پێنگاڤێن دابه‌شكرنا عێراقێ ده‌ست پێكرن
ئه‌ڤرۆ نیوز،زنار تۆڤى:
لیژنا هێزێن چه‌كدارى یا سه‌ر ب كونگرێسێ ئه‌مریكا،پروژه یاسایه‌ك په‌سه‌ندكر كو وه‌ك دوو ده‌وله‌تان مامه‌لێ دگه‌ل كورد و عه‌ره‌بێن سوننه بكه‌ن،ڤێ چه‌ندێ كارڤه‌دانێن جورا و جور لدویڤدا هاتن.
ل هه‌ولێرێ لیژنا ئاسایشا په‌رله‌مانێ كوردستانێ 30/4/2015 پێشوازى ل بریارا كونگرێسى كر و ب پێنگاڤه‌كا زور گرنگ ل قه‌له‌م دا.
نازم هه‌ركى جێگرێ سه‌روكێ لیژنێ گوت:چه‌كداركرنا هه‌رێما كوردستانێ،دێ بیته ئه‌گه‌رێ په‌یدابونا ئارامیێ بو عێراقێ و هه‌مى ده‌ڤه‌رێ،پێنگاڤه‌كه كو رولێ پێشمه‌رگه‌ى بۆ ژناڤبرنا تیرورستان بهێزتر لێ دكه‌ت،ژبه‌ر هندێ هه‌رێما كوردستانێ خودانا سیسته‌مه‌كێ دیموكراتیه و چه‌كداركرنا پێشمه‌رگه‌ى چ مه‌ترسى لسه‌ر لایه‌نێن دیتر دروست ناكه‌ت. عه‌بادى هاته ده‌نگ و گوت:مامه‌له‌كرن دگه‌ل حكومه‌تا عێراقێ ل چارچووڤه‌یێ رێزگرتن و سه‌روه‌ریا عێراقێ دایه،حكومه‌تا عێراقێ د هه‌مى گفتوگویێن خودا دگه‌ل وه‌لاتێن جیهانێ جه‌خت لسه‌ر وان پره‌نسیپان كریه و دبێژیت:دووپات دكه‌ین كو چ لایه‌ن ناهێنه پرچه‌ككرن ئه‌گه‌ر ژلایێ حكومه‌تا عێراقێ ڤه نه‌بیت و لدویڤ وێ پلانێ یا به‌غدا داناى.
په‌رله‌مانێ عێراقێ 4 لیژنه راسپاردینه ل دژى بریارا ئه‌مریكا په‌رله‌مانێ عێراقێ 4 لیژنه راسپاردینه بو گه‌لاله‌كرنا بریاره‌كێ بۆ به‌رسڤا بریارا ئه‌مریكا كو پێكدهێن ژ لیژنێن:ده‌رڤه،یاسایى،ئاسایش و به‌رگرى.
پروژێ یاسایا ئه‌مریكا چه‌ند مه‌رجان لسه‌ر حكومه‌تا عێراقێ دسه‌پینیت، به‌رامبه‌ر ته‌رخانكرنا 715 ملیون دولاران ژ بودجه‌یێ 2016 یێ پنتاگونێ،بۆ هاریكاریكرنا سوپایێ عێراقێ و هێزێن دى یێن گرێدایى وى سوپایى ل شه‌رێ دژى داعش دا. ئێك ژوان مه‌رجان ئه‌وه كو حكومه‌تا عێراقێ پشكا كه‌مینه‌یێن دى ژبلى شیعه‌یان دابین بكه‌ت و رولى بده‌تێ د سه‌ركردایه‌تى كرنا وه‌لاتى دا،پشتى سێ هه‌یڤان ژ په‌سه‌ندكرنا یاسایێ دڤێت ئه‌و مه‌رج بهێنه جێبه‌جێكرن و به‌غدا هاریكاریا میلیشیان رابگریت،ئه‌گه‌ر به‌غدا پابه‌ند نه‌بیت،75% ژ وان هاریكاریان بو به‌غدا ناهێنه هنارتن و نێزیكى 60% ژ وان هاریكاریان راسته‌خو دێ هنێریت بۆ كورد و سوننه‌یان.
سه‌در هێرشێ دكه‌ت
رێبه‌رێ ره‌وتا سه‌در موقته‌دا سه‌در دبێژیت:ئه‌ڤ بریاره ده‌ستپێكه‌كا ئاشكرایه بۆ دابه‌شكرنا عێراقێ و به‌لێن دا كو كارڤه‌دانێن توند ل دژى ڤێ بریارێ بده‌ت،هه‌روه‌سا ئه‌و دێ دناڤ عێراقێ و ژده‌رڤه‌ى عێراقێ ژى دێ هێرشێ كه‌ته سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن ئه‌مریكا ئه‌گه‌ر ئه‌و بریار ده‌ربچیت.
ژلایێ خوڤه عالیه نوسه‌یف دبێژیت:بریارا ئه‌مریكا پیێشێلكرنا نه‌ریتێن ناڤده‌وله‌تیه،د ده‌مه‌كى دا حكومه‌تا ئه‌مریكا دهه‌مى ده‌مان دا دووپاتكریه كو هه‌ڤكاریا بارودوخێ دیموكراتى ل عێراقێ بكه‌ت.
جێگرێ سه‌روكێ ئه‌مریكا جو بایدن چه‌ندین جاران جه‌خت لسه‌ر هندێ كریه كو عێراق ببیته سێ هه‌رێمێن ئوتونومى بۆ كورد و شیعه و سوننه‌یان،ل هه‌یڤا 8/2014 وى گوتاره‌ك ل روژناما واشنتون پوست نڤێسى بوو،كو ڤه‌گه‌رین بۆ سیسته‌مێ فیدرالیێ كارا مه‌رجه بۆ ده‌ربازكرنا قه‌یرانێن عێراقێ.
بالیوزخانا ئه‌مریكا لایه‌نێن عێراقى دلرحه‌ت دكه‌ت پشتى ده‌ركه‌فتنا ڤى پروژه بریارا ئه‌مریكا نیگه‌رانى لده‌ف گه‌له‌ك لایه‌نێن عێراقى دروستبوو،بالیوزخانا ئه‌مریكا ل به‌غدا په‌ينامه‌یه‌ك ده‌كر بۆ دلرحه‌تیا وان لایه‌نان و تێدا جه‌خت ل وێ چه‌ندێ كر كو سیاسه‌تا ئه‌مریكا به‌رامبه‌ر عێراقێ نه‌هاتیه گوهورین،بالیوزخانه دبێژیت:ئیدارا سه‌روك ئوباماى پشته‌ڤانیا عێراقه‌كا ئێكگرتى دكه‌ت،هه‌ر هاریكاریه‌كا سه‌ربازى دێ برێیا حكومه‌تا عێراقێ بیت.
موه‌فه‌ق روبه‌یعى ئه‌ندامێ هه‌ڤپه‌یمانیا نیشتیمانى داخواز ژ حكومه‌تا عێراقێ كر كو دژى ڤێ بریارێ راوه‌ستن و ڤێ بریارا ئه‌مریكا ره‌ت بكه‌ن و گوت ژى:دابه‌شكرن دێ ل عێراقێ ده‌ست پێكه‌ت و پاشى سوریا و سعودیێ و دێ توركیا ژى ڤه‌گریت،ئه‌ڤ رێكه‌فتنا ستراتیجى ل سالا 2008 هاته واژوكرن،تێدا هاتیه كو ئه‌مریكا سوزدایه كو یه‌كپارچه‌یا ئاخا عێراقێ بپارێزیت.
