مێژوویا ڤایروسان ل روژهه‌لاتا ناڤین
مێژوویا ڤایروسان ل روژهه‌لاتا ناڤین
( ڤایروسا عه‌مواس وه‌ك میناك )
ڤایروسا عه‌مواس: یان تاعونا عه‌مواس ئه‌ڤ تاعونه ژ ئه‌گه‌رێ پێشیه‌كا نه‌ئێته دیتن دكه‌ڤیته دناڤ گه‌وریێ دا یان دناڤ خوینێ دا یان دناڤ هناڤان دا و ژ باژاركێ عه‌مواس ل نێزیك باژارێ قودسێ په‌یدا بى ل سه‌ر ده‌مێ خیلافه‌تا ( عومه‌رێ كورێ خه‌تابى ) ل سالا 639 زاینى و ناڤێ وێ سالێ كرن ( سالا توزێ ), ئه‌ڤێ تاعونێ ده‌ڤه‌را شامێ هه‌مى ڤه‌گرت یا دبن ده‌ستهه‌لاتا عوبه‌یدێ كورێ جه‌راحى ڤه, و گه‌هشته شاره‌داریێن توركیا یێن نها ( ئه‌سكه‌نده‌رون و ئه‌ده‌نه و مێرسین ) یێن لبه‌ر لێڤێن ده‌ریا سپى كو ل ئه‌وى ده‌مى دگوتنێ بیزه‌نتینى, و ئه‌ڤێ تاعونێ د ماوێ هه‌یڤه‌كێ دا دناڤبه‌را 25- 30 هزارا ژ موسلمانا كوشتن و هنده‌ك ده‌ڤه‌رێن بچوك ب ئێكجارى ژناڤبرن و تاعون ژبه‌ر رێكا بازرگانى گه‌هشته باژێرێ به‌سرا ل عیراقێ و گه‌له‌ك كه‌س پێ مرن, په‌یدابونا ئه‌ڤێ تاعونێ خه‌لا ل گزیرتا عه‌ره‌بى په‌یدا كر و تایبه‌ت ل ( مه‌دینا مونه‌ور ) ژبه‌ركو بازرگانى ب ئێكجارى راوستا دگه‌ل شامێ, په‌رتوكێن ئیسلامى ل سه‌ر ئه‌ڤێ تاعونێ دبێژن عومه‌رێ كورێ خه‌تاب ل به‌ر بو سه‌ره‌دانا شامێ بكت به‌لێ عه‌بدولره‌حمانێ كورێ عوفى گوتێ نه‌چه و پێغه‌مبه‌رى ئه‌م ئاگه‌هدار كربون ( هه‌كه وه زانى ل ده‌ڤه‌ره‌كێ نه‌خوشیه‌كا په‌یدابویى سه‌ره‌دانا وێ نه‌كن و رێكێ نه‌دن كه‌س ژ ئه‌وێ ده‌ڤه‌رێ ده‌ركه‌ڤیت و سه‌ره‌دانا وه بكت و هه‌كه هون ب خو ل ئه‌وێ ده‌ڤه‌رێ بن ژێ ده‌رنه‌كه‌ڤن ), سه‌ركردێن موسلمانا ل ده‌ڤه‌را شامێ گیانێ ب تاعونا ناڤبرى گیان ژ ده‌ستداین ئه‌ڤه‌بون ( ئه‌بو عوبه‌یدێ كورێ جه‌راح – مه‌عازێ كورێ جه‌به‌ل و كورێ وى عه‌بدولره‌حمان – یه‌زیدێ كورێ سوفیان – شه‌رحه‌بیلێ كورێ حه‌سنه – فه‌زلێ كورێ عه‌باس – بابێ جوندلێ كورێ سوهه‌یل و گه‌له‌كێن دیتر, نیشانێن تاعونا عه‌مواس ئه‌ڤه‌بون ( تایه‌كا زێده گه‌رم دگه‌ل سه‌رئێشانه‌كا ب هێز و لاوازبونا هه‌مى جه‌سته‌یى هه‌ر ژ روژا ئێكێ هه‌تا روژا حه‌فتێ هه‌تا نه‌ساخ دكوشت و كێم كه‌س ژێ قورتال دبون, موسلمانا ئه‌ڤ تاعونه ناساند ب ئێك ژ نیشانێن بچیك یێن نێزیكبونا روژا رابونێ ( علامات الساعه الصغرى ), پشتى تاعون به‌ره‌ف نه‌مانێ ڤه‌چویى خه‌لیفه عومه‌ر فه‌رمان دا ده‌وله‌ت و هه‌مى سه‌رمایه‌دار به‌خشینێ د سامانێ خو دا بكن بو گه‌هاندنا پێدڤیان بو هه‌ژاران ل ده‌ڤه‌را تاعون لێ په‌یدا بى و و سه‌ركرده راسپاردن بله‌ز خوارنێ بگه‌هینن خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ و خه‌لیفه‌یى بخو ژى سه‌ره‌دانا ده‌ڤه‌را شامێ كر…..
نه‌زیر چه‌مباهیڤى / زاخو
