جوره‌كێ‌ نه‌خۆشیا زه‌ركێ‌ مه‌ترسیه‌ لسه‌ر ژیانا زارۆیێ‌ نوو ژدایك دبیت

جوره‌كێ‌ نه‌خۆشیا زه‌ركێ‌ مه‌ترسیه‌ لسه‌ر ژیانا زارۆیێ‌ نوو ژدایك دبیت

16

ئه‌ڤرۆ، به‌رپه‌رێ‌ ساخله‌میێ‌:

ل ده‌ستپێكا ژدایك بوونا زارۆی هه‌ر دو هزارو 500 زارۆیان ئێك تووشی نه‌خوشیه‌كا زه‌ركێ‌ دبیت، هه‌كه‌ زوو نه‌هێته‌ ده‌ستنیشان كرن و چاره‌سه‌ركرن دبیته‌ مه‌ترسی لسه‌ر ژیانا زارۆی.

د.نزار به‌كر، تایبه‌تمه‌ندێ‌ نه‌خوشیێن زارویان بۆ نۆش نیوز دیار كر: نه‌خوشیا زه‌ركێ‌ ئێك جورێن نه‌خوشییانه‌ تووشی زارۆیان دبیت ب تایبه‌تی زارۆیێن تازه‌ دایك دبن، گوت ژی: دوو جورێن زه‌ركێ‌ هه‌نه‌، ئێك:زه‌ركا سروشتی (هین دایرێكته‌)ئه‌گه‌ر بهێته‌ تاقیكرن، دوو:زه‌ركا كیكون، سه‌باره‌ت جورێ‌ ئێكێ‌ گوت: ئه‌ڤ جوره‌ زه‌ركه‌ زێده‌تر ژ 60 – 80 % ئه‌و زارۆیێن ژدایك دبن تووشی ڤی جوری دبن، ئه‌و ژی رۆژا دووێ‌ و سێ‌ دهێته‌ زارۆی، سه‌روچاڤ هه‌تا سینگێ‌ زاروێ‌ زه‌ر دبن زێده‌تر له‌شێ‌ وی ناگریت، رۆژا شه‌شێ‌ یان حه‌فتێ‌ ئه‌ڤ جورێ‌ زه‌ركێ‌ به‌ره‌ف كێم بوونێ‌ دچیت. ده‌مێ‌ ژیێ‌ زارۆی دگه‌هیته‌ دوو حه‌فتیا ئه‌ڤ جوره‌ زه‌ركه‌ نامینیت و چ نیشانێن وێ‌ نامینن لسه‌ر له‌شێ‌ زارۆی.

گوت ژی: جورێ‌ دووێ‌ زه‌ركا كیكون ئه‌ڤ جوره‌ زه‌ركه‌ گه‌له‌كا مه‌ترسیداره‌ لسه‌ر ژیانا زارۆی كو نه‌خوشییه‌ك دووڤ دا هه‌بیتن ژ نیشانێن ڤێ‌ نه‌خوشیێ‌ ئه‌وه‌ كو هه‌ر ژ رۆژا ئێكێ‌ ئه‌گه‌ر بهێته‌ زاروی یان جورێ‌ خوینا ده‌یكا زاروی نه‌رێنی(نه‌گێتیف)بیت جورێ‌ خوینا زارۆی ئه‌رێنی(پوزه‌تیڤ)بیت، ئه‌ڤه‌ دبیته‌ ئه‌گه‌رێ‌ وێ‌ چه‌ندێ‌ ته‌پێن سورێ‌ خوینێ‌ بشكێن و ئه‌ڤ كه‌ره‌ستێ‌ زه‌ركێ‌ دناڤ ڤان ته‌پێن سورێ‌ خوینێ‌ دا دچیته‌ ناڤ خوینێ‌ دا و لسه‌ر له‌شێ‌ زارۆی دیار دبیت كو هه‌ر ژ رۆژا ئێكی و گه‌له‌ك ب دژواری و زوو زێده‌ دبن و دهێته‌ خوار له‌شێ‌ زارۆی و رۆژا دووێ‌ و سێ‌ چێ‌ دبیت سینگێ‌ زاروی و زك و هه‌تا دگه‌هیته‌ بنێ‌ پێت زارۆی.

ناڤهاتی دیاركرژی: ئه‌ڤ جورێ‌ زه‌ركێ‌ گه‌له‌كا بهێزه‌ و ئه‌گه‌ر هاتوو ئه‌ڤ جورێ‌ زه‌ركا مه‌ترسی زوو نه‌هێته‌ ده‌ستنیشان كرن و چاره‌سه‌ركرن و سه‌ره‌ده‌ری دروست ژلاێی خێزانا زارۆی و ژلایێ‌ نوشدارێن تایبه‌تمه‌ندڤه‌ دگه‌ل نه‌هێته‌ كرن دبیته‌ ئه‌گه‌رێ‌ وێ‌ چه‌ندێ‌ ئه‌ڤ كه‌رستێ‌ زه‌ركێ‌ د مێشكێ‌ زارۆی دا كوم ببیت دبیته‌ ئه‌گه‌رێ‌ وێ‌ چه‌ندێ‌ زاروی گیانێ‌ خوه‌ ژده‌ست بده‌ت یان ئه‌گه‌ر بمینیته‌ ساخ دێ‌ زارۆیه‌كێ‌ په‌ككه‌فتی بیت ژلایێ‌ مێشكی كو تووشی فالنجا مێشكی دبیت و دژیانا خوه‌ هه‌میێ‌ دا ئه‌ڤ زارۆیه‌كه‌ دمینیته‌ سه‌ر پشتێ‌ نه‌شێت چ بزاڤا بكه‌ت.

ده‌رباره‌ی چاره‌سه‌ریا ڤێ‌ نه‌خوشیێ‌ تایبه‌تمه‌ندێ‌ نه‌خوشیێن زارۆیان گوت: خوشحالیڤه‌ چاره‌سه‌ریا ڤی نه‌خوشیێ‌ ل دهوكێ‌ و كوردستانێ‌ هه‌یه‌، ژبه‌رڤێ‌ چه‌ندێ‌ ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ جورێ‌ نه‌خوشیا زه‌ركێ‌ زوو هاته‌ ده‌ستنیشانكرن ژلایێ‌ نوشدارێ‌ تایبه‌تمه‌ندڤه‌ گه‌له‌ك بساناهی دهێته‌ چاره‌سه‌ر كرن، دیار كرژی: چاره‌سه‌ری ڤێ‌ نه‌خوشیێ‌ ئه‌وه‌ ب رێیا (گلوپ) نییونه‌كا كاره‌بێ‌ تایبه‌ته‌ كو هاتینه‌ دروست كرن بۆ ڤێ‌ نه‌خوشیێ‌ ئه‌گه‌ر ڤێ‌ جورێ‌ چاره‌سه‌ری بۆ نه‌خوشی نه‌كر نوشدار دزانیت، ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ كه‌ره‌سته‌ هه‌ر د زێده‌بوونێ‌ دایه‌ هنده‌ك جاران خوینا زارۆی دهێته‌ گوهرین و خوینه‌كا دچیته‌ دناڤا له‌شێ‌ وی و ژیانه‌كا ئاسایی دێ‌ بورینیت.

ئاشكرا ژی: نه‌خوشیا زه‌ركێ‌ دوو حه‌فتیێن ده‌ستپێكێ‌ پشتی ژدایك بوونێ‌ زارۆی گه‌له‌كا مه‌ترسیداره‌ ئه‌گه‌ر بهێته‌ زارۆی، ئه‌گه‌ر ژیێ‌ زارۆی د ڤی ده‌می دا بورێ‌ زه‌رك نامینیت ده‌ف زارۆی، رێژه‌یه‌كا گه‌له‌ك كێم ئه‌گه‌رێ‌ ڤێ‌ زه‌ركێ‌ جگه‌ره‌ یان بوِریێن زه‌رن (سفرائێ‌) نه‌ دمینیته‌ دگه‌ل زارۆی دبیته‌ ئه‌گه‌رێ‌ وێ‌ چه‌ندێ‌ ئه‌گه‌ر نه‌هێته‌ چاره‌سه‌ر كرن جگه‌ر به‌ره‌ف خراپ بوونێ‌ دچیت.

ل دوماهیێ‌ ژی گوت: هه‌ر ژ دو هزارو 500 زارۆیان ئێك زارۆ  تووشی ڤێ‌ جورێ‌ زه‌ركێ‌ دبیت، له‌ورا گه‌له‌كا پێدڤیه‌ ده‌یك و بابێن زارۆی ئاگه‌هداری زارۆی خوه‌ بن بتایبه‌تێ‌ رۆژێن ده‌ستپێكا ژدایك بوونا زارۆی ده‌مێ‌ تووشی نه‌خوشیا زه‌ركێ‌ دبیت، پێدڤیه‌ زووترین ده‌م سه‌ره‌دانا نوشدارێ‌ تایبه‌تمه‌ند بكه‌ن دا كو هه‌می چاره‌سه‌ریێن پێدڤی بۆ زارۆی بهێنه‌دان.

کۆمێنتا تە