ئه‌ڤرۆ نيوز:

پتریا ژ مە دەما چایێ ڤەدخون ئەگەر یا شرین نەبیت ڤەناخوین و نوشدارەک دیار دکەت شەکر دبیتە ئەگەر دوو نەخوشیێن مەزن سەر مرۆڤی دا ‏بھێن‎.‎

ھەلات سالح مەجید تایبەتمەندا خوراکی بۆ نوش نیوز دیارکر: ئەڤ شەکرا (سپی) ئەوا ئەم بۆ چایێ و شریناھیا ب کار د ئینین کارتێکەنا مەزن یا ‏نەرێنی(خرابی) ل سەر ساخلەمیا مرۆڤی ھەیە چونکە ئەڤ شەکرە زوو دچیتە د ناڤ لاشێ مرۆڤی دا و زوو شەکرا مرۆڤی بلند دبیت و دەمێ مرۆڤی ‏گەلەک شەکرێ ب کار دئینیت و دبیتە ئەگەر کارتێکرنەکا مەزن ل ھورمونێن مرۆڤی دکەت و دبیتە ئەگەر بۆ دروستبونا قەلەویێ و ئەگەرەکێ دیترە ‏بۆ دروستبوونا نەخۆشیا گران‎.‎

نوشدانا ناڤبری ئاماژە ب وێ چەندێ ژی دا کو ھەموو جورێن شەکرێ د خرابن، بەلێ ئەو شەکرا ل بازاری دھێتە فروتن ئەوا (پرت پرت) و پتریا ‏کەسێن نەخۆشیا شەکرێ ھەیی ئەوی جوری ب کار دئینن ئەو جورە چێترە ژ شەکرا سپی، بەلێ ب چ رەنگێ ھەیی ھیڤیە خەلک خۆ ژ شەکرێ ب دوور ‏بێخن چونکە خرابیەکا مەزن ل سەر ساخلەمیا مرۆڤی پەیدا دکەت‎.‎

ئه‌ڤرۆ نيوز:

پەنجەشێر ئێکە ژ ب زەحمەتترین نەخوشیان بۆ چارەسەرکرنێ، کو چ چارەسەریێن تمامی و دیار بۆ نینن. د نووترین ڤەکولین دا دیار بوویە کو ھندەک ‏خوارنێن کارتێکەر ھەنە ب شێوەکێ کو شیاینە خانێن پەنجەشێرێ ژ ناڤ ببەن. ژ بەر کو دەرمان و چارەسەریێن سروشتی بتنێ بۆ ماوەکێ کورت دشێن ‏کاریگەری ھەبیت، ئەڤجا ڤەکولەران ھندەک چارەسەریێن سروشتی دیتینە، ژ باشترین و کاریگەرترین خوارن:‏

‏١ چایا کەسک
ھەر ژ کەڤن دا چینی یان چایا کەسک ب کارئینایە وەک چارەسەری بۆ گەلەک نەخوشیان، لێ د ڤێ دوماھیکێ دا ڤەکولەران دیت وەک باشترین ‏چارەسەری بۆ پەنجەشێرێ ژی. ھەر دیسان دیارکریە ژی کو ئەو پێکھاتێ چالاک یێ د چایێ دا شیانێن ژ ناڤ برنا خانێن پەنجەشێرێ ھەیە.‏

‏٢ زنجەفیل
د ڤەکولینێ دا ھاتیە کو ئەو پێکھاتێ د زەنجەفیلێ دا ١٠٠٠ جاران ژ گەلەک دەرمان و چارەسەریێن کیمیای کاریگەر ترە، ب تایبەت بۆ پەنجەشێرا ‏سینگی. پێکھاتەک تێدایە بۆ ژ ناڤبرنا خانێن پەنچەشێرێ کو ل دەمێ زەنجەفیل دھێتە ئامادەکرن یان ھشک کرن گەلەک چالاک تر دبیت.‏
‏

٣ تری

ئەو پێکھاتێن د بەرکێ تری و تیڤلی دا ھەی ھاتیە ئاشکرا کرن کو چارەسەریەکا کاریگەرە بۆ پەنجەشێرا قولونێ ب تایبەتی. کو ئەڤ جورە ژی ئێکە ژ ‏بەربەلاڤ ترین جورێن پەنجەشێرێ د ڤی دەمی دا.‏
‏

٤ زەردەچە (کرکم)‏
زەردەچە یا تیژ یا ھندی ئێکە ژ خوارنێن کاریگەر بێی کو زیانێ ب خانێن دی ب گەھینیت.‏
‏

٥ فیتامین سی و دی
فیتامین سی دھێتە ب گەلەک مفایان وەک پێشخستنا سیستەمێ بەرگریێ و چارەسەریا برینان. لێ تو دزانی کو خوارنەکا سەرەکی یە بۆ دژی ‏پەنجەشێرێ؟ ڤەکولینان دیارکریە کو دشێت ھەوکرنان کێم بکەت و وەرگرتنا ب شێوەکێ دروست دشێت خانێن پەنجەشێرێ ژی بکوژیت.‏
ھەر دیسان خوارنا فیتامین دی ژی ھاریکارە بۆ ساخلەمیا ھەستیکان و خەمۆکیێ، بۆ دوورخستنا پەنجەشێرێ ژی.‏

ئه‌ڤرۆ نيوز:

تایبەتمەندەکێ نەخۆشیێن دەروونی ل دھۆکێ دیارکر کو چارەسەریا ب ریێا بایلوژی ئانکو فیزیکال ب ریێا دەرمانان دھێتە کرن و چارەسەری ب ریێا ‏کارەبی ژی دھێتە کرن ئەڤ ریێا چارەسەریا کارەبێ خەلک گەلەک ھزرا ل سەر دکەن چونکو ناڤی وێ یێ ب ترسە، خەلک وەسا ھزر دکەن دێ نەخۆشی ‏کارەب کەین دێ سەرێ نەخۆشی دەینە بەر کارەبێ وەسا نینە، بەلکو ئامیرەک ھەیە فولتیێن کارەبێ گەلەک کێم دکەت ئەم وێ ئامیری ددانینە سەر ‏سەرێ نەخۆشی، ژ لایەکێ ڤە کارەب دچیتە ژوور و لایەکێ دێ دەردکەڤیت، ئەو کارەب د مێشکی را دچیت، ئەو جھێن دەماغێ یێن تیکچووین دروست ‏دکەت.‏

د. پەرچان تایبەتمەندێ نەخۆشیێن دەروونی ل دھۆکێ بۆ نوش نیوز دیارکر کو کارەبکرنا مێشکێ نەخۆشی ھیچ زیانەکێ ناگەھینیتە نەخۆشێ و پەنجا ‏گشتی بۆ نەخۆشی دھێتە دانان ھەر وەکو ئێک نشتەرگەریەکا سڤک بکەت وەکو رووڤیکا کورە یان نشتەرگەریەکا دێ یا سڤک وەسا ژی پەنج دھێتە دانان ‏بۆ نەخۆشێ دا کو ئاگەھـ ژ چوو نەبیت ھەتا دھێتە چارەسەرکرن نە وەکو د فلما دا یێ خەلک دبینن ھندەک فلمێن بیانی ھەبوون دەمێ کەسەک ‏ئەشکەنجە دابان، کارەب دکرن، بەلێ ئامیرێ مە یێ چارەسەریێ یێ وەسا نینە، بەلکو نەخۆش مفایەکێ مەزن ژی دبینت بۆ چارەسەریێ.‏

ئەو ژی دیارکر کو بکارئێنانا کارەبێ بۆ چارەسەریا مێشکی ساخلەمترە ژ دەرمانیێن کیمیاوی چونکو ناچتە د ناڤ کولچیسک و میلاکێ دا بۆ نەخۆشیا ‏خەمۆکی و شیزوفیرینا و تیکچوونا گێولێ نەخۆشی ئەوێن گێولێ وان گەلەک فۆل بیت و لیڤینی دکەن ھەکە دەرمان فایدە نەکەت ژنوو کارەب دھێتە ‏بکارئێنان ئەگەر حالەت گەلەک دژوار بیت نەخۆش بزاڤیێن خوە کوشتنی بکەت ئەم نەشێین خوە ل ھیڤیێ بگرین ھەتا دەرمان چارەسەر دبیت بۆ ڤان ‏حالەتان کارەب دھێتە بکارئینان چونکو رێیەکا ب لەزە بۆ چارەسەریێ.‏

د. پەرچان ئاشکرا کر کو ئەو نەخۆشێن زادی ب ئێکجاری نەخۆن و شیزوفیرینا ھەبیت ھەولێن خوە کوشتنێ بکەت یان ھەولێن کوشتنا کەسەکی ‏بکەت ھەتا د نەخۆشخانێ ژی ڤە بیت ب ریێا کارەبێ ئەو دھێتە چارەسەرکرن ھیچ مەترسیەک ل سەر ژیانا وی نینە، بەلکو بەروڤاژی ئەو ھزرێن شاش ‏یێن خەلک ژی بەحس دکەن، نەخۆش گەلەک مفایێ ژی دبینیت.‏