مەسرور بارزانی: هەبوونا سیستەمەكێ بانكییێ ب هێز و كاریگەر یێ گرنگە
دوهی سێشەمبی 3/9/2024 ب بەرهەڤبوونا مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، پێنجەمین پیشانگەهـ و كۆنفرانسێ نێڤدەولەتیێ تەكتەلۆژی هەولێر (هایتێكس) دەستپێكر.
هایتێكس 2024 دەهەمین مەزنترین پیشانگەه و كۆنفرانسێ رۆژهەلاتا ناڤینە و ئێكەمە ل سەر ئاستێ ئیراقێ، سالانە ب بەرهەڤبوونا هەموو كۆمپانیێن پشكدار، چەندین بەرپرسێن بلند یێن حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، حوكمەتا ناڤەندی و چەندین قۆنسلێن وەلاتان، بڕێڤە دچیت و ئەڤسالە بۆ دەمێ چار رۆژان دێ بەردەوام بیت ب پشكدارییا زێدەتر ژ 150 كۆمپانییان ژ 21 وەلاتان ژوان ژی چەندین كۆمپانیێن ناڤخوەیی كو دێ نووترین داهێنانێن خوە نیشا دەن و ئەڤ پیشانگەهە كو رێكەكا نوو یا بزنسانە بۆ گەشەكرنێ ب نیشاندانا دوماهی بەرهەم و خزمەتگوزاریێن خوە و نووترین داهێنانێن تەكنەلوژیێن جیهانی.
د پێنجەمین پیشانگەه و كۆنفرانسێ هایتێكسدا، مەسرور بارزانی، سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ پەیڤەكا گرنگ پێشكێشكر و د پەیڤا خوەدا ئاماژە ب ئەوێ چەندێ كر، ب ئەلیكترۆنیكرنا كاروبارێن حوكمەتێ و ب دیجیتالكرنا خزمەتگوزاریێن گشتی ژ پێخەمەت بلندكرن و ب لەزتركرنا ئاستێ خزمەتگوزارییان و رێكگرتن ل بیرۆكراسیێ و ب هەدەردانا سامانێ گشتی، ئێك ژ ئارمانجێن مە یێن سەرەكی بوو.
سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ئەوژی بەرچاڤكر، هەبوونا سیستەمەكێ بانكی یێ ب هێز و كاریگەر یێ گرنگە، ژ ئەڤی روانگەهیڤە مە دەست ب ئەنجامدانا چاكسازیێ د سیستەمێ بانكیدا كر.
دەقێ پەیڤا سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ:
خوەشحالم كو ل گەل هەوەیێن بەرێزم ل ئەڤێ پیشانگەهێ كو نوونەرێن كۆمپانیێن ناڤخوەیی و دەرڤە یێن بوارێن جودا جودا یێن تەكنەلۆژیا و بانك وگەهاندن و پێزانینان تێدا د پشكدارن. هیڤیدارم ئەڤ پیشانگەهە ببیتە دەلیڤەیەك بۆ زێدەتر پێشكەفتنا هەرێما كوردستانێ و گرێدانا مە یا زێدەتر ب بازار و جیهانا تەكنەلۆژیایێ.
ب ئەلیكترۆنیكرنا كاروبارێن حوكمەتێ و ب دیجیتالكرنا خزمەتگوزاریێن گشتی ژ پێخەمەت بلندكرن و ب لەزتركرنا خزمەتگوزارییان و رێگرتن ل بیرۆكراسیێ و ب هەدەردانا سامانێ گشتی، ئێك ژ ئارمانجێن مە یێن سەرەكییە.
فەرمانگەها تەكنەلۆژیا و پێزانینان ل حوكمەتا هەرێما كوردستانێ، ئێك ژ فەرمانگەهێن چالاك و پیشانگەهێن حوكمەتێ كو كاری بۆ دروستكرنا ژێرخانەكا دیجیتالی یا ب هێز و پێشكەفتی دكەت و د دەمێ بۆریدا ستراتیژییا وەرچەرخانا دیجیتالی ل هەرێما كوردستانێ راگەهاند ب ئارمانجا پەیداكرنا حوكمەتەكا سەردەمیانەیا دیجیتالی كو پڕۆسەیا گەشەكرنا ئابووری مە بەرفرەهتر و ب لەزتر دكەت، ب جۆرەكی كو وەلاتی ببنە سەنتەرێ گرنگیپێدانێ ب رێكا بكارئینانا تەكنەلۆژیایێ.
ئێك ژ تەوەرێن كۆنفرانسێ هایتێكس، حوكمڕانی و پێشڤەبرنا كەرتێن تەكنەلۆژیا دارایی و بانكییە، لەوما ب پێدڤی دزانم باس ل بەرنامەیێن حوكمەتێ د بوارێ چاكسازییا بانكیدا بكەم.
هەبوونا سیستەمەكێ بانكیێ ب هێز و كاریگەر و چالاك یێ گرنگە، ژ ئەڤی روانگەهیڤە مە دەست ب ئەنجامدانا چاكسازیێ د سیستەمێ بانكیدا كر، ژ پێخەمەت ئاڤاكرنا ژێرخان و بنەمایەكێ ئابووریێ دیجیتالیێ هەڤچەرخ و ب هێز كو بشێین ل گەل پێشكەفتنێن سەردەم پێنگاڤان ب هاڤێژین.
نوكە دشێم بێژم كو ئەم ل سەر رێكەكا راست یا گوهۆڕینێ و چاكسازیێ نە ژ روویێ تەكنەلۆژیا و ب دیجیتالكرنا خزمەتگوزاریێن دارایی و بانكی كو زێدەتر هاندانا بازرگان و وەبەرئێنانێ ل دەڤەرێ و سەرانسەری جیهانێ دكەت، بۆ ئەوێ چەندێ ب مەبەستا وەبەرئێنانێ د بوارێن جۆرا و جۆرا دا بەر ب هەرێما كوردستانێ بهێن.
سوپاسییا هاریكاری و پشتەڤانییا هەوە ل پڕۆژەیێ (هەژمارا من) دكەم كو نموونەیەكە بۆ دەستپێكا زڤڕاندنا باوەریێ بۆ بانكان و سیستەمێ بانكی وەكو پێشتر ژی مە راگەهاندی، بەرنامەیێ مە ئەوە كو د دەمێ سالەكێدا ئێك ملیۆن مووچەخۆر د سیستەمێ بانكیدا بهێنە تۆماركرن كو ئەڤە ژی پێشكەفتنەكا مەزنە، چونكە كارەكێ ئاسایی و ب ساناهی نینە كو د ئەڤی دەمێ كورتدا ئەم بشێین وێ هەموو هەژمارا خەلكی و ئەوان هەموو وەلاتییان بكەینە د ناڤ سیستەمێ بانكیدا. هەرچەندە پێشتر دگۆتنە من مو دبیت ئەڤە دشیاندا نەبیت بهێتە كرن و ئەستەمە كارەكێ ب ئەوی شێوەی د ئەڤی دەمیدا بهێتە ئەنجامدان. بەلێ خوەشبەختانە ئەم گەلەك د نێزیكین بگەهینە ئارمانجان. نوكە سیستەمێ مە یێ بانكی ب هێزتر و كاراترە ژ جاران، ب رێژەیەكا باش یا گەشە كری، ئێدی پێدڤیە ناكەت هزاران فەرمانبەرێن حوكمەتێ بۆ وەرگرتنا مووچەیێن خوە چەنیدن ساتان سرایێ بگرن، پێرابوونێن لڤینا دراڤی ژی ب باوەریتر و ب لەزترە و د شیاندایە ب رێكا مۆبایلێ بهێتە ئەنجامدان. هەتا نوكە 200 ئامیرێن (ATM) ل سەرانسەری هەرێما كوردستانێ یێن هاتینە دانان، كو د ئەنجامدا هەتا هزار ئامیرێن (ATM) د بەرنامەی دایە ل سەرانسەری باژێرێن كوردستانێ بهێنە دانان.
هەتا نوكە زێدەتر ژ نیڤ ملیۆن كارمەندێن كەرتێ گشتیی كوردستانێ مە یێن ئیناینە د ناڤ سیستەمێ بانكیدا، خزمەتگوزاریێن بانكی ل هەرێما كوردستانێ د دەمێ 10 مەهێن بۆریدا پێنج جاركی یا گەشەكری، د دەمێ 10 مەهێن بۆریدا، كو دبێژم پێنج جاركی گەشەكرییە، د دەمێ مەهەكێدا زێدەتر ژ 120 هزار كارمەندان ب شێوەیێ دیجیتالی مووچەی وەردگرن. ئەڤ هەژمارە د مەها داهاتیدا دێ زێدەبیت بۆ 200 هزار كەسان و نێزیكی 200 ملیۆن دۆلار دێ كەڤنە سەر حیسابێن بانكی، ئەڤێ ژی تنێ رۆژەك دڤێت بۆ بانكێن كەرتێ تایبەت كو ئەڤێ پڕۆسەیێ ئەنجام بدەن، د دەمەكیدا ئەڤ پڕۆسەیە پێشتر ژ ئالیێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ب رێكا هزاران ژمێریاران دهاتە ئەنجامدان و حەفتییەك ڤەدكێشا.
هەبوونا سیولێ باوەرییا زێدەتر ب بانكێن تایبەت و بازرگانی ددەت بۆ ئەوێ چەندێ بشێن قەران ب هەڤپشكێن خوە بدەن، چ وەكو تاك چ وەكو كۆمپانی. هەرچەندە سیستەمێ بانكی و خزمەتگوزاریێن دارایی، ئێك ژ بنەمایێن سەرەكی یێن پڕۆسەیا چاكسازییا مەنە، بەلێ ئەم هەر ب ئەوێ چەندێ نە راوەستیاینە، بەلكو نوكە پشكەكا مەزن یا وەلاتییان كارێن پەیوەندیكرنا خوە ل گەل حوكمەتێ ب شێوەیێ ئۆنلاین ئەنجام ددەن، ئەڤە ژی لەزبوونێ و كاراییێ بۆ هەموویان گەلەك زێدە دكەت و مە ناڤەندەكا داتا و پێزانینان یا دروست كری كو ل دووڤ بیڤەر و ستانداردێن جیهانییە، هەروەسا نوكە تۆماركرنا كۆمپانی و بزنسان گەلەك ژ جاران ب ساناهیتر و ب لەزترە.
د سالا داهاتیدا دێ چەندین دەستپێشخەریێن دی راگەهینین كو دێ وەرچەرخانەك بیت د كاروبارێن رۆژانەیێن وەلاتییان و بازرگاناندا، بۆ نموونە دەئینانا زێدەتر ژ ئێك ملیۆن و نیڤ ناسنامەیێن دیجیتالی كو د دەمێ ئەڤێ كابینەیێدا هاتینە دەركرن، د دەمێ داهاتیدا د شیاندایە ب رێكا ئەڤێ ناسنامەیێ خزمەتگوزاریێن گشتی بهێنە بڕێڤەبرن، ئەڤ هەژمارە ژی د سالا داهاتیدا ب شێوەیەكێ بەرچاڤ دێ زێدەتر بیت.
هەرێما كوردستانێ پێنگاڤێن باش بەر ب دیجیتالكرنا كاروبارێن حوكمەتێ یێن هاڤێتین، ب رێكا بجهئینانا ستراتیژییا وەرچەرخانا دیتالی ژی، گوهۆڕینەكا جۆرەیی د گەهاندنا خزمەتگوزاریێن گشتی بۆ وەلاتییان ب شێوەیەكێ ب لەز و پێشكەفتێ پەیدا دبیت.
ئەڤرۆ شۆڕەشا تەكنەلۆژیایێ و ژێرییا دەستكرد، وەرچەرخانەكا مەزنە د ژیانا مەدا، د هەموو بواراندا، چ ل گەهاندن و پەیوەندیكرنێ بیت، یان خواندن و فێركرن و ساخلەمی و بازرگانیێ، بێگومان كاروانێ گوهۆڕین و پێشكەفتنان د بەردەوام و ب لەزن، پێدڤییە كار بكەین بۆ ئەوێ چەندێ ب باشترین شێوە مفای ژێ وەرگرین، خوە بۆ ئاستەنگ و ئەوان كێشە و گرفتان بەرهەڤ بكەین كو دێ روو ب روویێ مە بن، چونكە راستە تەكنەلۆژیایێ ژیانا مە ب ساناهیتر كریە، بەلێ پێدڤییە ب هشیاری و بەرپرسیارەتییڤە ژپێخەمەت خزمەتا مرۆڤایەتیێ بكاربینین.
دەمێ من سەرەدانا ئەڤێ پیشانگەهێ كری، ب راستی من گەلەك هەست ب شانازیێ كر كو گەنجێن مە د ئاستەكێ بلند دا شیاینە د بوارێ تەكنەلۆژیایێدا هند پێش بگەڤن. ئەوان ب خوە گەلەك كۆمپانی یێن دامەزراندین و داهێنان یا كری و گەلەك ژ بەرنامە و پرۆگرامان وان ب خوە یێن دروست كرین. د گەنگەشەیا من دا ل گەل چەند كەسەك ژ وان، گەلەك خوەشحال بووم كو من گوهلێبوو پشكەك ژ وان خزمەتگوزاریێن دیجیتالی یێن ئەوان دروست كرین، نەكو تنێ ل سەر ئاستێ كوردستانێ، بەلكو ل دەڤەرێ ژی مفای ژێ وەردگرن و دشێن ل جهێن دیتر ژی ب رێكا ئەڤی سیستەمێ دیجیتالیێ ئەوان دروست كری، پەیوەندییەكا راستەوخوە و باشتر ل گەل كوردستانی دروست بكەن، ئەڤە ببیتە رێك و دەرگەهەكێ دیتر ژی بۆ دانەنیاسینا كوردستانێ بۆ جیهانێ.
جارەكادی ئەز دەستخوەشیێ ل هەوە دكەم، شوپاسییا رێكخەرێن ئەڤێ پیشانگەهێ دكەم و سوپاسییا بەرهەڤبوونا هەموو ئەوان كۆمپانییان ژی دكەم كو پشكدار بوون د ئەڤێ پیشانگەهێدا.
