پشته‌ڤانێن كوردان ژ باوه‌ریا وان پترن!

پشته‌ڤانێن كوردان ژ باوه‌ریا وان پترن!

90

هه‌رچه‌نده‌ كێشا كوردان ئه‌ڤرۆ بوویه‌ بابه‌ته‌كێ سیاسیێ گه‌رم د ناڤا هه‌موو په‌رله‌مان و بنگه‌هێن حكوومی یێن گه‌له‌ك وه‌لاتان دا، نوكه‌ گه‌له‌ك پارت كێشا كوردان دئینه‌ پێش، دا كو سوبه‌هى بشێن وه‌كو ستراتیژیه‌كا سیاسی مفای ژێ وه‌رگرن و ببیته‌ ئه‌گه‌رێ هندێ كو ل هه‌لبژارتنێن بێن ده‌نگێ وه‌لاتیێن خوه‌ بده‌ستڤه‌ بینن، هه‌لبه‌ت ئه‌گه‌ر زۆرن لێ ژ هه‌میان گرنگتر ئه‌وه‌ كورد قوربانیێن مه‌زن دده‌ن ل به‌رامبه‌ر دژوارترین رێكخراوا تیرۆری و خۆراگرترین هێزه‌ كو هه‌تا نوكه‌ كاریگه‌رانه‌ ل به‌رامبه‌ر هێزێن رێكخراوا ناڤكری راوه‌ستاین و شكه‌ستن بده‌ستێن كوردان خاریه‌ ل هه‌موو به‌رۆكان.
ژ به‌ر ده‌نگڤه‌دانا بابه‌تی ل ناڤ هه‌موو بنگه‌هێن حكوومی و جه‌ماوه‌ری خه‌لك و لایه‌نێن سیاسی یێ بزاڤێ دكه‌ن مفای ژێ وه‌رگرن و رایا گشتی یا جه‌ماوه‌ری ب ده‌ست خوه‌ڤه‌ بینن و بكار بینین بۆ سه‌ركه‌تنا د هه‌لبژارتنێن وه‌لاتێ خوه‌ دا. نموونا ڤێ یه‌كێ ژی ئه‌ندام په‌رله‌مانێ كه‌نه‌دا ب ناڤێ (تۆم كنوسیكی) كو سه‌ر ب پارتا هه‌ره‌ مه‌زنا وی ولاتیه‌ (كونسێرڤه‌تڤ) ئه‌ڤه‌ بۆ ده‌مێ پتر ژ چه‌ند سالان كار ل سه‌ر پرۆژێ دانه‌نیاسین و قه‌بوولكرنا كێشێن كوردان و كێماسیێن ئاینی یێن ئێزدی و فه‌لان ل عیراقێ دكه‌ت كو ب جینوساید ل قه‌له‌م بده‌ت.
به‌ری چه‌ند حه‌فتیان په‌رله‌مانتارێ ناڤكری داخازكرنا (موشن) خستنا جینوسایدا كێماسیێن ناڤكری هه‌ر ژ ده‌مێ كیمیا بارانا 1988 و هوڤاتیا داعشێ دژی ئێزدیان ب تایبه‌تی و كێمه‌نه‌ته‌وه‌ و ئاینێن دی ل كوردستانێ خسته‌ د ناڤ ئه‌جیندا ده‌نگدانێ ل په‌رله‌مانێ كه‌ندی، دسه‌ر هندێرا ئه‌ڤرۆ ل وه‌لاتێ كه‌نه‌دا پارتا لیبرال ل سه‌ر حكوومیه‌، وه‌سا تێ خویاكرن پشته‌ڤان و لایه‌نگیرێن پارتا كو پار هاتیه‌ سه‌ر حكوومی پشتی كونسێرڤه‌تڤان پتر ژ 12 سالان حكووم ل كه‌نه‌دا كری بسه‌ركێشیا (ستیڤن هارپه‌ری) تێنه‌ نیاسین كو ملله‌تێ عه‌ره‌ب و موسلمان و كه‌مه‌نه‌ته‌وان ل كه‌نه‌دا ئه‌و بسه‌ر خستینه‌ ژبه‌ر ڤێ یه‌كێ دبیت ئه‌ڤ داخازه‌ سه‌ر نه‌گریت، هه‌ر چه‌نده‌ هه‌موو لایه‌ن رێكخراوا ناڤكری و سه‌دامێ گۆربه‌گۆر ب تێرو و دكتاتۆر ل قه‌له‌م دده‌ن، لێ ده‌مێ دبیته‌ ململانێ یا نه‌ته‌وه‌بوونێ هه‌ر لایه‌نه‌ك چه‌ندێ خراب بیت هه‌ستا نه‌ته‌وه‌یێ خوه‌ ل سه‌ری دده‌ت. ب هه‌ر حال بابه‌تێ مه‌ ل ڤێرێ نه‌ ئه‌ڤه‌یه‌ كانێ دێ سه‌ر گریت یان نه‌، لێ بابه‌ت ئه‌وه‌ كانێ چه‌وا بزاڤ بۆ كوردان تێنه‌ كرن یان كێشا كوردان چه‌ند ل پێشه‌ ل جه‌م خه‌لكی و خه‌ریكه‌ پارت و لایه‌نێن سیاسی وه‌كو وه‌ره‌قا ستراتیژی بۆ خوه‌ بكار بینن كو كورد ژی هێشتا یێ ب ده‌ڤ و لڤێن ئێك و دوڤه‌ سه‌را كورسیكا هه‌ و سه‌ر پارێزگارێ هه‌نێ و وه‌زیرێ هه‌نێ و ب گه‌نده‌لایا پاره‌ و دزینێ و..هتد. ئه‌ڤرۆ ده‌م ده‌مێ هندێ یه‌ كورد هه‌موو حێلا گیان و كیانێ خوه‌ ببنه‌ هه‌ڤ دا كو ڤێ ده‌رفه‌تا زێرین ژ ده‌ست نه‌ده‌ن. ئه‌ز باوه‌رم ئه‌وا ئه‌ڤه‌ دو ساله‌ به‌رێز (تۆم) و ئه‌ندامێن پارتا وان بۆ كوردان كری هه‌رچه‌نده‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا وان ژی دا بیت، لێ چ به‌رپرس و پارتێن كوردان نه‌شیاینه‌ بكه‌ن، كو ئاها نوكه‌ ژی ده‌ستهه‌لاتا كوردان هاژ و هایا ڤی خه‌به‌ری نینه‌. ئه‌ڤه‌ ل كه‌نه‌دایه‌ هه‌ر چ نه‌بیت كوردێن كه‌نه‌دا دشین رۆله‌كێ باش ببینن، لێ نه‌ده‌ستهه‌لاتا كوردان وه‌كو پێدڤی ڤان بابه‌تان ب خه‌م ڤه‌ دگریت و نه‌ژی دهێلیت چ لایه‌ن ژی پێ رابن كو پشته‌ڤانیێ لێ بكه‌ن، ب راستی ئه‌ڤه‌ كاره‌ساته‌ ده‌مێ ل سه‌ر بابه‌تی ژی باخڤیت وێ وه‌ره‌ گۆتن كو مه‌ ئۆفیس و نوونه‌ر هه‌نه‌ ل ده‌رڤه‌. ئه‌و نوونه‌رێ خوه‌ ل ڤان جۆره‌ بابه‌تان نه‌كه‌نه‌ خودان چ جۆره‌ نوونه‌رن یان ژی گه‌ر وه‌لاتیه‌كی ژ دلسۆزیا خوه‌ ب ڤی كاری رابوو پاتكا خوه‌ دانێ و پشته‌ڤانی لێ نه‌هێنه‌ كرن دێ چه‌وا كێشا كوردان ئیننه‌ پێش. بۆ ده‌مه‌كی یه‌ كه‌ساتیه‌ك مینا تۆمی وێ ب ڤی كاری رابیت و بێ پشته‌ڤان بمینیت هه‌لبه‌ت سه‌رناگریت، ل وی ده‌می ئه‌و پارتا وی ملله‌تێ وێ ژی وێ دل ژ پشته‌ڤانیا كوردان ساربیت و چ جارێن دی نه‌ وی كاری دووباره‌ دكه‌ت و گه‌ر كه‌ساتیه‌ك دی ژی كاره‌ك وه‌سا د سه‌ری دا بیت وێ پێرا بێژه‌ به‌رناكه‌ڤیت و خوه‌ پێڤه‌ ماندی نه‌كه‌.
كورد هنده‌ ساله‌ قوربانی و خه‌باتێ دكه‌ن هه‌تا ئه‌ڤرۆكه‌ ژی پارتێن كوردی ل سه‌ر كێشه‌یا چارنڤێسی و سه‌رخۆبوونێ ئێك نه‌بن و هنده‌ك بخوازن ببنه‌ ده‌وله‌ت و هنده‌ك ژی دژی ده‌وله‌تبوونێ ل ده‌مه‌كی كو كورد و دونیا هه‌موو دزانیت ئه‌ڤ بارێ گونجای بۆ كوردان ب قرنان ژی دووباره‌ نابیت. هندى كو كوردن دیرركه‌كا تال دگه‌ل داگیركه‌ران هه‌یه‌ و مینا ده‌ستێ ل بن به‌ری دنێرنه‌ كێشا خوه‌ ئه‌گینا كیژان ملله‌ته‌ وێ ڤێ یه‌كێ قه‌بوول بكه‌ت كو ب سه‌دان سالان ناڤێ شۆره‌شێ و خه‌باتێ مال نه‌مایه‌ و شه‌هیده‌ك و دو تێدانه‌ پشتی ڤێ ده‌رده‌سه‌ریا هنده‌ سالان نوكه‌ تێته‌ بیرێ كا ببینه‌ ده‌وله‌ت یان نه‌؟ و هه‌ر مه‌لاقه‌ك و گه‌نه‌ده‌له‌كێ ل جهه‌كی خوه‌ ل سه‌ر كورسیان زه‌ب كریه‌ ب رێكێن گه‌نده‌ل، ئه‌ڤ چ ملله‌ت بیت ڤێ یه‌كێ ژ ڤان پارت و كه‌سایه‌تیا قه‌بوول ناكه‌ت، خوه‌ خه‌لك و ملله‌تێن دونیایێ ناهێن ده‌وله‌تێ بۆ ته‌ ئاڤاكه‌ن و بكه‌نه‌ د ده‌ستێ ملله‌تێ كورد دا، كورد هه‌رێ قوربانیا دده‌ت بێ قام چ بۆ ده‌وله‌تبوونێ بیت یان بۆ شه‌ره‌كێ بێ مه‌عنایێ داعشێ بیت، تو گه‌ر چ ب سڤك و نه‌ ل ئاست ل قه‌له‌م بده‌ی یان باوه‌ری ب كێشا خوه‌ نه‌بیت، خه‌لك و حكوومه‌ت وێ ب چاڤه‌كێ سڤككتر ته‌ ل قه‌له‌م ده‌ت و ل به‌ندا هندێ نه‌ كو كێشا كورد ببیته‌ كێشه‌یه‌كا نێڤنه‌ته‌وی گه‌ر كورد بۆ خوه‌ وه‌نه‌كه‌ن.
ل دووماهیێ بۆ ملله‌تێن بن ده‌ست ده‌رفه‌ت و ده‌لیڤه‌ تێنه‌ پێش و هه‌ر جاره‌كێ ژی ب قره‌نه‌كی تێن یان نه‌، گه‌ر ئه‌و ملله‌ت دگه‌ل خوه‌ راستگۆ بیت و خوه‌ ب پلان و ستراتیژیه‌كا سیاسی خوه‌ ل خوه‌ بكه‌ته‌ خودان ل وی ده‌می خه‌لك ب خوه‌ وێ خوه‌ نێزیكی ته‌ بكه‌ن و هیڤیا ژته‌ كه‌ن كو ببیه‌ دوستێ وی، لێ گه‌ر پشتی سه‌دان سالان ژ قوربانی و خه‌باتا تازه‌ تو نزانی كان ببیه‌ ده‌وله‌ت یان مێرنشین ب تایبه‌تی د دله‌یڤه‌كا وه‌كو سالێن چوویی دا هه‌تا نوكه‌ گه‌ر دره‌نگ نه‌بیت رامانا هندێ دده‌ت كو ئه‌م خوه‌ دخاپینین و ب په‌روه‌ دبینه‌ دارده‌ست بۆ خه‌لكی و جیران و ده‌وروبه‌ر و هێزێن زلهێز مه‌ بكاردئین و ئه‌م ژی به‌رخێ نێرین بۆ سه‌ر برینێ. له‌وا دڤێن كورد ل پێنگاڤێن مینا تۆمی و ب ده‌هان كه‌سایه‌تیێن دونیایێ دڤێن ب نرخ هه‌لسه‌نگین و پشته‌ڤانیێ لێ وه‌رگرن داكو ئه‌ڤ كێشه‌ ژ چارچوڤێ خوه‌ یێ ناڤخۆیی ده‌ركه‌ڤیت ل سه‌ر مێزێن نێڤنه‌ته‌وی بێنه‌ باسكرن. خه‌لك دكاریت یارمه‌تیده‌ر بیت، لێ نكاریت بریارده‌ر بیت بۆ كوردان كانێ دڤێن چ بكه‌ن و چ بخوازن.

کۆمێنتا تە