پڕۆژە قانوونا حەشدا شەعبی ئیراقێ دئێخیتە پێشبەری گەف و سزایێن ئەمریكا
ل گەل نێزیكبوونا ب دووماهی هاتنا ژیێ خولا جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ، ئەڤ وەلاتە خوە ل پێشبەری ئوزموونەكا سیاسی یا ئالۆز دا دبینیت. ئەڤ چەندە ژی ژ بەر دوبارە پێشكێشكرنا پڕۆژە قانوونا حەشدا شەعبی بۆ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ، كو بوویە ئەگەرێ نێزیكبوونا وەلاتی ژ شەڕەكێ ناڤخوەییێ توند و گەف و فشارێن سزایێن ئەمریكا.
د ڤی دەمیدا كو چارچۆڤەیێ هەماهەنگیێ بزاڤێ دكەت وێ پڕۆژە قانوونێ دەرباز بكەت، بۆ وێ چەندێ جهێ حەشدا شەعبی د ناڤ سیستەمێ ئەمنیدا جهگیر بكەت، واشنتۆن وەسا دبینیت كو دەربازكرنا وێ پڕۆژە قانوونێ ب ڤی شێوەی مەترسییە ل سەر هەڤسەنگییا سەربازی و دەستهەلاتا میلیشیێن چەكدار یێن گرێدای تەهرانی قانوونی دكەت.
ئەو پڕۆژە قانوونە كو دوبارە دەنگدان ل سەر هاتە پاشئێخستن، نوكە بوویە خالا شەڕی، نەك تنێ د ناڤبەرا هێزێن سیاسی یێن عەرەبێن شیعەدا، بەلكو د ناڤبەرا بەغدایێ و هەڤپەیمانییا نێڤدەولەتی ژی دا. ژ وی دەمی كو حوكمەت دوپاتیێ ل سەر سروشتێ سەروەریێ دكەت، ئیدارەیا ئەمریكا ئاماژە ب سزادانێ دكەت هەكە تێبینیێن وێ بهێنە پشت گوه هاڤێتن.
د ڤی چارچۆڤەیدا، گەنگەشە رەهەندەكێ هەرێمی وەردگریت كو دەستێوەردان دێ د هێلێن هەستیارێن د ناڤبەرا ئەمریكا و ئیرانێ دا بیت ل سەر ئاخا ئیراقێ.
ل وی دەمێ لژنەیا ئاسایش و بەرگریێ ل جڤاتا نوونەران پشتبەستن ب بەرهەڤبوونا پڕۆژە قانوونێ بۆ پێشكێشكرن بۆ جڤاتا نوونەران، چارەنڤیسێ وێ هێشتا د وێ چەندێ دا هەلاویستییە كو وەك بڕیارا ڤەشارتی یا ڤەگوهاستنێ بۆ خولا داهاتی، پشتی كو ب دیوارێ دابەشبوونا شیعی و ڤیتۆیا ئەمریكی هاتیە هەلاویستن.
هەرچەندە دەقێ تمام یێ پڕۆژە قانوونا حەشدا شەعبی نەهاتیە بەلاڤكرن، بەلێ ل دووڤ پێزانینان گوهۆڕینێن بنەڕەتی گرێداینە ب پێكئینانا سەركردایەتییا حەشدێ و دیاركرنا پلەیێن سەربازی و رێكخستنا هەڤبەندیێن كارگێری ل گەل وەزارەتێن بەرگریێ و دارایی، ژ بلی دامەزراندنا ئامیرێ كۆنترۆلا ناڤخوەیی بۆ چاڤدێریێ.
هەروەسا گوهۆڕین كو گەنگەشە ل سەر دهێنە كرن، پێك دهێن ژ سەرۆكێ حەشدا شەعبی دڤێت خودانێ ئەزموونەكا سەربازی بیت، ژ بلی دامەزراندنا جڤاتێن سەربازی د ناڤ حەشدێدا و جهگیركرنا پلەیێن كارگێری ب گۆڕەی پێكهاتەیەكێ فەرمی، ل گەل مانا حەشدێ ل سەر سەربخوەیا بڕیاران و كارگێریێ. د هندەك بڕگەیاندا ژی وەسا دیار دبیت كو پڕۆژە قانوون حەشدێ بزاڤێ دكەت تایبەتمەندییا دارایی و بودجەیا تایبەت ب هندەك پێكهاتەیێن میلیشیا ب قانوونی بكەت.
ئارمانجا راگەهاندی ب گۆڕەی لژنەیا ئاسایش و بەرگریێ ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ تێكهەلكرنا حەشدا شەعبی د ناڤ دەزگەهێن سەربازی یێن فەرمیدا دهێتە دیتن. بەلێ ل دووڤ چاڤدێران» دەستهەلاتێ ددەتە سەركردەیێن گرۆپێن نێزیك تەهرانێ ژ روویێ قانوونیڤە» ئەڤ چەندە ژی ترسێ دوبارە زیندی دكەت ژ گوهۆڕینا حەشدا بۆ لەشكرەكێ هەڤشێوەیی د قانوونا تمامدا، بێی ملكەچبوونا راستەقینە بۆ سەركردایەتییا گشتی.
د راپۆرتەكێدا كو( پەیمانگەها واشنتۆن بۆ سیاسەتا رۆژهەلاتا نێزیك) بەلاڤكری، ڤەكۆلەرێن ئەمریكی هۆشداری دایە كو دەربازكرنا پڕۆژە قانوونا حەشدا شەعبی دێ چاكسازێن ئاسایشا ئیراقێ لاواز كەت و پەردەیەكا قانوونی بۆ میلیشیا دابین كەت كو ژ دەرڤەی دەستهەلاتا دەولەتێ كار دكەن، ژوان ئەو گرۆپێن كو ژ ئالیێ ئەمریكاڤە وەك رێكخراوێن تیرۆرستی هاتینە هەژمارتن و پۆلینكرن.
پەیمانگەها واشنتۆن ئاماژە ب وێ چەندێ كر» بڕگەیەكا پڕۆژە قانوونا حەشدا شەعبی دەستهەلاتا سەربخوە ب سەرۆكایەتییا لژنەیا حەشدا شەعبی ددەت».
هەروەسا باس ل وێ چەندێ كر» ب هێزكرنا ڤێ پێكهاتەیێ وەدكەت بۆ هەر حوكمەتەكا داهاتی گرانییەك بیت كو چاكسازیێ بكەت، یان ژ دەستهەلاتێن وان گرۆپ و هێزان كێم بكەت».
پەیمانگەها واشنتۆن هەروەسا ئاماژە ب ئیدارەیا ئەمریكا كر كو ب ئامرازێن فشارێ بەرسڤ بدەت، ژ وان ژی سەپاندنا سزایان ل سەر سەركردەیێن حەشدا شەعبی و گرۆپێن نێزیك ژ ئیرانێ.
هەروەسا ئەمریكا ب رێكا بالیۆزخانەیا خوە ل بەغدایێ، دلگرانییا خوە ژ دەربازكرنا پڕۆژە قانوونا حەشدا شەعبی نوو كر و راگەهاند» پڕۆژە قانوونا حەشدا شەعبی بناغدانانە بۆ دەستهەلاتا ئیرانێ و ب هێزكرنا گرۆپێن چەكدارێن تیرۆرستی، ئەڤ چەندە ژی مەترسیێ ل سەر سەروەرییا ئیراقێ بەرچاڤ دكەت».
راپۆرتێن مەیدانی و بەیاننامەیێن نێڤدەولەتی ئاماژە ب وێ چەندێ دكەن» پێكهاتەیێ راستەقینەیێ سەركردایەتییا حەشدێ ل بن زالبوونا گرۆپێن شیعی یێن گرێدای ب تەوەرێێن هەرێمیڤە، ئەڤە ژی تێكهەلكرنە د ناڤ دەزگەهەكێ ئێكگرتیدا ب گۆڕەی پێداچوونا هوور بۆ رێڕەوێن دامەزراندن و سەركردایەتی و چەكداركرنێ، كارەكێ مەترسیدارە».
ب دیتنا چاڤدێرێ سیاسی، حوكمەتا ئیراقێ ب سەركردایەتییا محەمەد شیاع سوودانی، ل پێشبەری دووریانەكێ راوەستیایە، ژ ئالییەكی حەزا دەربازكرنا پڕۆژە قانوونێ وەك پشكەك ژ رێككەفتنێن (چارچۆڤەیێ هەماهەنگیێ) و ژ ئالییەكی ترس ژ زێدەكرنا فشارێن ئەمریكا كو دبیت بابەتێن ئابۆری و ئەمنی یێن هەستیار ئالۆز بكەت، ب تایبەتی بابەتێ سزایان و دانوستاندنێن دارایی ل گەل سندوقا نێڤدەولەتییا دراڤی.
سەبارەت ڤێ چەندێ ئەحمەد یاسری، چاڤدێرێ سیاسی ئاماژە دكەت كو واشنتۆن رەفتارێ ل گەل پڕۆژە قانوونا حەشدێ وەك پشكەك ژ شەڕێ دەستهەلاتێ ل رۆژهەلاتا ناڤین دكەت.
ئەڤ باسێ گشتی ل گەل وێ چەندێ د گونجیت كو بەیاننامەیا وەزارەتا دەرڤەیا ئەمریكا ل ڤێ دووماهیێ ئاشكراكر، پشتی تەلەفۆنەكێ كو ماركۆ روبیۆ، وەزیرێ دەرڤەیێ ئەمریكا ل گەل محەمەد شیاع سوودانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ» دلگرانییا مەزن یا ئەمریكا گەهاندێ، سەبارەت ب پڕۆژەیێ قانوونا حەشدا شەعبی كو نوكە ل پێشبەری جڤاتا نوونەراندایە و پشتڕاستكر كو هەر «قانووندانەكا ب ڤی جۆری دەستهەلاتا ئیرانێ و گرۆپێن چەكدارێن تیرۆرستی ب هێز دكەت، ئەڤە ژی دێ بیتە ئەدەرێ لاوازبوونا سەروەرییا ئیراقێ».