كۆڤان حسێن
پشتى 1992 حوكمه‌تا كوردستانێ هه‌مى وه‌زاره‌ت هه‌بووینه ب تنێ وه‌زاره‌تا (راگه‌هاندنێ) نینه و هیچ جاره‌كێ ژى حوكمه‌تا كوردستانێ خودان رادیۆ و ته‌له‌ڤزیۆن و رۆژنامه ب سه‌رێ خوه و سه‌رتاسه‌رى نه‌بوویه، ب كورتى كارێ راگه‌هاندنێ كارێ حوكمه‌تێ نینه، دێ بینین هه‌ر هه‌یام هه‌یام ل سه‌ر داخوازا گرۆپه‌كى فشارێ یان هنده‌ك كه‌سان حوكمه‌تێ كلیپه‌ك قه‌ده‌غه كر، ژ راستى كاره‌كێ كرێته حوكمه‌ت خوه بینیته وى ئاستى به‌رهه‌مه‌كێ هونه‌رى چه‌ندێ لاواز و هه‌ڕفتى ژى بیت قه‌دغه بكه‌ت، قه‌ده‌غه‌كرن ب خوه ره‌فتاره‌كا پۆلیسى یا ڤى سه‌رده‌مێ نینه، نزا چ راوێژكاره‌كێ كورده ب ڤى ره‌نگى پێشنیاران دده‌ته حوكمه‌تێ ل ڤى سه‌رده‌مێ نوكه دا، جیهانا ڤه‌كریه و ئازادى تێدا ره‌هایه و مسۆگه‌ر یێن ئازادیا میدیایێ روخساندنى ل كوردستانێ دڤیا وێ چه‌ندێ باش بزانن بێ فلته‌ر هه‌مى هزره‌ك هه‌مى بها و سه‌نجه‌ك و نه‌ریته‌ك و دیتنه‌ك دێ بێ ئیزن و پاسپۆرت هێنه كوردستانێ. په‌نابرن بۆ قه‌ده‌غێ ژ راستى گونجایى سه‌رده‌مى نینه و نه د شیان دایه كاره‌ك هونه‌رى گاڤا كه‌فته هناڤێن تۆرا ئه‌نترنێتێ، كه‌سه‌كێ شیان هه‌بن راگریت یان قه‌ده‌غه بكه‌ت. به‌روڤاژى جاران بریارێن ژ ڤى ته‌ڕزى پتر بینه‌ر و گوهداران زێده دكن ل سه‌ر شه‌نگستێ (كل ممنوع مرغوب). حوكمه‌تێ ب ته‌مامى هنده‌ك ئه‌ركێن دى هه‌نه و ل بن هیچ بهانه‌كێ بۆ حوكمه‌تا كوردستانێ ره‌وا نینه سنۆر و بازنان بۆ به‌رهه‌مێن هزرى په‌یدا كه‌ت. ئه‌گه‌ر ئاریشێن هنده‌ك كۆمێن فشارێ هنده‌ك بهانه و خواندنێن جیواز بن. ئه‌ڤه ب راستى ئاریشا هه‌مى جیهانێ یه هه‌ر جڤاكه‌كى هنده‌ك پیڤه‌ر هه‌نه، لێ به‌رامبه‌ر شۆرشا ته‌كنولوژیایێ هه‌مى هێزه‌كێ شكه‌ستن خواریه و باشتره كوردستان ئه‌ڤ مه‌یدانا ئازاد بمینیت نه كو بچن شه‌ڕه‌كێ پێشوه‌خت خوساره‌ت. راگرتنا كلیپا دبن هه‌ر بهانه‌كێ ڤه ره‌فتاره‌كا ستالینى یه بێ ئه‌نجامه. كوردستانێ ژ 1991 هه‌تا نوكه سیاسه‌تا ڤه‌كرى بكارئینایه و ئه‌ڤه بێگومان چه‌ند باشى و ئه‌رینى هه‌یه دێ هنده‌ك خرابى ژى هه‌بن، لێ قه‌ت د شاینا كه‌سێ دا نینه جیهانا مه‌جازیا ئه‌نتر نێتى كۆنترۆل كه‌ت، یان فلته‌ر بكه‌ت و بریار ئه‌وه هه‌مى گول ببشكڤن، هه‌مى هزر هه‌تا یا تیرۆرستان ژى پڕى ئه‌نترنیتێ یه، هه‌مان و به‌رده‌وامى دێ بۆ باشترینێ بیت نه‌ك هونه‌ر و هزر و هه‌ر كاره‌كێ ب داهێنانێ ڤه گرێداى ملكێ حوكمه‌تا نینه و مولكێ مله‌تیه وه‌ك چاوا حوكمه‌ت مولكێ مله‌تیه. ئه‌نجامێ سیاسه‌تا ڤه‌كرى ل كوردستانێ ناڤوبانگ و ئازادیه‌ك هه‌تا راده‌یه‌كا باش به‌رپاكریه ل گه‌ل هه‌بوونا هنده‌ك زێده‌گاڤیان ل سه‌ر تێگه‌هێ ئازادیان و سنۆرێن ئازادیێ و ئه‌ڤه ئاریشا پڕانیا جیهانێ یه، نه‌ك كوردستانێ ب تنێ باشتره حوكمه‌ت ب قانوونى هنده‌ك پیڤه‌ران دیار دكه‌ت ب وى مه‌رجێ ئازادیێ بریندار نه‌كه‌ت بۆ پرسێن هونه‌رى و هزرى. یان كوردستانێ بهێلن وه‌ك نوكه ئاسمانه‌كێ ئازاد. چونه خرابێن ئازادیى, ژ باشێن مایتێكرنێ پترن و مرۆڤ د ئازادیێ دا خولكێ خوه دده‌ت. ئه‌ڤ ئازادى هه‌بوو هونه‌رى و هزرێ نینه بۆ سیاسه‌تێ و بازرگانى و كلتوور و نه‌ریت و هه‌مى بوارایه.
نووترين نووچه
- نێچیرڤان بارزانی: پشتەڤانیێ ل سەرەدانا سۆدانی بۆ ئەمریكا دكەین
- هەبوون و پاراستنا قەوارەیێ سیاسییێ هەرێما كوردستانێ یێ گرێدایە ب سیاسەتا دەرڤە یا ئەمریكا ڤە
- مە داخواز ژ كۆنگرێسێ كریە فشارێ ل بەغدا بكەت بۆ دەستپێكرنا هنارتنا پەترۆلا هەرێمێ
- هەكە پارێزگار كورد نەبیت مەترسی ل سەر كەركووكێ یا هەی
- ئەردۆغان یێ نەچارە هندەک گوهۆڕینێن مەزن بکەت
- سەرۆك بارزانی: هێشتا دەنگ و رەنگێ شۆڤینی بۆ دژایەتیكرنا كوردان د ناڤ دەولەتا ئیراقێدا دهێتە دیتن
- نێچیرڤان بارزانی: دخوازین حوكمەتا ئیراقێ ئەركێ خوە بەرامبەر قوربانیێن ئەنفالێ بجهبینیت
- مەسرور بارزانی: ئەنفال تاوانەكا كێم وێنەیە و ناهێتە ژبیركرن
- بسپۆرەكێ قانوونا نێڤدەولەتی: ئیراقێ ب بەرنامەیەكێ دارێشتی هەوا ئەنفالێ بجهئینا
- پەیڤدارێ سەرۆكاتییا هەرێمێ: پرسا مووچەی پێنگاڤەكا گرنگ چوویە پێش
كۆڤان حسێن
سه‌ربه‌خوه‌بوونا (زاخۆ) د ناڤبه‌را..پێدڤى و (ره‌شۆێ) دا!
كۆڤان حسێن
زاخۆ باژێره‌ك هندا و ڤه‌ده‌ر نینه، نه ژ مێژوویێ و نه ژ جوگرافیایێ و د هه‌مى ده‌م و جهه‌كى دا ژى پڕى پیستێ خوه ناڤوبانگ و سه‌روه‌رى هه‌نه. مێژوو وه‌سا ڤه‌دگێریت كو زاخۆ ل سه‌رده‌مێ سۆبارى و گۆتیان هه‌تا سۆمه‌رى و هه‌تا شۆریان هه‌ده‌م جهه‌كێ گرنك هه‌بوویه و پله‌كا ئیداریا وى ده‌مى وه‌گرتیه. دبێژن جاران زاخۆ سه‌ر ب دیاربه‌كرێ ڤه بۆ جاران بۆتان و سۆران ژى لێ پڕانى سه‌ر ب ئامیدیێ ڤه‌بوویه وه‌ك باژێره‌ك گرنگ و ستراتیژى هه‌رده‌م میره‌گه‌ك ئامێدى ل زاخۆ كاركریه و هێلایه ب هیڤیا فه‌رمانبه‌ر و خوینكارێن نافخوه ڤه. ئانكو زاخۆ ب تنێ ل سه‌ر ده‌مێ كۆماریێ ئیراقێ ب دهۆكێ ڤه هاتیه گرێدان وه‌ك ئیدراه و دهۆك هه‌رده‌م بۆ زاخۆ جهه‌ك ڤه‌ده‌ر و ل سه‌ر رێ نه‌بوویه، له‌ورا پتر ژ 90 سالانه زاخۆیى جار ب زڤر و دژوارى جارى هێمن و ل سه‌ر خوه وه‌سا دیار دكن كو (تابعى) پیجه‌ك یا گرانه بۆ باژێره‌ك هه‌مى وه‌ختى سه‌نته‌رالا ده‌ڤه‌رێ بوو بیت ب پیچه‌كێ رازى بیت. دهۆك بۆ زاخۆیان ب راستى باژێرێ ئه‌مه‌ك و جوانیێ یه, لێ بۆ زاخۆیان خۆشتره سه‌ربه‌خوه بن سه‌ر ب پایته‌ختى ڤه وه‌ك چاوا به‌رێ سه‌ر ب پایته‌ختێ مووسلێ و ئامیدیێ ڤه بوون. ژ مێژه ئه‌و چه‌نده دوپات بووى هێدى قایمقامى بۆ زاخۆ كێمه و ئه‌ڤ رایله و هه‌یكه‌لێ ئیدارى بۆ زاخۆ ته‌نگه. ناچیته خانا پرۆپاگندا هه‌لبژارتنان بۆ پارتى ئه‌گه‌ر ڤێ باده‌كا كه‌ڤن و نوى د سه‌رخوه‌بوونا زاخۆ دا كار بكه‌ن و مه دیت هه‌مى ئالى كه‌یفخۆش بوون ب ده‌ستهه‌لات و ئۆپۆزسیۆن ڤه. لێ زاخۆ ژ راست پێدڤى ب هندێ یه، هنده‌ك به‌رپرس و رێڤه‌به‌ر و كارمه‌ند لێ زێده‌بن، یان ژى ژ راست حوكمه‌تێ مه‌ره‌مه ئاستێ خزمه‌تگوزاریان و كوالێتیا وان بلند كه‌ته ئاستێ پایته‌ختى، یان ژى ب تنێ رازیكرنه‌كا ده‌روونى یه، بۆ (ئه‌زا) زاخۆلیاتیێ پێ تیر كه‌ت! ژ راستى زاخۆ پێدڤى ب بلندكرنا ئاستێ خزمه‌ت و كوالێتیا وانه. ئانكۆ نه‌كو چوو بوو زاخۆ نه‌هاتیه‌كرن و دڤیا تازه بكه‌ن. زاخۆ وه‌ك هه‌مى باژێرێن دى یێن كوردستانێ ئه‌گه‌ر كه‌س تۆره نه‌بیت، ژ گونده‌كێ بوویه باژێره‌ك تژى ژیان. ژخوه كوردان كێم باژێر هه‌بووینه، لێ پشتى سه‌رهلدانێ هنده‌ك سیما باژێرى دروست بوون. ئیدرا سه‌ربه‌خوه بۆ زاخۆ د ڤێ قۆناغێ دا راسته ده‌ستكه‌فته بۆ پارتى كو باژَیره‌كێ ده‌بازى قۆناغه‌كا دى یا ئیدراى بكه‌ت. لێ ئه‌ڤه دێ هینگێ یا ب ئه‌نجام بیت وه‌ختا قه‌بارێ سه‌رمایه‌گوزاریێ گشتى و تایبه‌تى ل زاخۆ ره‌نگڤه‌ده‌ن و ئاستى پشكداریا زاخۆ د ئیدرارا پارێزگه‌هێ دا دیار بیت ل گۆره‌ى ژمارا مرۆڤان و رووبه‌رێ زه‌ڤیێ ڤه. زاخۆ هیچ ئاریشه‌ك زاخۆیانى نینه هه‌مى ئاریشێن زاخۆ یێن هه‌مى كوردستانێ نه، ژ گه‌نده‌لى و خه‌مسارى و بێ پلانى و كێم خزمه‌تگوزارى و هتد. ئانكو ئیدرا زاخۆ د بازنێ چاكسازیا حوكمه‌تێ دا بیت، دبیت سه‌نگه‌ك دى پێ بده‌ن ل ڤان كه‌رتێن ژیانه‌ڤانى دا زاخۆ گه‌زه‌كێ ببنه پێش. ئیدراه‌بوونا زاخۆ دێ مێژوویه‌كا وه‌رچه‌رخاى بیت بۆ ده‌ڤه‌رێ ژ رویێ جڤاكى و سیاسى و ئابوورى و ده‌روونى ژى ڤه بۆ تاكێ سه‌ربخوه‌خازێ زاخۆى, د كوردستانه‌كا نه سه‌نترال دا، به‌لكو شۆركرنا ده‌ستهه‌لات و شیاننا بۆ ژ ده‌رڤه‌ى بازنێ پارێز گه‌هێ…
ل بیره‌وه‌ریا 16 ته‌باخێ مۆدێلا حزبان ناچیت….
كۆڤان حسێن
ب گۆره‌ى دیمۆكراسیه‌تێ و لیبرالیزما سیاسى و ئابوورى جڤاكى پێدڤى ب هنده‌ك چارچووڤه‌یانه تێدا خوه رێكبێخیت و ئارمانجێن خوه یێن سیاسى جڤاكى ئابوورى تێدا دیار بكه‌ت، بیێ ئازادیا سیاسى و هه‌بوونا باسك و حزب و ره‌وتێن جودانه، جڤاكێ سڤیل و نه دیمۆكراسیه‌تێ هیچ بهایه‌ك هه‌یه، زۆر سیسته‌م بۆ ده‌وله‌تداریێ هاتینه ئافراندن هه‌تا نوكه بتنێ دیمۆكراسیه‌ته خوه راگرتى ل به‌رامبه‌رى باهۆزێن سیاسى و ئابوورى، ب كورتى نه‌بوونا حزبان دكتاتۆریه‌كا تاكه‌كه‌سى یان (پرۆلیتارى) و چینایه‌تى مه‌یدانێ پڕ دكه‌ت، و پڕانیا وان سیسته‌مێن هاتینه تایكرن، ب تنێ ململانا حزبان بۆ ده‌ستخستنا ده‌ستهه‌لاتێ ب گۆره‌یى به‌رنامه‌كێ ئاشكرا هه‌تا نوكه ساخله‌مترین شێوه بوویه و مایى به‌رده‌وام سه‌ربۆرا كوردان ل گه‌ل حزبان یا نوویه، ئانكو تازه‌یه و تاكه قه‌وارێ كوردان خوه تێدا رێكخستى عه‌شیره‌تگه‌رى بوویه، كو هه‌تا نوكه ژى ئه‌م هێشتا ژ پاشمایێن وێ قورتال نه‌بووینه و مۆركه‌ك سیاسى ژى وه‌رگرتیه ژ ئه‌نجامێ ململانا نه سروشتیا حزبێن كوردى. دامه‌زراندنا پارتى دیمۆكراتى كوردستان، هینگێ هات ده‌ما كۆمه‌ك حزب و ره‌وتێن سیاسى یێن كوردى ل هنده‌ك ناڤَچێن تایبه‌ت هه‌ره‌س ئینایى و نه‌شیایین سه‌رتاپایێ جوگرافیا كوردستانێ رۆمال بكه‌ن, پارتى ژ ئه‌نجامێ رێكه‌فتنا پڕانیا حزب و كه‌سایه‌تێن وى ده‌مى دروست بوو و سه‌مبۆله‌كا نه‌ته‌وه‌یا مینا جه‌نه‌رال بارزانى ل سه‌رێ هه‌یكله‌لێ خوه دانى و پترترین مفا ژ ناڤوبانگێ بارزانى وه‌رگرت و سه‌رتاپایێ كوردستانێ رۆماله‌كا مه‌زن كرن و هه‌تا نوكه ژى، پارتى چه‌ندین جاران راستى شكه‌ستن و ده‌رز و هه‌لچوونان بوویه. لێ ژبه‌ر كو پارتى حزبه‌كا ئایدولۆژى حزبا بژارێ نینه، شیایه 75 سالان به‌رده‌وام بیت. ل جوگرافیه‌كا به‌رفره‌ه دا سیاسه‌تێ بكه‌ت. حزبیبوون یان حزبایه‌تى پێشكه‌فتیترین شێوه‌یێ خه‌باتا سڤیله ل گۆره‌یى قانوون بهێته‌كرن و هه‌ر چار سالان هه‌مى حزب ب هه‌مى بۆچوونێن خوه ل گیانه‌كێ سه‌ربخوه‌دا بچنه ململانا هه‌لبژارتنان. لێ چونكو كوردان كیانه‌ك سه‌ربه‌خوه نینه، هه‌مى پارتێن كوردستانێ خوه وه‌ك رزگاریخوازێن نه‌ته‌وه‌ى دیار دكه‌ن و پارتى هه‌تا ئه‌ڤرۆكه ژى هه‌مان گۆتار به‌رده‌وامى دایه پێ، حزب ب باگراوه‌ندنێ خوه‌ڤه ئامرازه‌كێ سیاسى یه بۆ گه‌هشتن ب چه‌ند ئارمانجان. راسته پارتى نوكه پارتیه‌ك قاوونى یه و د هه‌ڤڕكیا سیاسى دا یه ل كوردستانێ. لێ سه‌ر و به‌ندنێ ژ دایكبوونا پارتى بۆ مێژوویا كوردستانێ وه‌رچه‌رخانه‌كا مه‌زن و ده‌ستپێكه‌كا نوى بوو ل خه‌باتێ. هندى ل كوردستانێ ئازادیا كارێ حزبى فره‌ه و مه‌زن بیت، كورد د وارێ سیاسى دا ده‌ستكه‌فتان مسۆگه‌ر دگه‌ت. ململانا حزبى باشترین و ساخله‌مترێن ململانه‌یه ل جڤاكى بهێته‌كرن. هه‌ر چه‌نده جوداهیه‌ك مه‌زن ناڤ پارتێن كوردى دا نینه (ئیسلامى) تێنه. لێ هه‌بوونا حزبان ب زورینا جڤاك و ئابوور و كلتوورى یه ل گۆر دیتنا حزبێن سه‌رده‌ست یان حوكمران.
ئیران خه‌له‌ت بوو..!
كۆڤان حسێن
ژ پێش سه‌ره‌دانا سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ بۆ ئیرانێ، هشیار زێبارى بۆ میدیایا نێزیك پارتى دیار كر كو شانده‌كێ بلندێ خودان ده‌ستهه‌لاتێ پار بۆ ماوێ چه‌ند رۆژان سه‌ره‌دانا ئیرانێ كربوو، و زێبارى ئاماده نه‌بوو هیچ پێزانینه‌كێ یان رۆنكرنه‌كێ ل دۆر سه‌ردانا خوه بۆ ئیرانێ بده‌ت. و كى ئاگه‌دارى ره‌وشا سیاسیا ئیرانێ بیت دێ بۆ دیاربیت په‌یوه‌ندیێن ده‌رڤه ل ئیرانێ راسته‌وخوه گرێداى ده‌زگه‌هێ (ره‌هبه‌رى) یه، ئانكو نه دبن ده‌ستهه‌لاتا حكومى دایه راسته‌وخوه (ئیتیلاعات) سه‌رپه‌رشتیا وێ دكه‌ت و یا به‌رئاقل نینه ئه‌ڤ ره‌نگه ده‌زگه‌هه ئاراسته‌یى شاشیه‌ك هۆسا ببن. وه‌ك دانا سمبۆلێن نه‌ته‌وه‌ى بۆ پێشوازیا مێهڤانان. خه‌له‌تى ئه‌وه ته تشته‌كێ بدانى جهه‌ك خه‌له‌ت، نه‌كو تشته‌ك دروست دانى جهێ دروست!؟ ئیرانێ هیچ خه‌له‌تى نه‌كریه ل دانا ئالایێ كوردستانێ دا. په‌یامه‌كا فره‌ره‌هه‌نده بۆ ئیراقێ بۆ هه‌رێمێ بۆ ئه‌مریكا بۆ كوردێن هه‌رچار پارچه‌یان هنارت و هه‌ناڤونیشانه‌كێ ئیرانێ مه‌ره‌م ژێ هه‌یى بگه‌هیتێ ب رامانه‌كا تایبه‌ت ره‌اونه‌كر. ئیرانێ 4000 ساله ده‌وله‌ت دێ ل پرۆتۆكۆله‌كێ هنده نازك دا شاش بیت ب تنێ دبیت ساده و ساكار ڤێ كۆمیدیێ باوه‌ر بكه‌ن. ئیرانێ ده‌رفه‌ت دا بارزانى نوونه‌رێن كوردێن ئیرانێ ژى ل په‌رله‌مانێ ئیرانێ بینیت و كۆم بیت د گه‌ل دا. ئه‌ڤه ژى ئاماژه‌كا دى بوو ژبۆ گرانیا مێهڤانێ ئیرانێ ژێ مه‌رم. ژ هینگێ وه‌ره ب سه‌دان ره‌نگان شلۆڤه‌یا دانا ئالایێ كوردستانێ دهێت كرن, و دبیت هه‌مى راست بێژن و یا ژ هه‌میان به‌رئاقلتر, بۆ خزمه‌تا هه‌رێما ل سه‌ر و به‌ندێََََََََََََََََََََََ خوه ڤه‌كێشانا ئه‌مریكا ژ ئیراقێ وه‌ك رۆكه‌ش. پارتى كو حوكمرانیا كوردستانێ یه باشترین په‌یوه‌ندیان ل گه‌ل هێزا دیفاكتۆیا رۆژهه‌لاتا ناڤین كو ئیرانه خۆش بكه‌ت، راستى د سیاسه‌تێ دا دۆست و دوژمنێن به‌رده‌وام نینن هه‌ر ئالیه‌ك به‌رژه‌وه‌ندیا ستراتیژیا خوه، ل به‌ر چاڤ دگریت, كورد ژى ل ڤێ هه‌رێمێ ژ وێ قۆناغێ ده‌رباس بووینه كه‌س سه‌نگێ نه‌ده‌تێ، لێ هه‌مى ئه‌و خاندنێن بۆ ڤێ سه‌ره‌دانێ و دانانا ئالایێ كوردستانێ هاتینه كرین هه‌میان هنده‌كان پێشچاڤان راستیێ د گه‌ل دایه، لێ قه‌ت ئیران شاشیه‌كا هۆسا ناكه‌ت نه ل نوكه و نه ل ئایندێ ئیرانێ بزانین و مه‌ره‌م ل جه و ده‌مه‌ك هه‌ستیار دا، بارزانى وه‌ك سه‌رۆكه‌ك پێشوازى كر, ئیرانێ یان هه‌ر وه‌لاته‌ك دى ڤێ كریارێ بكه‌ن ره‌نگه چو ژ ره‌وشا مه نه‌گوهۆرن، لێ بۆ ئیرانێ تایبه‌تمه‌ندى و رامانه‌كا جودا هه‌یه. ئه‌ڤه ئاشكرا و ل بن په‌ردێ و دیالۆگا شاندنێ پارتى ژى ب تنێ خودێ زانیت چ هاتیه گۆتن، لێ مسۆگه‌ر ئاماژه مژده به‌خشن بۆ قه‌ناغه‌كا ئارامیێ ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ كو ئیران مه بڤێت و نه‌ڤێت سه‌ركێشیا وێ دكه‌ت.
كورد و (یێن).. و نه‌ژاد په‌رستى..!
كۆڤان حسێن
(جۆناسان راندل) رۆژنامه‌ڤان و رۆژهه‌لاتناسێ ئه‌مریكى ده‌باره‌ى شۆره‌شا ئه‌یلوولێ وه‌سا دبێژیت كو كو وى كورد ب نه‌زان ناسكرینه كا بۆچى بالیۆزخانه‌یێن ئیراقێ و باله‌فرێن ئیراقێ یێن سڤیل و پاپۆرێن ئیراقى وه‌ك (فلستینیان) نا (په‌قینن) ب كوردى ڤێ پرسیارا هه‌ستیار ژ جه‌نه‌رال (بارزانى) دكه‌ت و ب كویرترین به‌رسڤ نێرینا وى جودا دبیت، ئه‌و بارزانى دیار دكه‌ت ئه‌و خودان پرسه‌كا حه‌قن نه‌ك رێگر و دارده‌ست و كوژه‌ك. یانكو نه‌كو د شیانا شۆره‌شا كوردى دا نینه، ڤان كاران بكه‌ت، لێ د به‌رنامه و سه‌نجا كوردان دا نینه كارێن ژ ڤى ره‌نگى ئه‌نجامده‌ن و پیرۆزیا پرسا خوه بێ بله‌وتینن. سه‌ر ئه‌نجام كورد د ناڤ سێ نه‌ته‌وه‌یێن مه‌زنێن رۆژهه‌لاتێ دا راستى زه‌قترین جینۆساید و نه‌ژادپه‌رستیێ بووینه بیێ كو كوردان بیرا تۆلڤه‌كرنێ وه كریا كر بیت. وێ ئه‌ڤه خاله‌كا ب هێزه، نه‌ژادپه‌رستى ئێشه‌كه سه‌رده‌مى یه، هه‌یام هه‌یام ل ناڤ مله‌تان دا سه‌رهلده‌ت و ڤێ بیرا ته‌نگ و وێرانكه‌ر ب ملیۆنان مرۆڤ بنگۆر كرینه. خه‌بات و بزاڤ رزگاریخوازیا ناسیۆنالیزمێن كورد جودایه ژ بزاڤه‌كا نه‌ژادپه‌رستیا پڕى كین. پارتى وه‌ك حزبا ئێكێ كوردى بۆ هندێ ب حزبه‌كا نه‌ژادپه‌رست دیار نه‌بیت ل كۆنگرێ سێ ل كه‌ركووكێ ناڤێ خوه كره كوردستانى، شینا كوردى بتنێ. دیارده‌یا رێدانێن نه‌ژادپه‌رستیێ ل هه‌مى جڤاكان دا هه‌نه. ڤان هه‌یامان ل ئۆلمپیاتێن توكیۆ ژى چه‌ندێن كه‌س ب تاوانا نه‌ژادپه‌رستیێ هاتینه ده‌رخستن. كورد ژ به‌ر كو ژمێژه نه‌ته‌وه‌یه‌ك بنده‌سته و سه‌رده‌ست نه‌بوویه و كیانه‌ك مه‌زن ئاڤا نه‌كریه هه‌تا راده‌یا نه‌ته‌وه‌په‌رستیا وان دیار بیت. لێ ب كێمى ڤه 30 سالێن كوردستانێ كیانه‌ك ده‌ستوورى هه‌یى و تێدا سه‌رده‌ست دبیت كێمترین تاوانێن نه‌ژادپه‌رستیێ دژینه كوردان هاتبن كرن یان هه‌ر نه‌بووینه. ئه‌ڤه لاوازى نینه، ئه‌ڤه هێزه‌كا مه‌زنه نه‌ته‌وه‌یه‌ك بنده‌ست فرشك نه‌ببیت ب تۆلڤه‌كرنا كۆره و نه‌ژادى. ل تركیا پترترین رێدانێن نه‌ژادپه‌رستى دیار دبن چونكو بیرۆكراتیا ده‌وله‌تێ و كلتوورێ جڤاكیێ وان ب سه‌دان ساله سووار كرینه ل سه‌ر نه‌ڤیانا ژبلى خوه و نه‌مازه كورد ب حوكمێ جوگرافیایێ نێزیكترینن. دبنه قوربانى و هێزا ده‌وله‌تێ ژى نه‌ك رێگر نینه به‌لكو هانده‌ره. خه‌باتا سڤیل و شه‌ڕێ ب رۆمه‌ت دوور ژ تیرورێ و نه‌ژادپه‌رستیێ. به‌رسڤه‌كا ماقوول و سه‌رده‌میانه‌یه.كوردان زۆر هه‌لكه‌فتان دا ئه‌و چه‌نده دیاركریه كو گیانێ تۆلێ و نه‌ژادپه‌رستى نینه، ئه‌گه‌ر ده‌رفه‌ت ژى بۆ روخسا بیت. ئه‌ڤا ل تركیا هه‌یام هه‌یام روودده‌ت، به‌رهه‌مێ په‌روه‌رده‌ك كه‌ڤنار و پرسه‌كا درێژه ژ نه‌ژاد په‌رستیێ و ده‌ستێ ده‌وله‌تا كیر تێدایه هه‌ر هه‌یام هه‌یام بۆ نیڤه‌كا تركیا دیار بكه‌ن ب كریار یێ ل ڤى وه‌لاتى تورك نه‌بیت یان تركیا وه‌ك سه‌رده‌ست قه‌بوول نه‌كه‌ن. هێژاى ژیانێ نینن. و به‌رسڤا كوردان مخابنى نه هه‌ر نینه به‌لكو یا شه‌رمینه و نه‌شیایه وه‌ك به‌لگه بۆ ده‌وله‌تێ بكه‌ته پرسه‌ك قانوونى وه‌ك ل باشۆرا ئه‌فریقیا سیسته‌ما (ئاپرتاید)ێ بۆ سه‌ده‌مێ ژناڤچوونا حوكمێ سپى پیستا. لێ یا دیار ئه‌وه هندى كورد بێ ناسنامه و كیان بن، هه‌م دێ قوربانى بن هه‌م ژى زادێ شه‌ره‌ك ب قرێژێ بێ ئه‌نجام و دوماهی…
بێمنه‌تى…ژ كۆرۆنایێ…!
كۆڤان حسێن
وه‌ك نه‌خۆشى.. پرسه‌كا زانستییه و دێ بۆ شاره‌زا و بسپۆران ڤه‌هێلین چ خواندنێ بده‌تێ، لێ كۆرۆنا بوویه پرسه‌ك سیاسى ئابۆرى جڤاكى و بگره كلتوورى ژى. بوویه سه‌ردێرا ده‌نگوباسان ل پڕانیا جیهانێ ره‌وشت و مرۆڤایه‌تى، راستى تاقیكرنه‌ك مه‌زن كر. جوداهیا چێنایه‌تى و جوداهیا بلۆكێ ده‌وله‌مه‌ند و جوداهیا مله‌تێن باوه‌ردار ب زانستى و ب شیانان. هه‌مى ئاراسته‌ى تاقیكرنێ كرن، مرۆڤایه‌تى ب ملیاران خوسارت بوویه وه‌ك سامان ب سه‌دان هزرا كه‌س قوربانى بووینه. ل كوردستانێ مله‌ت و حوكمه‌ت زى ترسیان و زى بێ منه‌ت بوون. نزانین باوه‌رى نه‌مایه یان پرس ب كلتوورێ مه ڤه گریدایه، هه‌مى مرۆڤایه‌تیێ چاڤ ل هندێ بوو ڤاكسینه‌ك ژ دایك بیت و مه هه‌میان قورتال بكه‌ت. لێ نوكه پترى ڤاكسینه‌كێ ل به‌رده‌سته و هێشتا ئه‌ڤ نهێنیه ئاشكرا نه‌بوویه، خیره مه گومان ژ ڤاكسینێ هه‌لگرتى و چاڤه‌رێ مرنا خۆشتڤیێن خوه دكه‌ین. راسته دڤیا ژیان به‌رده‌وام بیت و گه‌رنتینه دبیت هه‌مى گاڤێ چاره‌سه‌ر نه‌بیت, لێ ژیان ل گۆر رێنمایان هنده زه‌حمه‌ت نینه، پڕانیا كه‌د و شۆلێن دبنه سه‌ده‌مێ ته‌شه‌نه‌كرنا ڤێ په‌ژیێ پرسێن نه‌گرنگ و ژیانه‌ڤانى نه. كورد ل كارگه‌هان ل مه‌زارێن مه‌زن, تووشى كۆرۆنایێ نابن، ل شه‌هیانان ل تازیان ل سه‌یرانێن نه‌پێدڤى و سه‌ره‌دانێن پرۆتوكۆلێن نه‌گرنگ تووش بین. رۆژانه ئه‌م هنده‌ك خۆشتڤیان ژ ده‌ستدده‌ین وه‌ك بێژى ئه‌م ب ڤێ ده‌رده‌رێ راهاتینه و چێدبیت بلا بیت, ژ راستى هه‌مى جیهانا پێبشینیا كاره‌ساتێ ل عیراقێ و كوردستانێ دكه‌ن و هێشتا ئه‌م ب جره‌كا بیزه‌نتى ڤه نه‌كۆرۆنا هه‌یه یان نه راسته یان فلمه؟! ئه‌ڤ بێمنه‌تیه ئه‌ز سیاربوونا سه‌رێ خوه بیێ هیچ ل به‌رچاڤگرتنه‌كا رێنماییان ژ راست هێژاى هندێ هه‌مى ناڤه‌ندێن كاتێكه‌رێن كوردستانێ بهێنه سه‌رخه‌ت و جڤاكى ژ ڤێ جه‌هاله‌تا نیڤ موقه‌ده‌س رزگار كه‌ن و سنووره‌كێ بۆ ڤێ قوربانیا به‌لاش و ڤێ مرنا ژ خه‌مسارى دابنن، ژیانكرن ب ڤى ره‌نگێ نوكه ئه‌م و حوكمه‌تا مه دكه‌ین ب تنێ كاره‌سات ب دویڤ دایه. مرن ئه‌رزان بوویه و دیاره ژیانێ ژى د كلتوورێ مه دا هنده بها نه‌مایه. نه جڤاك خوه دپارێزیت، نه ده‌رفه‌تا پاراستنێ بۆ حوكمه‌تێ خۆش دكه‌ن. یا ل كوردستانێ و عیراقێ هه‌ى ل هیچ جهه‌كێ دى نه‌بوویه و نابیت، نه‌خوه دپارێزن نه ڤاكسینێ وه‌ردگرن… و(لله فى خلقه شۆون)
بایكۆت… (جەكێ ئەتۆمیێ) هەژاران…؟
كۆڤان حسێن
هەتا نها كەس نەشیایە پێشكەفتنا بازارێ ئازادنە ب دروستى بدەتە ناسین، نە سنووەركى بۆ مەودایێ وێ دیار بكەت، نەك (لغافەكێ) بدەتە بەر دەڤێ وێ و سنوورێ (جەشەعا) وێ. زۆرن سەربۆر ناسنامەیێن ئابوورى ل جیهانێ، لێ تشتێ هەتا نهو مایى بەردەوام گەشێ دكەت، بازارێ ڤەكرى و سیستەمێ لیبرالیێ سیاسى و ئابووری یە، لێ د ڤێ هەڤكێشەیى دا، بۆ هەر كەلەكە بوونەكا ئابوورى یان هەر قەیرانەكێ ژى رێك و ئالاڤێن دیمۆكراتى بۆ چارەسەریێ هەنە. مخابن هەتا نوكە ل وەلاتێ مە ناسنامەكا ئابووریا زەلال نینە، لێ پتر بازارێ كوردستانێ ڤەكرى و ئازاد ژ یێ كۆنترۆل كرى ب لغاڤێن دەولەتێ و حوكمەتێ. بایكۆت یان نەكرینا وى تشتێ ژ قەبارێ خوە پتر بها كەفتە سەر. چەكەكێ ب هێزە ل بەرامبەر بێ سنووریا بهایێ متا و كەلوپەلان, هەر گاڤا بكاربەرى شییا ل جه و دەمێ پێدڤى بوو كایێ پێدڤى پارێن خوە ب ئابوور و قەنتار بمەزێخیت وى دەمى پالسەنگیا سویكێ و تەمامكرنا بكرى و بازرگانى دێ بیتە سەمفۆنیەكا ب تام بوو هەر دو ئالیان. زۆر جاران مە دیاركریە ژیان ل باژێران ب كلتوورێ گوندى ئێكود ڤەناگرن ئەم چاوا راهیتی بووینە ل گوندان ب (اكتفاء ژاتى) ژیان دكر. وەسا ئەم پێدڤى ب هونەرەكینە بزانین ل باژێران ژى بژین و بهایێ سامانێ كێم و ب بهایێ خوە بزانین, نە شەرمە ئەم نەزان بین ژیانا باژێران دا د شارەزا نەبین، ژیانكرن ل باژێران ئانكو هەمى گاڤ و سەعەتێ كەسێ كورد ل بەر هێرشا لهمشتا ریكلاما بێ وژدانا بازرگانیێ دایە و ب ملیۆنان دۆلار ل متایێن بێبها خەرج دبیت, بایكۆت هەكە راست بیت و بیتە كەلتوور، بیتە نامەك بۆ بازرگانان كو ب كەیفا نەما بشێن بازارێ ئاراستەیان بكەن. هینگى نەك بازرگان بەلكو تەخا سیاسى ژى دێ حسابەكا دى بۆ جڤاكى و ناسكرنا جڤاكى و رەنگ و شێوەیێ سەرەدەریا خوە دگەل جڤاكى راستڤەكەت، یان پێداچوونێ كەت، بایكۆت چەكێ ئەتۆمیە بۆ تەخا ناڤین و هەژار چەكەكە ژ هناڤێن بازارێ ئازاد ب خوە ژ دایك بوویە وەك هێزەك ڤەشارتى بۆ راگرتنا پالسەنگیا بازارى. هندى حوكمەت بینەر و تەماشەكار بیت ل ڤى رەوشێ دا ب تنێ خودانا پاراستنا قانوونى و باج و خەراجێن خوە بیت و مایێ خوە ل سیكێ نەكەت هندەك د خزمەتا وى جڤاكى دایە، ئەوێ هشیار و ب زانابوون بكاریت پارێن خوە خەرج كەت. جڤاكى كوردى پێدڤى ب هندەك ڤەكۆلینێن زانستى و ئەكادیمییە كو ئەڤە كارێ زانكۆ ناڤەندێن ڤەكۆلینانە بزانن ئاراستا بكڕى و بەركاربەران ل كوردستانێ بەر ب چ ڤەیە؟! چ كەرتێ بازرگانى ل ڤى وەلاتى شانسێ پێشكەفتنێ هەیە، هەكە هەڤوەلاتیێ كورد شیا بایكۆتێ ب كلتوور بكەت ژ راستى تەخەكا سەر راست و دروست نەك ل وارێ ئابوورى و مالێ دا، بەلكو ل وارێ سیاسى و جڤاكى دا ژى ژدایك دبیت. بلا بایكۆتا تشتەكێ نەگەلەك فەرێ وەك پانزینێ (پرۆڤەك) بیت بۆ جڤاكى كا دێ چەند سەركەفتى بیت و چەند گیانێ هەڤكارى و هەرەوەرزى ل ناڤ كوردان مایە، و ئەم نەگەهشتینە وێ ئاستێ بازرگان حەز دكەن (كەسێ شۆل ژ كەسێ نینە).
خومالیكرنا (مووچه‌یان)..!
كۆڤان حسێن
د وارێ پراكتیكێ دا.. گه‌ر كوردستانێ گرێدانه‌ك ب ئیراقا عه‌ره‌بى ڤه مابیت، ره‌نگه ئه‌و هنده كۆژمێ پاره‌یان بۆ چ بۆ مووچه‌یان چ بۆ خزمه‌تگوزاریان ددان، ژ لایێ سۆز و ده‌روونى ڤه كێمن ئه‌و كه‌سێن خوه ب ئیراقێ بزانن ئه‌گه‌ر پرس بیته پرسا لێپرسینێ و ئاشكرایه ژى ل گۆره‌یى قانوونێ ئه‌م ئیراقینه لسه‌ر ناسنامه‌یێ. لێ ده‌ستبه‌ردانا ئیراقێ ژ خوه ژ رویێ سیاسى ڤه كوردستانێ تایبه‌تمه‌ندیا خوه هه‌یه و ژ رویێ قانوونان ڤه ژى قانوونێن كوردستانێ كار پێكه‌رترن، ئیراقێ گرێدانه‌كا ئابوورى ل گه‌ل كوردستانێ مابوو، لێ ئه‌و ژى ئاراسته‌یى ئاسته‌نگان بوویه. و هیچ بالانسه‌ك تێدا نه‌مایه، هه‌چكو ئاشكرا ئیراق كارى بۆ جودابوونا ئیراقێ دكه‌ت ل سه‌ر ژیواى ل گه‌ل كوردستانه‌كا پڕى ئالۆزى و قه‌یران. زۆرن ئه‌و ئیراقیێن دبێژن كوردان چاڤ ل چوونێ و جودابوونێ یه ل هیڤیا ده‌رفه‌تانن. زۆرن ئه‌و ئیراقێن دبێژن كه‌سێ پرسیارا مه نه‌كریه كورد هه‌ڤپشكێن وه‌لاتێ وه بن یان نه. ئانكو نه‌ما ئێدى پارێن ئیراقێ بهێنه كوردستانێ وه‌ك جاران. دبیت جاران د بن گڤاشتنان ڤه یان هنده‌ك تنازولا ڤه كۆژمه‌كێ كێم رێزگرتن بۆ ناسناما كوردان یا ئیراقى جاران هنده‌ك پارا فرێكه‌ن، لێ دوباره دبێژم شیعه و سونه گه‌هشتینه وێ بریارێ جاره‌كا دى پاران ب ئاشێ كوردستانێ دا نه‌كه‌ن. چاره و چاره‌نڤیسێ مه یێ ئابوورى ساناهیتره ژ چاره‌نڤێسێ مه یێ سیاسى.كوالسیۆنا حكومه‌تا كوردستانێ نیڤه‌ك پرۆژێ چاكسازیا خوه جێبه جێكه‌ت و سنووره‌كێ بۆ گه‌نده‌لیێ و سه‌رپێچیا داراى و ره‌ڤینێ ژ باجه و قورخكاریێ دابنیت. مسۆگه‌ر پرۆسه‌ك ساناهى نینه، لێ وه‌ك دیار هنده‌ك پێنگاڤ د ڤى وارى دا دیاربووینه، نه‌مازه زێده‌بوونا داهاتێ ناڤخوه. ئانكو گاڤا كوردستان شیا مووچه و بۆدجێ بۆ خوه دابین بكه‌ت. پیلانه‌كا هه‌رێمى نه‌بیت دێ چه‌ندین پێنگاڤان نێزیكى سه‌رخوه‌بوونا سیاسیا خوه ژى بیت ل ده‌رفه‌ته‌ك گونجایى دا. خومالیكرنا مووچه‌یان بێى به‌دا هه‌ر چه‌نده 80% مووچه دهێته‌دان، لێ سه‌ركه‌فتنه‌كا سیاسیا مه‌زنه. میدیا ئیراقى و كاراكته‌رێن وێ ب سه‌رسۆرمان ڤه ل ڤێ 80% دبێرن چاوا كورد دشێن ڤى پاره‌یى په‌یدا بكه‌ن؟. مسۆگه‌ر پرسا پاره‌یان ل وه‌لاتێ مه نینه كوردستان، بازاره‌ك ڤه‌كرى پڕى بزاڤه هه‌یڤانه بتنێ حوكمه‌ت نێزیك 600 ملیۆن دۆلاران دهاڤێژیت بازارى ژبلى كه‌رتێ تایبه‌ت. ب كورتى كوردستانێ كێماسى ل قانوون و رێخستنا داهات و باجه و خه‌راجان هه‌یه، كوردیكرنا مووچه‌یان سه‌ربارى كێمیا خوه پالده‌ره‌كێ مه‌زنێ هندێ تاكێ كورد ژبن گڤاشتنا ده‌روونى یا هه‌یى قورتال بیت و جاره‌كا دى شانازیكرن ب خوه وه‌ك تاكێ جڤاكه‌ك ژ رویێ ئابوورى ڤه سه‌ربخوه. ئیراقێ بریارا سه‌رخوه‌بوونا ئابووریا كوردستانێ دایه نه‌ك ئاشكرا. ب كریار دبێژیت كوردستانێ ته چ هه‌یه وى بخوه و خوه رێكبێخه ل هیڤیا پارێن به‌غدا نه‌بن….. (الحمدلله على كل حال) د نوكه دا.
بێلایه‌نى.. كۆمیدیا ره‌ش..!
كۆڤان حسێن
دبیت ل سه‌رده‌مه‌كێ، هنده‌ك توخمه مرۆڤ هه‌بن بێلایه‌ن بن ژ رویێ سیاسى ڤه، یان ب خوه هیچ كه‌سه‌ك هۆش و بیر هه‌بن نه دشێت و نه‌دشیان دایه بێلایه‌ن بیت، بێلایه‌نى ل ڤى سه‌رده‌مى مرۆڤى بێ ناسنامه ناكه‌ت، كو مخابن جڤاكى و سیسته‌مێ سیاسى و هنده‌ك بهاێن جڤاكى بۆ تاكى كۆمه‌كا ناسناما هه‌لقۆندیه ئه‌سته‌مه د شیان دابیت ئینكارا وان و تاگێریا وان بكه‌ت، ئه‌م ل حزبان و ناڤچه‌یان و عێلان و ئیجاخان دا دابۆش بووینه ژبلى جێوازیا ئاینى و نه‌ته‌وایه‌تى بگره یا جینایه‌تى ژى.كى ل ڤى وه‌لاتى بێلایه‌نه د هه‌ڤكێشێن سیاسى دا ئه‌گه‌ر بخوه بۆ تاگێریا خوه ل پشت درویشمێ بێلایه‌نیێ نه‌ڤه‌شێریت. تاگێرى لایه‌نگێرى ماقووله بۆ مرۆڤه‌ك درست بیر كه‌ت و هیچ هزر و بیره‌ك ژى نینه مرۆڤى هه‌تا هه‌تا كوێله بكه‌ت؟ ل گه‌ل گوهۆرینا ره‌وشێ و هه‌تا راده‌یه‌كێ به‌رژه‌وندیان تاگیریا مرۆڤان ژى گوهارتن ب سه‌ردا دهێن. من چه‌ند باوه‌رى ب هه‌بوونا (كائینات فه‌زائیه) هه‌یه و دبیت هه‌بن، لێ به‌لگه نینن ئه‌و هنده باوه‌رى ب بێلاینه‌یێ هه‌یه ل ڤى جڤاكێ نوكه گۆتگۆتكه‌ك یان هه‌لۆیسته‌ك سه‌رپێ ل سۆشیال میدیایێ ئاراسته‌یا وى دگوهۆریت. بێ لایه‌نى ل هنده‌ك هه‌ڤكێشه‌یان دا مرۆڤى هه‌تا ژ مرۆڤانیا مرۆڤى گومان دكه‌ت. ل پرسێن ئه‌خلاقى دا ل پرسێن مرۆڤ دۆستیێ دولا بێ لایه‌نى دچیته راده‌یا تاوانێ و بێ هه‌لویستى جاران ب ته‌مه‌ت تاوانێ مرۆڤ تاوانباره. كه‌س بێ لایه‌ن نینه ل پشت هه‌ر ماسكه‌ك بێ لایه‌نان یه‌نه‌ك هه‌یه. بیره‌ك و ئایدولۆژیه‌ك هه‌یه. یان هندا ره‌شه د شیان دا نینه ئاشكرا كه‌ت یان هندا ب گومانه جڤاك وه‌رنه‌گریت. تاكه‌ك ب خوه ئالۆده‌بوویه و ده‌ركه‌فتن ژ چخزا وێ بیرێ ئه‌سته‌مه. بێ لایه‌نى دبیت هه‌بیت، لێ ساناهیترین هه‌لۆیسته مرۆڤ بێ هه‌لویست بیت، خودان هه‌لویست و باوه‌رى ب لۆژیك و داتا و به‌لگه گه‌شێ ب هزره‌كا مه‌زن دده‌ن بۆ گه‌شا جڤاكى و ئابوورى و شیانێن مرۆڤى. زۆرن ئه‌و بابه‌تێن دڤێت وه‌ك تاك مرۆڤى هه‌لویست هه‌بیت و دیمۆكراتیه‌تێ دا ده‌رفه‌ت بۆ خه‌مساران ژى روخسایه ب كێمى ڤه چار سالان جاره‌كێ هه‌لویسته‌كێ وه‌ربگرن. خوه‌ڤه‌شارتن ل پشت په‌ڕدا بێ لایه‌نیێ ڤى سه‌رده‌مى ناچیته سه‌رى، هه‌ر زوى رویێ سیاسیێ مرۆڤى یێ نه‌په‌نى دیار دبیت و نه‌عه‌یبه و نه شۆره‌یه ژبلى هزرێن تیرۆرا ره‌ش هه‌مى هزره‌ك دى رێزداره ئه‌گه‌ر ل گۆر قانوون و رێسا بن، ل ڤى وه‌لاتى هه‌مى هزر ئازادن ب وى مه‌رجى ئه‌م هه‌مى یاریگه‌هێ خراب نه‌كه‌ین و ئینكارا بوونا ئێك و سه‌نگا ئێك نه‌كه‌ین. ل ڤى جیهانێ رزو هه‌و بێ لایه‌نیێ هاتیه‌دان، نه‌مازه د پرسێن ئالۆز دا، لێ قه‌ت سه‌ركه‌فتى نه‌بووینه ب وى قه‌بارێ خزمه‌تا مرۆڤاتیێ بكه‌ت. ل گه‌ل هه‌بوونا هنده‌ك نموونێن كێم. ئه‌گه‌ر مرۆڤ هه‌لگرێ هزره‌ك شۆر و دژوار و نه لۆژیكى نه‌بیت، پێدڤى ب هندێ ناكه‌ت بێلایه‌نیێ بخوه‌ڤه تۆمه‌تبار بكه‌ت. د هه‌مى هه‌ڤكێشه و ئالۆزیێ دا، مرۆڤى هه‌لویست هه‌بیت ره‌نگه هه‌لویست ژى قووناغ بۆ قووناغێ بهێنه گوهارتن ل دویڤ به‌رژه‌وندیان. تایبه‌ت یێن كه‌سان و… هتد.
سه‌نگا وندا….د پرسا (پانزینێ) دا..؟!
كۆڤان حسێن
د ڤى وه‌لاتى دا تشتێ ناسنامه‌كا نه‌یا زه‌لال سویك و بازارن، ل ڤى وه‌لاتى تشتێ بێ به‌لانس و چاڤدێرى بیت دیسا سویك و بازارن. ئه‌م جڤاكه‌ك زۆر ساده‌نه د بازار كرنێ دا هه‌تا راده‌یا (خشیمیا بازار) كرنێ ئه‌م دیارن. جڤاكى مه (بكڕه‌ك) حازر و به‌رهه‌ڤه، هه‌مى ده‌مى هه‌مى كالایه‌كێ بكه‌ته پاره ئه‌و كوالێتى و ره‌سه‌نیا وى چ بیت. زۆرن ئه‌و كالاێن ل وه‌لاتێ مه ل سویكێن مه ب بیێ هیچ دودلیه‌ك مه كرینه پاره و ساخ كرین. ژیانا مه ل باژێران یا كه‌ڤن نینه و سه‌ده‌ریا مه‌ژى ل گه‌ل بازارێن ڤه‌كرى، دیسا یا كه‌ڤن نینه و هێشتا هنده‌ك ها ماینه ئه‌م بزانین. ژیان ل گه‌ل بازرگان و بازارێ ئازاد پێدڤى ب چ كلتووره‌كێ ب چ تۆڕه‌كا رێخستیا به‌كاربه‌رایه. بازاركرنا مه هێشتا كلاسیك و میتۆده‌كێ كه‌ڤنێ هه‌ى ل سه‌ر زمان خۆشى و باوه‌ریێ رێكه‌فتنێن كرین و فرۆتنێ دهێنه كرن، ژیان ل گه‌ل سویكا ڤه‌كرى یا ڤێ بێ سه‌روبه‌ریا مه قه‌بوول ناكه‌ت كه‌سێ ژى گونه‌هه ب حالێ مه نائێَت وه‌كى ئه‌م بێ هزر كرن پارێن خوه خه‌رج بكه‌ین. ژیان ل گه‌ل بازارێن ئازاد، كا چاوا هه‌ر ته‌خ و چینه‌كێ سه‌ندیكا و رێكخراوێن خوه هه‌نه، وه‌سا بۆ كاربه‌ران ژى رێكخراو و تۆڕێن هایداركرنێ هه‌بن و كه‌سێ وێره‌كیا هندێ نه‌بیت ب كه‌یفا خوه سویك و بازاران ته‌خمین بكه‌ت یان بها و فیه‌تا گران و ئه‌رزان كه‌ت. وه‌لاتێن سویكا ڤه‌كرى ب باش زانى ب تنێ حوكمه‌تێ تێدا رۆلێ پارێزگاریێ هه‌یه و باجێن خوه وه‌ربگرت و نه هێلیت قورغكارى و پاوانخوازى دیار بیت، هه‌ر چه‌نده ل كوردستانێ گه‌له‌ك سێكته‌رێن بازرگانیێ تابۆكرینه و نه‌كه‌فتینه به‌ر بازاركرنا هه‌ڤركیێ. ل ڤان ده‌م و وه‌ختێن ب ڤى ره‌نگى دا ب تنێ سه‌نگا هه‌ڤوه‌لاتیان بر پرسێن بها و فیه‌تان دیار دبیت یان دێ مینین قوربانێن حه‌زا بێ دووماهیا بازرگانان. ب كورتى هه‌ڤوه‌لاتى دج چاڤێ بازرگانان دا ب تنێ (بكڕه) زۆر پبی َخۆشه ژى بكڕه‌ك بێ سه‌روبه‌ر و بێ سه‌نگ و پسیار بیت ده‌ما پارێن خوه دمه‌زێخیت. ئانكه ب تنێ هه‌ڤوه‌لاتى دشێن هێزا خوه یا كریارێ بۆ دیار كرنا بها و فیه‌تان بكاربێنن و كلتوورێ بایكۆتێ ژ كڕینێ وه‌ك چه‌ك بهێته بكارئینان وه‌ك گه‌له‌ك وه‌لاتان بۆ گه‌له‌ك كالایان كرى. بازرگان ترسنۆكن ئه‌گه‌ر هه‌ست ب هێزا بكاربه‌ران بكه‌ن. بوها دێ ل دویڤ شیانا بكڕا بیت، نه‌ك حه‌زا بازرگانان. بایكۆت و ب زانین خه‌رچكرنا پاره‌ى كو ب راستى ل كوردستانێ هیچ پیڤه‌ر و ئاسته‌ك نینه. تاكێ كوردستانێ قوربانیێ خه‌مساریا جڤاكى یه. كه‌س نه‌شێت مه نه‌چار بكه‌ت ئه‌م تشتان بكرین. كه‌سێ شیانا هندێ نینه بازارى ب خورتى ب مه بده‌ته كرن. پانزێن وه‌ك هه‌ر كالایه‌ك دى دكه‌ڤیته به‌ر بهایێ ئابووریێ هه‌ره ناڤدار (عه‌رز و ته‌له‌بێ) لێ مسۆگه‌ر جڤاكى هێزه‌ك هه‌یه ده‌ستكاریا بها و فیه‌تان بكه‌ت. ئه‌گه‌ر دهۆكێ رۆژانه ملیۆنه‌ك لێتر پانزێن خه‌رج بیت و ملله‌تى شیانا ب نیڤیكرن یان پترا ڤێ كۆژمى هه‌یه. چونكو ب راستى پڕانیا ترومبێلێن جڤاكى كه‌سى و بێ به‌رهه‌من. دێ جڤاك شێت ره‌ئى و بۆچوونا خوه ل بازارى دا هه‌بیت و ل دیاركرنا بهایى دا. ئابوورناسێن كوردستانێ خه‌مسارن وه‌ختا ژبلى قانوونێن ئابوورى هێزا بكاربه‌ران ژى وه‌ك گرنگه بۆ جڤاكى دیار نه‌كه‌ن, ئانكو جڤاك دشێت بها دیار كه‌ت ئه‌گه‌ر جڤاگ زیندى و هشیار و وه‌لاتى بیت…
نيشاندان
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com