حوکمرانی ل عیراقێ پشتی داعشێ دێ چاوان بیت؟
ئەڤرۆ نيوز:
ھندەک ژێدەرێن دبلوماسی یێن بلند پشکەک ژ دانوستاندنێن ھوور ئەوێن ل ڤان رۆژان ل ئەمریکا دھێنە ئەنجامدان ئاشکراکرن کو دگرێدای قۆناغا پشتی دەرکرنا داعشێ یە ژ عیراقێ.
وان ژێدەران، ل دووڤ سکای پرێس، دیارکریە کو” بەرپرسێن ئەمریکی ژ ئاژانسا ھەوالگێریێ و وەزارەتا دەرڤە و لژنا ئێمناھیێ ل کۆنگرسی کۆمبوون ل گەل سیاسەتمەدارێن عیراقی ژ ھەموو پێکھاتان کریە ل جە و دەمێن جودا جودا وەکو لەندەن و ھەولێر و بەغدا و عەمان ئەنجامداینە و د وان کۆمبوونان دا ب وان ھاتیە راگەھاندن کو باوەریا ئەمریکا و وەلاتێن کاریگەر ئەوە رەوشا نوکە ل عیراقێ ناھێتە چارەکرن ل گەل بەردەوامبوونا ڤێ دەستھەلاتێ و ب ڤی شێوەی”.
وان ژێدەران خویاکر ژی” رازی بوون ب دامەزراندنا سێ ھەرێمێن سەرەکی ل عیراقێ دبن دەستھەلاتەکا فیدرالی ل بەغدا، مەرجێ سەرەکیێ ب دووماھی ئینانا بادەکا داعشێ یە و پاقژکرنا ھەموو دەڤەرێن عیراقێ ژ وێ رێکخستیێ و نەھێلانا ھەموو دەستھەلاتێن لاوەکی ئەوێن خوە ل شوینا دەستھەلاتێ ل بەغدا دبینن و ب تایبەتی میلیشیێن ل بن فەرمانێن ئیرانێ”.
دیسا دیاردکەن کو ئەمریکا بەرپرس و سیاسەتمەدارێن عیراقی یێن ئاگەھدارکرین کو پێدڤیە ئاریشێن دناڤبەرا خوەدا وەکو کەسایەتی و فراکسیۆن چارەبکەن و بگەھنە لێک تێگەھشتنەکێ ل سەر ھندەک ھەڤپشکیێن سەرەکی ژبۆ ژیانێ ل عیراقێ وەکو وەلاتەکێ ئێکگرتی بەلێ نەیێ ناڤەندی و ھەرێمێن وی دەستھەلاتێن نیڤ رەھا ھەبن ب تایبەتی د پرسێن ئابووری و وەبەرھێنانا دەرڤە و کاروبارێن تایبەت ب جڤاکێن ناڤخوەیی ڤە.
ل دووڤ ھەمان ژێدەران، ب گرنگی بەحسێ ھندەک ئاریشێن سەرەکی ھاتە کرن وەکو دەستێوەردانا ئیرانێ و دەستھەلاتداریا وێ ل عیراقێ و ئاماژە دان کو ئەمریکا سۆز یا دای کو دەستھەلاتا حوکمرانیا فیدرالی یا نوو ل عیراقێ بپارێزیت ب پشتەڤانیا جڤاتا ئاسایشا نێڤدەولەتی و کاربکەت بۆ پشتەڤانیا حەیدەر عەبادی وەکو سەرۆکێ حوکمەتا فیدرالی کو ئەو حوکمەتە نوونەراتیا عیراقێ بکەت وەکو نموونا سویسرا”.
دھەمان دەم دا ژی دێ عیراق ھێتە راگەھاندن وەکو دەڤەرەکا ستراتیژی یا پلە ئێک و ئاسایشا وێ دێ گرێدای ئاسایشا نەتەوی یا ئەمریکی بیت و دێ ئیران ھێتە ئاگەھدارکرن کو پێدڤیە بزڤریت بۆ سنۆرێن بەری سالا 2003 ێ ل سەر ھەموو ئاستان و تنێ ب رێیا نوونەراتیا وێ یا دبلوماسی یا فەرمی ل بەغدا کاربکەت وەکو نوونەراتیا دبلوماسی یا عیراقی ل تەھرانێ.
ل دووڤ وان ژێدەران، ئەمریکا بزاڤێ دکەت ل گەل سیاسەتمەدار و شارەزایێن عیراقی ئاریشا ناڤێن ھەرێمان چارەبکەت ب مەرەما دەربازبوونێ ژ تێگەھێ ھەرێما سونی،یان ھەرێما شیعی، و چ ئاریشە ل گەل ھەرێما کوردستانێ ل دۆر ڤێ چەندێ نینە.
ھەمان ژێدەران گۆت ژی” گەلەک بەرپرسێن ئەمریکی دووپات کریە کو رێککەفتن ل سەر شێوێ سیاسیێ عیراقێ و ھەرێمێن وێ کارەکێ سەرەکی یە و پشتی وێ نە رێکخستیا داعش و نەچو شێوازێن دی یێن لەشکری یێن چەکدار ژ یێن بۆری ب چ شێوەکی دوبارە نابن.
ئەو ژێدەر دیاردکەن ژی کو” پلانا ئازادکرنا مووسلێ یا ھاتیە دارێتن و ئاماژە یێن ھەین کو ل دەمەکێ نێزیک ئەو پلانە دێ ھێتە بجھئینان و ھەرێما کوردستانێ یا ئاگەھدارە ل سەر ھووردەکاریێن لێکتێگەھشتنێن لەشکری و سیاسی یێن کو ئەمریکا ئەنجامددەت ژبۆ پاراستنا ئێکگرتنا عیراقا فیدرالی دچارچۆڤێ سێ ھەرێمان دا ل گەل ھەرێما پایتەختا فیدرالی کو ب دو پیتێن CF دێ ئاماژە بۆ ھێتە دان”.
خویاژی دکەن کو” ھژمارەکا پایتەختێن عەرەبی یێن گرنگ ل دۆر وێنەیێ نوویێ عیراقێ پشتی نەمانا داعشێ یێن ھاتینە ئاگەھدارکرن و پرەکا ئەسمانی کو دەمێ وێ کێمتر نینە ژ شەش ھەیڤان دێ بەردەوام پشتەڤانیا ھەرێما سونی کەت ژبەرکو باژێرێن وی و ژێرخانا وی یا ئابووری ژ ئەگەرێ شەڕی یێن ھاتینە تێکدان ھەڤبەرکرن ب جێگیربوونا رەوشا باشوورێ عیراقێ و ھەرێما کوردستانێ”.