ھەرێم دشێت ب فرۆتنا نەفتێ پێدڤیێن خوە دابین بکەت
ئەڤرۆ نیوز:
شیرەتکارێ ئاسایشا ئابوورێ ھەرێمێ دیارکر بریارا فرۆشتنا نەفتا ھەرێمێ ب شێوەیەکێ سەربەخو ژ نەچاری دا ھاتە دان، چونکو رۆژ پشتی رۆژێ پەیوەندێن ھەرێمێ ل گەل بەغدا ئالوز دبن و رێگری بو دھاتنە درۆستکرن.
د. بێوار خنسی شیرەتکارێ ئاسایشا ئابوورێ ھەرێما کوردستانێ دیارکر ل سەر بنەمایێ رێکەتنا ھەرێمێ و بەغدا ھاتیە کرن بویە کو بنەماسیەکێ سەرەکی بو تەخمینکرنا بودجەیا عیراقێ سالا ٢٠١٥، ٣ ملیۆن ٣٠٠ ھەزار بەرمیلان د رۆژێ دا بفرۆشن ،ل سەر بھایێ ٥٦ دۆلاران ،١١٩ تریلیۆن دینار دبن،ھەرێما کوردستانێ ٢٥٠ ھەزار بەرمیلێن نەفتێ ژ ھەرێمێ و ٣٠٠ ھەزار بەرمیل ژ کەرکووکێ کو تێکرایا وان دبیتە ٥٥٠ بەرمیل د رۆژێ دا رەوانە بکەت ھەمبەر دابینکرنا بودجا ھەرێمێ ژلایێ حوکمەتا عیراقێ،بەغدا ژی دڤیا ٢ ملیۆن و ٧٥٠ ھەزار بەرمیلان بفرۆشیت،لێ ھەتا نھا ئەڤێ رێکەتنێ جھێ خو نەگرتی یە .
ناڤبری ئەو چەندە ژی دیارکر ئەگەر حوکمەتا ھەرێما کوردستانێ ٥٥٠ ھەزار بەرمیلێن نەفتێ رۆژانە بفرۆشیت ل سەر بھایێ نھا ٦٠ دۆلاران،٣٣ ملیۆن دۆلار دکەڤن، ٢٠% بدەیتە کۆمپانیێن وەبەرئینانا نەفتێ ، ٧٥٠ ملیۆن دۆلار ھەیڤانە دگەھنە ھەرێما کوردستانێ،پێدڤیا مووچێ ھەرێمێ کو ھەیڤانە ب ٧٥٠ ملیار دینارانە و دێ شێت دابین کەت، ب رەنگەکی و بیتە قوناغەکا دی بۆ ھەرێما کوردستانێ ژ بن ئەوێ فشارا بەغدا درۆست کری ل سەر ھەرێمێ،رەوشا نە یا درۆست نێزیکی سال و نیڤە دومکێشایە و زێدەتر نەشێت ھەدارێ بکێشیت ،بەغدا بخو بەرەڤ رەوشەکا نەدیار و ئالوز دا دەرباز دبیت و ئەوا دگەھتە وان تێرا پێدڤیێن عیراقێ ناکەت.
شیرەتکارێ ئاسایشا ئابوورێ ھەرێمێ ئەو چەندە ژی دیارکر ئەگەر ھەرێم ب شێت ب رێ یا قونسلخانەیێن وەلاتان رێکەتنەکێ ئیمزا بکەت بۆ فرۆشتنا نەفتێ، میناک ئەگەر ب شیێن چینێ بتنێ رازی بکەین و نەفتا مە بکریت بەسە نەفتا مە تنێ تێرا وێ ناکەت،ب ڤێ رێکێ ھەیڤانە ٧٥٠ ملیۆن دۆلاران ب دەست خوە ڤە بینین.
د. بێوار خنسی ئەو ئێکە ژی گۆت: کارکرنا بیاڤێ نەفتێ ب برێکا رێکخستن و میکانزمەکرنا زانستی ،لێ ئاریشەیا سەرەکی یا مە وەک ھەرێم نەبونا کۆمپانیێن خو بخویە،بەحسێ فرۆتنا نەفتێ دکەین ھێشتا مە کۆمپانیا کۆمۆ نەدانایە کۆمۆ بەرپرسیارەکێ سەرەکی یە بۆ فرۆشتنا نەفتێ ،گازندەیا وەلاتیان و حوکمەتێ دھێتەکرن بوچی تورکیا نەفتێ بفرۆشیت بو ئەم نافرۆشین،مە ئاریشەیا پەنزینێ ھەیە مە کومپانیا کۆدۆ نینە کو کو بەرپرسیارە ژ نەبونا پەنزینێ و نە دابینکرنا وێ بو وەلاتیان،کو ئەرکێ وێ برێڤەبرنا ھەمو پارزینگەھێن نەفتا ھەرێمێ یە،
ناڤبری ئەو چەندە ژی دا زانین ئەگەر بشیێن ٥ ھەیڤێن ماین ژ ئەڤ سالە ل گەل بەغدا بین ژبویی پشکەکا پارەیێ دی بۆ ھەرێمێ فرێ کەت، داکو ببیتە ھاریکارەک بۆ برێڤەبرنا کارێن حوکمەتێ،ھەتا داھاتێ ھەرێما کوردستانێ یێ نەفتێ گەھشتبا ١ ملیۆن بەرمیل د رۆژێ دا کو بریارە ل دوماھیکا ئەڤ سالە، ب بیتە ١.٥ ملیۆن بەرمیل ئەڤە پالدەرەک باش دبیت بۆ دابینکرنا پارێ کۆمپانیا و مووچەیێ فەرمانبەران، نھا شەرەکێ نو سەرھلدایە کێمکرنا بھایێ نەفتێ و دوبەراکیا دەولەتان و زەرەر گەھاندنا ئێک و دوو، دبیت د رۆژھەلاتا ناڤین،عیراق ژی پارچەیەکە و ھەرێم ژی دور نینە ژ زیانێن ئەوێ شەر و یاریا کێمکرنا بھایی و ھەرێم دڤیچت ستراتیژیەتەکا باش ھەبیت بو ئەڤی شەری ژی،
د. بێوار خنسی ئەو چەندە ژی دیارکر دوماھیک چارە و ژ بێ ریێ رێکا فرۆشتنا نەفتێ گرتە بەر،دەما بریار ھاتە دان ب ئارمانجا ئەوێ چەندێ کو بەغدا ب کێم دانا پارەی بو ھەرێمێ داکو ئەو کۆمپانیێن ل ھەرێمێ کار دکەن دبیاڤێ نەفتێ و دەستا ژ دەرئینانێ بەردەن،بچنە ناڤەراست و باشورێ عیراقێ کار بکەن ،ئەڤەژی ب فشارەکێ دھاتە دزانین بۆ راوەستاندنا ئەوان کومپانیا،ھەتا ئەو ئاریشەیێن ناڤ پەرلەمانێ کوردستانێ دا پەیدا دبن گرێدایی ئەڤان بابەتان ڤە ھەیە.
