مووسل ،بارزان سلێمان مزوورى:
به‌رپرسێ لقا 14 مووسل، عصمت ره‌جه‌ب ، بۆ ئه‌ڤرۆ نیوز دیار كر كۆ نوكه ل ده‌ڤه‌را تل رمان سه‌ر ب پارێزگه‌ها مووسل ڤه هنده‌ك چه‌كدارێن نه‌نیاس رومانه‌ك هاڤێته ناڤ ترومبێله‌كا ژ جورێ پیكاب تویتا یێن چه‌كدارێن تیرورستێن داعش كو داعشه‌كێ به‌رنیاس ابو خه‌تاب دگه‌ل سێ داعشێن دى تێدا بون هاتن كوشتن ،
ناڤبرى دیار كر كۆ ئه‌و ترومبێل یا پر ژ كه‌ل و په‌لێن كاره‌بایى بون ئه‌وێن دوكانێن وه‌لاتیان دا دزین.
ئه‌ڤرۆ نیوز،زنار توڤى:
ئاژانسا خه‌به‌ر یا نووچه‌یێن عێراقى دیاركریه:كو په‌رله‌مانتارا عێراقى ژ پارێزگه‌ها نه‌ینه‌وا نه‌هلا هه‌بابى دبێژیت:كو ل روژا پێنجشه‌مبى 2014/12/11 سێ فروكه‌یێن پرى چه‌ك ل فروكخانا ره‌بیعه داداینه و چه‌ك بو هێزێن داعش ئیناینه،هه‌روه‌سا دبێژیت:سنورێن عێراقێ یێن دناڤبه‌را توركیا و سوریێ و ئوردنێ یێن ڤه‌كرینه،بو تیرورستێن داعش و بهاریكاریا وان وه‌لاتان و برێیا ئه‌سمانى و ئه‌ردى چه‌ك دگه‌هیته هێزێن داعش،نه‌هلا زێده‌تر دبێژیت:وان هه‌رسێ فروكێن پرى چه‌ك كو ل فروكخانا ره‌بیعه ل پارێزگه‌ها نه‌ینه‌وا داداین،كوچه‌ك بو تیرورستێن داعش ئیناینه ب پشته‌ڤانیا وه‌لاتێن جیرانێن عێراقێ و نێڤده‌وله‌تى بووینه.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
وه‌زاره‌تا به‌ره‌ڤانيا ئه‌مريكا ئاشكه‌را كر كو حوكمه‌تا عيراقێ دێ ب كۆژمێ نێزێكى 10 مليۆن دۆلاران 50 ترۆمبێلێن سه‌ربازى ل وه‌لاتێن وان كريت.
مالپه‌رێ وه‌زاره‌تا به‌ره‌ڤانيا ئه‌مريكا به‌لاڤكر، ب گۆره‌يى گرێبه‌ستا د ناڤبه‌را كۆمپانيا ئه‌يى ئێم يا ئه‌مريكى كو يا تايبه‌ته ب وارێ سه‌ربازى و حوكمه‌تا عيراقى، 50 ترۆمبێلێن سه‌ربازى يێن ب سه‌خله‌ت ل گه‌ل پێدڤيێن يه‌ده‌گ يێن وان ترۆمبێلان ب كۆژمێ نێزيكى 10 مليۆن دولاران ب به‌غدا فرۆشيت.
ب گۆره‌يى هه‌مان نووچه، كۆمپانيا ئه‌يى ئێم يا ئه‌مريكى ترۆمبێل ل وه‌لاتێ ئه‌نديانا به‌رهه‌م هاتينه و ماوێ گرێبه‌ستێ ژى ل گه‌ل عيراقێ ل 9ى كانوونا ئێكێ يا 2015 ب دووماهى دهێت بێ ى كو جۆرێ ئه‌وان ترۆمبێلان ئاشكه‌را كه‌ن.
سایتەکێ ئەمریکی راپۆرتەکا وێنەدار ل دۆر قەلەوترین دەە مللەتێن جیھانێ بەلاڤکریە، کو پالپشتیا خوە ب ڤەکۆلینەکێ کریە کو گۆڤارا “لانسیت” یا پزیشکی بەلاڤکریە، ھژمارا مرۆڤێن قەلەو د ڤان 30 سالێن بۆری دا زێدەبوویە کو ل سالا 1980 ھژمارا وان ٨٥٧ ملیۆن کەس بوون و ل سالا 2013 بووینە دو ملیار کەس کو دبنە سێکا خەلکێ جیھانێ، د راپۆرتێ وەسا ھاتیە:
ویلایەتێن ئێکگرتیێن ئەمریکا ل سەرێ لیستێ دھێت کو 78 ملیۆن کەس ب رێژا 33% ل وی وەلاتی د قەلەون. د دووڤ دا وەلاتێ چینێ دھێت کو ھژمارا کەسێ قەلەو ل وی وەلاتی 46 ملیۆن کەسن ب رێژا 4.4%. ھندستان ل پلا سیێ دھێت ب ھژمارا 30 ملیۆن کەسێن قەلەو و ب رێژا 3.8%. د دووڤ دا رۆسیا دھێت ب ھژمارا 28 ملیۆن کەسان ب رێژا 24.1% و پاشی بەرازیل ب ھژمارا 22 ملیۆن کەسان ب رێژا 16.2% و د دووڤ دا وەلاتێن:
مەکسیک: 20 ملیۆن کەسێن قەلەو، مسر ب ھژمارا 18 ملیۆن کەسێن قەلەو، ئەلمانیا 18 ملیۆن کەس، پاکستان 14 ملیۆن کەس و ل پلا دەھێ وەلاتێ ئندونیسیا ب ھژمارا 11 ملیۆن کەسێن قەلەو.
ئه‌ڤرۆ:
ھەکە ژنێ بڤێت دوگیانیا خۆ ب شێوەیەکێ سەرکەفتی ببورینیت و چ ئاریشە ژێرا پەیدانەبن، پێدڤیە ل دووڤ ڤان خالێن ل خوارێ دیارکری بچیت:
ھەر ژ دەستپێکا پەیدابوونا نیشانێن دوگیانیێ ھەیڤانە جارەکێ سەرەدانا نوشدارا تایبەتمەند بکە.
ب ئێکجاری خۆ ژ جگارەکێشانێ دوور بکە.
ھەموو ڤاکسینێن پێدڤی ددەمێ دوگیانیێ دا وەربگرە.
رۆژان ب کێماتی ٨-١٠ کوپێن ئاڤێ ڤەخۆ.
ترشیاتیێ فۆلیک ب رێکا خوارنا پرتەقال و گوندور و زەرزەواتێن بەلگ کەسک بۆ لەشێ خۆ دابین بکە.
خوارنێن پری ئاسن وەکو فاێولیا و تری و فستەق و بندەقان بخو.
بھێلە ئاستێ شەکرێ د خوینا تەدا یێ پاراستی بیت ئەوژی ب رێکا خوارنێن توورکری ب پروتین وەکو نان و برنج و پتات و پەنیر.
چ دەرمانان بێی شیرەتا نوژداری ب کارنەئینە.
بۆ دەمێن درێژ نەچە جھێن گەلەک گەرم.
ئەگەر دخێزانا وەدا نەخۆشیێن بۆماوەی ( زکماکی) ھەبن گەلەک باشترە تو دەست ب پشکنینێن جینی بکەی ژبۆ سلامەتیا سوریلانکی د مالبچووکی دا.
بەری زارۆک بھێتە ل سەر دونیایێ باشترە جھەکی ل مال بۆ دانانا وی دەستنیشان بکەی.
خۆ ژ بویاغێن پرچێ و ھەر چارەسەریەکا کیمیاوی دوور بکە.
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
بڕياره حه‌فتيا بهێت، ژ بوو دانوستاندنێ ل سه‌ر كاودانێن ئه‌منى يێن هه‌ولێر و كوردستانێ، مه‌سرور بارزانى، شيره‌تكارێ جڤاتا ئاسايشا هه‌رێما كوردستانێ ل باره‌گايێ جڤاتێ پێشوازيێ ل ئه‌ندامێن لژنا ئه‌من و ئاسايشا په‌رله‌مانێ كوردستانێ بكه‌ت.
نازم كه‌بير هه‌ركى، جێگرێ لژنا ناڤخۆ و ئاسايشێ ل په‌رله‌مانێ كوردستانێ د داخۆيانيه‌كێ دا بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز راگه‌هاند كو لژنا ئه‌من و ئاسايشا په‌رله‌مانێ كوردستانێ ب هه‌ماهه‌نگى ل گه‌ل جڤاتا ئاسايشا هه‌رێما كوردستانێ دێ ل باره‌گايێ جڤاتێ ل گه‌ل ئێك روونن دا كو گه‌نگه‌شێ ل سه‌ر نووترين پێشهاتێن ئه‌منى بكه‌ن.
ئاماژه ب وێ چه‌ندێ ژى كر كو وه‌كو لژنا ئه‌منى و ئاسايشێ به‌رده‌وام ل گه‌ل لايه‌نێن ئه‌منى د روونن و وه‌كو به‌رنامه ژى هه‌يڤانه ل گه‌ل وه‌زيرێ ناڤخۆ يێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ژى د روونن بۆ زانينا نووترين پێشهاتێن ئه‌منى و هه‌ڤكاريكرنا هه‌ڤدۆ.
نازم كه‌بير هه‌ركى گۆتژى: “هه‌ر د ڤێ روونشتنێ دا، دێ دانوستاندن گوهۆڕينا بۆچوونا ل سه‌ر وان پرۆژه قانوونان هێته كرن يێن گرێدايى وى ده‌زگه‌هى وه‌كو پرۆژێ خانه‌نشينكرنا هێزێن ناڤخۆ و ده‌زگه‌هێن ئاسايشێ”.
ل دووماهيا هه‌يڤا بۆرى ژ ئه‌نجامێ په‌قينا ترۆمبێله‌كا مينرێژكرى، ل هه‌ولێر پێنج كه‌س شه‌هيد بوون و نێزيكى 25 كه‌سان ژى بريندار بوون.
ئه‌ڤرۆ نيوز، بارزان سلێمان مزووری:
بەرپرسێ لقا 14 ل مووسل، عسمه‌ت ره‌جه‌ب، بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر کو ئەڤرۆ چەکدارێن تیرورستێن داعش ل ناڤ باژێرێ مووسل ترۆمبێلێن مەزن یێن ڤەگوھاستنێ بۆ خەلکێ ناڤ باژێرێ موووسل بەرھەڤکرينه و تاخ تاخ د گەریان د گۆتە خەلکى دێ وان ڤەگوھێزنه سوریا ژ بەر کو شەرەکێ مەزن دێ ل مووسل دروست بیت دا کو ئه‌و نەھێنە کوشتن، گه‌له‌ك ژ خه‌لكێ مووسل ژى ل سه‌ر داخۆازيا وان رازى نه‌بووينه.
ناڤبری دیار کر کو د ھەمان دەم دا چەکدارێن تیرۆرستێن داعش سەربازگەھەک پەقاند، پشتی تالان کری ژ چەکی و ئەو کەل و پەلێن د سەربازگەھێ دا ڤەگوھاستين.
عسمه‌ت ره‌جه‌ب زێدەتر گۆت: “ژ به‌ر داخستنا 16 مزگه‌فتان، ئه‌ڤرۆ گۆتارخوينێن مزگه‌فێن مووسل نه‌رازيبوونا خوه ديار كرن و بڕيار دايه ئه‌ڤرۆ نه‌چنه مزگه‌فتێ”.
به‌رپرسێ لقا 14 ل مووسل ئه‌و ئێك ژى ئاشكه‌را كر كو داعش ئه‌ڤرۆ گۆتارخوينێ مزگه‌فتا المخيول ل تاخێ جه‌ديد شێخ رزوان خه‌يات و شێخ سولتان گۆتارخوينێ مزگه‌فتا جه‌ليلى ل تاخێ ته‌مۆز ژى ره‌ڤاند و به‌ر ب جهه‌كێ نه‌ديار برن.
ئه‌ڤرۆ:
ژ باشترین ماسکێن بۆ رەشاتیا بنێ چاڤان ماسکێ شەربەتا باجانکانە یا سروشتی (تەماتە) و باشتر ئەوە کو ل مال ھاتبیتە دروست کرن چونکی یا سروشتیی یە، تماتە و ئاڤا لیمونان و بیجەکا کرکمێ باش تیکەل بکە تاکو دبیتە ئیک کەرەستە و باشی ل لایی بن چاڤیًن خوە بدە ب تایبەت جھێ کو رەشاتی لیً و بو ماوێ 10 هه‌تا 20 خولەکان بھێلە باشی ب ئاڤا تێنشیر بشو و ئەڤی ماسکی بو بن چاڤێن خوە بکار بینە حەفتیێ دوو تا سێ جاران دێ جوداھیەکا بەرچاڤ بینی
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
بڕياره ئه‌ڤرۆ و سوبه‌هى هه‌لبژارتنێن قووناغا ئێكێ يا خولا سيێ يا هه‌لبژارتنێن گۆڕان ل هه‌ولێر و سلێمانێ بهێنه كرن و ل دهۆك و كه‌ركووك ئه‌ڤ هه‌لبژارتنه ناهێنه كرن.
هه‌لبژارتنێن گۆڕان دێ ل 150 بازنان و 191 رايه‌لا هێنه ئه‌نجام دان و سه‌نديكا پارێزه‌ران و رێكخراوێن جڤاكا مه‌ده‌نى دێ چاڤدێريێ كه‌ن.
د هه‌لبژارتنا رايه‌لان دا، ده‌نگده‌ر دێ ده‌نگى ب سێ پۆستان ده‌ن كو پێكهاتينه ژ رێكخه‌ر و سكرتێرێ گشتى و كارگێرێ رايله‌لى بۆ بازنێ هه‌لبژێرن و ده‌نگده‌ر دێ ده‌نگى ب چار پۆستان ده‌ن كو ئه‌و ژى پێكهاتى نه ژ پۆستێ بازنه‌يى و سكرتێر و كارگێرێ بازنه و نوونه‌رێن ژنان ل هه‌ر ناڤه‌نده‌كا ده‌نگدانێ ژى سێ كه‌س كو پێكهاتينه ژ سه‌نديكا پارێزه‌ران و رێكخراوێن جڤاكێ مه‌ده‌نى و ژوورا هه‌لبژارتنان يا بزاڤا گۆڕان دێ سه‌رپه‌رشتيێ كه‌ن.
به‌لێن ئيسماعيل، ئه‌ندامێ ژوورا هه‌لبژانێن بزاڤا گۆڕان راگه‌هاند: هه‌لبژارتنێن ناڤخۆيى دێ ب دو قووناغات بڕێڤه چن، د قووناغا ئێكێ دا، ده‌سته‌يا بازنه‌يى و رايه‌ل دێ هێنه هه‌لبژارتن و قووناغا دويێ ژى دێ جڤاتا قه‌زايێ هێته هه‌لبژارتن، ئه‌و كه‌سێن ل جڤاتا قه‌زايێ دهێنه هه‌لبژارتن، ئێكسه‌ر ئێك دێ بيته باژێرڤانێ قه‌زايێ و دێ بيته ئه‌ندامێ جڤاتا نشتيمانى يا بزاڤا گۆڕان.
موئه‌يه‌د ئه‌حمه‌د، پارێزڤانێ پارێزگه‌ها دهۆكێ يێ بزاڤا گۆڕان بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز گۆت: “هه‌لبژارتنێن ناڤخۆيى يێن بزاڤا گۆڕان دێ ب تنێ هه‌ردو پارێزگه‌هێن هه‌ولێر و سلێمانيێ هێنه كرن و ل دهۆك و كه‌ركووك ناهێنه كرن”.
زێده‌تر گۆت: “ل ڤان هه‌ردو پارێزگه‌هان هێشتا ئاماده‌كارى دهێنه كرن و ب گۆره‌يى كۆنگرێ گۆڕان هه‌ر دو سالان جاره‌كێ پێدڤيه هه‌لبژارتن بهێنه كرن و هێشتا يێن ڤان پارێزگه‌هان نه‌بووينه دو سال، چونكو ل هه‌يڤا چار و پێنج يێن سالا 2013 هاتينه ئه‌نجام دان”.
ب گۆره‌يى گۆتنێن ئه‌ندامێ جڤاتا نشتيمانيا گۆڕان بڕياره ل سالا بهێت ل هه‌يڤا چار و پێنج ئه‌ڤ هه‌لبژارتنه ل ڤان پارێزگه‌هان بهێنه ئه‌نجام دان و گۆت: “دێ هه‌موو بزاڤان كه‌ين د ده‌مێ خوه يێ قانوونى دا وان هه‌لبژارتنان ئه‌نجام بده‌ين”.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسيا هه‌رێمێ كوردستانێ راگه‌هاند كو ل ده‌سپێكا حه‌فتيا بهێت دێ پێله‌كا باران بارينێ ب سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ دا هێت.
پشكا پێشبينيان ل رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسى و بيڤه‌له‌رێ ل هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو دێ هه‌رێما كوردستانێ ل رۆژا شه‌مبى رێكه‌فتى 13\12\2014 كه‌ڤيته به‌ر پاله‌په‌ستوويێن نزمێن ده‌ريا سۆر، ژ ئه‌نجامێ ڤێ چه‌ندێ ژى ئه‌سمانێ هه‌رێمێ دێ يێ نيڤ ئه‌ورى بيت و پاشان بيته ئه‌ورێ ته‌مام و ل دانێ ئێڤارى بيته باران و ل رۆژا د دووڤدا 14\12 دێ ئه‌ڤ كارتێكرنه مه‌زنتر لێ هێت ب ئێكگرتنا هه‌ردو پاله‌په‌ستوورێن ده‌ريا سۆر و ده‌ريا سپى يا ناڤه‌راست و دێ ئه‌سمان ب تمامى بيته ئه‌ور و باران بارين دێ يا به‌رده‌وام بيت و هنده‌ك بريسى ژى ل هنده‌ك جهان دێ هه‌بن.
هه‌ر ب گۆره‌يى ڤێ نڤيسارا پشكا پێشبينيان دێ پلا گه‌رماتيێ ژى ب ره‌نگه‌كێ گه‌له‌ك به‌رچاڤ هێته خوار و له‌زاتيا بايى ژى دێ زێده بيت بۆ 30 هه‌تا 40 كيلۆمه‌تران د ده‌مژمێره‌كێ دا و مه‌ودايێ ديتنێ ژى دێ كێم بيت ب رێژا پێنج بۆ حه‌فت كيلۆ مه‌تر.
دايه زانين ژى دێ كارتێكرنا ڤێ پێلێ دێ ل رۆژا دوشه‌مبى لاواز بيت و ل رێكه‌فتى 15\12\2014 كارتێكرنا وێ نامينيت.
ل دووڤ پێشبينيان ژى دبيت ل دهۆك و هه‌ولێر 10 هه‌تا 15 ملم و سلێمانيێ 15 هه‌تا 25 ملم باران بباريت.
نيشاندان