ئه‌حمه‌د سادق زاویته‌ى
ئه‌گه‌ر مرۆڤ ته‌ماشه‌ی ژیانێ و برێڤه‌برنا وێ بكه‌ت دێ بۆ مرۆڤی دیاربیت كو هه‌ر كه‌سه‌ك دێ تامكه‌ته‌ خۆشی و نه‌خۆشیێن وێ، ئه‌وژی كو كه‌سه‌ك یێ ژێ بێ به‌هر نینه‌ به‌س وه‌كو دبێژن هه‌ر ئێك ل گۆره‌ی ئه‌و ژیانا تێدا و ئه‌و رزقێ خودێ دایێ و ل دووڤ قه‌ده‌را وی. به‌س یا باش ئه‌وه‌ كو د ڤی چارچووڤه‌ی دا مرۆڤ ب وی تشتی یێ كه‌یفخۆش و دلخۆش بیت و یێ پێ رازی بیت یێ كو خودێ ب رزقێ وی كری ودایه‌ وی. چنكو د ڤێ ژیانێ دا كه‌سه‌كێ نه‌خۆشی نه‌ڤێن و هه‌ر كه‌سه‌كی دڤێت د ژیانه‌كا خۆش و به‌خته‌وه‌ر دا بیت ژبۆ نموونه‌ هه‌كه‌ هه‌موو دونیا و مالێ دونیایێ یێ مرۆڤی بیت و دلێ مرۆڤی یێ پێ نه‌خۆشبیت ما بۆچیه‌ گۆرستانه‌، چنكو ژیان وه‌سا دخوازیت ویا وه‌سایه‌. هه‌ر د ڤی بیاڤی دا ئه‌گه‌ر مرۆڤ د ژیانا خودا خودان مال و مالات یان خودان قه‌سر و قوسیر و ڤله‌ و ته‌لار بیت یان ژی خودان پله‌ و پایه‌یێن بلند بیت ما بۆچیه‌ چ ناهینیت ئه‌گه‌ر دلێ مرۆڤی یێ پێ نه‌خۆشبیت. هه‌ر د ڤی كڤانی دا بلا مرۆڤ د ژیانه‌كا نۆرمال یان یا هه‌ژاریێ دا بیت یان هه‌تا ب ده‌ستڤه‌ئینانا پاریێ نانی یێ رۆژانه‌ گه‌له‌كێ ب زه‌حمه‌ت بیت، به‌س دلێ مرۆڤی یێ پێ خۆشبیت ئه‌ڤه‌ باشترین و خۆشترین به‌خته‌وه‌ریه‌ ئه‌وژی كو هه‌رده‌م مرۆڤێ دلخۆشه‌ و دكه‌یف خۆشه‌ و دل ئارامه‌ ب هه‌ر تشته‌كێ د ده‌ستان دا و خودێ دایێ و ب رزقێ وی كری و هه‌ر وه‌سا ب وی كارێ یێ دكه‌ت یان ئه‌و ده‌زگه‌هێ میری یێ لێ كاردكه‌ت به‌روڤاژی وان كه‌سان یێن مه‌ ئاماژه‌ پێ دای كو هه‌ر ده‌م د هزران دا دژین و نه‌دل ئارام و ره‌حه‌تن و ژیانا وان دۆزه‌خه‌ كو و نه‌ شه‌ڤا وان شه‌ڤه‌ و نه‌ رۆژا وان رۆژه‌ كو ئه‌ڤ بابه‌ته‌ گرێدایه‌ ب جڤاكێ مه‌ یێ كورده‌واری ڤه‌ و ئه‌و دابونه‌ریتێن بخوه‌ڤه‌ دگریت كو ئێك ژ وان پرۆسه‌یا هه‌ڤژینیێ یه‌، ئانكو پێكئینا خێزانێ یه‌، ئه‌وژی ئه‌گه‌ر كچ و كورێن دچنه‌ دهێلینا زێرین دا ب دل و كه‌یف و را و بۆچوونێن ئێكدو نه‌بن، ئه‌وژی كو بووك و زاڤانه‌ د ئه‌نجامدا دێ ژیانا وان نه‌ یا شاد و به‌خته‌وه‌ر بیت و دێ كارتێكرنه‌كا نێگه‌تیف و باندۆره‌كا خراب كه‌ته‌ سه‌ر پاشه‌رۆژا وان. هه‌ر وه‌سا سه‌باره‌ت خوارن و ڤه‌خوارن و جلك و هه‌ر تشته‌كێ گرێدای ژیانێ ڤه‌ كو ئه‌ڤه‌ ژی ژ خالێن گرنگن. كو د ڤی چارچووڤه‌ی دا یا باش ئه‌وه‌ كو هه‌ر ده‌م چاڤێ مرۆڤی ل یێ ژ مرۆڤی كێمتر و نزمتر و هه‌ژارتر بیت، نه‌ك ل وان كه‌سان یێن كو ژ مرۆڤی بلندتر و ده‌وله‌مه‌ند تر وخودان پله‌ و پایه‌یێن بلند، چنكو ئه‌ڤه‌ شولا خودێ یه‌ و هه‌ر ئه‌وه‌ دشێت د ناڤبه‌را شه‌ڤ و رۆژان دا مرۆڤی زه‌نگین بكه‌ت و هه‌ژار بكه‌ت. هیڤیدارین كو خودێ مه‌ ژ ڤان جۆره‌ مرۆڤان ب هه‌ژمێریت یێن كو ب رزقێ خوه‌ و كارێ خوه‌ و هه‌ر تشته‌كێ خودێ دایێ د رازی، چنكو خودێ دده‌ت و خودێ دبه‌ت و هه‌ر ئه‌وه‌ گو دشێت ژیانا هه‌ر كه‌سه‌كی خۆش و به‌خته‌وه‌ر بكه‌ت كو ئه‌و نیعمه‌تا خودێ دایێ یێ پێ رازی بیت و بشكۆرین بكه‌فته‌ سه‌ر لێڤێن هه‌ر كه‌سه‌كی و یێ شاد دبیت د ژیانا خوه‌دا، چنكو گرنژین و بشكۆرین كلیلا ژیانێ یه‌ و ئه‌ڤین ده‌رگه‌هێ وێ یه‌ و كه‌یفخۆشی باغچێ وێ یه‌ و ئارامی په‌ژانێ وێ یه‌.

ئه‌حمه‌د زاویته‌ى
ئه‌شكه‌رایه‌ كو ئه‌ڤه‌ دێ بیته‌ چار هه‌یڤ هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ هاتینه‌ ئه‌نجامدان ل رێكه‌فتى 30\9\ 2018 ئه‌و ژى كو حوكمه‌تا نوو یا هه‌رێمێ بهێته‌ پێكئینان به‌س حه‌تا نوكه‌ د جه دامایه‌ و مایه‌ هه‌لاویستى و بوویه‌ مژارا سه‌ره‌كى و په‌یڤا رۆژانه‌ ل هه‌ر جهه‌كى و ل سه‌ر زارێ هه‌ر كه‌سه‌كى وه‌سا دیاره‌ كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ هندێ دسه‌لمینیت كو دێ پێكئینانا حوكمه‌تا نوو یا هه‌رێمێ ڤه‌كێشیت، چونكو حه‌تا نوكه‌ پارت و ئالیێن سیاسى یێن كوردستانێ د گه‌نگه‌شه‌ و گفتوگۆیان دانه‌ سه‌باره‌ت پێكئینانا ڤێ حوكمه‌تێ، ئه‌وژى كو حه‌تا نوكه‌ دبێ ئه‌نجامن، ژ به‌ر ناكۆكى و كێشه‌یێن د ناڤبه‌را وان دا یا دیاره‌ كو هه‌ر ده‌م ئه‌ڤ پرۆسه‌ دهێته‌ د رۆژه‌ڤێ دا پشتى هه‌لبژارتنان و هه‌ر وه‌سا ناكۆكیێن د ناڤبه‌را ناڤخوه‌یا پارتان بخوه‌ دا ژبۆ نموونه‌ ئێكه‌تى نیشتیمانى كوردستان ئه‌و ژى كو پشتى وه‌غه‌ركرنا خودێ ژێ رازى مام جه‌لال ئێكه‌تى ل سه‌ر چه‌ند باله‌كان دابه‌ش بوویه‌ و ناڤ مالیا وێ نه‌ رێكخستى مایه‌ و دشێن بێژین مایه‌ بێ مه‌رجه‌ع كو هه‌ر باله‌كى مه‌رجه‌عێ خوه‌ هه‌یه‌ واته‌ كو نه‌خودان ئێك بریارن، له‌ورا وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى دێ ژدایكبوونا ڤێ حوكمه‌تا نوو گه‌له‌كا ب زه‌حمه‌ت بیت ئه‌ڤجا، ژبه‌ر ڤێ ئێكێ ئیكه‌تى یا رژده‌ كو هه‌موو مه‌رج و داخوازیێن وێ ب ئێك پاكێچ بن، ئه‌و ژى كو پۆستێ پارێزگه‌هێ كه‌ركووكێ یه‌ و پۆستێ جڤاتا كه‌ركووكێ یه‌ و بابه‌تێ پۆستێ سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ یه‌ و پۆستێ وه‌زاره‌تا دادا عیراقێ كو دبێژن ئه‌و ژى مافێ مه‌یه‌، هه‌ر وه‌سا مۆركرنا رێككه‌فتنه‌كا دى یا ستراتیژى یا نوو بۆ ماوێ (3) سالێن دى ل گه‌ل پارتى و هه‌ر وه‌سا وه‌رگرتنا پۆستێن سه‌رۆكێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ و پۆستێ جێگرێ سه‌رۆكێ وه‌زیران و پۆستێ جێگرێ سه‌رۆكێ هه‌رێمێ، ئه‌و ژى كو ڤێ چه‌ندێ په‌یوه‌ندێ ب پێكئینانا حوكمه‌تا هه‌رێمێ ڤه‌ نینه‌، چنكو زۆربه‌ى وان دگرێداینه‌ د ناڤبه‌را حوكمه‌تا عیراقێ و یا هه‌رێمێ دا نابیت بهێنه‌ گرێداى پێئینانا حوكمه‌تا هه‌رێمێ ڤه‌، ئه‌و ژى كو پارتى ڤێ ئێكێ قه‌بوول ناكه‌ت و رازى نابیت. هه‌ر د ڤى بیاڤى دا سه‌باره‌ت بزاڤا گۆڕان كو وێژى مه‌رج و داخوازیێن خوه‌ هه‌نه‌ سه‌بارت پشكداریكرن د ڤێ حوكمه‌تێ دا گۆت حه‌تا نوكه‌ خوه‌ ئێكلانه‌كریه‌ كو داخوازیێن وێژى ئه‌ڤه‌نه‌ چاكسازى و ب داویئینانا دو ئیداره‌یێ و رێكخستنا هێزێن پێشمه‌رگه‌ى و ب تایبه‌تى یه‌كه‌یێن (70) و (80) و به‌رهنگاربوونا گه‌نده‌لیێ و پۆستێ جێگرێ سه‌رۆك وه‌زیران و.. هتد. هه‌ر د ڤى كڤانى دا كو ده‌ستێوه‌ردانێن ده‌ره‌كى كارتێكرنه‌كا نه‌رێنى و باندۆره‌كا خراب هه‌یه‌ ل سه‌ر گیرۆبوونا پێكئینانا ڤێ حوكمه‌تێ و ب تایبه‌تى رژێما ئیرانێ. هه‌ر د ڤى چارچووڤه‌ى دا نه‌بوونا باوه‌ریێ د ناڤبه‌را ئالیێن سیاسى دا كو ئه‌ڤه‌ ژخالێن سه‌ره‌كى یه‌ دبیته‌ ئه‌گه‌رێ ئاڤراندن و په‌یداكرنا كێشه‌ و ئالۆزى و هه‌بوونا ده‌رزان د ناڤمالیا كوردى دا ئه‌شكه‌رایه‌ كو پارتى دیمۆكراتى كوردستان یا هه‌موو بزاڤان دكه‌ت د ماوێ ڤان هه‌ر چار هه‌یڤان دا كو لایه‌نێن سیاسى ئه‌وێن دڤێت پشكداریێ د ڤێ حوكمه‌تێ دا بكه‌ن رازى بكه‌ت كو یا به‌رده‌وامه‌ ل سه‌ر ڤان هه‌ول و بزاڤان به‌س حه‌تا نوكه‌ نه‌گه‌هشتینه‌ چ ئه‌نجامێن دلڤه‌كه‌ر و دلخۆشكه‌ر و ب تایبه‌تى ل گه‌ل ئێكه‌تى نیشتیمانى كوردستان ژ ئه‌گه‌رێ وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى سه‌ره‌راى كو حه‌تا نوكه‌ كۆمه‌لا ئیسلامى بریار نه‌دایه‌ و هه‌لویستێ خوه‌ دیار نه‌كریه‌ كو پارتى ب نیازه‌ سه‌ره‌دانا وێ ژى بكه‌ت. هه‌ر وه‌سا ئێكگرتویا ئیسلامى و جولانه‌وه‌ى نه‌وه‌ى نووێ و پارتا شیوعى یا كوردستانێ كو ل ده‌سپێكێ ئه‌ڤان بریار دایه‌ كو پشكدار نه‌بن دحوكمه‌تا نوو یا هه‌رێمێ دا ئۆمێده‌وارین كو پێكئینانا ڤێ حوكمه‌تێ ب نێزیكترین ده‌م بهێته‌ پێكئینان كو نه‌ وه‌سابیت وه‌ك شلۆڤه‌كار و سیاسه‌تمه‌دار دبێژن كو دێ ئه‌ڤ یه‌كه‌ تا هه‌یڤا (3) و (4) ڤه‌كێشیت، چنكو نه‌ د به‌رژه‌وه‌ندیا ملله‌تى دایه‌ و دێ گه‌له‌ك پرۆژه‌ و ب تایبه‌تى یێن مه‌زن وه‌به‌رهێنانێ مینه‌ هه‌لاویستى و هه‌ر وه‌سا دێ كارتێكرنێ د پرۆسا دابه‌شكرنا مووچه‌یان و خزمه‌تگۆزاریان و پرۆسا دامه‌زراندنێ و د هه‌موو بیاڤان دا كه‌ت كو دڤێت ئه‌ڤ لایه‌نه‌ به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ یێن كه‌سایه‌تى و پارتایه‌تى و به‌رته‌نك بده‌نه‌ لایه‌كى و به‌رژه‌وندیێن ملله‌تى به‌رچاڤ وه‌ربگرن. كو خه‌لكێ كوردستانێ یێ گه‌شبینه‌، ئه‌وژى پشتى ئاسایبوونا په‌یوه‌ندیێن هه‌رێمێ و به‌غدا ب ئومێدن كو دێ به‌ره‌ف ژیانه‌كا باشتر و به‌خته‌وه‌رتر ڤه‌چن د هه‌موو بیاڤان دا.

ئه‌حمه‌د سادق زاویته‌ى
ئه‌گه‌ر مرۆڤ باش و ب كوراتى ته‌ماشه‌ى رژێما توركیێ و ده‌سهه‌لاتا ئه‌ردوگانى بكه‌ت، هه‌ر ژده‌سپێكا هاتنا ڤێ رژێمێ بۆ سه‌ر كورسییا ده‌سهه‌لاتێ وتا نوكه‌ دێ بۆ مرۆڤى دیار و ئه‌شكه‌رابیت كو ئه‌ڤ رژێمه‌ رۆژ بۆ رۆژێ بوویه‌ ژێده‌رێ ئاڤراندن و په‌یداكرنا كێشه‌ و ئارێشه‌ و ئالۆزیان بۆ توركیا و هه‌موو ده‌ڤه‌رێ كو وه‌سا دیاره‌ ئه‌ڤ رژێمه‌ ل دووڤ حه‌ز و ئاره‌زویێن خوه‌ كار دكه‌ت ئه‌و ژى كو هه‌موو هه‌ول و بزاڤ و دژایه‌تیێن خوه‌ خستینه‌ د بیاڤێ (پراكتیكى دا) (فه‌على دا) كو ل سه‌ر ئاستێ ناڤخوه‌یێ سه‌ركوتكرنا هه‌ر هه‌ول و جموجول و بزاڤه‌كا بهێته‌ كرن ژلایێ ئوپوزسیۆنێ ڤه‌ و ب تایبه‌تى ده‌سته‌سه‌ركرن و بچاڤكرنا هه‌ڤسه‌رۆك و ئه‌ندامێن هه‌ده‌بێ (پارتا دیمۆكراتیكا گه‌لان) و بزاڤا فه‌تح الله‌ گویله‌ن و رۆژانه‌ ده‌ستدرێژیكرنا وى ل سه‌ر ئاخا كوردستانا باشۆر ب بهانه‌یا هه‌بوونا باره‌گایێن په‌كه‌كێ و ده‌ستێوه‌ردانێن وێ د ئه‌رك و كارێن عیراقێ و سووریێ دا و ئه‌نجامدانا چه‌ندین بۆیه‌رێن دلته‌زین و خه‌مگین وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى بهانه‌یا په‌كه‌كێ بۆیه‌را روبۆسكى ل رێكه‌فتى 28\12\2011 وه‌ك نموونه‌ و هێرشكرنا وێ ل سه‌ر شنگال و چیایێ شنگال و هه‌رێما كوردستانێ یێن هه‌ڤسنۆر ل گه‌ل توركیا و هه‌ر وه‌سا هێرشێن وێ یێن ل ڤێ داویێ ل سه‌ر كه‌مپا ئاواره‌یێن مه‌خمۆر و چیایێ قه‌ره‌چووخ، ئه‌وژى ل رێكه‌فتى13\12\2018 كو ب ئه‌نجامدانا ڤان كارێن دوژمنكارانه‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ نه‌رازیبوونا خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێ و نه‌دلره‌حه‌تیه‌ك و نه‌ئارامیه‌ك ل جه‌م په‌یداكریه‌ كو وه‌سا دیاره‌ بێهنا ڤێ رژێمێ ناهێت ئه‌گه‌ر رۆژانه‌ خوینێ نه‌رێژیت و خره‌كێ ل ڤێره‌ نه‌ده‌ت و یا دى ل وێراهه‌ نه‌ده‌ت وه‌كو دبێژن یا پێن خوه‌ ژ به‌ركا خوه‌ درێژتر لێده‌ت ڤێ رژێمێ بخوه‌ كورد نه‌ڤێن پا ئه‌گه‌ر بهانه‌یه‌ك هه‌بیت ته‌ نه‌ڤێت یا چاوا بیت؟، گۆتنه‌ك دبێژیت ئه‌گه‌ر ته‌ بڤێت كو تورك تۆره‌ ببن دێ به‌حسێ كوردان ل ده‌ڤ كه‌ى باوه‌ر بكه‌ن ئه‌ڤه‌ بۆ ڤێ رژێمێ ژى ناچیته‌ سه‌رى و دێ هه‌ر زالمه‌ك لێ زال بیت، ئه‌ڤرۆ نه‌ سوباهى ،چنكو وه‌كو دبێژن هه‌ر دینسسه‌كى ئیمانسسه‌ك ڤێ ده‌ڤیت و هه‌ر د ڤى بیاڤى دا به‌رى چه‌ند رۆژه‌كان هه‌ره‌شه‌یێن وێ بۆ سه‌ر كوردستانا رۆژئاڤا و داگیركرنا رۆژهه‌لاتێ چه‌مێ فوراتێ و هه‌ر وه‌سا به‌رى ساله‌كێ ژى داگیركرنا باژێرێ عه‌فرینێ. به‌لێ مخابن وه‌لاتێن زلهێز و ب تایبه‌تى ئه‌مریكا و رۆسیا و نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتى و جڤاتا ئاسائیشا نیڤده‌وله‌تى نه‌خودان هه‌لویستن و دبێده‌نگن به‌رامبه‌ر ڤان كارێن هۆڤانه‌ دژى ملله‌ته‌كى بێ ده‌سهه‌لات و ته‌په‌سه‌ر كو بێده‌نگیا وان بوویه‌ هانده‌ر و هه‌ڤكار و رێكخوشكه‌ر بۆ رژێما توركیا كو پتر ده‌ڤخوین ببیت و ب ئه‌نجامدانا كارێن دوژمنكارانه‌ راببیت كو ڤێ چه‌ندێ ژى تا نوكه‌ سه‌رگرتیه‌ و كارتێكرنه‌كا نێگه‌تیف و باندۆره‌كا خراب كریه‌ سه‌ر وه‌لاتێن ده‌ردۆر و ب تایبه‌تى ل سه‌ر ناڤخوه‌یا توركیا كو بوویه‌ ئه‌گه‌رێ بلندبوونا بهایێ كه‌لوپه‌لان ل بازارى و نزبوونا بهایێ لیره‌یێ توركى ل بازارى و ل سه‌ر ئاستێ هه‌رێمى و جیهانى كو چ جاران نه‌گه‌هشتیه‌ ڤێ رادێ و من دڤێت ئاماژه‌ پێ ب ده‌م كو هه‌ره‌شه‌كرنا توركیا بۆ سه‌ر رۆژهه‌لاتا جه‌مێ فوراتێ ژبه‌ر كو دا ده‌ڤه‌ر بهێت ڤالاكرن ژ یه‌په‌كێ و هه‌سه‌دێ ژلایه‌كى ڤه‌ و ژلایه‌كێ دیڤه‌ وه‌كو ئه‌و دبێژیت و دكه‌ته‌ بهانه‌ ژبه‌ر پاراستنا ئاسائیشا وى یا نیشتیمانى یه‌ و هه‌ر وه‌سا مه‌ره‌ما وێ ئه‌وه‌ دا كو په‌یه‌ده‌ و هه‌سه‌ده‌ هێزێن خوه‌ ڤه‌كێشن ژ دێره‌زورێ و ب تایبه‌تى ژ باژێركێ (هه‌جین) ئه‌و ژى ژبه‌ر كو رۆژانه‌ هه‌سه‌ده‌ و په‌یه‌ده‌ سه‌ركه‌فتنان ب ده‌ستخوه‌ڤه‌دئینن و داستانان تۆماردكه‌ن ل سه‌ر رێكخراوا داعش و به‌رب نه‌مانێ ڤه‌ برینه‌ ئه‌ڤجا ئه‌ڤێ چه‌ندێ رژێما توركیا دلگران كریه‌، له‌ورا دێ ب ڤێ پرۆسێ رابیت، داكو جاره‌كا دى داعش ب هێز بكه‌ڤیت و خوه‌ ل سه‌ر پیان بگریت و خلاس نه‌بیت ژده‌ڤه‌رێ، چنكو ئه‌و دزانیت ته‌نها كوردن ئه‌فسانه‌یا داعش تێكدشكینن، چنكو مانا ڤێ رێكخراوا تیرۆرستى د به‌رژه‌وه‌ندیا وێ دایه‌ كو وه‌سا دیاره‌ ڤێ رژێمێ داعش ژ كوردان چێتر دڤێت وپتر د به‌رژه‌وه‌ندیا وێ دایه‌ وه‌كو دبێژن (عدو عدوى صدیقى) ئانكو دوژمنێ دوژمنێ من هه‌ڤالێ منه‌ و ژلایه‌كێ دیڤه‌ رازیكرنا توركین شۆفینى یه‌ و جادا توركیێ یه‌ دا كو گه‌له‌ك ده‌نگان ب ده‌ستخوه‌ ڤه‌ بینیت د هه‌لبژارتنێن شاره‌داریان دا ئه‌وێن كو ژڤانه‌ ل رێكه‌فى31\3\2019 بهێنه‌ ئه‌نجام دان.

ئه‌حمه‌د سادق زاویته‌ى

رۆژ بۆ رۆژێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ یا به‌ر ب گرژى و ئالۆزیان ڤه‌ دچیت و ته‌ڤن یێ لێ ئالۆزتر لێ دهێت، وه‌سا دیار و ئه‌شكارایه‌ كو توندوتیژى و توقاندن و تۆلڤه‌كرن و به‌رزنینا كێشه‌ و ململانێن سیاسى و ده‌ستتێوه‌ردانێن ده‌ره‌كى و پارچه‌ پارچه‌كرنا ناڤمالیا كوردى و زێده‌گاڤى ل سه‌ر مافێ مرۆڤ و تیرۆركرن، ئه‌ڤان هه‌موویان جهێ خوه‌ د ناڤا گۆره‌پانا كوردستانا رۆژئاڤا دا كریه‌. هه‌ژى گۆتنێ یه‌ كو ئه‌ڤه‌ دێ بیته‌ نێزیكى (6) سالان، ئه‌وژى كو پشتى وه‌لاتێ سووریایێ ئه‌ڤا دبێژنێ بهارا عه‌ره‌بى بخوه‌ڤه‌ گرتى و هێشتا سه‌ره‌ك ب سه‌ره‌كى نه‌كه‌فتیه‌ كو كوردستانا رۆژئاڤا ژى پشكه‌كه‌ ژ ڤى وه‌لاتى، ڤێ ئێكێ ئه‌نجامێن خراب و نه‌باش ل پاش خوه‌ هێلاینه‌ كو كارتێكرنه‌كا نه‌رێنى و باندۆره‌كا خراب كریه‌ سه‌ر هه‌موو ده‌مارێن گرێداى ژیانێ، ئه‌و ژى كو بوویه‌ ئه‌گه‌رێ ئاواره‌بوونا زۆربه‌ى خه‌لكێ كوردستانا رۆژئاڤا ژئه‌گه‌رێ داگیركرنا رێكخراوا تیرۆرستى یا داعش كه‌له‌ك باژێرك و باژێركێن وێ و ژ به‌ر ده‌ستێوه‌ردانێن ده‌ره‌كى ئیران و توركیا وه‌ك نموونه‌، ئه‌و ژى ب هاریكاریا هنده‌ك گرۆپێن ب سه‌ر توركیا و ئیرانێ ڤه‌ یێن توندره‌و و رادیكال وه‌ك ئارتێشا ئازاد و جیش ئه‌لشام و سولتان موراد و هنده‌كێن دى یێن ب سه‌ر رژێما ئیرانێ ڤه‌ وه‌ك عه‌سائیب ئه‌هل ئه‌لحه‌ق و سه‌رایا ئه‌لنوجه‌با‌و وحزب الله‌ و.. هتد و داگیركرنا باژێرێ عه‌فرینێ ژلایێ رژێما توركیا ڤه‌ و هه‌ر وه‌سا مژوولكرنا كوردان ب شه‌رێ تیرۆرێ ڤه‌، ل ڤى وه‌لاتى و په‌یدابوونا ناكۆكیان د ناڤبه‌را هه‌موو لایه‌ن و هێزێن كوردى دا كو خودێ نه‌كه‌ت ببیته‌ ئه‌گه‌رێ په‌یدابوونا شه‌رێ براكوژیێ ئه‌گه‌ر ره‌وش یا هۆسابیت و هه‌ر د ڤى چارچووڤه‌ى دا، ئه‌و ژى ل ڤێ داویێ كارڤه‌دانێن هه‌رێمى و جیهانى سه‌باره‌ت بریارا سه‌رۆكێ ئه‌مریكى دۆنالد ترامب ژبۆ ڤه‌كێشانا هێزێن خوه‌ ژ سووریایێ و كوردستانا رۆژئاڤا، ئه‌و ژى كو نه‌دلره‌حه‌تیه‌ك و نه‌ئارامیه‌ك په‌یداكریه‌ ل جه‌م هه‌موو خه‌لكێ كوردستانێ كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ جهێ دلخۆشیا رۆسیا و ئیرانێ و رژێما سووریێ و حزب الله‌ و دشێن بێژین هه‌موو شیعه‌ مه‌زهه‌بان و ب تایبه‌تى رژێما توركیا كو وێژى ل به‌ره‌ ل ڤان نێزیكان هێرشه‌كا به‌رفره‌ه و هۆڤانه‌ بكه‌ته‌ سه‌ر رۆژهه‌لاتێ چه‌مێ فوراتێ كو دێ باژێركێن كۆبانێ و درباسیه‌ و سه‌رۆكانى و مونبج و گرێ سپى  بخوه‌ڤه‌ گریت به‌س، ژ به‌ر بریارا سه‌رۆكێ ئه‌مریكى دۆنالد ترامب، ئه‌و ژى ژبۆ ڤه‌كێشانا هێزێن خوه‌ ژ سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ ئه‌ڤ چه‌نده‌ هاته‌ پاشخستن به‌لێ رژێما توركیا نه‌جهێ باوه‌ریێ یه‌ كو ئه‌ڤ بریاره‌ بوویه‌ جهێ د دلگرانیا زۆربه‌ى ئه‌ندامێن جڤاتا پیران و كۆنگرێسێ ئه‌مریكى  و په‌یدابوونا ناكۆكیان د ناڤبه‌را كۆچكا سپى و په‌نتاگۆنێ و هه‌ر وه‌سا هنده‌ك وه‌لاتێن عه‌ره‌بى و كه‌نداڤێ عه‌ره‌بى عه‌ره‌بستانا سعوودى و ئیمارات و به‌حره‌ین و حه‌تا مسرێ و ئوردن و ب تایبه‌تى ئیسرائیل و یا ژهه‌موویان كمباختر ئه‌ڤ ئێكه‌ خووشكان دنه‌كه‌ بۆ رۆسیا. هه‌ر ژ به‌ر ڤێ چه‌ندێ شانده‌كێ هه‌سه‌دێ سه‌ره‌دانا كۆچكا ئه‌لیزێ كریه‌ و داخواز ژ فه‌ره‌نسا كریه‌ كو ده‌ستان ژ كوردان به‌رنه‌ده‌ن و جهێ هێزێن ئه‌مریكى بگرن ئه‌گه‌ر هات ئه‌مریكا خوه‌ ڤه‌كێشا ژ رۆژئاڤایێ كوردستانێ كو ئه‌ڤ داخوازیه‌ هاته‌ قه‌بوولكرن ژ لایێ كۆچكا ئه‌لیزێ و سه‌رۆكێ فه‌ره‌نسا ئه‌مانۆئیل ماكرۆنى ڤه‌، هه‌ر وه‌سا ئه‌ڤ ئێكه‌ بوویه‌ بزاڤ و جموجولا پێشمه‌رگێ رۆژ كو زۆربه‌ى وان خه‌لكێ كوردستانا رۆژئاڤایێ كوردستانێ نه‌ ئه‌و ژى كو جێگیر بووینه‌ ل سه‌ر سنۆرێن د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ دا كو نه‌دووره‌، ئه‌وژى ب ئه‌ركێ خوه‌ راببن. هه‌ر وه‌سا بوویه‌ ئه‌گه‌رێ خورتكرن وجموجولكرنا داعش و ب تایبه‌تى ل دێره‌زورێ و هه‌جین و هه‌ر وه‌سا چوونا شانده‌كێ توركى بۆ رۆسیا كو پێكدهێن ژ وه‌زیرێ به‌ره‌ڤانیێ و ژده‌رڤه‌ و هه‌واگیرى و میتێ، ئه‌وژى ژبۆ گفتوگویا ڤه‌كێشانا هێزێن ئه‌مریكى ژ سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ و هه‌ر د ڤى بیاڤى دا وه‌ك كارڤه‌دان ل سه‌ر ئاستێ ناڤخوه‌یا ئه‌مریكى كو بوویه‌ ئه‌گه‌رێ ده‌ست ژكاركێشانا (به‌رێت مه‌كگورك) نوونه‌رێ سه‌رۆكێ ئه‌مریكى دۆنالد ترامب، دژى شه‌رێ تیرۆرێ ل عیراقێ و سووریێ و ده‌ست ژكاركێشانا وه‌زیرێ به‌ره‌ڤانیێ (جیمس ماتێس) ب راستى وه‌ك مه‌ گۆتى ته‌ڤن زۆرێ ئالۆزه‌ و رۆژانه‌ پێشهاتێن نه‌چاڤه‌رێكرى و نووى دكه‌ڤنه‌ د رۆژه‌ڤێ دا و ره‌ش رۆژ بو رۆژێ خرابتر و ئالۆزتره‌. به‌س مه‌زنان چ ژبۆ نه‌هێلایه‌ وه‌كو گۆتى سه‌رێن دو به‌رانان د قازانه‌كێ دا ناكه‌لن ئه‌ها ئه‌ڤ چه‌نده‌ دیاربوو، ئه‌وژى كو ململانێن ئه‌مریكا و رۆسیا ل ڤى وه‌لاتى حه‌تا گه‌هاندیه‌ ڤێ رادێ و ئه‌مریكا بوویه‌ خودان ئه‌ڤ هه‌لویسه‌ هه‌ر د ڤى كڤانى دا وه‌ك دبینین كو رژێما سووریێ یا بێ ده‌نگ و بێ هه‌لویسته‌ به‌رامبه‌ر ئه‌ڤ گه‌ف و هه‌ره‌شه‌یێن توركیا و ب تایبه‌تى منبجێ كو بوویه‌ مه‌یدانا ناكۆكیان ب تنێ كو ل دووڤ داخوازیا هه‌سه‌دێ و په‌یه‌دێ بزاڤ كریه‌ ئه‌وژى كو هێزێن وێ ژى ل ده‌ردورێن مونبجێ جێگیر ببن كو حه‌تا نوكه‌ هێزێن ئه‌مریكا و به‌ریتانیا و فه‌رنسا دجێگیرن ل باژێرێ منبوجێ كو ل دووڤ داخۆیانیێن سه‌ركرده‌یێن ئه‌مریكى و شلۆڤه‌كارێن سیاسى و یێن د بیاڤێ سه‌ربازى دا كاردكه‌ن كو دێ ئه‌مریكا هێزێن خوه‌ ڤه‌كێشیت ژ سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ و نه‌دووره‌ ڤه‌گوهێزیته‌ عیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ كو سه‌ره‌دانا سه‌رۆكێ ئه‌مریكى دۆنالد ترامب یا نه‌چاڤه‌رێكرى و نهێنى نیشانا هندێ یه‌ و ڤێ چه‌ندێ دسه‌لمینیت ئه‌و ژى بۆ بنكه‌هێ سه‌ربازى یێن سه‌ربازێن ئه‌مریكى بنكه‌هێ به‌نى سه‌عه‌د ل پارێزگه‌ها ئه‌نبار ئه‌وژى ب هه‌لكه‌فتا جه‌ژنا كرسمسێ و سالا نووى 2019 و هه‌ر د ڤى بیاڤى دا، ئه‌و ژى ل ڤێ داویێ كو ئه‌مریكا پاشه‌گه‌زى ژ بریا خوه‌ كر سه‌باره‌ت ڤه‌كێشانا هێزێن خوه‌ ژ سووریێ بۆ چار هه‌یڤێن دى. كو سه‌ره‌دانا سه‌رۆكێ ئه‌مریكى بۆ عیراقێ بیێ ئاگه‌هداریا حوكمه‌تا عیراقێ بوو كو ڤێ چه‌ندێ ژى كارڤه‌دانێن نه‌رازیبوونێ هه‌بوون ل عیراقێ و ب تایبه‌تى شیعه‌ مه‌زهه‌بان كو ل دووڤ داخویانیێن وان پێشێلكرنا سه‌روه‌ریا عیراقێ یه‌ و دڤێت ئه‌مریكا ب زووترین ده‌م هێزێن خوه‌ ڤه‌كێشیت ژ عیراقێ، ئه‌رێ رۆژانه‌ سۆپایێن توركیا و ئیرانێ یێن زێده‌گاڤیان و ده‌ست درێژیان ل سه‌ر ئاخا عیراقێ دكه‌ن و ب تایبه‌تى هه‌رێما كوردستانێ كو پشكه‌كه‌ ژ عیراقێ ئه‌ڤه‌ نه‌ پێشێكرنا سه‌روه‌ریا عیراقێ یه‌، هه‌ر وه‌سا ئه‌ندازیارێ پیلانێن ئیرانێ قاسم سوله‌یمانى رۆژنه‌ ب ئازادانه‌ ل جاده‌یێن به‌غدا و گه‌له‌ك پارێزگه‌هێن عیراقى هاتن وچوونێ دكه‌ت پا چ دبێژنه‌ ڤێ ئێكێ به‌س وه‌كى گۆتى ده‌رزیكێ د چاڤێن مرۆڤى دا دبینن، به‌س گێسنى د چاڤێ خوه‌ دا نابینن.

ئه‌حمه‌د سادق زاویته‌ى
ل رێكه‌فتى 28\12\ 2011 فرۆكه‌كا توركیا یا بێ فرۆكه‌ڤان ئه‌و ژى كو ئه‌وێن ئه‌مریكایێ پێكێشى توركیا كرین كو ژمارا وان دبوونه‌ چار فرۆكه‌ ئه‌و ژى پشتى ڤه‌كێشانا هێزێن ئه‌مریكا ژ عیراقێ. یا دیاره‌ كو ئه‌ڤ تاوانه‌ هاته‌ روودان ل گوندێ رۆبۆسكى كو یا ب سه‌ر هۆزا گۆیان ڤه‌یه‌ و ب سه‌ر ده‌ڤه‌رداریا قه‌ره‌بان ڤه‌ ل پارێزگه‌ها شه‌رنه‌خێ ئه‌وژى كو رۆبۆسكى گونده‌كێ سنۆریه‌ ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانا عیراقێ ((پارێزگه‌ها دهۆكێ)). ئه‌ڤ چه‌نده‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ كوشتنا (35) هه‌ڤوه‌لاتیێن سڤیل و برین داركرنا هه‌ڤوه‌لاتیه‌كى و قورتالبوونا ئێكێ دى كو د ڤێ تاوانێ دا جانێن ڤان كوشتیان هاتنه‌ پارچه‌ پارچه‌ كرن. كو گونه‌ها وان ئه‌وبوو بخوه‌ رۆژانه‌ ب كارێ كرین و فرۆتنێ رادبوون ئانكو كولبه‌ریێ ژبۆ په‌یداكرنا پاریێ نانێ رۆژان و هه‌ر پێویستیه‌كێ گرێداى ب ژیانێ ڤه‌ ژبۆ مال و خێزانێن خوه‌. ب راستى ڤێ چه‌ندێ هه‌ستێ مرۆڤایه‌تى نه‌ته‌وایه‌تى ل جه‌م مرۆڤى ول جه‌م هه‌ر كه‌سه‌كێ خودان وژدان هه‌ژاند كو ئه‌ڤ كاره‌ساته‌ دێ مینیت وه‌ك كاره‌ساته‌كا دلته‌زین د وژدانا مرۆڤایه‌تیێ دا و د وژدانا هه‌ر كورده‌كێ بیروباوه‌رى ب كوردینیێ و نه‌ته‌وایه‌تیێ هه‌بیت. ب راستى مرۆڤ نه‌دشیا كونترۆلێ ل سه‌ر خوه‌ بكه‌ت وه‌كى مرۆڤى ته‌ماشه‌ى ڤێ كاره‌ساتا كۆمكوژى دكر. ئاشكه‌رایه‌ كو رژێما توركیێ دانپێدان ب ڤێ كریارا دروندانه‌ كر، ئه‌وژى كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ ب شاشى ڤه‌ یا هاتیه‌ ئه‌نجامدان و ب بهانه‌یا چه‌كدارێن په‌كه‌كێ و هه‌ر د وێ رۆژێ دا چه‌ندین ئه‌ندامێن هه‌ده‌پێ (پارتا دیمۆكراتیكا گه‌لان ئاماده‌بوون ل جهێ بۆیه‌رێ و ل جهێ جه‌نازه‌یێن ڤان قوربانیان لێ هاتینه‌ ڤه‌شارتن، ئه‌و ژى ل گوندێ (بێجوه‌) وه‌ك سه‌لاحه‌ددین ده‌میرتاش و گولتان كشناك و ئه‌حمه‌د تورك و ئه‌سیل ئوغلوك و ئه‌نداما سه‌ربخوه‌ خه‌باتكه‌ر له‌یلا زانا و ب ئاماده‌بوونا پتر ژ(30) هزار هه‌ڤوه‌لاتیان یا دیاره‌ كو قوربانیێن ڤێ كاره‌ساتێ هه‌موو گه‌نج بوون ژیێ وان ژ (10) سالان حه‌تا (20) سالى بوون و هه‌موو خزم و كه‌سوكارێن ئێك بوون. ئه‌ڤجا ژبه‌ر ڤێ روودانا خه‌مگین و دلته‌زین ل سه‌رانسه‌رى كوردستانێ خوه‌نیشادانێن نه‌رازیبوونێ هاتنه‌ ئه‌نجامدان كو تێدا چه‌ندین درووشمێن دژى ئه‌نجامده‌رێن ڤێ كاره‌ساتێ هاتنه‌ بلندكرن و ئالایێ توركیێ هاته‌ شه‌وتاندن و بنپێكرن و..هتد. كو چه‌ندین رێكخراوێن جڤاكێ سڤیل و یێن گرێداى مافێ مرۆڤ ڤه‌ پشكداربوون ئه‌ڤه‌ ل سه‌ر ئاستێ كوردستانێ و ل سه‌ر ئاستێ نیڤده‌وله‌تى ژى ئه‌ڤ بۆیه‌ره‌ هاته‌ ره‌سوار و ئیدانه‌ و محكومكرن كو ئه‌ڤه‌ نه‌جارا ئێكێ یه‌ و نه‌ یا دووماهیێ یه‌ ئه‌ڤ كاره‌ دهێنه‌ ئه‌نجامدن ل دژى ملله‌تێ مه‌یێ كورد یێ بێ ده‌ستهه‌لات ژلایێ رژێما توكیێ ڤه‌ ل هه‌ر جهه‌كى بیت. هزار سلاف ل گیانێ ڤان شه‌هیدان و ته‌ڤایا شه‌هیدێن كورد و كوردستانێ و شه‌رمزارى به‌هرا دوژمنێن ملله‌تێ كورد بن ژبه‌ر كو هه‌مى گه‌نج بوون وخۆشتڤیێن ل به‌ر دلێن ده‌یك و بابێن خوه‌ بوون. هه‌ژى گۆتنێ یه‌ كو تازیا هه‌ر (35) شه‌هیدان ل یاریگه‌هه‌كا وه‌رزشى ل گوندێ رۆبۆسكى هاته‌ دانان و ب ئاماده‌بوونا نوونه‌رێ سه‌روك مسعود بارزانى ته‌مه‌ر ره‌مه‌زان پارێزگه‌هێ دهۆكێ و سه‌ربه‌ست له‌زگین په‌رپرسێ لقا (8) یا پارتى دیمۆكراتى كوردستان ل زاخۆ

ئه‌حمه‌د سادق زاویته‌ى
ئاشكه‌رایه‌ كو ئه‌ڤه‌ دێ بیته‌ پتر ژ شه‌ش هه‌یڤان، ئه‌و ژى كو هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ عیراقێ هاتینه‌ ئه‌نجامدان ل رێكه‌فتى 12\5\2018 هێشتا حوكمه‌تا دكتۆر عادل عه‌بدولمه‌هدى ته‌مام نه‌بوویه‌ و نه‌كه‌فتیه‌ د وارێ پراكتیكى دا كو ڤێ ئێكێ خه‌لكێ عیراقێ دلگران و بێئومێد كریه‌ كو حه‌تا نوكه‌ چه‌ندین پۆستێن وه‌زارى ماینه‌ و ب وه‌كاله‌ت برێڤه‌دچن كو دبنه‌ (8) وه‌زاره‌ت ژ وان ژى كو گرنگیا خوه‌ هه‌یه‌ پۆستێن وه‌زاره‌تێن ناڤخوه‌ و به‌رگریێ یه‌ كو ململانه‌كا ب هێز هه‌یه‌ د ناڤبه‌را لایه‌نێن سیاسی دا سه‌باره‌ت پۆستێن ڤان هه‌ردو وه‌زاره‌تان و ب تایبه‌تى د ناڤبه‌را شیعه‌ و شیعه‌یان دا و هه‌ر وه‌سا د ناڤبه‌را سوننه‌ وسوننه‌یان دا. یا دیار و ئه‌شكه‌رایه‌ كو پشتى هه‌ر هه‌لبژارتنه‌كێ دا ئه‌ڤ هه‌ردو پۆستێن وه‌زارى ناهێنه‌ ئێكلاكرن و دمیننه‌ هه‌لاویستى كو ماوه‌یه‌كى ڤه‌دمینن هه‌مى ڤه‌دگه‌رێت ژبۆ ناكۆكى و ململانێن د ناڤبه‌را پارت و لایه‌نێن سیاسی دا و ده‌ستتێوه‌ردانێن ده‌ره‌كى كو دبنه‌ ئه‌گه‌رێ هندێ كو ئه‌ڤ یه‌كه‌ سه‌رنه‌گریت و ئه‌ڤ پۆسته‌ بمینه‌ ڤالا و ده‌مه‌كێ زۆر ڤه‌دمینن وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى ژبۆ نموونه‌ پشكه‌كا شیعه‌یان دڤێت كو پۆستێ وه‌زاره‌تا ناڤخوه‌ بده‌نه‌ فالح فه‌یاز كو ئه‌و بهێته‌ راسپاردن ژبۆ ڤى پۆسته‌ى كو درژدن ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ ژلایه‌كێ دیڤه‌ كتله‌یا سائیرون كو ژ زۆرینه‌یا شیعه‌یان پێكدهێت، ئه‌و ژى كو موقته‌دا سه‌در سه‌رۆكاتیا وێ دكه‌ت ڤێ ئێكێ قه‌بوول ناكه‌ن و نه‌ ل گه‌ل ڤێ ئێكێ نه‌ كو ئه‌ژى درژدن ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ، هه‌ر وه‌سا سه‌باره‌ت پۆستێ وه‌زاره‌تا به‌رگریێ كو ب و سوننه‌یان دكه‌ڤیت ئه‌ڤه‌ ژ لایه‌كى ڤه‌ و ژ لایه‌كێ دی ڤه‌ كو دكتۆر عادل عه‌بدولمه‌هدى كه‌سانه‌كێ بێلایه‌نه‌، ئه‌ڤجا نه‌شێت ب كارێ خوه‌ راببیت و باش ئه‌نجام بده‌ت و ڤان پۆستێن وه‌زارى پر بكه‌ت، ئه‌و ژى كو كه‌سانێن ته‌كنۆرات و خودانشیان و نیازپاك كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ دهێت سه‌پاندن ژلایێ پارت و لایه‌نێن سیاسی ڤه‌ سه‌باره‌ت ده‌ستنیشانكرنا پۆستێن وه‌زیران كو وه‌سا دیاره‌ وان دڤێت كه‌سانێن نه‌گونجاى داننه‌ ل جهێن گونجاى. ئه‌ڤجا ژبه‌ر ڤێ ئێكێ ئه‌ڤ چه‌نده‌ هه‌لاویستى مایه‌ و چ ژبۆ نه‌هاتیه‌كرن كو نه‌دووره‌ و ئه‌ز د وێ باوه‌رێ دامه‌ كو ببیته‌ ئه‌گه‌رێ ده‌ست ژكاركێشانا دكتۆر عادل عه‌بدولمه‌هدى، چنكو وه‌ك یا دیار كو چه‌ندین جاران ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژلایێ دكتور عادل عه‌بدولمه‌هدى ڤه‌ هاتیه‌ راگه‌هاندن، ئه‌ڤجا وه‌ك نه‌رین و بۆچوونا من كو حوكمه‌تا دكتۆر عادل عه‌بدولمه‌هدى گه‌له‌ك ناڤه‌گێشیت و دێ ده‌ست ژكار هێته‌ كێشان ژ لایه‌كێ دیڤه‌ كو مه‌رجه‌عیه‌تا شیعه‌یان و كه‌سایه‌تیا عه‌لى سیستانى وه‌سا دیاره‌ كو نه‌ د هاریكار و پشته‌ڤانێن عادل عه‌بدولمه‌هدى نه‌ و نه‌ ب دلێ ئیرانێ یه‌ كو به‌رى نوكه‌ هه‌ڤسارێن حوكمه‌تێن عیراقێ د ده‌ستێن ئیرانێ دابوون و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ كێماسى و بۆیه‌رێن پارێزگه‌ها به‌سره‌ و جموجول و لڤین و بزاڤێن داعش ل ده‌ڤه‌رێن سوننه‌نشین كو بووینه‌ هه‌ره‌شه‌ و مه‌ترسى ل سه‌ر ژیانا خه‌لكێ ڤان ده‌ڤه‌ران كو دشێن بێژین ڤالاتیه‌ك ئه‌منى په‌یدابوویه‌ ل ڤان ده‌ڤه‌ران و ب تایبه‌تى پشتى بۆیه‌رێن (16) ئوكتوبه‌رێ و داگیركرنا ڤان ده‌ڤه‌ران ژ لایێ حه‌شدا نه‌شه‌عبى ڤه‌ و ڤه‌كێشانا هێزێن پێشمه‌رگه‌ى ژ ڤان ده‌ڤه‌ران، هه‌ر وه‌سا سه‌پاندنا چه‌ند سزایێن ئابوورى ل سه‌ر رژێما ئیرانێ كو دێ كارتێكرنه‌كا نه‌رێنى و باندۆره‌كا خراب كه‌ته‌ سه‌ر عیراقێ كو ئه‌ڤه‌ هه‌مى دێ بنه‌ هانده‌ر و هاوكار و رێخۆشكه‌ر كو دكتۆر عادل عه‌بدولمه‌هدى ڤى پۆسته‌ى ب جه بهێلیت و ده‌ستان ژێ به‌رده‌ت. ب راستى كو جهێ مخابنیێ ئه‌و ژى كو دكتۆر عادل عه‌بدولمه‌هدى كه‌سانه‌كێ گونجایه‌ ژبۆ ڤى پۆسته‌ى و ڤى جهى، چنكو خودان سه‌ربۆر وشیانه‌ و كه‌سانه‌كێ بێلایه‌نه‌ (پرۆفیشینه‌له‌) و كه‌سانه‌كێ باوه‌رى پێ كریه‌ و جهێ ره‌زه‌مه‌ندیا زۆرینه‌یا خه‌لكێ عیراقێ یه‌ و كه‌سانه‌كێ دلنازكه‌ وه‌لات په‌روه‌ره‌ و دۆسته‌كێ دێرینێ ملله‌تێ كورده‌ و په‌یوه‌ندیێن وى دنۆرمالن ل گه‌ل هه‌ر لایه‌نه‌كى ژ وان ژى كوردان و سوننه‌یان و ده‌ردوران و هه‌ر د ڤى بیاڤى دا كو ب راستى تشته‌كێ سه‌یره‌ ئه‌و ژى ل ڤێ داویێ پرۆسه‌یا كرینا پۆسته‌یان كه‌فتیه‌ د گۆره‌پانێ ل عیراقێ و هه‌ر د ڤى چارچووڤه‌ى دا كو عه‌بادى كۆمه‌كا كێماسى و كێشه‌یان ل پاش خوه‌ هێلاینه‌ كو دێ بنه‌ باره‌كێ گران ل سه‌ر ملێن حوكمه‌تا نوو یا عیراقێ ژ وان ژى به‌زاندنا بۆدجێ، ئه‌و ژى ل دووڤ حه‌ز و ئاره‌زو و به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ و نه‌چاره‌سه‌ركرنا كێشه‌ و بۆیه‌رێن پارێزگه‌ها به‌سره‌ و كێشیا ئاڤێ ل پارێزگه‌هێن باشۆرێ عیراقێ و كێشه‌یێن ده‌ڤه‌رێن سوننه‌نیشین و نه‌باش ئاسائیكرنا په‌یوه‌ندیان ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ و نه‌دادپه‌روه‌ریا جڤاكى و.. هتد.

ئه‌حمه‌د سادق زاویته‌ى
یا دیاره‌ كوپشتى بریارا سه‌رۆكێ ئه‌مریكى دۆنالد ترامب ئه‌و ژى ژبۆ سه‌پاندنا چه‌ند سزایان ل سه‌ر رژێما ئیرانێ ژ وان ژى یێن ئابوورى كو كه‌فتینه‌ د وارێ جێبه‌جێكرنێ دا كو رۆژ بو رۆژێ چرتر لێ دهێن وه‌سا دیاره‌ كو ه‌روكێ ئه‌مریكى دۆنالد ترامب یێ به‌لێنه‌یێن خوه‌ ئه‌وێن د هه‌وێن هه‌لبژارتنان داین یێ جێبه‌جێ دكه‌ت. ئاشكه‌رایه‌ كو ڤێ چه‌ندێ كارتێكرنه‌كا خراب ونه‌رێنى كریه‌ سه‌ر هه‌مى ده‌مارێن گرێداى ب ژیانێ ڤه‌ و باندۆره‌كا خراب كریه‌ سه‌ر ژین وژاریا رۆژانه‌ یا خه‌لكێ ئیرانێ كو دێ ئه‌ڤ سزایه‌ ئه‌نجامێن نه‌باش و خراب ل پاش خوه‌ هێلن و باجا ڤێ ئێكێ هه‌میێ دێ خه‌لكێ هه‌ژارێ ئیرانێ ده‌ت ودێ بنه‌ قوربان كو ئه‌ڤه‌ هه‌مى ڤه‌دگه‌رێت ژبۆ سیاسه‌تا شاش وعه‌قلیه‌تا رژێما وێ یا كو خوه‌ سه‌پاندى ب ئاگرى و ئاسنى ل سه‌ر ئیرانێ و سه‌ره‌ده‌ریكرنا وێ ب توند و تیژى و توقاندن و نه‌داد په‌روه‌رى و سێداره‌دان و ره‌گه‌زپه‌رستى و كارێن هۆڤانه‌ و تائیفه‌گه‌رى و پێشێلكرنا مافێ مروڤ و….هتد ل گه‌ل خه‌لكێ به‌لنگازێ ئیرانێ ئه‌ژى ژێر ناڤێ ئیسلامه‌تیێ و سه‌پاندنا چه‌ند رێنه‌ ماو بریاران كو ناگونجێن دگه‌ل ژیانا ڤى سه‌رده‌مى ژ وان ژى ئازادیا راده‌ربرینێ و سه‌پاندنا ده‌رسوكێ ب زۆرى ل سه‌ر ئافره‌تێ وهه‌دركرن و خه‌رجكرنا د داهاتى و سامانێ ده‌وله‌تێ نه‌ك ژبۆ پێشكه‌فتن وه‌رارێ و خۆشكرنا ژین و ژیارا خه‌لكێ ئیرانێ و ڤه‌ژاندنا ژیانێ و …هتد لێ ژبۆ مه‌ره‌م و ئارماجێن خوه‌ یێن شۆفینى و ره‌گه‌زپه‌رستى و مه‌زهه‌بلى و تائیفه‌گه‌رى و ده‌ستێوه‌ردانێن ده‌ره‌كى و هه‌رێمى و له‌شكرى و لۆجستى و هه‌والگیرى و ب تایبه‌تى ل عیراقێ و سووریایێ و یه‌مه‌نێ و به‌حره‌ینێ و تاكو پاكستان و ئه‌فغانستان و فلیپینێ ژى سه‌ره‌راى هندێ كو ئیران دهێته‌ هژماتن ژ زه‌نگینترین وه‌لاتێن جیهانێ ب هه‌بوون و داهاتیێ په‌ترۆلێ و هه‌ر وه‌سا گشتوكالى و گه‌شتیارى و ئالوگۆركرنا بازرگانى و
و ..هتد. لێ نوكه‌ خه‌لكێ وێ به‌هرا پتر ل ژێر هێلا هه‌ژاریێ دا دژین ئه‌ڤه‌ هه‌می ڤه‌دگه‌ریت وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى بۆ عه‌قلیه‌تا رژێمێ و نه‌ پێگیریكرن و نه‌پابه‌ندبوونا وێ ب رێنما و بریارێن نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی ڤه‌ و یا رژده‌ ل سه‌ر ڤێ سیاسه‌تێ و ب تایبه‌تى یێن گرێدای ب مافێن مرۆڤى ڤه‌ و ده‌ستێوه‌ردانێن وێ یێن ده‌ره‌كى و هه‌رێمى و تێكچوونا په‌یوه‌ندیان د گه‌ل گرۆپێ (5+1) یێ گرێدای ب ناڤۆكیێ ئیرانێ ڤه‌ و هه‌روه‌سا كو رۆژانه‌ گه‌فێن وێ ب مۆشه‌كێن وێ یێن بالستى و گرتنا ده‌ربه‌ندێ هورمز ل كه‌نداڤێ عه‌ره‌بى پانێ رۆژانه‌ ئیسرائیل یا بنگه‌ه و باره‌گایێن ته‌ و دووڤه‌لانكێن ته‌ بوردومان دكه‌ت و یێن دبنه‌ ئارمانجا فرۆكه‌یێن ئیسرائیلێ پا بۆچی تو به‌رسڤا وان ناده‌ى خودانا سۆپایێ قودس و پاسداران و مۆشه‌كێن بالستى كو هه‌رده‌م تو پێ دخۆری و هاریكارى و پشته‌ڤانیا گرۆپێن توندره‌و و رادیكال دكه‌ى ل ده‌ڤه‌رێ وه‌ك حزب الله یا لبنانى و بزاڤا حه‌ماس ل فلستینێ و بزاڤا حوسیان ل یه‌مه‌نێ و حه‌شدا نه‌ شه‌عبی ل عیراقێ و بزاڤا گه‌نجان ل سومالێ هه‌ر وه‌سا گرۆپێن توندره‌و ل فلپینێ و ل به‌حره‌ینێ هه‌ر وه‌سا وه‌ك مه‌ به‌حس ژێكرى تا ئه‌فغانستان و پاكستانێ كو قاسم سوله‌یمانى ئه‌ندازیارێ پیلانێن ڤێ رژێمێ ده‌سته‌كێ بالا هه‌یه‌ د ڤێ ئێكێ دا ئه‌ڤجا ئه‌ڤه‌ هه‌می بووینه‌ رێكخۆشكه‌ر كو ئه‌ڤ سزایێن دژوار بكه‌ڤنه‌ سه‌ر ڤێ رژێما مێشك ره‌ق و هشك كو خوه‌ و كریه‌ مه‌ترسی و هه‌ره‌شه‌ ل سه‌ر هه‌می جیهانێ هه‌ر د ڤی بیاڤی دا و دڤێت ژبیرنه‌كه‌ین كو ئه‌ڤ رژێمه‌ رێگر و ئاسته‌نگه‌ د رێكا ده‌وله‌تا كوردى دا ئه‌ڤجا خودێ مه‌ ژێ رزگار و قورتال بكه‌ت و ئه‌ڤ سزایه‌ ببنه‌ ئه‌گه‌رێ ژڤنابرن و ژناڤچوونا ڤێ رژێمێ و به‌لا وێ ژ ده‌ڤه‌رێ هه‌مێ ڤه‌ببیت باوه‌ربكه‌ن ئه‌ڤ دونالت ترامپه‌ ژى خودێ یێ لێ زالكرى ژبه‌ر زولم و سته‌ما ڤێ رژێمێ و نه‌پابه‌ندبوون و نه‌ پیگیریكرنا وێ ب هه‌ر تشته‌كى.

ئه‌حمه‌د سادق زاویته‌ى
یا دیاره‌ كوپشتى بریارا سه‌رۆكێ ئه‌مریكى دۆنالد ترامب ئه‌و ژى ژبۆ سه‌پاندنا چه‌ند سزایان ل سه‌ر رژێما ئیرانێ ژ وان ژى یێن ئابوورى كو كه‌فتینه‌ د وارێ جێبه‌جێكرنێ دا كو رۆژ بو رۆژێ چرتر لێ دهێن وه‌سا دیاره‌ كو ه‌روكێ ئه‌مریكى دۆنالد ترامب یێ به‌لێنه‌یێن خوه‌ ئه‌وێن د هه‌وێن هه‌لبژارتنان داین یێ جێبه‌جێ دكه‌ت. ئاشكه‌رایه‌ كو ڤێ چه‌ندێ كارتێكرنه‌كا خراب ونه‌رێنى كریه‌ سه‌ر هه‌مى ده‌مارێن گرێداى ب ژیانێ ڤه‌ و باندۆره‌كا خراب كریه‌ سه‌ر ژین وژاریا رۆژانه‌ یا خه‌لكێ ئیرانێ كو دێ ئه‌ڤ سزایه‌ ئه‌نجامێن نه‌باش و خراب ل پاش خوه‌ هێلن و باجا ڤێ ئێكێ هه‌میێ دێ خه‌لكێ هه‌ژارێ ئیرانێ ده‌ت ودێ بنه‌ قوربان كو ئه‌ڤه‌ هه‌مى ڤه‌دگه‌رێت ژبۆ سیاسه‌تا شاش وعه‌قلیه‌تا رژێما وێ یا كو خوه‌ سه‌پاندى ب ئاگرى و ئاسنى ل سه‌ر ئیرانێ و سه‌ره‌ده‌ریكرنا وێ ب توند و تیژى و توقاندن و نه‌داد په‌روه‌رى و سێداره‌دان و ره‌گه‌زپه‌رستى و كارێن هۆڤانه‌ و تائیفه‌گه‌رى و پێشێلكرنا مافێ مروڤ و….هتد ل گه‌ل خه‌لكێ به‌لنگازێ ئیرانێ ئه‌ژى ژێر ناڤێ ئیسلامه‌تیێ و سه‌پاندنا چه‌ند رێنه‌ ماو بریاران كو ناگونجێن دگه‌ل ژیانا ڤى سه‌رده‌مى ژ وان ژى ئازادیا راده‌ربرینێ و سه‌پاندنا ده‌رسوكێ ب زۆرى ل سه‌ر ئافره‌تێ وهه‌دركرن و خه‌رجكرنا د داهاتى و سامانێ ده‌وله‌تێ نه‌ك ژبۆ پێشكه‌فتن وه‌رارێ و خۆشكرنا ژین و ژیارا خه‌لكێ ئیرانێ و ڤه‌ژاندنا ژیانێ و …هتد لێ ژبۆ مه‌ره‌م و ئارماجێن خوه‌ یێن شۆفینى و ره‌گه‌زپه‌رستى و مه‌زهه‌بلى و تائیفه‌گه‌رى و ده‌ستێوه‌ردانێن ده‌ره‌كى و هه‌رێمى و له‌شكرى و لۆجستى و هه‌والگیرى و ب تایبه‌تى ل عیراقێ و سووریایێ و یه‌مه‌نێ و به‌حره‌ینێ و تاكو پاكستان و ئه‌فغانستان و فلیپینێ ژى سه‌ره‌راى هندێ كو ئیران دهێته‌ هژماتن ژ زه‌نگینترین وه‌لاتێن جیهانێ ب هه‌بوون و داهاتیێ په‌ترۆلێ و هه‌ر وه‌سا گشتوكالى و گه‌شتیارى و ئالوگۆركرنا بازرگانى و
و ..هتد. لێ نوكه‌ خه‌لكێ وێ به‌هرا پتر ل ژێر هێلا هه‌ژاریێ دا دژین ئه‌ڤه‌ هه‌می ڤه‌دگه‌ریت وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى بۆ عه‌قلیه‌تا رژێمێ و نه‌ پێگیریكرن و نه‌پابه‌ندبوونا وێ ب رێنما و بریارێن نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی ڤه‌ و یا رژده‌ ل سه‌ر ڤێ سیاسه‌تێ و ب تایبه‌تى یێن گرێدای ب مافێن مرۆڤى ڤه‌ و ده‌ستێوه‌ردانێن وێ یێن ده‌ره‌كى و هه‌رێمى و تێكچوونا په‌یوه‌ندیان د گه‌ل گرۆپێ (5+1) یێ گرێدای ب ناڤۆكیێ ئیرانێ ڤه‌ و هه‌روه‌سا كو رۆژانه‌ گه‌فێن وێ ب مۆشه‌كێن وێ یێن بالستى و گرتنا ده‌ربه‌ندێ هورمز ل كه‌نداڤێ عه‌ره‌بى پانێ رۆژانه‌ ئیسرائیل یا بنگه‌ه و باره‌گایێن ته‌ و دووڤه‌لانكێن ته‌ بوردومان دكه‌ت و یێن دبنه‌ ئارمانجا فرۆكه‌یێن ئیسرائیلێ پا بۆچی تو به‌رسڤا وان ناده‌ى خودانا سۆپایێ قودس و پاسداران و مۆشه‌كێن بالستى كو هه‌رده‌م تو پێ دخۆری و هاریكارى و پشته‌ڤانیا گرۆپێن توندره‌و و رادیكال دكه‌ى ل ده‌ڤه‌رێ وه‌ك حزب الله یا لبنانى و بزاڤا حه‌ماس ل فلستینێ و بزاڤا حوسیان ل یه‌مه‌نێ و حه‌شدا نه‌ شه‌عبی ل عیراقێ و بزاڤا گه‌نجان ل سومالێ هه‌ر وه‌سا گرۆپێن توندره‌و ل فلپینێ و ل به‌حره‌ینێ هه‌ر وه‌سا وه‌ك مه‌ به‌حس ژێكرى تا ئه‌فغانستان و پاكستانێ كو قاسم سوله‌یمانى ئه‌ندازیارێ پیلانێن ڤێ رژێمێ ده‌سته‌كێ بالا هه‌یه‌ د ڤێ ئێكێ دا ئه‌ڤجا ئه‌ڤه‌ هه‌می بووینه‌ رێكخۆشكه‌ر كو ئه‌ڤ سزایێن دژوار بكه‌ڤنه‌ سه‌ر ڤێ رژێما مێشك ره‌ق و هشك كو خوه‌ و كریه‌ مه‌ترسی و هه‌ره‌شه‌ ل سه‌ر هه‌می جیهانێ هه‌ر د ڤی بیاڤی دا و دڤێت ژبیرنه‌كه‌ین كو ئه‌ڤ رژێمه‌ رێگر و ئاسته‌نگه‌ د رێكا ده‌وله‌تا كوردى دا ئه‌ڤجا خودێ مه‌ ژێ رزگار و قورتال بكه‌ت و ئه‌ڤ سزایه‌ ببنه‌ ئه‌گه‌رێ ژڤنابرن و ژناڤچوونا ڤێ رژێمێ و به‌لا وێ ژ ده‌ڤه‌رێ هه‌مێ ڤه‌ببیت باوه‌ربكه‌ن ئه‌ڤ دونالت ترامپه‌ ژى خودێ یێ لێ زالكرى ژبه‌ر زولم و سته‌ما ڤێ رژێمێ و نه‌پابه‌ندبوون و نه‌ پیگیریكرنا وێ ب هه‌ر تشته‌كى.

ئه‌حمه‌د سادق زاویته‌ى
پشتى هه‌لبژارتنێن په‌رله‌مانێ كوردستانێ ئه‌وێن هاتینه‌ ئه‌نجامدان ل رێكه‌فتى 30\9\2018 و هه‌ر وه‌سا یێن په‌رله‌مانێ عیراقێ ل رێكه‌فتى 12\5\2018 كو وه‌سا دیاره‌ پارتێن ده‌سهه‌لاتدار ل كوردستانێ ئانكو پارتى و ئێكه‌تى و ب تایبه‌تى پارتى رێژه‌یه‌كا باش یاده‌نگان ب ده‌ستخوه‌ڤه‌ ئیناین سه‌ره‌راى كو بزاڤه‌ك و جموجوله‌ك كه‌فتیه‌ د پرۆسا دابه‌شكرنا مووچه‌یان دا ئانكو پیچه‌كێ باشتر لێ هاتینه‌ و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ ئاسایبوونا په‌یوه‌ندیان ل گه‌ل به‌غدا و باشبوونا وان دگه‌ل وه‌لاتێن ده‌ردۆر. ئه‌شكه‌رایه‌ كو خه‌لكێ كوردستانێ یا د شیان دا كر دڤان هه‌ردو هه‌لبژارتنان دا كو ئه‌و ژى هه‌مى هه‌ول و بزاڤێن دوژمن و نه‌حه‌زێن ملله‌تێ كورد ب ئاڤێ دا برن و پیلانێن وان سه‌ر نه‌گرتن كو ئه‌گه‌ر كێماسیه‌ك ژى هه‌بیت ژ رێژه‌یا پشكداربوونێ و ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنان دا هه‌مى ڤه‌دگه‌رێت بۆ لایێ حوكمه‌تێ و ده‌سهه‌لاتێ، ئانكو ئه‌م دشێن بێژین (ته‌په‌) ئانكو (الكره‌) ڤێ گاڤێ ب لایێ حوكمه‌تێ ڤه‌یه‌ كو دڤێت حوكمه‌تا نووى هه‌مى هه‌ول و بزاڤان بكه‌ت و هه‌مى شیانێن خوه‌ بێخته‌ كارى دا كو ئه‌و به‌لێنه‌یێن داینه‌ خه‌لكى د هه‌وێن هه‌لبژارتنان دا بێخته‌ دوارێ (پراكتیكى دا) داكو باوه‌رى په‌یداببیت د ناڤبه‌را ده‌سهه‌لاتێ وخه‌لكى دا، چنكو هه‌ر گل وگازنده‌كا خه‌لك بكه‌ت مافێ وانه‌ و یا د جهێ خودایه‌، چنكو ئه‌ڤه‌ پێنج ساله‌ ئه‌ڤ خه‌لكێ هه‌ژار و به‌لنگاز به‌ر ڤێ قه‌یرانا ئابوورى یا كوژه‌ك و جه‌ركبر كه‌فتیه‌ كو كارتێكرنه‌كا نێگه‌تیف كریه‌ سه‌ر هه‌مى گه‌هێن گرێداى ب ژیانێ ڤه‌ كو براستى خه‌لك بێزار كریه‌. ئه‌ڤجا دڤێت حوكمه‌تا نووى و كابینه‌یا نووى و په‌رله‌مانتارێن خولا پێنجێ یادشیان دا وهه‌مى بزاڤان بكه‌ن و خوه‌ ماندى بكه‌ن ئه‌وژى كو ژین و ژیارا خه‌لكى باشتر لێ بكه‌ت د هه‌مى بیاڤان دا و ناكۆكیێن خوه‌ یێن ناڤخوه‌یێ و پارتایه‌تى و كه‌سایه‌تى بن بر بكه‌ن و ناڤمالیا خوه‌ رێكبێخن و بپارێزن ئه‌و ژى كو دڤێت ڤیان و خۆشه‌ویستیا گه‌ل وه‌لاتى ل جه‌م هه‌موویان ژ خوشه‌ویستى و ڤیانا پارتایه‌تى و كه‌سایه‌تى و عه‌شیره‌تگه‌ریێ و مرۆڤ مرۆڤكانێ چێتر و ئه‌كتیڤتر بیت، چنكو وه‌ك دبینین ئه‌ڤێ ئێكێ رۆله‌كێ كاریگه‌ر و ئاشكه‌را و به‌رچاڤ هه‌یه‌ و دهێته‌ په‌یره‌وكرن د ناڤا جڤاكێ مه‌ دا كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ هه‌مى بووینه‌ ئاسته‌نك و رێگر د رێیا ده‌وله‌تبوونێ دا و نه‌ گونجاند نه‌كه‌ ل گه‌ل ژیانا ڤى سه‌رده‌مى. كو دڤێت كابینه‌یا نووى و حوكمه‌تا نووى حوكمه‌تا رازیكرنا خه‌لكى بیت نه‌ك رازیكرنا لایه‌نێن سیاسى و بنكه‌فراوان بیت و حوكمه‌تا چاره‌سه‌ركرنا قه‌یرانان بیت و ڤان خالان ئه‌ڤێن ئه‌م ئاماژه‌ پێ دده‌ین به‌رچاڤ وه‌ربگرن وب چاڤێ دلۆڤانیێ ته‌ماشه‌ بكه‌ت كو هه‌مى ژى گرێداى نه‌ ب ژین و ژیارا خه‌لكى ڤه‌ و د به‌ر ژه‌وه‌ندیا گشتى دانه‌، ئه‌وژى دانا مووچه‌یان د ده‌مێ خوه‌دا و دیتنا رێكه‌كێ ژبۆ پاشكه‌وتێ مووچه‌یان و دابینكرنا گازا سپى بێ جوداهى ل سه‌ر هه‌مى هه‌ڤوه‌لاتیان د وه‌رزێ زستانێ دا و ده‌سپێكرنا پرۆسا دامه‌زراندنێ كو ئه‌ڤه‌ ماوه‌كێ زۆره‌ ده‌رچۆیێن كۆلیژ و په‌یمانگه‌هان ل مالێن خوه‌ د روونشتینه‌ و د بێكارن ئه‌وژى كو بووینه‌ علله‌ت و نه‌ساخى و باره‌كێ گران ل سه‌ر دلێن دایك و بابان كو زۆربه‌ى وان نه‌چار بووینه‌ كو به‌ر ب چاره‌نڤێسه‌كێ نه‌دیارڤه‌ بچن و تووشى چه‌ندین كێشه‌یان ببن ژ وان ژى خه‌ندقین د ناڤا ده‌ریان دا و كێشه‌یێن جڤاكى و هه‌ر وه‌سا دانا پێشینه‌یان و ب تایبه‌ت یێن هه‌ڤژینیێ كو ڤێ ئێكێ كارتێكرنه‌كا نه‌باشكریه‌ سه‌ر پرۆسه‌یا هه‌ڤژینیێ و پێكئینانا خێزانێ، ئه‌و ژى كو خاله‌كا مه‌ترسیدار سه‌باره‌ت پاشه‌رۆژا ڤى ملله‌تى ژ وان ژى گه‌نجان، چنكو ئه‌ون پاشه‌رۆژا وه‌لاتى و هه‌ر وه‌سا پێشینه‌یا خانوبه‌ران و په‌یداكرنا ده‌لیڤه‌یێن كارى بۆ گه‌نجان داكو ڤێ هزرا شاش یا سنۆربه‌زاندنێ ژ مێشكێ خوه‌ بینه‌ده‌ر و هه‌ر وه‌سا باشكرنا ژین و ژیارا كێمئه‌ندام و دانعه‌مر و خودان پێداویستیێن تایبه‌ت و خانه‌شینان و خه‌رجكرنا ده‌رمالى و كریا هاتن و چوونا مامۆستا و قوتابی و فه‌رمانبه‌ر و پێدڤى و هاریكاریا پشكێن ناڤخوه‌یێن قوتابیان و هاركاریا كه‌رتێ چاندنێ و گه‌شتیارى و باشكرنا ژین و ژیارا پێشمه‌رگان چنكو ئه‌ون ناسنامه‌یا ملله‌تێ كورد و سومبۆلا به‌رخودان و تێكۆشینێ نه‌ و هه‌ر وه‌سا مالباتێن سه‌ربلندێن شه‌هیدان و كیمیا باران و ئه‌نفالكریان و فه‌رمابه‌ر و مامۆستا و.. هتد و هه‌ر وه‌سا چه‌سپاندنا دادپه‌روه‌ریا جڤاكى و بنبڕكرنا مووچه‌خۆرێن بندیواران و نه‌ قانووونیێ و به‌هنگاربوونا گه‌نده‌لیێ كو جهێ خوه‌ كریه‌ د ناڤ هه‌مى گه‌هێن گرێداى ب ژیانێ ڤه‌ وه‌ك مه‌ به‌حس ژێ كرى، هه‌ر وه‌سا كو قانوون سه‌روه‌ر بیت و جهێ خوه‌ بگریت و چاكسازى بكه‌فته‌ د وارێ جێبه‌جێكرنێ دا. هه‌ر د ڤى كڤانى دا هیڤه‌دارین كو په‌رله‌مانتارێن ڤێ گه‌را هه‌لبژارتنان، ئانكو خولا پێنجێ یا په‌رله‌مانێ كوردستانێ د ئاستێ پێدڤى دابن و خودانشیان بن و خه‌مخۆرێن گه‌ل و نیشتیمان بن و د كوردپه‌روه‌ر بن و ڤیانا وه‌لاتى د دلى دابیت و دكارا بن، ئه‌و ژى كو هنده‌ك یاسا وبریارێن باش و دلڤه‌كه‌ر و دلخۆشكه‌ر په‌یره‌و بكه‌ن كو د به‌رژه‌وه‌ندیا گشتى دابن، چنكو ئه‌ون لایه‌نێ ته‌شریعى.

ئه‌حمه‌د سادق زاویته‌ى
یاخۆیایه‌ و ئه‌م هه‌مى دبینین كو ژبه‌رێ وه‌ره‌ باژێرێ شنگالێ جهێ ململانا سیاسى یه‌ و ئارامبوونێ بخوه‌ڤه‌ ناگریت ژئه‌گه‌رێ هه‌بوونا گرژى و ئالۆزى و ناكۆكیان د ناڤبه‌را ده‌سهه‌لاتێن عیراقێ دا ئێك ل دووڤ ئێكێ دا و كوردان و ناكۆكیێن د ناڤبه‌را پێكهاتێن خه‌لكێ شنگالێ دا و ب تایبه‌تى برایێن ئێزیدى و هه‌ر وه‌سا ئه‌و ژى كو ده‌ڤه‌را شنگالێ پشتى روخاندنا رژێما به‌عس و ئه‌ڤ ده‌ڤه‌ره‌ كه‌فتیه‌ د چارچووڤێ مادێ (140) دا كو ئه‌وژى بوویه‌ خاله‌كا ناكۆكدار و ئالوز د ناڤبه‌را به‌غدا و هه‌رێما كوردستانێ دا، كو حه‌تا نوكه‌ چ ژبۆ نه‌هاتیه‌كرن و چ چاره‌ره‌سه‌رى ژبۆ نه‌هاتیه‌ دیتن، ئانكو هێشتا نه‌ كه‌فتیه‌ د وارێ (پراكتیكى دا) فه‌على دا) كو رۆژ بۆ رۆژێ ته‌ڤن ئالۆزتر، لێ دهێت و بابه‌تێ وێ پتر دهێته‌ ئازراندن كو وه‌سا دیاره‌ هه‌ر لایه‌نه‌كى دڤێت ده‌سهه‌لاتا شنگالێ د ده‌ستان دابیت و دبن كونترۆلا وێ ڤه‌بیت وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى كو حه‌تا نوكه‌ شنگالێ ئارامى و سه‌قامگیرى بخوه‌ڤه‌ نه‌گرتیه‌ و ناگریت كو هه‌ر ماوه‌یه‌كى ئه‌ڤ باژێره‌ د ده‌ستێن لایه‌نه‌كى دایه‌ و ئه‌م هه‌مى دزانین كو شنگال ب ئێك جارى كاڤل وێران بوویه‌ ژلایێ رێكخراوا تیرۆرستى یا داعش ڤه‌ كو خه‌لكێ وێ یێ بێ ده‌سهه‌لات تووشى مه‌زنترین (تراژیدیا) یا ده‌رده‌رسه‌ری مرۆڤایه‌تى یا ڤى سه‌رده‌مى بوویه‌، كو ڤێ ئێكێ هه‌ستا مرۆڤایه‌تیێ و هه‌ستا وژدانێ ل جه‌م هه‌ر خودان هه‌سته‌كێ مرۆڤایه‌تى ل جه‌م هه‌بیت هه‌ژاند0 یا دیار و ئه‌شكه‌رایه‌ كو ده‌ستێن گه‌له‌ك لایه‌ن وه‌لاتان د شنگال دا هه‌یه‌ وبوویه‌ جهێ په‌رزنینا كێشه‌ێن ئه‌ڤان وه‌لاتان له‌ورا ژیان، لێ نه‌ڤه‌زڤریه‌ ڤه‌ و پرۆسا ئاڤه‌دانیێ لێ ده‌ست پێ نه‌كریه‌ و هێشتا (90%) ژ ئاواره‌یێن وێ د كه‌مپان دا د ئاكنجینه‌ و ل ژێر ژیانه‌كا سه‌خت و دژوار و چاڤه‌رێ دانه‌ كو رۆژه‌كێ ڤه‌گه‌رێن و ب مال و مولكێن خوه‌ شادببن. ئه‌ڤجا وه‌ك مه‌ به‌حس ژێ كرى كو ئه‌ڤ باژێره‌ بوویه‌ قوربانیێن كێشه‌ و ململانێن هنده‌ك لایه‌نان كو ڤێ چه‌ندێ ب به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ دده‌نه‌ زانین و باجا ڤێ ئێكێ هه‌میێ خه‌لكێ هه‌ژارێ شنگالێ دده‌ت كو ژلایه‌كى ڤه‌ (په‌یه‌ده‌ و په‌ژه‌ده‌) هنده‌ك پێڤه‌ د گرێداینه‌ و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ هنده‌ك ب (په‌كه‌كێ ڤه‌) دگرێداینه‌ و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ هنده‌ك ب ده‌سهه‌لاتا شیعى و مه‌زهه‌بى وحه‌شدا نه‌شه‌عبى و ئیرانێ ڤه‌ دگرێداینه‌ و ژلایه‌كێ دیڤه‌ زۆرینه‌یا وان دڤێت كو ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ بن ودبن كۆنترۆلا وێڤه‌ ڤه‌ بن و پێشمه‌رگه‌ پاراستنا وان بكه‌ت كو ئه‌ڤه‌ باشترین بژاره‌یه‌، چنكو ئه‌و دزانن كو هه‌ر جاره‌كا ل وان هه‌لكه‌فتى كوردان سه‌رێ خوه‌ لێ راكریه‌ و خوه‌ لێ كریه‌ خودان و ده‌ستێ هاریكاریێ بۆ درێژكریه‌ و باشترین نموونه‌ وه‌ك شنگال كه‌فتیه‌ ژێر ده‌ستێن دا عش دا و ئاواره‌بوونا وان بۆ هه‌رێما كوردستانێ، لێ جهێ داخێ و سه‌رسۆرمانێ یه‌ مه‌ وه‌ك دیتى ل ڤێ داویێ وه‌ك دا كارگێریا شنگالێ یا شه‌رعى ڤه‌گه‌رێته‌ شگال ب هه‌ڤكارى ل گه‌ل پارێزگه‌ه و جڤاتا پارێزگه‌ها مووسل و جهێن په‌یوه‌ندیدارێن له‌شكرى و كارگێرى مه‌ره‌م ژێ ب ده‌ستكاربوونا وان ل شنگال و ده‌سپێكرنا خزمه‌تگوزاریان و پرۆسه‌یا ئاڤه‌دانیێ و گه‌هاندنا هاریكاریێن مرۆڤایه‌تى، هه‌ر وه‌سا بۆ پتر ڤه‌دیتنا پرۆسه‌یا جهێن گۆرێن ب كۆم ل ده‌ڤه‌رێ و ڤه‌كرنا رێكێن گرێداى هه‌رێما كوردستانێ ب شنگالێ ڤه‌ و ب تایبه‌تى رێیا د ناڤبه‌را شنگال و سحێلا دا. ئه‌ڤجا چاوا مه‌دیت هنده‌ك كه‌سانێن نه‌فس نزم و شۆفینى و گه‌ماركرتى و قرێژى یێن گرێداى ب هنده‌ك ڤان لایه‌نێن مه‌ ئاماژه‌ پێ داى كو هاتینه‌ په‌روه‌رده‌كرن ژلایێ وان ڤه‌ بوونه‌ رێگر و ئاسته‌نك د رێیا وان دا و نه‌هێلان بچنه‌ د ناڤا باژێرێ شنگالا كاڤل كرى وێران كرى دا و هه‌ر وه‌سا پا ئه‌م به‌حسێ ده‌ست تێوه‌ردانێن وه‌لاتێن ده‌ره‌كى ناكه‌ین و ب تایبه‌تى توركیا و ئیرانێ كو هه‌ر دوكان ته‌ماعى د ڤى باژێرى دا هه‌یه‌، ئه‌و ژى ژبه‌ر چه‌ند ئه‌گه‌ره‌كان ژ وان ژى، ژ به‌ر چه‌ند به‌رژه‌وه‌ندیان به‌س ئه‌ڤه‌ هه‌مى ڤه‌دگه‌رێت بوونه‌ ئێكرێزى ونه‌ئێك گرتنا ناڤمالیا شنگالیان كو خوه‌ كریه‌ پێخوارنا هه‌مى لایه‌نان و هێشتا وه‌سا دیاره‌ نزانن كا كیژ لایه‌ن د به‌رژه‌وه‌ندیا وان دایه‌ و خوه‌ لێ دكه‌ته‌ خودان وه‌كو دبێژن شنگاله‌كه‌ و گه‌له‌ك خودان یان ژى وه‌كو گۆتنه‌كا كوردى دبێژیت گونده‌كه‌ و گوندوره‌كه‌.