ئەڤرۆ نیوز:
خەتیب دیجلە سیاسەتمەدارێ باکورێ کوردستانێ کو نها ل ئورۆپا دژیت د داخۆیانیەکێ دا دیار کریە کو ژ بەر رەوشا رۆژئاڤایێ کوردستانێ، تورکیا قۆناغا ئاشتیێ راگرت و شەری دەستپێکرە ڤە.
ناڤهاتی دیار دکەت کو ژ بەر هەلویستێ تورکیا ل دژی رۆژئاڤایێ کوردستانێ و پشتەڤانیا وی وەلاتی بۆ گرۆپێن چەکدار بۆ ئەگەرێ هندێ قۆناغا ئاشتیێ ل تورکیا بهێتە راگرتن.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
ئاخفتنكه‌رێ وه‌زاره‌تا كاروبارێن شه‌هيدان و ئه‌نفالكريێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دياركر د گۆرێ ب ئێكێ يێ ب كوم دا ل باژێرێ سه‌ماوه رووفاتێن 171 كه‌سان ده‌رخستينه و هه‌موو ژى ژن و زاروك بووينه.
زێده‌تر فوئاد عوسمان گۆت: ئه‌ڤرۆ 3-8-2019 پشتى 13 رۆژێن كاركرنێ تيمێن نشتيمانى و پێكڤه يێن ده‌زگايێ شه‌هيدێن عيراقێ و كاروبارێن شه‌هيدان و ئه‌نفالكريێن هه‌رێما كوردستانێ ب هه‌ڤكاريا پزيشكێن داد يا عيراقێ و رێكخراوا ICMP، ژ سه‌رجه‌مێ ئه‌و سێ گۆرێن كوم يێن هاتينه ديتن تنێ د گۆرێ ئێكێ دا ل سه‌ماوه رووفاتێن 171 كه‌سان هاتينه ده‌ركرن و هه‌موو ژى ژن و زارووك بوون و ئه‌ڤ هژماره ژى يا پێشبينى كرى نه‌بوو.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
راپورتێن روژنامه‌ڤانی ل ئیسپانیا ئاشکراکرینه یانا به‌رشه‌لونا نابیته رێگر د ریێا چوونا ستێرا خوه یا به‌رازیلی ڤلیب کوتینهو ب شێوه‌یێ خواستن بوو وه‌رزێ نوو لێ ب مه‌رجه‌کی ئه‌و یانا حه‌زا ئیمزاکری ل گه‌ل کوینهوی هه‌بیت پێدڤی یه بوو هه‌ر ساله‌کێ کوژمێ ٢٥ هه‌تا ٣٠ ملیون یورویا پێشکێشی به‌رشه‌لونا بکه‌ت.
هه‌ژی گوتنێ یه ل ماوێ بوری هه‌ر ئێک ژ یانێن چێلسی و مانچێسته‌ر یوناید و لیڤه‌رپول یێن ئنگلیزی حه‌زا ئیمزاکرنا وی یاریزانی هه‌بوو لێ ژبه‌ر ئه‌و مه‌رجێ به‌رشه‌لونا دانا به‌ر هه‌لوه‌شاندنا وی یاریزانێ ناڤبری چ ژ ئه‌وان یانان ده‌ست ب دانوستاندنان نه‌کر ژبه‌رکو به‌رشه‌لونا داخوازیا ١٤٠ ملیون یورویا کری یه به‌رامبه‌ر ده‌ست به‌ردانا کوتینهوی.
ئه‌ڤرۆ نيوز:
مه‌سرور بارزانى سه‌رۆك وه‌زيرێن هه‌رێما كوردستانێ ب هه‌لكه‌فتا بورينا پێنج سالان ل سه‌ر داگيركرنا شنگالێ و جينوسايدكرنا ئێزيديێن ڤێ ده‌ڤه‌رێ په‌يامه‌ك به‌لاڤ كر دياركر دێ ب هه‌موو شيانێن خوه دگه‌ل حوكمه‌تا عێراقێ كاركه‌ين بۆ قه‌ره‌بوووكرن و ڤه‌گه‌راندنا زيانڤێكه‌فتيێن كوردێن ئێزدى.
ديسان مه‌سرور بارزانى دياركر ئه‌ڤرۆ سالرۆژا جينوسايدكرنا كوردێن ئێزدى يێن شنگالێ و ده‌وروبه‌رانه ل سه‌ر ده‌ستێ تيرورستێن داعش و هه‌تا نوكه ژى چه‌ندين كه‌س ل ناف ده‌ستێ وان دا هاتينه ره‌ڤاندن و نه‌هاتينه رزگاركرن و ده‌ربه‌رده‌ركرن.
سه‌روك وه‌زيرێن كوردستانێ ئه‌و چه‌نده ژى دياركر گه‌لێ كوردێن ئێزدى ب درێژاهيا مێژوويێ تووشى چه‌ندين فه‌رمانان بووينه كو دووماهى جار ژى ل سه‌ر ده‌ستێ تيرورستێن داعش تووشى كومكوژيێ بوون سه‌ره‌راى هه‌موو ڤان فه‌رمان و جينوسايدكرنێ دا ئێزديان به‌رگرى ژ ناسناما خوه يا ئاينى و نه‌ته‌وه‌يى يا ره‌سه‌ن يا گه‌لێ كورد كريه.
ل دووماهيێ مه‌سرور بارزانى گۆت: پێدڤيه رولێ سه‌رۆك مه‌سعود بارزانى يێ مه‌يدانى ژبيرنه‌كه‌ين كو دگه‌ل پێشمه‌رگه‌ى هه‌تا شنگال ژ ده‌ستێ تيرورستان رزگاركرى و سوزێ ده‌ت ل ماوێ بهێت كار بكه‌ت بۆ رزگاركرنا و هه‌موو وان ئافره‌تێن ئێزدى يێن ده‌ستێ تيرورستان دا ماين.
ئه ڤرۆ، ئازاد گوله‌یی:
دراگه‌هاندنه‌کێ دا بۆ ده‌زگایێن راگه‌هاندنێ کو دانه‌یه‌ك ژێ گه‌هشتیه ده‌ستێ په‌یامنێرێ ئه‌ڤرو نیوز ل ئوروپا..ئێکه‌تیا ئوروپا ته‌پا پێ یویفا دادڤانا فره‌نسی ستیڤانی فراباتا ژی ٣٥ سالی ده‌ستنیشان کر داکو یاریا سوپه‌را ئوروپا دناڤبه‌را هه‌ردو یانێن لیڤرپول وچێلسی یێن ئنگلیزی ئه‌وا بریاره ١٤ ی ڤێ هه‌یڤێ ل باژێرێ ئیسته نبول بهێته ئه نجامدان.
ئه‌ڤرۆ نیوز:
یانا به‌شه‌رلونا گه‌هشته رێککه‌فتنێ ل گه‌ل یانا بیتیس بۆ ڤه‌گوهاستنا یاریزانه‌کێ وێ یانێ.
رادیویا ئوندا سیرو یا ئیسپانی دیارکریه چاڤه‌رێ دهێته‌کرن ل چه‌ند ده‌مژمێرێن بهێت یانا به‌رشه‌لونا هه‌ڤبه‌ستا به‌ره‌ڤانێ یانا ریال بیتیس جونیور فیربو راگه‌هینت پشتى هه‌ردو یانێن به‌رشا و بیتیس گه‌هشتی نه رێککه‌فتنێ ل سه‌ر ڤه‌گوهاستنا وی یاریزانێ ناڤبری.
هه‌ردیسان وێ رادیویێ دیارکریه ژێ به‌رشه‌لونا دێ کوژمێ ٢٥ ملیون یورویا پشکێشی یانا بیتیس که‌ت به‌رامبه‌ر ده‌ست به‌ردانا وی یاریزانێ ناڤبری.
هه‌ژی گوتنێ یه جونیور یێ ٢٢ سالی ئه‌وێ ل لایێ چه‌پێ یێ به‌ره‌ڤانی دکه‌ت ل وه‌رزێ بوری شیابوو ئاسته‌کێ بلند ل گه‌ل ریال بیتیس دخۆلا لالیگا دا پێشکێش بکه‌ت.
ئه‌ڤرۆ نیوز، نه‌وزاد هلۆرى:
ب مه‌ره‌ما زێده‌تر خزمه‌تكرنا كه‌یسا ئێزدیان، په‌رله‌مانێ كوردستانێ د رونشتنا ئه‌ڤرۆ دا 3/8 كاره‌سات و كومكوژیا ئێزدیان وه‌كو جینوساید ناساند، پێدڤى یه حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كار لسه‌ر ناڤه‌رۆكا پرۆژه قانونا نوو بكه‌ت، سه‌رۆكێ فراكسوونا پارتى دیاركر كو پێدڤى یه پرۆژه قانون ب زوترین ده‌م بو خزمه‌تا جڤاكێ ئێزدى و شنگالێ بچیته دوارێ بجهكرنێ دا.
ئه‌ڤرۆ په‌رله‌مانێ كوردستانێ خواندنا سێ و ده‌نگدان بو پرۆژه قانونا ب جینوساید ناساندنا تاوان و كومكوژیا ئێزدى د 3/8 دا ب جینوساید ناساند كو ئه‌و ژى ل رێكه‌فتى 3/8/2014 هه‌مبه‌رى كوردێن ئێزدى ژلایێ داعشێ هاتبویه‌كرن.
د ناڤه‌روكا پرۆژه قانونێ دا هاتیه كو پێدڤى یه حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ناڤه‌روكا بریارێ بجهبكه‌ت و كار ب چوو قانونان ژى ناهێته‌كرن كو دژى ڤێ قانونا نوو بیت.
ئومێد خوشناو سه‌رۆكێ فراكسوونا پارتى دیموكراتى كوردستان د كونگره‌یه‌كێ رۆژنامه‌ڤانى دا دیاركر كو ئه‌ڤرۆ پروژه قانون ژلایێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ هاته په‌سه‌ندكرن و گوت: (پرۆژه قانون ژلایێ فراكسوونا پارتى هاتبویه پێشنیاركرن، دخوازین كو هه‌ردوو حوكمه‌تێن هه‌رێم و به‌غدا ئاڤریه‌كێ ب شنگالێ بده‌ن و ده‌ڤه‌رێن وان ئاڤه‌دان بكه‌ن، پیروزباهیا ئێزدى و شنگالێ دكه‌ین و دخوازین ب زوترین ده‌م بریار بجیته دوارێ بجهكرنێ دا).
هه‌دیا موراد، ئه‌نداما په‌رله‌مانێ كوردستانێ و نونه‌را ئێزدیان ل بارا ناڤه‌روكا پرۆژه قانونێ د كونگره‌یه‌كێ رۆژنامه‌ڤانى دا گۆت: (كومكوژیا د ده‌رحه‌قا ئێزدیان هاتیه‌كرن ب هه‌موو پیڤه‌رێن خوڤه جینوسایده، پێدڤى یه كه‌سوكارێن قوربانیان بهێنه قه‌ره‌بوكرن و ده‌ڤه‌رێن وان ژى بهێنه ئاڤه‌دانكرن، رۆژا 3/8 وه‌كو جینوسایدا ئێزدیان هاته دیاركرن).
زێده‌تر گۆت: (هژماره‌كا زورا ئێزدیان ئاواره بوینه و تا نها هژماره‌كا زورا ئێزدى دده‌ستێ داعشێ دا ماینه، دخوازین كو ب زوترین ده‌م كار بو رزگاركرنا ئێزدیێن مایى بهێته‌كرن و ده‌ڤه‌رێن وان ژى بهێنه ئاڤه‌دانكرن).
دهێته زانین كو چه‌كدارێن داعش ل رێكه‌فتى 3/8/2014 هێرشا ده‌ڤه‌رێن ئێزدى نشین ل سنوورێ قه‌زا شنگال و ده‌وروبه‌ر كر، تێدا پترى شه‌ش هزار كوردێن ئێزدى گرتن، هژماره‌كا زور ژى هاتنه كوشتن و د گورێن ب كوم دا هاتنه ڤه‌شارتن، هه‌تا نوكه ژى چاره‌نڤیسێ نێزیكێ سێ هزار كه‌سان نه‌دیاره.
پرۆژه قانونا ب جینوساید ناساندنا كاره‌سات و كومكوژیا ئێزدیان ب ده‌نگێن 87 په‌رله‌مانتارێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ هاته په‌سه‌ندكرن و ناساندن.
ئەڤرۆ نیوز:
پەرلەمانێ کوردستانێ 3\8\2014 وەکو رۆژا جینوسایدا کوردێن ئێزدی ناساند.
ئەڤرۆ رۆژا شەمبی رێکەفتی 3ی تەباخا 2019ێ پەرلەمانێ کوردستانێ خواندنا سیێ بۆ پرۆژێ پێشنیازا ب جینوسایدناساندنا کەیسێ کوردێن ئێزدی ب پتریا دەنگێن پەرلەمانتاران پەسەند کر.
پشتی دانوستاندنا ناڤبەرا لژنا قانوونی و پەلەمانتاران ب 87 دەنگێن ئەندامێن پەرلەمانێ کوردستانێ ئەڤ پرۆژە پێشنیازە هاتە پەسەندکرن.
ئه‌ڤرۆ نیوز، نه‌وزاد هلۆرى:
ب هه‌لكه‌فتا ده‌ربازبوونا پێنج سالان لسه‌ر كومكوژیا كوردێن ئێزدى ژلایێ تیرورستێن داعش، ئه‌ڤرۆ ل سنوورێ پارێزگه‌ها دهۆك كومه‌كا چالاكیێن جودا هاتنه ئه‌نجام دان ب تایبه‌تى دناڤ كه‌مێن ئاوارێن شنگال و ئێزدى.
دوان چالاكیان دا داخواز هاته‌كرن كو ب زوترین ده‌م كچ و ژن و كه‌سێن ئێزدى ئه‌ڤێن كو هه‌تا نوكه دده‌ستێ داعش دا مایى بهێنه رزگاركرن و دیسان كار بكه‌ن بو ڤه‌گه‌راندنا وان بۆ ده‌ڤه‌رێن وان و هه‌موو گونده‌وارێن وان ژى بهێنه ئاڤه‌دانكرن.
دهێته زانین كو چه‌كدارێن داعش ل رێكه‌فتى 3/8/2014 هێرشا ده‌ڤه‌رێن ئێزدى نشین ل سنوورێ قه‌زا شنگال و ده‌وروبه‌ر كر، تێدا پترى شه‌ش هزار كوردێن ئێزدى گرتن، هژماره‌كا زور ژى هاتنه كوشتن و د گورێن ب كوم دا هاتنه ڤه‌شارتن، هه‌تا نوكه ژى چاره‌نڤیسێ نێزیكێ سێ هزار كه‌سان نه‌دیاره.
ئه‌ڤرۆ نیوز، نەوزاد هلۆری:
زێده‌بارى گرتنا پشكه‌ك ژ هاڤینگه‌ه و بازارێن ده‌ڤه‌رێن نا محه‌ره‌م ژئه‌گه‌رێ بوردومانێن فروكێن توركیا، دهه‌مان ده‌م دا بازارێن ده‌ڤه‌رێن ئاڤه‌دانى ژى دهێنه‌گرتن، ژبه‌ركو ب بهانه‌یا په‌كه‌كێ مه‌ترسیا بوردومانا فروكێن توركیا لسه‌ر وان هه‌یه.
محه‌مه‌د دێره‌شى، وه‌لاتیه‌كێ گوندێ دێره‌شێ یه بۆ ئه‌ڤرۆ نیوز گۆت: (دوو دوكان ل سه‌نته‌رێ گوندێ دێره‌شێ هه‌نه و وه‌لاتى رۆژانه تشتێن خوه لێ دكرین، به‌لێ نوكه هه‌ردوو بازار هاتنه گرتن چونكى بوردومانێن فروكێن توركیا مه‌ترسى لسه‌ر دروستكریه، بڤێ یه‌كێ كارتێكرن ل خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ دكه‌ت چونكى دڤێت خه‌لكێ مه بو كرینا ساده‌ترین تشت قه‌ستا ئامێدیێ بكه‌ت، د رێكێ ژى دا ره‌نگه بكه‌ڤیته به‌ر بوردومانێن فروكێن توركیا).
زێده‌تر گۆت: (نوكه چوو گه‌رنتى نین نبو مانه‌ڤا ژیانا مرۆڤى ئه‌گه‌ر كیلومه‌تره‌كێ ل سه‌نته‌رێ گوندى دوور بكه‌ڤین، ئه‌گه‌ر بڤى ره‌نگى بیت ره‌نگه گوند بهێته چولكرن، چونكى ئه‌گه‌ر مروڤى ل گوندان ئازادى نه‌ما و نه‌شیا ره‌ز و بیستانێن خوه سه‌خبێر بكه‌ت و ئاژه‌لان ب خودان بكه‌ت چ پێدڤى دكه‌ت ل گوندان بمینیت، داخوازێ ژ جهێن شوله‌ژێ دكه‌ین كو چاره‌سه‌ریه‌كێ ل راگرتنا بوردومانان بكه‌ن).
مێهڤان ئیدریس رێكانى، وه‌لاتیه‌كێ شێلادزێ یه بۆ ئه‌ڤرۆ نیوز گۆت: (ئاڤا مارك و ده‌ڤه‌را نێروه‌ورێكان كو نێزیكێ 20 جهێن گه‌شتوگۆزارى تێدا هه‌نه، خه‌لكه‌كێ زور قه‌ست دكه‌تێ داكو گه‌رماتیا هاڤینێ بشێكنن، ژ ئه‌گه‌رێ رودانێن زێده‌بوونا بوردومانێن فروكێن توركیا مه‌ترسى لسه‌ر زێده‌تر بویه، خو هه‌تا نوكه مه‌ترسى لسه‌ر هنده‌ك گوند و جهێن ئاڤه‌دانێن شێلادزێ ژى دروست بویه، ژبه‌ركو په‌كه‌كه خوه نێزیك دكه‌ت).
زێده‌تر گۆت: (توركیا ب بهانه‌یا په‌كه‌كێ خوه نێزیكێ ئاڤه‌دانیان دكه‌ت و به‌رى چه‌نده‌كێ ژى چه‌ندین بازار و ترومبێلێن خه‌لكى، خه‌لك بخوه ژى كه‌فتیه به‌ر بوردومانێن وان، هه‌ر بوو نموونه هه‌یڤا بورى پترى حه‌فت ترومبێلێن په‌كه‌كێ و سێ ترومبێل و دوو دوكان و بازارێن خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ هاتینه بوردومانكرن).
ئه‌ڤ ساله فروكێن توركیا 69 جاران و توپخانه‌یان ژى نێزیكێ 30 جاران بوردومانا سنوورێ قه‌زا ئامێدیێ كریه، د ئه‌نجام دا چوار وه‌لاتى هاتینه شه‌هیدكرن و دوو ژى بێ سه‌ر و شوێنن، دیسان چوار وه‌لاتیێن دن ژى بریندارن، ب ملیونان دینار ژى زیان ب ره‌ز و باغ و بیستان و ژینگه و مولكێ گشتى و جاده و بازارێن وه‌لاتیان كه‌فتیه.
نيشاندان