ێ فرۆکێن سۆپایێ تورکی ترۆمبێلەکا بیکاب یا گەریلایێن پەکەکێ ل نێزیک گوندێ بابیرێ کرە ئارمانج و د ئەنجامدا زیانێن مەزن گەھاندنە وێ بیکابێ و ھەروەسا ئاگر بەردایە ھندەک زەڤیێن گوندیان ژی.
سەلمان وەلاتیەکێ گوندێ بابیرێ یە بۆ ئەڤرۆ نیوز گۆت: بەری نیڤرۆیا ئەڤرۆ سێشەمبی فرۆکێن سۆپایێ تورکی ھێرش کرە سەر ترۆمبێلەکا بیکاب یا گەریلایێن پەکەکێ و د ئەنجامدا زیانێن مەزن گەھاندنە ترۆمبێلا وان، لێ ئەو نەشیاینە بچنە جھێ روودانێ ژ ترسا بۆمبەبارانکرنا فرۆکان و زیانێن وێ بۆمبەبارانێ نەھاتینە زانین، لێ ئاگر یێ بەربوویە ترۆمبێلێ و ھندەک زەڤیێن گوندیان.
ھەروەسا ئەو جھێ ترۆمبێل لێ ھاتیە بوردۆمانکرن نێزیکی خانیێن وەلاتیانە و ڤێ چەندێ ترس ل دەف خەلکێ دەڤەرێ پەیدا کریە.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وەزارەتا دارایی یا حۆکمەتا ھەرێما کوردستانێ بریارا خەرجکرنا 30% ژ دەرمالەیێن مەترسیێ ژ مۆچەیێ بنەرەت بۆ ھژمارەکا فەرمانبەرێن وەزارەتا شارەوانی و گەشتۆگۆزار دەرکریە.
ل گۆرەی نڤیسارەکا وەزارەتا دارایی و ئابووری یا حۆکمەتا ھەرێما کوردستانێ کو ل حەفتیناما (باس) بلاڤبوویە، بریارا خەرجکرنا 30% ژ دەرمالەیێن مەترسیێ ژ مۆچەیێ بنەرەت بۆ فەرمانبەرێن (ئەندازیارێن چاندنێ و ڕابەرێ چاندنێ و چاڤدێران و باخچەڤانان) ئەوێن گرێدای وەزارەتا شارەوانی و گەشتۆگۆزار یا حۆکمەتا ھەرێما کوردستانێ.
ل گۆرەی زانیاریان، ئەڤ دەرمالە بەری نھا ژی ئەڤ دەرمالەیە بۆ باخچەڤانان ھەبوویە، بەلێ ب تنێ ئەو فەرمانبەر بخۆڤەدگرتن ئەوێن دناڤا پرۆژەیان دا و ئەوێن دی ڤەنەدگرتن، بەلێ ژ نھا و وێڤە دێ ھەموویان بخۆڤەگریت و ئەڤ دەرمالەیە دێ ژ 1/1/2019 بۆ وان کەسێن مفادار ھێتە خەرجکرن و ئاشکرا ژی بوویە، ئەگەر بۆ نموونە مۆچەیێ فەرمانبەرەکی 500 ھزار دینار بیت، واتە دێ 150 ھزار دینار ل سەر مۆچەیێ وی زێدەبن.
ئه‌ڤرۆ:
ئەندامەکێ پەرلەمانێ کوردستانێ راگەھاند، خواندنا دوویێ دێ پرۆژەقانوونا خانیێن زێدەگاڤی ل ھەرێما کوردستانێ ھێتە کرن و ل گۆرەی برگێن وێ قانوونێ ب تنێ دێ وان وەلاتیان ڤەگریت ئەوێن چو مۆلک و مال ل سەر ناڤێ وان نەبیت و گۆت: ئەگەر ئەڤ پرۆژە قانوونە سەربگریت دێ ب تنێ خانیێن وان وەلاتیان ھێنە تاپۆکرن ئەوێن ھیچ مۆلک و مال ل سەر ناڤی نەبیت و د راستی دا مرۆڤەکێ دەستکورت بیت و ئاشکرا ببیت کو ژ دەستکورتیا خوە ناچاربوویە ئەو خانیە ب شێوەیەکێ زێدەگاڤی ئاڤاکریە و بریار ب تنێ بۆ خەلکێ ھەژار و دەستکورتە.
ھیڤیدار ئەحمەد، ئەندامێ پەرلەمانێ کوردستانێ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار کر، ل ھەرێما کوردستانێ ب ھزارەھا خانیێن زێدەگاڤی ھەنە و فراکسیونا پارتی ل پەرلەمانێ کوردستانێ ژی پرۆژە قانوونەک بەرھەڤکریە بۆ تاپۆکرنا وان خانیان و خواندنا ئێکێ بەری ھەیڤەکێ بۆ ھاتیە کرن و بزاڤ دھێنە کرن د ھەیڤا بھێت دا خواندنا دوویێ ژی بۆ ڤی پرۆژە قانوونێ بھێتە کرن و ئەڤ بابەتە بھێتە رێکخستن و چارەسەرکرن.
ئاشکرا ژی کر، ئەگەر ئەڤ پرۆژە قانوونە سەربگریت دێ ب تنێ خانیێن وان وەلاتیان ھێنە تاپۆکرن ئەوێن ھیچ مۆلک و مال ل سەر ناڤی نەبیت و د راستی دا مرۆڤەکێ دەستکورت بیت و ئاشکرا ببیت کو ژ دەستکورتیا خوە ناچاربوویە ئەو خانیە ب شێوەیەکێ زێدەگاڤی ئاڤاکریە و بریار ب تنێ بۆ خەلکێ ھەژار و دەستکورتە و ب تنێ دێ وان خانیان ڤەگریت ئەوێن ل ژێر دەستھەلاتا حۆکمەتا ھەرێما کوردستانێ.
خویاژی کر کو ئەڤ پرۆژەقانوونە خزمەتگۆزاریە و پێدڤی ب گەنگەشێ یە و ھەردەمێ پەرلەمانێ کوردستانێ ب شێوەیەکێ فەرمی ئەڤ پرۆژەیە پەسەند کر، دێ دەست ب تاپۆکرنا وان خانیێن زێدەگاڤی ل گۆرەی رێنمایان ھێتە کرن.
مافپەروەر سەرکار سبغەتۆللا، بەرپرسێ مولک و زەڤیان ل رێڤەبەریا گشتیا باژێرڤانیان ل پارێزگەھا دھۆکێ دیار کر، ل گۆرەی پرۆژەیاسایا پەرلەمانێ کوردستانێ ئەوا گرێدای تاپۆکرنا خانیێن زێدەگاڤی ل ھەرێما کوردستانێ ئەو خانیێن ھەتا سالا 2018 ب زێدەگاڤی ھاتینە چێکرن دێ ھێنە تاپۆکرن.
سەرکار سبغەتوللا ئاشکرا ژی کر، ھژمارەکا خانیێن زێدەگاڤی کو نێزیکی چوار ھزار خانیانە ل گۆرەی یاسایەکێ بەری نوکە ھاتینە چارەسەرکرن، بەلێ نێزیکی 21 ھزار خانیێن زێدەگاڤی چو یاسا ژێ نەگرتینە و ھەتا نوکە نەھاتینە تاپۆکرن و گۆت: ل سالا 2018 یاسایا ژمارە 3 ژ پەرلەمانێ کوردستانێ دەرچوویە ژ بۆ مەرەما رێگرتنێ ل زێدەگاڤیان و نھا پرۆژەیاسایەکا دی ل پەرلەمانێ کوردستانێ دھێتە گەنگەشەکرن ژ بۆ مەرەما تۆمارکرنا وان خانیێن ب زێدەگاڤی ھاتینە ئاڤاکرن بەری دەرچوونا یاسایا ژمارە 3 یا سالا 2018 و ھەردەمێ ئەڤ پرۆژە یاسایە ھاتە پەسەندکرن و کەفتە د بوارێ جێبەجێکرنێ دا، دێ کار ھێتە کرن ژ بۆ تۆمارکرنا خانیێن ب زێدەگاڤی ھاتینە ئاڤاکرن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
د كۆمبوونا ئه‌ڤرۆ دوشه‌مبى 19/8/2019 يا جڤاتا وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ، بريار هاته دان كو ل رۆژا شه‌مبيێ 21/9/2019 ئێكه‌م رۆژا ده‌ستپێكا سالا خواندنێ (2019 – 2020) بيت.
هه‌روه‌سا بريار هاته دان ب هه‌لوه‌شاندنا پرۆسا ب ئينگليزى كرنا هه‌ردو بابه‌تێن (بيركارى وزانسته گشتيه‌كان) يێن تايبه‌ت ب قۆناغا فێركرنا بنه‌ره‌تى كو ل سالا خواندنێ 2015 – 2016 ده‌ستپێكربوو.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
به‌رپرسه‌كێ دارایى ئاشكراكر كو ژ ئه‌گه‌رێ گیرۆبوونا فه‌رمانا مه‌زاختنا پشكا مووچێ فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ ژ لایێ حوكمه‌تا عیراقێ ڤه، پرۆسا به‌لاڤكرنا مووچێ فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ تا راده‌كى ب خاڤێ ب رێڤه دچیت.
عابد مزیرى، رێڤه‌به‌رێ لقێ هه‌ولێر یێ به‌نكا ناڤه‌ندیا عیراقى راگه‌هاند” ئه‌ڤرۆ دوشه‌مبى ژى فه‌رمانا مه‌زاختنا پارێ مووچێ فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ ژ به‌غدا بۆمه نه‌هاتیه”.
ل دۆر ئه‌گه‌رێ گیرۆبوونا هنارتنا وێ فه‌رمانێ، رێڤه‌به‌رێ لقێ هه‌ولێر یێ به‌نكا ناڤه‌ندیا عیراقى زێده‌تر بۆ باسنیوز دیاركر كو ل گه‌ل به‌رپرسێن د سه‌ر خوه دا ئاخڤتیه، به‌لێ ب هوورى ناهێته زانین ئه‌گه‌رێ گیرۆبوونا هنارتنا فه‌رمانا مه‌زاختنێ چیه”.
دیاركر ژى” هه‌كه جڤاتا وه‌زیرێن عیراقێ فه‌رمانێ نه‌ده‌ته وه‌زاره‌تا دارایى یا عیراقێ، وى ده‌مى وه‌زاره‌تا دارایى یا عیراقێ نه‌شێت فه‌رمانا مه‌زاختنا وى پاره‌ى ده‌ربكه‌ت”.
ناڤبرى ئاماژه كر كو پارێ پێدڤى یێ ل به‌ر ده‌ستێ لقێ هه‌ولێرێ یێ به‌نكا ناڤه‌ندى یا عیراقێ وچو كێشه‌ك نینه وهه‌كه فه‌رمان بۆمه بهێت، راسته‌وخوه دێ پاره هێته دان بۆ وه‌زاره‌تا دارایى ل هه‌رێما كوردستانێ بۆ تمامكرنا پرۆسا به‌لاڤكرنا مووچێ فه‌رمانبه‌ران”.
دهێته زانین هه‌تا نوكه ڤان وه‌زاره‌ت وفه‌رمانگه‌هێن حوكمه‌تا هه‌رێمێ مووچێ هه‌یڤا گۆلانا 2019 وه‌رنه‌گرتیه:
ئه‌وقاف، خواندنا بلند،باژێرڤانى وگه‌شتوگوزار،ڤه‌گوهاستن وگه‌هاندن، پلاندانان، چاندن وژێده‌رێن ئاڤێ،ئاڤه‌دانكرن، بازرگانى وپیشه‌سازى، ره‌وشه‌نبیرى ولاوان، سه‌رۆكایه‌تیا هه‌رێمێ وسه‌رۆكایه‌تیا په‌رله‌مانى وسه‌رۆكاتیا جڤاتا وه‌زیران، پێشمه‌رگێن زێره‌ڤانى وبه‌رگرى وناڤخو، جڤاتا ئاسایشێ وده‌زگه‌هێ ئاسایشێ، ره‌گه‌زنامه، لێوایێن 1 و 2 یێن پۆلیسێن پاراستنا دامه‌ده‌زگه‌هێن په‌ترۆلێ، خانه‌نشینێن پێشمه‌رگه وخانه‌نشینێن مه‌ده‌نى.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ئه‌ڤرۆ دوشه‌مبى 19/8/2019 راگه‌هاند، داخوازێ 1 حوكمه‌تا توركیا وچه‌كدارێن په‌كه‌كێ دكه‌ین نه‌بنه ئه‌گه‌رێ زیان گه‌هاندنێ ب وه‌لاتیێن هه‌رێما كوردستانی.
په‌یڤدارێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د راگه‌هاندنه‌كێ دا گۆت ژى”مخابن ئه‌ڤرۆ ژ ئه‌نجامێ بوردۆمانا فرۆكێن توركى ل بنارێ چیایێ قه‌ندیل چه‌ند وه‌لاتیه‌ك برینداربوون وزیانێن مادى ژى په‌یدابوون، حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ د ده‌مه‌كى دا هه‌ڤخه‌میێ ل گه‌ل زیاندارێن وێ ده‌ڤه‌رێ دیار دكه‌ت ویا نیگه‌رانه ژ وێ بوردۆمانێ، داخواز ژى دكه‌ت سلامه‌تیا وه‌لاتیێن هه‌رێما كوردستانێ بهێنه پاراستنونابیت وه‌لاتیێن هه‌رێمێ ببنه ئارمانجا بوردۆمانێ، د هه‌مان ده‌م دا داخوازێ ژ چه‌كدارێن په‌كه‌كێ دكه‌ین ره‌وشا وه‌لاتیێن مه وتایبه‌تمه‌ندیا هه‌رێما كوردستانێ ل به‌رچاڤ وه‌ربگرن وئێدى نه‌بنه ئه‌گه‌رێ زیان گه‌هاندنێ ب وه‌لاتیێن هه‌رێما كوردستانێ”.
نيشاندان