ئه‌ز وه‌ك كچه‌كا پێشمه‌رگه ژ ڤه‌رێژا هزر و هه‌سته‌كا پر نه‌ته‌وه‌ی خوه سه‌رفه‌راز و به‌خته‌وه‌ر دبینم كو د خاكه‌كێ دا دژیم، ناڤێ وی كوردستانه، ده‌بیت كار ل سه‌ر وێ ئێكێ بهێته كرن كو ئافره‌تا باشۆر ژی ته‌ڤلی به‌رگریكرنێ ژ خاك و ملله‌تێ خوه هه‌بیت هه‌تاكو بشێت مل ب ملێ زه‌لامی، به‌رگریێ ژ خاك و وه‌لاتێ خوه بكه‌ت، هه‌كه ئافره‌تا كورد وه‌ك گه‌له‌ك ئافره‌تێن ده‌وله‌تێن دیتر یێ جیهانی د ژیێ گونجای دا و ب حه‌زا خوه ب سیسته‌مه‌كێ دارشتی و قانوونی چووبا د ناڤ رێزێن له‌شكری دا ئه‌ز باوه‌رم كو دشیا گه‌له‌ك باشتر ژ ئافره‌تێن ئه‌ورۆپی و ئه‌مریكی بیت كو نوكه سه‌رپه‌رشتیا وه‌زاره‌تا به‌رگری و ده‌رڤه و كاروبارێن سه‌ربازی د كه‌ن، چونكی ئافره‌تا كورد مل ب ملێ پێشمه‌رگه‌ی د گه‌له‌ك شۆڕه‌ش و به‌رخوه‌دانان دا ده‌ربازبوویه و ڤیانا نیشتمانی زێده‌تر د دلێ وێدا هه‌یه، چونكی هه‌رده‌م هزرا وێ یا ل جه‌م زه‌لامی و زارۆیێن وێنه، رۆلێ خوه گۆریكرنێ ببینیت و دێ شێت ب شێوه‌یه‌كێ به‌رچاڤ و ئه‌رینی رۆلێ خوه بلندبیت.
ئه‌و دلێ ل جه‌م زه‌لامی هه‌ی، ل جه‌م ئافره‌تێ ژی یێ هه‌ی، ئافره‌ت وه‌ك زه‌لامی هێز و شیانێن هه‌ین و ده‌ست و بازۆیێن وێ ژ یێن زه‌لامان كێمتر و بێهێزتر نینن، ئافره‌تا كورد خیره‌ت و جه‌رگه‌كێ بێ سنۆر ل ده‌ف هه‌یه و دێ یا سه‌ركه‌فتی بیت د كارێ خوه دا و دێ ب ڤیان و دلسۆزیی كارێ خوه ئه‌نجامده‌ت، چاوا زه‌لام حه‌ز ل سه‌رفرازی و سه‌ربلندیێ دكه‌ت، ئافره‌ت ژی ب هه‌مان ره‌نگ دێ شێت كارێ خوه ب جوانی بكه‌ت. دڤێت جه بۆ بهێته‌ڤه‌كرن و كار ب وان بهێته‌دان داكو بشێن شیانێن خوه ده‌ربێخین.
ئه‌ز وه‌كی ئافره‌ته‌ك، تبلێن من پڕی هێزن و چاڤین من بۆ دیتنا دوژمنی دوور دوور دبینن، دلێ من بۆ ڤیانا خاك و نیشتمانی پڕی ئه‌ڤینه و بۆ دوژمنینت كوردستانێ ژی پڕی كه‌ربوكینه، له‌وما بێژم دێ شیێم و دێ شیێم. چاوا زه‌لامی ژیان نه‌ڤێت بێ نیشتمان، ئه‌زا ئافره‌ت ژی دێ وێ ژیانێ كه‌مه گۆری خاكه‌كی كو باب و دایكێن مه دوهی یێن بۆ شه‌هید و ئه‌نفالبووین و سوبه‌هی ژی كور و كچێن مه دێ لێ بنه خودان.
ل ده‌مێ خاك و نیشتمانا من ل بن هه‌ره‌شا دوژمنه‌كێ دڕنده‌یه كو ژنێ بێ هه‌تك دكه‌ت و زارۆیان دكوژیت، من نه بازن و گوستیل، نه كراسێن ره‌نگاوڕه‌نگ و نه زێڕ و نه زیڤ، نه پێلاڤێن پانی بلند و نه پرچا زه‌ر كری، من چ نه‌ڤێت، نه جوانكاری و نه وێنێن جوان بۆ فه‌یسبووكێ، نه لایك و كۆمێنتێن خه‌لكی و نه په‌سه‌ندنا كوڕان، نه بسك و كه‌زی، من چ نه‌ڤێت، من دڤێت ب چه‌ك و فیشه‌كێن خوه و د گه‌ل برایێن خوه یێن پێشمه‌رگه به‌رگریێ ژ ولاتێ خوه بكه‌م، من دڤێت ئالایێ كوردستانێ ل سه‌ر ئه‌نیا خوه گرێبده‌م و ل جهێ جلێن خوه جلێن پێشمه‌رگاتیێ ل به‌ر خوه بكه‌م و بچمه سه‌نگه‌رێ شه‌ڕی و به‌رگریێ ژ شه‌ره‌ف و خاك و نیشتمانێ خوه بكه‌م، به‌رێ ستێركا تفه‌نگا خوه بده‌مه ناڤ چاڤێن دوژمنی كو چاڤێن وان ب ئازادیا مه كوردان نارابن من دڤێت كه‌زی و بسكێن من ببنه وه‌ریسێ سێداره‌دانا دوژمنی، نه من بێهنا گولاڤ و عه‌ترێن ماڕكدار و نه كلێ چاڤان دڤێت، د ڤی ده‌میدا خۆشترین بێهن بۆ ئافره‌تێ ژی بێهنا باڕووتێ و جوانترین مۆدێل و كلن، جلێن پێشمه‌رگه و خوها ناڤ چاڤانه. ئافره‌ت یا هه‌ی كو دڤێت ل جهێ كارێ ئیداری و مێز و كورسیان بچیته د سه‌نگه‌رێن به‌رگریكرنێ دا و سنۆرێن كوردستانێ و ب خوینا خوه بپارێزیت. ئه‌م وه‌ك ئافره‌تێن هه‌رێما كوردستانێ دخوازین مه ژی یه‌كه‌یه‌كا له‌شكری كو مه‌یدانی بیت و هه‌می ده‌سپلینێن له‌شكه‌ریی بزانن و بۆ رۆژه‌كا وه‌كی ئه‌ڤرۆ كو پێدڤیه ئه‌م ژی مل ب ملێ پێشمه‌رگه‌ی ڤه به‌رگریێ ژ وه‌لاتی خوه بكه‌ین مه‌ژی دڤێت پله و پایێن به‌رز د ناڤا له‌شكه‌ریێ دا هه‌بیت و ئه‌م ژی دخوازین وێره‌كیا مه دیار بیت و به‌هرا مه ژی د پاراستنا وه‌لاتی دا هه‌بیت و شه‌ره‌فا شه‌هیدبوونێ بۆ مه وه‌ك ئافره‌ت ژی هه‌بیت.
نووترين نووچه
- نەخوەشخانەیا پەنجەشێرێ ب ئاست و كوالێتییەكا بلند دێ كەڤیتە د خزمەتا وەلاتییاندا
- پەرلەمانتارەك: ئەمریكا و ئۆپێك فشارێن ل ئیراقێ دكەن بۆ هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ
- ل نێزیك پارتی دێ بارەگەهێ مەكتەبا رێكخستنێ ل كەركووكێ ڤەكەت
- دەلیڤەیا سەختەكاریێ ب رێكا تەكنەلۆژیایێ یا هاتیە كێمكرن و دەنگ ب دەستی ژی دێ هێنە هەژمارتن
- پێدڤییە نیازپاكی و ئیرادەیەكا راستەقینە بۆ چارەسەركرنا كێشەیان هەبیت
- پێدڤییە هەوا هەلبژارتنان د سەقایەكێ ئازاد دا و دوور ژ گرژیێ بهێنە ئەنجامدان
- مەسرور بارزانی: ب هێزبوونا پارتی ب هێزبوونا كوردستانێیە
- گرنگە پڕۆژەیێ (هەژمارا من) بەردەوام بیت
- سەرۆكێ حوكمەتا هەرێمێ بۆ گوپیتكا جیهانییا سەقای هاتە ڤەخواندن
- پترییا كێشەیان دێ هێنە چارەسەركرن
سهرهكى Twitter
چه‌ند داعش شڤێدى ل وانكێ هاتنه كوشتن؟
ئه‌ڤرۆ نيوز، نيوار محه‌مه‌د سه‌ليم:
فه‌رماندێ به‌ته‌ليۆنا دو يا پێشمه‌رگێ زێره‌ڤانيێ راگه‌هاند شڤێدى چه‌كدارێن داعش ژ دو سێ لايان ڤه هێرش كره سه‌ر پێشمه‌رگه‌ى ب مه‌ره‌ما وێ چه‌ندێ ل ميحوه‌رێ وانكێ پێشڤه‌چوونێ بكه‌ن.
عه‌قيد زۆبێر ئيبراهيم، فه‌رماندێ به‌ته‌ليۆنا دو يا پێشمه‌رگێ زێره‌ڤانيێ، بۆ ئه‌ڤرۆ نيوز گۆت: “شڤێدى ده‌مژمێر 1:30 شه‌ڤێ چه‌كدارێن داعش هێرش ژ دو سێ لايان ڤه كره سه‌ر هه‌دو گۆندێن سه‌هلج و عين مانع ڤه”.
زێده‌تر گۆت: “د به‌رسينگگرتنا وان هێرشان دا، پێشمه‌رگێ كوردستانێ ب دژوارى به‌رسڤا وان دا و هێرشێن وان تێكشكاندن”.
فه‌رماندێ به‌ته‌ليۆنا دو يا پێشمه‌رگێ زێره‌ڤانيێ دا زانين ژى كو پێنج ته‌رمێن داعش كه‌فتنه د ده‌ستێ وان دا، هنده‌ك ژى ره‌ڤاندن و پاشڤه‌زڤرينه جهێ ژێ هاتى.
رێككه‌فتنا هه‌ولێر و به‌غدا داویێ ب قه‌یرانا دارایا هه‌رێمێ نائینیت لێ.. .
ده‌مه‌كێ درێژه ناكۆكی و هه‌ڤركی ژ ئه‌گه‌رێ سیاسه‌تێن جودا یێن ئابووری و پترۆلێ كه‌فتینه د ناڤبه‌را هه‌ردو حوكمه‌تێن به‌غدا و هه‌ولێرێ دا، هه‌تاكو د به‌رئێك هه‌لچوون گه‌هشتنه وی ئاستی كو حوكمه‌تا فیدرال ب ئێكجاری به‌هرا هه‌رێما كوردستانێ ژ بودجه و مووچێن فه‌رمانبه‌ران ب بڕیت و دورپێچه‌كا دارایی دانیته سه‌ر گه‌ل و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، ئێدی حوكمه‌تا هه‌رێمێ ژی نه‌چاربووی تاك لایه‌ن و بێی رازه‌مه‌ندیا حوكمه‌تا فیدرال پترۆلا خوه ل بازارێن نێڤده‌وله‌تی ب فرۆشیت، پشتی هه‌ردوو لا ژ ڤێ ره‌وشێ زه‌ره‌رمه‌ند بووین جاره‌كا دی بزاڤێن ئاسایكرنا ره‌وشێ دهێنه‌كرن.
ژ ئه‌نجامێ پێگڤه نه‌كاركرنا هه‌ردوو لایان د سێكته‌رێ پترۆلێ دا زه‌ره‌ره‌كا مه‌زن ب داهاتێ عیراقێ كه‌فت و ژ ئه‌نجامێ وێ ئابوورێ گشتی یێ عیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ ب ملیارێن دۆلاران توشی زیانێ بوو، داهاتێ گشتی ب ره‌نگه‌كێ به‌رچاڤ داكه‌فت و دورپێچا ئابووری و داراییا به‌غدا ژی ل سه‌ر هه‌رێمێ بۆ ده‌مێ نێزیكی 10 مه‌هان گه‌شه‌یا ئابووری و بزاڤا بازرگانی ب ره‌نگه‌كێ دیار و به‌رچاڤ ل هه‌ر سێ پارێزگه‌هێن هه‌رێمێ تووشی هه‌ژاندنه‌كێ كر و هه‌تا راده‌یه‌كێ باش ئاستێن بێكاریێ ل هه‌رێمێ بلندكرن و به‌رهه‌مێ نافخۆ كێمكر، ئانكو ژ ئه‌گه‌رێ ناكۆكیان هه‌ردو لایه‌نێن به‌غدا و هه‌ولێرێ د زه‌ره‌رمه‌ند بوون.
پشتی گه‌له‌ك دانووستاندنان و فشارێن حوكمه‌تا ئه‌مریكی و نه‌ته‌وێن ئێكگرتی ل سه‌ر هه‌ردو لایان و پشتی دانا ده‌لیڤه‌كێ بۆ حوكمه‌تا نوو یا عیراقێ ب سه‌رۆكاتیا حه‌یده‌ر عه‌بادی بۆ ده‌مێ سێ مه‌هان كو ل سیاسه‌تێن به‌رێ یێن مالكی ب زڤریت و پێداچوونه‌كێ د وان برگان دا ب كه‌ت یێن گرێدایی سزادانا هه‌رێمێ، جاره‌كا دی شاندێن هه‌رێمێ و به‌غدا بزاڤێن لێك نێزیكرنێ دان و پشتی سه‌ره‌دانا وه‌زیرێ پترۆلا عیراقێ عادل عه‌بدولمه‌هدی بۆ هه‌رێما كوردستانێ و كومبوونێن وی ل گه‌ل سه‌رۆكێ هه‌رێمێ و سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ شیان ب گه‌هنه رێككه‌فتنه‌كێ، لێ ئه‌ڤ رێككه‌فتنه هه‌تا راده‌یه‌كی نه رێككه‌فتنه‌كا ئێكلایه‌نكه‌ره هه‌كه‌ر نیاز د باش نه‌بن و ب تایبه‌ت پشتی توپه چوویه د گوَره‌پانا به‌غدادا.
ناڤه‌رۆكا رێككه‌فتنا هه‌ولێر و به‌غدا هاتیه دیاركر ل سه‌ر سێ ته‌وه‌رێن سه‌ره‌كی و پاشان ل سه‌ر بنیاتێ ڤێ رێككه‌فتنێ چاره‌نڤیسێ ئێكلاكرنا هه‌موو ناكوكیێن به‌غدا و هه‌ولێرێ دێ دیاربیت، خالا ئێكێ یا ڤێ رێككه‌فتنێ دڤێت حوكمه‌تا به‌غدا پێشینه‌كێ ب كوژمێ 500 ملیۆن دۆلاران بۆ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب هنێریت و ژلایێ خوه ڤه حوكمه‌تا هه‌رێمێ رۆژانه قه‌بارێ 150 هزار به‌رمیلێن پترۆلا خاڤ بێخیته ل بن كۆنترۆلا حوكمه‌تا به‌غدا و ئه‌و ب رێیا سۆمۆ ب فرۆشیت، خالا سیێ شانده‌كێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ سه‌ره‌دانا به‌غدا بكه‌ت ب مه‌ره‌ما ئێكلاكرنا هه‌موو باده‌كێن هه‌لاویستی دناڤبه‌را هه‌ردوو لایان دا.
پرسیار ئه‌وه جارێ ئه‌ڤ رێكه‌فتنه هه‌تا چ راده د به‌رژه‌وه‌ندیا خه‌لكێ كوردستانێ دایه؟
ب دیتا من ل دووڤ بهایێن ئه‌ڤرۆ یێن پترۆلێ ل بازارێن جیهانی كو گه‌هشتیه نزمترین ئاستێ خوه دچار سالێن بوری دا و ل بازارێن جیهانی گه‌هشتیه ده‌ردورێن 75 دۆلاران، حوكمه‌تا هه‌رێمێ هه‌ر به‌رمیله‌كا پترۆلێ ب 111 دۆلاران ل سه‌ر حوكمه‌تا به‌غدا هژمارتیه، ئانكو 150 هزار به‌رمیل لێكدانی 30 رۆژ د هه‌یڤێ دا و لێكدانی 111 دۆلار دێ سه‌ر جه‌م بیته 449. 500 ملیۆن دۆلار، لێ هه‌كه‌ر هه‌رێم 150 هزار به‌رمیلان ب بهایێ بازارێ جیهانی ب فرۆشیت دێ داهاتێ وان ب تنێ گه‌هیته 337. 500 دۆلاران و هوسا ئه‌ڤ رێككه‌فتنه د به‌رژه‌وه‌ندیا هه‌رێما كوردستانێ دایه هه‌كه‌ر پێشینه‌یا 500 ملیۆن دۆلاری هه‌یڤانه بۆ هه‌رێما كوردستانێ بهێته مه‌زاختن.
دگه‌ل فرێكرنا ڤی كوژمێ پاره‌ی ژ به‌غدا بۆ هه‌ولێرێ هه‌تا راده‌یه‌كی دێ شیانێن دابینكرنا مووچان به‌رده‌ست بن و دگه‌ل داهاتێ نافخۆ و ئه‌و پترۆلا دمینته دبن كۆنترۆلا هه‌رێما كوردستانێ ڤه كو 150 هزار به‌رمیلن دێ شێن قه‌یرانا دارایی ل سه‌ر هه‌رێمێ سست كه‌ن و جاره‌كا دی باوه‌ریا ئابووری ل ناڤ كۆمپانی و خه‌لك و وه‌به‌رهێنه‌ر و به‌لێنده‌ران زڤرینن، لێ هه‌تا ره‌وشا ئابووری یا جاران ب زڤیت حوكمه‌تا هه‌رێمێ پێدڤی ب هه‌موو وی پاره‌ی هه‌یه ئه‌وێ ژلایێ به‌غداڤه هاتیه برین و به‌هرا كوردستانێ یا 10 مه‌هێن چووی بوو.
كه‌نگی دێ ئه‌ڤ قانوونه هێته بجهئینان؟
ئه‌و كه‌سه‌نه كو پێدڤی چاڤدێریه‌كا تایبه‌ت یان ژی رێخۆشكرنه‌كێ یان ژی هنده‌ك پێداویستیان قووناغ بۆ قووناغێ پشتی چه‌ندین سالان به‌رهنگاریه‌كا توند ژ لایێ سازیێن كێم ئه‌ندامان و خودان پێدڤیێن تایبه‌ت ڤه پرۆژه یاسایه‌ك گه‌هشته په‌رله‌مانێ كوردستانێ ئه‌و بوو خۆشبه‌ختانه قانوونا ژماره 22 سالا 2011 ب ناڤێ قانوونا (ماف و ئیمتیازاتێن خودان پێدڤیێن تایبه‌ت) پشتی ده‌ركه‌فتنا ڤێ قانوونێ مه‌زنترین مزگینی بوو ژ بۆ هه‌می كه‌سێن گرێدایی ڤێ قانوونێ، ل دووڤ قانوونێ ماف و ئیمتیازاتێن خوه ده‌سته‌به‌ر بكه‌ین، لێ پشتی ده‌ركه‌فتنا هه‌ر قانوونه‌كێ پێدڤی ده‌ركه‌فتنا چه‌ندین رێنمایانه كو ب ده‌ركه‌ڤن ژ لایێ سازیێن شۆله ژێ ڤه، ده‌مه‌كێ درێژ ده‌رباز بوو ژ بلی چه‌ند رێنمایه‌كێن بچووك چو رێنمایه‌كا دی نه‌ده‌ركه‌تیه، تشتێ هه‌ری ئاسان ده‌ركرنا ناسنامه‌یه‌كێ یه بۆ هه‌می خودان پێدڤیێن تایبه‌ت ئه‌و ژی نه‌هاتیه كرن پشكا (2) ژ قانوونا ماددا (3) ئه‌نجومه‌نه‌ك بۆ چاڤدێری و شیاندنا كێم ئه‌ندامان و خودان پێدڤیێن تایبه‌ت ئه‌ڤ ئه‌نجوومه‌نه ده‌مه‌كی كه‌فته كاری چه‌ند، كۆمبوونه‌كێن كێم كرن و ده‌مه‌كێ درێژه راوستیایی ڤی ئه‌نجوومه‌نی گرنگیه‌كا زۆر یا هه‌یی چه‌ندین وه‌زارتێن په‌یوه‌ندیدار تێدا ئه‌ندامن.
ماددێ (8) خوه ته‌رخانكرن بۆ چاڤدێریا كێم ئه‌ندامی
ئه‌ڤ مادده زۆرێ گرنگه ڤیابا هه‌تا نوكه كه‌فتبا كاری زۆر ژ كێم ئه‌ندامان ئه‌ڤ ئاریشه هه‌یی ئه‌و كێم ئه‌ندامێن خودانێن ڤێ ئاریشێ ژی زۆر زۆر دكه‌فتینه و زۆر پێدڤی ئێكینه كو تنێ ب خزمه‌تا وی را ببیت
لقێ(3) ماددێ (10) بڕگه‌یا(4)
حوكمه‌ت هاندنا كه‌رتێ تایبه‌ت بكه‌ت ده‌رفه‌تا كاری بۆ كه‌سێن خودان پێدڤیێن تایبه‌ت دابین بكه‌ت بۆ ده‌مێ (3) سالان حوكمه‌ت دێ نیڤا مووچێ وی ب ستویێ خوه ڤه گریت، ئه‌ڤه بڕگه‌كا زۆرا گرنگه دێ خودان پێدڤیێن تایبه‌ت ئه‌وێن شیانێن شۆلی هه‌ین و دێ كاركه‌ن.
لقێ (4) ماددێ (11) بڕگه‌یا (1)
دڤێت حوكمه‌ت و كه‌رتێ تایبه‌ت كاربكه‌ن بۆ ئاماده‌كرنا ژینگه‌هه‌كا گونجایی بۆ ئاسانكرنا رێكێ دابینكرنا هه‌می پێدڤیان ژ بۆ هندێ ب شێن ئامرازێن گه‌هاندنێ یێن گشتی بكاربینن ئه‌و ژینگه‌ها وه‌م نوكه تێدا ب چو ره‌نگه‌كی نه‌یا گونجایه نه جهێن گشتی و نه‌یێن تایبه‌ت نه د هاریكارن كه‌سێ خودان پێدڤیێن تایبه‌ت بشێت ب ئاسایی هاتن و چوونا خوه بكه‌ت. ئه‌ڤه هنده‌ك خالێن كێم بوون ژ قانوونێ زۆربه‌یا خالان ژی مه ئاماژه پێنه‌دان رۆژ یێن ده‌رباز دبن و د بۆرن قانوون ژی تۆز یا دكه‌ڤیته سه‌ر، راسته بارودۆخ نه یێ گونجایه و قه‌یرانه‌كا زۆر یا ل سه‌ر مه، هه‌ر چو نه‌بیت هنده‌ك خال ژێ بهێنه جێبه‌جێكرن دا خودان پێدڤیێن تایبه‌ت مافێن خوه شاد ببن.
رێڤەبەریەکا دھۆکێ گەنجان فێری کاری دکەت
ئەڤرۆ نیوز، ئەمیر ئەترووشی:
سەرۆکێ بەشێ راھێنانێ ل رێڤەبەریا راھێنان و پیشەیی ل پارێزگەھا دھۆکێ راگەھاند، رێڤەبەریا وان ئەڤە دەمەکە مژوولی ڤەکرنا خۆلێن پیشەیی بۆ وان گەنج و لاو و کچێن حەزا کارکرنێ ھەبیت و گۆت: ئەڤرۆ دێ سێ خۆلێن کومپیوتەر و لەحیمی ب دووماھی ھێن و تێدا ٦٠ ئاوارە باوەرناما کارکرنێ وەرگرن.
ئەندازیار نیبار عەبدولستار حەسەن بۆ ئەڤرۆ نیوز دیار کر، ھەر گەنجەکێ پارێزگەھا دھۆکێ حەزا کارکرنێ ھەبیت، دشێت قەستا رێڤەبەریا مە بکەت و ئەو تایبەتمەندیا بڤێت ھەلبژێریت و خوە فێری کاری بکەت و گۆت: خۆلێن مە د بێ بەرامبەرن و ھاتن و چوون ژی ل سەر کیستێ رێڤەبەریا مەیە.
خویاژی کر کو ھەتا خۆلێن فێرکرنا کارێ پلاستیکی ژی دھێنە ڤەکرن، بەلێ دڤێت ئەو کەسێ پشکدار دبیت نە فەرمانبەر بیت و ھێشتا گەنج بیت.
قه‌نجی ب كێر (.. . ) نائێت!!
بیرا مه دهێت ل ده‌ما سه‌رهلدانا بوهارا ١٩٩١ و كۆچا ملیۆنی یا ملله‌تێ كورد بۆ سنۆرێن توركیا و ئیرانێ ئه‌ز ئێك ژ وان وه‌لاتیان بووم مینا هزاران ئه‌وێن به‌ر ب توركی چووین ب راستی زۆر یا نه‌خوش بوو و مه زۆر زاروك و گه‌نج و پیر ژ ده‌ستدان ژ ئه‌گه‌رێ نه‌بوونا خوارنێ و ژ به‌ر سر و سه‌رمایێ و بیرا مه دهێت ئه‌و كوردێن ل ده‌شتانێ و چه‌لێ خوه گۆڤێن خوه یێن په‌زی ل سه‌ر سه‌رێ مه كرنه هوتێلێن 5 ستێر و تشتێ خو كره ١٠ قات و فرۆتنه مه سه‌رهاتیه‌كا دوور و درێژه و ئه‌ڤه ئه‌و كارێن بچووكن یێن به‌حس لێ دهێته كرن لێ ب هزارا سه‌رهاتیێن دی یێن هه‌ین. مه‌ره‌ما من بۆچی من ئه‌ڤ چه‌نده گۆت ب تنێ دا پیچه‌كا به‌راوردیێ بكه‌ین د ناڤبه‌را مه و وان دا ل سالێن نوتان دا ده‌ما كو ئه‌و ده‌ربه‌ده‌ری وه‌لاتێ مه بووین بۆ زانین هینگێ ئابلووقا ئابووری یا دژوار ل سه‌ر هه‌رێمێ بوو و خه‌لكێ هه‌رێمێ د كاودانێن خراب دا دژیا لێ نه‌بوونه رێگر ل به‌ر ده‌م هاریكاریكرنا وان وه‌لاتیێن كورد ئه‌وێن ژ توركی ده‌ربه‌ده‌ربووین و قه‌ستا مه كرین و ب دلسۆزی مه خوارنا خوه یا مالێ و نڤینێن خوه پێشكێشی وان كرن بیرا مه دهێت ترومبێل مه‌زن ل كولانا دگه‌ریان و سترانا (بیرا چه‌لێ ل بیرا وه‌بیت) ل سه‌ر وێ ترومبێلێ و خه‌لكێ مه ل گوره‌ی شیانێن خوه هه‌ر كه‌ره‌سته‌ك هه‌با پێشكێشی وان دكر و مه وه‌كو وان نه‌كر تشتێ خوه ل سه‌ر گران بكه‌ین و مه هه‌میان ده‌رگه‌هێن مالێن خوه بۆ ڤه‌كرن و حوكمه‌تا هه‌رێمێ ژی ژ لایێ خوه‌ڤه كه‌مپه‌ك بۆ دورستكر و هه‌می پێدڤیێن ژیانێ بۆ به‌رده‌ست كرن لێ وه‌كو كتكێن چاڤنقن. قه‌نجی یا خرابه ل گه‌ل وان بۆچی. ؟ كاودانێن ڤێ داویێ یێن كۆبانێ و ده‌ربه‌ده‌ربوونا وان بۆ تركیا و وئاسێبوونا وان ل سه‌ر سنۆرێ توركیا كو نه‌هێلان ده‌ربازی ئاخا توركیا بن ل ڤێره هه‌ر كاره‌كێ حوكمه‌تا توركیا بكه‌ت خه‌لكێ باشۆر ب تایبه‌تی خه‌لكێ به‌هدینان یێ دهێته گونه‌هباركرن و دبێژن ئه‌م پشته‌ڤانێن تركاینه، نموونه ژی بۆ ڤێ چه‌ندێ ل جه‌ژنا قوربانێ نێزكی٣٠-٤٠ هزار كوردێن باشۆر ژ بۆ ئه‌گه‌رێن جودا قه‌ستا تركیا كربوون و پشتی په‌یدابوونا خۆنیشاندان و نه‌رازیبوونا خه‌لكێ باكۆر ل به‌رامبه‌ر بێ هه‌لویستیا حوكمه‌تا تركیا به‌رامبه‌ر كۆبانێ و ل ده‌مێ وه‌لاتیێن باشۆر د ڤه‌گه‌ریانه هه‌رێمێ درێدا و ب تایبه‌تی ئه‌وێن ب ترومبێلین خوه یێن تایبه‌ت دچوون دهانه به‌ربارانكرن ژ لایێ كوردێن مه یێن باكۆر ڤه، گه‌لۆ هوون چاوا ڤان كارێن درنده به‌رامبه‌ر برایێن خوه دكه‌ن هوون چ كتكێن چاڤ نقن و بۆچی ل شوونا قه‌نجیا ل هه‌وه دكه‌ین سوپاسیا مه بكه‌ین نه‌ك مه به‌ر باران بكه‌ن.
هه‌يفا وه‌هبى ب كراسه‌كێ وژينه‌ر
بوهارا شه‌كرێ نابیته گانگری!!
د رۆژا جیهانێ یا شه‌كرێ دا په‌یامه‌كه تایبه‌ت د ناڤبه‌را من و نه‌خۆشێن به‌لایا نه‌خۆشیا شه‌كرێ دا هه‌یین، هه‌كه دستووری بیت ژ نۆشداران كو مایێ خوه د پیشه‌یا وان بكه‌م، چونكو ئه‌ز ژی نۆشدارم ب گرۆڤه‌یا گۆتنا نۆشدارێن جیهانێ ده‌مێ دبێژن هه‌ر مرۆڤه‌ك نۆشدارێ خوه یه!! مخابن ل ڤان داویان ئه‌ڤ نه‌خۆشیا شه‌كرێ رابوویه سه‌ر خوه و شیرێ خوه راكریه و گه‌له‌ك ژ خۆشتڤێن مه داگیركرینه و بۆ خوه كریه بوهار، لێ بلا ژبیر نه‌كه‌ت كو هه‌ر دینسزه‌كی حه‌یاسزه‌ك هه‌یه. له‌ورا هه‌كه ناڤزراندن بیت ل وژدانا من، ئه‌ز دبێژم د شه‌ری دا گۆشتێ هه‌سپی ژی حه‌لال دبیت یانژی (شه‌ڕ خاپاندنه)!!
خۆشڤیێن من نه‌خۆشێن ئێشا (شه‌كرا نه شرین) ژه‌هرا سپی: دێ ژ پێش نۆشدارێن شه‌كرێڤه چه‌ند ئامۆژگاریێن ده‌روونی بایۆلۆژی سه‌مپتاوی ل ته كه‌م، دا كو ڤێ شۆره‌شا ده‌خه‌س سه‌ركوت بكه‌ی و نه‌هێلی مه‌زنتر لێ بهێت و ئه‌و ترسا ته ئه‌و بۆ خوه بكه‌ته خه‌ون، له‌ورا دبێژمه ته (سوكه‌ری) ملله‌ته‌كێ بێره‌وشته د ناڤ خوینا ته دا هه‌كه تو ده‌سهه‌لاتداریه‌كا دلۆڤان لێ نه‌كه‌ی، دێ رابیته سه‌ر خوه و زیانێ گه‌هینته هه‌می داموده‌زگه‌هێن له‌شی ته وه‌كو داعشا ره‌نگز!!، نه‌مازه ره‌هێن خوینا ته و چه‌نده‌كێ یێ بێ ده‌لیڤه‌یه، هه‌كه تو هه‌می خواسته‌كێن وی بۆ دابین نه‌كه‌ی دێ خیانه‌تێ ل ته كه‌ت نه‌مازه تو ده‌سهه‌لاته‌كا وه‌كو هه‌می ده‌سهه‌لاتانی ل وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر!!، زارۆیه‌كێ گه‌له‌كێ نازاندی یه هه‌كه تو مێژمێژۆكێ د ده‌ڤی را نه‌كه‌ی نا هێلیت تو بسته بنڤی، ئه‌و دخوازیت تو خوه بوه‌ستینی و تێكۆشانێ بۆ بكه‌ی خوه برسی بكه‌ی، شه‌كر نه ئه‌جنه‌یه‌كه د ناڤ خوینا ته دا كو ب عه‌زماندن و روقه‌یاتان بكه‌یه ده‌ر!! لێ بۆ ڤێ چه‌ندێ من بۆخوه سۆزه‌ك دایه به‌رپه‌رێن رۆژناما ئه‌ڤرۆ كو ئه‌ز هاری هه‌وه بكه‌م و ل گه‌ل هه‌وه راوه‌ستم ل دژی ڤی درندێ شه‌كرێ، نه‌هێلم تو برسی ببی و نه‌مازه ل ڤی چه‌رخێ زێرینێ حه‌مه‌ریێ!! هه‌ست پێ نه‌كه‌ی زكێ ته یێ برسی بیت، كو ئه‌م هه‌می ل گه‌ل ڤان نه‌خۆشان و هه‌می نه‌خۆشێن دیتر ژی براوه‌ستێین و برینیێن وان ده‌رمان بكه‌ین، چونكو (لا یۆلم الجرح الا من به الالم.. ) یانكو هه‌ر كه‌س ژ مه ل جهێ خوه هاری نه‌خۆش و نۆشداران ژی بكه‌ت، بۆ سه‌هلكرنا پیڤاژۆیا نه‌خۆشان، یێ ل ناپێژیێ نانی دپێژیت بلا نانێ خوه ره‌ش بكه‌ت و نه‌هلێت ل سرایێ راوه‌ستێت، كه‌سوكارێن وان بلا سه‌ره‌ده‌ریه‌كا نه‌رم و حه‌لین ل گه‌ل بكه‌ن، نه‌كو ب ده‌نگه‌كێ بلند و ب عه‌سكه‌رتای به‌رسڤا پسیارێن وان بده‌ین چونكو نۆشدارێن مه (ته‌خسیریێ ناكه‌ن) هنده نه‌خۆشان دنازینن كو ل ئه‌ورۆپا ژی وه‌سا نینه، چونكو نه‌ساخ ل رۆژئاڤا یێ عه‌زیزه و ژ كه‌یفێن وی قه‌در و قیمه‌تا خه‌سته دده‌تێ دا، های ژ نه‌خۆشیا خوه نینه، یێن مه ژی د وه‌سانه، نۆشدار ته‌مه‌تی نه‌ڤیێ نه‌خۆشیه‌كی یه وێ سه‌ده‌ریا نه‌رم ل گه‌ل نه‌خۆشه‌كی دكه‌ت كو دزانیت ئه‌ڤه مامۆستایه‌كه و به‌ره‌باب ل بن ده‌ستی بووینه وه‌زیرێن ساخله‌میێ و قایمه‌قام ل بن ده‌ستی ده‌رچووینه ژ پێش سه‌رێ وی یێ سپی رادبنه ڤه. هه‌كه نه هینگی نۆشدرا دێ بنه ساخ و نه‌ساخ دێ بنه نۆشدار!! چونكو هنده‌ك نۆشدارێن مه دبێژن ئه‌م ژی به‌شه‌رین و ئه‌م دوه‌ستیێن بلا جاران ئه‌م ژی خوه ل سه‌ر سه‌رێ نه‌ساخان تۆره بكه‌ین. نها مژار ل دۆر وێ ئێكێ یه كو شه‌كر نه‌بیته (قدم السكری) و بڕین ـ به‌ته‌رـ كو نه‌خۆشترین چاره‌نڤیسه نه‌خۆش ژێ دترسن و خودێ نه‌كه‌ت مالئاڤیكرن، به‌س مرن ب ده‌ستێ خودێ یه و كاره‌ساتێن ژ نشكان ڤه ژی هه‌نه و عه‌داله‌تا مرنێ نه یا گه‌نده‌له و ژ مه هه‌میان دگریت كورێ سه‌رۆكی و كوڕێ قه‌ره‌چی نانیاسیت! له‌وا هه‌كه پارێزیا خوه بكه‌م دێ شێم وی زارۆیێ نازك و شیم ل گه‌ل خوه راكه‌م بێی زیانێ بگه‌هینته من هه‌تا هه‌تایێ كو سه‌خبێریا خوه بكه‌م و نه‌ك یا وی، بلا خانمێن نه‌ساخ پاقژیا پێن خوه بكه‌ن و نه‌هێلن شه‌ق بكه‌ڤنه بنێن پیێن وان ل هاڤین و زڤستانان گوره ل به‌ر بن دا كول نه‌بن، بلا خه‌مێن دونیایێ نه‌كه‌نه پشتی.
په‌یكه‌ره‌كی بۆ شه‌هید فاخر
بۆچی ژ هه‌میان شه‌هید فاخر به‌رواری؟! راسته هه‌موو شه‌هیدان جوداهی د ناڤبه‌رێ دا نینه، لێ ژ به‌ر كو شه‌هید عه‌قید. فاخر به‌رواری ئێك ژ كێم ئه‌ندامان بوو، ژ هه‌ر دو چووكان ڤه و هه‌ریێ به‌رده‌وام بوو ل سه‌ر كارێ خوه، خزمه‌تا خوه ل به‌ر سینگێ دوژمنان ئه‌نجامددا و ترس ل ده‌ف ڤی كه‌سی ب چو ره نگه‌كی نه‌بوو، هه‌ژی هندێ یه نه‌هێته ژبیركرن، كو هێمایێن مینا وی كو ل جه‌م هه‌می ملله‌تان هه‌نه و شانازیێ پێ دبه‌ن، ژ به‌ر وێ ئێكێ ئه‌م ل ڤێرێ بێژین و بینین په‌یكه‌ره‌كی ژ بۆی شه‌هیدێ قاره‌مان فاخر به‌رواری بهێته دروستكرن و دانان ل نیڤا باژێرێ دهۆكێ، ژ لایێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ڤه، كێمترین دلسۆزی یه ل هه‌مبه‌ر دلسۆزیا وی بۆ ملله‌تێ وی، ئه‌ڤه هزرا من و هه‌موو هه‌ڤالانه، هیڤیدارین هوون ل گه‌ل من بن ب هه‌ڤرا ئه‌م ده‌نگێ خوه بلند بكه‌ین و په‌یكه‌ره‌كی بۆ شه‌هید فاخر به‌رواری پێشنیاز بكه‌ین.
چار تلفریک دێ ل دھۆکێ ھێنە دروستکرن
ئەڤرۆ، دھۆک:
رێڤەبەرێ گشتیێ گەشتوگوزارێ ل پارێزگەھا دھۆکێ دیار کر کو چار تلفریک دێ ل دھۆکێ ھێنە چێکرن، ب ئاوایەکی تلفریکا ئێکێ ل گوندێ بابلو ب دووماھی ھاتیە و گۆت “ل دەمەکێ نێزیک دێ کەڤیتە کاری”.
عوبەیدوللا داوود رێڤەبەرێ گشتیێ گەشتوگوزارێ ل پارێزگەھا دھۆکێ دیار کر ژی تلفریکا سەرێ چیایێ زاوا کو ل سالا ٢٠١٠ێ ژ لایێ رێڤەبەریا ئەندازەیا لوبنانی یا ھاتیە چێکرن و گۆت “پرۆژە پێک دھێت ژ پێنج گوندێن گەشتیاری و ھژمارەکا پارک و تلفریک و ئوتێل و موتێلان و رۆبەرێ وێ دۆرێن ٦٥٠ دونەمێن ئەردینە و ھەموو کێشە ل گەل لایەنێن پەیوەندیدار ھاتینە چارەکرن و مە بەلگەنامە داینە رێڤەبەریا گشتیا وەبەرھێنانێ ل پارێزگەھا دھۆکێ و مەرجێن قانوونی ژی بۆ ھاتینە دانان داکو نەبیتە دەرگەھەک بۆ مفایێن کەسوکی و ل دەستپێکا ئێکێ یا سالا بھێت دێ تلفریک ب دووماھی ھێت و ھندەک کۆمپانیا ژی یا خواستی خزمەتکاری بگەھنە چیایی دا بشێن دەست ب کاری بکەن و پشتی کارەب گەھشتیێ، بریار ئەوە ئاڤ ژی بگەھیتێ”.
رێڤەبەرێ گشتیێ گەشتوگوزارێ دیار کر ژی کۆمپانیەکا لوبنانی یا داخازکری کو تلفریکەک ژ گەلیێ دھۆکێ دێ چیتە کێلیا شەدایێ و ل سەرێ کێلیێ ھژمارەکا کافی و خارنگەھان دێ ھێنە ئاڤاکرن و گۆت “دۆرێن ٩٠% وەکو دیزاین و رازیبوون ب دووماھی ئیناینە و ل سالا ٢٠١٥ دێ دەست ب کاری ھێتە کرن و بۆ دەمێ دو سالان دێ ب دووماھی ھێت و گۆت “مە ماستەر پلانا ستراتیژی یا گوندێن گەلیێ دھۆکێ یا ھەی کو ژ سێ گۆندێن گەشتیاری پێک دھێت ل گەل ئاکنجیێن سەرەکی ل وێرێ و ئەو گوند ژی ب شێوێ گەشتیاری بھێنە ئاڤاکرن، بەلێ ئاریشا مە ل ڤێرێ ئاریشا قەرەبووکرنا عەردی یە و ٩٥% ژ وی عەردی یێ خەلکی یە و داخازا قەرەبووکرنێ دکەن و نوکە د شیان دا نینە بھێنە قەرەبووکرن و ھیڤیدارم چارەیەکێ ببینین داکو پرۆژە بھێتە بجھئینان”.
عوبەیدوللا داوود ئەو ژی دیارکر ل ناحیا سەرسنکێ کار دھێتە کرن ئوتێلا بەری یا سەرسنکێ وەکو سالا ١٩٤٦ بھێتە نووژەنکرن و دیسا ھژمارەکا ھەیکەل و ئاڤاھیێن کەڤن ل وێرێ ھەنە و راستی وەبەرھێنانێ کرینە کو دوبارە بھێنە ئاڤاکرن و گۆت “تلفریکەک ژی ل سەرێ کانیێ وەکو قووناغا ئێکێ دێ چیتە گاروکی و ژ قووناغا دویێ دێ چیتە سەرێ گارەی و بۆ قووناغا سیێ وەکو بەرنامە مە دانایە و دپلانا مەدایە ل سەرێ گارەی بچیتە چیایێ مەتینی و پێکڤە بھێنە گرێدان و دۆرێن ٧٠% ژ دیزاینی ب دووماھی ھاتیە”.
ل دووماھیێ ناڤبری گۆت “ل ئاکرێ ژی وەکو جھەکێ گەشتیاری بریار ئەوە تلفریکەک بھێتە دانان کو بچیتە سەرێ کەلھا ئاکرێ و ب رێیا رێڤەبەریا گەشتوگوزارێ ل ئاکرێ بھێتە ئەنجامدان”.
نيشاندان
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com