ئەڤرۆ نیوز:
شڤانەکێ کورد یێ خەلکێ رۆژهەلاتێ کوردستانێ ب ناڤێ نورەدین تەوەسولی بیست سالن ل گەل کارێ خوە یێ شڤانیێ داران ژی دچینیت و سروشتێ دەڤەرا خوە دپارێزیت.
ل گۆر راپۆرتەکا مالپەرێ فارس یێ ئیرانێ شڤانێ کورد یێ خەلکێ گوندەکێ سەر ب باژێرێ سیروان یێ پارێزگەها ئیلام یێ رۆژهەلاتێ کوردستانێ یە و دبێژیت بیست سالن بەردەوام داران دچینیت و هەست ب خوەشیەکا مەزن دکەت دەمێ دبینیت دار یان ژی گیاهێ وی چاندی شین دبیت و سروشتێ ئەو تێدا دژیت جوانتر لێ دهێت.
ئەڤرۆ نیوز:
ھەڤپەیمانیا سائیرون ئەوا موقتەدا سەدر سەرکردایەتیا وێ دکەت دوپاتکر مەرجێ وان بۆ بدووماھی ئینانا ناکوکیان دەربارەی دەربازکرنا کابینەیا وزاری یا حوکمەتا عیراقێ و گوھۆرینا فالح فەیاز یە بۆ پوستێ وەزارەتا نافخو یا عیراقێ.
رائد فەھمی سەرکردەیێ ھەڤپەیمانیا سائیرون دیارکر ناکوکیێن سیاسی ھێشتا د بەردەوامن ژ ئەگەرێ بەربژێرکرنا سەرکردەیێ حەشدا شەعبی فالح فەیز بۆ پوستێ وەزارەتا نافخویا عیراقێ و ھەلویستێ وان ناھێتە گوھۆرین و ئەو دێ بەردەوام بایکوتا رونشتنا رۆژا سێشەمبی کەن ئەگەر کەسەکێ دی یێ بێ لایەن نەھێتە بەربژێرکرن بۆ ڤی پوستی.
ناڤھاتی ئەو چەندە ژی دیارکر دانوستاندن ھێشتا د بەردەوامن و ھێشتا چو گوھۆرین د ھەلویستێ چو لایەنان دا نە ھاتیە گوھۆرین بۆ دیتنا چارەیەکێ بۆ ب دەربازکرنا کابینەیا وزاری بەری ژڤانێ جڤاتێ بھێتە گرێدان ل رۆژا سێشەمبیا بھێت.
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
پشتى به‌لاڤبوونا ده‌نگويێ بهێنڤه‌دانا سه‌رێ سالێ كو بۆ ئه‌ڤ ساله ژ 25ى كانوونا ئێكێ 2018 هه‌تا 2ى كانوونا دويێ 2019 دێ بيته بهێڤه‌دانا فه‌رمى، په‌روه‌ردێ ره‌تكر.
ئه‌حمه‌د عه‌بدولا زوبێر، به‌پرسێ راگه‌هاندنێ ل رێڤه‌به‌ريا گشتى يا پەروەردا پارێزگه‌ها دهۆكێ د داخۆيانيه‌كێ دا بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز گۆت: “بهێنڤه‌دانا 25ێ كانوونا ئێكێ كو يا هه‌ڤده‌مه ل گه‌ل جه‌ژنا مه‌سيحان هه‌ر وه‌كو خوه‌يه و چو گوهۆڕين تێدا نه‌هاتينه كرن”.
زێده‌تر گۆت: “هه‌ر وه‌كو ئه‌م هاتينه ئاگه‌هداركرن كو جه‌ژنا سه‌رێ سالا زاينى ژى دێ رۆژه‌ك ب تنێ بيت و چو ده‌نگو بۆ هه‌بوونا هه‌شت رۆژان ل سه‌ر ئێك وه‌كو بهێنڤه‌دان نينه”.
به‌پرسێ راگه‌هاندنێ ل رێڤه‌به‌ريا گشتى يا پەروەردا پارێزگه‌ها دهۆكێ ئاشكه‌را ژى كر كو جاران هه‌شت رۆژ دبوونه بهێنڤه‌دان، به‌لێ نها ب تنێ 25ێ كانوونا ئێكێ و 1ى كانوونا دويێ دبنه بهێنڤه‌دانێن فه‌رمى.
پێشتر مالپه‌ره‌كى به‌لاڤكربوو كو هه‌ر ژ 25ى كانوونا ئێكێ 2018 هه‌تا 1ى كانوونا دويێ 2019 دێ بيته بهێنڤه‌دانا فه‌رمى.
ئەڤرۆ نیۆز، قائید میرۆ:
ئەڤرۆ جڤاتا پارێزگەھا ھەولێرێ کۆمبوو تێدا دو ئەندامێن نوو سووندای قانوونی خوار، سەرۆکێ فڕاکسۆنا پارتی ژی دبێژیت، ھەتا ھەلبژارتن تێنە ئەنجامدان ھەر ئەندامەکێ دەست ژکار بکێشیت دێ ئەندامەکێ یەدەک جھێ وی بگریت.
کەنعان خەیلانی، سەرۆکێ فڕاکسیۆنا پارتی ل جڤاتا پارێزگەھا ھەولێرێ بۆ ئەڤرۆ نیۆز دیارکر” ئەڤرۆ جڤاتا پارێزگەھا ھەولێرێ کۆمبوونا خوە یا ھژمار ٦٥ گرێدا و تێدا دو ئەندامێن نوو یێن جڤاتێ سووندا قانوونی خوارن، ئەوژی پشتی سەرکەفتنا ھەردو ئەندامان جەلال پەریشان و ئازاد کۆرەجی بۆ پەرلەمانی کوردستانێ ھەرئێک ل رزگار مستەفا ئەندامێ یەدەکێ فڕاکسیۆنا پارتی و و نەزەت ل بەرەیێ تورکومان دەست بکار بوون.
خەیلانی ئاماژەکر، راستە دەمێ قانوونی یێ جڤاتێن پارێزگەھا تەمام بوویە، بەلێ گورەی قانوونێ ھەتا ھەلبژارتن تێنە ئەنجامدان ھەر ئەندامەکێ نەمینیت دێ ئەندامێ یەدەک دەست بکاربیت.
ئەڤرۆ نیوز:
یانا یوڤانتوس بەردەوامی دا دەستپێکا خوە یا ب ھێز د وەرزێ نوو یێ خولا ئیتالیا دا تایبەت پشتی سەرکەفتن ل سەر یانا تورینو ددیربیا خولا ئیتالیا دا تومارکری ب گولەکێ بێ بەرامبەر ل یاریگەھا ئولومبیکو دی تورینو.
گولا ئێکانە یا یوڤانتوس دڤێ یاریێ دا ژلایێ ستێرا پرتوگالی کریستیانو رونالدوی ھاتیە تومارکرن ب لێدانەکا پەنەلتیێ ل خولەکا 70 ژ ژیێ یاریێ.
ب ڤێ سەرکەفتنێ یانا یوڤانتوس شیا 15 سەرکەفتن و وەکھەڤیەکێ د 16 یاریێن خوە یێن ئێکێ یێن خولا ئيتالیا دا تومار بکەت ل ڤی وەرزی بێ کو تووشی چو خوسارەتیان بیت و ب ڤێ چەندێ یوڤانتوس شیایە نمرا باشترین یانێن ددیروکا پێنج خولێن مەزنێن ئوروپی دا وەکھەڤ لێ بکەت کو ب ناڤێن توتنھام ل سالێن 1960- 1961 و بەرشەلونە ل 2012-2013 و مانچستەر یونایتد 2017-2018 ھاتیە تومارکرن.
یوڤانتوس نوکە ب ئێک ژ بھێزترین یانێن ئوروپا دھێتە ھژمارتن تایبەت پشتی یاریزانێ پرتوگالی کریستیانو رونالدو ئینایە دناڤا پێکھاتیێ خوە دا و بەربژێرەکا بھێزە بو برنا ناسناڤێ قارەمانیا یانێن ئوروپا.
ئەڤرۆ ، زنار تۆڤی:
بەیار تاھر دۆسکی ئەندامێ پەرلەمانێ عیراقێ ل سەر فراکسیۆنا پارتی دیموکراتی کوردستان، د دیدارەکێ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیارکر: وەسا بریارە ل ڤێ سێشەمبیێ 12ى كانوونا ئێكێ 2018 پەرلەمانێ عیراقێ روونشتنا خوە دەست پێ بکەت، ھەروەسا ھەکە رێککەفتنا سیاسی دناڤبەرا ئالیێن سیاسی دا بھێتە کرن، ب تایبەتی ژی ئالیێن شیعی، کو ئەو ژی بەرەیێ ئیسلاح و بینایێ نە، دێ کابینا حوکمەتا نوو یا عیراقێ ھێتە تمامکرن، ھەر چەندە بەری نوکە ژی پێشنیار ھاتبوو کرن، کو شەش وەزارەت بھێنە دەربازکرن و پەرلەمان دەنگی ل سەر بدەت، دیسا ھەردو وەزارەتێن بەگریێ و نافخۆ بھێنە پاشخستن بۆ دەمەکێ دیتر، لێ بەرەیێ بینا ل سەر ڤێ پێشنیارێ رازی نەبوویە، وان ڤیایە کابینا نوو ھەموو پێکڤە بھێتە پێکئینان چو وەزارەت نەمینن، یان ژی ئەوێن ماین ژی نەھێنە دەربازکرن، لەوما ھەکە د ڤان 48 دەمژمێرێن بھێت دا رێککەفتن بھێتە کرن د ناڤبەرا وان ئالیان دا، دێ کابینا نوو ھێتە تمامکرن و نوکە ژی دانوستاندن دناڤبەرا وان ئالیان دا د بەردەوامن و لێک نێزیکبوونەک یا ھەیی و ئەم ب ھیڤینە کو بگەھنە ئەنجامەکی.
ناڤھاتی گۆت ژی: بریارە رۆژا ئێکشەمبی 12ى كانوونا ئێكێ 2018 بوودجێ عیراقێ بگەھیتە پەرلەمانی و دیسا دەستەیا سەرۆکاتیێ ژی دێ دەمی بۆ رونشتنا بوودجەی دیارکەت و وەسا بریارە خواندنا ئێکێ و دویێ دڤێ حەفتیێ دا یان ژی د حەفتیا بھێت دا بۆ بھێتە کرن و بریارە ھەتا سەرێ سالێ پرۆژە قانوونا بودجێ عیراقێ بھێتە پەسەندکرن، ھەروەسا پشکا ھەرێما کوردستانێ ژی، کو لیژنا پەرلەمانێ عیراقێ و ل گەل وەزیرێ دارایی کو فۆئاد حسێنە چەندین رونشتن ئەنجامداینە، ژ پێخەمەت بشێن پشکا ھەموو پارێزگەھان زێدە بکەن، ل گەل بوودجێ ھەرێما کوردستانێ، لەوما رێژا 12،67 یا کوردستانێ نامینیت و دێ زێدەتر لێ ھێت و دێ بوودجێ ھەرێما کوردستانێ بیتە 14%، ھەروەسا ھندەک پێرابۆنێن دیتر یێن قانوونی ھاتینە ئەنجامدان، ژ پێخەمەت مەزاختنێن سیادی ژی بھێنە کێمکرن، داکو پشکا ھەرێما کوردستانێ ژی زێدە ببیت.
ئەڤرۆ نیوز، لەزگین جوقی:
ب بەرھەڤبوونا نوونەرێ پارێزگارێ دھۆکێ و قایمقامێ قەزا دھۆکێ و سیرینا مورینی قۆنسلا گشتی یا وەلاتێ ئیتالیا و کلاریس پاستوری نوونەرا ئیکەتیا ئوروپا ئەڤرۆ 16/12/2018 ھژمارەکا پرۆژێن ساخلەمیێ ل پارێزگەھا دھۆکێ ھاتنە ڤەکرن.
کلاریس پاستوری، نوونەرا ئێکەتیا ئورۆپا دپرێس کۆنفرانسەکی دا دیار کر کو سالەکێ بەری نوکە بۆ دانانا بەرێ بنیاتێ ڤان پرۆژان ئەو ل دھۆکێ بوون نوکە ئەڤ پرۆژە ھاتنە ڤەکرن، ب تایبەت بۆ ئەنجامدانا نشتەرگەریان، ئەڤ پرۆژە ژ ئەنجامی ھەماھەنگی و ھەڤکاریا د ناڤبەرا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ و ئیکەتیا ئورۆپا و ئیالیا دا ھاتینە دروستکرن و گۆت: “ھەر چەندە ئەم دزانین ئەڤە پێنگاڤەکا بچووکە بۆ چارەسەرکرنا ئاریشێن ساخلەمیێ ل پارێزگەھا دھۆکێ، لێ ئەڤە پینگاڤەکا بھێزە بۆ دابینکرنا پرۆژە و خزمەتێن ساخلەمیێ ل دھۆکێ”.
د. نزار عسمەت، رێڤەبەرێ گشتی یێ ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ دیار کر کو ئێکەتیا ئورۆپا ب کوژمێ نێزیکی شەش ملیۆن یۆرویان پرۆژێن ساخلەمیێ ل دھۆکێ ئەنجامدان و گۆت: “ئەڤرۆ گەلەک بەختەوەر بووین دگەل ھەڤالێن خوە یێن ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ کو پرۆژەکی بۆ دەمێ پتر ژ دو سالان ئەم ھەموو پێڤە دمژوول بووین ڤەکەین، ھەر ژ قەزا ئاکری ھەتا نەخۆشخانا ژن و زارۆبوونێ و نەخۆشخانا ھەوارھاتنێ و نەخۆشخانا ھیڤی یا زارۆکان کو ب رێیا ڤان پرۆژان ئەم بشێن پتر خزمەتا ساخلەمیا دایک و زارۆ و تەنگاڤیان بکەین”.
ناڤھاتی خویا کر کو ئەڤی پرۆژەی د چەندین واران دا خزمەتا رێڤەبەریا گشتی یا ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ کریە بۆ وێ چەندێ بشێن خوە ل بەر ڤێ قەیرانی بگرن و گۆت: “دخوازم بەردەوامی ب پێشکیشکرنا ھەموو جۆرێن خزمەتێن ساخلەمیێ بھێتە دان، چونکو ل سالا 2014ێ دەمێ ھاتنا رێژەکا مەزن یا ئاواران بۆ سنوورێ پارێزگەھا دھۆکێ بارگرانیەکا مەزن ل سەر پارێزگەھێ پەیداببوو و یا زەحمەت بوو بێ پشتەڤانیا ھەموو جڤاکێ نێڤدەولەتی ب تایبەتی ژی ئێکەتیا ئورۆپا و ئیتالیا، ئەڤە بۆ جارا ئێکێ یە پشتەڤانیەکا ب ڤی رەنگی مەزن دکەن وەکو وان ئاماژە ژی پێکری بۆ جارا دویێ ژی دێ پشتەڤانیا ساخلەمیێ کەن بۆ وێ چەندێ پرۆژەکێ دی ب ھەمان کوژمە بشێن باشتر خزمەتا ساخلەمیی بکەین، ئەڤ پرۆژە گەلەک یی گرنگ بوویە، چونکو بۆ جارا ئێکی بوو چەندین ھۆلێن نشتەرگەریێن سەردەمانە ل گۆر ستاندەرێن جیھانێ و چاڤدێریا چر بۆ زارۆیێن ژنوو ژدایک دبن ل نەخۆشانا ژن و زارۆبوونێ بھێنە دروستکرن”.
رێڤەبەرێ گشتی یێ ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ خویا کر کو د ھەمان پرۆژە دا ئامیرین نوو ھاتینە دابینکرن و خۆلێن مەشق و راھێنانی بۆ ستافی ھاتینە ڤەکرن بۆ جارا یە ل سەرانسەری عیراقێ یەکیێن ڤاکسیندانێ ب شێوەیەکێ سیستەمێ کارەبێ بھێنە دابینکرن و گۆت: “سیستەمێ سولارا دێ ل 11 بنگەھێن ساخلەمیێ ھێتە دانان و 52 بنگەھێن ساخلەمیێ ژی ب پشتەڤانیا ڤی پرۆژەی ھاتینە نووژەنکرن و کەفتینە دخزمەتا وەلاتیان دا و ئەم سوپاسیا ئێکەتیا ئورۆپا دکەین بۆ ئەنجامدانا ڤان پرۆژێن گەلەک گرنگ د وارێ ساخلەمیێ دا، ئەڤ پرۆژە ھەموو د چەندین قووناغان دا یێن ھاتینە چێکرن، ھەکە مرۆڤ تەماشە بکەت دی بینیت چەند یا ب زەحمەت مرۆڤ نەخۆشخانەکێ نووژەن بکەت و بێخیتە د خزمەتێ دا و ئەز باوەرناکەم نەخۆشخانەکا وەکو نەخوشخانا ھیڤی یا زارۆکان یا سەردەمانە ل ھەرێما کوردستانێ ھەبیت ل دھۆکێ نەخۆشخانەکا مۆردین و سەردەمانە ھەیە خزمەتا زارۆکان دکەت”.
ژ ئالیێ خوە ڤە ئیسماعیل محەمەد، ھاریکارێ پارێزگارێ دھۆکێ بۆ کاروبارێن ئاوارە و پەنابەران دیار کر کو ھەر دو قۆنسلی ئێکەتیا ئوروپا و قۆنسلێ حوکمەتا ئیتالیا ئەڤرۆ 16/12/2018 سەرەدانا پارێزگەھا دھۆکێ کرینە بۆ ڤەکرنا ھژمارەکا پرۆژەیێن گرنگ یێن ساخلەمیێ بناڤی ئیدارا پارێزگەھا دھۆکێ سوپاسیا وان کر بۆ ئەنجامدانا پرۆژێن ساخلەمیێ و ھەڤکاریا رێڤەبەریا گشتی یا ساخلەمیا پارێزگەھا دھۆکێ.
د. نزار بەکر، رێڤەبەرێ نەخۆشخانا ھیڤی یا زارۆیان ل دھۆکێ دیار کر کو ئێکەتیا ئورۆپا و ئیتالیا پێشکەفتنەکا مەزن د نەخۆشخانێ دا دروستکریە ھەموو ئامیرێن مۆدرێن بۆ نشتەرگەریان ھاتینە دابینکرن و ژوورێن نشتەرگەریا یێن سەردەمانە یێن ھاتینە دروستکرن و 51 تەخت ژی ل ناڤ نەخۆشخانێ یێن ھاتینە زێدەکرن .
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
ئه‌ندامه‌كێ به‌رێ يێ جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ راگه‌هاند كو ئێدى پارتى باوه‌رى ب ئێكه‌تيێ نه‌مايه و بێى وێ دێ كار ژبۆ چاره‌كرنا پرسا كه‌ركووكێ كه‌ت.
شاخه‌وان عه‌بدولا، ئه‌ندامێ خولا به‌رێ يا جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ، راگه‌هاند كو وه‌سان هزر دكه‌ين كو ئێدى بۆ چاره‌كرنا ره‌وشا كه‌ركووك پێدڤى ب ئێكه‌تيێ ناكه‌ت، “ئه‌م ب خوه دێ كار ل سه‌ر كه‌ين”.
زێده‌تر گۆت: “مه گه‌له‌ك داخواز ژێ كر كو هاريكاريا مه بكه‌ن ب ئه‌نجامدانا خوه‌نيشاندان و نه‌رازيبوونا و ره‌تكرنا حاله‌تێ داگيركرنێ و ته‌عريبكرنێ، به‌لێ د رازى نه‌بوون، ژ به‌ر هندێ ژى مه وه‌كو پارتى هزر ل وێ چه‌ندێ كريه كو ئه‌م ب خوه ڤێ ره‌وشێ چاره بكه‌ن چو ب دانانا پارێزگارى بيت يان ژى نه‌هێلانا حاله‌تێ ته‌عريب و داگيركاريێ بيت”.
شاخه‌وان عه‌بدولا ئاماژه ب وێ چه‌ندێ ژى كر بۆ وان يا گرنگه ل ده‌سپێكێ كاودانان سه‌پاندى نه‌هێلن و وێ ره‌وشێ ب دووماهى بينن و وان هێزان ل ناڤ باژێرى نه‌هێلن، “پاشان ژى پۆستێ پارێزگارى كو ده‌ستكه‌فتێ كوردايه، كورده‌كێ دلسۆز بهێته دانان دا كو ببيته پارێزگارێ كه‌ركووكێ”.
ده‌رباره‌ى هه‌ماهه‌نگيا وان ل گه‌ل ئێكه‌تى نشتيمانى كوردستان، ئه‌ندامێ به‌رێ يێ جڤاتا نوونه‌رێن عيراقێ ل سه‌ر فراكسيۆنا پارتى ديموكراتى كوردستان گۆت: “مه باوه‌رى ب ئێكه‌تيێ نه‌مايه ل كه‌ركووك پۆست پێ بهێته دان، ژ به‌ر كو مه سه‌ربۆر هه‌بوو و خيانه‌تا 16ى ئوكتوبه‌رێ گه‌له‌ك تشته‌كێ مه‌زن بوو كو خوه ژ خيانه‌تا 66ێ ژى مه‌زنتر بوو چونكو ئه‌م د گۆپيتكا ده‌سته‌لاتێ دا بووين، 38 كه‌سان ژ سه‌رجه‌مێ 50 ئه‌ندامێن سه‌ركرداتيێ ئيمزا كريه كو ئه‌و تشته ببيت”.
زێده‌تر گۆت: “ب ديتنا من دڤێت ئه‌وێن ئه‌ڤ رێكه‌فتنه كرى، نابيت د حوكمه‌تا هه‌رێمێ ژى دا پشكداريێ بكه‌ن، چونكو ئه‌و يێن باوه‌ريێ نينن و هه‌ر وه‌زاره‌ته‌كا ب وان دهێته دان مه‌ترسيا وێ چه‌ندێ هه‌يه د خزمه‌تا دوژمنان دا بهێته بكارئينان”.
ده‌رباره‌ى چه‌ندێ كا پارتى دێ چه‌وان شێت وى كارى ب تنێ ئه‌نجام ده‌ت شاخه‌وان عه‌بدولايى ئاشكه‌را كر كو پارتى ل كه‌ركووكێ مێژوو يا هه‌ى و شوره‌شێن ل سه‌ر كه‌ركووكێ كرين، پارتى قوربانى ب خوه و باره‌گايێن خوه ژ بۆ كه‌ركووكێ دا، پارتى ل پردێ شه‌ر كر، “ئه‌ڤه گه‌له‌ك كو خه‌لكى باوه‌رى ب پارتى هه‌بيت و دزانيت كو هێزا ئێكانه‌يه بشێت ڤان كاودانان باشتر لێ بكه‌ت. پارتى ل كه‌ركووكێ وه‌كو نوونه‌را كوردان كار دكه‌ت وه‌كو حزب كار ناكه‌ت”.
ئەڤرۆ، سالار دۆسکی:
ب بەرھەڤبوونا ھژمارەکا باش یا ھونەرمەند و رەوشەنبیر و نڤیسەرێن باژێرێ دھۆکێ، ژڤانە 21ى كانوونا ئێكێ 2018ێ شەڤا یەلدا کو ب درێژترین شەڤ دھێتە نیاسین ل ھۆلا مالا لاوان ب چەندین برگە و بزاڤێن ھونەری و کوردەواری بھێتە ساخکرن.
رێڤینک شێخکی، بەرپرسێ مالا لاوان ل دھۆکێ ،بۆ ئەڤرۆ نیۆز گۆت: “ژڤانە شەڤا ئەینی وەک مالا لاوان ئاھەنگەکا خێزانی بۆ نڤسیەر و رەوشەنبیر و ھونەرمەندێن دھۆکێ بدانیت و ئەڤ شەڤە ب چەندین برگه و ھوزان و ستران و پارچە مۆزیکان بھێـتە ساخکرن كو بۆ جارا ئێكێ يه كاره‌كێ وه‌سان ل دهۆكێ دهێته كرن”.
شێخکی ئەو ژی ئاشکرا کر کو د ناڤا ڤێ شەڤێ دا دێ پرتووکەکا شعرا یا وی و خێزانا وی (رێڤینک شێخکی و روندک گولشەنگ) ب ناڤێ (رێگۆل) کو بۆ جارا ئێکێ یە دو ھەڤژین کارەکێ ب ڤی رەنگی بکەن دێ ھێتە ئیمزاکرن و بەلاڤەکرن و چەند ھەلبەست ژی دێ تێدا ھێنە خوارندن.
بەرپرسێ مالا لاوان ئەو ژی ئاشکرا کر کو ئەڤ چالاکیە دێ بیتە دەرگەهـ کو سالانە ئەڤ ھەلکەفتە بھێتـە ساخکرن و ئاھنگ دێ ژ دەمژمێر 9:00 دەست پێ کەت و ھەتا 11:00 شەڤ دێ یا بەردەوام بیت.
شێخکی ئەو ژی ئاشكه‌را كر كو ل ھەموو وەلاتێن جیھانێ گرنگیەکا مەزن بڤێ شەڤێ دھێـتەدان لەوما مە ژی ھزر ل ساخکرنا ڤێ شەڤێ کریە.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
نوشداره‌كا تايبه‌تمه‌ند ئاشكه‌را كر كو گه‌له‌ك نه‌خۆشى يێن هه‌ين، هه‌موو وه‌سان هزر دكه‌ن كو ئه‌و نه‌خۆشى ب تنێ يێن ژنانه و زه‌لام تووش نابنێ، لێ دراستى دا وه‌سان نينه و زه‌لام ژى تووشى وێ نه‌خۆشيێ دبن.
د. سیلاڤ بەکر یەحیا بۆ نوش نیوز گۆت: چەندین نەخۆشی ھەنە زەلام تووش دبنێ ھزر دکەت ئەو نەخۆشیە تنێ ژن تووش دبنێ و ساخلەمیا خوه پشت گوهـ دھاڤێژن. ژ وان ژی مە شەش نەخۆشی ھەنە:
خولا ھەیڤانە: د ڤی ماوەی دا ھورموناتێن ژنێ تێک دچن، لێ زەلام ژی ھەنە ھورمونێ (تستستیرون) ل دەف تێک دچیت و دبیتە ئەگەر تورەبوون ل دەف پەیدا دبیت و ھەست ب واستیانێ بکەت و خوریان ل دەف پەیدا بیت وەک ژنێ دەمێ نێزیکی خولا ھەیڤانە دبن.
تێکچوونا دەروونی پشتی ژ دایکبوونا زارۆيی: نێزیکی ١٠% ژ زەلاما پشتی ھەڤژینا وان زارۆيى دئینيتە سەر دونیایێ دەروونێ وان تێک دچیت ب تایبەت دەمێ دەروونێ ھەڤژینا وان زۆر یێ تێک چوويی بیت.
ئێشا گورگی: ٩٠% تووش بوویێن ڤێ نەخوشیێ ژنن، به‌لێ جاران ھەیە بەرگریا زەلامان ژی کێم دبیت و تووشی ڤێ نەخۆشیێ دبن، نیشانێن ڤێ نەخۆشیێ ژی ئەوە وەرمین دکەڤیتە مەفاسلا و ماسولکە بێ ھێز دبن و تا دھێنێ و پرچ د وەریت و هه‌ودان دەڤی دگریت و چاڤ د وەرمن و پیستێ وان ژ لایێ دفنێ و ریيان ڤه سۆر دبیت.
پەنجە شێرا سنگی: ھندەک سەرسورمان دمینن دەمێ دزانن رێژا ١% ژ زەلامان تووشی پەنجەشێرا سنگی دبن و ئەڤ ژمارە بەرەف زێدەبوونێ یە، رێژەکا زۆرا تووشبوویێن ڤێ نەخۆشیێ ل قووناغێن دووماھیێ دھێتە ده‌ست نیشان کرن و ئەڤە ژى ڤەدگەریت بۆ ھندێ خوه پاراستن نە کریە و ھزرکریە ب تنێ ژن تووش دبنێ.
پێتیبوونا ھەستیان: پێتیبوونا ھەستیان نەخۆشیەکا بەربەلاڤە د ناڤ ژنان دا کو ھەر سێ ژنان ئێک تووشبوویا ڤێ نەخۆشیێ یە ژ ھەر پێنج زەلامان ئێک تووش دبیتێ، ھەروەسا ژن پشتی ژ خولا ھەیڤانە ب ئێک جاری ڤالا دبیت ئەڤ نەخۆشیە ل دەف پەیدا دبیت لێ زەلام پشتی ژیێ ٦٥ ساليێ تووشی پێتیبوونا ھەستیان دبن.
ئەو زەلامێن تووشی پێتیبوونا ھەستیان دبن نوشدار بۆ ھندێ ڤەدگەرینن (ئاریشێن کلیا و “غودە درقیە” و کێمبوونا ڤیتامین د و دیسان دەرمانێن پەنجەشێرێ).
تێکچوونا خوارنێ: نێزیکی ١٥% ژ زەلامان تووشی تێکچوونا خوارنێ دبن و ڤێ چەندێ پشت گوهـ دھاڤێژن و ل پاشەرۆژێ ئەڤ زه‌لامە تووشی جەلتا مێشکی و پێتیبوونا ھەستیان دبن.
نيشاندان