NO IORG
نووترين نووچه
Twitter

ئەڤرۆ نیوز:
رێڤەبەریا گشتیا کۆچ و کۆچبەران یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ئاشکراکر، کو ژمارەکا پەنابەران ل وەلاتێن بیانی ڤەگەڕیاینە و نێزیکی 350 ژ وانا ناڤێن خوە تۆمارکرینە بۆ ڤەگەڕیانێ و پشتی پێدانا پاسپۆرتێن دەمکی دێ پڕۆسا ڤەگەڕیانێ دەستپێکەت.
نەزھەت حوسێن، بەرپرسێ کۆچ و رەڤەندا کوردی ل حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: “دانا پاسپۆرتێن دەمکی بۆ پەنابەرێن نەقانوونی یا بەردەوامە و ل وەلاتێ فیلەندا ژمارەکا پاسپۆرتێن دەمکی داینە پەنابەران و ڤەگەڕیانە بۆ عێراقێ، 157 پەنابەرێن بەری نوکە ب رێێن نەقانوونی چووینە دەرڤە ڤەگەڕیاینە ھەرێما کوردستانێ، ب شێوەیەکێ گشتی پتری پێنج ھزار پەنابەران ناڤێن خوە تۆمارکرینە بۆ ڤەگەڕیانێ و ھەموو ژی عیراقینە، گورەی زانیاریێن بۆمە ھاتی نێزیکی 350 ژوان پەنابەرا کوردن و خەلکێ ھەرێما کوردستانێ نە، ھەتا نوکە 134 تەرم ژی ژ لایێ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ھاتینە ڤەگەڕاندن”.
ناڤبری گۆتژی: “خەلکەکێ زۆر سەرەدانا رێڤەبەریا کۆچ و کۆچبەران دکەن و داخوازا دیتنا کەس و کارێن خوە دکەن، یێن ب رێیا ئوڕۆپا بەرزەبووین، ھندەک ژوانا ب ئاڤێ دا چووینە و ھندەکێن دی ژی ب ئەگەرێن جودا جودا دیار نینن، ھەولێن حوکمەتا ھەرێمێ د بەردەوامن ل سەر دیتنا رێیە چارەکێ بو دیتنا وان پەنابەران، ب تایبەتی ئەڤ تەرمێن ھاتینە دیتن ل وەلاتێن ئوڕۆپی”.

وێنه‌: ئه‌رشيف

ئەڤرۆ نيوز:
سەرکردەکێ حەشد شەعبی دداخۆیانیەکێ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ، رەتکر کو راگەھاندنا حەشد شەعبی دەنگوباسەک ل دۆر ئازادکرنا 354 کچێن ئێزدی ل فەلوجە بەلاڤ کربیت، ددەمەکی دا رێڤەبەرێ کاروبارێن کوردێن ئێزدی ل پارێزگەھا دھۆکێ راگەھاندبوو کو حەشد شەعبی لیستێن ب ناڤێن کچێن ئێزدی ئەوێن ھاتینە ئازادکرن یێن بەلاڤکرین.
ھادی دوبانی رێڤەبەرێ کاروبارێن کوردێن ئێزدی ل دھۆکێ بۆ (شەفەق نیۆز) گوتبوو” راگەھاندنا حەشد شەعبی دەنگوباسەک ل دۆر ئازادکرنا 354 کچێن ئێزدی بەلاڤکریە ل گەل لیستێن ناڤێن وان کچان، بەلێ نوکە ئەو ناڤ یێن دبن کارێ ھووربینیێ دا و دیاربوویە کو ھندەک ژوان کچان یێن ل ئەلمانیا و ھندەک ژوان ژی یێن مرین”.
گوتبوو ژی” ھەتا نوکە ئازادکرنا وێ ھژمارا کچێن ئێزدی ل فەلوجە نەھاتیە پشت راستکرن”.
ژلایێ خوەڤە کەریم نوری ئێک ژ سەرکردێن حەشد شەعبی کو دھەمان دەم دا پەیڤدارێ حەشد شەعبی یە بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت” مە وەکو حەشد شەعبی چو دەنگوباس ل دۆر ئامارێن کچێن ئێزدی یێن ئازادکری ل فەلوجە بەلاڤ نەکریە و ھەر سایتەکی یان جھەکی ب ناڤێ حەشد شەعبی ئەو دەنگوباس و ئامار بەلاڤکربن، چو پەیوەندی ب حەشد شەعبی ڤە نینە و دبیت ئەو سایت ب ناڤێ حەشد شەعبی ھاتبنە دروستکرن و ئەم د بەرپرس نینین ژ وان دەنگوباسان”.
کەریم نوری زێدەتر گۆت” کچێن ئێزدی یێن ژلایێ داعشێ ڤە ھاتینە رەڤاندن، خوەشکێن مەنە و ھەکە ئەم ل شەرێ نوکە یێ فەلوجە وان ببینین، ئەم وێ چەندێ ناڤەشێرین و دێ ب فەرمی راگەھینین و ئەو چەندە دێ بیتە جھێ شانازیێ ل دەف مە، بەلێ ھەتا نوکە مە چو کچێن ئێزدی ل شەرێ ئازادکرنا فەلوجە دا نەدیتینە”.
ناڤبری حێبەتیا خوە دیارکر ژ بەلاڤکرنا دەنگوباسێ ئازادکرنا 354 کچێن ئێزدی ل فەلوجە کو ئەڤ دەنگوباسە ژلایێ راگەھاندنا حەشد شەعبی ڤە ھاتیە بەلاڤکرن و گۆت” مە ل حەشد شەعبی چو دەنگوباس ل دۆر ڤێ چەندێ بەلاڤک نەکرینە و ھەکە مە کچێن ئێزدی ژی د شەرێ فەلوجە دا دیتن دێ ئازادکەین و ب شانازی ڤە ژی دێ وی دەنگوباسی ب فەرمی بەلاڤکەین، بەلێ بۆ ھەوە پشت راست دکەین کو مە چو کچێن ئێزدی نەدیتینە و مە چو دەنگوباس ژی ل دۆر ئازادکرنا وان ل فەلوجە بەلاڤ نەکرینە”.
زێدەتر گۆت” دبیت ب دەھان سایت و پەیچێن ئەلکترۆنی ل سەر تۆرا ئەنترنێتێ ب ناڤێ حەشد شەعبی ھاتبنە دروستکرن، بەلێ ئەم دبێژین ئەو ھەموو د سەختەنە و چو پەیوەندی ب حەشد شەعبی ڤە نینە”.

ئەڤرۆ نیوز:
جێگرێ سەرۆکێ لیژنا یاسایێ جڤاتا نوونەرێن عیراقێ دیارکر حکومەتا عێراقێ ب رەنگەکی نھێنی پشتەڤانیا ھێزێن وەلاتێن بیانێ یێن نە قانوونی ل سەر ئاخا عێراقێ دکەت، د وەختەکێ دا پێشمەرگەی کوردستانی ھیزەکا یاسایێ و قانوونی یە لێ حکومەتا عێراقێ ھارێکاری و پشتەڤانیا پێشمەرگەی ناکەت.
مەحسن سەعدون جیگرێ سەرۆکێ لژنا قانوونی ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ دیارکر، پێدڤیە پەرلەمانێ عیراقێ بێدەنگ نەمینیت ل سەر وان زێدەگاڤیێن دھێنە کرن ژلایێ حەشدا شەعبی ڤە، ئەنجامدانا زێدەگاڤیان دناڤ حەشدا شەعبی دا بەرامبەر وەلاتین سڤیل دێ بیتە ئەگەرێ تێکدانێ د ناڤبەرا سونە و شیعەیێن عیراقێ دا.
جیگرێ سەرۆکێ لژنا قانوونی ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ دیارکر، ئەشکەنجەدانا وەلاتیان ژلایێ حەشدا شەعبی ڤە دێ زیانێن مەزن گەھینتە ناڤێ عیراقێ و سموعەتا حەشدا شەعبی بخوە ژی پێدڤیە چو کەس نەھێنە ئەشکەنجەدان ددەمێ شەری دا، ھەر ئێکی بھێتە دەستەسەرکرن بۆ دادگەھی بھێتە ڕەوانەکرن، وقانوون سەروەر بیت ھەکە نە دێ ئاریشە د ناڤبەرا سونە و شیعان دا دروست بن، ئەڤە ژێ گەلەک مەترسیە، چونکی ئەشکەنجەدان و کارین نە مروڤایەتیی یێن ھاتینە رەتکرن ژلایێ مافێ مروڤی و دەولەتێن زلھیز جیھانێ.
موحسن گەرگەری گۆت:” پەرلەمانێ عیراقی پشتی ب دووماھیی ھاتنا بێھنڤەدانێ دێ دووڤچوونێ ل سەر وان زێدەگاڤیان کەت، یێن دھێنە ئەنجامدان ژلایێ حەشدا شەعبی ڤە ئەڤە ژێ دێ ب راپۆرت و بەلگە ھێنە سەلماندن، چونکی نوکە رێکخراوێن مافێ مروڤی و جیھانی ھەر تشتەکێ بینن و ھاتیە کرن دێ بۆ ھەموو جیھانی ئاشکرا کەن.
موحسن سەعدون، جێگرێ سەرۆکێ لیژنا قانوونی یێ جڤاتا نوونەرێن عیراقێ دیارکر، پەکەکە و ئیرانی و گەلەک ھیزێن دێ یێن نە قانوونی ل سەر ئاخا عیراقێ ھەنە، لێ حوکمەتا عێراقی ئاشکرا ناکەت، و دەمێ پرسیار ژ بەرپرسین عیراقێ دھێنە کرن ژی دبیژن شیرەتکارێن لەشکری نە.
ناڤبری ئەو ژی ئاشکرا کر پشتی پارێزگەھا مووسل رزگار بیت دێ ھشنی ئاشکرا بیت چو ھێزەکا وەلاتێن بیانی ل عێراقێ ھەیە، چونکی ھەر ھێزەکا ل عێراقێ پشکداریا شەری دژی تیرۆرستان بکەت، بیگۆمان نوکە وێ ھیزێ مەرج داناینە بۆ حوکمەتا بەغدا ھەکە بەغدا مەرجێن وێ بجە نەئینت ژ عیراقێ دەرناکەڤیت.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

ئه‌ڤه‌ چه‌ند رێنماييه‌كێن پر مفانه‌ بۆ دووركه‌فتن ژ قه‌له‌وى و كێمكرنا كێشا مروڤى

1- هه‌موو خوارنا خوه‌ يا فتارێ ب ئێك جار نه‌خوو، بلا بهێنڤه‌دانه‌ك هه‌بيت د خارنا ته‌دا.

2- خوه‌ ژ شه‌كر و تشتێن دوهن بده‌نه‌ پاش

3- پشتى فتارێ ب چه‌ند ده‌مژمێران خارنه‌كا سڤك بخو وه‌كو فێقى يان چه‌ره‌زا

4- بلا پاشيڤا ته‌ يا ساخله‌م بيت ، دوركه‌ڤه‌ ژ تشتێن شه‌كر و خوێ تێدا

5- شه‌كرا ده‌ستكرد بكه‌ دوژمنێ خوه‌

6- خوارنێن گيايى ژ بير نه‌كه‌

7- وه‌رزشێ بكه‌،

 ئه‌ڤرۆ نيوز:

سه‌رهاتییا خودانێن شكه‌فتێ‌ ژی ئێك ژ وان سه‌رهاتییانه‌ یێن قورئانێ‌ بۆ مه‌ ژ ملله‌تێن به‌رێ‌ ڤه‌گێڕاین ژ به‌ر وان ده‌رس وعیبـره‌تێن مه‌زن یێن كو تێدا هه‌ین، له‌و مه‌ خواست ئه‌م ژی ل ڤێرێ‌ ڤێ‌ سه‌رهاتییێ‌ ڤه‌گێڕین..

 

ئه‌گه‌را هاتنه‌خوارا سه‌رهاتییێ‌:

(ئبن كه‌ثیر) د ته‌فسیرا خۆ دا ڤه‌دگوهێزت كــو قوره‌یشییان (النضر بن الحارث) و (عقبه‌ بن أبی معیط) هنارتنه‌ باژێڕێ‌ (یه‌ثربێ‌ ـ مه‌دینێ‌) ل نك زانایێن جوهییان دا بێژنێ‌: هوین خودان كتێبن وهوین ته‌وراتێ‌ دخوینن، ومرۆڤه‌ك د ناڤ مه‌ دا یێ‌ ده‌ركه‌فتی دبێژت ئه‌ز پێغه‌مبه‌رم وه‌حی بۆ من دئێت، ڤێجا هوین هنده‌ك پسیاران بۆ مه‌ بێژن دا ئه‌م بۆ جه‌ڕباندن ژێ‌ بكه‌ین وبزانین كانێ‌ ڕاسته‌ ئه‌و پێغه‌مبه‌ره‌ یان نه‌.. ئینا زانایێن جوهییان گۆته‌ وان: سێ‌ پسیاران ئه‌م دێ‌ بۆ هه‌وه‌ بێژین هوین ژ وی بكه‌ن، ئه‌گه‌ر وی به‌رسڤا هه‌وه‌ دا مه‌عنا ئه‌و پێغه‌مبه‌ره‌، وئه‌گه‌ر ئه‌و نه‌شیا به‌رسڤا هه‌وه‌ بده‌ت ئه‌و مرۆڤه‌كێ‌ دره‌وینه‌، بێژنێ‌: مه‌سه‌لا وان جحێلان چبوو ئه‌وێن ژ مالێن خۆ ده‌ركه‌فتین وبه‌رزه‌ بووین، وخـودانێ‌ دو شاخان (ذو القرنین) كی بوو، ورح چیه‌.

ئه‌و زڤڕینه‌ مه‌كه‌هێ‌ وگـۆتن: حال ومه‌سه‌لێن مه‌ وزانایێن جوهییان ئه‌ڤه‌نه‌، ئینا ئه‌و چوونه‌ نك پێغه‌مبه‌ری -سلاڤ لێ بن- وگـۆتنێ‌: ئه‌گه‌ر تو به‌رسڤا ڤان پسیارێن مه‌ بده‌ی ئه‌م دێ‌ باوه‌رییێ‌ ب ته‌ ئینین.. وهه‌ر سێ‌ پسیارێن خۆ گـۆتنێ‌، پێغه‌مبه‌ری -سلاڤ لێ بن- گۆته‌ وان: سوباهی ئه‌ز دێ‌ به‌رسڤا هه‌وه‌ ده‌م، وپازده‌ ڕۆژ پێڤه‌ چوون چو وه‌حی بۆ نه‌هات، له‌و ته‌نگاڤی ل وی زێده‌ بوو، وكافران گۆت: موحه‌ممه‌دی گـۆت سوباهی دێ‌ به‌رسڤا هه‌وه‌ ده‌م وئه‌ڤه‌ پازده‌ ڕۆژ چوون.. وپشتی پازده‌ ڕۆژان ژ نوی ئه‌ڤ ئایه‌تێن سووره‌تا (الكهف) بۆ وی هاتن یێن به‌رسڤا ڤان هــه‌ر سـێ‌ پسیاران تێدا هاتی، وهه‌ر د ڤێ‌ سووره‌تێ‌ دا خودێ‌ گۆته‌ پێغه‌مبه‌رێ‌ خۆ -سلاڤ لێ بن-: (إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ وَاذْكُرْ رَبَّكَ إِذَا نَسِيتَ وَقُلْ عَسَى أَنْ يَهْدِيَنِ رَبِّي لِأَقْرَبَ مِنْ هَذَا رَشَدًا (24)) (الكهف: 23-24) وبۆ وی تشتێ‌ ته‌ كرییه‌ دلـێ‌ خۆ كو بكه‌ی تو نه‌بێژه‌: سوباهی ئه‌ز دێ‌ وی تشتی كه‌م، وه‌سا تێ‌ نه‌بت كو تو وی كاری ب حه‌زكرنا خودێ‌ ڤه‌ گرێده‌ی، وبێژی: ئه‌گه‌ر خودێ‌ حه‌ز بكه‌ت. و ل ده‌مێ‌ خۆ ژ بیـرڤه‌كرنێ‌ تو خودایێ‌ خـۆ ل بیـرا خـۆ بینه‌ وبێژه‌: ئه‌گه‌ر خودێ‌ حه‌ز بكه‌ت، وهه‌ر جاره‌كا ته‌ ژ بیركر تو خودێ‌ ل بیرا خۆ بینه‌ڤه‌، چونكی بیرئینانا خودێ‌ ژبیركرنێ‌ ناهێلت، وبێژه‌: به‌لكی خودایێ‌ من به‌رێ‌ من بده‌ته‌ هیدایه‌تێ‌ وڕێكا نێزیكتر یا مرۆڤی دگه‌هینته‌ سه‌رڕاستییێ.

وهنگی د ڤێ‌ ئه‌گه‌رێ‌ دا خودێ‌ ئه‌ڤ ئایه‌ته‌ بۆ پێغه‌مبه‌رێ‌ خۆ هنارتن یێن به‌حسێ‌ سه‌رهاتییا خودانێن شكه‌فتێ‌ دكه‌ن.

ده‌م وجهـ:

ب تنێ‌ د سووره‌تا (الكهف) دا ئه‌وا ل مه‌كه‌هێ‌ هاتییه‌ خوارێ‌ خودایێ‌ مه‌زن سه‌رهاتییا خودانێن خه‌نده‌كێ‌ بۆ مه‌ ڤه‌دگێڕت، ووه‌كی عه‌ده‌تێ‌ قورئانێ‌ د ڤه‌گێڕانا پترین سه‌رهاتییێن ملله‌تێن بۆرین دا خودایێ‌ مه‌زن جهـ وده‌مێ‌ سه‌رهاتییێ‌ ده‌سنیشان ناكه‌ت؛ چونكی قورئانێ‌ نه‌ڤێت ڤان سه‌رهاتییان بكه‌ته‌ به‌رپه‌ڕه‌كێ‌ دیرۆكی یێ‌ هشك.. نه‌، قورئانێ‌ دڤێت هه‌ر سه‌رهاتییه‌ك ژ ڤان سه‌رهاتییان د جهێ‌ خۆ دا ببته‌ ده‌رسه‌ك بۆ خوانده‌ڤانی، دا ئه‌و باوه‌رییه‌كا مه‌زن د دلـێ‌ وی دا بچینت، وژبـلی كـو ڤه‌گـێـڕانا ڤێ‌ سه‌رهاتییێ‌ به‌رسڤه‌ك بوو ل سه‌ر وێ‌ پسیارا كافران ژ پـێـغـه‌مبه‌ری -سلاڤ لێ بن- كری، قورئانێ‌ دڤێت باوه‌رییا موسلمانی ژی پێ‌ ب غه‌یبێ‌ موكمتـر لـێ‌ بكه‌ت ودا ئه‌و بزانت كو ئه‌و ئه‌گه‌رێن (علمی) و (طه‌بیعی) یێن گه‌ردوون ل سه‌ر ب ڕێڤه‌ دچت ب ده‌ستێ‌ خودێنه‌ وچی گاڤا وی ڤیا ئه‌و دێ‌ ڤان ئه‌گه‌ران ڕاوه‌ستینت، وئه‌ڤه‌ كاره‌كێ‌ ب زه‌حمه‌ت نینه‌ ل به‌ر وی.

چــونـكــی قـورئانێ‌ ده‌م وجهێ‌ ڤێ‌ سه‌رهاتییێ‌ بۆ مه‌ ئاشكه‌را نه‌كرینه‌ زانا ودیرۆكڤان د ڤێ‌ مه‌سه‌لـێ‌ دا ب خیلاف چووینه‌، وبارا پتـر ژ زانایان ل وێ‌ باوه‌رێنه‌ كو ئه‌ڤ سه‌رهاتییه‌ ل باژێڕێ‌ (ئه‌فه‌سوسێ‌) ڕویدابوو، وئاشكه‌رایه‌ كو ئه‌ڤ باژێڕه‌ ئێك ژ مه‌زنتـرین پێنج باژێڕێن ئمبراطوورییه‌تا رۆمانی بوو، ومه‌لبه‌نده‌كێ‌ بازرگانی وسیاسی یێ‌ مه‌زن بوو، وهه‌یكه‌لـێ‌ ئێك ژ مه‌زنتـرین خوداوه‌ندێن رۆمانییێن صه‌نه‌م په‌رێس لـێ‌ بوو.

وهنده‌ك زانایێن دی دبێژن: سـه‌رهاتییا خودانێن شكه‌فتێ‌ ل ده‌ڤه‌را شامێ‌ (ل ئوردنێ‌) چێبووبوو، وهنده‌ك دبێژن: ل عه‌ردێ‌ نینه‌وایێ‌ بوو.

ل دۆر ده‌مێ‌ سه‌رهاتییێ‌ گه‌له‌ك زانا دبێژن: ئه‌ڤ جحێله‌ ژ دویكه‌فتییێن عیسا پێغه‌مبه‌ری بـوون -سلاڤ لێ بن- وئه‌و ل سه‌ر ده‌مێ‌ قه‌یصه‌رێ‌ رۆمانی (دقیـانووسی) ژیابوون، كو ئێك ژ وان قه‌یصه‌ران بوو یێن زۆردارییه‌كا مه‌زن ل دویكه‌فتییێن مه‌سیحی كری ل سێ‌ سه‌د سالێن ئێكێ‌ یێن زایینێ‌.

هــنــده‌ك زانا دبــێــژن: ئـــه‌ڤ ســـه‌رهــاتـییه‌ بۆ ده‌مێ‌ به‌ری زایینێ‌ دزڤڕت وئه‌ڤ جحێله‌ ژ دویكه‌فتییێن عیسای نه‌بووینه‌.. وپویته‌ پێكرنا زانایێن جوهییان ب ڤێ‌ سه‌رهاتییێ‌ ڤێ‌ بۆچوونێ‌ مسۆگه‌رتر لێ‌ دكه‌ت؛ چونكی ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ جحێله‌ ژ دویكه‌فتییێن عیسای بانه‌ جوهییان خه‌م ژ سه‌رهاتییا وان نه‌دخوار به‌لكی هه‌ر باوه‌ری پێ‌ نه‌دئینا!

خودانێن شكه‌فتێ‌ كی بوون؟

ل ژێر سیبه‌را ده‌وله‌ته‌كا بێ‌ باوه‌ر وصه‌نه‌مپه‌رێس، یا كو حه‌تـا حه‌فكێ‌ د گونه‌هـ وبێ‌ ئه‌خلاقییێ‌ دا نقۆ بووی كۆمه‌كا جحێلان هه‌بوو باوه‌رییا ب خودێ‌ جهێ‌ خۆ د دلێن وان دا كربوو.. له‌و ڤێ‌ باوه‌رییێ‌ چاڤێن وان ل نه‌حه‌قییا ملله‌تێ‌ وان ڤه‌كر، وئێكا هند ژ وان چێكر ئه‌و كارێ‌ خۆ یێ‌ سه‌ره‌كی بكه‌نه‌ ڕاستكرنا ڤێ‌ خوارییا ملله‌تێ‌ وان تویش بوویێ‌، و ل ڤێرێ‌ هه‌ڤڕكییێ‌ ده‌ست پێ‌ كر.

دئێته‌ ڤه‌گوهاستن كو ئه‌ڤ جحێله‌ هه‌می ژ مالمه‌زن وماقویلێن باژێڕی بوون، تشتێ‌ هه‌ڤڕكی پتـر (حه‌سساس) كری؛ چونكی دئێته‌ زانین كو هه‌می ده‌مان، و د ناڤ هه‌می جڤاكان دا مالمه‌زنى‌ وئویجاخكانێ‌ سه‌نگێ‌ خۆ هه‌بوویه‌، وگرفتاری هنگی ل سه‌ر كافران دژوارتــر لـێ‌ دئـــێـــت ده‌مـــێ‌ هــنــده‌ك ژ مالمه‌زنێن وان دگه‌هنه‌ چه‌په‌رێ‌ هه‌ڤڕكییێ‌ وده‌ست ب به‌لاڤكرنا حه‌قییێ‌ دكه‌ن، ودیاره‌ ملله‌تێ‌ ڤان جحێلان یێ‌ كافر پـشتی هه‌می ڕێكێن (ئاشتییانه‌) ب كار ئیناین دا ڤان جحێلان جاره‌كا دی ل صه‌نه‌م په‌رێسییێ‌ بزڤڕینن وبه‌رێ‌ وان ژ ڕێكا پێغه‌مبه‌ران ڤه‌گێڕن وان ده‌ست دا پێلێدانا هه‌می عورف وعه‌ده‌تان ومرۆڤێن ڤان جحێلان ئاگه‌هداركرن كو هنده‌ ئێدی وان ته‌حه‌ممول نه‌ما، وهه‌ڤڕكی دێ‌ ڕوییه‌كێ‌ دی وه‌رگرت، ودیاره‌ مرۆڤێن وان ژی ب گۆتنا وان قاییل بوون له‌و ڤان جحێلان هزرا ره‌ڤینا ژ باژێڕی بۆ خۆ كر.

قورئان ده‌مێ‌ ڤان جحێلان بۆ پێغه‌مبه‌ری دده‌ته‌ زانین دبێژت: ئه‌ی موحه‌ممه‌د ئه‌م به‌حسێ‌ وان جحێلان ب ڕاستی ودورستی بۆ ته‌ دكه‌ین، هندی خه‌لكێ‌ شكه‌فتێنه‌ هنده‌ك گه‌نج بوون باوه‌ری ب خودایێ‌ خـۆ ئینابوو و د گازییا وی هاتبوون، ومه‌ هـیـدایــه‌ت وموكمییا ل سه‌ر حـه‌قییێ‌ ل وان زێده‌ كربوو. ومه‌ دلێن وان ب باوه‌رییێ‌ ب هێز ئێخست بوون، ومه‌ موكمی ودژواری ل سه‌ر باوه‌رییێ‌ دابوو وان، ده‌مێ‌ ئه‌و ل به‌ر سنگێ‌ مه‌لكێ‌ كافر ڕابووین ووی لـۆمـه‌ی وان كری سه‌را هێلانا وان بۆ صه‌نه‌مپه‌رێسییێ‌ ڤێجا وان گـۆتێ‌: خودایێ‌ مه‌ یێ‌ ئه‌م په‌رستنێ‌ بۆ وی دكه‌ین خودایێ‌ عه‌سمانان وعه‌ردییه‌، ژ وی پێڤه‌تر ئه‌م په‌رستنا چو خودایێن دی ناكه‌یـن، ئه‌گه‌ر ئـه‌م تشته‌كێ‌ دی ژبلی ڤێ‌ گـۆتنێ‌ بێژین ئه‌و مه‌ گۆتنه‌كا دویر ژ حه‌قییێ‌ گۆت. هنده‌ك ژ وان گۆته‌ هنده‌كان: ئه‌ڤه‌ ملله‌تێ‌ مه‌ ژبلی خودێ‌ هنده‌ك خوداوه‌ندێن دی بۆ خۆ داناینه‌، كانێ‌ بلا ئه‌و ده‌لیله‌كێ‌ ئاشكه‌را ل سه‌ر ڤی عیباده‌تێ‌ خۆ بینن، ڤێجا كه‌س ژ وی زۆردارتر نینه‌ یێ‌ ژ نك خۆ دره‌وه‌كێ‌ ژ كیسێ‌ خودێ‌ بكه‌ت وشریكان بۆ وی د په‌رستنێ‌ دا بدانت.

هه‌ڤڕكی.. وڕه‌ڤین:

قورئان بۆ مه‌ نابێژت كانێ‌ ئه‌ڤ باوه‌رییا ب خودێ‌ ژ كێ‌ گه‌هشتبوو وان جحێلان، ودویر نینه‌ وان ئه‌ڤ باوه‌رییه‌ بۆ خۆ ژ پێغه‌مبه‌ره‌كی ژ پێغه‌مبه‌رێن خودێ‌ وه‌رگرت بت، وهه‌ر چاوا بت ده‌مێ‌ باوه‌رییێ‌ جهێ‌ خۆ د دلێن وان دا كری ڤێ‌ باوه‌رییێ‌ ئه‌و ژ خه‌لكێ‌ وان ڤه‌ده‌ركر، وده‌مێ‌ سوحبه‌تا وان د باژێڕی دا به‌لاڤ بووی وگه‌هشتییه‌ مه‌لكی، وچونكی ئه‌و ژ ته‌خه‌یا فه‌قیران نه‌بوون یێن خوینا وان هـه‌روه‌، مه‌لكـی هنارته‌ ب دویڤ وان ڕا و ب گۆتنا (رحه‌ت) ژ وان خواست ئه‌و ل ڤی دینی لێڤه‌ ببن، و ل صه‌نه‌مپه‌رێسییێ‌ بزڤڕن، وده‌مێ‌ وان گوهدارییا وی نه‌كری هه‌ڤڕكی د ناڤبه‌را وان دا په‌یدا بوو..

وهه‌ڤڕكی یا ب چ ڕه‌نگ بوو؟ وچه‌ند ڤه‌كێشا بوو؟

قورئانێ‌ ئه‌ڤه‌ بۆ مه‌ نه‌گـۆتییه‌، ب تنێ‌ قورئان ئه‌نـجـامی بۆ مه‌ ڤه‌دگوهێزت، دبێژت: تــو -ئه‌ی مـوحـه‌مـمـه‌د- به‌حـس كه‌ ده‌مــێ‌ وان گه‌نجێـن خودان باوه‌ر ژ ترسێن هندێ‌ دا كو ملله‌تێ‌ وان وان دسه‌ردا ببه‌ن و ل صه‌نه‌مپه‌رێسییێ‌ ڤه‌گه‌ڕینن خۆ ب شكه‌فتێ‌ ڕا گه‌هاندی، وگۆتی: خودایـێ‌ مه‌ تو دلۆڤانییه‌كێ‌ ژ نك خـۆ بده‌ مه‌، كو مه‌ پێ‌ ڕابگری، و ژ خرابییێ‌ بپارێزی، وتو ڕێكا دورست یا كو مه‌ دگه‌هینته‌ وی كارێ‌ تو حه‌ز ژێ‌ دكه‌ی ل به‌ر مه‌ ب ساناهی بێخه؛ دا ئه‌م ببینه‌ ژ وان سه‌رڕاستێن ڕێ‌ ل به‌ر خۆ به‌رزه‌ نه‌كری.

مه‌عنا: هه‌ڤڕكی گه‌هشتبوو وێ‌ ده‌ره‌جێ‌ دڤیا ئه‌و جحێل یان ل صه‌نه‌مپه‌رێسییێ‌ بزڤڕن یان ژی ژ باژێـڕی ده‌ركه‌ڤن وبۆ خۆ بڕه‌ڤن.. ووان یا دووێ‌ هلبژارت، و ژ سیاقێ‌ سه‌رهاتییێ‌ دئێته‌ زانین كو ئه‌و ب دزی ڤه‌ ژ باژێڕی ده‌ركه‌فتبوون ؛ دا كه‌س ب ده‌ركه‌فتنا وان نه‌حه‌سیێت، وپشتی ئه‌و ب سلامه‌تی ژ باژێڕی ده‌ركه‌فتین وان خۆ ب شكه‌فته‌كێ‌ ڕا گه‌هاند، ودیاره‌ نێزیكتـرین باژێڕ بۆ وێ‌ شكه‌فتێ‌ باژێڕێ‌ وان بوویه‌، له‌و پشتی ژ خه‌وا گران ڕابووین وان ئێك ژ خۆ هنارته‌ باژێڕێ‌ خۆ وه‌كی دێ‌ بۆ مه‌ دیار بت..

ل شكه‌فتێ‌:

ده‌مێ‌ وان جحێلێن خودان باوه‌ر ڕه‌ڤین بۆ خۆ هلبژارتی وان هێدی گۆته‌ ئێك ودو: ماده‌م هه‌وه‌ ژ به‌ر دینی خۆ ژ ملله‌تێ‌ خۆ ڤه‌ده‌ركر، وهه‌وه‌ ئه‌و خوداوه‌ندێن ئـه‌و په‌رستنێ‌ بۆ دكه‌ن ژبلی خــودێ‌ هــێــلان، هـــویـــن بـۆ عیباده‌تكرنا خودایێ‌ خۆ یێ‌ ب تنێ‌ هه‌ڕنه‌ د شكه‌فتێ‌ ڤه‌ ل چیای، خودایێ‌ هه‌وه‌ ژ دلۆڤانییا خـۆ هندێ‌ دێ‌ ده‌تـه‌ هه‌وه‌ یا هوین ل دنیایێ‌ وئاخره‌تێ‌ پـێ‌ ستاره‌ بـبـن، ووه‌سا كارێ‌ هـه‌وه‌ دێ‌ ل به‌ر هه‌وه‌ ب ساناهی ئێخت كو هـوین د ژیـنـا خۆ دا مفای ژێ‌ ببینن.

وان ئه‌ڤ گـۆتنا خۆ هه‌ر زوی كره‌ كریار وخۆ ب وێ‌ شكه‌فتێ‌ ڕا گه‌هاند یا وان بۆ خۆ ده‌سنیشانكری.. وبه‌ری ئه‌م به‌رده‌وامییێ‌ ب سه‌رهاتییا وان بده‌ین مه‌ دڤێت به‌رسڤا وێ‌ پسیارێ‌ بده‌ین یا كو ل ڤێرێ‌ خۆ هل دئێخت: ئه‌رێ‌ هژمارا وان جحێلان چه‌ند بوو؟

قورئان ب خۆ ژی ده‌مێ‌ ڤێ‌ سه‌رهاتییێ‌ ڤه‌دگێڕت ئیشاره‌تێ‌ دده‌ته‌ ڤێ‌ مه‌سه‌لێ‌ ودبێژت: هنده‌ك ژ وان كیتابییان یێن دان وستاندنێ‌ د ده‌رحه‌قا وان دا دكه‌ن دێ‌ بێژن: خه‌لكێ‌ شكه‌فتێ‌ سێ‌ كه‌س بوون، صه‌یێ‌ وان یێ‌ چارێ‌ بوو، وهنده‌كێن دی دبێژن: ئه‌و پێنج بوون، وصه‌یێ‌ وان یێ‌ شه‌شێ‌ بوو، وگۆتنا ڤان هه‌ردو ده‌سته‌كان خه‌به‌ردانه‌كا بێ‌ ده‌لیله‌، وهنده‌كێن دی دبێژن: ئه‌و حه‌فت بوون، وصه‌یێ‌ وان یێ‌ هه‌شتێ‌ بوو، تو -ئه‌ی موحه‌ممه‌د- بێژه‌: خودایێ‌ مـــن ب هـــژمـــارا وان زاناتره‌، كێم كه‌س ژ خه‌لكی هژمارا وان دزانن. ڤێجا ژ هه‌ڤڕكییه‌كا ب ســـه‌رڤـــه‌ ســه‌رڤــه‌ پێڤه‌تر تـــو چو جڕه‌ی د گه‌ل كیتابییان نه‌كه‌ ل دۆر مه‌سه‌لا هژمارا وان، ب تنێ‌ تو وه‌حییێ‌ بۆ وان بـخـوینه‌، وپسیارا حالـێ‌ وان وهژمارا وان تو ژ وان نه‌كه‌ ؛ چونكی ئه‌و وێ‌ چه‌ندێ‌ نزانن.

چونكی ده‌مێ‌ قورئانێ‌ گـۆتنا ئێكێ‌ ودووێ‌ د ده‌ر حه‌قا هژمارا وان دا ڤه‌گێڕای كو ئه‌و سێ‌ بوون، یان پێنج بوون، ته‌علیقه‌ك لـێ‌ دا وگـۆت: ئه‌ڤ گـۆتنه‌ خه‌به‌ردانه‌كا بێ‌ ده‌لیله‌، وده‌مێ‌ گـۆتنا سییێ‌ ڤه‌گێڕای كو ئه‌و حه‌فت كه‌س بوون، چـو ته‌علیق لـێ‌ نه‌دان، گه‌له‌ك ته‌فسیـرزانان گـۆتنا سییێ‌ (كو ئه‌و حه‌فت كه‌س بوون) دورستتـر زانی.

به‌لـێ‌ د گه‌ل هندێ‌ قورئان به‌رێ‌ مه‌ دده‌ته‌ ئه‌ده‌به‌كێ‌ پاك ؛ دا ئه‌م د ڤان مه‌سه‌لان دا پـێـگـیـرییـێ‌ پـێ‌ بـكـه‌یـن ده‌مـێ‌ گـۆتی: تو ـ ئه‌ی موحه‌ممه‌د ـ بێژه‌: خودایێ‌ من ب هژمارا وان زاناتره‌.. مه‌عنا: زڤڕاندنا زانینا دورست هه‌ر بۆ خودێیه‌.

پشتی ئه‌و ب دزی ڤه‌ ژ باژێڕی ده‌ركه‌فتیـن وخۆ ب شكه‌فتێ‌ ڕا گه‌هاندی ئه‌و چێبوو یا وان هزركری ده‌مێ‌ وان گۆتییه‌ ئێك ودو: ((هوین بۆ عیباده‌تكرنا خودایێ‌ خۆ یێ‌ ب تنێ‌ هــه‌ڕنــه‌ د شكه‌فتێ‌ ڤه‌ ل چیای، خودایێ‌ هه‌وه‌ ژ دلـۆڤانییا خـۆ هندێ‌ دێ‌ ده‌ته‌ هه‌وه‌ یا هوین ل دنیایێ‌ وئاخره‌تێ‌ پـێ‌ ستاره‌ بـبـن، ووه‌سا كارێ‌ هــه‌وه‌ دێ‌ ل بـه‌ر هه‌وه‌ ب ساناهی ئێخت كــو هـویـن د ژیـنـا خـۆ دا مفای ژێ‌ ببینن)).

خودێ‌ ده‌رگه‌هه‌كێ‌ بۆ كه‌سێ‌ به‌ری وان ڤه‌نه‌كری بۆ وان ڤه‌كر، به‌ری ئه‌و مه‌حتل ببن وسه‌رێن ڕێ‌یان ل به‌ر به‌رزه‌ ببن ونه‌زانن چاوا ل ڤێ‌ شكه‌فتێ‌ ئه‌و دێ‌ ژینا خۆ دابین كه‌ن بێی ملله‌تێ‌ وان یێ‌ كافر ب وان بـحـه‌سیێن، خودێ‌ ده‌رگه‌هێ‌ ره‌حـمـا خۆ ل به‌ر وان ڤه‌كر..

 

خه‌وا گران:

بۆ ستاره‌كرنا وان.. ودا سه‌رهاتییا وان ببته‌ نیشانه‌ك ل سه‌ر شیانا خودێ‌ بۆ پاراسـتـنـا وه‌لـییـێـن وی ژ دوژمنێن وان ب هنده‌ك ڕێكێن نه‌ئێنه‌ سه‌ر هزرا مرۆڤان -خودێ‌ دبێژت- مــه‌ خه‌وه‌كا گران ب سه‌ر وان دا به‌ردا، ئینا ئه‌و گه‌له‌ك سالان نڤستی مانه‌ د شكه‌فتێ‌ ڤه‌.

و پشتی هنگی قورئان ب خۆ ئاشكه‌را دكه‌ت كو ده‌مێ‌ ئه‌و تێدا نڤستی ماین سێ‌ سه‌د سال بوون ب هــژمـــارا وان سالێن كـــو ب ڕۆژێ‌ دئــێــنـه‌ حسێبكرن، وسێ‌ سه‌د ونه‌ه سالان ب هژمارا وان سالێن كو ب هه‌یڤێ‌ دئێنه‌ حسێبكرن.

ل ڤی ده‌مێ‌ ئه‌و د شكه‌فتێ‌ ڤه‌ دنڤستی قورئان وه‌صفا حالـێ‌ وان بۆ مه‌ دكه‌ت ودبـێـژت: تـو -ئـه‌ی بـیـنـه‌رێ‌ وان- دێ‌ بینی ده‌مێ‌ ڕۆژ ژ ڕۆژهه‌لاتێ‌ ده‌ردكه‌ڤت ل لایێ‌ وان یێ‌ ڕاستێ‌ دده‌ت، وئه‌گه‌ر ئه‌و ئاڤابوو ل لایێ‌ وان یێ‌ چه‌پێ‌ ئاڤا دبت، وئه‌و یێن ل جهه‌كێ‌ به‌رفره‌ه ژ شكه‌فتێ‌، ڤێجا گه‌رما ڕۆژێ‌ كاری د وان ناكه‌ت وبا ژی ژ وان نائێته‌ بڕین، ئه‌ڤا هه‌ یا مه‌ د گه‌ل ڤان گه‌نـجـان كری ژ نیشانێن شیانا خودێ‌ بوو، هه‌چییێ‌ خودێ‌ ته‌وفیقا وی بده‌ت وبه‌رێ‌ وی بده‌ته‌ هیدایه‌تێ‌ ئه‌و ئه‌وه‌ یێ‌ به‌رێ‌ وی بۆ حه‌قییێ‌ هاتییه‌ دان، وهه‌چییێ‌ ئه‌و ته‌وفیقا وی بۆ وێ‌ چه‌ندێ‌ نه‌ده‌ت تو چو هاریكاران بۆ وی نابینی به‌رێ‌ وی بده‌ته‌ حه‌قییێ‌؛ چونكی ڕێنیشادان وبه‌رزه‌كرن ب ده‌ستێ‌ خودێ‌یه‌.

ژ ڤێ‌ ته‌عقیبا قورئانێ‌ بۆ سه‌رهاتییێ‌ ئاشكه‌را دبت كو خودێ‌ ئه‌ڤه‌ كر وبۆ مه‌ ڤه‌گێڕا دا ئه‌م بزانین كو ب تنێ‌ خۆشی ونه‌خۆشییا د دنیایێ‌ دا، وهیدایه‌ت وسه‌رداچوون ب ده‌ستێ‌ خودێ‌یه‌ ودڤێت خودێ‌ هیدایه‌تێ‌ وخۆشییێ‌ ب رزقێ‌ خودانی بكه‌ت ئه‌گه‌ر نه‌ كه‌سه‌ك نابت ڤێ‌ چه‌ندێ‌ بۆ وی بكه‌ت..

پاشی قـورئان دبـێـژت: وتو ـ ئه‌ی بینه‌ر ـ دێ‌ هزر كه‌ی خه‌لكێ‌ شكه‌فتێ‌ دهشیارن، وئه‌و ب خـۆ دنڤستینه‌، وئه‌م چاڤدێرییێ‌ ل وان دكه‌ین، ده‌مێ‌ ئه‌و دنڤستی جار ئه‌م وان ب لایێ‌ ڕاستێ‌ ڤه‌ وه‌ردگێڕین وجار ژی ب لایێ‌ چه‌پێ‌ ڤه‌ ؛ دا لـه‌شـێـن وان ل ســه‌ر عه‌ردی نه‌ڕزن.. وئه‌و صه‌یێ‌ د گه‌ل وان هه‌ردو ده‌ستێن خـۆ ل به‌ر ده‌رێ‌ شكه‌فتێ‌ درێژ كربوون، ئه‌گه‌ر ته‌ ئه‌و دیتبان تو دا ژ وان ڕه‌ڤی، ودلـێ‌ ته‌ ژ به‌ر وان دا تژی ترس بت.

گوهۆڕینا مه‌زن وسه‌رهاتییا عنتیكه‌:

خودێ‌ دبێژت: پاشـی مــه‌ ئه‌و ژ خه‌وێ‌ هشیاركرن ؛ دا ئه‌م بزانین كانێ‌ كی ژ هه‌ردو ده‌سته‌كێن د ده‌مێ‌ مانا وان دا ب هــه‌ڤـڕكی چووین بۆ هژمارێ‌ بـنـه‌جهتـره‌، وكانێ‌ ئه‌و ڕۆژه‌كێ‌ یان دانه‌كێ‌ ڕۆژێ‌ مابوون، یان ژی ده‌مه‌كێ‌ درێژ مابوون؟ وكانێ‌ چاوا مه‌ ل ڤی ده‌مێ‌ درێژ ئه‌و نڤاندن وه‌سا مه‌ ئه‌و هشیاركرن بێی ئه‌و بێنه‌ گوهاڕتن ؛ دا ئه‌و پسیارێ‌ ژ ئێك ودو بكه‌ن:

ــ ئه‌ڤه‌ چه‌نده‌ ئه‌م ل ڤێرێ‌ دنڤستی؟

هنده‌ك ژ وان گـۆت: ڕۆژه‌كێ‌ یان دانه‌كێ‌ ڕۆژێ‌ ئه‌م یێن نڤستین..

هنده‌كێن دی یێن مه‌سه‌له‌ ل به‌ر ئالـۆز بووی گـۆت: هوین وێ‌ چه‌ندێ‌ بهێلنه‌ ب هیڤییا خودێ‌ ڤه‌، وخودایێ‌ هه‌وه‌ ب وی ده‌مێ‌ هوین ماین زاناتره‌..

مه‌عنا: پشتی ئه‌و ژ خه‌وا گران هشیار بووین ئێكه‌مین تشتێ‌ وان ئاخفتـن ل سه‌ر كری ودان وستاندن ل دۆر كری ئه‌ڤه‌ بوو: ئه‌رێ‌ ئه‌ڤه‌ ژ كه‌نگی وه‌ره‌ ئه‌م دنڤستی؟

چـونكی ل ده‌مێ‌ ئه‌و نڤستین سپێده‌ بوو، وده‌مێ‌ هشیار بووین ئێڤار بوو -وه‌كی دبـێـژن- وان هزركر ئه‌ڤه‌ دانه‌كێ‌ ڕۆژێ‌یه‌ ئه‌و دنڤستی.. به‌لێ‌ كو وان زانی چو مفا د هندێ‌ دا نینه‌ ئه‌و بزانن كانێ‌ ئه‌ڤه‌ چه‌نده‌ ئه‌و دنڤستی، وان گـۆته‌ ئێك ودو:  ڤێ‌ مه‌سه‌لـێ‌ بهێلنه‌ ب هیڤییا خودێ‌ ڤه‌ ئه‌و چێتـر دزانت كانێ‌ ژ كه‌نگی وه‌ره‌ هوین دنڤستینه‌.

پاشی مه‌سه‌لا دووێ‌ یا وان دان وستاندن ل سه‌ر كری چ بوو؟

قورئان دبێژت: وان گـۆته‌ ئێك ودو: هوین ئێكی ژ خـۆ ب ڤان پارێن خـۆ یێن زیڤی ڤه‌ بهنێرنه‌ باژێرێ‌ مه‌، وبلا ئه‌و به‌رێ‌ خـۆ بده‌تێ‌ كانێ‌ خوارنا كێ‌ پاقژتر وحه‌لالتـره‌، بلا ئه‌و خوارنه‌كێ‌ بۆ مه‌ ژێ‌ بكڕت وبینت، وبلا ئه‌و د كڕینا خۆ دا یێ‌ نـه‌رم بت دا ئه‌و ب مه‌ نه‌حه‌سیێن، وئه‌م ئاشكه‌را نه‌بین، وچو مرۆڤ ب مه‌ نه‌حه‌سیێن ؛ چونكی ئه‌گه‌ر ملله‌تێ‌ مه‌ ب سه‌ر مه‌ هلببن ئه‌و دێ‌ به‌ران ل مه‌ بارینن، حه‌تا مه‌ دكوژن، یان ژی مه‌ ل دینێ‌ خۆ بزڤڕینن وئه‌م ژی كافر ببین، وئه‌گه‌ر مه‌ وه‌ كر ئه‌م قه‌ت ناگه‌هینه‌ مرادا خۆ كو چوونا به‌حه‌شتێیه‌.

ژ ڤێ‌ گـۆتنا وان دیار دبت كو به‌ری ئه‌و بچنه‌ شكه‌فتێ‌ ملله‌تێ‌ وان دو ڕێ‌ دانابوونه‌ به‌ر وان: به‌ر لێ‌ باراندن حه‌تا مرنێ‌، یان ژی زڤڕینا ل كوفرێ‌.. وئه‌و بوو وان ڕه‌ڤین بۆ خۆ هلبژارت.

ئێك ژ وان خۆ (ته‌به‌رروع) كر كو ب دزی ڤه‌ بچته‌ باژێڕی وخوارنه‌كێ‌ بۆ وان بـیـنـت -و ژ ڤێ‌ دیار دبت كو ئه‌و شكه‌فتا ئه‌و چووینێ‌ گه‌له‌ك یا ژ باژێڕی دویر نــه‌بـوو- وگاڤا ئه‌و جحێل هاتییه‌ باژێڕی عه‌جێبییێ‌ سه‌رێ‌ وی گرت.. ئه‌ڤه‌ چییه‌؟ چ ل باژێــڕێ‌ مه‌ هاتییه‌؟ تو بێژی د ڕۆژه‌كێ‌ دووان دا ئه‌ڤ گوهۆڕینه‌ ب سه‌ر باژێڕی دا هاتبت؟ ئاڤاهی، سه‌ر وبه‌رێ‌ مرۆڤان، ڕه‌نگ وڕوییێ‌ بازارێ‌.. مه‌سه‌له‌كا عه‌ده‌تی نینه‌ !

به‌لـێ‌ وی نه‌ڤیا پسیارا ڤێ‌ چه‌ندێ‌ ژ كه‌سێ‌ بكه‌ت ؛ دا ئه‌و مه‌خسه‌دا خۆ ب جهـ بینت بێی كه‌سه‌ك ب وی بـحه‌سیێت، له‌و وی زوی خۆ ب دكانه‌كێ‌ ڕا گه‌هاند وپارێن خۆ یێن زیڤی كرنه‌ د ده‌ستێن دكانداری دا..

مسۆگه‌ر ئه‌و خه‌لكێ‌ ئه‌و دیتی ژی ژ سه‌ر وبه‌رێ‌ وی یێن عه‌جێبگرتی ماین به‌لـێ‌ دویر نینه‌ وان هزركر بت ئه‌ڤه‌ مرۆڤه‌كێ‌ بیانییه‌ هاتییه‌ باژێڕی له‌و وان مایێ‌ خۆ تێ‌ نه‌كـر.. بـه‌لـێ‌ خودێ‌ دڤیا وان ئاشكه‌را بكه‌ت وخه‌لكێ‌ باژێڕی ب سه‌رهاتییا وان ئاگه‌هدار بكه‌ت؛ دا ئارمانج ژ سه‌رهاتییێ‌ پێك بێت.

خـودێ‌ دبێژت: كانێ‌ چاوا مه‌ گه‌له‌ك سالان ئه‌و نڤاندن، پاشی مه‌ ئه‌و هشیاركرن، مه‌ خه‌لكێ‌ وی زه‌مانی ب وان ئاگه‌هدار كرن، پشتی كو خودانێ‌ فرۆشگه‌هێ‌ ب ڕێكا جوینێ‌ ده‌رهه‌مێن وان ب وان حه‌سیای ؛ دا مرۆڤ بزانن هندی سۆزا خودێیه‌ كو دێ‌ مرییان ڕاكه‌ته‌ڤه‌ یا ڕاسته‌، وكو هندی قیامه‌ته‌ هه‌ر دێ‌ ئێت وچو گـومان تێدا نینه‌..

تشتێ‌ مه‌زن یێ‌ كو ب سه‌ر باژێڕی دا هاتی ژبلی گوهۆڕینا ئاڤاهی ومرۆڤان ئه‌و بوو خه‌لكێ‌ باژێڕی كراسێ‌ كوفرێ‌ ژ به‌ر خۆ كربوو وهه‌می بووبوونه‌ خودان باوه‌ر، مه‌لكێ‌ كافر نه‌مابوو، وئه‌و ده‌ستێ‌ مرۆڤان یێ‌ كو گه‌فێن به‌ر لـێ‌ باراندنێ‌ ل ڤان جحێلان كری چووبوو وده‌سته‌كێ‌ دی یێ‌ مرۆڤان خودێ‌ ل جهێ‌ وان دانابوو، ودویر نینه‌ سوحبه‌تا ڕه‌ڤینا جحێلێن خودان باوه‌ر ژ مه‌لكێ‌ كافر وبه‌رزه‌بوون وبێ‌ سه‌ر وشوینییا وان د ناڤ خه‌لكێ‌ خودان باوه‌ر دا یا به‌لاڤ بت..

گــاڤـــا خـــودانــێ‌ دكــانــێ‌ پارێن جحێلی دیتین، وچونكی ئه‌و مرۆڤه‌كێ‌ بازرگان بوو وی ژ ڕه‌نگێ‌ پاران زانی كو ئه‌ڤ مرۆڤه‌ ژ زه‌مانه‌كێ‌ كه‌ڤنه‌ به‌لـێ‌ چاوا؟! وی ژی نه‌زانی، ودویر نینه‌ ئه‌و وجحێل د ڤی پاره‌ی دا ب هه‌ڤڕكی چووبن..

ــ ئه‌ڤ پارێن كه‌ڤن ته‌ ژ كیڤه‌ ئیناینه‌، خزینه‌ك ته‌ بۆ خۆ دیتییه‌؟

ــ تو چ دبێژی؟ پارێن كه‌ڤنێن چ؟ دوهـــی ب ڤـــان پـــاران مـن تشت یێن كڕین، كه‌ڤنێن چ خزینه‌یا چ؟

ــ دوهی؟ ما تو ژ كیڤه‌ دئێی؟

چونكی جحێلی نه‌ڤێت جهێ‌ خۆ نیشا وی بده‌ت، ونه‌ڤێت هه‌ڤڕكییێ‌ ژی درێژ بكه‌ت دا خه‌لك ب وی وهه‌ڤالێن وی نه‌حه‌سیێن، دویر نینه‌ وی هزرا ڕه‌ڤینێ‌ كربت به‌لـێ‌ كیڤه‌ بڕه‌ڤت؟ خه‌لكێ‌ سویكێ‌ یێن لـێ‌ كـۆمبووین، وئه‌گه‌ر ئه‌و بڕه‌ڤت خه‌لك دێ‌ ده‌نه‌ ب دویڤ ڤه‌ ومسۆگه‌ر ئه‌و دێ‌ وی گرن.. وئه‌ڤه‌ هه‌ڤالێن وی ژی كه‌شف بوون، كانێ‌ پیچه‌كا دی بلا خۆ بگرت كانێ‌ سوحبه‌ت دێ‌ ل سه‌ر چ ڕاوه‌ستت!

پاشی وی هزرێن خۆ كرن.. ئه‌رێ‌ تو بێژی ئه‌ڤه‌ هه‌می دخه‌له‌ت بن وئه‌ز ب تنێ‌ یێ‌ دورست بم؟ پشتی هنگی نیشان وسه‌ر وبه‌رێ‌ ڤان مرۆڤان هندێ‌ دگه‌هینت كو ئه‌و دحه‌قن، دوهی خه‌لكێ‌ باژێڕی ب ڤی ڕه‌نگی نه‌بوون، وان خودێ‌ نه‌دناسی، وئه‌ڤ ڕه‌نگێ‌ پاران یێ‌ ئه‌ز ل نك وان دبینم نه‌بوو.. دیاره‌ تشته‌كێ‌ هه‌ی!

ودبێژن: هنگی وان ئه‌و جحێل گرت وبره‌ نك مه‌زنێ‌ خۆ، وده‌مێ‌ وی جحێلی دیتی ئه‌و كه‌سه‌كێ‌ خودان باوه‌ره‌ وی سوحبه‌تا خۆ وهه‌ڤالێن خۆ بۆ وی ڤه‌گێڕا، وجهێ‌ خۆ وهه‌ڤالێن خۆ نیشا وی دا، وچونكی وان سوحبه‌تا جـحـێـلان وڕه‌ڤینا وان ژ خه‌لكێ‌ به‌رێ‌ گوه لـێ‌ بووبوو، له‌و وان باوه‌ر ژ وی كر، وئه‌ڤ سه‌رهاتییه‌ بۆ وان یێن باوه‌ری ب ڕۆژا قیامه‌تێ‌ هه‌ی بوو باشتـرین ده‌لیل ل سه‌ر وان یێن باوه‌ری پێ‌ نه‌دئینا ژ خه‌لكێ‌ باژێڕی..

دویماهییا خودانێن شكه‌فتێ‌:

پشتی مه‌سه‌لا وان ئاشكه‌را بووی، وخه‌لكێ‌ باژێڕی ب سه‌ر وان هلبووین، دبێژن: ئه‌و جحێل زڤڕی نك هه‌ڤالێن خۆ ل شكه‌فتێ‌ وسوحبه‌تا خۆ د گه‌ل خه‌لكێ‌ باژێڕی بۆ وان ڤه‌گێڕا..

قورئان به‌حسێ‌ ڤان جحێلان پشتی خه‌لك ب سه‌ر وان هلبووی بۆ مه‌ ناڤه‌گێڕت، لـه‌و ئه‌م نزانین كانێ‌ پشتی هنگی وان چ كر، ب تنێ‌ قورئان دیـمـه‌نـه‌كـی ژ وێ‌ هه‌ڤڕكی ودان وستاندنێ‌ بۆ مه‌ ڤه‌دگوهێزت یا كو د ناڤبه‌را خه‌لكێ‌ باژێڕی دا چێبووی پشتی مرنا وان جحێلان ل شكه‌فتێ‌.. قورئان دبێژت: ده‌سته‌كه‌كێ‌ ژ خه‌لكی گۆت: هوین ل به‌ر ده‌رێ‌ شكه‌فتێ‌ ئاڤاهـییه‌كـی ئاڤاكه‌ن كو وان ڤه‌شێرت، ووان بهێلنه‌ ل جهێ‌ وان، خـــــودایــــێ‌ وان ب حالێ‌ وان زاناتره‌، وئه‌وێن خودان گۆتن وده‌سهه‌لات د ناڤ وان دا گـۆت: ئه‌م مزگه‌فته‌كێ‌ بۆ عیباده‌تی دێ‌ ل جهێ‌ وان ئاڤاكه‌ین.

ب ڤێ‌ چه‌ندێ‌ سه‌رهاتی ب دویماهی هات سه‌رهاتییا هه‌ڤڕكییا به‌رده‌وام د ناڤبه‌را باوه‌رییێ‌ وكوفرێ‌ دا، ئه‌و باوه‌رییا وه‌ ل خودانێ‌ دكه‌ت كو ئه‌و خۆ بهێلته‌ ب هیڤییا خودێ‌ ڤه‌، وئه‌و كوفرا ئێكا هند ژ خودانێ‌ خۆ چێ‌ دكه‌ت كو باوه‌رییێ‌ ب ئه‌گه‌رێن ماددی ب تنێ‌ بینت.

هه‌ر چه‌نده‌ كتێبێن سیره‌تێ‌ وته‌فسیرێ‌ ئاشكه‌را دكه‌ن كو زانایێن جوهییان پسیارا ڤێ‌ سه‌رهاتییێ‌ نیشا كــافــرێــن قــوره‌یـشـیـیـان دابوو ژی، به‌لێ‌ د گه‌ل هندێ‌ ژی ئه‌ڤ سه‌رهاتییه‌ ویا (ذو القرنین)ی ژی د كیتێبێن ئسرائیلییان یێن نوكه‌ دا نینه‌، ودیاره‌ زانینا ڤان سه‌رهاتییان تشته‌ك بـوو د ناڤـبـه‌را زانایان ب تنێ‌ دا هه‌بوو، له‌و وان ژ هه‌می سه‌رهاتییان پسیارا ڤان سه‌رهاتییان كربوو.

هه‌یكه‌لێ‌ خوداوه‌ند (دیانا) یێ‌ كو دئێته‌ هژمارتن ئێك ژ حه‌فت عه‌جێبییێن دنیایێ‌، و ل دویڤ نـه‌خـشه‌یا سیاسی یا ئه‌ڤرۆ ئه‌ڤ باژێڕه‌ دكه‌فته‌ ئه‌نادۆلـێ‌ (ل ڕۆژئاڤایا ده‌وله‌تا توركیا) ل نێزیكی ئه‌زمیرێ‌.

ژ پرتووكا: باشترين سه‌رهاتى

نڤيسه‌ر: ته‌حسين ئيبراهيم دۆسكى

926

ئه‌ڤرۆ نيوز:

رێڤه‌به‌ريا چاڤدێريا بازرگانى راگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ رێكه‌فتى 21ى خزيرانا 2016ێ بهايێ زێر و زيڤى ل بازارێن پارێزگه‌ها دهۆكێ ب ڤى ره‌نگێ ل خوارێ يه‌:

1 گرام زێرێ (ع) 18 40000
1 گرام زێرێ  (ع) 21 47000
1 گرام زێرێ  (ع) 22 49000
1 گرام زيڤ 3000

 

1470

ئه‌ڤرۆ نيوز:

رێڤه‌به‌ريا چاڤدێريا بازرگانى راگه‌هاند كو ئه‌ڤرۆ رێكه‌فتى 21ى تيرمه‌ها 2016ێ بهايێ دراڤى ل بازارێن پارێزگه‌ها دهۆكێ ب ڤى ره‌نگێ ل خوارێ يه‌:

1 دولارێ ئه‌مريكى 1270
1 يۆرۆيێ ئه‌ورۆپى 1425
1 ليرێ توركى 430

بۆ وه‌رگرتنا نووترين پێزانينان ل سه‌ر ره‌وشا دراڤى ژماره‌ “2” بۆ شورتكودێن “KOREK “2279 يان “Asiacell “4593 يان ژى ب ره‌نگه‌كێ به‌رده‌وام سه‌ره‌دانا مالپه‌رێ ئه‌ڤرۆ نيوز www.evronews.net بكه‌.

 

308

ئەڤرۆ نیوز:
خوەپاراستن ھەمی دەمان ژ چارەسەریێ باشترە و بتایبەت د گەل وان نەخۆشیێن ب مەترسی وەکو پەنجەشێرێ. خوەپاراستن ژی ژ وێ نەخۆشیێ پێدڤی ب گوھۆرینایە د سیستەمێ خوارنێ دا. ئەو خوارنێن ئەم دخۆین دبیت کوئەندامێ بەرھنگاریێ ب ھێز بێخیت و ھەروەسا دبیت لاواز بکەن، یان ژ دبیت ببیتە ئەگەرێ چێبوونا ھەودانان کو د ئەنجام دا شانێن ساخلەم پووچ بکەت و ببیتە پەنجەشێر.
رێنمایێن خورانێ یێن گرنگ:
دەستپێکێ پێدڤیە بەھرا پتر یا خوارنێ ژ وان خوارنێن پاراستی و داگرتی بن یان ئەو خوارنێن بەستی گرتی و بلەز دھێنە چێکرن، بکورتی پێدڤیە خوە ژ وان خوارنان دوور بکەین یێن زیانێ دگەھیننە ساخلەمیێ، بتایبەت خوارنێن حازر و بلەز.
پێدڤیە گەلەک زەرزەواتی و فێقی بخۆن، ئەو باشترین سیستەمێ خوارنێ یە.
سیستەمێ خوارانێ یێ ساخلەم خوارنا رۆژانەیە، پێدڤیە پێگیریێ پێ بکەی و جار جاران ژی بگوھۆری دا بێزار نەبی.
باشرین خوارنێن سروشتی بۆ خوەپاراستنێ ژ پەنجەشێرێ.
قەرنەبیتا کەسک: قەرنەبیتا کەسک گەلەک کەرستێن دژی گیرھەبوونێ و ھەودانان تێدا ھەنە، ئەو شانێن لەش ژ ژەھراویبوونێ دپارێزیت. وەکو ڤەکۆلین ئاشکرا دکەن ھندەک کەرستێن کارا تێدا ھەنە شانێن پەنجەشیرَێ ناھێلیت، ئەو کەرستە ناھێلن ژی شانێن پەنجەشێرا مەمکی دەرکەڤن.
باجانسۆرک: کەرستەکێ د ناڤ دا ھەی ناڤێ وی “لیکۆبین”ە، ئەو شانێن دبنە ئەگەرێ پەنجەشیرَێ رادگریت. باجانسۆرک مەترسیا پەنجەشیرَا سیھا سۆر و مەعیدەی رادگریت، ھەرەسا بەرھنگاریا وان کەرستان دکەت یێن دبنە ئەگەرێ پەنجەشێرێ.
سیر: د گەل وێ چەندێ کو سیر تافیلکەرە و ل دژی بەکتریایە، ھندەک کەرستێن کارا ژی د ناڤ دا ھەنە شانێن پەنجەشیچرێ رادگریت، خورانا زیچدە یا سیران ناھێلیت پەنجەشێرا مەعیدەی و قولۆنێ چێبیت.
توو: ھندی توو یا رەنگ تاری بیت ئەو کەرستێ دژی گیرھەبوونێ پتر یێ د ناڤ دا، ئەوێ بەرھنگاریا شانێن پەنجەشێرێ دکەت، ڤیتامین C یێ د ناڤ دا ئەوێ ساخلەمیا شانان دپارێزیت.
تڤر: کەرستێن دژی بەکتریا د ناڤ دا ھەنە، تڤرێ کەرستەکێ د ناڤ دا ھەیە ئەنیمێن شانێن پەنجەشێرێ دکوژیت، ژ خورانێن باشە بۆ کوئەندامێ بەرھنگاریێ.
فاسۆلیا سۆر: تڕشاتیێ “فوول” د ناڤ دا ھەیە ئەوێ نەھێلیت دەستپێکین شانان دیار بن. ھەروەسا مرۆڤی ژ پەنجەشێرا مەمکی دپارێزیت.
کەلەمی: گەلەک جۆر یێن ھەین، ھەر جۆرەکی ژی مفایێن خوە یێن ھەین، بەلێ ھەمی جۆر مرۆڤی ژ پەنجەشێرێ دپارێزن.

ئەڤرۆ نیوز:
زەیتا گیزا ھندێ د کەڤندا بۆ چارەسەریا پیستی و بھێزکرنا پرچێ بکار ھاتیە، بەلێ تو دشێی زەیتا گیزا ھندێ بو سپی کرنا ددانێن خوە ژی بکار بینی.
زەیتا گیزا ھندێ خودانا ماددێن دژی بەکتریایە کو چارەسەەریەکا بێ وێنە ھەیە بۆ نەھێلانا التھابا پییا ، و رەشبوونا ددانا و پاراستنا ساخلەمیا دەڤ و ددانا بگشتی، ڤەکولینا جەخت لسەر ھندێ کریە کو ئەڤێ زەیتێ شیانێن نەھێلانا کلس و رەشاتیا ددانی ھەنە، ھەکە ب رێک و پێکی بھێتە بکار ئینان.
چاوانیا بکارئینانا زەیتا گیزا ھندێ بۆ سپیکرنا ددانا ھەموو سپێدەیا بەری نان خوارنێ کەفچکەکێ مەزنێ زەیتا گگیزا ھندێ ل دەڤی َخوە وەردە بۆ ماڤوی َ 20 خولەکا مەساجا ددانێن خوە پێ بکە تا رەنگێ وان سپی دبیت و پاشان ددانێن خوە ب فرچە و مەعجونێ بشوو.

205

ئه‌ڤرۆ نيوز:

ئەو کەسێن دچنە ھۆلێن وەرزشی بۆ راھێنانان و رێجیمێ ل مەھا رەمەزانێ د کەڤنە بەر مەترسیا ھێلانا وان راھێنانان ژ بەر رۆژیێ و نەشیانا رێکخستنا دەمی و ھەلبژارتنا دەمێ گونجای بۆ ھۆلا وەرزشی ل مەھا رەمەزانێ.
شارەزایێن ساخلەمیێ و خوارنێ دیار دکەن باشترین دەم بۆ چوونا ھۆلا وەرزشی و ئەنجامدانا راھێنانێن رێجیمێ، دو یان سێ سەعەتان پشتی فتارێ و ب تایبەت پشتی نڤێژێن تەراویحان.
ئەو ژی ژ بەر وێ چەندێ کو ھەرەسانا خوارنێ بتایبەت پشتی خوارنێن ب روون و قەلەو و یێن گەلەک سعرێن گەرمێ و رەگەزێن خوارنێ وەکو پرۆتین و کاربوھێدرات و رون تێدا ھەین، پێدڤی ب دو یان سێ سەعەتان ھەیە ھەتا بھێنە ھەرەسان و وزە ژێ بھێتە وەرگرتن.
دمێ پێدڤی ژی د مەھا رەمەزانێ دا بۆ راھێنانان سەعەتەک ب تنێ یە و حەفتیانە پێنج رۆژان.
یا باش ژی ئەوە ئەو کەسێن ب رۆژێ گەلەک کار دکەن نابیت راھێنانان بەری فتارێ بکەن و بتایبەت ژی ل ڤان رۆژێن گەرم.
ھەروەسا ب ئێکجاری ل رۆژێن گەرم نابیت راھێنانان بەری فتارێ بکەن، یا باشتر ژی پێدڤیە دەم و جھێن گونجای بۆ راھێانان دەستنیشان بکەن کو جھەکێ پاقژ و بێ قەرەبالغ نەبیت.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com