ئهڤرۆ نيوز:
رێڤهبهريا سهقاناسى و بيڤهلهرزێ ل پارێزگهها دهۆكێ ئامارێن باران بارينا 24 دهمژمێرێن بۆرى ل سهرانسهرى پارێزگهها دهۆكێ بهلاڤ دكهت كو ب ڤى رهنگێ ل خوارێ يه:
ئەڤرۆ نیوز، ئەمیر ئەترووشی:
رێڤەبەرێ ئاڤا دەوروبەرێن دھۆکێ راگەھاند، سالانە ب رێژەیەکا مەزن ئاڤ ل سەر ئەردی ب ھەدر دچیت، ئەڤە ژی مەترسیەکا مەزنە ل سەر پاشەرۆژا ئاڤێ ل ھەرێما کوردستانێ و پارێزگەھا دھۆکێ، لەوما وان وەکو رێڤەبەری ب ھەڤکاری ل گەل رێڤەبەریا ئاڤا دھۆکێ و ئاڤا بن ئەرد و ئاڤدانێ و پلانەک بۆ پاراستن و کۆمکرنا ئاڤێ دانا، دا کو پارێزگەھا دھۆکێ تووشی چو قەیرانێن ئاڤێ نەبیت.
ئەندازیار دیندار محەمەد سەلیم، رێڤەبەرێ ئاڤا دەوروبەرێن دھۆکێ، بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر کو پڕانیا ئاڤا سەر روویێ ئەردێ ب کێری ڤەخوارنێ و خزمەتگۆزاریان ناھێت و دمینیتە د ناڤ دەریا و ئوقیانوسان دا، ژ ئەگەرێ زێدەبوونا رێژا خوێیان و پڕانیا ڤەکۆلینێن زانستی وێ یەکێ دیاردکەن کو ب تنێ ١% و کێمتر ب کێر ڤەخوارنێ و خزمەت گوزاریێن دی دھێت، ئەڤ ئاڤا دی کو ٩٩% ل جیھانێ بێی چارەسەرکرن ب کێر ڤەخوارنێ و خزمەت گوزاریا ناھێت (گیانەوەر ، چاندن) و چارەسەریا شرینکرنا ڤێ ئاڤێ پێدڤی ب کۆژمێن مەزن یێن پارەی ھەنە کو زۆربەیا وەڵاتێن جیھانا سیێ شیان نینن ڤان پڕۆژان ئەنجام بدەن.
ناڤبری خویا کر کو ژێدەرێن ئاڤێ ئەڤێن ل کوردستانێ ھەین ژ دەرڤەی وەڵاتی دھێن، وەکو زێ یێ مەزن و خابوور ژ تورکیا دھێن، زێ یێ بچووک و سیروان ژ ئیرانێ دھێن، ئەڤە ژی مەترسیێ دئێخنە سەر ژێدەرێن ئاڤا کوردستانێ و گۆت: “ئەگەر ئەم وەبەرئینانێ د ڤی کەرتی دا نەکەین و چەندین بەنداڤان ل سەر ڤان ژێدەران نەدانین، پاشەرۆژا زارۆیێن مە دێ کەفتە دبن مەترسا ئاریشا ئاڤێ دا”.
ل دویڤ ئامارێن رێکخراوا نەتەوێن ئێکگرتی ئاشکرا دبیت مەترسیەکا مەزن ل سەر بکارئینانا ئاڤا پیس ھەیە و نوکە ل جیھانێ ١٧% ژ حالەتێن مرنێ گرێدای ئاڤێ نە کو ساڵانە نێزیکی دو ملیۆن زارۆکان ژ ئەگەرێ ئاڤا پیس گیانێ خۆ ژ دەست ددەن و ژیێ وان دناڤبەرا ئێک ھەتا ١٤ سالیێ دا و گۆت: “٨٠% ژ ڤان حالەتان ژی ل وەڵاتێن پاشڤەمای دا پەیدا دبن، ئەڤە بۆ مە دیاردکەت کو قوربانیێن ئاڤا پیس پترن ژ قوربانیێن شەڕان”.
ئهڤرۆ نيوز:
رێڤەبەریا گشتیا کەشناسی و بیڤەلەرزێ ل ھەرێما کوردستانێ راگەھاند کو سوبەھی رۆژا سێشهمبى رێکەفتی 27ى چريا دويێ 2018ێ ئهسمان دێ ل هندهك جهان ئهورهكێ ناڤهندى بيت و ل جههكى ژى دێ يێ تهمام بيت و ل دهڤهرێن چيايى ژى ئهگهرێ بارينا بارانهكا كێم يا ههيى.
پشکا پێشبینیان ل رێڤەبەریا گشتیا کەشناسی و بیڤەلەرزێ ل ھەرێما کوردستانێ د نڤیسارەکێ دا کو دانەک بۆ ئەڤرۆ نیوز رەوانە کرینە راگەھاند کو دھێتە پێشبینیکرن ئهسمان ل هندهك جهان ئهورهكێ ناڤهندى بيت و ل جههكى ژى دێ يێ تهمام بيت و ل دهڤهرێن چيايى ژى ئهگهرێ بارينا بارانهكا كێم يا ههيى.
پشکا پێشبینیان دایە زایە زانین کو دێ ئلهزاتيا بايى د ناڤبەرا 5 ھەتا 10کم دا و ماوێ دیتنێ ژی دێ د ناڤبهرا 9 بۆ 10كم دا بیت، پلێن گەرمێ ژی دێ د ناڤبەرا 8 بۆ 15 پلان دا بن.
ئهڤرۆنیوز:عهزیز رهسول
ئهڤرۆ چار سال دهرباز دبن ل سهر شههيدبوونا عهتا كورێ محهمهدێ حاجى مهحموود سكرتێرێ گشتيێ حزبا سوشياليستا ديموكراتا كوردستانێ وب ههلكهفتا سالرۆژا شههيدبوونا وى، پهرده ل سهر پهيكهرێ وى ل دهرگههێ گوندێ (گوله خانه) ل دهڤهرا شارهزۆر.
محهمهدێ حاجى مهحموود، بۆ ئهڤرۆنيوز گۆت” ئهو رۆژا كو شهر بوو ل دهڤهرا (مهلا عهبدوللا) ل كهركووكێ كو تيرۆرستێن داعشێ هێرش ئينابوو بۆ داگيركرنا كهركووكێ، ئهز ل گوندێ گوله خانه بووم ول گهل گوهلێبوونا هێرشا تيرۆرستێن داعشێ بۆ سهر كهركووكێ، ئهم چووينه كهركووكێ بۆ پاراستنا وێ”.
ل دۆر شههيدبوونا عهتاى، گۆت” ل دهمێ شهرى ل گهل تيرۆرستان، سێ جاران ژ شههيد عهتاى تورهبووم كو خوه بپارێزيت، بهلێ ئهو بهردهوام بوو ل چوونا پێش ومن دزانى دێ شههيد بيت”.
ئەڤرۆ نیوز، قائید میرۆ:
ئەندامەکا جڤاتا پارێزگەھا کەرکووکێ ھۆشداریێ ل دۆر رەوشا کەرکووکێ ددەت و ئاشکرا کر کو ب پیلان پێلەکا ئینانا عەرەبێن شۆفێنی بۆ کەرکووکێ دەستپێکریە و مەترسیە د ھەلبژارتنێن داھاتی دا دەنگی بدەن و چارەنڤیسێ کەرکووکێ بەر ب ئاقارەکێ نەدیار ببەن و گۆت: “دانانا پارێزگارەکێ نە حزبی باشترین رێکە بۆ دانانا پارێزگەرەکێ کورد و نەمانا پارێزگارێ ب داگیرکاری ھاتی”.
جوان حەسەن، ئەنداما جڤاتا پارێزگەھا کەرکووکێ بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر کو ئینانا عەرەبێن ھاوردە بۆ پارێزگەھا کەرکووکێ یا بەردەوامە و پارێزگارێ کەرکووکێ ھەموو ئاسانکاریان بۆ ھاتنا عەرەبێن شۆفێنی و داگیرکرنا ئەردێ کوردان دکەت، ئەڤە ددەمەکی دایە ئەڤان وەلاتیێن ئەرەب دچوارچوڤێ مادێ ١٤٠ یێ دستوورێ عیراقێ دا ل سالێن بۆری قەرەبوو ژی وەرگرتیە و ڤەگەڕیاینە دەڤەرێن بەرێ ھاتین، مخابن نوکە ھەمان عەرەبێن سەردەمێ رژێما بەعس ئەردێ کوردان داگیرکری یێن ڤەدگڕنە سەر ئەردێ کوردان، ھەر پشتی روودانێن ١٦ی ئۆکتۆبەر ھەوەکا ھاتنا عەرەبان بۆ کەرکووکێ دەستپێکریە و رۆژ بۆ رۆژێ زێدەتر دبیت، ئیدارەیا کەرکووکێ ب بەھانەیێن جودا یا ھاریکارە بۆ عەرەبێن شۆفێنی و گۆت: “ھەتا مە بەلگە ھەنە پارێزگارێ داگیرکەرێ کەرکووکێ بناڤێن جودا پارچێن ئەردی ل سەر عەرەبێن ھاوردە بەلاف دکەت و رێک ب وەلاتیێن عەرەبێن کەڤنە بەعسی ھاتیەدان خانی و ئاڤاھیان بشێوەیێ زێدەگاڤی ل سەر ئەردێ کوردان ئاڤا بکەن، ئەڤە ددەمەکی دایە نابیت بێی بڕیارا جڤاتا پارێزگەھێ پارێزگار ئەردی بەلاڤ بکەت و ئەڤ دەستھەلات نینە، بەلێ ل بەغدا ھاریکاری ھەیە و پیلان ھەیە بۆ زێدەکرنا وەلاتیێن عەرەب”.
ئەڤێ ئەنداما جڤاتا پارێزگەھا کەرکووکێ ئاماژە دا وێ چەندێ کو ھژمارەکا کەمپێن ئاوارێن عەرەب ھەبوون ل کەرکووکێ، ب تایبەتی ئەڤێن ل حەویجە ئاوارەبووین، نوکە ھەموو کەمپ ھاتینە ڤالاکرن و عەرەب دچنە ناڤا سەنتەرێ باژێڕی و ب زێدەگاڤی خانیان ئاڤا دکەن، ئەڤە پیلانەکا مەترسیدارە ل سەر پاشەڕۆژا کەرکووکێ، چونکی فۆڕما ئاھێن خوارنێ یێن ئەڤان وەلاتیان ژی دھێتە ڤەگوھاستن بۆ کەرکووکێ ئەڤە ئاماژەیەکە ل ھەلبژارتنێن داھاتی دێ شێن پشکداریێ د دەنگدانێ دا بکەن و گۆت: “مەترسی ل سەر دیارکرنا چارەنڤیسێ ئەڤان دەڤەران ھەیە، چونکی ب پیلانەکا دارشتی بکۆم یێ دھێنە ھنارتن بۆ کەرکووکێ و نیەتێن خراپ ھەنە”.
ل دۆر بابەتێ دانا پارێزگارێ کەرکووکێ ژی جوان حەسەن دیار کر کو ئێکەتیێ بەحسێ گۆھڕینا بەربژێرێ خوە کریە بۆ وەرگرتنا پۆستێ پارێزگارێ کەرکووکێ ئەڤە پێنگاڤەکا باشە، ھەر چەندە ئێکەتیێ ب فەرمی نەگوتیە ئەم دێ دەستا ژ پۆستێ پارێزگاری بەردەین، بەلێ گۆتیە ئەم دێ بەربژێرێ خوە گۆھۆڕین و گۆت: “ب دیتنا من ھەر کوردەکێ دلسۆز ببیتە پارێزگارێ کەرکووکێ گەلەک باشترە ژ وێ چەندێ پارێزگەرەکێ حزبی پۆستێ پارێزگاری وەربگریت، چونکی بدیتنا من ھەموو لایەنێن سیاسی بگەھنە رێکەفتنێ پێنگاڤەکا پیرۆزە پارێزگارەکێ کورد یێ بێلایەن ببیتە پارێزگارێ کەرکووکێ”.
ئەڤرۆ نیوز:
گومانەکا مەزن یا ھەی ل دور پشکداریا یاریزانێ کرواتی یێ ھێلا ناڤینا یانا بەرشەلونە ئیڤان راکیتچ ل یاریا ھەمبەر یانا ئایندھوڤن یا ھولەندی ل ئێڤاریا روژا چار شەمبی دچارچوڤێ قارەمانیا یانێن ئوروپا دا.
ژێدەرێن روژنامەڤانی یێن ئسپانی وەسا خویا دکەن ھەکە ئەڤ یاریزانە شیا پشکداری یاریێ بیت دێ حنێرەکا مەزن تومار کەت ژبەرکو ئەو پێدڤی 20 روژانە ھەتا چارەسەریا دورست وەربگریت تایبەت پشتی ھنگافتنا وی ب دورستی ھاتە دەستنیشانکرن ئەو ل گەل ھەلبژارتیێ وەلاتێ خوە کرواتیا توشبویێ.
زێدەتر ئەو چەندە ژی ھاتیە ئاماژەکرن کو دبیت بارودوخێ ڤی یاریزانی وەکو یێ میسی بیت کو پێشبینی دھاتە کرن ل یاریا ھەمبەر ئەنتەر میلان پشکداریێ بکەت لێ دویڤدا ل گەل یاریزانێن یەدەک ھاتە دیتن و بریارا پشکداری و نە پشکداریا راکێتیچی ل ئێڤاریا روژا یاریێ دێ ھێتە دان.
ئەڤرو نیوز، ئەمیر ئەترووشی:
ل کۆمەلگەھا خانکێ، چارەسەری بۆ کۆمەکا مەزن یا نەخۆشان ژ لایێ کۆمەکا نۆشدارێن ئەمریکی ڤە ھاتە کرن.
شەمۆ قاسم، بەرپرسێ پشکا رەوشەنبیری ل دەستەیا بنگەھێ لالش یێ رەوشەنبیری و جڤاکی بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر کو بنگەھێ لالش تایێ خانکێ ب ھەماھەنگی دگەل رێکخراوا (habibi international ) ل ھۆلا لالش رابوون ب چارەسەریا کۆمەکا مەزن یا نەخۆشان کو ژ لایێ کۆمەکا نۆشدارێن ئەمریکی ڤە ھاتە کرن و دەرمانێن فەر پێشکێشی وان کرن و چارەسەری بۆ دەمێ چار رۆژان یا بەردەوام بوو.
ئاشکرا ژی کر کو ئەڤ پێنگاڤە ھات بۆ ھاریکاریکرنا ڤان نەخۆشان و ئەوێن زۆرینەیا وان د کاودانێن ئابووری و ژیانیێ یێن ب زەحمەت دا دژین کو ھاریکار نینە سەرەدانا نۆشداران بکن ل باژێران و گۆت: “رێکخراوا ناڤبری سۆز دا بەردەوام بیت ل سەر کارێ خوە د بیاڤێ خزمەتێن ساخلەمیێ دا ل پاشەرۆژێ ب ھەماھەنگی دگەل بنگەھێ لالش”.
ئەڤرۆ، سالار دۆسکی:
جەعفەر ئێمینکی، ئەندامێ مەکتەبا سیاسی یا پارتی دیمۆکراتی کوردستان، د دیدارەکێ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ راگەھاند، پارتی بڕیار دایە گەلەک گوھۆرینان بکەت، ب تایبەت د ناڤ کەسان دا و گۆت:( مە دڤێت ھندەک سەروچاڤێن نوو د کابینا داھاتی دا بھێنە پێش).
جەعفەر ئێمینکی بەحسێ سەردانا شاندێ پارتی بۆ ئێکەتیێ و گوران کر و راگەھاند، سەردانا پارتی بۆ دو مەرەمان بوو، بزانین چ دڤێت و لێکتێگەھشتن بھێتە دروستکرن، ئێکەتیێ ل قوناغا ئێکێ پۆستێ سەرۆکێ پەرلەمانی دڤێت، قوناغا دویێ ل سەر دروستکرنا کابینا نوو ئەو ژی دێ تیمەکێ تایبەت دەست ب دانوستاندنان کەت).
ئێمینکی ئاشکرا ژی کر کو پەرلەمان نەشێـت باوەریێ ژ وەزیرەکی وەرگریت وچاڤدێریا ئابوور و پارێ ھەرێمێ بکەت و گۆت:(کارەب دا 24 دەمژمێران ھەبیت، بەلێ تەخریب دژی مە و کۆمپانیان ل ڤێرە و ل بەغدا ژی دھێتە کرن).
ئهڤرۆ نیوز، ئازاد نسری:
ژ بهر بیڤهلهرزا شهڤا بۆری دو كهسان گیانێ خوه ژ دهست دایه و پتر ژ 50 كهسێن دی ژی بۆ نهخۆشخانان هاتینه ڤهگوهاستن.
د راگههاندنهكێ دا پۆلیسێن گهرمیان دیار كریه كو پشتی ل شهڤا بۆری چهند بیڤهلهرزان كوردستان ب تهمامی و عیراق ههژاندین، ژ بهر ڤێ چهندێ 52 كهس ژ بهر تێكچوونا رهوشا ساخلهمیا وان بۆ پشكا ههوارهاتنا شههید ههژار ل كهلار هاتینه ڤهگوهاستن و ئافرهتك ب ناڤێ سهبر قادر شهریف ئاكنجیا تاخێ كهلارا كهڤن و محهمهد فهتاح رۆستهم ژ دایكبوویێ 1950 ئاكنجیێ ناحیا رزگاری ژ بهر كارتێكرنا بیڤهلهرزێ گیانێ خوه ژ دهست دایه.
ئەڤرۆ نيوز، نیوار محەمەد سەلیم:
وەزارەتا بەرەڤانیا عیراقێ د خولا بۆری یا جڤاتا نوونهران دا، پرۆژێ خزمەتا لەشکریا ب زۆری ئاراستەی جڤاتا شورا کربوو، چاڤەرێ ژی دھێتە کرن ل دەمەکێ نێزیک و پشتی پێکئینانا کابینا حوکمەتا نوو ب تەمامی ئەوی پرۆژەی رەوانەی جڤاتا نوونەران کەن.
د ڤی پرۆژەیی دا داخواز دکەت ژیەکێ دیارکری بۆ گەنجێن وەلاتی بھێتە دیارکرین و تێدا بچینە خزمەتا لەشکری یا ب زووری، ھەر وەکو گەلەک ژ وەلاتان و سەردەمێ حزبا بەعس ل عیراقێ. ھندەک ژ حزبێن سیاسی ژی پشتەڤانیا ڤی پرۆژەی دکەن و کورد ژی دژی پرۆژەی نە.
عەدنان ئەسەدی، ئەندامێ جڤاتا نوونەران ل سەر دەولەتا قانوونێ راگەھاند کو خزمەتا لەشکریا ب زۆری دێ ھەڤسەنگیا ھێزێ پارێزیت، نھا چو یەکەیێن لەشکری ژی د تەمام نینن.
ئاشکەرا ژی کر کو ئەڤ رنگە کارە دێ دبیتە ئەگەر کو ھەست ب خەما گەل و مەینەتیێن وێ بکەت، “د ھەمان دەم دا دێ دەرفەتێن کاری ژی زێدە کەت”.
ناسر ھەرکی، ئەندامێ لژنا بەرەڤانیێ ل جڤاتا نوونەران ئاشکەرا دکەت کو چو پرۆژێن ژ وی رەنگی ب دەست وان نەگەھشتیە، “خزمەتا لەشکری یا ب زۆری ل عیراقێ یا سەرکەفتی نابیت، چونکو حوکمەتەکا نشتیمانی یا گشتگیر نینە و گەنج ژی پابەندی قانوونێن ژ وی رەنگی نابن”.
ئەندامەکێ جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ل سەر فراکسیۆنا پارتی دیموکراتی کوردستان خۆیاکر چو پرۆژێن ژ ڤی رەنگی ل عیراقێ سەرناگرن.
ھندرین لەزگین دۆسکی، ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ل سەر فراکسیۆنا پارتی دیموکراتی کوردستان بۆ ئەڤرۆ نیوز گۆت: “چو پرۆژێن ژ ڤی رەنگی ل عیراقێ سەرناگرن، ژ بەر کو د دستوورێ عیراقێ دا رێ ب تشتەکێ ژ ڤی رەنگی نەھاتیە دان و ھەکە بھێتە کرن ژی نەیا قانوونی یە”.
زێدەتر گۆت: “عیراقەکا ئێک گرتی نینە و چو لایەن ب لایەنێ دی ناکەن و کارەکێ ژ ڤی رەنگی و ل سەردەمەکێ ھوسا ل عیراقێ سەرکەفتنێ نائینیت”.
دەربارەی بۆچوونا وان وەکو کورد ژی ل سەر ڤی پرۆژەی گۆت: “ئەم وەکو کورد پشتەڤانیا ڤی پرۆژەی ناکەین خوە ھەکە بھێتە د جڤاتا نوونەران ژی دا دەنگی بۆ نادەین، بەلێ ھێشتا چو تشتێ فەرمی نینە و ب تنێ ئاخفتن ل سەر دھێنە گۆتن”.