ئهڤرۆ نيوز:
رێڤهبهريا چاڤدێريا بازرگانى راگههاند كو ئهڤرۆ رێكهفتى 8\12\2014 بهايێ دراڤى ل بازارێن پارێزگهها دهۆكێ ب ڤى رهنگێ ل خوارێ يه:
1 دولارێ ئهمريكى | 1215 |
1 يۆرۆيێ ئهورۆپى | 1500 |
1 ليرێ توركى | 540 |
ئهڤرۆ نيوز:
سهرۆك وهزيرێ بهرێ يێ عيراقێ و جێگرێ سهرۆك كۆمارێ نوكه يێ عيراقێ كوردان ب وێ چهندێ تۆمهتبار دكهت كو ئهو ئهگهرێ كهفتنا مووسل بوون ب بههانهيا وێ چهندێ كو پێزانينێن خهلهت داينه وى.
نورى مالكى جێگرێ ئێكێ يێ سهرۆك كۆمارێ عيراقێ، د داخۆيانيهكا تلهڤزيونى دا ل گهل كهنالێ مهنار يێ حزبولايا لوبنانى گۆت: “كوردان پێزانين دانه سۆپايى كو داعش نههاتيه شهرى ل گهل ههوه بكهت”.
سهرۆك وهزيرێ بهرێ يێ عيراقێ زێدهتر گۆت: “كوردان گۆت كو داعش يا هاتى شهرى دژى شيعا و مالكى بكهت”.
جێگرێ ئێكێ يێ سهرۆك كۆمارێ عيراقێ دا زانين كو بهلگێن پێدڤى ل بهر دهستێ وى ههنه د سهلمينن كو كورد ئهگهرێ كهفتنا مووسلن.
مالكى گۆتژى: “كوردان فهرمان دايه سوپايێ عيراقێ كو شهرى نهكهت و خوه ڤهكێشت و ئهڤه ژى بوو ئهگهرێ وێ چهندێ فهرماندێ فرقا سێ خوه ڤهكێشيت و 35-40% سۆپايى خوه ڤهكێشا و ئهڤه ژى بوو ئهگهر كو وێ دهڤهرێ سۆپا بهێته شكاندن”.
مالكى تهكست ل سهر وێ چهندێ كر كو كوردان ئامادهكارى بۆ كهفتنا مووسل كربوون و گۆت: “د رۆژانێن بهێت دا دێ ديار بيت كێ فهرمان ب ڤهكێشانا سۆپايێ عيراقێ كريه”.
ئەڤرۆ:
رێڤەبەرێ ئاڤەدانکرن و ئاکنجیبوونێ ل پارێزگەھا دھۆکێ دیار کر کارێ ئاڤاکرنا شقێن ھەژار و کێم دەرامەتان نوکە یێ راوەستیایە و چیاڤان عەبدولرەزاق رێڤەبەرێ ئامارا دھۆکێ ژی راگەھاند ژ بەر مژوولبوونا وان ب سەرژمێریێن ئاواران ڤە کارێ فۆرمێن ڤان شقان ژی یێ راوەستاندیە.
ئەندازیار نزار تەمەر سەعید رێڤەبەرێ ئاڤەدانکرن و ئاکنجیبوونێ ل پارێزگەھا دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ دیار کر کو ژ بەر قەیرانا دارایی و وەکو ھەموو پرۆژێن دی کارێ ئاڤاکرنا شقێن ھەژار و کێم دەرامەتان یێ راوەستیایە.
ل دۆر چارەنڤیسێ فۆرمێن وەلاتیان، رێڤەبەرێ ئامارا دھۆکێ دیار کر کو ئەو نوکە کار د فۆرمان دا ناکەن و وان ل بەرە دەست پێ بکەنە ڤە، لێ نەدا زانین کەنگی و بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: “ھێشتا کارێ ھووربینیێ و داخلکرنا کۆمپیۆتری یێ مای”.
ھەژی گۆتنێ یە کو دوھی رێڤەبەریا ئامارا سلێمانیێ 560 یەکەیێن ئاکنجیبوونێ ل سەر فەرمانبەر و وەلاتیێن کێم دەرامەت دا بەلاڤ کرن کو ئەڤە دەمەکێ درێژە ھاتبوونە دروستکرن.
ل ههمی سهردهمێن بووری د سهركردایهتیا كوردی ل باشوورێ كوردستانێ ههر ژ دهمێ مهلكی و ههتا ڤی دهمی عێراق تێدا دهرباز دبیت، كورد یێن بهر ب بهغدا ڤه دچن و بێ هێڤی نهبووینه و لێ ل ههمی قووناغان دهستڤالا زڤرینه و شهڕێن خویناوی و قركرن و دهربهردهری و ئهنفال عهرهبكرن ژی ل دووڤ خوه دا هێلاینه و ههر جارهكێ ل ژێر درووشمهك و ناڤهكێ لێ زڤرین بۆب دیرۆكێ ژی ههر ژ مه بخوه ئانكو ژ سهركردایهتیا كوردی بخوه بوویه چونكو ههتا شاندهكێ وهك نوونهرێن كوردان قهستا بهغدا كربیت ب دهان كوردێن دی وهك هنارتیێن حزبی دهستێ دایهرایهدارێن بهغدا و خیانهتا نیشتیمانی كریه ژ پێخهمهت پرسێن دارایی و خوهگرتنا پارتا وی بی كو ناڤێ پارتهكا سیاسی بینم ل بهرهرێن دیرۆكێ تهماشه بكهن دێ زانن، ههلبهت پشتی شهڕێ ئازادكرنا عێراقێ ژی ل سالا 2003ێ ل وی دهمی عێراقهكا نوو هاته پێش و كورد ل وی دهمی ژ ههمی قووناغێن بهری هینگێ سهنگا خوه ههبوو پرانیا پۆستێن حوكمهتا دهمكی د دهستێ كوردان دابوو، دیسا پالپشتێ سهرهكی ژی ئهمریكا بۆ مهزنترین دهستكهفت گرتنا كهركووكێ بوو لێ ب چهند مهههكان ههمی رادهستی حوكمهتا ناڤهندی بهغدا كرن بی كو گرهنتیهكی ل ههمبهری ڤێ چهندێ وهرگرن ئهڤ چهنده ههمی دزڤریته ڤه وێ خالان ل سهر مانشێتی دیار كو كورد نه خودانێن پهیامهكا ئیكگرتی بوون، ژ لایهكێ دیڤه كهركووك و ماددهیا 140 ب ساناهی مه ژ دهست دا و گهلهك ب زهحمهت ب دهست مه بكهڤیت و رهنگه بۆ ڤێ چهندێ شهرهكێ دی یێ خویناوی پهیدا دببیت، چونكو ئهم ب خوه خودانێن كهركووكێ نه و یێن دبێژینه عهرهبێن سوننی و شیعی دێ ب رێكا راپرسیێ كێشا كهركووكێ و دهڤهرێن دهرڤهیی ههرێمێ چارهكهین ههلبهت مهزنترین شاشیه سهركردایهتا كوردی كری خوه ههكه كوردپهنایێ ببهنه ئهنجوومهنێ عێراقێ بێخنه بهر دهنگدانێ ژی ژ بهر كو ههژمارا كوردان وهكو كورسی كێمه و ژ لایهكێ دیڤه نه عهرهبێن سوننی و نه ژی شیعه دهنگی بۆ كوردان نادهن، چونكو د باوهرا واندا وهك نهتهوه عهرهب مهزنترین خیانهتا نیشتیمانی دبینن و گهلهك جاران كهسانێن سیاسی و دبلوماسی یێن عێراقێ ئهڤ چهنده ب ئاشكهرایی گۆتیه و دبێژن، وهك من ل پێشیێ ئاماژه پێدایی كو گهلهك جاران دهلێڤهیێن زێرین بۆ كوردێن باشۆر پهیدابووینه، لێ چونكو خودانێن ئێك پهیاما ئیكگرتی نهبووینه ب ساناهی ئهو دهلیڤه ژ دهستدایه نموونه كادی یا بهرچاڤ كوردان بێ بریار و بێ مهرج بێ كو بنگهههكێ كۆنكریتی بۆ ههرێمێ بدانن باوهری ب حوكمهتا عهبادی ئینا ل دهمێ پێكئینانا حوكمهتا عێراقێ ب تنێ سهركردایهتیا كوردی وهك پارتێن سیاسی بۆ پارڤهكرنا پۆستان ل ئیكدو گرنكتر دیت، ل ڤێ دووماهیێ هاتنا چهكدارێن داعش بۆ ناڤا سووریێ و عێراقێ مه ههمیان ب چاڤێ خوه دیت بهری ببنه مهترسی بۆ سهرههرێما كوردستانێ عێراق نیڤهك كهفته د دهستێن داعش و حوكمهتا عێراقێ ههتا رادهیهكێ بهرچاڤ ژ كاركهفت چونكو داعش عێراق كره سێ پارچه ههرێما كوردستانێ و ههرێما سوننی و شیعی ل وی دهمی كوردان سهنگهك مهزن پهیدا بوو ههمی كاربهدهست دوبلوماسیێن بهغدا بهر ب ههولێرێ ڤه هاتن ب تایبهت یێن سوننی تشتێ بوویه جهێ حێبهتیێ حوكمهتهك ژ كار كهفت بیت نهشیت وهلاتێ خوه بپارێزت، ههر دیسا سهركردایهتا كوردی هیڤی ژ بهغدا دكرن سهرهرایی كو ئهمریكا هیڤیهكا مهزن ب كوردان ههبوو ههتا گهههشتیه وی رادهیی ههمی رایهدارێن ئهمریكا ئاماژه ب وێ چهندی دكرن كو ئهڤه شهڕهكێ تایفی یه و دڤیت هوون وهك سوننه و شیعه بخوه ب دهستێ خوه چاره بكهن و مه كوردان چاڤێن خوه نقاندن ب تنێ بهرێ مه ما ل بۆریا نهفتا كهركووكێ سهرهرایێ پاراستن و گرتنا وێ بۆ مه كوردان دیرۆكی یه لێ دیسا ژی مه ئهزموون ههیه دێ بیته دیوارێ سهر بهفرێ ب دیتنا من ل وی دهمی ئهگهر كوردان ب ئێكجاری یان ژی ب تنێ بو چهند مههان ب ههمی پوستێن خوهڤه خوه ژ بهغدا ڤهكێشابایه ل وی دهمی دا شهرهكێ مهزنی شیعی سوننی پهیدا بیت تاكه پارچه سودمهند دا ههرێما كوردستانێ بیت ل وی دهمی كوردان چ مهرج ههبان دا جێبهجێ بن چونكو ل عێراقێ كورد ب تنێ دیدهڤانه د ناڤبهرا سوننه و شیعان دا نه زێدهتر ل ڤان رۆژێن بۆری دا ژی شاندێ ههرێمێ بهر ب بهغدا چوویه، لێ دێ ههمان رێ گرتیه بهر چونكو وهك شاندێن پارتێن سیاسی دچن خوه ههكه وهك شاندێن حكومی بن ژی گهلهك پارت و لایهن د پشت دیواران را دچن و وی دیواری دههڕفینن، ئهڤجا ههر دبێژم ئاریشا بهغدا وی دهمی دی چاره بیت ههكه كورد ئێك بهروڤاژی دێ هیڤیێن پارچێن دی یێن كوردستانێ ب ههمان شێوه و رێباز بن ئاخ بن.
عیراق وهكی وهلاتهكێ ئێك پارچه كو هندهك شۆفینیێن شیعه و سونه ددهنه دیاركرن، چ گرنگیهكا سیاسی و ئابووری و جڤاكی نهمایه، بهلكی ئهو عیراقا ئهو بهحس دكهن خهون و وهلاتهكێ ب زۆری پێكڤه گرێدای بوو. نها ئهڤ وهلاته یێ نێزیكی رهوشا خوه یا راستهقینه بووی و ژێكڤهبوونێ ب تنێ راگههاندنهك دڤێت، ههكه ههتا نها ژی هندهك كهاسن ئهو هیڤی ههبیت كو ئێك پارچهیا خاكێ عیراقێ سهقامگیری و ئاشتی و پێكڤهیی د دووڤ دایه، لێ ژبلی دوبارهكرنا ناكۆكی و ململانێ و شهرێ تائیفی و تێكدانێ چ دی نینه، چونكی ئهزموونا پشتی 2003 یا ڤی وهلاتی چ نیشانهك نههێلایه كو هیڤیا ئێك پارچهیێ پێڤه بیت، سهرهدهریا دهستههلاتداران ب تاكرهویانه و سهرهدهریا زۆلم لێكریا ب رهنگێ ژێكڤهبوونێ باشترین نموونهیه كو ئێدی عیراق ب واتا سهروهریا وهلاتهكێ ئێك پارچهیی ب تنێ درووشمه. دهركهتنا داعشێ ل عیراقێ قووناغهكا دی یا عیراقا دابهش بوویه، چونكی ئهڤرۆ سنۆرهكێ بهرفرههێ سونهنشینێ عیراقێ یێ ل بن دهستێ گرۆپهكا تیرۆرستی كو پاشخانا هزرا عهرهبیه و ههر ههولهكا ههڤپشكا سێ پێكهاتهیان ژی (كورد، سوننه، شیعه) بۆ روو ب رووبوونا ڤێ گرۆپا تیرۆریستی، وێ رامانێ نادهت كو ههر سێ لایهن درازینه ل سهر پاراستنا ئێك پارچهیا عیراقێ، بهلكی ئهگهرهكێ بهێزه بۆ ژێكڤهبوونهكێ كو ههر لایهك خوه بپارێزیت و بهرهڤانیێ ژ خوه بكهت بۆ بهێزكرنا خاك و سنوور و ولاتیێن خوه، راسته فشارا نیڤدهولهتی ب تایبهتی ئهمریكا و ئیران ب وی ئاراستهیه كو ههرسێ پێكهاته قووناغا روو ب رووبوونا داعشێ و حوكمهتهكا وهكی ههمی جاران كو دبێژنێ بنكهفراوان پێك بینن و پشكداربن د پاشهرۆژا عیراقێ دا. بهلێ كهتوارێ سیاسی و جوگرافی و زمان و كلتوور و هزركرن و ئابووری ئهڤ قووناغه دهرباز كریه. د ڤێ قووغاێ ژی دا گرنگترین قووناغ بۆ كوردان پشتی بدهستڤهئینانا پشكهكا خاكا خوه ژبن دهستێ داعشێ، لێزڤرین د ستراتیژیهتا ههڤپشكا هێزێن سیاسیێن كوردستانێ دا باشترین پێنگاڤه وهكی ئامادهسازیهك د داویێ دا كورد بشێن مفایێ نهتهوهیی بینیته ناڤ گۆرهپانا سیاسی، د ڤێ رێ ژی دا زهمینێ نیڤدهولهتیێ هاریكاره ب تایبهتی ئهو ههول و پهیوهندیێن دپلۆماسی یێن سهرۆك بارزانی سهرۆكێ ههرێما كوردستانێ كو ب رادهیهكێ باش شیا پهیوهندیێن ل گهل وهلاتێن جیهانێ ب مفایێ پرسا نهتهوهیی یا كوردان بشكێنیت و سهركهفتیانه ئهزموونا ههرێما كوردستانێ وهكی كارتهكا گرنگا سهرهدهریكرنا ل گهل روودانان و ههروهسا پرسێن گرنگێن دهڤهرێ نیشا بدهت، كو چهند ئهم جودا ژ عیراقێ دشێین مه رۆل ههبیت د بهێزكرنا بنهمایێن دیمۆكراسی و ئاشتی و پێكڤهژیان و سهقامگیریا د دهڤهرێ دا.
ئهڤرۆ نيوز، رهمهزان رێكانى:
ل ژێر ناڤێ پێکڤە ژ بۆ رزگار کرنا زارۆک و ژن و کچێن ئێزدی ژ دەستێن داعش زانکۆیا دھۆک ل رۆژا 7\12\2014 ل ھۆلا خانی رێورەسمەک ب ڤێ ھەلکەفتێ ساز کر.
د رێورەسمان دا سەرۆکێ زانکۆیا دھۆک ب وەکالەت دکتۆر نزار نعمان گۆت بێ گومان ئەڤ کارەساتا دژی ئێزدیان و ھەمی کەمینە وپێکھاتێن دی ھاتیە ئەنجامدان ژلایێ تیرۆرستێن داعش کارەساتەکا ھوڤانە ب دژی مرۆڤایەتیێ و وژدانا ھەمی جیھانێ ھەژاند، دیار ژی کر کو وەکو ئەرکەکێ مرۆڤایەتی کۆمەکا مامۆستا و قوتابیێن زانکۆیێ ب ئەنجامدانا ڤێ چالاکیێ رابووینە، پێ خەمەت دروستکرنا فشارێ و پشتەڤانیێ ژ بۆ رزگارکرنا ژنێن ئێزدی ئەوێن د دەستێن داعش دا، ھەروەسا بۆ پشتەڤانیا ئەو ژنێن رزگاربوین.
سەرۆکێ زانکۆیا دھۆک ب وەکالەت ھەروەسا گۆت ژی ئەو کریارێن دژی ژنێن کوردێن ئێزدی ھاتینە ئەنجامدان ژلایێ تیرۆرستێن داعش پێدڤیەکارێ بەردەوام ل سەر وان کەیسا بێتە کرن ژ لایێ رێکخراوێن نێڤدەولەتی و تایبەتمەند و دام و دەزگەھێن حکوومی، ژ بەرکو ئەو کەس پێدڤی ب چاڤدێریا تایبەتن، لەورا ئەنجامدانا ڤێ چالاکیێ ژ پێخەمەت وێ چەندێ یە کارێ بەردەوام د ڤی بیاڤی دا بێتە کرن چ ژلایێ دەزگەھێن حکوومەتێ یان یێن رێکخراوێن نێڤدەولەتی کو بەردەوام کاری ل سەر بکەن داکو برێنێن وان قوربانیان ھندەک بھێنە سارێژ کرن.
د بەیاننامەکێ دا کو ب ناڤێ چالاکڤان و ئەکادیمی و قۆتابیێن ئێزدی ل زانکۆیا دھۆک ژ لایێ دکتۆر سەعید خودێدا ڤە ھاتە خواندن ئەوا بۆ رایا گشتی یا جیھانێ و ھەر سێ سەرۆکاتیێن ھەرێمێ (سەرۆکاتیا ھەرێما کوردستانێ، سەرۆکاتیا پەرلەمانێ کوردستانێ، سەرۆکاتیا حکوومەتا ھەرێما کوردستانی) و حکوومەتا فیدرالی ل بەغدا و دام و دەزگەھێن نەتەوێن ئێکگرتی ئاراستە کری تێدا ھاتیە کو
د وی دەمێ ھەموو جیھان بزاڤێن نێڤدەولەتی بو راوستاندنا تۆندوتیژیێ دژی ئافرەتێ دگێریت (16 رۆژ نا بۆ توندوتیژیێ دژی ئافرەتێ) خێزانێن ئێزدی د نەخۆشیێن بەردەوام دا دژین ژ سێی تەباخا 2014 وەرە دەما داعش ھێرش کریە دەڤەرا شنگال و بوویە سەدەما کوشتنا ب ھەزاران خەلکی و تەرمێ گەلەکا ژ وان ھێشتا نەیێ دیارە یان ژی د گۆرێن کۆمەل دانە، و رابوون ب رەڤاندنا پێنج ھزار ژن و زارۆکان و چارەنڤسێ گەلەکا ژ وان نە یێ دیارە، جیھان د دەمەکی دا ل چەرخێ پێشکەفتنتێ و تەکنۆلۆژیا و مافێ مرۆڤی دا د ژیت ئێزدی ب ئێش و ئازار ڤە بەرێ خوە ددەنە بارودۆخێ خوە ژ ئەنجامێ بەردەوامیا تیرۆرستێن داعش بۆ رەڤاندنا ب ھزاران ژن وکچێن وان.
د بەیاننامێ دا ھەروەسا ھاتیە کو بەردەوامیا ڤان ئێش و ئازاران مە نەچار دکەت ئەم داخوازێ ژ ھەموو خێر خواز و دام و دەزگەھێن بەرپرس ل جیھانێ بکەین پشتەڤانیا ئێزدیان د ڤێ کارەساتێ دا بھێتە کرن، ل ڤی جھی بانگەوازەکێ بۆ ھەموو دونیایێ ئاراستە دکەین کو پشتەڤانێن ئێزدیان بن د ڤێ کارەساتێ دا و ھەموو ھەولان بدەن ژ بۆ رزگارکرنا ئافرەت و کچێن ئێزدیان چونکو مانا ئافرەتێن ئێزدیان د دەستێن تیرۆرستێن داعش دا شەرمەزاریەکا مەزنا مرۆڤایەتیێ یە.
ئهرستۆ دبێژیت (سولتان شارهزاهیا مرۆڤی یه).. مرۆڤێ خراب ئهوه یێ زیانێ دگههینته خوه و یێن دیتر ژی ل دهورهبهری خوه، ههر وهسا ژی زهلامێ كاملان نهك ئهوه یێ ب تنێ مفادارێ خوه بیت، لێ مفایی بگههینته كهسێن ل گهل خوه كو لههیا چاكیێ بگههینیت، ئهڤه نه پشكهكه ژ چاكیێ لێ ههما ئهڤه چاكی بخوهیه. ل سالا 1946 سهرێ دادوهیی بلند بوو ل كوردستانێ ل گهل دامهزرینا حزبهكا نهتهوی كوردستانی ژ ناڤا رهحما ئاراستهیێن سیاسی و كوردستانی و رهوشهنبیرێن وێ، ل سهر دهستێ بازرانی یێ نهمر كو شیایی بهرهبابێن پاش خوه فێربكهت كا چاوا لههیا قهنجاتیێ ل سهر مللهتی ببارینیت و خزمهتا خهلكی و مرۆڤێن خوه بكهن ب سهربلندی ب هایدانهكا بهرز نیازهكا پاك ب رێیا فێرگهها وان یا ب روومهت (فێرگهها بارزانیێ نهمر)، ئهو فێرگهها بوویه تهلارهكا بلندا دادوهری و یهكسانیێ دا و دانپێدان ب یێ دن، ئێدی پهیاما بارزانیێ نهمر كو هاتیه تۆماركرن ب پۆختهیێ(دیمۆكراتی و دادوهریا جڤاكی). ههلبهت حنێرا ڤێ پهیامێ ئهوه كورد و عهرهب و تهڤ پێكهاتێن عیراقی وهسا دیت كو جهێ هاوارا وی یه یێ لێقهومی و بۆ یێ ستهملێكری وپهناگهههك بۆ ئازادیی، بارزانێی نهمر ب ڤی رهنگی بوو و رێبازا وی یا پتر ژشێست سالان بوو. دیسا ب ڤی رهنگی مابوو رێز ل ههرتاكهكی بگریت د جڤاكهكێ فرهنهتهوه و ئهسنی و مهزههبگهری و ئایینی، ل جهم وی كهسێ ل پشتی وی ئهڤ رێبازه برێڤهبری و ههر كهسێ بجهئینایی ب رێیا بجهئینانا ئهدهبیاتێن حزبێ دا ب رهنگهكێ هوور ژ بال سهرۆكاتیا حزبێ ڤه كو سهرك مهسعوود بارزانی یه ب حوكمێ پۆستهیێ وی وهكو سهرۆكێ ههرێمێ، چونكو ئهو كاردكهت ب بێدهنگی و ئارامی وهاریكاریا ئیدارا گشتی دكهت ل ههرێمێ و دهرگههێن زۆر داخستی ڤهدكهت، رێیێ بۆ رۆهن دكهت، ناهێته ههژاندن ب ههر ئاستهنگهكێ. ئهڤرۆ پشتی ههستكرن ب مهترسیا ئاراستهكری ژ لایێ رێخراوا تیرۆری یا داعشێ ل سهرسنۆرێن ههرێما كوردستانێ و كوردستانێ ههمیێ، سهرۆك بارزانی نهرماتی نهكریه ژ خڕڤهكرنا زهلامێن ههردو شۆرهشێن پیرۆزێن ئیلۆن و گولانێ كو جارهكا دی تهڤهنگا شهرهفێ راكره ڤه كو پشتهڤانیا پێشمهرگێ كوردستانێ بكهن كو جهنابێ وی بخوه سهركێشیی لێ دكهت ب خۆراگری و سهربهرزی و حیكمهتهكا موكم بۆ بهرهنگاریكرنی ژ سنۆرێن رهنگه گههشتیه رووبهرێ هزار و پێنچسهد كیلۆمهتران ب شیانێن لۆجستی یێن ل بهردهست نهك ل وی ئاستی كو شهرهكێ هسا یێ دژوار بكهت، نهخاسمه كوردستان یا د دۆرپێچهكا سهربازی دا ههر ژ سالا 2004 چونكو ئێك پارچا لهشكری ژی وهرنهگرتیه ژ حوكمهتا ئێكگرتی یان ژ ههر لایهنهكێ دیتر، لێ پشتی هلبوونا شهری و مایتێكرنا جڤاكێ نێڤدهولی ئهوێ دهست ب هاریكاریا ههرێمێ كری ب شیانێن كێم نه ل ئاستی ئۆمێدانه، پشتی كو مهترسیا داعشێ زانی كو گهفێ ل وان دكهت پتر ژ كوردستانێ بخوه، سهرهرای هندێ كو ئهڤ پشتهڤانیه نهك ل ئاستێ وان قوربانیانه یێن پێشكێش كرین و پێشكێش دكهت رۆژانه ژ كوڕێن كوردستانێ ژ پێشمهرگێن قارهمان. ل ههمبهر ژی رێخراوا داعش بهیزترین چهكی د دهست دایه یێن ژ لهشكرێ عیراقێ بدهستڤهئیناین دهمێ هاتیه د ناڤ خاكێ عیراقێ دا و سێچارێكێن ئهردێ وێ داگیركرین. ل دووماهیێ مه هیڤی و هیڤیی دكهین ژ حوكمهتا ئێكگرتی ل بهغدا كو دۆرپێچێ ل سهر ههرێما كوردستانێَ راكهت كونها دهێته ل قهلهمدان وهكو بڕبڕهیا پاراستنا عیراقێ نهك تنێ د وارێ لهشكری دا لێ د وارێ سیاسی ژی دا چونكو ههرێم دارێ بهلانسێ یه بۆ راگرتنا پیڤاژۆیێن سیاسی یێن عیراقی یێن شاش، ئهڤه ژ بلی وارێ جڤاكی كو ههمی ئاواریێن عیراقێ كو ههژمارا وان بووریه ژ چار ملیۆنان دا، كو ئهڤرۆ جهێ پهناگهها ههر دهردهربهركی یه، چ ژ لایێ تیرۆر و تیرۆرستان ڤه بیت یانژی ههر میلیشیاتهكا دیتر.
و: ئهڤرۆ
ئەڤرۆ:
د راپۆرتەکێ دا کو ھوشەنگ تاجر بۆ رۆژناما ئەڤرۆ بەرھەڤکریە، ئەندامەکێ سەرکردایەتیا ھەڤپەیمانیا نیشتمانیا سووریێ دیار کریە کو پشتی کۆمبوونا وەلاتێن ھەڤپەیمان ل دژی داعشێ روسیا دڤێت ھندەک گوھۆرینان د ھەلویستێ خوە دا ل دژی رژێما سووریێ دروست بکەت و ژ بەر ڤێ یەکێ ژی ھیڤیەکا مەزن ھەیە گوھۆرینێن نوو ل سووریێ دروست ببن و ھەکە ئەو یەک بھێتە کرن دێ پشتی ژناڤچوونا داعشێ دەستھەلاتا ئەسەدی ژی ھێتە ھلوەشاندن و روسیا ژی ئێدی ژ بەر بەرژەوەندیێن خوە نەشێت وەک جاران بەرەڤانیێ ژ رژێما بەشاری بکەت.
ئەحمەد جەربا سەرۆکێ بەرێ یێ ھەڤپەیمانیا نیشتمانیا سووریێ بۆ ئاژانسا رویترز دیار کر کو پشتی کۆمبوونا وەلاتێن ھەڤپەیمان ل دژی داعشێ و قەیرانا کو ل ئوکرانیا دروست بوویە روسیا دڤێت ھەلویستێ خوە ل ھەمبەر رژێما سووریێ بدەتە گوھۆرین و ئەو یەک دێ دەلیڤەکا باش بۆ مە دروست بکەت دا بشێن حوکمەتا بەروەخت ب ھێز بکەین و گۆت: (داعش بوویە مەترسیەکا مەزن ل سەر سووریێ، عیراقێ و ھەموو دەڤەرا رۆژھەلاتا ناڤین و ژ بەر ڤێ یەکێ ژی نھا رژێما بەشاری بزاڤێ دکەت ب بەھانا شەرێ دژی داعشێ ژیێ خوە درێژ بکەت لێ ئەمریکا و وەلاتێن ھەڤپەیمان ڤێ یەکێ قەبوول ناکەن و روسیا ژی ژ بەر بەرژەوەندیێن خوە ئێدی نەشێت وەک جاران بەرەڤانیێ ژ رژێما بەشاری بکەت و پشتی ژناڤچوونا داعشێ رژێما سووریێ ژی دێ ھێتە ھلوەشاندن).
ل ئالیێ دی د ئەنجاما شەرەکی مەزن د ناڤبەرا ھێزێن رژێما سووریێ و چەکدارێن داعشێ دا ل باژارێ دێرەزور نێزیکی دوسەد چەکدارێن داعشێ ھاتنە کوشتن و 89 چەکدار ژی ژ ئالیێ لەشکرێ سووریێ ڤە ھاتنە دەستەسەر کرن و چالاکڤانێن مافێ مرۆڤی ل سووریێ ژی دیار دکەن کو ھێزێن رژێما سووریێ ب چەکێن قەدەغەکری ھێرشی چەکدارێن داعشێ کرینە و زیانەکا مەزن گەھاندینە وان.
چاڤدێرێن سیاسی دیار دکەن کو سزایێن ئابووری یێن کو ئەمریکا و ئورۆپا ل سەر روسیا سەپاندینە دێ کاریگەریەکا خراب ل روسیا کەت و ژ بەر ڤێ یەکێ نھا پۆتین بزاڤەکا مەزن دکەت کو ب رێیا بکارئینانا غازا سروشتی یا بۆ ئورۆپا وەک کارتەکا فشاری و ھەروەسا ھندەک گوھۆرینان ل ھەلویستێ خوە ل ھەمبەر سووریێ وەسا بکەت کو وەلاتێن رۆژئاڤا نەچار بن وان سزایان ل سەر روسیا راکەن، چونکو روسیا د رەوشەکا ھەستیار دایە و رەنگە ئەو سزا ببنە ئەگەرێ وێ یەکێ روسیا تووشی قەیرانا ئابووری بیت و ھەکە ئەو یەک روو بدەت دێ خوەنیشادانێن مەزن ل دژی پۆتین دەستپێ بکەن و ژ بەر ڤێ ھەکێ ژی روسیا دزانیت ھەکە ھندەک گوھۆڕینان د ھەلویستێ خوە دا ل ھەمبەر رژێما بەشاری بکەت دێ وەلاتێن رۆژئاڤا ژی ل ھەمبەر روسیا نەرم بن.
بەری نھا ژی جۆن کێری وەزیرێ دەرڤە یێ ئەمریکا دیار کربوو کو ئەم ل گەل روسیا بزاڤەکا مەزن دکەین کو ب رێیا ھندەک گوھۆرینان ل سووریێ وی وەلاتی ژ مەترسیا داعشێ و رژێما بەشاری بپارێزین، چونکو مەترسیا ل سووریێ دشێت کاریگەریا خوە ل ھەموو دەڤەرێ بکەت و ئەو یەک دێ زیانەکا خوە یا مەزن بۆ روسیا ژی ھەبیت و بەری نھا ژی روسیا تووشی مەترسیا گرۆپێن توندرەوێن ئیسلامی ھاتیە و دڤێت روسیا بۆ ژناڤبرنا داعشێ و گوھۆرینێن ل سووریێ ھاریکاریا مە بکەت.
ل ئالیێ دی سەرۆکێ روسیا ڤیلادەمیر پۆتین د ھەڤدیتنەکێ ل گەل سەرۆکێ فرەنسا دیار کر کو ئەم بزاڤەکا مەزن دکەین کو ئاگربەستا بەری نھا ل ئوکرانیا ھاتیە کرن بەردەوام بیت و بۆ چارەکرنا قەیرانا سووریێ ژی مە دڤێت ھاریکاریا وەلاتێن رۆژئاڤا بکەین، لێ ھەلویستێ نھا یێ ئەمریکا چو پرسەکێ چارە ناکەت و ژ بەر ڤێ یەکێ روسیا ھەتا نھا نەشیایە وەک پێدڤی ھاریکار بیت.