ئه‌ڤرۆ، زه‌رى نه‌وزاد:

مال مال دگه‌رياين، دشيانێن كه‌سێ دا نه‌بوو مه‌ ب حه‌وينن. مه‌عميلێن دايكا من گه‌له‌ك چاڤ ل من دگێران و داخوازى ل سه‌ر من زێده‌ بوو، پاران چاڤێن دايكا من تارى كربوون. ل سنورێ دادگەھا دھوکێ  ١٣ کەس ل سالا ٢٠١٤ ب تومەتا لەشفروشیێ ھاتینە گرتن. كه‌سان هه‌بووينه‌ د ژيانا خوه‌ دا له‌شفرۆشى كريه‌، به‌لێ پشتی چارەسەریێ بووینە خودان خێزان و زارۆ و ژیانەکا ئاسایی بسەر دبەن.

زڤستانەکا ئێکجار دژوار بوو، بەفرێ کراسەکێ سپی کربوو بەر ھەر تشتەکی، ب تنێ دلێن خەلکی نەبن، کو سەرەرای وێ سەرما و بەفرا ھندا جوان دلێن وان ھەر رەش مابوون، ژ نوو ھەرێما کوردستانێ سەرھلدان کربوو، بارێ ئابووری یێ خەلکی گەلەکێ لاواز بوو، ھەر مالەکێ کورەکێ خوە فرێدکرە دەرڤەی وەلاتی، ھەتاکو بشێن خێزانا خوە بخودان بکەن، ب ڤێ مەرەمێ ژی بابێ من، ئەز و ھەردوو خووشکێن من یێن ساڤا ھێلاینە د دەستێ دایکا من یا بێ دەسھەلات و بێ کار دا و بەرەڤ دەرڤەی وەلاتی چوو.

شەش ھەیڤێن دەستپێکێ مالا مامێ من ژوورەکا بچووک بۆ مە دابینکربوو، دایکا من خوارن د وێ ژوورێ دا دلێنا و ئەز و ھەردو خووشکێن خوە ل باوەشا خوە د ناڤ وان ئامان و نڤینان، بێ ئاگر  دنڤاندین، بەلێ ئەو ھەستێ ھندێ خۆش ھەر یێ د ناخێ من دا مايی.

پشتی ھەڤژینا مامێ من شەش ھەیڤ ب نەرەحەتی بووراندین و ھەر روژ بەھانەک ل مە دگرتی، مامێ من ئەم ژ مال دەرێخستین، دایکا من مال مال دگەریا دشیانێن کەسێ دا نەبوو مە بحەوینیت، نەچار بوو بۆ مە ژۆرەک د ناڤ مالەکێ دا ب کرێ گرت، ب وێ نیەتێ کو دێ بابێ من بۆ مە پارا فرێکەت و دێ پێ ژین و کرێ یا ژورێ دەین، ھەیڤەک چوو و ئەم چووینە د ھەیڤا سیێ دا و بابێ من ھەر و بەھانەک دگرت و دایکا من چ نینە بدەتە کرێ و ھەر چەند روژا جارەکێ یا دچیت کتا کوھارکەکێ خوە یێ زێری یان کوستیرکەکا خوە دفروشیت بۆ ھندێ کو خوارنا رۆژێ پەیدا بکەت.

خودانێ خانی گەلەک چاڤێ خوە ل دایکا من دگێرا، جاران چاڤێن خوە لێ دنقاندن و جاران د ترساند، کو دێ کەلوپەلێن مە ھاڤێژیتە سەر جادێ، دایکا من چ جارە نەدیتن و بۆ ھندێ زێدەتر رەزیل نەبین، ل سەر ھندێ ل گەل خوادنێ خانی رێک کەفت کو ھەر گاڤا دەلیڤە بو چێبیت دگەل بنڤیت و د بەرامبەر دا دایکا من ژ کرێیا خانی، بھێتە لێبوورین.

 ئەڤە ئاخافتنێن (دیلانێ) بوون و  دبێژیت: ئەڤە دەستپێک بوو کو دایکا من ھزر د ڤێ رێیا خەلەت و یا ژ نەچاری دا بکەت، کو پێ بژین و مە ب خودان بکەت.

پشتی ئەز مەزن بوویم، مەعمیلێن دایکا من گەلەک چاڤ ل من دگێران و داخوازی ل سەر من زێدە بوون و پارا چاڤێن دایکا من تاری کربوون و پشتی کو ئێکێ گەلەگ زەنگین ژ دایکا من خواستی من بو ببەت، دایکا من رازی بوو و گەلەک ھیڤی ژ من کرن بەلێ ئەز ل دەست پێکێ رازی نەبووم، پشتی چەندین روژان ئەز ژ نەچاری رازی بووم، چونکی دایکا من گوتە من ئەگەر تو رازی نەبی ئەز دێ تە و خوشکێن تە ھێلم و دێ شوو کەم، چ تشتەک ژ ھوردەکاریێن وێ شەڤێ ژ بیرا من نائێنە دەر، چاوا ئەو کەس ب ژور کەت؟ چاوا ل من د نێرا ؟ و چاوا نێزیکی من بوو؟، وەکو خەونەکێ بوو،  نەخۆشترین تشت ئەو بوو، دەمێ ئەز ھشیار بوویم من دیت ٤٠٠٠ دولار ھاڤێتنە بەر من و ل ژورێ دەرکەت ھەر وەکی وی چ نەکری.

ل دووڤ گوتنا سەروکێ دادگەھا تێھەلچونا دھوکێ حاکم محەمەد ئەمین شەرەفانی د پرسێن لەشفروشیێ دا، مافێ گشتی ھەیە و ل وی دەمی داواکارێ گشتی دشێت داوایەکێ ل سەر ڤان کەسان تومار بکەت ھەر جیرانەک یان موخبرەک دشێت سکالایێ ل وان کەسان بکەت یێن کارێ لەشفروشیێ دکەن، بەلێ ھەتا نوکە چ ژ خەلکێ باژێری ب ڤێ گونەھێ نەھاتینە گرتن و پتریا ئەوێن ڤان کاران دکەن یێن دەرڤەی ھەرێمێ نە ئەڤێن نوکە ئاکنجی ل ھەرێمێ و ل سنورێ دادگەھا دھوکێ  ١٣ کەس ل سالا ٢٠١٤ ب تومەتا لەشفروشیێ ھاتینە گرتن.

ل دووڤ یاسایا ژمارە ھەشت یا سالا ١٩٨٨ ل ماددێ سێ دووماھیک برگە دیار دکەت کو یێن ڤی کاری دکەن سزایێ وان گرتنە ژ پێنج سالان کێمتر نەبیت و ژ حەفت سالان پتر نەبیت بو وی کەسێ بۆ دەلالیێ بو لەشفروشان دکەت و د مادێ چوار دا، سزایێ لەشفروشیێ دیار دکەت کو دڤێت بھێنە رەوانە کرن بو چاکسازیێ ژ بو به‌رهه‌ڤ کرنێ و دڤێت کێمتر نەبیت ژ سێ ھەیڤان و پتر نەبیت ژ دو سالان .

(دیلان) ھێشا دبێژیت: پشتی ھنگی، دایکا من خووشکا من ژی کرە ھەڤپشکا مە، گەلەک جاران من ھەولێن خوە کوشتنێ داینە، ھەستێن من بەرامبەر دایکا من گەلەک د سەیرن ھندەک جاران من دڤێت ئەز وێ بکوژم و ھندەک جاران من دڤێت روحا خوە گوری بکەم، ھندەک جاران ئەز وێ ب گونەھبارەکا مەزن دبینم و ھندەک جاران ژی ئەز وێ ب مەزن ترین خوە گوریکەر دبینم، لێ یا ژ خرەکێ نەخوشتر بو من ئەوە کا بوچی دایکا من ئەز و خووشکا من ژی، گوری ڤی شولێ کرین و بەھانا دەیکا من ئەو بوو ” ما دا کی وە بۆ خوە خوازیت ھوون ھەر کچێن منن و کەس ب ھەوە رازی نابیت “.

د. پەرجان ھاشم تایبەتمەندێ نەخوشیێن دەروونی ل دۆر چەوانیا چارەسەرکرنا کێشێن ڤان جورە خێزانێ و ڤەگەراندنا وان بۆ جڤاکی و دەربازکرنا ژیانەکا سروشتی دبێژیت” ئەگەر ئەڤ جورە کەسێن ڤی کاری دکەن، نەخوشیەکا کەسایەتیێ ھەبیت، یا ب زەحمەتە سیستەم بھێتە گوھۆرین و ئەگەر کەسایەتیێن وان کەسایەتیێن دروست بن، دەرفەت یا باشە کو چێببنە ڤە و گەلەک ھەبووینە کو د ژیانا خوە دا کارێ لەشفروشیێ کریە، و کەتینە د ھەمان حالەت دا، بەلێ پشتی چارەسەریێ بۆ ماوەیەکی، نوکە یێن ژیانەکا سروشتی دبوورینن و بووینە خودان خێزان و زارۆ و ژیانەکا ئاسایی بسەر دبەن “.

تایبەتمەندێ دەروونی دبێژیت : کەسایەتی ناھێتە کھورین ب تایبەت ل دەمێ کو دبیتە بنیاتەک کو نەخوشیەکا دی ل سەر بھێتە ئاڤاکرن ئەم د ترسین ژ ئیدمانێ ل سەر ڤی عەدەتی کو ئەگەر بارودوخێن بەرێ یێ کو بەرێ وان دایە ڤی عەدەتێ نە باش ژ لایێ رەوشتی ڤە ئەگەر ھات و ئەڤ کاودانە نەمان ب تایبەت ب ھاریکاریا دەزگەھێن جڤاکی کو ئاستێ وان یێ ئابوری باشتر لێبھێت و پێدڤی ب ھندێ نەمینیت کو لەشفروشیێ بکەن ل وی دەمی د مینیت کا چەند بویە عەدەت ل نک وانا  و دەم بو دەمی  حالەتێ وان بھێتە تەقیم کرن چونکی ل دوڤ ڤان پێزانینان ئەگەرێ وان یێ دەست پێکری ژ ئابوری .

د.پەرجان دبێژیت: دڤێت بو ڤێ خێزانێ بەرپەرەکێ سپی ڤەکەین چ داڤ نەبن وان ب بەرپەرێن کەڤنێن ژیانا وان ڤە گرێدەت دڤێت ئەو ژمارێن تەلەفونێن ئەو ب وان کەسان ڤە گرێ ددان کو لەشفروشی دگەل دکر بگھورن و ژمارێن وان ژی ژ نک خوە ژێ ببەن و ھەر تشتەکێ ئەڤی شولی دئینیتە بیرا وان دڤێت بھێتە گھورین لەورا ژی گھورتنا خانی و جھێ نیشتە جێبونا وان ژی زورا گرنگە کەسا ھەبوینە د ژیانا خوە دا کەتینە د ھەمان حالەت دالێ پشتی چارەسەریێ بو ماوەیەکی نوکە بوینە خوەدان خێزان و زارۆ و ژیانەکا ئاسایی بسەر دبەن.

تێبینی: ناڤێ دیلانێ یا خوازراوە