NO IORG
Twitter

179

دیرۆكا ئالایێ كوردستانێ یا كه‌ڤناره‌ دزڤریته‌ به‌ری هزاران سالان ژ ده‌سپێكا سه‌رده‌مێ كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر بلندكرن كافه‌ وه‌ك ئالایێ سه‌ركه‌فتنێ ل سه‌ر زوحاكێ سته‌مكار و هاته‌ بناڤكرن ب (ده‌رفشی كافیانی)، هه‌روسا ل سه‌ر ئاستێ ده‌وله‌تێن كوردی یێن به‌رێ وه‌كو مێژوو بۆ مه‌ دسه‌لمینیت. كو ده‌وله‌تا میدیا ئانكو میدیان ئالایێ خوه‌ یێ تایبه‌ت هه‌بوو یێ پێكهاتی بوو ژ ره‌نگێ سۆر و سپی و كه‌سك و كانزانیا (كانزانی) ئالایێ وان ب ناڤێ ئالایێ (شهداد) به‌ری سێ هزار سالان. میرنشینا سۆران ب سه‌رۆكاتیا میر محه‌مه‌د ره‌واندۆزی ل سالێن 1816=1835 ئالایێ خوه‌ هه‌بوو ب ره‌نگێ سپی و ره‌ش و ئالایێ ئمپراتۆریا ساسانیان و وه‌كو دیار وێنه‌ی دا و ئالایێ سه‌لاحه‌دین ئه‌یۆبی ب ره‌نگێ زه‌ر. هه‌ر وه‌سا میرنشینا بۆتان ئالایێ خوه‌ هه‌بوو ل 17/9/1922شێخ مه‌حموود ئه‌لحه‌فید ئالایێ كوردستانێ ل باژێرێ سوله‌یمانیێ ل سه‌ر بانێ مزگه‌فتا مه‌زن بلندكر ب ره‌نگێ كه‌سك ل نیڤێ دا بازنه‌كێ سۆر نڤێ دا كه‌ره‌كێ هه‌یڤێ ل سالا 1920و ل باژێرێ ئسته‌نبولێ ل توركیا كۆمه‌لا رێكخراوێن كۆمه‌لایه‌تی یا كوردی رابوون ب ئاماده‌كرن نه‌خشه‌كرنا ئالایێ كوردستانێ و بۆ جارا ئێكێ هاته‌ بلندكرن ل ده‌ڤه‌رێن رزگاركرین ل ده‌مێ شۆره‌شا ئاكری 1927 ـ 1930 ب سه‌ركرده‌یا جه‌نرال نووری ئیحسان پاشا. ئالایێ كوردستانێ یێ نوكه‌ یێ گشتی ل 17/12/ 1945 د ئاهه‌نگه‌كا هه‌ژی ل گۆره‌پانا چار چرا ل باژێرێ مهاباد هاته‌ بلندكرن ب ئاماده‌بوونا ژماره‌كا سه‌ركردێن كوردان و جه‌ماوه‌ره‌كێ وردی یێ مه‌زن. به‌ری راگه‌هاندنا كۆمارا كوردستان پتر ژ هه‌یڤه‌كێ و ل 22/1/1946و ل ژێر سیبه‌را ڤی ئالای كۆمارا كوردستان ل مهاباد هاته‌ راگه‌هاندن. كو یێ بوویه‌ جهێ شانازی وخه‌باتێ و سه‌رفه‌رازیا ملله‌تێ كورد و جهه‌كێ تایبه‌ت یێ هه‌ی د ناڤ دلێ مه‌ هه‌میان دا و یێ هاتیه‌ پاراستن ب ده‌ستێ خه‌باتكه‌ر و دلسۆزێن كورداتیێ، دا هه‌ر ده‌م بمینیت سیمایێ خه‌بات و قاره‌مانیێ و به‌رده‌وامبوونا رێبازا بزاڤا رزگاریخوازا كوردی هه‌تا بده‌ستڤه‌ئینان و چه‌سپاندنا مافێ مه‌ یێ ره‌و،له‌ورا ل 16/12/1946پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د ئه‌ڤ ئالایێ پیرۆز راده‌ستی بابێ رۆحی یێ نه‌ته‌وا كورد بارزانی مسته‌فا كر و گۆت ئه‌ز كه‌سێ نابینم وه‌ك جه‌نابێ ته‌ یێ ئه‌مین و زێره‌ڤان بۆ پاراستنا ڤی ئالای. ئه‌ڤرۆ و ل 17كانینا ئێكێ ل هه‌رێما كوردستان ب جه‌ماوه‌رێ خوه‌ڤه‌ و حوكمه‌ت ب داموده‌زگه‌هێن خوه‌ڤه‌ ڤێ بیره‌وه‌رێ ساخدكه‌ن ب رێوره‌سمێن هه‌ژی و به‌رنامێن تایبه‌ت، ئالایه‌كێ میری یه‌ و ل ژێر سیبه‌را وی په‌رله‌مانێ كوردستانێ هاته‌ هه‌لبژارتن و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هاته‌ دامه‌زراندن و هه‌می رێكخراوێن حكومی و جه‌ماوه‌ری و پیشه‌یی و ئێكه‌تی و سه‌ندیكا یێن بن تیرۆژكێن ڤی ئالای كار دكه‌ن. هه‌می دئاماده‌نه‌ ب جانفیدایێ پێخه‌مه‌ت هه‌رده‌م یێ به‌رز و بلند بیت و په‌یڤا سه‌رۆك مسعوود بارزانی سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ هانده‌رێ ڤێ چه‌ندێ یه‌ ل ده‌مێ كه‌ره‌مكری و گۆتی ل 16/8/1998 و ل ژێر سیبه‌را ئالایێ كوردستانێ ئه‌زیێ هاتیمه‌ سه‌ر دونیایێ و ل هه‌ر خۆله‌كه‌كێ ئه‌ز یێ ئامه‌ده‌ مه‌ ل ژێر سیبه‌را ڤی ئالای و بۆ ڤی ئالای بمرم. ره‌نگێ سۆر خوینا شه‌هیدێن سه‌ربلندن. . ره‌نگێ كه‌سك سروشت و ژینگه‌هێ كوردستانێ یه‌، ره‌نگێ سپی تیرۆژ و تیشكێن ئاشتیێ و ئازادیێنه‌، ه‌ره‌نگێ زه‌ر و سۆر ره‌نگێ ئاگر و ختیر و شه‌مالكێن نه‌وروزێ نه‌. . ئه‌ڤجا بلا هه‌می جیهان بزانیت كو كورد ئێكه‌مین نه‌ته‌وایه‌ به‌ری هه‌میان ئالا هه‌بوو. ئه‌ڤرۆ و ل ژێر ڤی ئالایێ پیرۆز پێشمه‌رگێ قاره‌مان پارێزه‌رێ خاك، وه‌لات و نیشتیمان سیمایێ ئاشتیێ و ئازادیێ یێ مه‌زنترین قاره‌مانیا تومار دكه‌ن دژی شه‌ڕێ زۆرداریێ و تیرۆرێ یێ داعش ب درێژاهیا 1080 كلیۆمترا و ژماره‌كا خۆرته‌ مێران و عه‌گیدا یێن بووینه‌ قوربانی و ئالایێ كوردستانێ یێ بلندكری ل هه‌می ده‌ڤه‌ر و ناوچێن رزگاركرین له‌ورا ساخكرنا رۆژا ئالای ئه‌ڤ ساله‌ بێهن و تام و رامانێن خۆش و هستیار و مه‌زن یێن هه‌ین پرسه‌ربۆر و شانازی و ته‌ڤایێ و پالپشتیا خه‌لكێ جیهانێ و خوه‌راگری و سه‌ركه‌فتن بۆ كوردستانێ یه‌ و خودایێ مه‌زن هاریكاره‌.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

ژ به‌ر نه‌بوونا ده‌رچوويێن كوليژێن په‌وه‌رده‌يى وه‌كو پێدڤى، وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ راگه‌هينيت كو ئه‌و دێ ده‌رچوويێن دژى يێن پيشه‌يێ وان ب كێرى په‌روه‌ردێ دهێت دامه‌زرينن.

د رۆهنكرنه‌كێ دا وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كو دانه‌ك بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز ره‌وانه‌ كريه‌ هاتيه‌: “نوكه‌ هژماره‌كا گرێبه‌ستان ل سنورێ هنده‌ك په‌روه‌ردێن هه‌رێما كوردستانێ ب به‌تالى ماينه‌ بۆ هه‌موو ده‌رچوويێن كوليژێن دى يێن نه‌ يێن په‌روه‌رده‌يى وه‌كو زانست و زمان و زانستێن مرۆڤايه‌تى و چه‌ند كوليژێن دى كو دشێن پشكداريێ د قووناغا داهاتى يا ده‌مه‌رزاندنێ ب ره‌نگێ گرێبه‌ست دا بكه‌ن”.

ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ ژى كر كو چو ده‌مان وه‌زاره‌تا په‌روه‌ردێ ب ره‌هايى به‌حس ل وێ چه‌ندێ نه‌كريه‌ كو دێ ده‌رچوويێن كوليژێن په‌روه‌رده‌يى ب تنێ دامه‌زرينيت كو ب گۆره‌يى قانوونا هژماره‌ چار يا سالا 1992 يا راستڤه‌كرى، هه‌كه‌ ده‌رچوويێن كوليژێن په‌روه‌ردێ يان په‌وه‌ردا بنه‌ره‌ت يان ئه‌و پشكێن دياركرى كێمتر بوون ژ وان پشكێن خواستى، ژ وان چار هزار گرێبه‌ستان دێ ده‌رچوويێن كوليژێن دى ژى وه‌رگرن ب مه‌رجه‌كى كو مه‌شقا پێدڤى ب وان بهێته‌ كرن.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

ئه‌ندامه‌كێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ راگه‌هاند كو وه‌زاره‌تا دارايى و ئابوورى ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دێ ب رێيه‌كا نوو، رێگريێ ل مووچێن بن ديواران و دو مووچه‌يێ كه‌ت.

مه‌لا ئه‌نه‌س دۆسكى، ئه‌ندامێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ، ل سه‌ر فراكسيۆنا پارتى ديموكراتى كوردستان گۆت: “وه‌زاره‌تا دارايى و ئابوورى ل حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ رێگرى كرن ل مووچێن بن ديواران و مووچێن وه‌همى رێيه‌كا نوو گرتيه‌ به‌ر”.

ئه‌ندامێ لژنا نه‌زاهێ ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ زێده‌تر گۆت: “سيسته‌مێ وه‌رگرتنا مووچه‌يى دێ بيته‌ كارت و هه‌ر فه‌رمانبه‌ره‌كى دێ كودێ خوه‌ هه‌بيت و مووچه‌يى دێ ب په‌نجه‌ مۆر وه‌رگريت”.

مه‌لا ئه‌نه‌س دا زاين ژى كو ئه‌ڤه‌ كاره‌كێ باشه‌ به‌لێ دێ گه‌له‌ك ده‌م پێ چيت و گۆت: “باوه‌ر ناكه‌م ئه‌ڤه‌ ببيته‌ ئه‌گه‌ر كو گه‌نده‌ليا وه‌رگرتنا مووچه‌يى ب ڤێ رێ نه‌مينيت، به‌لێ دێ هێته‌ كێمكرن”.

ئەڤرۆ:

ئەندامەکا لژنا دارایی ل جڤاتا نوونەرێن عیراقێ دیار کر کو ھەتا زێدەھیا مووچێ فەرمانبەران بھێتە مەزاختن پێدڤیە حوکمەتا عیراقێ دو ترلیۆن و 500 ملیار دیناران بخیتە د ناڤ بودجا 2015 دا، بەروڤاژی دانا وێ زێدەھیێ دێ بۆ دەمەکێ دی ھێتە پاشخستن.

نەجیبا نەجیب، ئەنداما جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ل سەر لیستا کوردستانی ئاشکرا کر، زێدەھیا مووچەی فەرمانبەرێن پلە 10 ھەتا چار ڤەدگریت و ل سالا 2013 بڕیار ل سەر ھاتیە دان و بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: “ڤیابا د بودجا 2014 دا ئەو زێدەھیە ھاتبا مەزاختن، کو ژ 1\1\2014 بۆ فەرمانبەران ھاتیە ھژمارتن، لێ ژ بەر کو بودجا سالا 2014 نەھاتە پەسەندکرن، ئەو بریارە ژی نەھاتە ب جھئینان”.

نەجیبا خانێ ئاماژە دا وێ چەندێ ژی کو ھەتا نوکە ھێژ بودجا 2015 ل نک حکومەتێ یە و نەھاتیە پەرلەمانی، دیسا کورتئینانەکا مەزن ھەیە، بۆ دانا زێدەھیا مووچێ فەرمانبەران ژی ل سەر ئاستێ عیراقێ، حوکمەتێ پێدڤی پارەکێ زۆر ھەیە ئەگەر حوکمەت حەز دکەت وێ بڕیارێ بجە بینیت و گۆت: “ئەگەر د بودجا 2015 دا حوکمەتا عیراقێ دو ترلیۆن و 500 ملیار دیناران بکەتە د ناڤ بودجێ دا، وی دەمی ئەو بڕیارە دێ ھێتە ب جھئینان و ئەگەر نەشیا وی پارەی دابین بکەت دێ بۆ دەمەکێ دی ھێتە پاشخستن”.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسيێ ل هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو سوبه‌هى ئه‌سمانێ دهۆكێ ب يێ نيڤ عه‌رو بيت و پاشان ژى دێ هێته‌ گوهۆڕين بۆ په‌رێن ئه‌ورێن بچووك.

پشكا پێشبينيان ل رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شنايا هه‌رێمێ راگه‌هاند كو ژ ئه‌نجامێ كارتێكرنا نزمبوونا هه‌ردو پاله‌په‌ستووريێن ده‌ريا سۆر و ده‌ريا ناڤه‌راست ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ ئه‌و پێشبينى دكه‌ن كو سوبه‌هى رۆژا چارشه‌مبى رێكه‌فتى 17\12\2014 ئه‌سمانێ دهۆكێ ب يێن نيڤ ئه‌ورى بيت و پاشان دێ هێته‌ گوهۆڕين بۆ په‌رێن ئه‌ورێن بچووك.

رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسيێ ل هه‌رێما كوردستانێ ئاشكه‌را ژى كريه‌ كو پلا گه‌رماتيێ يا بلند دێ پيچه‌كێ بلندتر لێ هێت و يا نزم ژى هێته‌ خوار هه‌مبه‌ر رۆژێن به‌رى نوكه‌ ب ره‌نگه‌كى د ناڤبه‌را 7 هه‌تا 18 پلان دا بيت.

ل دۆر پێشبينيا رێژا هه‌وايى و مه‌ودايێ ديتنێ ژى دايه‌ زانين كو دێ ئاراسته‌يێ وى باكوورێ رۆژهه‌لات بيت ب ره‌نگه‌كى دێ يێ ناڤه‌ندى بيت د ناڤبه‌را پێنج بۆ 20 كليۆمه‌تر د ده‌مژمێره‌كێ و ماوێ ديتنێ ژى دێ 10 كيلۆمه‌تر بيت.

ئه‌ڤرۆ نيوز، ناجی به‌ده‌ل:

كاردو محه‌مه‌د ئه‌ندامێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ ل خولا رابۆری ژ لیستا بزاڤا گوران بو ئه‌ڤرۆ گوت: ئه‌ڤرۆ دێ خواندنا ئیكێ بو پرۆژه‌ یاسایا دستورێ هه‌ریما كوردستانێ هێته‌كرن ئه‌ڤه‌ ژی ڤه‌گه‌راندنا دستووری یه‌ بۆ په‌رله‌مانێ كوردستانێ و پێداچوون و به‌رهه‌ڤی بهێنه‌كرن بو ئه‌وان گوهورینێن پیدڤی نه‌ و ب سازان و ل هه‌ڤ هاتنی بهێنه‌كرن.

ناڤبری گۆتژی: “ل گوری خواست و داخوازیا ته‌ڤایا لایه‌نان لیژنه‌یه‌ك لگوری یاساییێ بهێته‌ پێك ئینان ژ 21 كه‌سان كو په‌رله‌مانتار و كه‌سێن پسپور تێدانه‌ و ل ماوه‌یێ 90 رۆژان به‌رهه‌ڤكرن و پێداچوون ل دستوری هه‌رێمێ بهێته‌كرن و ئه‌ڤه‌ ژی پێنگاڤه‌ك و‌ ده‌رڤه‌ته‌كا باشه‌ ل هه‌ریمێ دستووره‌ك هه‌بیت و رۆله‌كێ كاریگه‌ری هه‌بیت ل پیگه‌هێ هه‌رێمی و رێكخستنا ده‌سه‌لاتێ و سه‌روه‌ریا سایایێ دهێته‌ دیتن.

كاردو ئه‌و چه‌نده‌ ژی گوت: ژ رۆۆێ یاسای چ ئاسته‌نگی نینه‌ ل هه‌مبه‌ر دستووری و ده‌لیڤه‌ خوش دبیت هه‌مو لایه‌ن ب هزره‌كا به‌رفرهـ ئه‌و كێم و كورتی یێن هه‌ین ل دستووری چاره‌سه‌ریێن گونجای بو ببینن.

ئه‌ندامێ خولا چوويی یا په‌رله‌مانێ كوردستانێ دیاركر ئیراده‌یه‌ك هه‌یه‌ كو هه‌مو لایه‌ن ب سازان ئه‌و كێم و كوری یێن هه‌ین  ل دستووری دا نه‌هێلن و دستووره‌ك بیت په‌یمانه‌كا جڤاكی و سه‌رده‌میانه‌ و هه‌ڤچه‌رخ و زورینه‌ پشته‌ڤانیێ لێ بكه‌ن.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

دوهى ل هنده‌ك ده‌ڤه‌رێن جودا جودا رێژێن باران بارينێ هاتينه‌ تۆماركرن، سه‌ره‌رايى وێ چه‌ندێ كو ل هنده‌ك ده‌ڤه‌ران باران نه‌باريه‌، به‌لێ ل هنده‌ك ده‌ڤه‌ران ژى رێژێن مه‌زن هاتينه‌ تۆماركرن ب تايبه‌ت ل پارێزگه‌ها سلێمانيێ كو ل هنده‌ك ده‌ڤه‌ران گه‌هشتيه‌ 33 ملم بارانێ.

ئه‌ڤێ ل خوارێ خشتێ باران بارينێ يه‌ د 24 ده‌مژمێرێن بۆرى دا و هه‌كه‌ وێنه‌ ل ده‌ف ته‌ يێ زه‌لال نه‌بوو، كليكه‌كێ ل سه‌ر بكه‌ دا ب زه‌لالى ل ده‌ڤ ته‌ ده‌ركه‌ڤيت:

ئه‌ڤرۆ:
بەرپرسێ پەیوەندی و راگەھاندنا رێڤەبەریا پۆلیسێن پارێزگەھا دھۆکێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو دوھی دەمژمێر دويى شەڤ 15\12 ژ لایێ بنگەھێ پۆلیسێن نەخۆشخانا شێخان ڤە ھاتنە ئاگەھدارکرن کو تەرمێ ژنەکێ یێ گەھشتیە نەخۆشخانێ و ئاکنجیا ناحیا قەسرۆکێ یە یا سەر ب قەزا شێخان ڤە.
رائیدێ ماف پەروەر ھێمن سلێمان، بەرپرسێ پەیوەندی و راگەھاندنا رێڤەبەریا پۆلیسێن پارێزگەھا دھۆکێ دیار کر کو ل دووڤ لێکولینێن دەسپێکێ ژ لایێ پۆلیسێن قەسرۆکێ ڤە دیار بوو کو ئەو ژن ب ناڤێ (ئ ، ج) ژ دایکبوویا 1991یە و ئەوێ یا خوە سۆتی و گۆت “زەلام و کەسوکارێن وێ ژی ل مال نەبوون و تەرمێَ وێ بۆ نۆشداریا داد ل پارێزگەھا دھۆک ھاتە رەوانەکرن”.
ناڤبری دیار کر کو ل دووڤ بریارا دادوەرێ لێکولینێ ل شێخان لێکۆلین بھێتە کرن ل دووڤ بەندێ 406 ژ قانوونا سزایان پاشان بریاردا لێکۆلین دگەل مالبات و کەس و کارێن نێزیکی ئافرەتێ بھێتەکرن داکو ئەگەرێن سۆتنا وێ دیار بیت و گۆت “ئەو ژنا ھاتیە سۆتن دەیکا سێ زارۆیانە و ئاکنجیێن ناڤ سەنتەرێ قەسرۆکێ نە”.

ئه‌ڤرۆ:

پەیڤدارێ جڤاتا بلندا دادوەریێ ل ھەرێما کوردستانێ دیارکر کو پێشنیارەک ھەیە ل جڤاتا بلندا دادوەریێ کو بۆ ھەر باژێڕەکێ کوردستانێ دادگەھەکا تایبەت بۆ رۆژنامەڤانان بھێتە ڤەکرن، ھەروەسا دیارکر ئەڤ سالە کێمتر ژ سالا بۆری سکالا ل سەر رۆژنامەڤانان ھاتینە تۆمارکرن.
دادوەر ئومێد محسن، پەیڤدارێ جڤاتا بلندا دادوەریێ ل ھەرێما کوردستانێ ھەروەسا گۆت گازندە دھێتەکرن ل دۆر دەستەسەرکرنا رۆژنامەڤانان ژلایێ دادوەران ڤە، بەلێ دەمێ دادوەرەک فەرمانێ بۆ رۆژنامەڤانەکی دەر دکەت و نەچیتە دادگەھێ دادوەر نەچار دبیت گورەی ماددێ 238 یا قانوونا سزادانا عیراقی ڤەگەڕیت و ب نەچاری رۆژنامەڤانی بشێوەیەکێ زۆری بەرھەڤی دادگەھێ بکەت.
گۆت ژی گورەی ڤێ ئامارا ل بەردەستێ مە پتریا وان سکالایێن رۆژنامەڤانان ل دادگەھێن ھەرێمێ تۆمارکری رۆژنامەڤانی بریە و بەرۆڤاژی پتریا ئەڤ سکالایێن ل سەر رۆژنامەڤانان ھاتینە تۆمارکرن 90%ێ رۆژنامەڤان بریە.

ئه‌ڤرۆ:

بۆ بەرھەڤکرنا ماسکێ پروتینێ تو پێدڤی ب ڤان کەرەستانی: زەرکا ھێکەکێ یان دویا ل دووڤ درێژی و بوشاتیا پرچێ تە، فنجانەکێ ماستی، کەچکەکێ زەیتا زەیتونان، کەچکەکێ ئاڤا لەیمونان یا سروشتی.
چاوانیا بەرھەڤکرنێ:
زەرکا ھێکێ باش بشلقینە و پاشی ماست و زەیتێ و ئاڤا لەیمونان بکە د ناڤ دا و ھەر ژ پیستێ سەرێ خوە تا دوماھیکا پرچی باش بەلاڤە بکە ڤی ماسکی ل سەر پرچێ خوە و پشتی بورینا 20 ھەتا 30 خولەکان ب ئاڤێ بشۆ.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com