بۆچى بتنێ پارتى ههلبژێرین؟
كامى كهمال
د دیرۆكا دهولهتاندا گهلهك جاران مللهتان ب هزرهت و هیڤیێن ژیانهكا باشتر و ژ ههژیتر بزاڤا گوهارتنێن جومگهیێن سیاسى و ئیدارى یێن ولاتێن خوه یێن كری، ههلبهت ئهڤ خواسته خواستهیهكا سروشتى و ڕهوایهو ڕێرهوا پێشڤهچوونا ولاتانه د ههمى وارهكی دا، لێ گوهارتن دههر دهمهكی دا و دههر دیفاكتۆیهكێ دا و بێ هویربینى و دویربینی دبیت ببیته فاكتهرێ نههامهتى و وێرانكاریان بۆ مللهتان.
د ههر ههلبژارتنهكێدا پێدڤیه دهنگدهر ههمى لایهنێن ئهرێنى و نهرێنى ب باشى و هویرى بخوینیتهڤه، ههمى دهمهكێ سروشتییه كو حزب و لایهنێن سیاسى دبێ دهسهلاتیێدا ب تیۆرى خوه ب هێزێن ئاشتیخواز و یهكسانخواز و دژه گهندهلى پێناسه بكهن، لێ دهمێ دگههنه دهسهلاتێ و جومگهیێن سیاسى و رێڤهبهرییا ولاتان دگرنه دهست، ئهڤجا جهوههرێ سیاسهت و ئهجندایێن وان دیار دبن، بێ گومان ئهگهر چهند لاپهرهیێن دیروكا دهولهتێن دهوروبهرێن خوه ڤهكهین ب روونى دێ بینین كو گوتن و درووشم دگهل كریاران گهلهك ژێك دویرن و دجودانه.
ئهگهر ئهم ههڤبهریهكێ دناڤبهرا پارتى و حزبێن دیتر دا بكهین، دێ پتر تێگههین كو بۆچى ئهڤرۆ ب هێزبوونا پارتى پێدڤیهكه بۆ مللهتێ كورد؟.
بهرى زێدهتر ژ سهد سالان بارزان بۆ پهناهگهههكا ئارام و هیڤیهكا مهزن ژبۆ ههر كوردهكێ ستهم لێ دهێتهكرن، سهخمهراتى وێ چهندێ كو حوكمهتێن داگیركهر خودان چهك و هێزهكا مهزن بوون و چهندین جاران هێرشێن سهربازى كرنه سهر بارزان، لێ بارزان ب خوهراگرى ڕاوهستیا و كول نهدا، بارزان نهك بتنێ پهناهگهكا ئارام بۆ ژبۆ ئهو كوردێن ستهم لێ دهاتهكرن كو خوه دگههانده بارزان، بهلكى بارزان باوهشا خوه ژبۆ وان ئهرمهنى و جوهیان ژى ڤهكر كو ژبهر ستهم و دوژمنایهتیا رهگهزپهرستیێ خوه دگههانده بارزان، بارزان پارێزهرێ گیانهوهران و ژینگههێ و مافێن ژن و زارۆیان ژی بۆ گهلهك زێدهتر ژ دهڤهرێن دیتر، ب ڤى رهنگى بارزان بۆ هیڤى و جهێ باوهریێ ژبو نهتهوهیهكا ستهم لێ كرى و ژێر دهستهیا بناڤێ كورد، واته رێبازا بارزان ل ئێش و نههامهتیێن ڤى وهلاتى دروست بوو، لسهردهمێ شێخ عهبدولسهلام بارزانى و شێخ ئهحمهدێ بارزانى و بارزانیێ نهمر ژبۆ ڕزگاركرنا مللهتێ كورد شۆرشێن بارزان ژدایكبوون، و پشتى ڤان قۆناغان ل سالا 1946 پارتى هاته دامهزراندن، واته بوو حزبهك كو سهرچاڤێ وێ رێبازا بارزانیه و بۆ درێژهپێدهرێ خهبات و شۆرشێن بارزان، و ههتا ڤێ چڕكهیێ ژی ل ژێر سیبهرا بارزان و مالباتا بارزانی دا مللهتێ كورد شكۆ و كهرامهتا خوه پاراست و خوه ب دهستێ دوژمن و داگیركهرانڤه بهرنهدایه، پارتى ل ژێر سهركردایهتیا مالباتا بارزانی دا شیان د گوپیتكا نهبوونێ و بێ چهكیێ دا خوه ڕاگرن و د تاریترین و درێژترین تونێلان دا ل سهر هزاران پلان و ناپاكیێن دوژمنێن ناڤخوه و دهرڤه دهربازبوون و سهركهفتن، د ڤان سهد سالێن خهباتا بارتیدا گهلهك شهڕ لسهر پارتى هاتنه سهپاندن، دوژمنان كرێگرتى و جاشێن خوه ب جۆرهها ڕهنگ و پلان ل دژى پارتى بكارئینان، ژبهر ههبوونا ناپاك و كرێگرتیان پارتى و مللهتێ كورد باجێن مهزن دان، لێ دیسا سهركهفتن بۆ كوردان مایهڤه و ئهڤرۆ دبینین بهرههمێ شۆرش و بهرخوهدانێن كو ل بارزان دهستپێكر گههشته قۆناغهكێ كو مهزنترین پهیوهندیێن سیاسى و دبلۆماسی و ئابوورى د ناڤبهرا حوكمهتا كوردستانێ و ولاتێن زلهێزێن جیهانێدا چێبوونه، ژبۆ كوردان جهێ شانازیێ یه كو ههتا ولاتێن داگیركهرى ژی ل گوپیتكا شوڤێنییهتێ دا دیفاكتۆیا ههرێما كوردستانێ پهژراندو پهیوهندیێن ئابوورى و سیاسى و كهلتوورى دگهل كوردان گرێدان و ئالایێ كوردستانێ ژی ل فرۆكهخانهیێن خوه بلندكرن.
بێگومان ئاسایی و سروشتییه كو ل ژێر حوكمرانییا پارتیدا كێماسى ژی گهلهكێن ههین، لێ ئهڤ كێماسییه پتر كێماسی یێن كهلتوورى و دهمكینه، پارتى ناخوازیت ب گڤاشتن و ب لهز گوهارتنێن كهلتوورى بكهت، گرنگه كوردان ئارامى ههبیت كو دگهل پێشڤهچوونا ئاستى رهوشهنبیرى و شارستانییهتێ كێماسى و نادادیێن ئیدارى ژی نامینن.
ئهڤرۆ گرنگه مللهتێ كورد ل دیرۆكا حزب و لایهنێن دیتر ژى یێن سیاسى بنێریت كو هاتنه سهر سفرا بهرههڤكریا بهرههمێن شۆرشێن بارزان، پترین ژ وان حزب و لایهنان ب سپۆنسهرى و پشتهڤانیا دهولهت و لایهنێن داگیركهر و دوژمنێن كوردان چێبوون و ئهو كهش و ژینگهها دیمۆكراسى كو پارتى باوهرى پێ ههى و بهرههمێ شۆرشێن بارزان ئافراندى بو دهلیڤهیهك كو ل ژێر ماسكێن كوردایهتێى و درووشمێن ڕهنگاورهنگێن بێ بنهما دژایهتیا ههبوونا ههرێما كوردستانێ بكهن.
ههرچاوا هونهر و زانست و تهكنولوژیا ل جیهانێ پێشڤه چوون، ب وى رهنگى دوژمن و داگیركهرژى ب پلان و هونهرهكێ زیرهكانهتر ژبهرێ ههندهك كوردێن لاواز ب كرێ دگرن و ل دژى حوكمهت و دهستكهفتێن كوردان بكاردئینن، دسهردهمێ بهرێ دا راستهوخوه و ب ئاشكهرا جاش و كرێگرتی دگرتن و چهكدار دكرن ل دژى شۆرشێن كوردان، لێ ئهڤرۆ دوژمن ب شارهزایانه وان ب جلوبهرگێن كوردى دخهملینیت و ب درووشمێن چاكسازیێ و دلسۆزیێ رۆژانه پلانێن زال كرنا دوژمنان لسهر كوردان دادرێژن!، لێ خوشبهختانه ههتا ئهڤرۆ ژى ل ژێر سیبهرو ههدارو شارهزاییا سهرۆك بارزانى بتنێ شهرمزارى ژبۆ وان لایهن و حزبێن سیاسى یێن ماینهڤه، گرنگه تاكێ كورد ژبیر نهكهت كو كاروانێ بزاڤا ڕزگارى خوازا گهلێ كورد هێشتا نهگههشتیه ئارمانجا داویێ كو سهربخوهبوونه، بێ سهربخوهیى و دهولهتا كوردستانى چارهنڤیسێ كوردان یا زامن نینه، گرنگه ههمى مللهتێ كورد پشتهڤانیا پارتى بكهن ههتا دگههنه سهربخوهبوونێ و دهولهتا كوردستانى، پاش ڤێ قۆناغێ ئێدى ئهگهر مللهت شاشیهكێ ژی د ههلبژارتنێ دا بكهت، دكاریت قهرهبۆ بكهتهڤه، لێ د ڤێ قۆناغا نوكهدا كو كوردان دهولهت نینه ب ساناهى شاشى دههلبژارتناندا ناهێته قهرهبۆكرن.