خویشكێن میرابیل و 25 مژدارێ….
زاگرۆس به‌رواری
ئه‌و ژنێن بووینه سیمبۆل و هێمایێن به‌رخوه‌دان و تێكۆشینێ، ل هه‌مبه‌ری سته‌م و زۆرداریا ل سه‌ر جڤاكێ، دهاته‌كرن، خه‌باتا خویشكێن میرابیل و سه‌رهلدانا وان یا ل دژی، دیكتاتۆرێ كۆمارا دۆمنیك و به‌ره‌ڤانیكرن ژ مافێن مڕۆڤی و ئازادیێن ڕاده‌ربرنێ، و دیمۆكراسیه‌تێ، هه‌لبه‌ت، ژ بۆ پیرۆز راگرتنا ڤێ بیره‌وه‌ریێ هه‌ر سال، ل سه‌رانسه‌ری جیهانێ، ڕۆژا 25 مژدارێ، چالاكیێن ب گرسه‌یی و داخوه‌یانی ل دژی توندیا ل سه‌ر ژنێ د هێنه ئه‌نجامدان.
كو پڕانیا وه‌لات و حوكمه‌ت و سازیێن سڤیل و ب تایبه‌تی سازیێن د ڤی واریدا كار و چالاكیان ل داردئێخن، ڤێ ڕۆژێ بلند و پیرۆز دنرخینن.
هه‌لبه‌ت پشتی د ڤی چارچۆڤه‌ی دا پڕسیار ژ من هاتیه كرن، كا ڕامان و سوودا ڤێ ڕۆژێ واته 25 مژدارێ، بۆ ملله‌ت و جڤاكا كوردستانێ چیه؟
و د هه‌مان ده‌م دا ناڤه‌رۆكا ڤێ رۆژێ یا زه‌لال نینه، ل جه‌م جڤاكا مه، كو هه‌ر سال د ڤێ ڕۆژێ دا ل كوردستانێ گرنگی ب ڤێ ڕۆژێ دهێته‌دان و چه‌ندین چالاكیان حوكمه‌ت و سازیێن گرێدای ژنان، د ڤێ ڕۆژا جیهانی دا چالاكیێن سه‌رانسه‌ری ئه‌نجامدده‌ن و ل ده‌ف پڕانیا جڤاكا مه یا زه‌لال نینه؟ هه‌لبه‌ت من ژی هه‌ولدا د ڤێ نڤێسینێ دا به‌رسڤا پڕسیارا پڕانیا جڤاكێ بده‌م.
گومان تێدا نینه، هه‌ر ناڤ و كه‌ساتیه‌كێ، وه‌لاته‌كێ ببیته خوه‌دی پێناسه و ناسناڤه‌ك، ئه‌وێ ژی شۆرش و به‌رخوه‌دان و قوربانیدان پێ دڤێن، خویشكێن میرابیل ژی، ب سه‌رهلدان و به‌رخوه‌دانا خوه، یا ل دژی دیكتاتۆریه‌تێ و چه‌سپاندنا سیسته‌مێ، دیمۆكراسیه‌تێ، و پاراستنا مافێن مڕۆڤی، و ئازادیێن تاك و ڕاده‌ربرینێ، گه‌له‌ك تێكۆشین و به‌رخوه‌دان كرن، و حه‌تا جانێ خوه د ڤێ رێكێ دا كرینه قوربانی. ده‌ما ل سالێن 1930ب ڕێیا هه‌لبژارتنان، فه‌رماندێ له‌شكری ڕافائیل ترۆژیللۆ، ده‌ست دانایه سه‌ر ده‌ستهه‌لاتا وه‌لاتی، ئه‌ڤ ده‌ستهه‌لاتا توتالیتاری و دیكتاتۆریه‌تا وی گه‌له‌ك ڤه‌كێشا، سیسته‌مه‌كێ دكتاتۆری ل وه‌لاتی په‌یره‌وكر، ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ را ژی، ئه‌مریكا پشته‌ڤانیا ده‌ستهه‌لاتا ناڤهاتی دكر و ب شیانێن وان زۆرداریا خوه زێده‌كر و هه‌مو چین و ته‌خه‌یێن وه‌لاتی ب ماف و ئازادیێن خۆڤه د چه‌وساندن و د هاتنه بنپێ كرن. ده‌ست ژ هه‌موو ته‌خه‌یان به‌ردا بوو، ته‌نێ چین و ته‌خه‌یێن سه‌رمایه‌داڕ و بورجواز، د پاراستن و پشته‌ڤانیا وان د ئالیێ دارایدا د كرن، و ژێر خانا ئابۆری ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه، بكاردئینا و كه‌سێن نێزیكی خوه ،كه‌سوكارێن خوه ل ده‌ور و پشتێن خوه كۆمكربوون.
ژ لایێ دیڤه ناڤێ خوه ل باژێر، چیا و سازیێن حكومی د كرن. زۆرداره‌كێ مه‌زن بوو، كه‌سه‌كێ بێ دلۆڤانی بوو دگه‌ل جڤاك و گه‌لێ خوه. كه‌سێن ل دژی سیسته‌مێ وی رابووین، یان ده‌سته‌سه‌ر دكرن یان ژی، د كڕیاره‌كا نه دیار و مژاویدا، ژ ناڤ دبڕن.ل سه‌ر ده‌ما ده‌ستهه‌لاتا ترۆژیللۆی دا. نێزیكی (50) هزار مڕۆڤێن سڤیل و بێ گونه‌ه، هاتینه كوشتن و ب ڤێ ڕێژا مڕۆڤان دهێته تاوانباركرن.
هه‌لبه‌ت گه‌لێ كۆمارا دۆمنیك، ده‌ست وه‌ستایی نه‌مان، د هه‌موو ئالیه‌كیدا، ملله‌ت و جڤاكێ، ڕێزێن خوه كرنه ئێك، و گه‌ل.، ڕابوون سه‌رپیان، و ڕێكخستن دژی دكتاتۆڕی هاتنه، دامه‌زراندن. ئێك ژ ڤان ڕێخستنا ژی، خۆیشكێن میرابیل بوون.كو دهاتنه ناسكرن ب سێ ژنێن وێره‌ك و خوه‌دی باندۆر د ناڤا جڤاكێ دا و ل سه‌ر ده‌ستێن وان ئه‌ڤ سازییه هاته ئاڤاكرن. خویشكێن میرابیل، ئه‌ڤ هه‌رسێ ژن و خۆیشكێن تێكۆشه‌ڕ بوون،1ـ پاتریا،2ـ مینیڤا،3ـ ماریا تیرس) زێده‌باری، هه‌ڤژینێن وان ژی مل ب ملێ وانا ڤه. د ناڤا تێكۆشین و خه‌باتێ دا بوون. ل سالا (1960) دیكتاتۆڕ ترۆژیللۆ، د جڤینه‌كێدا، هه‌رسێ خویشك و ڕێكخستنا وان ب خاین و تێكده‌رێن وه‌لاتی داینه دیاركرن، كو دو ئاسته‌نگ و مه‌ترسی یێن د ڕێكا مه دا. ئێك كه‌نیسه (دێر) دو خویشكێن میرابیل. ئه‌ڤێن هه‌هاتن، ئارمانجگرتن،
ئاراسته‌یێ ڕژێما خوه ئێخسته سه‌ر وان و هاتنه ئارمانجگرتن و له‌شكرێن ڕژێمێ ل ڕۆژا (25/11/1960) هێرشكره سه‌ر هه‌رسێ خویشكان و ده‌ست درێژیا سێكسی ژی كره سه‌ر و پاشی ب ئاوایكێ هۆڤانه هاتنه كوشتن. گومان تیدا نینه هه‌ر ڕژێمه‌كا دیكتاتۆڕ و سته‌مكار بیت، چاره‌نڤێسێ وان هه‌موویان وه‌كو ئێكن، دێ وه‌كو دیكتاتۆڕ سه‌دام حسین، ب رووره‌شی هێنه ژ ناڤبڕن، دكتاتۆڕ، ترۆژیللۆ ژی، ب ئاوایه‌كی نه‌دیار، ل ڕۆژا (30/5/1961) هاتیه كوشتن. بۆ جارا ئێكێ پشتی هه‌لوه‌شیانا، ڕژێما دیكتاتۆڕی، ل سالا (1963) كۆمارا دۆمنیك، ب ڕێیا هه‌لبژارتن و د پڕۆسێسه‌كا ده‌مۆكراتیك دا. حوكمه‌ته‌ك نوی ب سایا سندۆقێن ده‌نگدانێ هاته دروستكرن.
پشتی ڤان، بۆیه‌رێن گڕنگ و ب باندۆر، ل سالا (1981) ل پایته‌ختێ كۆلۆمبیا، بۆ كۆتا كۆنگڕه‌كا به‌رفره‌ه یا ژنێن وه‌لاتێن ئه‌مریكا لاتین، هاته پێكئانین. د كۆنگڕه‌یا ژنان دا (خویشكێن میرابیل) ڕۆژا تێدا هاتینه كوشتن، (25) مژدارێ بڕیار ل سه‌ردان. و كرنه ڕۆژا جیهانیا ل دژی توندیا ل سه‌ر ژنێ و ب داخۆیانیه‌كێ ژی ئه‌ڤ بڕیاره ڕاگه‌هاند.گرێدای ڤێ بڕیارێ، ل سالا (1999) كۆمسیۆنا مافێن مڕۆڤان یا نه‌ته‌وێن ئێكگرتی، ڕۆژا (25) مژدارێ كره ڕۆژه‌كا فه‌رمی. ب ڤان تێكۆشین و به‌رخوه‌دان و چالاكیێن، به‌رده‌وام، سازیا نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی ژی نه‌چاركڕن كو دانپێدانێ ب ڤێ ڕۆژێ بكه‌ن و بكه‌نه ڕۆژه‌كا فه‌رمی یا ناڤنه‌ته‌وه‌یی، هه‌رچه‌نده، حوكمه‌تا هه‌رێمێ و سازیێن گرێدای مافێن ژنان چالاكی و به‌رخوه‌دانا توندیا ل سه‌ر ژنێ ئه‌نجامدده‌ن، لێ گڕنگه ل كوردستانێ ژی، هه‌رسال ئه‌ڤ ڕۆژه، ب ناڤه‌ڕۆكه‌كا ده‌وله‌مه‌ند و زه‌لالتر، د ناڤ جڤاكا كوردستانێ دا بێته ساخكرن و پیڕۆز ڕاگرتن. دا جڤاك باشتر دگه‌ل ئاشنا ب بیت، و ئاماژه ب ڕۆلێ ژنا كورد بێته دان، كو شیان و قوربانیدانا وێ كێمتر نینه ژ ژنێن جیهانێ، و میناكێن وه‌كو شه‌هیدا ڕێكخستنێ، (له‌یلا قاسم) و شه‌هیدا پێشمه‌رگه (مارگرێت جۆرج به‌رواری)ِ ژنێن وه‌كو سیاسه‌تمه‌دار (له‌یلا زانا) و ب ده‌هانێن دی د ڕێكا ئازادی و پاراستنا مافێن مڕۆڤی و سه‌رخوه‌بوونا، كورستانێ دا قوربانی ب گیانێ خوه داینه و بووینه پێشه‌نگێن شۆرش و به‌رخوه‌دانێ و سیمبۆل و ستێرێن گه‌شێن وه‌لاتێ مه.
