ئهڤرۆ نيوز:
بهرى نيڤرۆيا ئهڤرۆ رۆژا چارشهمبى رێكهفتى 23ى كانوونا دويێ 2019 ترۆمبێلهكا مينرێژكرى ل بهر دهرێ بارهگايهكێ ميليشياتێن سهر ب توركيا ل باژێرێ عهفرينێ روودا و ژمارهكا كوشتى و برينداران ل دووڤ خوه هێلان.
ئهڤرۆ نیوز:
سهرۆك وهزیرێن عیراقێ راگههاند، كو دانانا جڤاتا بلندا بهرهنگاربوونا گهندهلیێ یا د قۆناغێن دووماهیێ دا و ئارمانج ژێ رووبرووبوونا گهندهلیێ و گهندهلكارانه د ههموو واران دا و گهندهلی و تیرۆر د وهكههڤن.
عادل عهبدولمههدی ئاشكرا ژی كر كو رۆژا شهمبی یان ئێكشهمبیا بهێت دێ چاوانیا كاركرنا ڤێ جڤاتی راگههینن، كو ب بۆچوونا مه دێ چارهسهریا پتریا وارێن گهندهلیێ و رێكارێن ب لهز و پێدڤی كهت و گۆت:(ئارمانجا جڤاتێ ئهوه، بشێت ڤێ دیاردێ ب تهمامی كۆنترۆل بكهت، ههروهكو مه بهری نوكه ژی گۆتی گهندهلی وهكو تیرۆرێ یه، گهندهلی ههروهكو داعشه).
ئهڤرۆ نيوز، نيوار محهمهد سهليم:
سهرۆكا فراكسۆنا پارتى ديموكراتى كوردستان ل جڤاتا نوونهرێن عيراقێ راگههاند كو گهلهك گڤاشتن ل سهر بزاڤێن كوردان ههنه و بزاڤێ دكهن مووچێ فهرمانبهر و پێشمهرگهى و خێزانێن شههيد و زيندانيێن سياسى بێ مهرج بێخنه ناڤ بوودجێ و ل گهل زێدهتر ژ 30 لايهنێن سياسى ژى روونشتينه بۆ رازيكرنا وێ چهندێ.
د. ڤيان سهبرى، سهرۆكا فراكسۆنا پارتى ديموكراتى كوردستان ل جڤاتا نوونهرێن عيراقێ، د داخۆيانيهكێ دا بۆ ئهڤرۆ نيوز گۆت: “گهلهك گڤاشتن يێ ل سهر تێبينيێن مه ههين، بزاڤێن مه ژى د رژدن، تێبينى ل دهسپێكێ ل سهر رێژێ بوون، رێژه نهيا دروست بوو. نها بهحس ل هووردهكاريێن بوودجێ دهێته كرن، ئهو بۆ ههرێما كوردستانێ گهلهك يا گرنگه، زانمكرنا مووچێن ههرێما كوردستانێ، مووچێ فهرمانبهر و پێشمهرگێن كوردستانێ ب ههيڤانه و رهنگهكێ دروست بهێته بهلاڤكرن، بێى گرێدانا وێ ب چو بابهتێن سياسى ڤه، دارشتنهكێ پهيدا كهن د ناڤ بوودجێ دا كو مووچێن فهرمانبهر و پێشمهرگان و مووچێ خێزانێن شههيدان و زيندانيێن سياسى ب دروستى بهێته دابينكرن”.
زێدهتر گۆت: “كێمكرنا مهزاختيێن سيادى گهلهك يا گرنگه، زامنكرنا مهزاختيێن حاكم گهلهك يا گرنگه دروست و ب دهمێ خوه بهێت چونكو بۆ نموونه نها و پێشتر ژى 17% ژ رێژا دهمان بۆ ههرێما كوردستانێ دهاته دياركرن، بهلێ د راستى دا 40%ێ ژ وێ رێژێ نهدگههشت”.
نهڤهشارت ژى كو خالا (ج) گهلهك تێبينى و دانوستاندن يێن ل سهر ههين كا دێ ههر وهكو خوه د بوودجێ دا مينيت يان ژى دێ هێته راستڤهكرن و گۆت: “مه دڤێت ههرێم يا پابهند نهبيت ب 250 بهرميلێن پهترۆلێ و پێڤهگرێدانا وێ ب مووچێ فهرمانبهر و پێشمهرگه و خێزانێن شههيد و زيندانيێن سياسى”.
د. ڤيان سهبرى خۆيا كر ژى كو دابينكرنا مهزاختيێن پێشمهرگهى د چارچۆڤێ مهزاختيێن لهشكرێ عيراقێ دا ژى ژ وان كارايه يێن ب رژدى كار ل سهر دكهن، “پێشمهرگه ژى پشكهكه ژ پێكهاتێ لهشكرى يێ عيراقێ”.
سهرۆكا فراكسۆنا پارتى ديموكراتى كوردستان ل جڤاتا نوونهرێن عيراقێ گۆت: “ئهڤه ماوهكه ئهم وهكو پارتى ديموكراتى كوردستان ل گهل شاندهكێ ههرێما كوردستانێ مه سهرهدانا لايهنێن سياسى و ههڤپهيمانى و كهساتيێن سياسى يا كرى دا كو رهوشا ههرێما كوردستانێ بۆ وان بهحس بكهين و رازى كهن ل سهر ڤێ چهندێ كو مووچێ فهرمانبهران و پێشمهرگهى مافهكێ سرۆشتى يه”.
گۆتژى: “ل گهل فراكسيۆنێن كوردستانى ژى كۆمبوونهكا بهرفرههـ هاتيه كرن كو شهش لايهنێن سياسى ژ بلى نهوهى نوێ پشكدار ببوون و ئهڤ ههموو بۆچوونه يێن هاتينه گهنگهشه كرن”.
ئهڤرۆ نيوز:
رێڤەبەریا گشتیا کەشناسی و بیڤەلەرزێ ل ھەرێما کوردستانێ راگەھاند کو سوبەھی رۆژا چارشەمبی رێکەفتی 23ی کانوونا دويێ 2019ێ ئەسمان دێ ساهى بيت.
پشکا پێشبینیان ل رێڤەبەریا گشتیا کەشناسی و بیڤەلەرزێ ل ھەرێما کوردستانێ د نڤیسارەکێ دا کو دانەک بۆ ئەڤرۆ نیوز رەوانە کرینە راگەھاند کو دهێته پشبينيكرن ئهسمان ساهى بيت.
پشکا پێشبینیان دایە زایە زانین کو دێ لەزاتیا بایی د ناڤبەرا 5 ھەتا 15کم دا و ماوێ دیتنێ ژی دێ 10کم بیت، پلێن گەرمێ ژی دێ د ناڤبەرا 4 بۆ 12 پلان دا بن.
ئهڤرۆ نيوز، نيوار محهمهد سهليم:
محهمهد حهلبوسى، سهرۆكێ جڤاتا نوونهرێن عيراقێ دوهى راگههاند كو ئهڤرۆ رۆژا چارشهمبى رێكهفتى 23ى كانوونا دويێ 2019 جڤاتا نوونهرێن عيراقێ دهنگدانێ ل سهر ههردو وهزيرێن پهروهرده و داد بدهن و هندهك ماددان ژى ژ قانوونا بودجێ پهسهند بكهن.
عادل عهبدولمههدى بۆ تهمامكرنا كابيا خوه، ئهركان قادر بيبانى بۆ وهزارهتا داد و سهفانه حسێن بۆ وهزارهتا پهروهردێ دهست نيشان كرينه، بهلێ پارتى ددهته دياركرن كو ئهو كهسێ هاتيه بهربژاركرن يێ بێ لايهن نينه و دهنگى پێ نادهن. ئێكهتى ژى ئاماژه ب وێ چهندێ دكهت كو ههكه ب تنێ كهركووكى بيت ئهو دێ دهنگى پێ دهن و بۆ وان چو تشتهكێ دى يێ گرنگ نينه.
ميران محهمهد، ئهندامێ جڤاتا نوونهرێن عيراقێ ل سهر فراكسيۆنا ئێكهتى نشتيمانى كوردستان راگههاند كو ژ دهستپێكى ئارمانجا وان ئهو بوو، وهزارهتهك ب بهر كهركووكێ بكهڤيت، ئهڤ كهسێ بۆ وهزارهتا داد ژى هاتيه ههلبژارتن كهركووكيه. ژ بهر هندێ ژى ب پشت راستى ڤه دێ دهنگى پێ دهين.
سهرۆكا فراكسيۆنا پارتى ديموكراتى كوردستان ل جڤاتا نوونهرێن عيراقێ راگههاند كو ههلبژارتنا وهزيرێ داد ههڤدژى رێنمايانه و كهسهكێ بێ لايهن نينه و سيڤيێ وى ژى بۆ جڤاتا نوونهران نههاتيه رهوانه كرن.
د. ڤيان سهبرى، سهرۆكا فراكسيۆنا پارتى ديموكراتى كوردستان ل جڤاتا نوونهرێن عيراقێ، بۆ ئهڤرۆ نيوز گۆت: “ل دهمێ كابينا نوو هاتيه بهرههڤكرن، بهحس ل هندێ هاته كرن كو دڤێت وهزيرێ داد كهسهكێ سهربهخۆ بيت و نها ئهو بهربژێرێ دێ دهنگدان ل سهر هێته كرن، كهسهكێ سهر ب لايهنهكێ سياسى يه و ههڤدژى رێنمايانه”.
د. ڤيان دا دياركرن كو ئهوان تێبينى ل سهر پۆستێ وهزارهتا پهروهردێ ژى ههنه، بهلێ ههتا نها بڕيار نهدايه كا دێ دهنگى ب وێ بهربژارێ دهن يان ژى نه.
ئەڤرۆ نیوز، بارزان مزووری:
سەرپەرشتێ بنگەھێن دەنگدانێ ل شێخان یێن سەر ب کومسیۆنا بلند یا ھەلبژارتنان ڤە تایێ نەینەوا دیار کر کو بەری سەرێ سالا 2019 بڕیار ھاتبوودان کو ئەو کەسێن تۆمارکرنا بایومەتری ئەنجام نەدابیت پێدڤیە سەرەدانا بنگەھێن دەنگدانێ د ناڤ سەنتەرێ قەزا شێخان دا بکەن بۆ وێ چەندێ تۆمارا بایومەتری ئەنجام بدەن و کارتا خوە یا دەنگدانێ وەرگرن، چونکی بریار ھاتیە دان ھەر کەسێ تۆمارا بایومەتری ئەنجام نەدەت مافێ دەنگدانێ نامینیت.
بەیار حازم، سەرپەرشتێ بنگەھێن دەنگدانێ ل قەزا شێخان یێن سەر ب کومسیۆنا بلد یا ھەلبژارتنان ڤە تایێ نەینەوا بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر کو ئەڤە پتری ٢٠ رۆژانە کەسێ سەرەدانا وان نەکریە بۆ ئەنجامدانا تۆمارا بایۆمەتری ژبەر ڤێ چەندێ نەچاربوون تیمەکا گەرۆک ل ھەموو فەرمانگەھێن شێخان ب دامەزرینن بۆ وێ چەندێ ئەو کەسێن تۆمارا بایومەتری ئەنجام نەدای ڤێ تۆمارێ ئەنجام بدەن و کارتاخوە یا دەنگدانێ وەرگرن و گۆت: “تیمەکا دی ژی دێ هێتە دامەزراندن بۆ وێ چەندێ ل هەموو مالێن قەزا شێخان ب گەڕیێن و هەر کەسەکێ تۆمارا بایومەتری ئەنجام نەدابیت ئەنجام بدەت”.
ناڤهاتی ئاماژە دا وێ چەندێ 90% ژ خەلکی تۆمارا بایۆمەتری ئەنجام نەدابوو و ئەو خەلکێ ئەڤ تۆمارە ئەنجام ژی دای مخابن هەتا نوکە سەرەدانا وان نەکریە بۆ وەرگرتنا کارتێن خوە یێن دەنگدانێ و گۆت: “46 هزار دەنگدەر یێن ل سنوورێ قەزا شێخان هەین، لێ ب تنێ سێ هزار دەگدەران تۆمارا بایۆمەتری ئەنجامدابوو”.
ئەڤرۆ نیوز، قائید میرۆ:
دەستەیا سەربەخوەیا مافێن مرۆڤی ئاشکرا کر کو ل ڤێ دووماھیێ دیاردا ھاڤێتن و پشتگوخستنا کەسێن دانعەمر و زارۆ و خودان پێدڤیێن تایبەت زێدەبوویە و گۆت: “چەند حالەتەکێن مرنا زارۆیان بڤی شێوەی ھاتینە تۆمارکرن و ب تاوان ژی دھێنە هژمارتن”.
محەمەد گومەشینی، پەیڤدارێ دەستەیا مافێن مرۆڤی بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر کو ھاڤێتنا زارۆ و کەسێن دانعەمر ل ڤێ دووماھیێ زێدەکریە و ل گورەی دووڤچوونا دەستەیا سەربەخوەیا مافێن مرۆڤی ل رۆژێن بۆری چەندین حالەت ھاتینە تۆمارکرن، کو مخابن ھژمارەکا کەسان ل سەر جادان ھاتینە ھاڤێتن ئەو ژی کەسێن دانعەمر و خودان پێدڤیێن تایبەتن یان ژی زارۆنە، ئەڤە ژی دچیتە د چارچوڤێ تاوانێن دژی مرۆڤان دا دهێنە ئەنجامدان، چونکی ھاڤێتن یان دۆرخستنا کەسێن وەکی زارۆ و دانعەمران بۆ وێ چەندێ ڤەدگەڕیت کو کەسێن بێ دەستھەلاتن و نەشێن ژیانا خوە دابین بکەن.
ناڤهاتی خویا کر کو چەندین حالەت ل دۆر ھاڤێتنا ئەڤان کەسان ھاتینە تۆمارکرن و مافێن مرۆڤی ھاتینە بنپێکرن، لەوڕا ژی ژبلی ھندێ ئەڤ تاوانە دھێنە ئەنجامدان و ھندەک ژوان زارۆیان گیانێ خوە ژی ژ دەستدایە و گۆت: “مە بەردەوام داخوازکریە حوکمەت ل ھەموو باژێڕ و ھەتا سەنتەرێن قەزایان ژی جھێن تایبەت بۆ ڤەحەواندنا دانعەمر و کەسێن بێ سەمیان ڤەکەت، چونکی کێماسی د ڤەحەواندنا کەسێن دانعەمر و خودان پێدڤیێن تایبەت دا ھەنە”.
ئەڤرۆ نیوز:
گهلهك ڤهكولینان دیاركریه كو رێژهكا میكرۆبان ل سهر جلكێن شووشتی یا ههی پشتی وهرگرتنا نموونهیان، ب ڤێ چهندێ دیاردبیت كو شووشتنا جلكا رامانا وان پاقژی نینه، دبیت ئهڤ پێزانینه گهلهك بۆ گهلهك كهسان جهێ حێبهتیێ بیت، بهلێ ڤهكولین تهئكیدێ لێ دكهن و زانا دبێژن كو شووشتنا جلكا ل سهر پلا 30ێ ژی نابیته ئهگهرێ پاقژكرنا وان، بهلكو ئهو دبیته ئهگهر كو بهكتریا دناڤدا زێدهببن و بۆ جلكێن دیتر ژی بهێنه ڤهگوهاستن، ژبهركو پلێن گهرماتیا نزم نه ب هێزن بۆ كوشتنا بهكتریایێن دبنه ئهگهرێ نهخۆشیا، گهلهك ڤهكولینان دیاركریه كو میكرۆب ل سهر جلكێن شووشتی ههنه و پشتی نموونه ژێ هاتینه وهرگرتن دیاردبیت ئهو میكرۆب گهشه دكهن.
زانا هوشداریێ ددهن كو نابیت جلكێن دناڤدا و ژدهرڤه بهێن تێكهلكرن ل دهمێ شووشتنێ ئهوژی هاریكارن بۆ ڤهگوهاستنا میكرۆبان، ب شێوهیهكێ گشتی پێدڤیه جلك ل پلا گهرماتیێ دسهر 60% بهێنه شووشتن داكو بهكتریا بهێنه كوشتن و ههیڤانه ب كێماتی جارهكێ ئاڤ بگههیته 90 پلهیان داكو جلشووژی تافیل ببیت، ههروهسا نابیت راستهوخو جلشوو پشتی شووشتنا جلكا بهێته داخستن، بهلكو یا فهره بۆ دهمهكی ڤهكری بیمینیت و ههوا بگههیتێ داكو میكرۆب گهشه نهكهن، ههروهسا دڤێت دهست باش بهێنه شووشتن پشتی جلك ژ جلشوویێ دهێنه دهرخستن داكو میكرۆب ب دهستان ڤه نهمینن.
ژێدەر/ نۆش نیوز
ئەڤرۆ نیوز ، زنار تۆڤی:
دەرگەھێ گۆمرکا سەرزێرێ یێ کو دکەڤیتە ناحیا کانی ماسێ ب شێوەکێ دەمکی ژ ئالیێ دەولەتا تورکیا ڤە ھاتە داخستن.
ژێدەرەکێ بەرپرس ژ خالا گۆمرکا سەرزێری بۆ ئەڤرۆ نیوز گۆت: ئەڤرۆ ل رۆژا سێشەمبی دەرگەهی گۆمرکا سەرزێری یێ کو دکەڤیتە دناڤبەرا باکوور و باشوورێ کودستانێ ل ناحیا کانی ماسێ یا سەر ب قەزا ئامێدیێ ڤە ژ ئالیێ تورکیا ڤە و ب شێوەکێ دەمکی ھاتیە داخستن، لێ ئاماژە نەدایە ئەگەرێ گرتنا ڤی دەرگەهی، لێ ل رۆژێن بھێت، جارەکا دی دەرگەهێ خالا گۆمرکا سەرزێری دێ ھێتە ڤەکرن.