NO IORG
نووترين نووچه
Twitter

ئه‌ڤرۆ نيوز:

ژێده‌ره‌كی ژ وه‌زاره‌تا به‌ره‌ڤانیا عیراقی ئاشكه‌را كر د چارچوڤێ گرێبه‌سته‌كا سه‌ربازی د ناڤبه‌را عیراقێ و رۆسیا دا بۆ كرینا باله‌فرێن شه‌رى، حوكمه‌تا رۆسیا رۆسیا هه‌شت باله‌فرێن شه‌ری ژ جورێ می 171 گه‌هاندینه‌ عیراقێ و دا كو ب ماوه‌يێ بهێت دا ل دژى چه‌كدارێن داعش ب كار بينيت.

حوكمه‌تا عیراقێ ل سالا 2012 گرێبه‌سته‌ك بۆ كرینا رۆسیا باله‌فرێن شه‌ری ل گه‌ل رۆسیا ئیمزا كریه‌ و ئه‌و هژمارا باله‌فرێن شه‌رى يێن روسيا دچیته‌ چارچوڤی ئه‌وێ گرێبه‌ستێ دا.

به‌ریا نها عیراقێ چار باله‌فرێن شه‌رى يێت ژ جورێ می 35 ژ رۆسیا كريبوون ب رێيا گرێبه‌سته‌كا سه‌ربازی د ناڤبه‌را ئه‌وان دو وه‌لاتان دا.

به‌رهه‌ڤكرن، ناجى به‌ده‌ل:

رێڤەبەرێ تۆمارا گشتی یا زانکۆیا دھۆک د.سەعید خودێدا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیارکر کو بۆ ئەڤ سالە زانکۆیا دھۆک دێ ٤٠٠٠ قوتابیان ل ٥٤ پشکێن زانستی وەرگریت، ل دۆر زانکۆلاینێ دیارکر کو بۆ ماوێ ١٠ رۆژان دێ یا بەردەوام بیت و ھەر قوتابیەکی شاشیەک د فۆرما وی دا ھەبیت ئەو وەکو بنگەھێ شیرەتکاری دشێن بۆ چارە بکەن.

دیدار، رەمەزان رێکانی:

د. سەعید خودێدا ل دۆر ھژمارا وان قوتابیان ل پارێزگەھا دھۆکێ ماف ھەی پێشکێشی زانکۆلاین بکەن دیارکر کو١٨٥٧٣  قوتابیان ل پاریزگەھا دھۆکێ مافێ ھەی پێشکێشی زانکۆلاینێ بکەن، ئەو ژی ئاشکرا کر کو ل ریکەفتی ٨/١١/٢٠١٤ زانکۆلاین کەفتیە کاری و دێ بۆ ماوێ ١٠ رۆژان ڤەگێشیت و ئەگەر یا فەر بیت ئەو ماوە بھێتە زێدەکرن ل وی وەختی وەزارەتا خواندنا بلند دێ وان ل سەر ئاگەھدار کەت.

رێڤەبەرێ تۆمارا گشتی یا زانکۆیا دھۆک ل دۆر بنگەھێن پێشکێش کرنا زانکۆلاین ل پارێزگەھا دھۆکێ دیارکر کو پار سال ب تنێ سێ بنگەھێن سەرەکی یێن راوێژکاری ل سەرانسەری ھەرێما کوردستانێ ھەبوون، ئەو ژی ل زانکۆیێن دھۆک و سەلاحەددین و سلێمانی، لێ ئەڤ سالە و ب بریارەکا وەزارەتا خواندنا بلند ١٣ بنگەھێن راوێژکاری ھاتنە ڤەکرن، ل ھەر ١٣ زانکۆیێن حکوومی یێن ھەرێما کوردستانێ، ل باژێرێ دھۆکێ سێ بنگەھێن راوێژکاری ھەنە ئەو ژی ل زانکۆیا دھۆک و زانکۆیا زاخۆ و زانکۆیا پۆلیتەکنیک یا دھۆک و گۆت: مە وەکو زانکۆیا دھۆک چار بنگەە ڤەکرینە کو ھاریکاریا قوتابیان بکەین دەمێ پێشکێشی زانکۆیێن ھەرێمێ دکەن و ئەو بنکەە ژی ل تۆمارکرنا گشتی یا زانکۆیا دھۆک و فاکۆلتیا چاندنێ و فاکۆلتیا زانست و بنگەھێ کۆمپیوتەری ل سەرۆکاتیا زانکۆیا دھۆک، ھەروەسا بنگەھێن زانکۆلاینێ ژ لایێ زانکۆیێن زاخۆ و پۆلیتەکنیک یا دھۆک ژی یێن ھەین.

ل دۆر وان بەلگەنامێن پێدڤی دەمێ قوتابی دچیت فۆرما زانکۆلاین پر دکەت، رێڤەبەرێ تۆمارا گشتی یا زانکۆیا دھۆک گۆت: ھەر قوتابیەکی دڤێت ناسناما بارێ شارستانی و رەگەزنامە و کۆبوونا خۆراکی و کارتا زانیاری و و ێنەیەک ل سەر سی دی ل گەل بیت دەمێ پێشکێش کرنێ.

رێڤەبەرێ تۆمارا گشتی یا زانکۆیا دھۆک دیار ژی کر کو ئەو قوتابیێن ل سالێن بۆری ل چ جھا نەھاتیە وەرگرتن دێ شێن پێشکێشی زانکۆلاین کەن، وان ئەڤ سالە ژی ل دووڤ رێنمایان ماف ھەیە پێشکێش بکەن ھەر ب رێیا کودێ خوە یێ کەڤن ئەوێ پارسال وەرگرتی.

د. سەعید خودێدا ھەروەسا گۆت ھەکە قوتابیەکی کودێ خۆ بەرزە کر بیت کودێن ھەموو قوتابیان ل تۆمارا گشتی یا زانکۆیا دھۆک ھەنە و ئەم دشێین کودێ وی ب دەینێ، یان ھەکە قوتابیەکی خەلەت فۆرما خوە داگرت، یان پەشیمان بوو ژ وێ داگرتنا وی داگرتی، ئەو قوتابی دشێت سەرەدانا تۆمارکرنا گشتی ل زانکۆیا دھۆک بکەت یان ژی ل زانکۆیا پۆلیتەکنیک چونکو ئەدمێن ھەنە و دشێت فۆرما وی جارەکا دی بزڤرینیت و قوتابی گوھۆرینا د فۆرما خوە دا بکەت.

ل دۆر پلانا زانکۆیا دھۆک بۆ سالا نوو کا دێ چەند قوتابیان وەرگرن، د. سەعید خودێدا گۆت: ژ بەر کو ھژمارا قوتابیێن ١٢ ئامادەیی سال بۆ سالێ زێدە دبیت ل ھەرێما کوردستانێ، زانکۆیا دھۆک ژی ھەردەم دەستپێشخەرە کو پتر خزمەتا قوتابیان بکەت و ھژمارەکا زۆر وەربگریت و بۆ ئەڤ سالە زانکۆیا دھۆک دێ ٤٠٠٠ قوتابیان ل ٥٤ پشکێن خوە یێن زانستی وەربگریت، کو بۆ سالا خواندنێ ٢٠١٤-٢٠١٥ دێ سێ پشکێن زانستی یێن نوو ل زانکۆیا دھۆک ھاتینە ڤەکرن و دێ قوتابیان وەرگرن ئەو ژی پشکا پەروەردا تایبەت فاکۆلتیا زانستێن پەروەردەیی ل سکۆلا پەروەردە و دەروونناسی و پشکا گەشت و گۆزار و رێڤەبرنا ئوتێلان ل فاکۆلتیا کارگێری و ئابووری و پشکا گەشتیاری و تۆریزما ژینگەھی ل فاکۆلتیا چاندنێ.

رێڤەبەرێ تۆمارا گشتی یا زانکۆیا دھۆک ل دۆر وێ پرسیارێ کو ھەکە وەزارەتێ پتر ژ پلانا زانکۆیێ قوتابی فرێکرن دێ چارە چ بیت، گۆت: پشتی تێکچوونا رەوشا ئەمنی ل باژیرێ مووسل و ھندەک باژێرێن دی یێن عیراقێ ھژمارەکا زۆر یا قوتابیێن وان زانکۆیان قەستا زانکۆیا دھۆک کریە ل سالا بۆری یا خواندنێ و ھەروەسا بۆ سالا خواندنێ ٢٠١٤-٢٠١٥ کو ل دووڤ شیانێن زانکۆیا دھۆک دێ ھندەک قوتابیین دی ژی ھێنە مێڤاندار کرن،   مە ب نڤیسارەکا فەرمی ل دەمێ پلانا وەرگرتنا قوتابیان بلند کری بۆ وەزارەتێ تێدا مە داخوازکریە کو ئەڤ چەندە ل بەر چاڤ بھێتە وەرگرتن و زێدەتر ژ پلانا مە داخواز کری قوتابی نەھێنە ھنارتن.

ئەڤرۆ، حکمەت زێوکی:

بەرپرسێ پەیوەندی و راگەھاندنێ ل رێڤەبەریا پۆلیسێن پارێزگەھا دھۆکێ دیار کر کو دوھی 16\11\2014 د دو روودانێن جودا دا ژنەکا 23 سالی و کچەکا 18 سالی جانێ خوە ژ دەست دان.

نەقیبێ مافپەروەر ھێمن سلێمان بەرپرسێ پەیوەندی و راگەھاندنێ ل رێڤەبەریا پۆلیسێن پارێزگەھا دھۆکێ د داخۆیانیەکێ دا بۆ ئەڤرۆ دیار کر کو دوھی دەمژمێر 6:00 سپێدی ل سەر کوشتنا ژنەکێ ل نێزیکی ھۆلا شێخ قوتبەدین یا بەھیا ل سێمێلێ ھاتنە ھیدارکرن و گۆت “دەمێ پۆلیسێن مە گەھشتینە وێرێ و ل دووڤ پشکنینێن دەستپێکی وەسا دیارە کو حالەتێ خوەکوشتنێ یە تەرم بۆ دادوەریا پزیشکی ھاتە ڤەگوھاستن”.

نەقیبێ مافپەروەر ھێمن ئاشکرا ژی کر کو ناڤێ وێ ژنێ (ح ج م) و ژ دایکبوویا سالا 1991ێ یە و سێ زارۆ ھەنە، کو دو کچن و ئێک کوڕە و گۆت “مە ڤەکۆلین ل دۆر روودانێ دەست پێ کریە و چەند ئەندامێن مالباتا وێ ژنێ مە گازیکرینە ژبۆ ڤەکۆلینێ”.

بەرپرسێ پەیوەندی و راگەھاندنێ ل رێڤەبەریا پۆلیسێن پارێزگەھا دھۆکێ ئاماژە ب روودانا دویێ یا کوشتنێ کر کو ھەر دوھی کچا شڤانەکێ عەرەب ل ئاقارەکێ باگێرا مینەکا کەڤن دبینیت و پشتی دەستکاریێ تێدا دکەت ئەو مین پێڤە دپەقیت و د ئەنجام دا جانێ خوە ژ دەست ددەت و گۆت “تەمەنێ وێ کچێ 18 سال بوون ئەو مین ھێشتا ژ پاشمایێن رژێما بەعس بوو”.

ل دووماھیێ نەقیبێ مافپەروەر ھێمن گۆت “ھیڤیدارین ژ ھەمی وەلاتیێن خوە کو ھەر تشتەکی یان مادەکێ غەریب ببینن دەستکاریێ تێدا نەکەن و زوو نێزیکترین بنگەھێ پۆلیسان ھایدار بکەن یان ژی ب ژمارێن 104 و 140 پەیوەندیێ بکەن”.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

رێڤه‌به‌ريا گشتيا كه‌شناسيێ و بيڤه‌له‌رزێ ل هه‌رێما كوردستانێ راگه‌هاند كو د ماوێ 24 ده‌مژمێرێن بۆرى دا ل هه‌رێما كوردستانێ ژ ئه‌نجامێ كه‌فتنه‌ به‌ر شه‌پۆلێن بلند و نزم يێن باران بارينێ رێژه‌كا زێده‌ يا بارانێ ل هنده‌ك ده‌ڤه‌ران باريه‌، ب ڤى ره‌نگێ ل خوارێ زێده‌تر رۆهن دبيت:

رێژێن باران بارينێ ل هه‌رێمێ ب ڤى ره‌نگى نه‌:

دهۆك 17.5 ملم‌، رێژا گشتى 157.8 ملم‌.

زاخۆ 15.2 ملم‌، رێژا گشتى 153.4 ملم‌.

ئاكرێ 16 ملم‌، رێژا گشتى 217.2 ملم‌.

مانگێشك 25.6 ملم‌، رێژا گشتى 180.8 ملم‌.

بامه‌رنێ 24 ملم‌، رێژا گشتى 228.4 ملم‌.

هه‌ولێر .15 ملم‌، رێژا گشتى 87.9 ملم‌.

پيرمام 11.9 ملم‌، رێژا گشتى 214.9 ملم‌.

سۆران 1.2 ملم‌، رێژا گشتى 244 ملم‌.

خه‌بات 6 ملم، رێژا گشتى 85.2 ملم.

سلێمانيێ 801 پله‌، رێژا گشتى 102.9 پله‌.

هه‌له‌بچه 0.6 پله‌، رێژا گشتى  137.6پله‌.

كه‌ركووك 3.8 پله‌، رێژا گشتى 57.1 پله‌.

ئه‌ڤرۆ نيوز:

د سه‌ره‌دانا خوه‌ دا بۆ وه‌لاتێ ئه‌مريكا ل مالا ئێك ژ ناسيارێن خوه‌ يێن پيرۆمه‌رى ب ناڤێ حكمه‌ت پيرۆمه‌رى ل وه‌لاتێ ئه‌مريكا ئيسماعيل جومعه‌ سترانه‌ك ب غه‌ريبيا گۆت كو ره‌باح ته‌مه‌ر ژى يێ ل گه‌ل دا سازێ لێ دده‌ت.

83

تشتێ ب سه‌ر عیراقا ئێكگرتی دا هاتی هه‌ر ژ پشتی روودانێن 2003 و هه‌تا نها ژ بێسه‌روبه‌ریێ د هه‌می وارێن ژیانێ دا و ل به‌راهیا هه‌میان ژی تشتێ گرێدای لایه‌نێ سیاسی و ئه‌منی هه‌لبه‌ت به‌لاڤبوونا گه‌نده‌لێی د هه‌می سازیێن ده‌وله‌تێ دا نه‌مازه‌ سازیێن ئه‌منی كو ژ ئه‌نجامێ په‌یكه‌رێ هه‌ڕه‌می ژبه‌رئێك چوون و سه‌رپێچیێن ئه‌منی و مایتێكرن هاتنه‌ كرن ژ لایێ ده‌وله‌تێن هه‌ڤسووی ڤه‌ و هه‌می هێزێن تیرۆری ل ناڤ عیراقا نوو بۆ حوكمه‌تا ناڤه‌ندێ، بوویه‌ ئه‌گه‌ره‌ك كو ئه‌ڤ سازیێن د ته‌ڤ بیاڤێن شه‌ری دا شیانێن خوه‌ یێن ئه‌منی و له‌شكری چ ده‌ست بده‌ن، ئه‌گه‌ر ژی ئه‌وه‌ كو هاتینه‌ سه‌رپێچكرن ژ لایێ وان هێزێن شه‌ركه‌ر ڤه‌، یێن قه‌نجاتی بۆ ئیكبوون و ئه‌زمۆنا عیراقێ نه‌خوازن،گومان تێدا نینه‌ كو له‌شكرێ عیراقێ نه‌كاره‌ وان باژێرێن داعش داگیر كرین جاره‌كا دی ڤه‌گه‌رینته‌ ڤه‌ و ب تایبه‌ت ژی باژارێ مووسلێ و له‌شكرێ عیراقێ پێدڤی ب هه‌یڤانه‌ كو بكاریت هێرشێن به‌رفره‌ه بكه‌ته‌ سه‌ر وان جهێن تیرۆرستێن توندره‌و گرتین، لێ له‌شكرێ عیراقێ یێ نها ب تنێ دكاریت ب هنده‌ك هێرشێن به‌رته‌نگ و یێن سڤك راببیت، ل ڤی به‌ری یان یێ دیتر ل دژی ده‌وله‌تا ئیسلامی ژ به‌ر هه‌لویستێ به‌رهنگاری یێ له‌شكرێ عیراقی پێ راببیت سه‌ره‌رای هه‌بوونا روومالا ئه‌سمانی یا فرۆكێن عیراقی و ئه‌مریكی ل دژی وان هێزێن توندره‌و، لێ ده‌رباره‌ی ناڤه‌رۆكا بابه‌تی و هێزێن پێشمه‌رگه‌ی لێ نها د باشترین ره‌وش دایه‌ به‌ به‌راوردی ل گه‌ل له‌شكرێ عیراقێ سه‌ره‌رای جوداهیا چه‌كداریێ د ناڤبه‌را هه‌ردو ئالیان دا، ئه‌گه‌ر ژی چونكو پێشمه‌رگه‌ خوه‌دی بیروباره‌یه‌كا جه‌نگاوه‌ری هه‌یه‌ و باوه‌ری ب دۆزه‌كێ هه‌یه‌ یا ئه‌و به‌رهنگاریێ ژێ دكه‌ن، هه‌ر وه‌سا ب سه‌ربۆره‌كا له‌شكری كو به‌ری ساله‌ها سالان ئه‌زمۆن هه‌بووینه‌، هه‌ر دیسا ته‌ڤلی توخمێن خرابی و تیرۆرێ نینه‌، ژ بلی په‌یدابوونا به‌رده‌وام یا سه‌رۆكێ هه‌رێمێ مه‌سعود بارزانی ل هه‌می به‌رۆكێن شه‌ری ل گه‌ل كوڕێن خوه‌ و كه‌سوكارێن خوه‌ یێن نێزیكی وی، زێده‌باری هه‌بوونا پرانیا سه‌ركرداتیێن حزبێن كوردستانی ل به‌رۆكێن شه‌ری و ل هه‌می میحوه‌رێن شه‌ری هه‌ر ژ خانه‌قینێ هه‌تا زاخۆ، ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ ئه‌و هه‌می فاكته‌رێن گه‌وهه‌ری سه‌گه‌رمی و باوه‌ریه‌كا ب هێز ب دۆزا ره‌وا دانه‌ هێزێن پێشمه‌رگه‌ی كو شه‌رێ هێزێن خرابیێ بكه‌ن، ل ژێر درووشمێ ئیسلامێ و ئیسلام ب خوه‌ ژی یا ژێ دووره‌، هه‌تا رۆژا قیامه‌تێ، ئه‌ڤرۆ هه‌می كورێن هه‌رێمێ شه‌رێ هێزێن خرابیێ و تیرۆرێ دكه‌ن، ل ژێر دوورشمێ (ئه‌م هه‌می پێشمه‌رگه‌ینه‌) ل ڤێره‌ دبێژم باشترین گرۆڤه‌ ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ ئه‌و كو هێزێن پێشمه‌رگه‌ هه‌رده‌م پره‌نسیپێ هێرش بۆ ڤه‌گه‌راندنا وان باژێرێن داگیركری بكاردئینن، كو دووماهیا وان ژی باژارێ (زومار)ه‌ ل ڤان دووماهیان ژ ده‌ستێن تیرۆرێ ئیناینه‌ ده‌رێ، ده‌مێ پێشمه‌رگه‌ هێرش كریه‌ سه‌ر ناوچا زومار ژ چه‌ندین میحوه‌ران ڤه‌ كو ژ گه‌له‌ك لایه‌نان هاتن پشتی رزگاركرنا (ره‌بیعه‌) یا هه‌ڤسنۆ ل گه‌ل سووریێ، رزگاركرنا ناحیا زومار دهێت پشتی كو هێزێن پێشمه‌رگه‌ی ب شه‌ره‌كێ دژوار بده‌شتڤه‌ئینای و بۆ پێنچ ساعاتان ڤه‌كێشای، ئه‌ڤه‌ ل گه‌ل ڤه‌گه‌راندنا 17 گوندێن سه‌ر ب وێڤه‌ بوو، رۆژانه‌ داعش چه‌ندین زیان و شكه‌ستن ب سه‌ردا دهێن دادكه‌ت ب تایبه‌ت ل هه‌یڤا بووری و ڤێ هه‌یڤێ ب تایبه‌ت ژی ژ به‌ر دربێن ئه‌سمانی یێن چڕو پر، ب تنێ مایه‌ كو شه‌ری ب هنده‌ك تۆپێن سڤك دكه‌ن و قناسه‌یێن ڤه‌شارتی و ترومبێلێن تێنتیكری و خۆكۆژان، واته‌ رۆژانه‌ ئه‌و پره‌نسیبێ ده‌سپێشخه‌ریێ ژده‌ست دده‌ن، ب ڤێ چه‌ندێ ئه‌و جهێن به‌رهنگاریكرنێ دگرن و مینكرنا باژاران یێن ئه‌و د ناڤدا دا كو ببنه‌ ئاسته‌نگ درێیا هێرشێن پێشمه‌رگه‌ی دا و تێكۆشانێن ئه‌ندازه‌یا شیایی پتر ژ هزار ئامانێن مینرێژكری ژناڤ ببه‌ن، هاتبوونه‌ چاندن ل سه‌ر رێك و ئاڤاهیێن تایبه‌ت و یێن حكومی دا ل ناوچا زومار، ئه‌ڤرۆ جیهان هه‌می دیده‌ڤانیێ ب هێز و شیانێن پێشمه‌رگه‌ی دده‌ن ل و ل ده‌سپێكێ ژی ب كه‌سێ مه‌سعود بارزانی كو ل سه‌رێ له‌شكری راوه‌ستیایه‌ ل باكۆرێ مووسلێ و پلانێن له‌شكری ددانیت ل گه‌ل سه‌ركردێن پێشمه‌رگه‌ی د هه‌می میحه‌وه‌رێن شه‌ری دا، بۆ شه‌رێن داهاتی بۆ رزگاركرنا شنگالێ ژ ده‌ستێن داعشان و هه‌ر كه‌سێ پشته‌ڤانیا وان دكه‌ن، ل مووسل و ده‌روبه‌ران ژ به‌ر جهێ وێ یێ ستراتیژی یێ گرنگ.. . ل داویێ دبێژم پارێزگه‌ها دهۆكێ بوویه‌ خالا گوهۆرینێ د خه‌باتا كوردایه‌تیێ دا ژ به‌ر وان قوربانیێن وێ داین د هه‌می بیاڤان دا و گرێدانا توخیبێن وێ ل گه‌ل مووسلێ و دیرۆك دێ بزاڤا كورێن هه‌رێمێ و دهۆكێ ب ره‌نگه‌كێ تایبه‌ت دیار كه‌ت كو ئه‌ڤرۆ یا پتر ژ ملیۆن په‌نابه‌ر و ئاوارن دحه‌وینیت د هه‌مبێزا خوه‌ دا نه‌خاسمه‌ د ڤان كاودانێن ئه‌م دبینین، چونكو دهۆك ب خه‌لكێ خوه‌ڤه‌ و ب ئیدارا خوه‌ ڤه‌، ئه‌ڤ به‌رپرساتیه‌ خستیه‌ سه‌ر ملێ خوه‌.
و: ئه‌ڤرۆ

ئەڤرۆ، حەمۆ محەمەد:

وەزارەتا پێشمەرگەی یا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ دیار کر کو پێخەمەت ئاشکرا نەبوونا پێزانینێن سەربازی و پاراستنا وان بڕیار دایە چوونا سەنگەرێن پێشیێ یێن شەری ل دەزگەھێن راگەھاندنێ بھێتە قەدەغەکرن و رێڤەبەرێ رەوشەنبیری و راگەھاندنا وەزارەتا پێشمەرگەی ژی دبێژیت: “ڤێ بڕیارێ پەیوەندی ب قانوونا سەربازی ڤە ھەیە و ب چ رەنگان نابیت زانیاری بھێنە ئاشکراکرن”.

ھەلگورد حکمەت، رێڤەبەرێ رەوشەنبیری و راگەھاندنێ ل وەزارەتا پێشمەرگەی یێ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بۆ ئەڤرۆ راگەھاند، وان قانوونا سەربازی ھەیە کو پەیوەندی ب مەسەلا ئاشکرا نەکرنا پێزانینان ڤە ھەیە و گۆت “ئەم وەکو جڤاتا بەرگری یا وەزارەتێ د دەمێ بۆری دا کۆمبووین و مە رێنمایەک بۆ ھەموو یەکەیان، دام و دەزگەھان و ھێزێن پێشمەرگەی ھنارتیە کو پێزانین و داخویانی دەربارەی ھێرشان و سەنگەرێن شەری و چەک و تەقەمەنیان ژی ب ھەموو رەنگان ھاتیە قەدەغەکرن”.

ناڤھاتی گۆت ژی “ب چ رەنگان نابیت دەزگەھێن راگەھاندنێ بچنە سەنگەرێن پێشیێ و وێنان بگرن و ڤیدیۆ کەن و بەلاڤ کەن، چونکو ئەڤە دێ بیتە جۆرەک ژ ئاشکراکرنا زانیاریان بۆ دوژمنی و دیسا گەلەک جاران ھندەک دیمەن دھێنە بەلاڤکرن کو ب نەرێنی بۆ پێشمەرگە دزڤرن”.

رێڤەبەرێ رەوشەنبیری و راگەھاندنا وەزارەتا پێشمەرگەی ئاشکرا کر، رۆژنامەڤانێن سەربازی کێم ھەنە و گەلەک جاران بەرەلایی دکەفتە بەلاڤکرنا دەنگوباسێن شەری دا و گۆت “دڤێت رۆژنامەڤان د ئاستەکێ بلندێ ھشیاریا نەتەوەیی دا بن و وان دەنگوباسێن سەربازی ئەوێن بەلاڤ دکەن زانیاریان نەدەنە دوژمنی، دا کو مەترسی ل سەر ھێزێن پێشمەرگەی دروست نەبیت”.

ھەلگورد حکمەت ئاماژە دا وێ چەندێ ژی کو ل دووڤ بڕیارا ھژمار ئێک یا سالا ٢٠٠٧ یا سەرۆکاتیا ھەرێما کوردستانێ ب تنێ ئێک پەیڤدارێ فەرمی یێ وەزارەتێ ھەیە، ئەو ژی ئەمین کو دڤێت داخویانیا بدەین، کۆنگرێن رۆژنامەڤانی گرێدەین و راگەھاندنان بەلاڤ بکەین.

سەرۆکێ جڤاتا باژێرڤانیا دھۆکێ د دیدارەکێ دا بۆ ئەڤرۆ راگەھاند، ل سالا ٢٠٠١ جڤاتا باژێرڤانیێ ھاتیە دانان و پێدڤی بوو پشتی چار سالان جارەکا دی ھەلبژارتن ھاتبانە کرن و جڤاتەکا نوو ھاتبا دانان، بەلێ ئەڤە ١٤ سال بوورین و ھەتا نوکە چو بەحس و خەبەر بۆ دانانا جڤاتەکا نوو نینن. د ئالیەکێ دی یێ دیدارێ دا ناڤبری دیار کر کو سەرەرای دەم ب سەرڤەچوونا ماوێ قانوونی یێ جڤاتێ، لێ ھێشتا جڤاتا مە ل گۆرەی بەندێن قانوون کارێ خوە دکەت و گۆت: ئەڤە چەند سەرۆک ھاتنە گوھۆرین و د دانانا ھندەک ژ وان دا بۆچوونا مە نەھاتیە وەرگرتن.

ئەڤرۆ، ئەمیر ئەترووشی:

مافپەروەر عسمەت عەبدولرەحمان خەلیل، سەرۆکێ جڤاتا باژێرڤانیا دھۆکێ دیار کر، جڤاتێن باژێرڤانیان رۆلەکێ مەزن ھەیە، چونکو وەکو پەرلەمانەکێ بچووک د ناڤ باژێرڤانیێ دا کار دکەت و گۆت: ھەر بریارەکا ل سەر ئاستێ باژێری و باژێرڤانیێ بۆ خزمەتا خەلکی بھێتە دان پێدڤیە ژ جڤاتا باژێرڤانیێ دەرکەڤیت.

کارێ مە ھەر یێ قانوونیە

ناڤبری دیار کر کو بەری سالا ٢٠٠١ جڤاتێن باژێرڤانیان ھەبوون، بەلێ ل سالا دیارکری بۆ ئێکەم جار ل دووڤ یاسایا ژمارە شەش یا پەرلەمانێ کوردستانێ جڤات ب ھەلبژارتن ژ لایێ خەلکی ڤە ھاتنە دانان و دەمێ ھاتیە دانان پێدڤی بوو ھەر چار سالان جارەکێ ھەلبژارتن ھاتبانە کرن و جڤاتەکا نوو ھاتبایە دانان، بەلێ ل وی دەمی ژ بەر ھەبوونا ھندەک کاودانان و ھەتا نوکە ژی ھەلبژارتنێن جڤاتا باژێرڤانیان دھێنە پاشخستن و نەھاتینە کرن و گۆت: ل دەمێ ھەلبژارتنا جڤاتا نوو یا پارێزگەھا دھۆکێ یا ئەڤ سالە ھاتیە دانان دەستھەلات داینە وان کو چاڤخشاندنەکێ ل جڤاتێن باژێرڤانیان بکەن و کا چاوا دێ ڤان چڤاتان ئەکتیڤ کەن و چاوا سیستەمەکێ نوو دانانا وان ھێتە کرن و ئالیەکا کارکرنێ دێ چاوا بیت.

سەرۆکێ جڤاتا باژێرڤانیا دھۆکێ خویاژی کر کو ئەگەرێ سەرەکی یێ پاشخستنا ھەلبژارتنێن جڤاتێن باژێرڤانیان ژ بەر کاودانێن ھەرێمێ و عیراقێ بوویە ب تایبەت پشتی کەفتنا بەغدا ل سالا ٢٠٠٣ و گوھۆرینا باردوخێ ھەرێمێ و گۆت: راستە ١٠ سال ب سەر ماوێ مە یێ قانوونی ڤە دەربازبووینە، بەلێ کا مە ل چار سالێن ئێکێ چو ئمتیازات ھەبوون ھەر یێن ماین و کارێ مە قانوونی برێڤە دچیت و ھەتا نوکە ژی د بەردەوامین.

جڤاتا دھۆکێ ژ ١٣ ئەندامان پێک دھێت

 زێدەتر دبێژیت: جڤاتا باژێرڤانیا دھۆکێ ژ ١٣ ئەندامان پێکدھێت، ئەڤ ئەندامە ژی نوونەراتیا ھەموو پێکھاتە و ئۆلێن دھۆکێ دکەن و ھەموو تەخ و چینان بخۆڤە دگریت. جڤاتا باژێرڤانیێ د سەرۆکاتیا باژێرڤانیێ دا ژ ھەموو پلان بلندترە و مادەک ژ قانوونا جڤاتێ دبێژیت جڤاتا باژێرڤانیێ ژ ھەموو جڤات و پلان بلندترە و ھەر بریارەکا پەیوەندی ب خزمەتکرنا خەلکی ھەبیت ل جڤاتێ دھێتە دان.

ئەو یەک ژی نە ڤەشارت کو کارێ جڤاتێ دانا بریاریە و چاڤدێریکرنا کارێ سەرۆکاتیا باژێرڤانیا دھۆکێ یە و دووڤچوونا پرۆژان دکەن و گلەیێن خەلکی وەردگرن و گرنگیا پرۆژان دھێتە کرن و گۆت: جڤاکێ مە ھێشتا ئستیعابا جڤاتا مە نەکریە، خەلکێ مە یێ ھوسایە کا کی یێ پێشچاڤە وی دبینیت و یێ خوە دیارنەکەت کارێ وی دیارنابیت. گەلەک جاران مە تێبینی ل سەر پرۆژەک یان بریارەکا باژێرڤانیێ ھەبووینە و تێبینیا مە سەرگرتیە ژی.

گەندەلیە وەلاتی نەشێت سەرۆکێ باژێرڤانیێ ببینیت

دەربارەی وێ پرسیارێ ئەرێ د ماوێ ڤان ١٤ سالان دا سەرۆکەکێ باژێرڤانیێ گەندەلیەک کریە و ھوون پشتی ھینگی ئاگەھدارببن؟

سەرۆکێ جڤاتێ دبێژیت: گەلەک جۆرێن گەندەلیێ ھەنە، بەلێ گەندەلیا ھوسا نەھاتیە کرن کو سەرۆکێ باژێرڤانیێ بچیتە بەردەم دادگەھێ، بەلێ ب دیتنا من ھەکە خوە سەرۆکێ باژێرڤانیەکێ دو سکرتێران بۆ ژوورا خوە دانیت گەندەلیە، چونکو دڤێت سەرۆکێ باژێرڤانیێ نێزیکترین کەس بیت بۆ خەلکی و خەلک گازندا خوە بگەھینیتێ، چونکو حالەت ھەنە وەلاتی حەفتیەکێ نەشیایە سەرۆکێ باژێرڤانیێ ببینیت و ئەڤە ژی ب دیتنا من گەندەلیە.

ئەڤرۆ: ھندەک جاران حالەت چێبووینە پێشیلکاری ھاتبنە کرن و ھەوە ئەو پێشلیکریە لادا بن؟

عسمەت عەبدولرەحان: ھندەک جاران پێشیلکاری ھاتینە کرن و مە سەرۆکاتیا باژێرڤانیێ ب فەرمی ئاگەھدارکریە، بەلێ ئەڤ حالەتە گەلەک دکێمن و پتریا وان مە ب ھەڤکاری کرینە، ھەروەسا گەلەک جاران دیتنا وان ب رەنگەکی بوویە و یا مە ب رەنگەکی، بەلێ مە ب ھەڤکاری ئەو دیتن نێزیکی ئێک کرینە و پێکڤە روونشتینە و بابەت چارەسەربووینە.

ئەڤرۆ: د ڤان ١٤ سالان دا سەرۆکەکێ باژێرڤانیێ کارەک کریە بێی ھەوە ئاگەھداربکەت و نەیێ قانوونی بیت؟ ناڤبری گۆت: د ماوێ ڤان ١٤ سالان دا مە کار ل گەل چار ھەتا پێنچ سەرۆکان کریە و دیت ھندەک جاران حالەت چێبووینە، بەلێ ئەو ژی ل دەستپێکێ بووینە و پشتی ھینگی ھاتینە چارەسەرکرن.

مە مافێ لادانا بریاران ھەیە

ل دور وێ پرسیارێ کو ئەڤە چەند سەرۆکێن باژێرڤانیان ھاتن و ھەردەم خەلکی گازندە ژێ کرینە ئەرێ ھوون چاوا دسەنگینن؟ مافپەروەر عسمەت گۆت: راستە ھەردەم گازندێن خەلکی دگەھنە مە، بەلێ ب راستی ژ خەلک ھووربینیێن کاری ژی نزانن و گەلەک ژ وان گازندان د جھێ خوەدا نەبووینە یان د بێ بنەما بووینە و ھەنە ژی کەرب ژ سەرۆکێ باژێرڤانیێ ڤەبووینە و ل گەلەک جھان بەحسێ وی دکەن.

ئەڤرۆ: حالەت چێبووینە سەرۆکەکێ باژێرڤانیێ د ڤان سالێن بووری دا ھاتبیتە دانان و بۆچوونا ھەوە یا جڤاتێ نەھاتبیتە وەرگرتن؟ عسمەت عەبدولرەحمان گۆت: حالەت ھەبووینە ھندەک سەرۆک باژێرڤانی ھاتینە دانان و بۆچوونا مە نەھاتیە وەرگرتن و مە نە نیاسینە و پێزانین ژی ل سەر نەبووینە.

خویاژی کر کو مە ماف ھەیە بریارەکا باژێرڤانیێ لابدەین یان ژی مە گەلەک جاران رۆل ھەبوویە کار بھێتە ڤەکێشان یان ژی بەلێندەر بھێتە سزادان و مە فشار خستیە سەر باژێرڤانیێ کو دووڤچوونەکا توندتر ل سەر بەلێندەری بھێتە کرن.

وەزیرێ دەرڤە یێ روسیا ل پەرلەمانی راگەھاند کو ئەو دێ د دەمەکی ھەری نێزیک دا دەست ب ھاریکاریێ بۆ ھەرێما کوردستانا عیراقێ و رۆژئاڤایێ کوردستانێ بکەن و راگەھاند گەلێ کورد رووبرووی ھێرشێن دژوار یێن تیرۆرستان بووینە و دڤێت د ھەر واری دا ھاریکاریێن سەربازی و مرۆڤی بگەھیننە کوردان دا کو خوە ب پارێزن و تیرۆرستان ژ ئاخا خوە دەربخینن.

ئەڤرۆ، سەرجان مەحمود:

ل پەرلەمانێ روسیا ب دەستپێشخەری و پێشنیازا پارتا دادوەریێ کۆمبوونەک تایبەت ل سەر ھێرشێن تیرۆرستان بۆ سەر ھەرێما کوردستانێ و عیراقێ و رۆژئاڤا کوردستانێ ھاتە گێران و پارتا دادوەریێ داخواز ژ ھەموو پارتێن ل پەرلەمانی کر کو ب بریارەکا مەزن پشتەڤانیێ ل کوردێن سووریێ و عیراقێ بکەن دا کو د شەرێ ل دژی رێکخستنا تیرۆرستی یا داعشێ سەرکەڤن.

 پشتی پارتا دادوەریێ پێشنیازا ل سەر کوردستانێ پێشکێش کری، گەنگەشەیەکا مەزن ھاتە کرن و ب دەنگێ ھەموو پەرلەمانتارێن ل ھۆلا پەرلەمانی بریارا ھاتە داین کو د زووترین دەم دا حوکمەت دەست ب ھاریکاریا سەربازی، ئابووری و مرۆڤی بکەت و د خەباتا دبلۆماسیێ دا ژی پشتەڤانیێ ل مافێن گەلێ کورد بکەت.

د ڤێ دەربارێ دا پشتی بریارا پەرلەمانی، سیرگێی لاڤرۆڤ وەزیرێ دەرڤە یێ روسیا ل ھۆلا پەرلەمانێ د پرێس کۆنفرانسەکی دا راگەھاند کو بریارا پەرلەمانی جھێ رێزگرتنێیە و گۆت: (ئەم ژی وەک حوکمەت دەمەک درێژە ل سەر رەوشا کوردستانێ و ھێرشێن داعشێ بۆ سەر شنگال، رۆژئاڤا و کۆبانێ گەنگەشە دکەین و بریارا پەرلەمانی قۆناغا ھەڤکاریا بۆ کوردان دێ لەزتر بکەت و ب راستی دڤێت د ڤێ دەما ھەستیار دا ھەموو جیھان بۆ ژناڤبرنا تیرۆرستان ھاریکاریا کوردان بکەت).

سیرگێی لاڤرۆڤ ھەروەسا راگەھاند ژی کو وی ل ناڤەندا نەتەوێن ھەڤگرتی ل گەل بان کی مۆن کۆمبوونەک سازکریە و گۆت: (مە بۆ سکرتێرێ گشتی یێ نەتەوێن ھەڤگرتی ژی راگەھاند کو وەلاتێ مە ئامادەیە د ھەر واری دا بۆ ژناڤبرنا تیرۆرستێن داعشێ ھاریکاریێ بدەتە ھێزێن نێڤدەولەتی و کوردێن سووریێ و عیراقێ، ژ بەر کو تووشی ھێرشێن دژوار یێن تیرۆرستان دبن و د وارێ ژناڤبرنا تیرۆرستان و ھەڤکاریا بۆ کوردان ئەم و نەتەوێن ھەڤگرتی وەک ھەڤدو ھزر دکەین و دێ ھەماھەنگیەکا مەزن د ناڤبەرا مە دا ھەبیت).

وەزیرێ دەرڤە یێ روسیا د پشکەکا دی یا پرێس کۆنفرانسێ دا دیار کر کو پشتی ژناڤبرنا تیرۆرستێن ئەل نوسرە و داعشێ ئەو دشێن رەوشا سووریێ ب گشتی گەنگەشە بکەن و گۆت: (پشتی مەترسیا کۆمێن تیرۆرست ل سەر سووریێ و کوردێن رۆژئاڤا نەمینیت ئەم وی دەمی دشێین ئەنجامدانا ریفۆرمان و ئاڤاکرنا سووریەکا دیمۆکراتیک ل گەل ھێزێن نێڤدەولەتی گەنگەشە بکەین).

سیرگێی لاڤرۆڤ د ئاخڤتنا خوە دا داخوازا حوکمەتا تورکیا یا د دەربارێ ژناڤبرنا حوکمەتا سووریێ دا ژی دیار کر کو ئەو چو دەمی پشتەڤانیێ ل داخوازا دەولەتا تورکیا ناکەن و ناھێلن رژێما سووریێ ب دەستێ تیرۆرست و کۆمێن چەکدار بھێتە ھلوەشاندن و گۆت: (لێ دەمێ مەترسیا تیرۆرستان ل سەر ئاخا سووریێ و رۆژئاڤایێ کوردستانێ نەما، ئەم وی دەمی دشێین ل نەتەوێن یەکگرتی یان ل ئورۆپا چاوانیا گوھۆرینا دەستھەلاتێ ل سووریێ گەنگەشە بکەین و پێکڤە بۆ نەمانا ئالۆزیێن ل سووریێ و عیراقێ و رۆژھەلاتا ناڤین ب کار بکەین).

ل ئالیێ دی وەلید موعەلیم وەزیرێ دەرڤە یێ سووریێ ژی بۆ تەلەفزیۆنا فەرمی یا دەولەتا سووریێ راگەھاند کو وان وەک حوکمەتا سووریێ ژ نھا ڤە بەرنامەکا بەرفرەە بۆ سازکرنا ریفۆرمان ئامادە کرینە و ھەر دەمێ مەترسیا تیرۆرستان و کۆمێن چەکدار نەمینیت دێ ریفۆرمان یەک ب یەک ب کریاری بجە بکەین و گۆت: (ئەز باوەر دکەم ئێدی جیھانێ ب چاڤێن خوە دیتیە کو ل سووریێ شۆرەشا گەل نینە و ھێرشێن تیرۆرستان ھەیە و دڤێت جیھانا دەرڤە ھاریکاری و ھەماھەنگیێ ل گەل مە بکەت دا کو ئەم تیرۆرستان ژناڤ ببەین و ریفۆرمان بکەین).

67

ل ناڤا وه‌لاتێ كورد بێگ ده‌ست و بێگ به‌رخورد یێ خۆراگریێ به‌رده‌وامیێ پێ دده‌ن چ وه‌لاتێ بۆ هاریكاریا په‌نابه‌ران یان مینا پێشمه‌رمه‌گه‌ ل به‌رۆكێن شه‌ری. ئه‌ڤه‌ ل ده‌مه‌كی كو ره‌ڤه‌ندا كوردان ل ده‌رڤه‌ی وه‌لات درێخی نه‌كریه‌ كو وی كارێ تیرۆرست دكه‌ن رسوا بكه‌ن و ده‌نگێ كوردان بگه‌هین هه‌موو بنگه‌هێن چێكرنا بریارا سیاسی ل وه‌لاتێن ئه‌ورۆپا، ئه‌مریكا و كه‌نه‌دا.. . هتد. ئه‌ڤرۆ ل باژێرێ كه‌لگاری ـ كه‌نه‌دا ب سه‌دان كوردان كو ژ هه‌موو پارچان پێكهاتبوون، پێك دهاتن په‌یاما خوه‌ ئاراسته‌ی گه‌ل و حوكمه‌تان كرن.
هه‌ر چه‌نده‌ كه‌نه‌دا زوو هه‌ڤكاریا خوه‌ بۆ گه‌لێ كوردستانێ راگه‌هاند، لێ دیسا كورد د به‌رده‌وامن ل سه‌ر خۆنیشادانان ل ڤی وه‌لاتی ژ به‌ر كو بارێ خه‌لك و هێزا پێشمه‌رگه‌هێ یێ گرانه‌ و یا كورد ئه‌ڤرۆ د كه‌ن شه‌ر و خه‌باته‌كه‌ پێش ته‌ماما دنیایا دیموكراسخاز یێ ئه‌نجامده‌ن. هه‌ر ژ به‌ر ڤێ چه‌ندێ كۆمڤه‌بوویێن ئه‌ڤرۆ ل ڤی باژێرێ گرنگ یێ كه‌نه‌دا داكۆكی ل سه‌ر سێ خالان كو ئه‌و ژی پێكدهاتن. ئێك، ب زووترین ده‌م هاریكاری بگه‌هن په‌نابه‌ران ژ به‌ر كو ژماره‌ك هه‌ره‌ مه‌زن قه‌ستا كوردستانێ كرینه‌ و ژ تاقه‌تا وه‌لاتیان ده‌ركه‌تیه‌. خالا دووێ، كورد و هێزا پێشمه‌رگه‌ نه‌مینه‌ ب ته‌نێ د ڤی شه‌ڕێ كورد پێش هه‌میان ڤه‌ دكه‌ن و فه‌ره‌ هه‌موو وه‌لات رۆلێ شه‌ڕی ببین ب هه‌ر ره‌نگه‌كی ب تایبه‌ت ب هنارتنا چه‌كێ گران و هه‌مه‌جۆر. په‌یاما سیێ، كورد ئێدی نه‌شێن به‌رده‌وام ببن قوربانیێن سیاسیا نێڤنه‌ته‌وی و ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤین له‌ورا ئێدی ده‌م هاتیه‌ كوردان وه‌لاتێ خوه‌ هه‌به‌ و ئازادانه‌ بریارێ ل سه‌ر چاره‌نڤیسێ خوه‌ بده‌ن. ب ڤی ئاوای په‌یاما كوردان هاته‌ ڤه‌گێران بۆ راییا گشتی یا كه‌نه‌دا ئه‌و ژی ب ئاماده‌بوونا پتر ژ ده‌هان ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێن رۆژنامه‌ڤانی و رادیۆیێ، تێلڤزیۆنی كو گه‌له‌ك ژ وان كربوونه‌ سه‌رنووچا خوه‌ یا رۆژێ.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com