ب تنێ کورسیکێن قائیمقامێن پارێزگەھێ ھاتنە لێکگوھارتن

ب تنێ کورسیکێن قائیمقامێن پارێزگەھێ ھاتنە لێکگوھارتن

فۆتۆ: نيوار باشوورى

ئەڤرۆ نیوز:
پارێزگارێ دھۆکێ د بریارەکا نوو دا، ھەر حەفت قائیمقامێن پارێزگەھا دھۆکێ لێکگوھارتن، ھەر ئێک ژ وان ژ قەزایەکێ بۆ قەزایەکا دی ھاتە ڤەگوھاستن بێکو کەس ژ وان بھێتە گوھارتن و ئێکێ دی بھێتە شوونا وی. ڤێ بریارێ د ناڤ خەلکی دا دەنگڤەدا و ل تۆرێن جڤاکی ھوسا ھاتە ل قەلەمدان ھەر وەکی شەترەنج ب قائیمقامان ھاتە کرن و پرسیاردکرن کا چو مەرەم ژ ڤێ گوھۆرینێ ھەبوویە؟! ھندەک ژ قائیمقامێن دھۆکێ ل گەل ھندێ نەبوون د ڤێ قەیرانێ دا ئەڤ لێکگۆھارتنە بھێتە کرن. پارێزگارێ دھۆکێ ژی راگەھاند، د قەیرانا دارایی دا نەشێین چو قائیمقامێن نوو بدامەزرینین، لەوما ب تنێ لێکگوھارتن ھاتە کرن.
مازن محەمەد سەعید، قائیمقامێ نوو یێ قەزا ئاکرێ بۆ ئەڤرۆ دیار کر، ئەڤە ژ سالا 2005 وەرە ئەو قائیمقام و گۆت: ب دیتنا من گۆھۆرین د ھەر پۆستەکی دا تشتەکێ شارستانیە و ھەر جھەکێ مرۆڤ ژ نوو بچیتێ رەنگە خزمەتەکا نوو بکەت.
مازن محەمەد سەعید ئاماژە دا وێ چەندێ، د ڤێ قەیرانێ و تێکچوونا رەوشا حوکمەتێ، ھەکە ئەڤ لێکگۆھارتنە بۆ دەمەکێ دی بایە دا باشتر بیت، چونکو ھەر قائیمقامەکێ بچیتە جھێ خوە یێ نوو دێ پێدڤی ب مەزاختنێن ھاتن و چوونی، ئاکنجیبوونێ و کارکرنێ بیت، لەوما ئەڤ لێکگۆھارتنە بۆ ڤێ قۆناغێ یا باش نەبوویە و گۆت: ھندەک ژ قائیمقامان 10 سالە پتر د پۆستێ خوە دا و ھەکە ھندەکێن نوو ژی ھاتبانە د وان پۆستان دا، رەنگە دا باشتربیت.
ل دور وێ پرسیارێ کا باشتربوو ل شوونا لێکگوھارتنێ ھندەک قائیمقام ھاتبانە گۆھۆرین یان نە؟ مازن محەمەد سەعید، قائیمقامێ نوو یێ قەزا ئاکرێ ئاشکرا کر، بۆ ڤێ قۆناغێ باشتربوو ھەر قائیمقامەک ل جھێ خوە مابایە، چونکو ھەر ئێک ل جھێ خوە یێ شەھرەزایە، بەلێ بۆ قۆناغێن داھاتی و ھەکە قەیران نەبایە، رەنگە گۆھرین و لێکگۆھۆرین ھەردو دباش بانە و ھاتبانە ئەنجامدان.
سەبارەت وێ چەندێ کا قانوونەک پێ ھەیە ھەر کەسەک د ڤێت چەند د پۆستێ قائیمقامیێ دا بمینیت و چەند سال ھاتینە دەستنیشانکرن؟ قائیمقامێ نوو یێ قەزا ئاکرێ دبێژیت: نەخێر چو قانوون ب ڤێ چەندێ نینن و ھەموو د دامەزراندینە و ھندی مرۆڤ د فەرمانبەریێ دا بیت حوکمەت ھەژی ببینیت، دشێت سەرۆکاتیا یەکەیەکا ئیداری بکەت.
دەربارەی وێ چەندێ کا باشترە نەبوو ل شوونا ڤێ بریارێ ھندەک کەسێن دی ببانە قائیمقام و قائیمقامێن نھا ھندەک پۆستێن بلندتر وەرگرتبانە، مازن محەمەد سەعید دیارکر، ئەو قائیمقامێن ژ مێژی د کاری دا و جھێ خوە گرتی ھەکە پۆستەکێ دی یێ بلندتر ژی دابایێ دا کارەکێ باش بیت، بۆ نموونە ببنە شیرەتکار ل وەزارەتێ و گۆت ژی: ب ڤێ چەندێ دێ دەلیڤە بۆ ھندەک کەسێن دی ھێتە دانە وان پۆستان وەربگریت.
بۆتان محسن، ژ سالا 1995 وەرە قائیمقام بوویە و قائیمقامی ل قەزایێن (ئامێدی، شێخان، دھۆک) کریە، نھا ب بریارا حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ بوویە قائیمقامێ قەزا زاخۆ، بۆتان محسن ھەمبەر ڤێ بریارێ گۆت: ئەم فەرمانبەرین رازیبین یان رازی نەبین و ئەڤە خورتی یە، گوھۆرین پێ خوش یان نەخوەش ئەو ب مرۆڤی نینە، ب دیتنا من ئەڤ کاودانە نەیێن گوھۆرینێ نە، ب دیتنا من ھندەکێن دی ھاتبانە جھێ مە باشتر بوو، بلندکرن و نزمکرن ئەو تەقیما حوکمەتێ یە.
بوتان محسن ھێشتا گۆت: خزمەتکرنا ھەر دەڤەرەکێ ل سەر شیانایە و ھەکە شیان ھەبن دێ خزمەت ھێتەکرن و ئەگەر نەبن خزمەت ناھێتەکرنن نوکە شیان نینن، ئانکو خزمەت ب دروستی ناھێتەکرن ئەوا مە دڤێت.
ھەمبەر ئاگەھدارکرنا وی بوتانی دیار کر کو ل رۆژا پێنچشەمبی ب فەرمانکا کارگێری ھایداربوو کو ھاتیە ڤەگوھاستن بۆ قەزا زاخۆ.
خەلیل مەحمود ماوێ چار سالە قائیمقامێ قەزا زاخۆ ب بریارەکا حوکمەتێ بوویە قائیمقامێ قەزا بەردەرەش، ل دۆر ڤە گۆھاستنا خوە گۆت: حوکمەتا مە چاوا بەرژەوەندیێ دبینیت، ئەم دێ وێ کەین و گوھۆرین تشتەکێ پیرۆزە و ھەر جھەکێ ھەبیت دێ خزمەتێ کەین.
سەردار یەحیا قائیمقامێ نوو یێ قەزا شێخان خویا کر کو ئەڤە ب تنێ سێ سال بوو وی قائیمقامیا بەردەرەش و گۆت: ل دووڤ سیستەمێ کارگێری چو پیڤەر نینن کو دڤێت ھندە ماوێ قائیمقامی بیت، دیسان ل دووڤ قانوونا جڤاتێ یا کەڤن و نوو چو پیڤەر ل سەر بابەتی نینن و سەقف نینە، لێ ژ پیڤەرێ کارگێری باشترە قائیمقام چار سالان زێدەتر نەبیت.
سەردار یەحیا گۆت: ئەنجوومەنێ وەزیران و وەزارەتا نافخە و پارێزگەە زێدەتر بریارێ ل سەردەن، دبینم ھەکە قائیمقام یێ سەرکەفتی بیت و بھێتە ڤەگوھاستن بۆ جھەکێ دی، دێ خزمەتەکا باشتر ژی کەت، ھەمبەر رازیبوون ل سەر گوھۆرینێ، سەرداری گۆت: ب ھەموو بریارێن حوکمەتێ رازیمە، ھەمبەر حەزا وی بۆ ڤی پوستی گۆت: ل دووڤ پێزانینێن من دبیت دەمێن بھێن گوھۆرین ل سەر ئاستێ رێڤەبەرێن ناحیا و فەرمانگەھان ژی بیت.
جەھوەر عەلی، قائیمقامێ نوو یێ قەزا دھۆکێ دا زانین، ئەڤە پتر ژ 10 سالە ئەو قائیمقام، بەلێ ل لایێ وی تشتەکێ نۆرمال بوو کەسەکێ دی پۆستێ قائیمقامیێ وەربگریت و گوھۆرین تشتەکێ گەلەک باشە، چونکو مرۆڤ گەلەک د پۆستێ خوە دا بمینیت بێزاردبیت و تشتەکێ ساخلەمە گوھۆرین پەیدابن و گۆت: بۆ حوکمەتێ بارگرانیە ھەر چەند سالەکان ھندەک قائیمقامان بدامەزرینیت.
ئیسماعیل مستەفا قائیمقامێ نوو یێ قەزا ئامێدیێ دیار کر، راستە نھا ھەرێما کوردستانێ د قەیرانەکا ئابووری دایە، بەلێ کارێ ئیداری ناراوەستیت و دێ ھەر ھێتە کرن و گوھۆرینان ژی مفایێن مەزن ھەنە، چونکو ل ئێک جە و بۆ دەمەکێ درێژ بێزاری بۆ وی کەسی پەیدا دبیت و گۆت: ھەر دەڤەرەکێ ئاریشێن خوە ھەنە، ھندەک قەزایان ئاوارە و کەمپێن وان دناڤ دا دزۆرن و ھندەک قەزا ژی د چیایی نە و پتر پێدڤی ب سۆتەمەنیێ دبن.
حسێن چەلکی، قائیمقامێ نوو یێ قەزا سێمێلێ دیار کر، ھەر بریارەکا ژ لایێ حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ڤە دەربچیت ئەو یێ ل سەر پێگیرە و گۆت: ھەر بریارەکا دەرکەڤیت د بەرژەوەند دایە و گوھۆرین ژی تشتەکێ نۆرمالە و ئەو لێکگوھارتنا ھاتیە کرن ژی گەلەک یا د جھێ خوە دابوو.
ئۆسمان یونس، جێگرێ پارێزگارێ دھۆکێ بۆ ئەڤرۆ دیار کر، ئەڤە دەمەکە پارێزگەھا دھۆکێ بزاڤێن گۆھۆرینا پتریا پۆستێن ئێداری ل سنوورێ پارێزگەھا دھۆکێ دکەت، ب تایبەت پۆستێن قائیمقام و رێڤەبەرێن ناحیان و رێڤەبەرێن گشتی، بەلێ ژ بەر قەیرانا دارایی ھەتا نوکە پارێزگەە نەشیایە پلانا خوە ھەموویێ بجھبینیت و گۆت: ھەر ژ ئەگەرێ قەیرانا دارایی ئەم نەشیان چو قائیمقامێن نوو ل قەزایان بدامەزرینین، ب تنێ جھێن وان دھێنە ئالۆگۆرکرن.
جێگرێ پارێزگارێ دھۆکێ ئاشکرا کر، چو قانوون نینن کا ھەر کەسەک چەند د پۆستێ قائیمقامیێ دا بمینیت، بەلێ مەرج ئەوە دڤێت باوەرناما بەکالوریوسێ ھەبیت و گۆت: ئالوگۆرکرنا قائیمقامان تشتەکێ گەلەک ب مفا بوو، یا ئێکێ چونکو ئەوێن ھاتینە دانان ھەر ئێک خەلکێ وێ قەزایێ نینە و ڤێ ژی مفایێن خوە ھەنە، چونکو دێ ھەبوونا وی ل دەڤەرێ پتر بیت، ھەروەسا ئەو پرۆژێن وی ھەین دێ ل جھێ خوە یێ نوو پێشئێخیت، دیسا مادەم خەلکێ دەڤەرێ نینە سیستەمێ مرۆڤکانێ و واستەکاریێ ژی نامینیت و بەرژەوەندا خەلکی دێ پتر ل بەرچاڤ ھێتە وەرگرتن.
ئۆسمان یونس، جێگرێ پارێزگارێ دھۆکێ ئاماژە دا وێ چەندێ کو ل رۆژا ئێکشەمبیا بھێت دێ قائیمقامێن نوو دەستبکاربن و رەنگە ھندەک گوھۆرینێن نوو یێ ئیداری ژی ب دووڤ را بھێن و گۆت ژی: 22 رێڤەبەرێن ناحیا نھا ل پارێزگەھا دھۆکێ ھەنە، سێ ژ وان ھاتنە گوھۆرین و ھندەکێن دی ل شوونا وان ھاتنە دانان، یێن مایی ژی رەنگە ئالۆگۆرکرنەک دناڤ وان دا بھێتە کرن.
د. ھادی خەلیل ئیسماعیل، دکتورا ب کارگێریا کار ل دور سیستەمێ گوھۆرینێن کارگێری بۆ ئەڤرۆ دیار کر، گوھۆرینێن کارگێری نە تشتەکێ شاشە و ھەردەم پەیدادبن، چونکو چو کەس ناگەھنە پۆستێن گەلەک بلند ھەتا کو ھندەک پۆستێن بچووکتر وەرنەگریت و ھێدی ھێدی خوە پێشبێخیت و ھەر دەمەکی د پۆستەکی دا کاربکەت و گۆت: پۆستێن کارگێری باشترە ژ چار سالان نەبۆرن و ھەر کەسەک ژ چار سالان پتر پۆستەکی وەرنەگریت.

کۆمێنتا تە