ئەڤرۆ نیوز:
ئەندامەکێ جڤاتا نونەرێن عیراقێ ژ پارێزگەھا بەسرا راگەھاند: ٩٠% ژ بودجا عیراقێ ژ بەسرا دھێت و رێژا ٨٥% ژ پەترۆلا عیراقێ یا بەسرایە، لێ پارێزگەھا بەسرا یا ھاتیە بێ بەھرکرن ژ قانوونا پترۆدۆلاری کو ل سالا ٢٠١٠ ھاتبوو دەرکرن، ڤێ چەندێ ژی کارتێکرنەکا نەرێنی یا مەزن ل سەر ئەنجامدانا پرۆژان و ب گشتی ل سەر پێشڤەچوونا پارێزگەھا بەسرا کریە.
دکتۆر حەسەن خەلاتی ئەندامێ جڤاتا نونەرێن عیراقێ ژ پارێزگەھا بەسرا ل سەر فراکسیۆنا (مواتن) یا جڤاتا بلند یا ئیسلامی ب سەرۆکاتیا عەمار حەکیم بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گوت” ھەرێما کوردستانێ یا دەست ب ھنارتنا پەترۆلێ بێ حوکمەتا ناڤەندی کری و ئەڤێ چەندێ پتر ھەستیاریا بەسرا یا ئازراندی و خەلکێ بەسرا یێ داخوازێ ژ مە دکەت وەکو نوونەرێن وان ل پەرلەمانێ عیراقێ وەکو ھەرێما کوردستانێ پەترۆلا خوە بفروشین”.
خەلاتی خویاکر ژی” ٨٥% پەترۆلا عیراقێ ژ یا بەسرایە و چو بۆمە ژێ ناھێت، بەلێ رێژا پەترۆلێ ل ھەرێما کوردستانێ بەرامبەر پەترۆلا بەسرا گەلەک یا کێمە و سەرەرای ھندێ پەترۆلا خوە ھناردە کەن، مە ژی وەکو پەرلەمانتارێن بەسرا و چەندین پەرلەمانتارێن پارێزگەھێن دی ژی کو ھژمارا مە دگەھیتە ٧٠ پەرلەمانتاران، داخواز یا ژ حوکمەتا ناڤەندی ل بەغدا کری و مە پاداشتەک ل دۆر ڤێ چەندێ یا دایە سەرۆکاتیا جڤاتا وەزیران و سەرۆکاتیا جڤاتا نونەران کو مافێ بەسرا د بودجا گشتی یا عیراقێ دا بھێتە جھگیرکرن، یان ژی مافێ وێ ژ قانوونا پەترۆدۆلاری بۆ بھێتە مەزاختن ھەر ژ سالا ٢٠١٠ وەرە کو ئەو قانوونە تێدا ھاتیە دەرکرن و ھەتا نوکە، کو بۆ ھەر بەرمیلەکێ پەترۆلا بەسرا کوژمێ پێنج دۆلاران بۆ بەسرا بھێتە مەزاختن”.
د بەرسڤا پرسیارەکا ئەڤرۆ دا، ھەکە حوکمەتا ناڤەندی یا بەغدا، ئەڤ داخوازیا خەلکێ بەسرا رەتکر، دێ ھەوە چ کارڤەدان ھەبیت، دکتۆر حەسەن خەلاتی گوت” ھەکە رەت بکەت، بیرێن پەترۆلێ یێن ل بەسرا ب خوە و پارێزگەھا بەسرا دشێت پەترۆلێ بھنێریتە دەرڤە ب ڕێیا بەندەرێن بەسرا ل سەر کەنداڤی و مافێن خوە بدەستڤەبینیت و ئەم بۆ ھاڤێتنا ڤێ پێنگاڤێ ژی پێدڤی ب بەندەرا جەیھان یا تورکی نابین”.
مە ژ ڤی پەرلەمانتارێ بەسرا پرسی، ئایا ھوون ھزر د وێ چەندێ دا ناکەن کو تووشی ھەمان ئالۆزیێن ھەرێما کوردستانێ کەفتیە تێدا د پرسا ھنارتنا پەترۆلی دا بێ ڤەگەریان بۆ حوکمەتا ناڤەندی ل بەغدا، د بەرسڤێ دا دبێژیت” بۆچوونا ھەموو سیاسەتمەدارێن بەسرا و نوونەرێن وێ پارێزگەھێ ل جڤاتا نونەرێن عیراقێ ئەوە کو ھەموو پەترۆلێ ل عیراقێ ھەی مولکێ وەلاتیێن عیراقێ یە و پێدڤیە ژلایێ حوکمەتا ناڤەندی و تایبەتی کۆمپانیا (سۆمۆ) ڤە بھێتە ھناردەکرن، بەلێ پێدڤیە مافێ بەسرا بھێتە وەرگرتن ژ پەترۆلا وێ، تشتەکێ سەیرە ٨٥% ژ پەترۆلا عیراقێ ژ بەسرا بیت و پەترۆل ب ڕێیا بەندەرێن بەسرا دھێتە ھناردەکرن و ل پارزینگەھێن وێ دھێتە پالاوتن، بەلێ د ھەمان دەمدا یا بێ بەھرە ژ داھاتیێ پەترۆلا خوە”.
ل دووڤ بۆچوونا ناڤبری” ئەزموونا ھەرێما کوردستانێ د ھناردەکرنا پەترۆلی دا یا نەرێنی یە، دیسا وێ پێنگاڤا ھەرێمێ کارڤەدان ل دەڤ ھەموویان دروستکرن، بەلێ رەوشا بەسرا یا جودایە ژ یا ھەرێما کوردستانێ، ئەم نابێژین کو ئەزموونا مە ژی د ھنارتنا پەترۆلێ دا بێ بەغدا یا دروستە دێ بەردەوامیێ ل سەر دەین، بەلکو مافێ بەسرایە ریًککەفتن دگەلدا بھێتە کرن کو پەترۆلا بەسرا بۆ بەرژەوەندیا بەسرا بھێتە ھناردەکرن و مافێ وێ ژ پەترۆدۆلاری ب رێیا بەغدا بھێتە دابینکرن و ئەڤەیە مەرەما مە ب ڤێ چەندێ”.
ل دۆر پرسا ھەرێمبوونا بەسرا کو بۆ دەمەکی بزاڤێن مەزن بۆ دھاتنە کرن، ڤی پەرلەمانتارێ بەسرا گۆت” ئەم وەکو جڤاتا بلند یا ئیسلامی ل گەل بدەستڤەئینانا مافێن پارێزگەھا بەسرا نە، چو ب ڕێیا دیارکرنا بەسرا وەکو پایتەختا ئابووری یا عیراقێ، یان دانا مافێ پێنج دۆلاران بۆ ھەر بەرمیلەکێ بۆ بەسرا، بەلێ ل سەر پرسا ھەرێمبوونا بەسرا مە بۆچوونا خوە یا ھەی ب تایبەتی رەوشا نوکە یا عیراقێ دا، ئەم ل گەل پێکئیناینا ھەرێماینە ل عیراقێ و فیدرالیێ ژی پەسەند دکەین، بەلێ رەوشا سیاسی و ئەمنی یا نوکە ل عیراقێ بتایبەتی شەڕێ تیرۆرستێن داعشێ د ڤێ قۆناغێ دا وێ چەندێ ناخوازیت و ئەم نە تنێ ل گەل ھەرێمبوونا بەسراینە، بەلکو ل گەل ھەرێمبوونا پارێزگەھێن دی ژی نە”.