ئه‌ڤرۆنيوز:
روودانه‌كا هاتنوچونێ يا مه‌ترسيدار ئه‌ڤرۆ ل سنورێ پارێزگه‌ها هه‌ولێرێ روودا وقوربانى ژێ په‌يدابووينه.
فازل حاجى، په‌يڤدارێ رێڤه‌به‌ريا هاتنوچونا هه‌ولێرێ دبه‌رپه‌رێ خوه ل سه‌ر تۆرا جڤاكى يا فه‌يسبووكى گۆت” ترۆمبێله‌كێ كو ژنه‌كێ دهاژۆت ل لوفێن كۆرێ ل پشت پيرمام ئه‌ڤرۆ ئه‌ينيێ 4/5/2018، خوه ل ئاسنێن ره‌خێن جادێ دا وژئه‌گه‌رێ بله‌ز هاژۆتنا ترومبێلێ ژلايێ وێ شوفێرا ژن ڤه، ئاسن دناڤ ترومبێلێ دا چوويه وگه‌هشتيه نێزيك شوفێرێ وب سه‌رێ وێ كه‌فتيه و ب گرانى برينداربوويه”.
ئه‌ڤرۆنيوز:
ھەردەم ئەم حەز دکەین سەرێ خۆ ب شووین دەمێ ھەست دکەبن پێدڤی نە ئەڤجا ل سپێدێ بیت دەمێ ژ خەو رابوونێ یان ب شەڤ بەری نڤستنێ.
گەلەک گفتوگۆ دناڤبەرا زانایان دا ھاتیە کرن دەربارەی باشترین دەم بۆ سەرشووتنێ، ئەرێ سپێدەیان ساخلەم ترە یان ب شەڤ ؟ چونکە ھەمی ل سەر شێوازێ ژیانا تە، پیست و پرچ و لاشێ تە گرێدایە.
لاشێ تە دوھنی یە یان ھشکە؟
کەسانێن خودان پیستەکێ دوھنی دڤێت ل سپێدەیان دێمێ خۆ پاقژ بکەن بێی گوھدان کا پێدڤی ب سەرشووشتنێ ھەیە یان نە.
لێ ئەگەر تە پیستەکێ ھشک ھەبیت سەرشووتن ل سپێدەیان دێ بیتە ئەگەرێ کێمکرن و ژ دەست دانا ئەو شە و ئاڤا پێدڤی و سەرەکی بۆ پیستی. ئانکو دڤێت ژ شووشتنا سپێدەیان دوورکەڤی بتنێ دێمێ خۆ پاقژ بکەی.
تە ئاریشە ل گەل نڤستنێ یان ژ خەو رابوونێ ھەنە؟
ھندەک کەس حەز ژ سەرشووتنا بەری نڤستنێ ب ئاڤا گەرم دکەن، چونکە دبیتە ئارام کرنێ پشتی رۆژەکا درێژ ژ کارکرنێ. ھەرچەندە، ئاڤا گەرم دبیتە ئەگەرێ ھشیارکرنا لاشێ تە، بلندکرنا پلا گەرماتیێ د دەمەکێ دا کو پێدڤیە کێم ببیت دا کو لاشێ تە بەرھەڤ بکەت بۆ نڤستنێ. ژ بەر ڤێ چەندێ ئەو کەسێن ئاریشا بێ خەوی یێ ھەی دڤێت ژ سەرشووشتنا ب شەڤ بەری نڤستنێ دووربکەڤن.
ئه‌ڤرۆنيوز:
فه‌رماندێ يه‌كه‌يا 70 يا هێزێن پێشمه‌رگه‌ى ره‌خنێ ل وان كه‌س ولايه‌نان دگريت كو داخۆيانيان دژى پێشمه‌رگه‌ى دده‌ن وب دوژمنێن كورد وكوردستانێ دهه‌ژمێريت، هه‌ڤده‌م دانپێدانێ ب وێ چه‌ندێ دكه‌ت كو كورسيێن ئێكه‌تيێ دڤان هه‌لبژارتنان دا دێ كێم بن.
جه‌عفه‌ر شێخ مسته‌فا، فه‌رماندێ يه‌كه‌يا 70 يا هێزێن پێشمه‌رگه‌ى بۆ كه‌نالێ كوردستان 24 گۆت” ئه‌و كه‌سێن تۆمه‌تان بۆ هێزێن پێشمه‌رگه‌ى دڤه‌هينن، چو پێگه دناڤ جڤاكى دا نينه، چه‌ند كه‌س ولايه‌نه‌ك ده‌مێ ئاخڤتنان ل سه‌ر پێشمه‌رگه‌ى دكه‌ن، وه‌سا هه‌ست دهێته كرن كو وان ده‌ژمندارى يا ل گه‌ل پێشمه‌رگه‌ى وكوردستانێ هه‌ى، ئه‌و كه‌سێن ب وى شێوه‌ى ئاخڤتنان ل سه‌ر پێشمه‌رگه‌ى دكه‌ن، چو هێز نينه وئاخڤتنێن وان دخزمه‌تا دوژمنان دايه ووان چو بۆ ملله‌تى وپاراستنا ده‌ستكه‌فتێن وى نينه”.
فه‌رماندێ يه‌كه‌يا 70 يا پێشمه‌رگه‌ى رۆهنكر ژى” وان كه‌سان ب هنده‌ك ئاخڤتنێن پووچ دخوازن خه‌لك ناڤێن وان بينيت، كه‌سه‌كى چو رۆله‌ك دخزمه‌تكرنا ملله‌تى دا نه‌بيت، دخه‌باتێ دا نه‌بيت، كه‌سايه‌تى نه‌بيت، نه‌چاره هنده‌ك ئاخڤتنان بكه‌ت تاكو خه‌لك به‌حسێ وى بكه‌ت”.
ئاماژه ب وێ چه‌ندێ ژى كر كو پێشمه‌رگه‌ى رۆله‌كێ مه‌زن دشكاندنا داعشێ دا هه‌بوو ودبێژيت”سه‌ره‌راى نه‌رازيبوونێن وان، وه‌لاتيێن هه‌رێما كوردستانێ هه‌ست ب به‌رپرسياره‌تيا مه‌زن يا ديرۆكى ونيشتمانى دكه‌ن كو بريار دايه بچنه سه‌ر سندووقێن ده‌نگدانێ”.
جه‌عفه‌ر شێخ مسته‌فا كو هه‌ڤده‌م ئه‌ندامێ مه‌كته‌با سياسى يا ئێكه‌تيێ يه‌نه ڤه‌شارت كو دڤان هه‌لبژارتنان دا هژمارا كورسيێن ئێكه‌تيێ دێ كێم بن.
دچه‌ند رۆژێن بۆرى دا، مه‌حموود ره‌زا، په‌رله‌مانتارێ گۆران وبه‌ربژارێ وێ حزبێ بۆ په‌رله‌مانێ عيراقێ كو دبيته پسمامێ نه‌وشيروان مسته‌فاى، بێ كو چو به‌لگه‌يه‌ك هه‌بيت، پێشمه‌رگه ب ئه‌نفالكرنا وان گوندێن عه‌ره‌بان تۆمه‌تباركر كو ژده‌ستێ داعشێ ئازاد كرين.
ئه‌ڤرۆنيوز:
جێگرێ سەرۆکێ پارتی دیموکراتی کوردستان ئه‌ڤرۆ ئه‌ينيێ 4/5/2018 ل سلێمانيێ راگەهاند، تيرۆرا هزرى ل سنورێ پارێزگه‌ها سلێمانيێ دژى ئه‌ندامێن پارتى دهێته ئه‌نجامدان.
نێچيرڤان بارزانى، جێگرێ سه‌رۆكێ پارتى ديموكراتى كوردستان ل كه‌رنه‌ڤاله‌كا جه‌ماوه‌رى يێ هه‌وا بانگه‌شا هه‌لبژارتنان بۆ ليستا 184 يا پارتى ل سلێمانيێ گۆت” ل سلێمانيێ تيرۆا هزرى دژى پارتى يا هه‌ى وئه‌ندامێن پارتى دناڤ تيرۆرا سيته‌ماتيك دا دژين”.
جێگرێ سەرۆکێ پارتی ئاماژه كر كو هنده‌ك لايه‌ن يێن هه‌ين دخوازن سلێمانيێ جودا بكه‌ن، دده‌مه‌كى دا ئه‌و باژێره مه‌لبه‌ندێ خه‌باتا نه‌ته‌وايه‌تى يا گه‌لێ كورد بوو.
دياركر ژى كو پارتى به‌رده‌وام بزاڤێ دكه‌ت وه‌كو هه‌ولێرێ ودهۆكێ خزمه‌تا سلێمانيێ بهێته كرن وحوكمه‌تێ ژى به‌رده‌وام كار بۆ وێ چه‌ندێ كريه.
نێچيرڤان بارزانى گۆت ژى” پشكه‌ك ژ سياسه‌تمه‌دارێن سلێمانيێ بزاڤێ دكه‌ن شكه‌ستنێن خوه بێخنه ستويێ پارتى، ئه‌و به‌رپرسن ژ نه‌بوونا خزمه‌تگوزاريان ل سلێمانيێ، كو ئه‌و باژێرى ب رێڤه دبه‌ن نه‌كو پارتى”.
ئاشكراكر ژى” وه‌كو هه‌موو ده‌ڤه‌رێن دى يێن كوردستانێ، سلێمانيێ بودجا تايبه‌ت يا خوه يا هه‌ى ودهێته هنارتن بۆ بۆ وى باژێرى، به‌لێ ناچيته دخزمه‌تا وه‌لاتيان دا”.
جێگرێ سه‌رۆكێ پارتى دياركر” هنده‌ك حزب شه‌رى ب سلێمانيێ دكه‌ن، به‌لێ پارتى شه‌رى بۆ سلێمانيێ دكه‌ت”.
نێچيرڤان بارزانى سۆز دا خه‌لكێ هه‌له‌بجه كا چاوان پارتى كار بۆ پارێزگه‌هبوونا وێ دكر، ل به‌غدا ژى بزاڤێن زێده‌تر بكه‌ت بۆ چه‌سپاندنا پارێزگه‌هبوونا هه‌له‌بجه.
ئاماژه دا ژى كو پارتى ل كيرێ يا ب هيز بيت، ئاڤه‌دانى ل وێرێ يا هه‌ى، داخواز ژ وه‌لاتيێن وى سنورى ژى كر كو دهه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ عيراقێ ده‌نگ ب ليستا 184 يا پارتى بده‌ن.
جێگرێ سه‌رۆكێ پارتى گۆت راگه‌هاند” هه‌كه ئه‌و ده‌ستێن ناڤخوه‌يى بزاڤ نه‌كربا بۆ لاوازكرنا پێگه‌هێ كوردستان ورۆژانه بۆ وێ مه‌ره‌مێ سه‌ره‌دانا به‌غدا دكر، دا كێشێن كوردستانێ زووتر هێنه چاره‌سه‌ركرن.
ئه‌ڤرۆنيوز:
رێڤه‌به‌ريا هاتنوچوونا هه‌ولێرێ راگه‌هاند رێيا دناڤبه‌را هه‌ولێر – دهوك ل چه‌مه دووباره هاته ڤه‌كرن.
فازل حاجى، په‌يڤدارێ رێڤه‌به‌ريا هاتنوچوونا هه‌ولێرێ ل به‌رپه‌رێ خوه ل فه‌يسبووكى گۆت” هه‌موو شوفێران ووه‌لاتيا ئاگه‌هدار دكه‌ين كو ريێا چه‌مه – پرا گۆپال پشتى ب دووماهى هاتنا كارێن قيركرن وسه‌خبێريا رێ، ل ئێڤاريا دوهى پێنجشه‌مبى 3/5/2018 دووباره هاته ڤه‌كرن ووه‌لاتى دشێن دوێ رێ دا هاتنوچوونێ ب ترومبێلێن خوه بكه‌ن.
ئه‌ڤرۆنيوز:
سه‌رۆك وه‌زيرێن عيراقێ برياره‌كا گرنگ دده‌ت سه‌باره‌ت پێشنيازا گرێدانا لقێن به‌نكێن ناڤه‌ندى ب به‌نكێن هه‌رێمێ ڤه.
هه‌ڤال ئه‌بوبه‌كر، پارێزگه‌رێ سلێمانيێ دياركر كو وه‌زاره‌تا دارايى وئابوورى ل هه‌رێما كوردستانێ بۆ وێ مه‌ره‌مێ يا هاتيه راسپاردن.
ئه‌بو به‌كر گۆت ژى” دچارچۆڤێ كۆمبوونا جڤاتا بلند يا ئابوورى، پێشنيازا گرێدانا لقێن به‌نكێن ناڤه‌ندى ب به‌نكێن هه‌رێمێ به‌رچاڤكر”.
پارێزگه‌رێ سلێمانيێ بۆ SNN ئاماژه ب وێ چه‌ندێ كر” حه‌يده‌ر عه‌بادى سه‌رۆك وه‌زيرێن عيراقێ وجێگرێ وى ب بابه‌تى رازيبوون وبريارا دووماهيێ يا داى ووه‌زاره‌تا دارايى وئابوورى ل هه‌رێما كوردستانێ هاتيه راسپاردن كو پێرابوونێن قانوونى يێن تايبه‌ت ب گرێدانا لقێن به‌نكێن (رافيده‌ين وره‌شيد) ب به‌نكێن هه‌رێمێ ئه‌نجام بده‌ت”.
دياركر” گرێدانا وان به‌نكێن ناڤه‌ندى ب به‌نكێن هه‌رێمێ ڤه گرنگيه‌كا مه‌زن بۆ كوردستانێ يا هه‌ى، چونكى هه‌ر سولفه‌كا چاندنێ يان بازرگانى ل به‌غدا بهێته دان، راسته‌وخوه هه‌رێما كوردستانێ ژى ڤه‌دگريت”.
ئه‌ڤرۆنيوز:
برياره ئه‌ڤرۆ ئه‌ينيێ 4/5/2018، نێچيرڤان بارزانى جێگرێ سه‌رۆكێ پارتى ديموكراتى كوردستان سه‌ره‌دانا باژێرێ سلێمانيێ بكه‌ت وپشكداريێ دئاهه‌نگا به‌رفرهه وتايبه‌ت ب هه‌وا بانگه‌شا هه‌لبژارتنان بۆ ليستا 184 يا پارتى دا ل وێ ده‌ڤه‌رێ بكه‌ت.
ئاهه‌نگا ليستا پارتى دێ ل باره‌گه‌هێ جڤاتا سه‌ركردايه‌تيا پارتى ل سلێمانيێ دهێته گێران ونێچيرڤان بارزانى، جێگرێ سه‌رۆكێ پارتى وهژماره‌كا ئه‌ندامێن مه‌كته‌با سياسى يا پارتى دێ پشكداريێ دوێ ئاهه‌نگێ دا كه‌ن.
ئاهه‌نگا پارتى ل سلێمانيێ ئه‌ڤرۆ ل ده‌مژمێر 3:30 ئێڤارى دێ هێته گێران وتێدا نێچيرڤان بارزانى دێ گۆتاره‌كێ پێشكێش كه‌ت.
ئەڤرۆ نیوز ، زنار تۆڤی :
ئەڤرۆ ئەینیێ 4 گولانا 2018 ئێکەمین کۆنفرانسێ نێڤدەولەتی ل دوور جینۆسایدێ و تراومایێ ل هولا کونفرانسان ل زانکۆیا دهۆکێ برێڤەچوو.
پەیمانگەها چارەسەریا دەروونی و چارەسەریا تراومایێ /ل زانکۆیا دهۆکێ ب هەڤکاری ل گەل خزمەتێن ئاشتیا سڤیل /giz ئێکەمین کۆنفرانسێ نێڤدەولەتی ل دوور جێنۆسایدێ و تراومایێ ل دهۆکێ گێرا،ئەڤ کۆنفرانسە بۆ ماوێ دو رۆژان دێ یێ بەردەوام بیت و تێدا چەندین ڤەکۆلین و پێزانین ل سەر جینۆسایدێ و تراومایێ ژلایێ ڤەکۆلەرێن جیهانی و کوردستانی ڤە دێ تێدا هێنە پێشکێشکرن.
ئەڤرۆ نیوز ، زنار تۆڤی :
نووترین ئامارا رێكخراوا ساخلەمیا جیهانی دەردئێخیت،کو بزاڤێن مرۆڤان بۆ رێگریكرن ژ پیسبوونا ژینگەهێ تۆشی شکەستنێ بوویە و نەشیایە سەركەفتنێ بینیت، بتایبەتی وەلاتێن پێشكەفتی،کو رۆلەکێ گرنگ د پیسبوونا ژینگەهێ دا هەیە و سالانە پتری حەفت ملیۆن كەسان دكوژیت.
رێڤەبەرێ گشتی یێ وێ رێكخراوێ گوتیە،کو پیسبوونا ژینگەهێ بەری هەموو كەسان مەترسیە بۆ سەر هەژاران و پاشی بۆ سەر هەموو مرۆڤایەتیێ.
هەروەسا پتری 90% یێن قوربانیێن پیسبوونا ژینگەهێ ژ وان وەلاتانە،یێن کو داهاتیێ تاكی تێدا یێ نزمە یان یێ ناڤینە و پرانیا وان وەلاتان ژی ل ئاسیا و ئەفریقا نە.
دیسا 90% یا خەلکێ جیهانێ وی هەوای هەلدمێژن،یێ کو ب پێكهاتەیێ سولفات و نیترات و یێ دوكێلا پیس،لدووڤ گوتنا وێ رێكخراوێ ئێك ل سەر چارێ یا هۆكارێن نەخۆشیا دلی و جەلتا مێشكی و 30% یا هۆكارێن پەنجەشێرا هەناسێ بۆ پیسبوونا ژینگەهێ ڤەدگەرن.
ژ بلی هندێ ژی،دناڤا مالان دا ب ئەگەرێ وان سووتەمەنیێن بۆ گەرمكرنێ یان چێکرنا خوارنێ ب كار دئینن، دبنە ئەگەرێ پیسبوونا ژینگەهێ.
هەروەسا یا جهێ مەترسیێ ئەوە،کو سال بۆ سالێ گۆیا زەڤیێ پیستر دبیت و ڤێ پیسبوونێ ژی كاریگەریەکا خراب ل سەر گوهۆرینا سەقای هەیە.
نيشاندان