NO IORG
Twitter

ئامێدیێ، نەوزاد زادە ھلۆری:

قوتابیەکێ خەلکێ زومار کو ل پەیمانگەھا تەکنیکیا ئامێدیێ دخواند ژ ئەگەرێ بەرکەفتنا کارەبێ دوھی 15\11 گیانێ خوە ژ دەست دا.

دکتور نەجیب سەعید، رێڤەبەرێ ساخلەمیا ئامێدیێ بۆ ئەڤرۆ ئاشکرا کر، ل ئێڤاریا رۆژا ئەینیا بۆری وی قوتابیێ خەلکێ زومار دگەل ھەڤالێن خوە مەحفیرەک ل سەر بانێ ئاڤاھیێ بەشێ ناڤخۆیی دشووشت و ژ نیشکەکێڤە کەڤتە بەر کارەبێ، ھەڤالێن وی ئێکسەر برنە نەخۆشخانا ئامێدیێ و گۆت “ژ بەرکو کارەبێ گەلەک کارتێکرن ل سەر لەشێ وی کربوو، دوھی 15\11 ل نەخۆشخانا ئامێدیێ گیانێ خوە ژ دەست دا “.

رێڤەبەرێ ساخلەمیا ئامێدیێ خویا ژی کر، ناڤێ وی قوتابی سەمیر مامور موسایە و خەلکێ ناحیا زومار بوو، قوتابی بوو ل پەیمانگەھا تەکنیکیا ئامێدیێ و ل پشکا نەخۆشیێن شیکاری دخواند و ل بەشێ ناڤخۆیی ل وێ قەزایێ دما.

85

دبیت گه‌له‌ك وه‌سا هزر یان شرۆڤه‌ بكه‌ن و بێژین هێشا زوویه‌ و ده‌مێ گونجای نینه‌ كو حوكمی ل سه‌ر ره‌فتار و هه‌لویست و هزرێن سه‌رۆك وه‌زیرێن نوویێ عیراقێ عه‌بادی بكه‌ین و پێدڤییه‌ هێشتا ده‌لیڤێ بده‌ینێ تاكو نیازێن وی زلالتر و دیارتر لێبهێن، لێ مه‌زنان چ بۆ بچووكا نه‌هێلایه‌ ده‌مێ دگۆت هندی خیاره‌ ژ تیتكی یێ دیاره‌، راسته‌ نه‌ ژمێژه‌یه‌ عه‌بادی ده‌ست بكاربووی راسته‌ گڤاشتنێن ناڤحوه‌یی و هه‌رێماتی و ده‌وله‌تی و ب تایبه‌تی یێن ویلایه‌تێن ئێكگرتیێن ئه‌مریكا ل سه‌ر ڤی زه‌لامی یێن هه‌ین كو نابیت هه‌مان شاشیێن مالكی بكه‌ت و پێدڤییه‌ نه‌خشه‌یه‌كێ رێكێ یێ ئاشكه‌را هه‌بیت بۆ چاره‌سه‌ركرنا سه‌رجه‌م كێشێن عیراقێ و ب تایبه‌تی ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ و پێكهاته‌یا سوننی ل وه‌ڵاتی و ژبلی ڤێ چه‌ندێ گڤاشتنێن ره‌وشا خرابا ئێمناهیێ ب تایبه‌تی پشتی هاتنا گرۆپێ تیرۆرستیێ داعش و ده‌ست ب سه‌ر داگرتنا قه‌باره‌یه‌كێ مه‌زن ژ ئاخا عیراقێ كو گه‌له‌ك جاران گه‌فێن داعش گه‌هشتینه‌ وی ئاستی كو مه‌ترسیه‌كا ژدل ل سه‌ر عه‌بادی و حوكمه‌تا وی هه‌بیت ل ده‌ڤه‌را گرین زوون به‌لێ یا ئاشكه‌رایه‌ كو هزر و ئایدیولۆجیا ڤی براده‌ری هه‌مان هزرا هه‌ڤالێ وی یێ به‌ری مالكییه‌ و ئه‌ڤه‌ نه‌ تشته‌كێ نامۆیه‌ یان حێبه‌تییه‌ چونكی هه‌ردو ده‌رچووێن هه‌مان هزر و قوتابخانه‌ نه‌ ، ته‌كتیكا شێوازێ رێڤه‌برن و حوكمداریا وه‌لاتێ عیراقێ ل ده‌ڤ عه‌بادی ئه‌وه‌ كو یێ یاریه‌كا ب مه‌ترسی ل سه‌ر دو وه‌ریسان دكه‌ت كو ژ لایه‌كیڤه‌ په‌سنا رۆلێ پێشمه‌رگه‌ی و گرنگیا هه‌رێما كوردستانێ دكه‌ت ب ئاوایه‌كێ كو ئاشكه‌را نیفاقه‌كا سیاسیی یا سۆر ب سوره‌ و د به‌رامبه‌ر دا یێ گڤاشتنێن ده‌روونی ل گه‌ل حوكمه‌ت و گه‌لێ كوردستانێ دكه‌ت ده‌مێ كارتا بودجه‌ی و مووچێن خه‌لكی دكه‌ته‌ گه‌فه‌ك بۆ سه‌پاندنا سیاسه‌تا (ئه‌مر واقع) ل هه‌رێما كوردستانێ كو قه‌ناعه‌ته‌كێ بۆ خه‌لكی په‌یدا بكه‌ت هوون كیڤه‌ بچن چاره‌سه‌ریا وه‌ یا ل به‌غدا و ئێدی هه‌رێم نه‌شێت وه‌ بخودان بكه‌ت و خونیشاندانا دژی ده‌ستهلاتا خوه‌ بكه‌ن، هه‌لبه‌ت ئه‌ڤه‌ خه‌ونه‌كا مه‌زنه‌دبینیت چونكی ئه‌ڤ سیاسه‌تا كو نوكه‌ عه‌بادی په‌یره‌و دكه‌ت ب هه‌ڤكاریا هنده‌ك هه‌ڤالێن خوه‌ ل هه‌رێمێ چ گومان تێدا نین ندێ شه‌رمزار ی و شكه‌ستن به‌هرا وێ بیت پێدڤی بوو عه‌بادی مفایه‌كێ ئه‌رێنی ژ ره‌وشه‌نبیریا ئه‌وا ل وه‌لاتێ بریتانیا وه‌رگرتی كو نوكه‌ خودانێ ناسناما وه‌لاته‌كێ رۆژئاڤایه‌ و پیشه‌نگه‌ د دیمۆكراسیێ وه‌رگرتبا و قه‌ناعه‌ته‌كا ته‌مام بۆ په‌یدا ببا كو ئێدێ نه‌ما ئه‌و رو ژكو كورد بهێنه‌ خاپاندن یان په‌راوێزكرن چونكی هه‌كه‌ ته‌ماشه‌ی سیاسه‌تا نێده‌وله‌تی بكه‌ین و سه‌مت و ئاراستا نه‌خشه‌یێ سیاسی و ئێمناهیێ ل سه‌رانسه‌ری جیهانێ بێ كوردان و رۆلێ سه‌ركردایه‌تیا سیاسیا كوردستانێ و ب تایبه‌تی سه‌رۆك بارزانی برێڤه‌ناچیت و نوكه‌ چاڤدێرێن سیاسه‌تا هه‌رێمایه‌تی و ده‌وله‌تی گه‌هشتینه‌ باوه‌ریه‌كا تمام كو رۆلێ هه‌رێمێ ئه‌كتیڤتر و میحوه‌ری تره‌ ب تایبه‌تی د قووناغا نوكه‌ دا چونكی هه‌رێما كوردستانێ ب رێیا هێزێن پێشمه‌رگێ قه‌هره‌مان پێش هه‌می جیهانێ ل هێلا پێشیێ شه‌رێ تیرۆرێ دكه‌ت و هه‌ڤده‌م پێشمه‌رگه‌ی ب كریار سه‌لماندیه‌ كو تاكه‌ هێزه‌ شیایه‌ سه‌ركه‌فتنێن مه‌زن و به‌رچاڤ ل سه‌ر تیرۆرستێن داعش تومار بكه‌ن، ئه‌ڤجا پێدڤیه‌ عه‌بادی پێداچوون و چاڤخشاندنه‌كێ د هه‌لویستێ خوه‌ دا بكه‌ت ب تایبه‌تی ل به‌رامبه‌ر كوردان چونكی عه‌بادی پێنگاڤێن مه‌زن هاڤێتینه‌ بۆ ڤه‌گه‌راندنا مافێن سونێن عه‌ره‌بێن عیراقێ چونكی ئه‌و وه‌سا هزر دكه‌ ت كو چاكسازی ل به‌رامبه‌ر باده‌كێ سونان دێ ژ ڤه‌رێژا شاشیێن مالكی قورتال كه‌ت و دێ وێنێ حوكمه‌تا خوه‌ ل به‌رامبه‌ری جیهانێ پاقژكه‌ت و ئه‌ڤه‌ مه‌زنترین شاشیه‌ عه‌بادی بكه‌ڤیته‌ تێدا چونكی هه‌كه‌ عه‌بادی یێ رژد بیت و حه‌زا ب دوماهیك هاتنا كێشا ل سه‌رانسه‌ری عیراقێ هه‌بیت و باوه‌ریێ بخو په‌یدا بكه‌ت و جهێ خوه‌ خۆشكه‌ت پێدڤیه‌ بێ گیرۆبوون سه‌رجه‌م كێشێن هه‌لاویستی ل گه‌ل كوردان چاره‌سه‌ر بكه‌ت و ب تایبه‌تی كێشا بۆدجێ و موچێن فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێمێ، هه‌كه‌ مالكی نیاز اوێ چه‌ندێ هه‌بیت بمینیته‌ د ده‌ستهله‌لاتێدا بۆ وی باشتره‌ شاشیێن مالكی دوباره‌ نه‌كه‌ت و گلۆپا كه‌سك ژ سه‌رۆك بارزانی و كوردان وه‌ربگریت چونكی ئه‌سته‌مه‌ ئێك حوكمی ب ئاوایه‌كێ سه‌ركه‌فتیانه‌ ل عیراقێ بكه‌ت بێ كو كورد و سه‌رۆك بارزانی ل سه‌ر رازی نه‌بن و پێدڤیه‌ ده‌ستهه‌لاتدار و سیاسه‌تمه‌دارێن به‌غدا په‌ند و سه‌ربۆران ژ دیرۆكێ وه‌ربگرن.

سەرەراری وێ چەندێ کو زارۆ ھەست دکەن ئەو د نەخوشن ب نەخوشیا شەکرێ، بەلێ زارۆ حەز ناکەت کەسەک بزانیت وی نەخوشیا شەکرێ ھەیە، داکو ھەست ب شەرمێ ژ ھەڤالێن خۆ نەکەت و رەنگە ئەو ژ نەخوشیا شەکرێ ب ترسیت، ھندەک جاران ژی زارۆیێن تووشی نەخوشیا شەکرێ دبن ھەست دکەن ئەو گەلەک ماندیبوونێ بۆ دایبابێن خۆ پەیدادکەن و رەنگە ژ دایبابێن خۆ کویڤی ببن، داکو داخوازێ ژێ نەکەن دەرمانان یان بخۆت، یان ل دووڤ سیستەمەکێ خوارنێ یێ دەستنیشانکری بچیت.

ئەڤرۆ، بەرپەرێ ساخلەمیێ:

ئەڤ ھەستکرنە تشتەکێ سروشتینە ل دەڤ زارۆیێن تووشی نەخوشیا شەکرێ دبن، بەلێ ھەکە گەلەک بەردەوام بوون پێدڤیە زارۆ ژلایێ دەروونی ڤە بھێتە چاڤدێریکرن، و ل گەل نەخوشیا خۆ بگونجیت و بزانیت کو نەخوشیا شەکرێ تشتەکێ نورمالە دژیانا وی دا و بشێت خۆ ل گەل ب گونجینیت و ژیانا خۆ ب شێوەیەکێ سروشتی ب رێڤە ببەت، پێدڤیە کەسەک ھەبیت زارۆیی باوەری پێ بھێت و ل گەل باخڤیت و ب ھەبوونا وی ھەست ب ئارامیێ بکەت و راستە کو ئەو کەس نەشێت نەخوشیێ ژ زارۆیی ببەت یان راستیا نەخوشیێ ژێ ڤەشێریت، بەلێ ھەر چ نەبیت زارۆ دێ شێت ئاستەنگێن خۆ ل گەل نەخوشیێ بۆ بێژیت، ھەلبەت باشترە دایک یان باب د ڤێ چەندێ دا رۆلێ خۆ ببینت، باشترە ئەو زارۆیێ خۆ پال بدەن ل گەل نوشدارێ خۆ باخڤیت و ھەر پرسیارەکا ھەبیت بێژیتە نوشداری و ھەکە ھندەک زارۆیێ، دیتر ژی ل دەڤ نوشداری ھەبن کو وانژی نەخوشیا شەکرێ ھەبیت، ھەلبەت دێ گەلەک مفای ژ ئێکدو بینن و ئەو پێکڤە دێ ھەست ب وێ چەندێ کەن کو گەلەک زارۆیان ئەڤ نەخوشیە ھەیە و دشێن ژیانا خۆ ببورینن. ھەکە زارۆ ژ وی رەنگی بیت ئەوێ، گەلەک حەز ژ ئاخفتنێ نەکەن یان حەز نەکەت کەسەک چ تشتان ژێ بزانیت، پێدڤیە دایباب وی ھان بدەن کو ب رێکا نیگارکێشانێ ھەستێ، خۆ دەرببریت یان ب رێکا نڤیسینێ و بلا ھەردەم دایباب زارۆی ھان بدەن کو ھەر تشتێ بۆ وی نەخوش بیت وان ئاگەھداربکەت و ھەکە ھندەک کەس ژی ھەبن ئیزعاجا وی بکەن، پێدڤیە بێژیتە دایبابێن خۆ.

نوشدارێ چارەسەرکار دێ رابیت ل دووڤ سیستەمەکی پلانەکێ بۆ چارەسەرکرنا زارۆی دانیت، و ب وێ پلانێ زارۆ دێ ژیانا خۆ ب نورمال بورینیت، لەورا پێدڤیە دایباب ھاریکاربن ل گەل زارۆی دا بشێت بەردەوامیێ بدەتە ب کارئینانا دەرمانێن خۆ و ھەر دەمێ بۆژڤانێ خوارنا دەرمانان پێدڤیە ل ھزرا وی بینن و ھەکە زارۆی ھەست کر کو ئەو یێ ساخلەمە ھەلبەت دێ ژلایێ دەروونی ژی یێ باش بیت و دێ باوەری بۆ پەیدابیت کو چ ئاستەنگ د رێکا وی دا نینن و دشێت وەکی ھەموو زارۆیان ژیانا خۆ ب نورمال ببورینیت.

ل دەستپێکێ یا پێدڤیە دایباب گەلەک ھاریکاریا وی بکەن ھەتا بشێت کونترولێ ل سەر نەخوشیا خۆ بکەت، و زارۆی ژی شیان ھەنە ب ھندەک کاران راببیت وەکو فێربوونا چاوانیا پیڤانا ئاستێ شەکرێ دناڤ خوینێ دا و باشترە دایباب رێکێ ل بەر خوش بکەن و ھەر جھێ وی ڤیا خوینێ ژێ بکێشیت بۆ زانینا رێژا شەکرێ و بلا ب دەنگەکێ بلند ئەو ئەنجامی بخوینیت، ژبەرکو ب وێ رێکێ ئەو بخو دێ شێت پالپشتیێ ل سەر خۆ کەت و ھەکە رێژا شەکرێ یا بلند بیت دێ ھەول دەت بۆ جارێن بھێت کێم بکەت.

ھەلبەت ژی پتریا زارۆیان شیان ھەنە کونترولێ ل سەر رێژا شەکرێ بکەن، بەلێ پێدڤیە زارۆ بۆ ھندەک حالەتێن تەنگاڤیان بھێتە راسپاردن کو دبیت ب دەستێ وی نەبن، ب تایبەت ژی ژ ئەگەرێن دەروونی یان ل دەمێ بێھنڤەدان و رۆژێن کو نەچیتە خواندنگەھێ دبیت بۆ پەیداببن کو نەشێت ب دروستی دەرمانێن خۆ ب کاربینیت و ئەڤ چەندە کارتێکرنێ ل دەروونێ وی دکەت و ل وان کاودانان باشترە دایباب ل گەل باخڤن و باوەریا دەروونی بۆ پەیدابکەن کو دێ شێت ل مال ژی پێنگاڤێن خۆ یێن پێدڤی بجھئینبت.

ئەڤرۆ:

سەرۆکێ وەزیرێن تورکیا دوھی ل ئوسترالیا راگەھاند کو وەلاتێ وی ب رێککەفتنا ھەولێر و بەغدا یێ خۆشحالە و گۆت:(ئەڤە بۆ مە پێشھاتەکا باش و گرنگە و مە ھەردەم بزاڤ کرینە کو ل سەر ڤێ پرسێ رێک بکەڤن).

ل گۆر زانیاریێن ئاژانسا ئەنادول یا تورکی، ئەحمەد داوود ئوغلۆ ئاشکرا کریە کو پشتی ڤەدگەڕیتە تورکیا دێ سەرەدانا عیراقێ کەت و پشتی ئەنجامدانا چەند دیدارەکا ل وێرێ دێ سەرەدانا ھەولێر ژی کەت.

ئەڤرۆ:

جڤاتا نیشتمانی یا کورد ل سووریێ د بەیاننامەکێ دا بەلاڤکریە کو شاندەکێ وان سەرەدانا کۆبانێ کر بۆ وێ چەندێ ھێزەکا وان بچیتە وێرێ لێ پەیەدێ رێ نەدایێ و نەھێلا بچیتە ناڤ کۆبانێ.

د بەیانناما وان دا یا بۆ ڕایا گشتی بەلاڤکری ھاتیە” ئەڤە بن پێ کرنا رێککەفتنا دھۆکێ یە و بۆ وێ چەندێ کو بەڕەڤانیێ ژ ئاخا خوە بکەن، نابیت رێ لێ بھێتە گرتن”.

د ڤێ دەربارێ دا سعوود مەلا سکرتێرێ پارتی دیمۆکراتی کوردستان یا سووریا راگەھاند کو ل دووڤ رێککەفتنا دھۆک، جڤاتا نیشتمانی یا کورد ل سووریێ وەکو پەیەدێ ھێزا خوە دێ ھەبیت و ل رۆژا ئەینی یا بۆری ھێزەکا ٢٠٠ کەسی بەرھەڤ کربوو کو بچیتە کۆبانێ، لێ پەیەدێ رێ نەدایێ و گۆتیە وان پێدڤیە ل بن ناڤێ پەیەدێ دەرباز ببیت، ژ بەر ھندێ ئەو ھێزە نەچوو و بۆ مالپەرێ فەرمی یێ پارتی گۆت:(نوکە دانوستاندن بۆ چارەکرنا ڤێ کێشێ یێ دھێنە کرن، لێ ھێشتا نەھاتیە چارە کرن).

ئەڤرۆ، ڤەگێر سەعدوللا:

جوداھیێن پێکھاتێن سیاسی یێن عیراقێ ل سالا ٢٠١٤ زێدەتر بوون ژ جوداھیێن سالا ٢٠١٠، ژ بەر کو ژبلی ئالۆزیێن د ناڤبەرا حوکمەتا کوردستانێ و یا بەغدا گەھشتبوونە گۆپیتکێ و بۆدجێ ھەرێما کوردستانێ ھاتبوو بڕین، سونێن عیراقێ ژی پتر ھەست ب ستەمێ و پشتگوە خستنێ دکر و ناڤ مالا شیعی ژی پارچەبوونێن مەزن ب خوەڤە دیت بوون، سەرەرای ئەو ناکوکیێن توندێن رەوتێ سەدر و جڤاتا بلندا ئیسلامی ل گەل حزبا دەعوە ب سەرۆکاتیا مالکی ھەین، دەعوە ب خوە ژی د ناڤ خوە دا یا ئێکگرتی نەبوو.

لێ رەنگە مەترسیێن داعش و گڤاشتنێن نێڤدەولەتی فاکتەرێن سەرەکی بن کو سیاسەتمەدارێن عیراقێ ئەزموونا ٢٠١٠ د پێکئینانا حوکمەتێ دا دووبارە نەکەنەڤە کو ھەشت ھەیڤان ڤەکێشابوو ھەتا حوکمەت ھاتیە پێکئینان. ژ بەر کو ھێشتا فراکسیۆنێن کوردی ل سلێمانیێ د دانوستاندنان دا بوون کا کورد دێ پشکداریێ د حوکمەتێ دا کەن یان نە، ل بەغدا روونشتنا پەرلەمانی بۆ پێکئینانا حوکمەتێ دەستپێکر.

سەرەرای مەترسیێن داعش و گوھۆرینا مالکی کو ئێک ژ مەرجێن سەرەکی یێن کوردان بوو بۆ پشکداریێ د حوکمەتێ دا، ھەر دو حوکمەتێن بەغدا و ھەرێمێ نەشیان چو پێنگاڤێن پراکتیکی د چارەکرنا کێشێن د ناڤبەرا ھەر دو لایەنان دا دا ب ھاڤێژن.

نەجیبە نەجیب ئەنداما پەرلەمانێ عیراقێ ژ پارتی دیموکراتی کوردستان بۆ (ئەلمونیتور) دیار کر کو وەکو دەستپێشخەریەک بۆ چارەکرنا کێشێن بەغدا و ھەولێرێ، ل رۆژا ئێکشەمبی وەزیرێن کوردان سیندا قانوونی ل پەرلەمانێ عیراقێ خواند و گۆت “ئەم چاڤەرێ بووین حوکمەتا عەبادی ژی پێنگاڤەکێ بەر ب چارەکرنا کێشان ب ھاڤێژیت، لێ ھەتا نوکە چ پێنگاڤ نەھاڤێتینە”.

ل دووڤ گۆتنێن نەجیبایێ ھەکە عەبادی نیەتەک بۆ چارەکرنا کێشان ھەبیت، ئەو دشێت بۆدجەی بھنێریت. ئەڤە ١٠ ھەیڤە بەغدا بۆدجێ کوردستانێ راگرتی.

نەجیبا نەجیب دبێژیت ” پێدڤیە ھنارتنا بودجێ وەلاتیان ژلایێ حوکمەتا بەغدا ڤە ب ئاریشێن سیاسی ڤە نەھێتە گرێدان، لێ ھەر دو حوکمەتێن مالکی و عەبادی بۆدجێ وەلاتیێن کوردستانێ ب سیاسەتێ ڤە گرێدایە.” ھوشیار عەبدوللا ئەندامێ پەرلەمانێ عیراقێ ژ فراکسیۆنا گۆڕان دیار کر کو خەلکێ ھەرێما کوردستانێ چاڤەرێ بوون پشتی پێکئینانا حوکمەتا عیراقێ یا نوو کێشا بۆدجەی چارە ببیت، لێ وەزیرێن کورد سویندا یاسایی ژی خواند، مووچە ھەر نەھاتن. ب ئاشکرایی دبێژم بێی چارەکرنا کێشا پەترۆلێ، دڤێت چاڤەرێی بۆدجێ نەکەین”.

د. حسێن عەلاوی رێڤەبەرێ پەیمانگەھا عیراقێ بۆ وزێ بۆ (ئەلمونیتور) دیار کر کو سویندخواندنا وەزیرێن کورد ل پەرلەمانێ عیراقێ، ئاماژەکە بۆ دلنیابوون و باوەریێ د کارێ حوکمەتا عەبادی دا و ھێشتا مە دو ھەیڤ ژ ژیێ حوکمەتێ دەرباز نەکرینە دا کو ھەلسەنگاندنێ بۆ بکەین.

عەلاوی گۆت “ھەموو لایەن پێدڤی ب دانوستاندنێ نە، ژ بەر کو داعش ئاستەنگێن ئێمناھیێ یێن دروستکرین و ھاتنە خوارا بھایێ پەترۆلێ ل بازارێ جیھانی، قەیرانا ئابووری ل کوردستانێ زێدەتر یا لێکری و ھەکە ناکوکی د ناڤبەرا بەغدا و ھەولێرێ دا د بەردەوام بن، دێ کارتێکرنەکا نەرێنێ ل سەر ئابوورێ نیشتیمانی و بۆدجێ دەولەتێ دروست کەت”.

ئاریشێن بەغدا و ھەولێرێ ژ بابەتێ بۆدجەی و کێشا پەترۆلێ زێدەترن، ژ بەر کو ھەر چەند حوکمەتا عیراقێ دخوازیت پتر حوکەتەکا ناڤەندی بیت و پتریا دەستھەلاتان ل بەغدا کوم ب بن، ھەرێما کوردستانێ زێدەتر ل وان دەرگەھان دگەریێت کو بشێت پتر خوە ژ بەغدا دوور بکەت و ھەموو بریارێن گرێدای خەلکێ ھەرێما کوردستانێ د دەستێن وێ دا بن، دبیت ئەڤە ئێک ژ ئەگەرێن سەرەکی بیت کو پشتی سالا ٢٠٠٦ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ل سەر ئاستێ ئابووری و پەیوەندیێن دەرڤە سیاسەتەکا جودا ژ سیاسەتا حکوومەتا بەغدا پەیرەو بکەت و ل سەر ئاستێ سیاسەتا لەشکری ژی، رژدیێ ل سەر وێ چەندێ بکەت کو بتنێ ھێزێن پێشمەرگەی یێن کوردی دێ ھەرێما کوردستانێ و دەڤەرێن کێشەدار د ناڤبەرا ھەولێرێ و بەغدا دا پارێزن.

ل گور دیتنێن د. حەسەن عەلاوی ئاریشا د ناڤبەرا ھەرێمێ و بەغدا دا پتر گرێدای دابەشکرنا داھاتێن دەولەتێ یە و گۆت”ئەم پێدڤی ب دەرکرنا قانوونا دابەشکرنا داھاتێن فیدرالی نە، ھەروەسا قانوونا پەترۆلێ و غازێ، قانوونا رێکخستا کارێ وەزارەتا پەترۆلێ، قانوونا کومپانیا پەترۆلا عیراقی یا نیشتیمانی(سومو)، جڤاتا ئیتیحادی یا ھێزێ و دەستەیا چاڤدێریا داھاتێن دەولەتێ”.

 ل گور ئاخفتنێن عەلاوی ھەکە ئەو قانوون بھێنە تەشریع کرن و ئەو دەزگەە بھێنە دامەزراندن دێ تێرا وێ چەندێ ھەبن کو ناکوکیێن بەغدا و ھەولێرێ چارەکەن.

لێ دبیت ڤێ چەندێ دەمەکێ درێژ بۆ بڤێت، ژ بەر کو د دەمێ ھەر دو خولێن بۆری دا، ژ بەر ناکوکیێن فراکسیۆنێن کوردی و شیعی، پەرلەمانێ عیراقێ نەشیا دەنگی ل سەر قانوونا پەترۆلێ و غازێ بدەت.

 نەجیبایێ دیار کر کو سەرکردایەتیا کوردی دەمێ سێ ھەیڤان یێ دایە عەبادی کو کێشێن بەغدا و ھەولێرێ چارە بکەت و گۆت “ھەکە پشتی سێ ھەیڤان عەبادی چو پێنگاڤ نەھاڤێتن، دێ مە بریارەکا دی ھەبیت”.

پتریا جاران پێکھاتنێن د ناڤبەرا کوردان و حوکمەتێن عیراقی دا د دەمکی نە، ل شوونا کێشە بھێنە چارەکرن، پتریا جاران دھێنە پاشخستن، پشتی سەرەدانا وەزیرێ پەترۆلا عیراقێ عادل عەبدولمەھدی بۆ ھەرێما کوردستانێ و روونشتنا وی ل گەل نێچیرڤان بارزانی، رێککەفتن ھاتە کرن کو حوکمەتا بەغدا ٥٠٠ ملیۆن دولاران بۆ کوردستانێ بھنێریت بەرانبەر وێ ھەرێما کوردستانێ رۆژانە ١٥٠ ھزار بەرمیلێن پەترۆلێ ب رێیا بەغدا رەوانەی دەرڤە بکەت، لێ دبیت ئەڤە تێرا وێ چەندێ نەکەت ھەرێم و بەغدا ل سەر کێشتا پەترۆلێ رێکبکەڤن، ژ بەر کو سەرکردایەتیا کوردی چەند جاران دوپاتکریە کو ئەو بادەکا پەترۆلێ ب تمامی رادەستی بەغدا ناکەن بەلکو ئەو ب خوە دێ پەترۆلێ بۆ بازارێن جیھانێ ھنێرن و بەغدا ژی ڤێ چەندێ قەبوول ناکەت.

چارە نەبوونا ئاریشان دبیت گرێدای وێ چەندێ بیت کو سیاسەتمەدارێن عیراقی پتر ژێیاتی یا بۆ پێکھاتێن خوە ھەی بەری کو ژێیاتی بۆ عیراقێ ھەبیت و ھەروەسا چاڤێ وان پتر یێ ل بەرژەوەندیێن پێکھاتێن وان پتر ژ بەرژەوەندیێن گشت عیراقێ. مەلک فەیسەلێ ئێکێ ل سالا ١٩٣٢ ئاماژە ب ڤێ چەندێ دا بوو دەمێ گۆتی “…چو عیراقی د ناڤ عیراقێ دا نینن، کومەکا پێکھاتێن جودانە بێی کو ھەستەکا نیشتیمانی ھەبیت… .” دبیت ئەڤە ئەگەرێ سەرەکی بیت کو مەترسیێن تیرۆریستێن داعش ژی نەشێت پێکھاتێن عیراقێ نێزیکی ئێک بکەت.

ئەڤرۆ، چەکدار ئەترووشی:

پشتی بورینا چەندین ھەلبژارتنان ل ھەرێما کوردستانێ و دەر ئەنجام ئێکگرتویا ئیسلامی کوردستان ل دەڤەرا بەھدینان وەکو پارتا دویێ دھێتە ھەلبژارتن، سەرکردایەتیا ئێکگرتوو ل دەڤەرێ داخوازا چەندین پوستان کریە لێ ئەمیندارێ گشتی پشت گوە ھاڤیتینە و ژ ئەگەرێ فشارا سەرکردایەتیا وان ل سلێمانیێ ھەتا نوکە نەھاتینە جێیبەجێکرن.

ژێدەرەکێ دناڤا ئێکگرتویی ئیسلامی کوردستانی کو نەڤیا ناڤێ وی بھێتە دیارکرن تایبەت بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیاکر کو تورەبونەکا مەزن ل ناڤا کادر و ئەندامێن مە پەیدابویە و گوت” تورەبونا مە نەیا نوکەیە، لێ ئەڤ چەندە ھاتە پێش ب تایبەتی پشتی کو دەنگێن ئێکگرتویا ئیسلامی ل پارێزگەھا دھوکێ بلند بووین و ل سلێماینێ کێمبونەکا بەرچاڤ ب خوەڤە دیتی، ئەڤ چەندە بو جھێ دل نەرحەتیا وان، سەرکردایەتیا ئێکگرتویا ئیسلامی ل سلێمانیێ مە ژ خوە کێمتر دبینیت و نەبتنێ ئێکگرتویان، بەلکو ھەموو خەلکێ کوردستانێ کو ئەڤ چەندە ناھێتە قەبوولکرن”.

ژێدەرێ ناڤونیشانێن وی ل دەف مە دپاراستی، ئاماژە ب وێ چەندێ کر کو ئەمیندارێ گشتی دانپێدان کریە و گوت” د کونفراسێ دوماھیێ یێ ئێکگرتویا ئیسلامی دا ئەمیندارێ گشتی دانپێدان ب وێ چەندێ کریە کو سەرکەفتنا ئێکگرتوی د ھەلبژارتنێن دووماھیێ دا ئەگەر بۆ بەھدینان دزڤریت، کو ئەڤە د دانپێدانەکا فەرمی دا ژلایێ وان ڤە ھاتیە کرن”.

ژێدەری دیاکر کو نەدانا ماف و داخوازیێن ئێکگروتو ل بەھدینان  بۆ فشارا سلێمانیێ دزڤرینم و گوت” نەدانا وان پوست و مافێن مە دناڤا ئێکگرتوی دا ژ ئەگەرێ فشارا مەزنا سەرکردایەتیا سلێمانیێ یە ل سەر ئەمیندارێ گشتی کو ئەو فشارا ھندە توند بوویە ئەگەر کو ماف و خواستێن مە نەھێنە بجھئینان، ئەم ژی ھەست ب کێماسیێ دکەین بەرانبەر ڤێ چەندێ و نە درازینە و دێ ھەلویستێ مە یێ بەرداوام بیت.

ژێدەرێ ناڤبری ئەو چەندە ئاشکەرا کر کو گەنجێن وان ل بەھدینان دخوین گەرمن و داخواز گوھۆرینا ئەمیندارێ گشتی کریە، دیسان ئەو چەندە ژی دیارکر کو مە داخوازیێن خوە کرینە بەرانبەر دەنگێن خوە نە زێدەتر.

دھێتە زانین و ل دووڤ پێزانینێن (ئەڤرۆ) سەرکردایەتیا ئێکگرتویی ئیسلامی ل  بەھدینان یا رژدە ل سەر داخوازیێن خوە و د چەندین روونشتنێن خوەدا دیار کریە ئەگەر داخوازیێن وان نەھێنە بجھئینان، دێ بەرسڤەکا توند ھەبیت کو دێ بیتە ئەگەرێ پەشیمانیێ بۆ ئەمیندارێ گشتی و ھەموو ئێکگرتویان.

ئەڤر، ھۆشەنگ:

ئاژانسا فرانس پرێس د راپۆرتەکێ دا ئاماژە ب ڤێ یەکێ دکەت کو پشتی داعشێ ل کوردستانێ شکەستن ئینای و لەشکرێ عیراقێ ژی شیا قەزا بیجی ژ دەستێ داعشێ دەرخینیت گەلەک سەرکردێن وێ رێکخراوێ پارێن کو بەرێ کۆم کرینە ل گەل خوە دبەن و دچن و ل ئالیێ دی پشتی بەلاڤبوونا نووچەیێن سەبارەت ب کوشتنا بەغدادی ب دەھان ئەندامێن داعشێ رەڤیبوون و ئەو کەس ل ئالیێ وێ رێکخراوێ ڤە ھاتینە کوشتن و داعشێ بەر ب نەمانێ ڤە دچیت.

ئاژانسا فرانس پرێس د نووترین راپۆرتا خوە دا ب بەلگە بەحسێ شەرەکی ناڤخوەیی د ناڤ ھێزێن داعشێ دا دکەت و ئاماژە ب ڤێ یەکێ دکەت کو پشتی داعشێ ل کوردستانێ شکەستن ئینای و چەندین قەزا ژ دەستێ وان ھاتنە دەرخستن ناکۆکیێن مەزن د ناڤبەرا سەرکردە و ئەندامێن وێ رێکخراوێ دەستپێ کرینە و ل سووریێ ژی چەندین سەرکردێن داعشێ پارێن کو بەرێ کۆم کربوون ل گەل خوە برینە و ژ بەر ڤێ یەکێ ژی گەلەک ئەندامێن داعشێ ل ھەمبەر رێکخراوا خوە بێ باوەر بووینە و درەڤن و ب فەرمانا ئەبوبەکر بەغدادی سەرۆکێ رێکخراوا داعشێ دەست ب کوشتنا گەلەک سەرکردە و ئەندامێن وێ رێکخراوێ ھاتیە کرن و ل سووریێ و عیراقێ چەندین سەرکردە ھاتینە کوشتن و فەرمانا کوشتنێ بۆ گەلەک کەسێن دی ژی ھاتیە دان.

د بەردەوامیا راپۆرتێ دا ئاماژە ب ڤێ یەکێ ژی ھاتیە کرن کو پشتی قەزا بیجی ژ ئالیێ لەشکرێ عیراقێ ڤە ھاتە کۆنترۆل کرن بارێ ئابووری یێ داعشێ گەلەک خراب بوویە و چەندین سەرکردێن وێ رێکخراوێ ژ بەر دزیێ ژ ئالیێ وێ رێکخراوێ ڤە ب رەنگەکێ درندانە ھاتینە کوشتن و نھا ھەر ئەندامەک داعشێ کو بخوازیت ژ داعشێ جودا بیت دھێتە کوشتن و ترسەکا مەزن ل دەف ئەندامێن وێ رێکخراوێ دروست بوویە و ئەڤە ژی لاوازیا وێ رێکخراوێ نیشا ددەت و ئێدی داعش نەشێت وەک بەرێ ژی ھێرشی باژار و دەڤەرێن نوو ل عیراق و سووریێ بکەت.

د دووماھیا راپۆرتێ دا ئەو یەک ژی ھاتیە دیار کرن کو ھێزێن پێشمەرگە شیان کلیدا شکەستنا داعشێ ڤەکەن و پشتی داعشێ ل ھەمبەر پێشمەرگێن کوردستانێ شکەستن خواری لەشکرێ عیراقێ ژی شیان چاڤ ل پێشمەرگەی بکەن و شەرێ داعشێ بکەن و ژ بەر ڤێ یەکێ ژی نھا سەرکردێن داعشێ گەلەک ژ کوردان توورەنە و فەرمانا کوشتنا کوردان ددەن، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی دڤێت ھێزێن ھەڤپەیمان پتر ژ جاران ھاریکاریا کوردان ل سووریێ و عیراقێ بکەن و وان ب تنێ نەھێلن، چونکو براستی کوردان شیا مرۆڤاتیێ ل ھەمبەر تیرۆرا داعشێ ب پارێزن و نھا ئەرکێ جیھانێ یە کو ب ھەموو رەنگەکێ ھاریکاریا کوردێن قارەمان بکەن.

پشتی کو YPG نەھێلای ھێزا لەشکری یا جڤاتا نیشتیمانی یا کوردی دەربازی رۆژئاڤایێ کوردستانێ بیت ژ بۆ کو مل ب ملێ پێشمەرگەی و YPG دژی چەکدارێن داعشێ شەری بکەت، جڤاتا نیشتمانی یا کوردی ل کوبانێ د بەیاننامەیەکێ دا داخواز ژ رایا گشتی یا نێڤدەولەتی، ھێزێن کوردستانی، تەڤدەمێ و سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ وەکو چاڤدێرێ رێککەفتنا دھۆکێ کر کو کار بۆ وێ یەکێ بکەن کو ھێزا لەشکری یا جڤاتا نیشتیمانی دەربازی کوبانێ بیت.

ئەڤرۆ، ڤەگێر:

پشتی کو YPG نەھێلای ھێزا لەشکری یا جڤاتا نیشتیمانی یا کوردی دەربازی رۆژئاڤایێ کوردستانێ و ب تایبەتی کوبانێ بیت ژ بۆ کو مل ب ملێ پێشمەرگەی و YPG و لەشکرێ ئازاد ل دژی چەکدارێن داعشێ شەری بکەت، جڤاتا نیشتمانی یا کوردی ل کوبانێ د بەیاننامەیەکێ دا داخواز ژ رایا گشتی یا نێڤدەولەتی، ھێزێن کوردستانی، تەڤدەمێ و سەرۆکێ ھەرێما کوردستانێ وەکو چاڤدێرێ رێککەفتنا دھۆکێ کر کو کار بۆ وێ یەکێ بکەن کو ھێزا لەشکری یا جڤاتا نیشتیمانی دەربازی کوبانێ بیت.

 ل دۆر ڤی بابەتی کاوە عەزیزی ئەندامێ سەرکردایەتیا پارتی دیموکراتی کوردستان-سووریا کو پارتیا وان ئێک ژ پارتیێن جڤاتا نیشتمانیا کوردی یە بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر کو ھێشتا رێککەفتنا دھۆکێ نەکەفتیە د وارێ بجھئینانێ دا، ئالیێ بەرامبەر یێ ئاریشان بۆ چێ دکەت.

 د پشکەکا بەیانناما جڤاتا نیشتیمانی یا کودی دا ھاتیە کو ژ ئەنجامێ وان ھەڤدیتنێن ل گەل سەرکردێن YPG ل کوبانێ ھاتینە کرن، وان قەبوول نەکر کو چو ھێزێن لەشکری ب ناڤێ جڤاتا نیشتمانی یا کوردی بچنە د ناڤ کوبانێ دا، و دڤێت ئەو ژی بھێنە د ناڤ YPG دا و ل بن ناڤێ وێ کار بکەن، کاوە عەزیزی دەربارەی ڤێ چەندێ گۆت: (دەمێ YPG قەبوول بکەت لەشکرێ ئازاد مل ب ملێ وان د ناڤ کوبانێ دا شەری بکەت و YPG قەبوول نەکەت برایێن وان یێن کورد ژ جڤاتا نیشتمانی مل ب ملێ وان شەری بکەن، ئەڤە ئاریشەیەکا مەزنە. مخابن ئەو ئەقلێ ھشک و یێ گرتی یێ رێ نەدەت کو ھێزا لەشکری یا جڤاتا نیشتمانی دەربازی رۆژئاڤایێ کوردستانێ بیت).

ل دووڤ گۆتنێن کاوە عەزیزی ئەڤ رەفتارێن YPG و PYD خزمەتا ئێکرێزیا کوردی ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ ناکەن، ژ بەر کو ھێشتا مەرجەعیا سیاسی نەھاتیە پێکئینان ئەو کەفتنە دروستکرنا ئاستەنگان بەرامبەر بجھئینانا رێککەفتنا دھۆکێ.

 د پشکەکا دی یا ئاخڤتنێن خو دا کاوە عەزیزی گۆت: (نە بتنێ PYD و YPG ناھێلن ھێزا جڤاتا نیشتمانی دەربازی رۆژئاڤایێ کوردستانێ بیت، بەلکو ھەتا نوکە یێ ئاریشا بۆ وەلاتی و ئەندام و لایەنگرێن مە دروست دکەن و ھەتا نوکە د بەردەوامن ل سەر قانوونا تەجنیدا ب نەچاری و ئەو کەسێن نەخوازن بچنە د ناڤ ھێزێن وان دا، ھێزێن PYD و YPG وان ژ مالێن وان د رەڤینن و دبەنە قەندیلێ و ئەڤە ھەموو رێگرن بەرامبەر بجھئینانا رێککەفتنا دھۆکێ).

ئەڤرۆ، مللەت جەمال:

پشتی وی کونگرێ رۆژنامەڤانی ئەوێ لسەر رەوشا لاوازا یانا دھوک یا دارایی ھاتیەگرێدان کارگێریا یانا دھۆک ب فەرمی دەست ژ شەش یاریکەرێن خوە یێن خۆلا نایابا عیراقێ بەردان و لجھێ وان پێنج یاریکەرێن تیما خولا کوردستانێ سەرخستنە ل گەل تیما خولا عیراقێ.

لدور ڤی بابەتی سکرتێرێ یانا دھۆک محەمەد عەبدی بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گوت: بێ گومان دەست بەردانا مە ژ شەش یاریکەرێن تیما خولا عیراقێ ژ نەچاری بوو ژبەر رەوشا لاوازا داراتیی یا نوکە یانە تێدا دەربازدبیت لەورا مە دەست ژ یاریکەر (عەلی موتەشەر،عەلی محەمەد عەلەللا،ئەیاد سدیر، حەیدەر عەبدوللا،عەباس رحێمە و قاسم زێدان ) بەردا پشتی یاریکەرێن ناڤبری دیارکری کو  د بەرھەڤ نینن یاریێ بکەن بێ بەرامبەر ئانکو بێھن فرەھی ل گەل مە نەکێشا.

لدور وێ چەندێ کا ھەر یاریکەرەکی چەند پارێ خوە وەرگرتیە و چووی ناڤبری گوت: چو یاریکەران ژ ئەوێن چووین پارەک وەنەگرتیە بەرامبەر پارێن وان مە دەستبەرداریێن وان بێ بەرامبەر داینی.

زێدەتر ناڤبری لدور وان یاریکەرێن ھاتینە سەرخستن گوت:پشتی راھێنەر باسم قاسم دوفچوونا تیما کوردستانێ کری بریاردا ھەر ئێک ژ ( فەرھاد سەدیق ، دلوڤان سالح، محەمەد حەمەد، ئوسامە محەمەد سەلیم و ئازاد محیەدین ) بھێنە سەرخستن بو خۆلا عیراقێ بڤێ چەندێ یاریکەرێن کورێن باژێری دێ زێدەتر دەلیڤا خوە بینن و دبیت بو وەرزێن بھێت ژی لدووڤ ڤێ پێنگاڤێ بچین.

لدور وێ چەندێ کا ھاتنا ڤان پێنچ یاریکەران بو خولا عیراقێ دێ چەند کارتێکرنێ ل تیما خولا عیراقێ کەت ناڤبری گوت: بێ گومان دێ کارتیکرنێ ل تیما خولا کوردستانێ کەت لێ دێ ھەولدەین کو یاریێن ھەر دو تیما ژێک دووربن بو وێ چەندێ یاریکەرێن مە ل ھەر دو تیما یاریێ بکەن.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com