ئه‌ڤرۆ نيوز، نەوزاد ھلۆری:

حەشه‌دا شەعبی ب فەتوایا عەلی سیستانی مەرجەعێ بلندێ شیعان ل عیراقێ ب ناڤێ “فەتوا جیھادی یا کیفایێ” ھاتیە دامەزراندن، کو ڤەدگەریته‌ سالا ٢٠١٤ێ، پاشان د ددوڤ دا “شورا حەشه‌د شەعبی ل عیراقێ ھاتە دامەزراندن کو ئەو ژی گرۆپەکێ میلشیایی یە و پاراستنا  بەرژەوەندیێن شيعە و ھەڤپەیمانێن خوە دکەت، کو ئەو ژی ٤٢ گرۆپن.

گرۆپێن حەشه‌د شەعبی ل گورەيی مێژوو و جھ و ئەگەری دھێتە دابەشکرن بۆ سەر سێ پشکان.

ئێک: ئەو گرۆپێن چەکداریێن بەری فەتوا سیستانی ل عیراقێ و ب مەرەما پاراستنا بەرژەوەندیێن شیعەیان ھاتینە دامەزراندن، ئەڤ یەک ژی د چەند قووناغەکێن جودا و بۆ مەرەمێن جودا بوویە، ھەموو ژی د دو خالان دا دھێنە کۆمکرن؛ پشتەڤانیا ئیرانێ ل دژی ئەمریکا دکەن. ژ ئەڤان ھێزان پێکدھێن.

١- عەسائیبێن ئەھل ئەلحەق:

عەسائیبێن ئەھل ئەلحەق ل سالا ٢٠٠٨ پشتی ھەلوەشاندنا سوپایێ مەھدی ھاتیە دامەزراندن کو ئەو ژی دژی ئارمانج و بەرژەوەندیێن ئەمریکا چالاکی دکرن.

٢- رێکخراوا بەدر یا له‌شكرى:

رێکخراوا بەدر ل سالا ١٩٨١ ھاتیە دامەزراندن و ھەتا کو بەری ٢٠٠٣ ژی یا بەردەوام بوو، کو دژی بەرژەوەندێن ئەمریکا ل عیراقێ چالاکی دکرن.

٣- کەتیبەیێن حزبوللا:

کەتیبەیێن حزبوللا ل سالا ٢٠٠٦ پشتی نەمانا رژێما بەعس ھاتیە دامەزراندن کو ئارمانجا وێ ژی شەرکرن بوویە ل گەل ئەمریکا.

عەسائیبێن ئەھل ئەلحەق ل سالا ٢٠٠٨ پشتی ھەلوەشاندنا سوپایێ مەھدی ھاتیە دامەزراندن کو ئەو ژی دژی ئارمانج و بەرژەوەندیێن ئەمریکا چالاکی دکرن.

پشکا دویێ:

ئەو گرۆپێن کو ئەندامێن وان ژ شیعەیان پێکدھێن و ل عیراقێ ھاتینە دامەزاندن، بەلێ ئارمانجا وان شەرێ سوریا و پشتەڤانیکرنا رژێما ئەسەدی بوویە ، کو ئەو ژی ژ چار گرۆپان پێکدھێن و خالا ھەڤپشکا وان ژی پاراستنا بەرژەوەندیێن شیعەیانە ل رۆژھەلاتا ناڤین و ب تایبەتی ژی پاراستنا دەستھەلاتێن بەشار ئەسەد.

ھەر چەندە ئەڤ گرۆپە  ژلایێ ئیرانێ ڤە ھاتینە دامەزراندن و پشتەڤانیا دارایی لێ دکەت ب تایبەتی د دانا چەکان دا، بەلێ دیسان ژی ب فەتوا سیستانی ھاتنە د ناڤا عیراقێ دا کو ئەو ژی پێکدھێن ژ:

١- لیوا ئەبۆ فەزل عەباس

٢- سەرەیا خوراسانی

٣- جەیشا ئەلکەڕاڕ

٤- تەڤگەرا حزبوللا

پشکا سیێ:

ئەڤ گرۆپە پشتی فەتوا سیستانی ل عیراقێ ھاتینە دامەزاندن کو ئەو ژی بۆ سەر دو خالان دھێتە دابەشکرن، ئەو ژی خالا ئەوان حزب و رێکخراوێن سیاسی يێن پشتی فەتوا سیستانی بووینە ھێزێن چەکدار، خالا دن تنێ رێکخراوێن چەکداری نە و چو پەیوەندی ب سیاسەتێ ڤە نینە.

ھەموو ئەڤ گرۆپە ژ ٣٥ گرۆپان پێکدھێن، ئەو ژی:

١-     کەتیبەبیێن سەید شوھەدا.

٢-     سەرایا سەلام.

٣-     فەیلەقا وەعەد سالح.

٤-     لیوا عەمارێ کورێ یاسر.

٥-     سەرایا زوھرا.

٦-     لیوا زولفيقار.

٧-     لیوا کەفیل زەینەب

٨-     سەرایا ئەنسار ئەلعەقیدە.

٩-     لیوا مونتەزەر.

١٠-   (بەدر) کو ئەو ژی ھندەک گرۆپێن تایبەتن.

١١-   لیوا ئەسەدوللا ئەلغالب.

١٢-   تەڤگەرا جیھاد و بینا.

١٣-   سەرایا دیفاع ئەلشەعبی.

١٤-   کەتیبەیێن درعێ شیعە.

١٥-   حزبوللا ئەلسائیرون.

١٦-   کەتیبەیێن تەیار ئەلریسالی.

١٧-   سەرایا عاشورا.

١٨-   کەتیبەیێن مالک شەتر.

١٩-   کەتیبەیێن ئەنسار ئەلحەجە.

٢٠-   کەتیبەیێن بەرەڤانیا پیروز.

٢١-   لیوا قاریعە.

٢٢-   کەتیبەیێن غەزەب.

٢٣-   لیوا گەنجێن ئەلریسالی.

٢٤-   کەتیبەیێن ئیمام غائیب.

٢٥-   تەڤگەرا عەبدال.

٢٦-   کەتیبەیێن ئیمام عەلی.

٢٧-   سوپایێ موختار.

٢٨-   لیوا حەمد.

٢٩-   لیوا ئیمام قائیم.

٣٠-   لیوا عادیات.

٣١-   جێشا ئەنساروللا ئەوفیا.

٣٢-   لیوا زێرەڤانێن بەتار.

٣٣-   لیوا یەد و مەوعوود.

٣٤-   فرقەیا عەباس.

٣٥-   حەشه‌د ئەلشەعبی.

د ناڤا ئەڤان ٣٥ گرۆپان دا “جەیشا موختار ، کەتیبەیێن ئیمام عەلی ، سەرایا سەلام ، تەڤگەرا ئەلجیھاد و بینا ، کەتیبەیێن سەدی شوھەدا ، سەرایا عاشورا ” ژ ھەمووان ب ھێزترن.

حەشه‌د شه‌عبی ژ ئەگەرا وێ یەکێ کو ژ ٤٢ گرۆپان پێکدھێت جڤاته‌كا شورایێ پێکئینایە کو ئەو ژی ژ چوار کەسێن سەرەکی پێکدھێت:

١- فالح فەیسەل فەھد فەیاز

فالح سەرۆکێ شوورا حەشه‌د شەعبی یە و سالا ١٩٥٦ ل بەغدا ژ دایک بوویە و دەرچوویێ کولیژا ئەندازیاری یا زانکۆیا بەغدایە، دەستپێکیا چالاکیێن سیاسیێن خوە ل حزبا دەعوە کو حزبەکا شیەعەیانە دەستپێکرینە، دەمەکێ ژی شيره‌تكارێ ئیبراھیم جەعفەری بوو ل سالا ٢٠٠٥ێ، پاشان بوویە بەرپرسێ نڤیسینگەھا جێگرێ سەرۆک کومارێ عیراقێ.

٢- جەمال جەعفەر ئیبراھیم

جەمال جەعفەر ئیبراھیم ناسیار ب ئەبۆ مەھدی موھەندس جێگرێ سەرۆکێ شوورا یا حەشه‌د شەعبی یە و سالا ١٩٥٤ ل بەسرا ژ دایکەکا ئيرانی و بابەکێ عيراقی ژ دايك بوويه‌ و سالا ١٩٧٧ێ کولیژا ئەندازیاری یا زانکۆیا  بەسرا ب دووماھی ئینایە، ھەمان سال ژی په‌يوەندی ب حزبا دەعوە کریە، پشتی کو حزبا دەعوە ھاتیە ھەلوەشاندن ناڤبری چو کوێتێ و ل گەل سوپایێ پاسدارێن ئیرانێ دەست ب کاربوو، ل سالا ١٩٩٩ھەتا ٢٠٠١ ژی بوویە فەرماندەیێ گشتیێ رێکخراوا بەدر و ل سالا ٢٠٠٥ ژی بوویە ئەندامێ جڤاتا نوونه‌رێن عیراقێ .

٣- کەریم نووری

ئەڤ کەسە ئاخفتنکەرێ حەشه‌د شەعبی یە و ل سالا ١٩٦٥ ل بەغدا ژ دایک بوویە و ئەندامێ رێڤەبەریا رێکخراوا بەدرە و شيره‌تكارێ هادی عامری وەزیرێ ڤەگوھاستنا عیراقێ بوو ل سالا ٢٠٠٩ بۆ ٢٠١٣ێ.

٤- ئەحمەد ئەسەدی

ئەو ژی ئاخفتنەرێ دوویێ یێ حەشه‌د شەعبی یە.

ژبلی ئەڤان چار کەسان چەندین کەسێن دن ژی ھەنە کو خودان پێگەهـ و دەستھەلاتن ژ وانان:

١-     عەلی سیستانی مەرجەعی  بلندێ شیعەيان کو حەشه‌د شەعبی ب فه‌توا وی ھاتیە دامەزراند.

٢-     عەلی خامنەیی رێبه‌رێ کۆمارا ئيسلامیا ئیرانێ .

٣-     قاسم سلێمانی فەرماندەیێ سۆپایێ قودس يا ئێرانێ.

٤-     نوری مالکی سەرۆک وەزیرێن بەرێ یێ عیراقێ و سەرۆکی حزبا دەعوە.

٥-     حەیدەر عەبادی سەرۆک وەزیرێن عيراقێ.

٦-     ھادی عامری سەرۆکێ رێکخراوا بەدر.

٧-     موقتەدا سەدر کوڕێ محەمەد باقر سەدر و سەرۆکێ بەرێ یێ سوپایێ مەھدی.

٨-     قەیس خەزعەلی سەرۆکی عەسایبێن ئەھل ئەلحەق.

٩-     شبل ئەلزەیدی سەرۆکێ کەتیبەیێن ئیمام عەلی.

١٠-   شێخ رەیان کلدانی سکرتێرێ گشتییێ تەڤگەرا کریستیایێن عيراقێ و فەرماندەیێ کەتیبەیێن بابل کو سەر ب کەتیبەیێن ئیمام عەلی یە.

گرۆپێن خودان دەستھەلات و پێکگەهـ د ناڤ حەشه‌د شەعبی دا:

بھێزترین گرووپێ ناڤا حەشه‌د شەعبی رێکخراوا بەدرە کو ھادی عامری سەرۆکاتیێ لێ دکەت، رێکخراوا بەدر ژ روویێ له‌شكرى ڤە ئەزموونێن زۆر ھەنە و ژ روویێ سیاسی ژی ڤە ل عیراقێ شیانێن زۆر ھەنە، ل جڤاتا نوونه‌رێن عیراقێ ٢٢ کورسی ھەنە کو نێزیکێ ١٥ ھزار چەکدارانن، ل سالا ١٩٨١ ژ لایێ جڤاتا بلندا شورەشا ئیسلامی ل عیراقێ ل سەر دەستێ مەحموود ھاشمی ل ئێرانێ ھاتیە دامەزراندن و ل سالا ٢٠٠٥ێ ژی جودا بوویە.

چەک و چەکدار د ناڤا  حەشه‌د شەعبی دا:

رێژەیا چەکدارێن د ناڤا حەشه‌د شەعبی دا يا روون نینە کا چەندن، بەلێ ھندەک ژ سەرکردێن حەشه‌د شه‌عى د داخۆيانيێن خوه‌ دا ئاماژە ب ھژمارا وان کریە بۆ نموونە ھادی عامری ددەته‌ دیارکرن کو ھژمارا وان نێزیکێ ١٠٠ ھەزار کەسایە، ھەیڤانە ژی ٧٠٠ ھزار دیناران وەکو مووچە و ١٢٠ ھزار دیناران ژی وەکو دەرمالەیێن خوارنێ وەردگرن  و ھەر گرۆپەکێ ژ ڤان ٤٢ گرۆپان قانوونێن تایبەت ب وەرگرتنا چەکداران ھەنە.

حەشه‌د شەعبی ژ روویێ چەکی ڤە:

چوو چەکێن تایبەت نین و پرانیا وان ئەوان چەکان بکاردئینن ئه‌وێن ژ لایێ ئیرانێ ڤه‌ ھاتینە دروستکرن، بەلێ ب رێیا سۆپایێ عیراقێ ھندەک جاران دەستێ وان دگەھیتە چەکێ ئەمریکا ژی، ب رەنگەک گشتی پرانیا ئەو چەکێن ئەو بکاردئینن پێکدھێن ژ “کلاشینکۆف، بی کەی سی، ئار پێ جی، قەناس ئو ئێم ١٦” بەلێ ل گەل ئەڤان چەکان، چەکێن مینا مووشەکێن زەڤیان و مووشەکێن تایبەتی یێن سوپایێ پاسدارێن ئێرانێ ژی ھەنە.

حەشه‌د شەعبی و ئێران:

دکارین ژ چەند روویەکان ڤە بێژین کو حەشه‌د شەعبی رێکخراوەکا چەکداری یا نێزیک ئێرانێ یە، ژ بەرکو پرانیا ئەو گرۆپێن کو حەشه‌د فەرمانداریا وان دکەت ل ئیرانێ ژیاینە، ل سالا بووری  ئەبو مونتەزیر محەمەد کو ئێکە ژ فەرماندەیێن بلندێن  رێکخراوا  بەدر دەما کو ل  فەلۆجە ھاتیە کوشتن، ئێرانێ بەھیەکا مەزن بۆ دانا.

ژ روویێ ئاینی ڤە ، گرۆپێن حەشه‌د شەعبی ل دووڤ رێنمایێن عەلی خامنەیی دچن، ئەڤە سەرەرای وەکو ھاتیە دیارکرن پرانیا چەکێن وان ژی ژ لایێ ئیرانێ ڤە دھێنە دابینکرن.

حەشه‌د شەعبی ژ سێ روويان ڤە مەترسی نه‌ بۆ سەر کوردان:

ئێک: ئیران وەکو وەلاتەکێ شیعە پارچا دويێ ب قه‌بارێ خوه‌ ژ کوردستانێ د دەستی دایە کو ئەو ژی رۆژھەلاتێ کوردستانێ يە، ھەردەما بزاڤەکا خورت بھێتە ھاڤێتن دبیت حەشه‌د مەترسیێ بۆ سەر کوردان دروست بکەت.

دو: حەشه‌د شەعبی و ئێران و حوکمەتا شیعەیا عيراقی ب وێ یەکێ رازی نابن کو دەڤەرێن ڤەقەتیایێن ھەرێما کوردستانێ ژ لایێ ھێزێن پێشمەرگەی ڤه‌ بھێنە پاراستن و ئەگەرێ مەترسیا شەری ل گەل پێشمەرگەی ھەیە پشتی ژ ناڤچوونا داعش.

سێ: بڕیاردەر و دەستھەلادارێن حەشه‌د شەعبی رازی نابن کو کورد ژ عيراقێ جودا ببن و ناخوازن کورد ب مافێن خوە شاد ببن.

لاوازیێن حەشه‌د شەعبی به‌رامبەر کوردان (پێشمەرگەی):

حەشه‌د شەعبی ژ زۆر رویان ڤە، لاوازی بەرامبەر کوردان ب گشتی و پێشمەرگەی ب تایبەتی ھەیە وانان ژی:

١- حەشه‌د شەعبی ھێزەکا رێکخستی یا له‌شكرى نینە، بەلکو ژ چەندین گرۆپ و ھزر و بیرێن ژێک جودا پێکدھێن و ئەگەرێن دوبەرەکی و شەر و ئالوزیان ھەردەم د ناڤ وان ب خوه‌ دا دھێتە چاڤەرێکرن.

٢- د ناڤا ھەردو مەرجەعێن شیعەیێن ئیرانێ “خامنەیی و سیستانی” جوداھیێن زۆر ھەنە، کو ئەڤ یەک ژی ب ھێزترین خالە کو حەشه‌د ببیتە دو پارچە.

٣- پشکەکا زۆر یا سەرکردەیێن حەشه‌د شەعبی ژ لایێ ئەمەریکا وەکو تیرۆریست دھێنە ناساندن و ھەر دەستدرێژیەکا وان بۆ سەر ھیزەکا دى ئەگەرا لێدانا وان ھەیە .

٤- پرانیا وەلاتێن عەرەبی ب تایبەتی وەلاتێن کەنداڤێ عەرەبی حەشه‌د شەعبی ب مەترسی ل سەر خوە و دەڤەرێ دبینن.

٥- حەشه‌د شەعبی د شەڕێ دژی داعش دا رەفتارێن نە مرۆڤایەتی و ئەنجامداینە ب تایبەتی دژی سونەیان، ئەڤ یەک ژی بوویە سەدەم کو ژ لایێ پرانیا وەلاتێن بيانێ ب مەترسی ببینن و خوە دوور بکەن ژ ھەڤکاریا وان، بەلکو زێدەتر وەکو میليشیا دھێنە نیاسین.

٦- ھەر گرۆپەکێ ژ ڤان ٤٢ گرۆپان قانوونێن تایبەت ب وەرگرتنا چەکداران ھەنە.