مفایێ گه‌نگه‌شا زانستى ل گه‌ل زارۆیان
نیهادسه‌عدوللا
گه‌نگه‌شا زانستى ئێك ژ رێیێن مفاداره یێن وانه گۆتنێ، یێن كو مامۆستا دشێت د هۆلا وانه‌گۆتنێ دا بكاربینیت، ل گه‌ل زارۆیان، ب رێیا گه‌نگه‌شێ، ل دۆر بابه‌ته‌كێ ده‌ستنیشانكرى، ب ڤێ رێیێ زارۆ دشێن هزرێن خوه بۆ ئێكودو ده‌رببرن ب ئازادى ل ژێر سه‌رپه‌رشتیا مامۆستایى، هه‌روه‌سا مامۆستا و قوتابى دشێن مفایى ژ وان هزران وه‌ربگرن، لێ یا پێدڤى یه مامۆستا به‌رى ده‌مێ وانه ده‌ست پێ بكه‌ت خالێن سه‌ره‌كى یێن وانێ كو ببن خال بو گه‌نگه‌شه‌كرنێ به‌رهه‌ڤ بكه‌ت دگه‌ل ژماره‌كا پرسیارا:ـ
* گرنگیا گه‌نگه‌شێ د ناڤ پۆلێ دا:
1. ده‌رفه‌تێ دده‌ته زارۆیان باشتر هزرا خوه د بابه‌تێ وانێ دا بكه‌ن.
2. هه‌ڤركیا زانستى زانینه‌كا دروست په‌یدا دكه‌ت.
3. زارۆك ب رێیا گه‌نگه‌شێ ژ كراسێ شه‌رمێ ده‌ردكه‌ڤیت.
4. مامۆستا گه‌له‌ك زه‌حمه‌تێ ب وانه‌گۆتنێ ڤه نابینیت.
5. ب رێیا گه‌نگه‌شێ زارۆ پتر بزاڤێ دكه‌ت پشكدار بیت د وانه‌یا خواندن و فێركرنێ دا.
6. زارۆ راهێنانان دكه‌ن ل سه‌ر هزرا دروست و رۆهن و ره‌هوان.
7. زارۆك فێردكه‌ت ل سه‌ر ده‌ربرینا هه‌ستێ وى.
8. زارۆ پتر باوه‌ریێ ب خوه دبینیت ب رێیا گه‌نگه‌شه و دانوستاندنێ.
9. گه‌نگه‌شه زارۆى فێردكه‌ت پتر رێزێ ل هزرا قوتابیێ به‌رامبه‌ر خوه بگریت د پۆلێ دا.
* ئاسته‌نگێن د كه‌ڤنه د رێیا گه‌نگه‌شا زانستى دا
1. ده‌مێ وانێ یێ كورت گه‌له‌ك جارا هاریكاریا مامۆستاى ناكه‌ت رێیا گه‌نگه‌شێ بكاربینیت.
2. مامۆستا نه‌شیێت گه‌له‌ك جاران ڤێ رێیێ بكاربینیت ژبه‌ر كێمیا ده‌مێ وانه‌گۆتنێ.
3. گه‌نگه‌شا زانستى مامۆستایه‌كێ بهێنفره‌ه دڤێت.
* تو وه‌ك مامۆستا دێ چاوا زارۆیى فێرى گه‌نگه‌شێ كه‌ی؟
1. زارۆى فێربكه ره‌خنه‌گرتنا وى بۆ هزرا، زارۆ خودانێ هزرێ بیت نه‌ك بۆ كه‌سایه‌تیا وى.
2. پشته‌ڤانیا زارۆیان بكه ژ بۆ پشكداریكرنێ د گه‌نگه‌شێ دا.
3. زارۆى فێرى هندێ بكه گوهدانا ده‌ربرینا زارۆیێن دى ژى بكه‌ت.
4. زارۆى فێربكه گوهدانا بۆچوونێن هه‌مى زارۆیێن دى بكه‌ت خوه گه‌ر هزرێن وان ل گه‌ل بۆچوونێن زارۆى ژى نه‌بن.
5. گه‌ر هات و زارۆیه‌ك نه‌شیا بۆچوونێن خوه ب دروستى ده‌رببریت، زارۆیێن دى دشێن ب رێیه‌كا دى ده‌ربرینێ ژ وان بۆچوونان ژى بكه‌ن.
6. مامۆستا دشیێت هه‌مى بۆچوونێن زارۆیان وه‌ربگریت و جاره‌كا دى وان هزران ب شێوه‌یه‌كێ رێكوپێك راستڤه بكه‌ت و بگه‌هینته قوتابیان.
7. یاباشه هه‌كه مامۆستا باوه‌ریێ ل ده‌ف زارۆیان په‌یدا بكه‌ت كو ده‌ربرینا خوه ل دۆر بابه‌ته‌كى راستڤه‌كه‌ن ئه‌گه‌ر گه‌له‌ك رێكوپێك نه‌بیت.
8. هندى مامۆستا بشێت بلا ده‌رفه‌تێ بده‌ته هه‌مى زارۆیان كو ده‌ربرینێ ژ هزرا خوه بكه‌ن.
9. زارۆیێن شه‌رمین و بێده‌نگ د پۆلێ ڤه، دڤێت ژ لایێ مامۆستاى ڤه بهێنه پالدان كو هه‌ست و بۆچوونێن خوه ده‌رببرن.
